teïtf* sa50
\vglfr*a'
V
Schrijven van anonieme brieven
Nat.-Socïalisme en
Centrum
ï*5
i 9<2°°
R
R
PREDIKANT VOOR HET
GERECHTSHOF
DINSDAG 14 MAART
Een geheimzinnige zaak
De St. Liduina-feesten
Rede Minister Jhr.
De Geer
Friesland in nood
New-Yorks banken weer
geopend
Gebruik van inlandsch
hout
Felle debatten tusschen de deskun
digen over de echtheid der
geschreven brieven
Deskundige gedesavoueerd
Twist der schriftgeleerden
Nog steeds anonieme brieven
Requisitoir
I
Pleidooi
Verdachte blijft ontkennen
Nationaal en Uitvoerend Comité
Pleidooi voor bezuiniging
AUTO TEGEN EEN BOOM
Een inzittende op slag gedood
RECTOR A. J. A. VAN
KAMPEN t
DE DIESEL-ELECTRISCHE
TRACTIE BIJ DE N. S.
Order grootendeels in ons land
Overvloed en geen export
„Dictator" voor den handel
TE MOSKOU GEARRESTEERD
Vier Engelsche ingenieurs
Opvallend artikel van de „C orris-
pondenza" over veranderde
houding van 't Centrum
Bevordering door de overheid
int«rieUf «-f50
fcSO1
««ISCW*
300 1
Het Amsterdamschq Gerechtshof, onder presi
dium van mr. J. Jolles, zette gisteren de be
handeling voort van de strafzaak tegeneen
predikant uit Winterswijk, die verdacht wordt
van het schrijven van anonieme brieven met
beleedigenden inhoud, o.a. aan jhr. W. A Ortt,
directeur van de stichting Zandbergen te Amers
foort.
Bij de behandeling in hooger beroep voor het
Amsterdamsche Hof in Mei 1932 verklaarden
vijf schriftkundigen, dat er geen twijfel bestond,
of de predikant was de schrijver van de ano
nieme brieven.
Op 6 Februari j.l. werd de behandeling voor
het Hof voortgezet. Na raadkamer besloot het
Hof de zaak uit te stellen tot heden om de
schriftkundigen a charge gelegenheid te geven
het rapport van den heer Dulfers te bestudee-
ren.
In de zitting van Maandag werd als eerste ge-
tuige-desk. de heer Gamier gehoord.
Deskundige had een vingerafdruk onderzocht,
die op een der briefkaarten voorkwam. Desk.
had verschillende punten van overeenkomst ge
vonden met een van verd.'s vingers. De afdruk
was er op gekomen, toen de inkt nog nat was.
De heer Waltman, inspecteur van politie te
Den Haag, had een schriftkundig onderzoek
ingesteld. De president, mr. Jolles wees er op.
dat de heer Waltman niet zooals in het rap
port staat opdracht van hem heeft gekregen
om dit onderzoek in te stellen.
Pres.: U bent bij de politie in Den Haag,
hoe komt u in dit onderzoek a décharge? Wordt
de Haagsche politie a décharge te Amsterdam
gebruikt?
Desk.: Ik kreeg twee briefkaarten toege
stuurd ter onderzoek.
Ten slotte bleek, dat desk. vier schrifturen had
ontvangen. Ook de procureur-generaal, mr.
Bauduin geeft zijn ontstemming te kennen over
het feit, dat de chef van den dactyloscopischen
dienst te Den Haag zich leende tot dit décharge
onderzoek..
Pres.: (tot desk.). Bemoeide u zich wel eens
meer met een zaak, die u niets aangaat?
Deskundige vond dit onderzoek belangrijk in
verband met Haagsche zaken op dit gebied. Ik
heb aan den verdediger, mr. Voorink gevraagd
my door den procureur-generaal te laten
beeëdigen voor deze zaak.
Mr. Bauduin: U behoort niet in overleg te
treden met particulieren over deze zaak.
Deskundige was tot het resultaat gekomen,
dat het schrift op een der briefkaarten niet
van ds. R. was.
