Debatten over de muiterij
Na de muiterij
De weg naar herstel uit de crisis
Treinongeval bij
Helmond
VREEDZAAM VERLOOPEN
RADIO-PROGRAMMA
REDE MR. L. J. A. TRIP
WOENSDAG 8 MAART
Wie zijn er schuldig?
Donderdag 9 Maart 1933
Rapport Eikenboom
Vóór alles vrijhandel
De zaak-Colenbrander
De oorzaak onbekend
De zaak Eschauzier
TWEEDE KAMER
Lichtvaardig oordeel en onge
motiveerde aantijgingen
in het roode kamp
Weinig licht
Lichtvaardige leiding
Halsstarrig!
Mr. Deckers
De rechtspleging
Te slap régime?
Verleden en heden
Alle officieren van „De Zeven
Provinciën" zijn onder
lichten vorm van arrest
gesteld
De president der Ned. Bank be
pleit internationaal herstel
van (jen gouden standaard
Vijf punten
Mr. Trip
De nieuwe regeering
Finis!
DE INDISCHE CANDIDATEN
DER C.P.H.
DOODELIJKE ONGEVALLEN
Kind onder een auto
Zak boonen op het lijf
Door een taxi gegrepen
EEN NOODLANDING OP
VLIELAND
Militaire vlieger ongedeerd
Een wagon gederailleerd, waarbij
een viertal heeren werden
gewond
Uit den tijd.
Voor onbepaalden tijd uitgesteld
AETHER-VAGEBONDAGE
Moskou stoort Hilversum
UIT HET HOUTBEDRIJF
Algemeene staking in het
vooruitzicht?
VIER MILLIARD LITER MELK
TE VEEL
Melkbrood brengt geen uitkomst
H.H. WIJDINGEN
AMERÏKAANSCHE CRISIS
DERDE ORDE-STUDIEDAGEN
Den Haag, 7 Maart.
De zaak van de muiterij op „De Zeven Pro
vinciën" komt zoo langzamerhand in rustiger
en meer tot oordeelen geschikte sfeer. Het bleek
bij de interpellatie-Albarda. Al deinde er in
de sociaal-democratische fractie nog wat in
applausjes tot uiting komende congresstem
ming na en al wekte generaal DUYMAER VAN
TWIST met niet bepaald tactische interrupties
af en toe de woede van Mr. DUYS, die altijd
getrouw aanwezig is, als er mogelijk eens wat
sensatie komen kan, de debatten verliepen vrij
vreedzaam. De interpellant zelf wees er in zijn
inleiding op, dat in de voorbije dagen van op
winding vaak zoo verkeerd en onrechtvaardig
geoordeeld is. Inderdaad, aldus minister Deckers
in den aanvang van zijn antwoord. En met
voorlezing van wat hem in die dagen van de
zijde der roode pers naar het hoofd geslingerd
is, staafde hij zijn aanklacht, dat in het sociaal
democratische kamp men zich wel zéér heeft
schuldig gemaakt aan lichtvaardig oordeel en
ongemotiveerde beschuldigingen.
Vraagt men, of de interpellatie veel licht ge
bracht heeft, dan luidt het antwoord ontken
nend. Gaan wij in onze notities na, wat er in
het bescheid, door den minister op de niet
minder dan zestien uitvoerige vragen van
den interpellant gegeven, nieuw was, dan is
dit zeer kort samen te vatten.
Ten aanzien van de voorgeschiedenis der
muiterij blijft de minister zijn reeds bij de in
terpellatie-Drop ingenomen standpunt hand
haven, dat het in strijd met de feiten is, wan
neer men de verschillende voorvallen toeschrijft
aan vaagheid en tekortkomingen van de zijde
der autoriteiten. Algemeen was de indruk in
marinekringen te Soerabaja, dat de salariskor
ting slechts tijdelijk van de baan was. Dat heeft
de minister de vorige maal reeds naar onze
meening onomstootelijk aangetoond met cita
ten uit de marinebladen zelf. Zelfs als er een
moment misverstand bij een deel der betrok
kenen is geweest over het telegram van den
vlootvoogd, dat „voor den boeg" ter kennis van
de schepelingen werd gebracht, dan nóg heeft
dit misverstand maar zeer kort kunnen duren.
31 December werd het telegram bekend ge
maakt, 2 Januari bleek van dat misverstand
in het „Soerbabajaasch Handelsblad" en op
3 Januari in het eerstvolgend nummer van
hetzelfde blad gaf de commandant de blijk
baar voor sommigen noodige rectificatie. Op
dien dag waren 1000 man, waaronder 500 Eu
ropeanen, met het eskader op oefentocht, maar
3700 man, waaronder 1500 Europeanen' waren
te Soerabaja achtergebleven, zoodat de indruk,
als zou ongeveer de geheele marine in onzeker
heid gelaten zijn, hoogst tendentieus is.
