Groote spanning in Oostenrijk
Mobilisatie der Heimwehren
mm
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Een succesje voor den Volkenbond
Fransch protest te
Berlijn
Het nieuws van heden
POLEN ZWICHT VOOR
FRANKRIJK
Polen en Danzig
DE BAROMETER
WOENSDAG 15 MAART 1933
De S.D.A.P. roept de hulp in van haar Schutzhund
om een Parlementszitting af te dwingen
Zal de regeering geweld
gebruiken
Gearresteerde Britten
vrij gelaten
De bier-voorstellen
De oude toestand te
Danzig hersteld
Neurath's weerlegging
Tornado teistert Ten
nessee
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiimiiimg
Groote bioscoopramp
in Mexico
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
INNSBRUCK, 15 Maart (V.D.) In den afgeloopen
nacht is de politieke toestand te Innsbruck belangrijk ver
scherpt. In den loop van den nacht ontving de Landsregee-
ring van Tirol mededeelingen omtrent een mobilisatie van
den sociaal-democratisclien republikeinschen Schutzhund en
omtrent een algemeene
staking. In verband hier
mede werd vannacht te 4
uur door de Tirolsche
landsregeering de Heim-
wehr te Innsbruck officieel
aangesteld tot hulppolitie.
De geheele Heimwehr werd
in den loop van den nacht
gealarmeerd en samenge
trokken. De sociaal-demo
cratische Schutzhund heeft
zich eveneens gereed ge
maakt en zijn permanente
stormtroepen in het sociaal
democratische volksgeb ouw
belangrijk versterkt. Er
zouden te Innsbruck
Schutzbund-formaties uit
"geheel Tirol zijn samenge
trokken. Op de binnen
plaats van het Volksgebouw
te Innsbruck wemelt het
Prins Starhemberg
leider der Heimwehren
van in uniform gekleede en naar men zegt voor een deel ook
gewapende Schutzbund-leden.
Ook de gendarmerie en het Bondsleger zijn in den loop
van den nacht gealarmeerd en staan sedert vanmorgen vroeg
voor elk alarm gereed. Gendarmerie-patrouilles op motor
rijwielen doorkruisen Innsbruck en omgeving. Op het dak
van het gebouw van de Tirolsche Landsregeering zijn twee
muurkanteelen uitgebroken, klaarblijkelijk voor de opstel
ling van machinegeweren.
De gouwleiding Tirol van de Oostenrijksche Nationaal-
Socialistische Partij publiceert een oproep om de rust te be
waren. Ondanks alle tegenstanders zullen de nationaal-
socialisten ook in Oostenrijk hun denkbeelden weten te ver
wezenlijken.
Waarschuwing van dr. Miklas
JAPANSCHE MARINE
VERGROOT
DE AMBTSAANVAARDING VAN ROOSEVELT
W
PPÏBSSR
«.«S3
Een groote menschenmenigte verdrong zich rond het
Kapitool om van de ambtsaanvaarding van Roosevelt getuige
te zijn en zijn rede te aanhooren
Aangenomen door de commissie
In Oostenrijks hoofdstad heerscht groote spanning
Dolfuss
Wegens de gebeurtenissen te Kehl
en de aanwending van hulp
politie in de gedemilitari
seerde zóne
Volkenbondsraad laakt het op
treden van Polen
Zij, die zich tegen 1 April
op ons blad abonneeren,
ontvangen de tot dien
datum verschijnende num
mers gratis.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
41 dooden, 70 gewonden
PRITTWITZ NEEMT ONTSLAG
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18328
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE NV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
-ï
WEENEN, 15 Maart. In een debat in den
Landdag van Néder-Oostenrijk verklaarde gis
teren de nat.-soc. afgevaardigde Leopold onder
herhaalde protesten, dat alles wat thans in
Oostenrijk gebeurt, sedert lang is voorbereid.