Pres.: Ja, die briefkaart misschien niet, maar
dat is er een van de honderden. Het gaat hier
om andere schrifturen.
Ook bleek, dat desk. nog een onderzoek naar
den vingerafdruk had ingesteld.
Pres.: Ik begrijp ér hoé langer hoe minder
van. U stelt een uitvoerig onderzoek in, in een
zaak, waarmede u niets'te maken hebt. Is het
een zucht om uw deskundig licht te laten
schijnen? i
Deskundige van Ledden Hulsebosch: Toen de
heer Waltman bij mij kwam om over den vinger
afdruk te spreken, was hij van alle stukken al
op de hoogte.
Uit het rapport van den heer Waltman blijkt
nog, dat hij een vingerafdruk van ds. R. heeft
gemaakt.
Pres.: U hebt u dus wel in verbinding gesteld
met verd. en den verdediger, zegt u nu maar
eerlijk, dat u warm voor de zaak is gemaakt
ten voordeele van verd. U hebt kosten noch
moeiten gespaard om hier a décharge op te
treden.
Er ontspint zich een debat tusschen de des
kundigen a charge aan de eene zijde en den
heer Waltman aan de andere zijde over het
uitschakelen van punten van overeenkomst in
den vingerafdruk, omdat er vlekjes in den af
druk zitten.
Nadat dr. Hesselink zijn meening over den
vingerfadruk te kennen had gegeven, diende in
specteur Waltman van repliek, waarbij de pro
cureur-generaal uitroept: „Och, meneer, poogt
u toch geen verwarring te stichten."
De heer Waltman wijst iets aan op foto's:
de procureur-generaal zegt dan: „Meneer, blijft
u er af."
Thans js het debat tusschen de schriftkun
digen aan de orde. Een schoolbord met de ver
schillende schrifteigenaardigheden van verd.
Wordt op het podium geplaatst.
De deskundige Dulfers krijgt dan het woord
om zijn meening te verdedigen, dat verd. niet
de schrijver is van de verschillende brieven en
briefkaarten. Uitvoerig gaat hij de grapholo-
gische eigenschappen van verd. na.
Pres. (tot des.)tt haalt er enkele verschil
punten uit en dan concludeert u dat verd. de
brieven niet heeft geschreven, dat is echt
déchargewerk.
Desk. Dulfers: „Ik ben positief."
President: „Dat bent u niet, u staat hier
décharge." Onverstoorbaar zet de schriftkundige
Zijn explicaties van zijn rapport voort.
De deskundige v. d. Laan krijgt hierop ge
legenheid om het rapport van dr. Dulfers te
bespreken en te ontzenuwen. Het rapport van
dr. Dulfers wemelt van uitdrukkingen as:
,soms", „misschien", „hoogstwaarschijnlijk" enz.
Deskundige v. d. Laan gaat het rapport van
van dr. Dulfer tot in details na, de aandacht
in de zaal is aanmerkelijk verslapt. Te kwart
over één leeft de spanning weer wat op, toen
de bode een expressebrief binnenbracht. Voor
dens president. Fijntjes glimlachend haait mr.
Jolles er een briefkaart uit en daar bekend
is, dat hy den laatsten tijd herhaaldelijk brief
kaarten van den anonymus in deze zaak krygt,
wacht de zaal met spanning. Zonder iets te
zeggen werpt de president het schriftuur op
tafeL De heer v. d. Laan zet zijn aanval op
dr. Dulfer's rapport voort.
Dit rapport, zoo concludeert spr. ten slotte
geeft blyk van een onvoldoende vergelyking
en ontstellende onwetendheid inzake het ma
teriaal. Het is spr. een raadsel, hoe iemand tot
conclusies kan komen als dr. Dulfer.
Dr. Schryver, die eveneens uitvoerig het
rapport van dr. Dulfer bespreekt, drukt er zijn
Verwondering over uit, dat het niet eveneens
is onderteekend door den heer Waltman, daar
deze er ook aan heeft medegewerkt.
De president deelt nog mede, dat er een
briefkaart is binnengekomen in het bekende
handschrift, onderteekend „oud verpleegde van
Zandbergen." Op de briefkaart is een gebeur
tenis te- Baarn vermeld op een moment, dat
verd. reeds hier was.