De minister blijft er dan ook bij, dat de
schuldigen op de eerste plaats diegenen zijn,
die jaren lang een totaal verkeerden geest bij
de marine gekweekt hebben en op de tweede
plaats de muiters zelf. Van een onbewimpelde
afkeuring der muiterij door de bonden is de
regeering zelfs nü nog niets gebleken. Men heeft
slechts getracht de bemanningen van illegale
middelen terug te houden, toen het te laat was
en toen de door eigen agitatie ontstane span
ning niet meer te bedwingen was.
Wat de minister over de houding der offi
cieren heeft medegedeeld hij was hier zeer
beknopt, omdat hij zich terecht wenschte te
houden alléén aan de disponibele officieele
gegevens bewees opnieuw, hoe lichtvaardig
de leiding van het schip zich gesteld heeft
tegenover de daar heerschende ontstemming.
Minister Deckers' verklaring kwam erop neer,
dat de commandant, toen hij zich voor een
samenzijn in de sociëteit aan wal begaf, wel
voelde, dat de stemming niet goed was. Maar
omdat hij haar niet verbitterd achtte, had hij
zich onthouden van het nemen van bijzondere
maatregelen. Een eerste waarschuwing van de
zijde der politie, dat de bemanning wilde weg
varen, had hij als een verzinsel in den wind
geslagen en een tweede van zijn chef, die
uitdrukkelijk seinde, dat men in verband met
niet onmogelijke particuliere ongeregeldheden
op zijn hoede zijn moest had hij alleen be
antwoord met de opdracht aan de aan boord
blijvende jongere officieren, om tactisch op te
treden! Trouwens voordien waren er op zijn
eigen schip reeds voorvallen geweest, die den
commandant hoogst sceptisch hadden moeten
stemmen.
Al heeft de slappe houding dezer meerderen
natuurlijk het volvoeren van de daad verge
makkelijkt daarover had de minister nog
geen détails mede te deelen; zij zullen natuur
lijk in het Witboek worden bekend gemaakt
de verkeerde geest onder het personeel, die
door de moderne organisaties is aangekweekt,
wordt door de regeering als dé groote oorzaak
van wat geschiedde, beschouwd.
Een zij het zeer ontoelaatbare demon
stratie kon minister Deckers natuurlijk onmoge
lijk met den heer Albarda in de daad der
schepelingen zien. Zij hebben zich wederrech
telijk meester gemaakt van een oorlogsschip
en zijn dus volgens het Wetboek van Militair
Strafrecht muiters. Onderhandelen met deze
muiters was eene onmogelijkheid. En evenzeer
zou het onvereenigbaar met ieder primitief
begrip van krijgstucht zijn geweest de mi
nister beklemtoonde het, al voorzag hij reeds
de spottende uitroepen, die hem ook inderdaad
van roode zijde te beurt vielen indien men
was ingegaan op de aanbiedingen van eenige
korporaals of van het Verbond van Vereeni-
gingen van Landsdienaren om bemiddelend op
te treden.
De Regeering blijft erbij, dat alles gedaan is,
om geweld te voorkomen. Zij beroept zich daar
voor op de zes sommaties. De heer Albarda had
gewenscht en ook mr. Marchant toonde zich
hiervan niet afkeerig dat bij de ontmoeting
tusschen de „Zeven Provinciën" en het eskader
een moedig officier toelating aan boord geëischt
en door imponeerend optreden de muiters tot
inkeer gebracht had. Alsof deze duidelijker dan
de sommaties van de vliegboot den muiters had
kunnen aan het verstand brengen, dat het ernst
was. En alsof op die wijze bij halsstarrig
heid der muiters en daaruit volgende noodzaak
van gewapend optreden niet nog veel meer levens
in gevaar waren gebracht. Of had men den
officier geheel alleen het muitersschip willen
laten naderen?
Een tegenstelling tusschen Minister Beelaerts'
pleidooi te Genève voor afschaffing van het
luchtbombardement en de repressie der muiterij
met een bom bestaat er volgens Minister
Deckers niet. Vooral daarom, omdat met opzet
juist de bom gekozen werd als de in dit speciale
geval lichtste vorm van geweld.
Wat de rechtspleging betreft, waaronder de
berichting der muiters zal plaats hebben, ver
klaarde de Minister, dat ook hij geen bewon
deraar is van het systeem, waarbij deze delin
quenten geen gewoon raadsman kunnen krijgen.