Hij herinnerde aan de verschillende buiten-
landsche reizen van Oostenrijksche ministers en
Heimwehr-leiders in het afgeloopen jaar en
merkte op, dat er een nieuwe staatsidee in wor
ding is, volgens welke Kroatië, Hongarije en
Oostenrijk met Italië in tolunies zouden wor
den vereenigd. Hij sprak over de gevolgen van
zulk een samenwerking en over een dreigenden
opmarsch van Hongaarsche, Tsjecho-Slovaak-
sche en Joegoslavische troepen in Oostenrijk.
Er zijn volgens spr. bij Pressburg reeds Tsjecho-
Blovaaksche troepen geconcentreerd en Joego
slavië zou reeds 40.000 man hebben opgeroe
pen. Toen Leopold met de opmerking, dat de
strijd aan den Donau zal ontbranden, een be-
leedigende uitlating deed over de regeering.
ontstond er een oorverdoovend rumoer, waarin
het slot van zijn rede verloren ging.
De Landdag heeft ten slotte het nationaal-
socialistische voorstel aangenomen, in zake de
ambtsontheffing der regeering Dollfuss in ver
band met de schending der grondwet door de
uitvaardiging van noodverordeningen.
Voorts wordt de directe ontbinding van den
nationalen raad en de uitschrijving van nieuwe
verkiezingen geëischt. Een gelijkluidend voor
stel der sociaal-democraten werd eveneens aan
genomen.
1
WEENEN, 14 Maart. (V. D.) In den laten
avond heeft nog een bespreking der regeerings-
partijen plaats gehad, waarbij maatregelen
werden overwogen, die Woensdag in verband
met de bijeenroeping van den Nationalen Raad
door den vice-president zouden worden geno
men. De bespreking had geen resultaat, daar
de Landbond zich op het standpunt stelde, dat
geen maatregelen van geweld moeten worden
genomen.
In den daarop volgenden ministerraad wer
den slechts eenige reeds eerder aan de orde ge
stelde kwesties betreffende de regeeringsher-
vorming behandeld. Men verwacht, dat de
Bondspresident Woensdagmorgen den vice-pre
sident van den Nationalen Raad, Dr. Strassner,
die zooals bekend, de bijeenroeping van den
Raad voor Woensdagmiddag heeft bewerkt, bij
zich zal ontvangen, teneinde een bemiddelings
poging te doen.
Naar „Het Volk" uit Weenen verneemt, heeft
de Oostenrijksche regeering gisteren te kennen
gegeven, dat zij van plan is hedenmiddag de
zitting van het parlement met geweld te ver
hinderen.
Ook van Duitsche zijde wordt gemeld, dat
inderdaad de regeering van plan is, de zitting
te verhinderen. Ook zouden er troepen gecon
centreerd zijn. Uit de berichten blijkt, dat men
hoopt, dat president Miklas nog een uitweg zal
vinden en dat de sociaal-democraten tenslotte
nog eieren voor hun geld zullen kiezen, omdat
zij toch niet opgewassen zijn tegen het leger,
de Weensche politie en de Heimwehre.
WEENEN, 15 Maart (Reuter). Bondspresident
dr. Miklas heeft een schrijven gericht aan den
afgevaardigde dr. Straffener, waarin hij zich
ertegen verzet, dat Straffner den Nationalen
Raad bijeen zou roepen.
Indien dr. Straffner gelooft, zoo wordt in den
brief verder gezegd, dat hij als onlangs afge
treden voorzitter van den Nationelen Raad het
recht heeft zich als zoodanig nog te doen gel
den, en dus ook het Parlement bijeen mag roe
pen, dan doet hij dit op een voor zaken betref
fende de constitutie onvoldoenden grondslag.
Aan het einde van zijn brief richt de Bonds
president tot den afgevaardigde dr. Straffner
het dringende verzoek, niet op het verzoek van
de leden van den Nationalen Raad te blijven
aandringen, daar een straf vasthouden aan dit
standpunt ertoe zou kunnen leiden, dat de
binnenlandsche vrede op de meest ernstige wij
ze in gevaar wordt gebracht.
TOKIO, 14 Maart. (V.D.) Het Japansche ka
binet heeft heden voor de uitbreiding van de
Japansche marine in het begrootingsjaar 1933/34
een crediet van 31 millioen jen goedgekeurd.