Ook de verdediger had tijdens de zitting een
brief ontvangen, waarin zich perronkaartjes
van de stations Baarn en Amersfoort bevonden. I
De deskundige Frima sluit zich aan by de I
conclusies van de andere deskundigen, die zich I
tegenover dr. Dulfer stellen.
arbeidde hij tot 31 Mei 1913, toen zijn aanstelling
volgde tot rector van het St. Pius Gesticht aan
de Kerkstraat te Amsterdam, waar hij op 6
Juni zijn intrek nam.
Byna twintig jaren heeft de Zeereerw. Heer
Van Kampen zich in het Pius Gesticht aan de
zielzorg gewijd. Jarenlang was hij ook een der
aangewezen boekencensoren.
Een ziekte van ongevèer drie maanden heeft
het zeer zwakke gestel van den Rector volkomen
gesloopt. Reeds vóór eenigen tijd was hij voor
zien van de laatste H.H. Sacramenten.
De procureur-generaal mr. Bauduin zeide
zich eigeniyk te kunnen refereeren aan zijn
op 20 Mei 1932 gehouden requisitoir.
Het alibi, ontstaan door de opsluiting in de
Werkhorst by Meppel, heeft géén betrekking
op de geïncrimineerde briefkaarten, doch op
volgende schrifturen. Daar komt nog bij, dat
deze opsluiting zich afspeelde onder vriendjes.
De geheele alibi-geschiedenis is ineengezet zon
der dat het Openbaar Ministerie er iets van
afwist.
Verdachte is oorspronkelijk bij dr. Schrijver
gekomen om hem als getuige a décharge rap
port te doen uitbrengen. Dr. Schryver weiger
de dit echter, daar hij direct tot de conclusie
kwam, dat verd. de brieven w e 1 geschreven
had.
De vier deskundigen décharge zijn het in
dit geval volkomen eens, wat niet altijd het
geval is. Verd. is verder gaan zoeken naar een
desk. a décharge, hij vond tóen dr. Dulfer. Dr.
Dulfer aldus mr. Bauduin is mij als
schriftkundige volkomen onbekend, hoewei ik
twintig jaar een plaats in het O. M. bekleed.
Meeningen van schriftkundigen zijn echter
niet voldoende om iemand te doen veroordee-
len. Er is hier echter meer. De vingerafdruk,
die gevonden is, is van verd. afkomstig. Hoe
wel verd. dit aanvankelijk niet ontkende, al gaf
hij er een wonderlijken uitleg van, heeft de
heer Waltman verklaard, dat de afdruk niet
van verd. is. Nogmaals geeft mr. Bauduin er
zijn verwondering over te kennen, dat de heer
Waltman de zyde van den verdachte heeft ge
kozen en niet van het O. M„ waar hij thuis
hoort. Spr. brengt nog verschillende bezwaren
de aanwyzingen naar voren, o. a. den stijl van
de briefkaarten en de juiste spelling van vreem
de woorden.
Spr. vorderde opnieuw een gevangenisstraf
van één maand tegen verd.
Vóór het pleidooi van mr. Voorink wil mr.
Jolles de beide brieven behandelen, welke tij
dens de zitting' zijn ontvangen. Het blijkt, dat
een der brieven een getypt adres heeft en in
Amsterdam is gepost.
Mr. Voorink, aldus de president, weet u niets
van dit couvert, het adres is getypt met een
zelfde machine, die u bezit. Ik heb meerdere
brieven van u gehad, getypt met een derge-
lyke machine. Bovendien zit op de briefkaart,
gesloten in het couvert, een postzegel. j
Mr. Voorink: Ik weet er niets van, het adres j
is niet door mij getypt, ik ken die enveloppe
niet.