De Regeering is dan ook bereid, over eene wij
ziging van de huidige militair-strafrechtelijke
procesvoering overleg te plegen.' Gelegenheids
wetgeving voor dit speciale geval wenscht zij
echter niet. De bezwaren zijn trouwens over
dreven. Men vergeet, dat het zonder aanzien
des persoons oordeelen over militaire delicten
óók behoort tot de beroepsplichten van den
officier. De heer Albarda, die o.i. niet geheel
ten onrechte bleef hameren op het feit, dat
de militaire meerdere, die een rol speelt in de
zaak tegen een mindere, in een moreel conflict
komt, omdat de mindere zich vergreep tegen een
orde, waarbinnen hij, de meerdere, zijn carrière
moet maken, was daarmede niet tevreden. In
tweede instantie stelde hij een motie voor, die
zoo spoedig mogelijke voorziening hiertegen
vraagt. De zaak is echter volgens Minister
Deckers niet in zoo korte spanne tijds te regelen.
Bovendien is herziening van het procesrecht
hangende dit proces niet gewenscht.
Van de tusschenkomende sprekers wees mr.
MARCHANT als diepste oorzaak van de voor
vallen bij de marine de te slappe houding aan,
die het gezag eigenlijk al sedert 1918 in deze
zaken inneemt. Men heeft er zich reeds veel te
lang in geschikt, dat commando's worden opge
volgd, wanneer derden, die buiten het verband
der marine staan, het goed vinden. Men heeft
tezeer getracht „moeilijkheden aan boord" te
voorkomen. De heer Marchant ziet zoowel offi
cieren als muitende minderen eigenlijk als
slachtoffers van dit te slappe régime. En naast
een clemente houding, die met deze omstandig- nu"eenmaa^T*óók hurvêrléden en. ."."."heden,
heid rekent, bepleitte hij een koerswijziging, die
in de weermacht en ook daarbuiten het respect
voor het gezag kan doen groeien. Het is inder
daad teekenend, hoe weinig het gezag eigenlijk
au sérieux wordt genomen. In dit verband her
innerde mr. Marchant aan een pendant van de
alle dreigementen negeerende houding der Indi
sche muiters: bij de relletjes onlangs te Para-
HUIZEN, 296 M. 8.00 K.R.O. Morgen
concert N.C.R.V. 10.00 Gramofoonmu-
ziek 10.15 Morgendienst door Ds. H. L.
Boerlij 10.45 Gramofoonmuziek K.R.O.
11.00 Gramofoonmuziek 11.30 Godsd.
Halfuurtje o.l.v. pastoor L. H. Perquln
12.00 Politieberichten 12.15 K.R.O.-or-
kest o.l.v. Johan Gerritsen N.C.R.V. 2.00
Uitzending der middagvergadering va.fi den
Christelijk Hlstorischen Vrouwendag uit
hotel „De Twee Steden" te Den Haag 4.00
Bijbellezing door Ds. G. B. Kuyper 5.00
Liederenrecital 5.45 Cursus handenar
beid; voor onze jeugd door H. J. Steinvoort;
„Een lepelrekje" 6.15 „Onze Nederland-
sche Monumenten", A. Kuiper 6.45 Knip
cursus en stofversieren 7.00 „Wat er op
de wereld gebeurt" door Corn. A. Crayé
7.30 Politiebericht 7.40 Rede door Ds. J.
Couvée 8.15 Gedeeltelijke uitzending van
de Willem de Zwijger-herdenking in de
Mathenesserkerk te Rotterdam 9.00
Tweede gedeelte rede van Ds. Couvée 9.35
Gramofoonmuziek 9.40 Persberichten v.
h. Ned. Chr. Persbureau 9.50 Persber. v.
Vaz Dias 10.00 Orgelconcert uit de
Pieterskerk te Leiden door Leo Mens
11.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM, 1875 M. 8.00 Tijdsein
A.V.R.O. en gramofoonmuziek 10.00 Mor
genwijding 10.15 Gramofoonmuziek
10.30 Solistenconcert '11.00 Knipcursus v.
Kinderkleeding door Mevr. Ida de Leeuw
van Rees 11.30 Voortzetting solistencon
cert 12.00 Lunchconcert door het om
roeporkest o.l.v. Nico Treep; tusschenspel
van gramofoonmuziek 2.15 Rustpoos voor
het verzorgen van den zender 2.30 Om
roeporkest 3.00 Naaicursus door Mevr.
