IN EN OM HAARLEM
m
Prikkeldraad
W!
Eenheid in verkeerssignalen
-I
I~pt L-
■1
DINSDAG 21 MAART
De H.O.V. voorloopig gered
De toestand bij Stork
ffi
Groene en kleurige velden
Verkiezingshumor
WELK ZAL HAARLEM
KIEZEN?
Hoe het in andere
steden is
c
Bezuinigingsprogramma van de
Directie
Statuten
BEVEILIGING DER DVITSCHE SPOORWEGEN
In verhand met den huidigen toestand in Duitschland is de
bewaking der spoorlijnen en bruggen zeer verscherpt
Met Paschen de bloemendagen?
Motordienst
BOUW ZIEKENPAVILJOEN
De gunning
Opdracht
G. Kalkoen t
De reis van dr. Van der Sleen
Gemis aan eenheid werkt strem
mend en bevordert de
onveiligheid
Amsterdam
:P
GS'
A sss B
Arnhem
Breda
Eindhoven
's Gravenhage
Heerlen
Rotterdam
SCHEPEN OP DE KUST
Demonstratie met een nieuw
reddingsapparaat
A. van der Voort t
ïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimimiimim
Ondanks den ongunstigen afloop van de
Zaterdag gehouden straatcollecte blijfi
H. O. V. voorloopig behouden. En haar
bestaan is althans met één jaar gerekt. Waar
leven is, is nog hoop, zoodat het dus nog lang
niet zeker is, dat het Haarlemsch Orkest spoe
dig ter ziele zal gaan.
Dit zeer eervolle resultaat van de geweldige
steunactie, die de laatste weken ten behoeve
van de H.O.V. is ontwikkeld, komt voor reke
ning van de commissie, die de actie voerde, de
heeren jhr. dr. J. C. Mollerus, mr. A. Beets en
P. J. M. van Tetering. Hun namen zullen mo
gen worden geschreven in het gulden boek,
waarin reeds die van zoovele vrienden der
H.O.V. staan gegrift. Vooral de heer van Tete
ring wij verklappen daarmede een publiek
geheim heeft het reuzen-aandeel geleverd
van den verrichten arbeid. Twee maanden lang
heeft hij rusteloos bijna dag aan dag voor de
H.O.V. gewerkt, tal van oproepen heeft hij tot
de Haarlemmers gericht en zijn kantoor be
schikbaar gesteld om de actie te doen slagen,
omdat hij, hoewel geen muziekkenner en zelfs
geen muziekliefhebber, in het behoud der
H.O.V. een reëel Haarlemsch belang zag. Dat
is een mooi voorbeeld van goeden burgerzin.
Met de collecte van Zaterdag mede is
door de commissie een bedrag tusschen de
13.000 en 14.000 ingezameld. Eerlijk gezegd,
hebben wij en zullen weinigen een dergelijk
succes hebben durven verwachten. ,Dat er in
dezen tijd van malaise en geweeklaag nog kans
is egezien een bedrag van 14.000 bijeen
te brengen voor de H.O.V. is wel het bewijs,
hoe algemeen op het behoud der H.O.V. prijs
wordt gesteld.
Moge dit voor het Haarlemsche gemeente
bestuur echter een vingerwijzing zijn om 't vol
gend jaar meer rekening te houden met wat
er leeft onder de Haarlemsche burgers.
Want met de nu bijeengegaarde 14.000 is
het bestaan der H.O.V. slechts voor één jaar
gered. Zonder subsidieverhooging zal de H.O.V.
volgend jaar ongetwijfeld verdwijnen. Het is
immers wel zeker, dat de krachtprestatie, om
14.000 voor de H.O.V. bijeen te bedelen, vol
gend jaar niet herhaald kan worden. Zoo iets
lukt éénmaal, maar geen twee keer en het zou
Haarlem ook onwaardig zijn het bestaan der
H.O.V. elk jaar afhankelijk te stellen van den
uitslag van een bedelpartij.
De heer mr. Slingenberg, wethouder voor de
gemeentefinanciën, heeft het bewijs gekregen
waar hij naar gevraagd heeft bij de behandeling
van het voorstel om 't subsidie voor de H.O.V.
te verlagen. Toen dat voorstel tijdens de be
handeling van de gemeentebegrooting in den
Raad aankwam, was er ook een adres met
22.000 handteekingen geweest om den Raad te
vragen het subsidie op ƒ27.000 te handhaven.
De wethouder wekte de onderteekenaars van
dit adres op hun sympathie voor de H.O.V. in
een daad om te zetten en het niet te laten bij
een platonische liefdesverklaring voor hun
vereeniging. Hij vroeg aan de onderteekenaars
50 cent bij te dragen voor het behoud der
H.O.V. en verwachtte, dat de Haarlemsche dag
bladen, die unaniem voor het behoud der H.O.V.
pleitten, de noodige medewerking zouden ver-
leenen.
Geheel onverplicht, want als een wandelaar
een vreemdeling het veer aanwijst, waar deze
zich over de rivier kan laten zetten, behoeft hij
hem niet bovendien het veergeld te verstrekken,
geheel onverplicht hebben de onderteekenaars
en de dagbladen aan de uitnoodiging van den
wethouder, hoezeer wellicht met een tikje iro
nie gedaan, gevolg gegeven. Zelfs zijn er geen
ƒ10.000, maar ƒ14.000 bijeengebracht.
En dat brengt, naar onze meening, voor het
gemeentebestuur dan nu verplichtingen mede,
Want wij herhalen het; niemand mag en kan
verwachten, dat een dergelijke bedelpartij met
eenzelfde succes volgend jaar kan worden her
haald. Het gemeentebestuur zal dan diep in den
zak moeten tasten.