De verdediger mr. Voorink uit Winterswijk,
zegt in zijn pleidooi, dat z.i. de schriftexpretise j
van dr. Dalfer wel degelijk waarde heeft. Om
dit te bewyzen legt hij een schrijven over van
een Zwitserschen grapholoog; in dit schrijven
wordt tevens de deskundigheid van dr. Schrij
ver in twijfel getrokken. I
De heer Waltman, zoo vervolgt pleiter, is
een zeer gezien ambtenaar bij de Haagsche1
politie, wat ook blijkt uit de uitlatingen van
den procureur-generaal mr. de Visser in de
zaak-Eschauzier.
PI. onderwerpt de rapporten van de deskun
digen charge aan een felle critiek. Naar de
meening van mr. Voorink waren de deskundi
gen a charge niet onbevooroordeeld. Wat de
vingerafdrukken betreft betoogt pl„ dat er niet
genoeg punten van overeenstemming zijn ge
vonden om te kunnen zeggen, dat twee af
drukken overeenstemmen.
Mr. Voorink concludeert tenslotte tot vrij
spraak subs, ontslag van rechtsvervolging.
Nadat verdachte nog het woord heeft ge
voerd, waarbij hij o.a. vertelt dat hy met vry
groote zekerheid weet, wie „oud verpleegde II"
is. Daar „oud verpleegde I" dezelfde is, als
„oud verpleegde II", althans volgens dr. Schrij
ver, zyn we een stuk verder, aldus verd.
Nogmaals verklaart verd. met klem, dat hij
onschuldig is. Hij hoopt, dat het Hof de alibi
briefkaart van vandaag nog zal onderzoeken.
Arrest 27 Maart.
1
Het vijfde Eeuwfeest van onze groote Neder
landsche Heilige, de Schiedamsche Maagd Li-
duina, dat in haar geboortestad Schiedam van
22 tot 30 April a.s. op grootsche wijze gevierd
zal worden, heeft in den lande zooveel belang
stelling 'getrokken, dat de wensch naar voren
werd gebracht om een Nationaal Comité te
vormen, opdat dit Eeuwfeest het uitgangspunt
zal worden van een echt nationale vereering
onzer Heilige, die helaas zelfs in eigen kring
nog te weinig bekend is.
In het Nationaal-comitë, dat staat onder be
schermheerschap van den pauselyken inter
nuntius Mgr. L. Schioppa, en waarvan de Ne-
derlandsche Bisschoppen eere-voorzitters zyn,
hebben zitting de Katholieke ministers en vele
andere geestelijke en wereldiyke autoriteiten.
Het uitvoerend-comité, dat met de onmid-
dellyke voorbereiding van het eeuwfeest be
last is, staat onder voorzitterschap van den
Eetw. heer A. J. C. Schraag, deken van Schie
dam.
In de Maandagmiddag te Amsterdam gehou
den vergadering' van de Christelyk-Historische
Unie, is o.m. het woord gevoerd door den mi
nister van Financiën, Jhr. Mr. D. J. de Geer.
De minister begon met zyn partygenooten in
deze veelbewogen oogenblikken toe te roepen:
„Wees Uzelf". Meen niet, dat gy, door onder
steboven te keeren al wat het voorgeslacht ons
overgeleverd heeft, een nieuw tijdperk van be
schaving en welvaart kunt inluiden.
Sprekend over hetgeen het Chr.-Historisch
beginsel leert omtrent de verhouding van gezag
en vrijheid, herinnerde spr. aan de muitery op
„De Zeven Provinciën". Het meest ontstellende
hiervan was niet eens het feit zelf, maar de
wyze waarop dit vergoelykt is door menschen,
die zichzelf tot de ordelievende burgers, tot de
steunpilaren onzer constitutioneele democratie
rekenen.
Niet minder weerzinwekkend is, dat de onder
drukking van deze revolutionnaire daad met
„militairisme" in verband werd gebracht. Het
eskader, dat tegen de „Zeven Provinciën" uit
voer, verrichte op dat oogenblik een zuivere
politietaak.
Sprekend over den economischen toestand
laakte de minister het streven van velen, zich
zoo lang mogelijk in de vroegere welvaart te
verschansen.