Ida de Leeuwvan Rees 3.45 Gramo
foonmuziek 4.00 Mevr. Ant. van Dijk
spreekt voor zieken en oucRn van dagen
4.30 Piano-recital door Jaap Brill; muziek
van Chopin 5.00 Verhalen voor grootere
kinderen door Mevr. Ant. van Dijk 5.30
Kovacs Lajos en zjjn orkest 6.30 Sport-
praatje door H. Hollander 7.00 Kovacs
Lajos en zijn orkest 7.30 Engelsche les
voor gevorderden, door Fred. Fry 8.00
Gramofoonmuziek 8.15 Aansluiting met
mentsvoncert door het Concertgebouw-or
kest o.l.v. Pierre Monteux. Solist: Darius
het Concertgebouw te Amsterdam, Abonne-
Milhaud; In de pauze gramofoonmuziek
10.30 Aansluiting met het Theater Carré
te Amsterdam: Uitzending van het tweede
gedeelte van Bouwmeester's Revue „Dat 's
goed bekeken", met Buziau en Slem Nieu-
wenhuizen 11.30 Gramqfoonmuziek-
dansmuziek door Roy Fox an zijn Band.
BEROMÜNSTER, 460
Zwitsersche liederen.
M.: 9.— Oude
BRUSSEL, 509 M. 12.20 Gramofoon
muziek 1.30 Concert door het kleine
orkest van het N.I.R., o.l.v. P. Leemans
5.20 Gramofoonmuziek 6.35 Gramo
foonmuziek 6.50 Concert door het kleine
orkest van het N.I.R., o.l.v. P. Leemans
8.20 Cocert door het Radio-orkest o.l.v.
Franz André 9.20 Concert door het Ra
dio-orkest o.l.v. Franz André 10.30 Gra-
mofoanmuziek.
KALUNDBORG 11.20 Strijkorkest
o.l.v. Max Skalka 2.40 Orkest o.l.v. Ted
dy Petersen 7.30 Omroep-symphonie-
orkest o.l.v. Nikolai Malko 9.50 Dans
muziek o.l.v. Otto Lington.
BERLIJN, 419 M. 3.50 Strijkkwartet
5.25 Populair concert door de Bohème-
kapel 7.10 Omroeporkestmuziek van
Schubert 7.40 Dansmuziek door het
Omroeporkest o.l.v. Ihlert 10.00 Popu
lair Concert.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1635 M.: 1.20
Gramofoonmuziek, 3.50 Concert, 7.20 Po
pulair concert.
LANGENBERG, 472 M.: 12.20 Concert
onder leiding van Wolf, 4.20 Vespercon
cert onder leiding van Eysoldt, 9.50 Dans
muziek onder leiding van Eysoldt.
DAVENTRY, 1554 INT.: 12.20 Orgelcon
cert, 1.05 Concert, 3.20 Vesper, 4.25 Con
cert, 8.20 Muziek van oude populaire mu
ziek door het B. B. C.-orkest onder lei
ding van Joseph Lewis, 11.05 B. B. C.-
dansorkest onder leiding van Henry Hall.
PARIJS Eiffel 1446 M.: 7.50 Gramofoon
muziek.
PARIJS R. 1725 M.: 12.50 Concert, 7.40
Concert, 9.50 Gramofoonmuziek.
MILAAN, 331 M.; 4.30 Orkestconcert,
6.20 Gramofoonmuziek, 8.20 Opera-uit
zending uit een theater.
ROME, 441 M.: 4.50 Orkestconcert, 7.35
Gramofoonmuziek, 8.05 Symphoniecon-
cert.
WEENEN, 517 M.: 4.20 Gramofoonmu
ziek, 7.25 Concert met medewerking van
Marcel Wittrisch.
WARSCHAU, 1411 M.: 4.20 Gramofoon
muziek, 5.45 Populair concert, 7.20 Vocaal
concert, 8.15 Populair concert door het
Omroeporkest onder leiding van St. Naw-
rot, 11.20 Dansmuziek.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN KA
THOLIEKEN RADIOGIDS
maribo ging men zelfs na een salvo in de lucht
nog niet uit elkaar! Overigens ontdekte ook de
leider der vrijzinnig-democraten in 's heeren
Albarda's betoog weder de tegenstrijdigheid,
dat hij van een „zeer afkeurenswaardige demon
stratie" sprak, nadat hij op het Nijmeegsch
congres de zaak nog als „oproer" had voorge
steld. Dat er een onmiddellijke krachtige re
pressie noodig was, had de heer Marchant al
eerder bij de interpellatie-Drop vastgesteld.
Over de wijze, waarop dit is geschied, liet hij zich
niet zeer positief uit. Hij stelde alleen de vraag,
of misschien de muiters juist geen behoefte
hadden gehad, om eens een krachtige soldaten-
daad te hen, al gaf hij toe, dat persoonlijke
bravour van alle gevaar tartende officieren óók
noodlottige gevolgen had kunnen hebben. In
ieder geval was de leider der vrijzinnig-demo
craten weer heel wat gematigder dan prof. Van
Embden in de Eerste Kamer.