Bovendien zijn door het kabinet 9 millioen jen
uitgetrokken voor de betaling der renten op
buitenlandsche leeningen.
ff: V':
MOSKOU^ 14 Maart (V.D.) Het Volkscommis
sariaat van Buitenlandsche Zaken heeft Dins
dag den Britschen ambassadeur medegedeeld,
dat alle gearresteerde beambten van de Vickers
Electric Company uit de hechtenis zijn ontsla
gen. Zij mogen Moskou voorloopig echter niet
verlaten en moeten zich eiken dag bij de Gpoe
melden.
Het onderzoek tegen hen wordt voortgezet.
Den Engelschen wordt sabotage en benadeeling
der belangen van de Sovjet-Unie ten laste
gelegd.
WASHINGTON, 14 Maart. (V. D.) De com
missie van het Huis van Afgevaardigden heeft
de biervoorstellen aangenomen. Bier en der
gelijke alcoholische dranken met een alcohol
gehalte van ten hoogste 3.2 pet. van het ge
wicht worden toegestaan. Er zal een bondsbe-
lasting van 5 dollars per vat op moeten worden
betaald. Voorts wordt bepaald, dat bijzondere
Het mag onwaarschijnlijk lijken, maar de
Volkenbond, die met zijn eindelooze be
moeiingen in het Verre Oosten niet het
minste resultaat heeft kunnen bereiken en die
met zijn inmenging in het geschil tusscher.
Columbia en Peru waarschijnlijk evenzeer een
hachelijk échec zal lijden, heeft in zake de tus-
schen Polen en de vrije stad Danzig gerezen
kwestie werkelijk een succesje weten te behalen.
Zooals men weet, had de overwinning van de
nationalistische partijen in Duitschland een
dreigend verhevigde actie van de Hakenkreuz-
ridders in het bij het verdrag van Versailles van
het Duitsche territoir afgescheurde en onder
Volkenbondsregiem geplaatste gebied van Dan
zig tot gevolg. Polen, dat een aanval van Dan
zig op de Westerplatte, waar het een munitie
opslagplaats bezit, vreesde, versterkte ijlings de
militaire bezetting van dit havengedeelte. Het
had daarmee zoo'n haast, dat het zich niet den
tijd gunde om den Hoogen Volkenbondscommis
saris van Danzig daartoe vergunning te vra
gen. Aangezien echter de sterkte van de Pool-
sche militaire bezetting op de Westerplatte op
den man af nauwkeurig is vastgesteld, beging
Polen door de eigenmachtige versterking van de
wacht aldaar een juridisch ontoelaatbare ver
dragschennis. Onmiddellijk protesteerde de Se-
naar van Danzig bij den Hoogen Volkenbonds
commissaris en beschuldigde Polen van een on
gehoorde provocatie. De Volkenbondscommissa
ris gaf Polen duidelijk te verstaan, dat het den
status quo ante op de Westerplatte aanstonds
diende te herstellen. Maar Polen had daar geen
ooren naar. Integendeel, 't overlaadde den Hoo
gen Commissaris, den Deen Rosting, met bittere
verwijten, als zou hij in zijn plichten ernstig
te kort zijn geschoten. Dit was den heer Rosting
wel wat al te kras, en hij deed een beroep op
den Volkenbondsraad om een uitspraak in deze
kwestie te erlangen.
De Volkenbondsraad deed uitspraak en
deze viel ten nadeele van Polen uit. De
handelwijze van Polen op de Westerplat
te werd als strijdig met de verdragsbepalingen
gequalificeerd en de eisch werd gesteld, dat de
militaire bezetting moest teruggebracht worden
op het voorgeschreven aantal marinesoldaten.