Men meent, dat, als de buurman maar wat
harder getroffen wordt of als de reserves, die
in beter tijden gemaakt zyn, tot den laatsten
penning worden opgebruikt, of als volksbelan
gen, waarvoor men zelf minder voelt, steviger
worden aangetast, men nog wel een tydlang im
muun kan blijven en de „crisis" opklaren zal
vóórdat men ook zelf aan de beurt komt. En
men verzuimt in te zien, dat wij nog maar in
zeer betrekkelijken zin een „crisis" beleven, dat
wij veeleer allengs de getuigen zijn geworden
van een inzinking voor vele jaren, eene zooals
zelden in de geschiedenis is voorgekomen, en
dat eerst na aanpassing aan een verlaagd ni
veau tenslotte een bescheiden welvaart zou kun
nen worden teruggevonden.
Slechts door samen de werkelijkheid in het
gezicht te zien, door de oogen wyd open te hou
den voor het gemeenschappelyk belang, dat wij
hebben bij een tijdig de bakens verzetten, o.a.
door een vermindering' van ónze collectieve be
hoeften, waarin door de overheidskassen voor
zien moet worden, zal het mogelyk zijn, een in
eenstorting af te wenden.
Aan het slot zyner rede sprak spr. nog over
het beginsel der parlementaire verantwoorde
lijkheid, dat de parlementsleden verplicht, naar
eigen inzicht het landsbelang te behartigen, ook
al geeft dit soms tydelyk aanleiding tot impo
pulariteit. Spr, had niet den indruk, dat deze
verantwoordëiykheid ten allen tyde door alle
parlementsleden ten volle wordt beseft.
Inzonderheid dacht hij hier aan een fractie
der linkerzyde, die tijdens het..jongste begroo-
tingsdebat bij de algemeenë (beschouwingen
aandrong op sterke bezuiniging, terwyl toen de
concrete dekkingsmaatregelen aan de orde kwa
men, de ééne spreker de bezuiniging bestreed
by Defensie, de andere by Onderwys, de derde
bij Volksgezondheid, de vierde by Justitie.
Dat het niettemin met de leer in orde bleef,
bleek later, toén eén nieuw belastingontwerp
werd ingediend en het orgaan dier fractie
schreef, dat beter dan zwaarder belasten zou
zijn: „bezuinigen".
Spr. eindigde met een afwijzing' van het com
munisme en het fascisme, in de woorden:
Gy zult ons toch niet hebben,
Gy, goden van den tyd,
Wij blyven, ook by 't zinken,
Der Vaad'ren God gewijd.
Dinsdagnacht reed de heer Pepping, Direc
teur der Zuivelfabriek te Dedemsvaart in ge
zelschap van den Directeur van de Zuivelfa
briek te Slagharen, den heer A. Vos, per auto
door Harderwyk.
Door nog onbékendé oorzaak botste de auto
tegen een boom. De inzittende heer A. Vos
werd hierby op slag gedood, de heer Pepping
werd gewond.
De heer Vos laat een vrouw en twee kin
deren na.
Hedenmorgen omstreeks zeven uur is in het
St. Pius Gesticht te Amsterdam overleden Rec
tor Adrianus JacobusAlphonsus van Kampen.
Rector van Kampen werd geboren te Poeldijk
op 21 April 1878, priester gewijd 15 Augustus
1906. Op 6 October van hetzelfde jaar werd
hij benoemd tot kapelaan te Nieuwkoop. Hier
nu ook by gemeenten, polderbesturen, steen-
kolenmynen en andere houtgebruikende licha
men het inzicht meer algemeen wordt, dat het
noodzakelijk is het inlandsche product eert voor
sprong te geven. Het zal dan blijken, dat vaak
mede de onbekendheid met de goede eigen
schappen van het Nederlandsche hout het ge
bruik in den weg heeft gestaan, dat veelal de
gemakkelyke verkryging van het buitenland-
sche hout in alle maten, kwaliteiten en eigen-
achappen, die met de deugdelykheid weinig
verband houden, tot het veelvuldig gebruik van
het laatste heeft geleid, soms zelfs in gevallen,
waarin Nederlandsch hout goedkooper en niet
minder geschikt was.