Verder spraken nog met vrijwel gelijke strek
king zij schreven een zeer groot deel der
schuld op rekening van de roode agitatie de
liberalen EERDMANS en VAN RAPPARD, de
Christelijk-Historische afgevaardigde TILANUS
en de Staatkundig-Gereformeerde heer VAN
DIS.
Dat David Wijnkoop zijn half uur benutte
voor revolutionnaire taal, waarop wij niet be
hoeven in te gaan, spreekt van zelf. Ook mr.
Duys, wiens gang naar Indië twijfelachtig lijkt
de heer Albarda zeide, dat in Indië zelf goede
advocaten bij de hand zijn trok laat in den
middag nog even van leer tegen alles en nog
wat. Weinig tactisch was het van hem, den
communist Wijnkoop aan de bloedige onderdruk
king van het matrozenoproer te Kroonstadt door
de Sovjets te herinneren. In dit opzicht hebben
buitenlandsche partijgenooten van den heer Duys
Minister Deckers heeft in tweede instantie
opnieuw verklaard, dat met kracht en beleid
de Regeering het onderzoek naar de zaak der
„Zeven Provinciën" zal voeren en dat zij de
Saneering der weermacht zal doorzetten. Zjj is
daarmede, naar bleek, reeds bezig.
BATAVIA, 7 Maart (Aneta). De commandant
van „De Zeven Provinciën", de kapiteinijluite-
nant ter zee P. Eikenbopm, die inmiddels van
deze functie werd ontheven en later werd ge
schorst, diende een rapport in over het verlies
van den oorlogsbodem op grond van de provisio-
neele instructie van het Hoog Militair Gerechts
hof, welke voorschrijft dat „de commandant die
zijn bodem verliest aan den vijand" tegenover
het Hoog Militair Gerechtshof dit verlies moet
rechtvaardigen.
Of het begrip „vijand" op dit geval toepasselijk
is, is nog niet vastgesteld.
Het rapport van den heer Eikenboom werd
ingediend via den Commandant van de Zee
macht in Ned.-Indië en doorgezonden naar het
Hoog Militair Gerechtshof in Nederland, waar
op de advocaat-fiscaal aldaar zal beslissen of
termen tot vervolging aanwezig zijn.
BATAVIA, 7 Maart (Aneta). Naar wij verne
men zijn alle officieren, die tijdens de muiterij
aan boord van „De Zeven Provinciën" aanwezig
waren, onder lichten vorm van arrest gesteld,
n.l. met waarneming van den dienst.
BATAVIA, 7 Maart. (Aneta) Naar wij ver
nemen hebben de verwijzingen inzake de mees
te Europeesche dienstweigeraars bij de Marine,
die thans te Malang zijn opgesloten, bereids
plaatsgevonden.
BATAVIA, 7 Maart (Aneta) Het verhoor der
honderden Inheemsche schepelingen van de
Marine, die op Madoera in arrest zijn, wordt
regelmatig voortgezet.
Evenals dit bij de andere schepelingen het
geval is zullen zij na de verhooren tijdens het
'voorloopig onderzoek, in tweede instantie on
der eede worden gehoord en vervolgens naar
den Krijgsraad verwezen.
Aan een maaltijd ter gelegenheid van de ver
gadering der Rotterdamsche Kamer van Koop
handel, waaraan ook aanzat Mr. T. J. Ver
schuur, minister van Economische Zaken en
Arbeid, heeft Mr. L. J. A. TRIP, President van
de Nederlandsche Bank, Dinsdagmiddag een
rede gehouden over de wereldcrisis en den weg
naar herstel.
Als oorzaak van den thans heerschenden ca-
tastrophalen toestand noemde Mi*. Trip het
bekrompen nationaal egoïsme, het protectionis
me, het ontbreken van internationale samen
werking.
De vraag, waarvoor de wereld thans staat, is
deze: zullen wij den weg naar den afgrond blij
ven volgen of zullen wij terugkeeren tot den
weg naar internationale samenwerking en we
deropbouw?
Spr. wees op de moedige besluiten van Lau
sanne, waardoor practisch de herstelbetalingen
tot een einde zijn gebracht. Daar hebben des
kundigen ook verklaard, dat internationale sa
menwerking op monetair en handelsgebied nood
zakelijk is. De voorbereiding van deze samen
werking ligt in handen van de z. g. prepara-
taire commissie voor de economische wereld
conferentie te Londen. In haar program heeft
deze commissie zich gelukkig gehouden aan de
beproefde beginselen van economie en geldpoli
tiek.