In tegenstelling met Japan en Peru heeft Polen
in dit Volkenbondsvonnis berust. De Poolsche
minister van buitenlandsche zaken, Beek, heeft
de stellige verzekering gegeven, dat de extra
versterking van de militaire wacht op de Wes
terplatte zal worden teruggenomen. Deze ont
spanning brengende verklaring is echter niet
zoozeer te danken aan den indruk, welke het
ernstig beschadigde Volkenbondsprestige alsnog
op Polen heeft weten te maken, als wel aan de
ontstemming, welke het de „heiligheid der ver
dragen" vereerende Frankrijk aanstonds over
de Poolsche handelwijze liet blijken. De groote
broer uit Parijs hief ernstig vermanend den
vinger op tegen den kleinen te Warschau, en
dit gebaar was voldoende om Polen tot inkeer
te brengen, ofschoon de houding der Nazi's te
Danzig eerder dreigender dan geruststellender
is geworden, daar zij thans eischen, dat de re
geering in Danzig in overeenstemming moet
worden gebracht met die in het moederland.
Voorloopig is dus het conflict tusschen
Polen en de vrije stad Danzig „erledigt'
maar de kans op nieuwe verwikkelingen
in dit gebied is daardoor nauwelijks
verminderd. De betrekkingen tusschen Polen
en Danzig blijven hachelijk en vragen
dringend om een beide partijen bevredi
gende definitieve regeling. Sinds Polen het
nietige kustplaatsje Gdingen van een spik
splinternieuwe modem geoutilleerde haven voor.
zag om Daazig den handel af te vangen, mee-
nen de Danzigers, dat er geen motief meer is
voor het houden van een munitie-opslagplaats
op de Westerplatte, hetwelk indertijd aan Polen
werd toegestaan, omdat het elders daartoe geen
gelegenheid had. Van Duitsche zijde wordt met
toenemender^, aandrang om een herziening van
het verdrag van Versailles, voor zoover dit be
trekking heeft op den Poolschen corridor, en alle
daarmee samenhangende regelingen, gevraagd,
terwijl van Poolsche zijde alleen maar naar een
voor Polen nog voordeeliger regeling wordt ver.
langd. De uit deze tegengestelde verlangens
voortkomende botsingen zullen in de toekomst
vermoedelijk in frequentie toenemen, nu het
extreme Duitsche nationalisme ook in Danzig
zoo krachtig zijn staart roert.
regelingen zullen kunnen worden getroffen door
de afzonderlijke staten.
Het verzenden van bier naar „droge" staten
is verboden. Overtredingen zullen worden ge
straft met geldboeten van ten hoogste 1000
dollar en gevangenis voor den duur van ten
hoogste een jaar. Het wetsontwerp wordt van
kracht veertien dagen na de onderteekening
door den president.
WASHINGTON, 14 Maart. (Reuter.) Het
Huis van Afgevaardigden heeft het wetsvoor
stel aangenomen, waardoor de verkoop van bier
met 3.2 pet. alcoholgehalte wordt toegestaan in
die deelen der V. S., waar deze verkoop niet
door staatswetten verboden is.
BERLIJN, 14 Maart. (W. B.) De Fransche
ambassadeur Francois Poncet bracht heden een
bezoek aan den rijksminister van Buit. Zaken,
baron von Neurath, om in opdracht der Fran
sche regeering te protesteeren tegen de ge
beurtenissen te Kehl en de aanwending van
hulppolitie in de gedemilitariseerde zone en wel
met verwijzing naar art. 43 van het verdrag
van Versailles. Minister von Neurath wees het
protest als ongemotiveerd van de hand. Noch
de gebeurtenissen te Kehl, noch de aanwen
ding van hulppolitie vallen onder de bepalin
gen van het verdrag van Versailles betreffende
de gedemilitariseerde zone.
De slechts gedurende 36 uur te Kehl onder
gebrachte S. A. manschappen, van wie hoog
stens elke tiende man bewapend was met
jachtgeweer of revolver, noch de hulppolitie
kunnen als bewapende strijdkrachten worden
beschouwd. Overigens ging het hier om maat
regelen van binnenlandsche politiek, welke
dienden tot handhaving van de in gevaar ge
brachte rust en veiligheid.