Het is van groote beteekenis, dat de door
genoemde Commissie begonnen actie ten be
hoeve van het gebruik van het Nederlandsch
product thans ook door de overheid metter
daad wordt ondersteund, waardoor aan de
meermalen gedane verzoeken wordt voldaan.
Vanzelfsprekend is het van niet minder belang
te achten, dat ook de particuliere Nederland
sche houtverbruiker in gevallen, waarin zulks
maar eenigszins mogelyk is, van zyn leveran
cier ons eigen product zal eischen. Aan de Ne
derlandsche productie en aan de bestryding der
werkloosheid in het normale bedrijf zal dit in
hooge mate ten goede komen.
De bestellingen voor de nieuwe Dieselelec-
trische treinen der N. S. hebben thans plaats
gevonden en bluft deze belangrijke order groo
tendeels in Nederland; zulks als resultaat van
rechtstreeksche samenwerking en overleg tus
schen Nederlandsche Industrie en N. S„ waar-
by van beide zyden offers zyn gebracht.
Bestellingen vonden als volgt plaats:
De rijtuigen by de firma's Werkspoor, Bey-
nes en Allan.
De electrische uitrustingen bij de firma's
Heemaf en E. T. I. Slikkerveer.
Als motor is de Maybach Dieselmotor geko
zen (een Nederlandsche motor voor dit doel
geschikt bestaat niet), de firma Werkspoor
bouwt als licenshoudster van deze motoren
dat deel waartoe deze fabriek in staat is, ter
wijl bovendien de firma Stork te Hengelo als
licenshoudster van de Ganz Dieselmotor in
staat wordt gesteld een aantal van deze moto
ren te leveren.
den eieren-uitvoer met 75 a 80 pet. voorzien.
Blijkens de door den heer Blink, voorzitter der
Vereeniging voor Zuivelindustrie en melk
hygiëne'geuite verklaring, dat de sinds 11 Maart
j.l. vigeerende verhooging der van buitenland-
sche kaas geheven Duitsche invoerrechten een
doodende slag voor het Ned. zuivelbedrijf is, zal
voortaan in het bijzonder in de Friesche fabrie
ken de kaasbereiding nog veel meer dan vóór
dien fatalen datum ingekrompen moeten worden.
Immers het grootste deel der te voren gepro
duceerde kaas werd naar Duitschland geëxpor
teerd.
Hierbij komt dat de recente verdere contin-
genteering van den Nederlandschen boter-export
naar Frankryk ook reeds een gevoeligen slag
aan de Friesche zuivel- en melkveehoudersbedry-
ven heeft toegebracht. Thans vreest men in
Friesland dat de a.s. groote vermeerdering dei-
melkproductie een nog verdere daling van den
huidigen slechts 55 cents bedragenden export-
prys van de eerste soort Friesche boter tot ge
volg zal hebben.
Men schrijft ons uit Friesland:
De dezer dagen door de Duitsche regeering
gedecreteerde enorme invoerrechten-verhooging,
welke 'n feitelijke stopzetting van den Nederland
schen eieren-export naar Duitschland inhoudt,
zal ongetwijfeld de pryzen van dat product in
ons eigen land tot zulk een laag peil doen dalen,
dat o.a. de in het Oostelijk gedeelte van Fries
land tot dê categorie der keuterboertjes behoo-
rfende pluimveehouders dit bedrijf binnenkort
zullen moeten staken.
Reeds vóór deze nieuwe belemmering had de
pluimveehoudery aan deze ondernemers waar-
schynlyk meer geldelijke schade dan gewin op
geleverd.
Zulks is ook af te leiden uit het feit, dat de
eieren-export van uit ons land naar Duitschland
verleden jaar wel 9 millioen K.G. meer bedra
gen, maar vyf millioen gulden minder opge
bracht heeft dan in 1931.
Thans wordt wederom een vermindering' van
NEW-YORK, 13 Maart. (Reuter) Frederick
Kent is benoemd tot „dictator" van den buiten-
landschen handel in afwachting van de hervat
ting der beurstransacties op normale basis.