De weg naar herstel ligt volgens spr. in de
volgende maatregelen:
I. een oplossing van de meest dringende poli-
tieke vraagstukken: allereerst dat der oorlogs
schulden;
2. een terugkeer naar de stabile internatio
nale muntverhoudingen, met name naar den
vrijen gouden standaard;
3. het voortzetten en door gezonde maatre
gelen versterken van een politiek, welke een
betere aanpassing van kosten en prijzen ten
doel heeft;
4. het hervatten van een gezond internatio
naal crediet- en kapitaalverkeer;
5. het herstel van een vrijer internationaal
goederenverkeer. Over elk dezer vijf punten gaf
spr. nog nadere beschouwingen.
Wat betreft de oorlogsschulden, de afdoende
regeling van dit vraagstuk is een eerste voor
waarde, voor het slagen der economische confe
rentie.
Sprekend over de internationale monetaire
politiek voerde Mr. Trip een warm pleidooi
voor handhaving en volledig herstel van het
goud als basis voor het internationale betalings.
verkeer.
Zonder het goud als internationaal bind
middel van de nationale muntstelsels kalt
slechts verwacht worden, dat het buitenland de
waarde van het ruilmiddel als wapen in den
wedstrijd op handelsgebied en als onderhande
lingsobject bij politieke afspraken zal bezigen.
Het belangrijkst is echter het herstel van een
internationale vrijhandelspolitiek. Zonder een
vrijer goederenverkeer kan er noch van een
verbetering van het prijsniveau, noch van een
bevredigende werking van den gouden standaard
noch van een hervatting van crediet- en ka
pitaalverkeer sprake zijn.
Helaas geven de maatregelen der buitenland
sche regeeringen weinig reden tot hoop dat
op de conferentie die vrijhandelspolitiek ook
metterdaad zal worden aanvaard. Men zal zich
echter goed voor oogen hebben te stellen dat de
economische wereldconferentie de laatste kans
is om tot het wereldherstel te komen. Bij ver
zuim van deze kans zal elk land zich op zich
zelf zien aangewezen en zal de tijd gekomen
zijn om in den economischen en financieelen
strijd van allen tegen allen de uiterste kracht
op zelfbehoud te concentreeren.
Vervolgens besprak Mr. Trip de taak der re
geering die na de verkiezingen zal optreden te
genover de saneering der eigen huishouding. De
ze taak is tweezijdig; ten eerste moet de aan
passing der productiekosten aan de prijzen der
producten bevorderd worden; ten tweede is het
noodzakeijk dat het staatsbudget, evenals dat
der spoorwegen, in evenwicht gebracht wordt.
Aan de hand van gegevens toonde spr. aan,
dat aan deze eischen op het oogenblik niet vol
daan is. Mits tijdig maatregelen voor 1934 wor
den genomen, hoeven de tekorten over de laat
ste drie jaren, die in het gheel f 131 millioen
beloopen, geen ernstige zorgen te baren.
Spr. gelooft aan de mogelijkheid om met suc
ces bedoelde maatregelen te nemen.
Moge, aldus de president der Centrale Bank,
de wereldconferentie ons de zoo zeer noodige
verbetering der internationale betrekkingen
brengen en moge een krachtig binnenlandsch
beleid ons spoedig de maatregelen brengen, wel
ke onze financieele en budgetaire positie ver-
eischt.
In zijn peroratie wijdde spr. nog eenige woor
den aan den toestand in de Vereenigde Sta
ten. Het is een vertrouwenscrisis, doch aan de
toekomst van den dollar hoeft men nog niet te
wanhopen.
Terugkeerende tot ons eigen betaalmiddel,
besloot spr. zijn rede met de woorden, dat Ne
derland aan den gouden standaard zal vasthou
den en dat de heele politiek van de Nederland
sche Bank daarop is gericht.
De Maart-aflevering van „De Gids" opent
met een Verklaring van prof. Colenbran-
der's mederedacteuren. Wij schrijven haar hier
over:
De ondergeteekenden hebben het aan Cura-
;oren der Leidsche Universiteit uitgebrachte en
sindsdien openbaar gemaakt verslag overwogen.
Zij sluiten zich bij de hierin neergelegde conclu
sies aan.
Zij hebben tevens overwogen, wat hunzelven
te doen stond en zijn hierbij vóór alles met de
hun toevertrouwde belangen van het tijdschrift
te rade gegaan.
Zij hebben tegenover den door hun mede
redacteur, in de eerste plaats jegens De Gids,
seganen misslag zijn kwart-eeuw van ongebro
ken toewijding en noeste diensten aan het tijd
schrift in de weegschaal gelegd.
Ten slotte hebben zij zijn verdiensten en ga
ven, die waarborgen bieden en ook voor de toe
komst vertrouwen wekken, het zwaarst bevon
den.
BATAVIA, 7 Maart. (Aneta). De door de C.
P. H. als Kamercandidaat aangezochte Boedi
Soetjitro weigerde een Kamercandidatuur. De
eveneens in Boven-Digoel geïnterneerde Sard-
jono heeft de hem door de C. P. H. aangebo
den candidatuur aanvaard.