GENÈVE, 14 Maart (Reuter). De Volken
bondsraad heeft zich vanmorgen in openbare
zitting bezig gehouden met het conflict tus
schen Polen en de vrije stad Danzig over de
versterking van de Poolsche bewaking op de
Westerplatte.
De korte bespreking eindigde daarmede, dat
het optreden van Polen door den Volkenbonds
raad gekenmerkt werd als inbreukmakend op
de bestaande verdragen.
De Poolsche minister van buitenlandsche za
ken, dr. Beek, legde een verklaring af, waarin
hij mededeelde, dat Polen de versterkte troe
penmacht op de Westerplatte onverwijld zou
terugtrekken.
NEW-YORK, 15 Maart (Reuter) Een he
vige tornado heeft den staat Tennessee en het
grensgebied van Kentucky geteisterd.
Volgens de eerste berichten zijn talrijke per
sonen gedood en is een groot aantal gewond.
Nader seint Reuter, dat in de verschillende
steden van Tennessee en Missouri door den wer
velstorm 23 menschen om het leven zijn ge
komen en 200 gewond.
De materieele schade wordt op meerdere mil-
lioenen dollars geschat.
SPANNING IN OOSTENRIJK. MOBILISA
TIES IN TIROL. ZAL DE REGEERING
MET GEWELD DE PARLEMENTSZITTING
VERHINDEREN?
Volkenbondsraad keurt het optreden van Polen
op de Westerplatte af. Troepen zullen onmid
dellijk worden teruggetrokken.
Bioscoopramp in Mexico: 41 dood en en 70 ge
wonden.
Fransch protest te Berlijn wegens de gebeur
tenissen te Kehl. Weerlegging van Neurath.
Biervoorstel in het Amerikaansche Huis aan
genomen.
Aanmerkelijke
telegrammen.
prijsverlaging van dringende
Bijzonderheden over het verschil tusschen de
nieuwe en oude spoorwegtarieven.
Credietverleening aan boomkweekers.
Nieuwe eere-kanunniken in het Bisdom Haar
lem.
Een nationaal en uitvoerend comité voor de St.
Liduina-feesten.
De zaak-Sneevliet; telegram van den verdedi
ger aan Minister Donner.
Nieuw voorstel door B. en W. van Haarlem in
gediend inzake de plaatsing van het Hilde-
brand-monument.
Doodelijk auto-ongeluk te Leiden.
O
I VERWACHTING; Matige tot krach-
H tigen, Zuidelijke tot Zuid-Westelijken
wind, zwaar bewolkt tot betrokken, waar-
sehijnlijk eenige regen, aanvankelijk iets
zachter.
Hoogste stand; 770.1 te Clermont.
Laagste stand; 744.6 te Aadenes.
Zon op 6.16, onder 6.03. Licht op
6.33. Laatste Kwartier 18 Maart.
MEXICO-CITY, 14 Maart. In een bioscoop
theater te Ahualulco in den staat Jalisco is een
ernstig ongeluk geschied, waardoor 41 bezoe
kers werden gedood en zeventig gewond. Een
leidingdraad van het hoogspanningsnet brak
namelijk door, kwam in aanraking met het
metalen hekwerk op de balustrade van het
balkon en maakte kortsluiting.
t Twintig bezoekers die op de ijzeren balustrade
leunden, werden op slag gedood. Er ontstond
een paniek, waarin ieder trachtte naar den
uitgang te dringen en vrouwen en kinderen on
der den voet werden geloopen.
De pamek maakte nog 21 slachtoffers, terwijl
in totaal een zeventigtal personen werd gewond.
WASHINGTON, 14 Maart. De Diytsche am
bassadeur v. Prittwitz um" Gaffrond heeft
ontslag uit zijn functie verzocht, daar hij niet
sympathiseert met het Hitler-regiem.
VOOR 60 CENT PER WEEK huurt U Uw
Stofzuiger, met 2 jaar Uw eigendom.
W. BRAKEL Jr. BOTERMARKT 17
HAARLEM TELEF. 12897
Hoogste stand op Woensdag 1 uur n.m. 760
Vorige stand 759