Kent, een eminent bankier, oefende eenzelfde
functie uit tydens den wereldoorlog. Hij zal on-
verwijl een centraal bureau oprichten voor de
controle van den dollar-handel.
De heropening van de banken is vry rustig
verloopen. Nergens was eenige opwinding te
bespeuren;* ook het aantal klanten was niet
grooter dan anders. In het geheel openden in de
V. S. 346 banken.
De hervatting der dollartransacties wekte een
gunstigen indruk op de Londensche goederen
beurs, men gaf blyk van veel vertrouwen.
Londen 13 Maart (Reuter) De Fransche mi
nister van Financiën komt Vrijdag naar Londen
voor gedachtenwisselingen met Neville Cham
berlain en andere Engelsche ministers inzake
kwesties, die op de agenda der economische we
reldconferentie zyn geplaatst.
MOSKOU, 13 Maart. (V. D.) In opdracht van
de Britsche regeering heeft de Brltsche am
bassade te Moskou geprotesteerd tegen de
tegenwoordigers van de Metropolitan Vickers
Electrical Company, die onlangs onder beschul
diging van handelsspionnage te Moskou zijn
gearresteerd. De Britsche regeering eischt
opheldering van de zaak en vryiating der ge
arresteerden. Vanwege het Volkscommissariaat
van Buit. Zaken werd de Britsche ambassade
medegedeeld, dat naar de zaak een onderzoek
wordt ingësteld en dat nadehe bijzonderheden
nog niet bekend zyn.
ROME, 13 Maart. (V. D.) „La Corrasponden-
za", dat te Rome verschijnt en nauwe betrek
kingen met het Vaticaan onderhoudt, publi
ceert heden een opzienbarend artikel over de
Duitsche katholieken en het nationaal-socia-
lisme, welk artikel men kenschetsend acht
voor de opvatting van belangryke kringen in
het Vaticaan en het Duitsche episcopaat.
Onder het opschrift „De overwinning van
Hitier en de Duitsche katholieken. Waar-
schynlyk medewerking van het Centrum.
Verandering van houding?" schryft „la Cor-
risponza" o,m.:
De door de geweldige overwinning der bruin-
hemden in Duitschland geschapen toestand is
van het standpunt der betrekkingen tot de
Katholieke Kerk byzonder interessant. Uit de
houding van het Centrum aan den eenen kant
en eenige besluiten van het Duitsche episco
paat uit den tijd der eerste Hitler-demonstra-
ties aan den anderen zijn conclusies getrokken,
die volgens inlichtingen uit de best ingelichte
kringen thans niet meer juist zyn. In het
eerste vuur van den beginnenden stryd en de
veroveringen is de Hitler-partij nog niet in
haar programma's en haar doel bevestigd ge
weest, zoodat men bij haar toonaangevende lei
ders onvermijdelijke hardheden en onvoor
zichtige aanvallen heeft aangetroffen, die mis
schien ok wel moesten dienen voor de stoot
kracht in de verovering der massa's.
Maar- deze gebreken zyn langzamerhand
verdwenen en de tegenwoordige opbouw der
partij heeft een anderen inhoud en veel hoo-
gere beteekenis ook wat de uitwerking op het
buitenland betreft. Ofschoon derhalve vroeger
het Duitsche episcopaat van een bovenparty-
dig standpunt plichtsgetrouw gewezen heeft op
de dwalingen en gevaren, zonder overigens ook
toen te ontkennen, dat de beweging een edel
doel en den wil had tot nationale wedergeboor
te, toch heeft het in den loop der ontwikke
ling consciëntieus en met den besten wil iedere
verscherping der betrekkingen vermeden, wel
ke niet alleen voor de politieke leiders, maar
ook voor de geestelyke belangen van de kerk
ernstige gevolgen had kunnen hebben. De voor
zichtige aanwyzingen van de bisschoppen heb
ben de katholieken by de laatste verkiezingen
alleen aan den plicht herinnerd, hun stem
uitsluitend aan candidaten te geven, die geen
anti-kerksche programma's vertegenwoordigden.