Dinsdagavond te ongeveer zes uur geraakte
het vierjarig dochtertje van den heer W. Hof-
mans op den Rijksweg te Hedel onder een in
volle vaart voorbijrijdenenen auto. Het kind
werd met verbrijzelden schedel opgenomen en
overleed enkele oogenblikken later.
Dinsdagmiddag kreegt het driejarig jongetje
B. van Doom, te Veenendaal, dat aan het
spelen was, een zware zak, gevuld met boonen,
welke van geringe hoogte viel, op het lichaam.
Het knaapje was op slag dood.
Dinsdagnacht zijn op den spoorwegovergang
bij den Crispijnschen weg te Dordrecht de be
jaarde echtelieden S. aangereden door een taxi.
Beiden zijn naar het gemeetne-ziekenhuis ver
voerd, waar de man spoedig overleed.
Dinsdagmiddag te omstreeks half vier heeft
het militaire vliegtuig D 36 uit De Kooy we
gens gebrek aan benzine een noodlanding moe
ten maken op het Oostelijk deel van het
eiland. Het toestel kwam op een weiland te
recht, waar het in botsing kwam met een om
heining. Hierdoor werd het landingsgestel be
schadigd. De vlieger bekwam geen letsel. Het
vliegtuig zal met een loodsvaartuig naar Helder
worden teruggebracht.
Dinsdagmiddag is van den trein van Deurne,
rijdende in de richting Eindhoven, die te 5.36
uur hier moest binnenkomen, even voor het
station Helmond, een wagon gederailleerd. De
trein bestond uit vijf personenrijtuigen. Terwijl
hij een wissel passeerde, liep de vierde wagon,
een eerste klasse rijtuig, uit de rails. De trein
brak in stukken en de eigenaardigheid deed
zich hierbij voor, dat de eerste drie wagons op
de rails bleven staan, de vierde derailleerde en
de vijfde eveneens op het goede spoor bleef.
Een viertal heeren, welke zich in het eerste
klasse rijtuig bevonden, werd licht gewond. Zij
liepen enkele schrammen op. Op het station
heeft men hen verbonden. Een dokter, welke
inmiddels te hulp was geroepen, behoefde geen
assistentie meer te verleenen. licht-gewon-
den zijn met denzelfden trein weer verder ge
reisd. De trein had twintig minuten vertraging.
Het gederailleerde rijtuig, dat overeind is blij
ven staan, is nog in aanraking geweest met
een rangeer-motor. Deze machine moest buiten
werking worden gesteld. De schade is overigens
gering.
Te kwart over zeven arriveerde uit Eind
hoven een werkwagen, die het gederailleerde
personenrijtuig weer op de rails zal zetten. Men
hoopte hiermee na enkele uren gereed te zijn.
De oorzaak van het ongeval is onbekend. Van
een paniek onder de reizigers was geen sprake.
Het treinverkeer ondervond geen stagnatie.
„Een café zonder muziekeen
gesprek zonder politiek"verzucht
te de oude man en hij keek eerst
door de caféramen of er geen
„strijkje" zat te jengelen. Toen hij
eenmaal zat en besteld had werd de
radio aangezet. Ten einde raad liep
hij een melksalon binnen waar geen
muziekdoos hem bedreigde. Maar de
praatgrage bedienende juffrouw vroeg
hem of hij al wist, dat Hitler in
Duitschland keizer wilde worden.
„Je ontloopt nooit je noodlot,"
zuchtte het oudje. Het eenige wat
ie te bedenken wist was een nijdig
uitgeschreeuwd „rood front." Tben
werd het stil rondom hem, maar het
werd een bedenkelijke stilte, die hem
benauwde. En hij ging.
„Wat niet kan, kan niet," meende
hij en hij kocht het krachtig uitge
schreeuwde flaatste nieuws" van den
politieken koers in Duitschland en
Amerika en hij stapte vertwijfeld het
eerste het beste koffiehuis binnen
waar een Amerïkaansche band van
Nederlanders niet alleen musiceerde,
maar ook acrobatiek beoefende. En
hij wist dat hij in de moderne be
schaving leefde
Naar we vernemen is de aanvankelijk op Don
derdag 9 Maart bepaalde voortzetting van de
behandeling in hooger beroep van de moord-
zaak-Eschauzier thans voor onbepaalden tijd
uitgesteld, aangezien advocaat-generaal, mr. J.
A. de Visser, nog steeds wegens ziekte niet in
staat is aan de verdere behandeling deel te
nemen.
Maandagavond was de storing van de Hilver-
sumsche uitzending op 1875 M. weer zoodanig,
dat de uitzending tien minuten onderbroken
werd om technici gelegenheid te geven, door
metingen de positie van den vrijbuiter te be
palen. Juist tijdens deze pauze kwam het
station duidelijk door en kon de taal van den
omroeper als Russisch worden herkend.
Het onderzoek wees uit, dat de storingen af
komstig zijn van den nieuwen 500 K.W. Staats-
zender te Moskou. Men heeft daarom echter
nog niet aan moedwillige sabotage of poging
tot propaganda te denken. De Nederlandsche
Omroepvereenigingen hebben intusschen het
Controle-station van de Internationale Unie
van Radio-Omroepen te Brussel van een en
ander op de hoogte gesteld.
De staking in het houtbedrijf te Utrecht
duurt nog steeds voort; slechts bfj eén firma
hebben eenige personen het werk hervat. De
afloop van dit conflict is van groot belang voor
het geheele land. Indien het niet vóór 15 Maart
a.s. is opgelost, zal dc staking zich vermoede
lijk tot alle houtbedrijven in den lande uit
breiden, aangezien op dien datum het Lande
lijk Collectief Arbeidscontract afloopt.
De sterk vergroote melkproductie, welke in
het voorjaar en begin zomer verwacht wordt,
hetgeen op zich zelf een normaal verschijnsel
is, zal de werkzaamheid van de Crisis Zuivel-
Centrale ernstig beïnvloeden. Men spreekt zelfs
van een teveel van 4 milliard liter melk.
Om aan dit surplus een bestemming te ge
ven is o.a. gedacht aan een verplichte verwer
king van melk in het brood.
De besprekingen hieromtrent hebben echter,
volgens de „Msb.", geleid tot het inzicht, dat
door verplichte melkbroodbereiding slechts een
gering percentage, n.l. slechts 4 pCt., van het
teveel aan melk uit de markt zal worden ge
nomen, terwijl een beduidende verhooging van
den broodprijs hiervan het gevolg zal zijn. Het
brood zou daardoor 2 a 3 cent duurder wor
den.
Is dit op zich zelf reeds een bezwaar, daar
naast komt nog een andere bedenking en wel
in verband met de Tarweregeling.
Immers het procédé der melkbroodbereiding
vraagt minder tarwemeel. En vervolgens zal
bij het duurder worden van het brood de af
zet daarvan verminderen en dus ook het meel-
verbruik. Daarom belooft de overwogen maat
regel weinig of geen resultaat.
Zondag 26 Maart worden in het klooster der
Minderbroeders-Franciscanen te Weert tot
priester gewijd de eerw. fraters: Guido Roor-
dink, Amsterdam; Nicetas van Workum, Velp:
Mariophilus Celie, Nieuwer-Amstel; Livarius
Versteeg, Hilversum; Theogonius v. d. Velden,
Culemborg; Aloysius Bodewes, Baarn; Gédeon
Stol, Leiden; Salvius Klarenbeek, Druten; Cla-
rentius Straathof, Leimuiden; Massaeus Tous-
saint, Kerkrade; Silvanus v. d. Meer, Rijnsa-
terwoude, Ascanius Willems, Sittard; Aemilia-
nus van Heel, Leiden; Sebaldus Linders, Mook;
Severianus van Waesberge, Rotterdam; Bar-
tholus Gelauff, 's-Gravenhage; Sigibaldus Hoo-
genboom, Hoenkoop; Tobias Bastiaensen, Roo
sendaal; Felix Janszen, Delft; Angelus Stok
man, Haarlemmermeer; Trudo de Ruiter, Am
sterdam en Abdon van Beek, Amersfoort.
Naar wij vernemen mag in verband met den
op het oogenbljk in Amerika bestaanden on-
zekeren toestand tot nader order aan de loket
ten der Nederl. Spoorwegen Amerikaansch
bankpapier en Amerikaansch zilvergeld niet in
betaling worden aangenomen.
Het hoofdbestuur van de Derde Orde heeft
besloten Derde Orde-Studiedagen te houden in
het Capucijnenkloostet te Tilburg, en wel van
Dinsdagmiddag 23 Mei tot Donderdagmiddag
25 Mei (Hemelvaartsdag). Met groot succss
werden deze studiedagen verleden jaar gehou
den in Weert.
Inleidingen zullen gehouden worden over:
„Wat wil de Franciscaansche-beweging ten
opzichte van de Huisgezinnen, a) op zich zelf,
b) ten opzichte van andere gezinnen (liefde
werken, enz.)
Over vorming Van Novicen in den waren
Franciscaanschen geest;
Over het bevorderen van den Liturgischen
geest.
Uitgenoodigd zullen worden niet alleen de
Besturen der Derde Orde-afdeelingen en hunne
leden, maar ook vele anderen, die nauw ver
bonden ziin aan die onderwerpen.