De „Corrispondenza" gelooft, dat deze her
ziening in de houding van het katholieke epis
copaat tegenover de Hitlerbeweging nog een
verdere ontwikkeling zal doormaken ten voor
deele van het hoogste welzyn van de natie. In
een gezonde regeeringsactiviteit met een vast
program en een duidelyke discipline zal de
Hitlerpartij vooral een bolwerk vormen tegen
het gevaar van een bolsjewistische invasie,
welke den definitieven ondergang der natie en
den chaos in Europa zou beteekenen en die in
dolzinnige en misdadige bandeloosheid door
duistere manoeuvres bevorderd is.
Wat het Centrum betreft, inlichtingen uit
toonaangevende kringen geven de vryheid vast
te stellen, dat het geen exclusieve vooroordee-
len heeft noch kan hebben, behalve die, welke
het van nature heeft tegen de traditioneele en
onverbeterlijke vyanden van de religie en de
sociale orde. Het zal niet in onvruchtbare op
positie ter zijde blyven staan. De Duitsche
katholieken mogen op een zoo ernstig en voor
het 'fet van hun land en misschiet! v'aft ISuïdpa
béslissend oogenblik niet ontbreken.
Naar wij vernemen hebben de pogingen, in
het werk gesteld om van overheidswege het ge
bruik van inlandsch hout te bevorderen, tot
een belangrijk resultaat geleid. De „Commissie
inzake het gebruik en de verwerking van In
landsch Hout in Nederland", samengesteld uit
vertegenwoordigers van het boschbedrijf en van
den handel en de zagery van inlandsch hout,
die zich ten doel stelt de achterstelling van het
inlandsch hout by het buitenlandsche tegen te
gaan en sinds hare instelling in Juni 1931 in
die richting' onvermoeid werkzaam is, deelt ons
daaromtrent het volgende mede:
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft zich tot zyn ambtgenoot van Water
staat gewend om, ter verzachting van den nood
toestand in het inlandsch hout- en boschbedryf
en ter bestryding van de daarin voorkomende
werkloosheid, maatregelen te willen bevorde
ren, die het Nederlandsche bedrijf in staat zou
den stellen met gunstigen uitslag de buiten
landsche concurrentie te weerstaan. Het gevolg
daarvan is geweest, dat de Hoofdingenieurs-
Directeuren van den Rykswaterstaat en de Di
recties der Zuiderzeewerken en van den Wie-
ringermeerpolder werden verzocht by daarvoor
in aanmerking komende Rykswerken twee
ledige inschryvingen te verzoeken, n.l. een
waarby aan den inschryver omtrent de keuze
van het product vryheid wordt gelaten en een
bij uitvoering van het werk met gebruikmaking
van hout van uitsluitend Nederlandschen oor
sprong. Bij niet meer dan een matig prysver-
schil tegenover goedkooper buitenlandsch hout
van ongeveer gelyke deugdzaamheid zou aan
inlandsch hout de voorkeur kunnen worden
gegeven.
Ook tot de Ned. Spoorwegen heeft de Minis
ter van Waterstaat zich gewend en de Directie
zal by de aanbesteding van spoorwegwerken
rekening houden met het verlangen van den
Minister om aan het inlandsche hout- en
boschbedrijf gelegenheid te geven aan de bui
tenlandsche mededinging het hoofd te bieden.
Uit de in de vakbladen gepubliceerde uitsla
gen van in den laatsten tyd gehouden aanbe
stedingen biykt, dat nu reeds voor verschillende
waterstaatswerken de bovengenoemde maat
regel is toegepast. De soms betrekkeiyk geringe
prysverschillen mogen aanleiding geven tot de
hoop, dat in verschillende gevallen tot uitvoe
ring by gebruik van inlandsch hout zal worden
besloten.
De bovengenoemde Commissie heeft aan de
provinciale Waterstaatsorganen verzocht ook
hunnerzyds een soortgelyken maatregel te wil
len invoeren en zij mocht reeds uit verschillen
de provinciën gereede toezegging tot mede
werking ontvangen. Het is van yeel belang, dat
<Je»s,nS:
5 1
4 de»"*
voor hel -
een
65-