Deze heele, overigens buitengewoon sympathie
ke actie voor de H.O.V., waarvoor den organ»
satoren, wij herhalen het, alle eer toekomt,
heeft ook aangetoond in welke moeilijkheden
ons gemeentebestuur tal van verenigingsbe
sturen door de bij de jongste begrooting toege
paste subsidieverlaging heeft gewikkeld. Ver
schillende vereenigingen hebben het nuttig
werk, dat zij verrichtten, moeten stopzetten tot
betere tijden aanbreken, tijden, waarin hun
werk niet zoo noodig is als nu; andere vereeni
gingen hebben haar arbeidsveld moeten In
krimpen en weer andere hebben een beroep op
den liefdadigheidszin der Haarlemmers gedaan.
Stopzetten van arbeid of inkrimpen had waar
schijnlijk niet zelden financieele schade voor
de gemeente tengevolge en een beroep op de
Haarlemmers stemde bestuursleden niet zelden
Wrevelig. Zij toch geven al hun onverplichten
arbeid ten bate der gemeenschap en het is niet
dankbaar als het bestuur van die gemeenschap
hun het leven ook nog onaangenaam maakt,
ofschoon in het geheel de op de subsidies toe
gepaste bezuinigingen de gemeentekas een voor
deeltje hebben bezorgd van ongeveer 35.000.
Het is zeer de vraag of de inperking der particu
liere philantropie, die daarvan het gevolg is,
aan de gemeente niet meer kost dan 35.000.
Hoe dikwijls staat bij dergelijke bezuinigingen
het paard achter den wagen! Indien b.v. door
de lagere subsidieering der H.O.V. deze ver
eeniging zou zijn opgeheven en de 47 musici
zonder emplooi zouden zijn gekomen, dus ten
laste van het Burgerlijk Armbestuur, dan zou
dat de gemeente meer hebben gekost, dan het
bedrag der nu uitgespaarde subsidie. Want aan
nemend, dat van de 47 musici slechts dertig bij
Maatschappelijk Hulpbetoon zouden terecht zijn
gekomen en daar wekelijks niet meer dan een
uitkeering zouden hebben ontvangen van ge
middeld 10.dan zou dat de gemeente in één
jaar 13.600 hebben gekost.
Het is daarom te hopen, dat het gemeente
bestuur het resultaat dezer inzameling met
evenveel genoegen zal hebben aanschouwd als
wij. Eerstens omdat de H.O.V. daarmede aan
een wissen ondergang is ontsnapt, maar ook
omdat zij heeft getoond, dat de Haarlemsche
burgerij op het behoud der H.O.V. gesteld is
en daarvoor offers weet te brengen.
Het gemeentebestuur dient de H.O.V. in staat
te stellen te blijven voortbestaan, door de ver
laagde subsidies volgend jaar te verhoogen.
In de laatst gehouden kernvergadering van
de Machinefabriek van Gebr. Stork en Co. te
Hengelo, heeft de directie mededeeling gedaan
van den toestand der fabriek. Aan de Fabrieks
bode ontleenen wij daaromtrent het volgende:
Uit den gang van zaken zou men meenen,
aldus de heer Stork, dat het thans beter gaat
dan een jaar geleden. Wat de hoeveelheid werk
betreft, is dit ongetwijfeld het geval; een jaar
geleden werkte een groot gedeelte met belang
rijk verkorte werktijden, terwijl thans nage
noeg in alle afdeelingen volle weken wordt ge
werkt. Maar wat het resultaat betreft, is ge
bleken, dat de lage prijzen, waarvoor dit werk
is aangenomen, in het afgeloopen jaar voor de
fabriek onbevredigende uitkomsten hebben ge
geven.
Het is voor de directie niet langer verant
woord, op dezelfde basis werk aan te nemen
om het personeel aan den gang te houden, als
niet ver-gaande bezuinigingen op de onkosten-
rekening zoo spoedig mogelijk worden gemaakt.
Dat is noodig ondanks de belangrijke bespa
ringen, die reeds in den afgeloopen tijd zijn
ingevoerd (bijv. door samenvoeging van bank-
werkerijen, opneming van commissie-afdee-
ling in dé mechanische werkplaatsen, vermin
dering van toezichthoudend personeel enz.)
De directie heeft nu, bijgestaan door chefs
der verschillende afdeelingen, een bezuinigings
programma uitgewerkt, waardoor het mogelijk
zou worden, indien de bezetting van de fabriek
met werk tegen de huidige prijzen ongeveer de
zelfde blijft, verdere groote verliezen te voor
komen.
De bedoelde maatregelen zullen in de eerste
plaats betreffen de samenvoeging en vereen
voudiging van afdeelingen en een daarmee ge
paard gaande vermindering van het beambten-
personeel.
Naast deze inkrimping is ook een algemeene
verlaging van het salaris- en loonpeil noodig.
Van de beambten met een inkomen beneden
3000 zullen deze met 5 procent verminderd
worden, terwijl verder een schaal is vastgesteld
van een met de hoogte van het inkomen op
klimmende vermindering. Hoogere inkomens
zullen successievelijk met 7 *A, 10, 12 en 15
procent verminderd^worden.
De heer Stork deelde mede, dat de chefs,
hoewel zij uit den aard der zaak door deze
regeling percentsgewijze het meest in inkom
sten achteruitgaan, allen van de noodzakelijk
heid van dezen maatregel overtuigd zijn.
Door den directeur van den Metaalbond is
reeds een voorloopigë bespreking gevoerd met
de bestuurders der organisaties, waarin voor
de werklieden een algemeene loonsverlaging van
5 procent, ingaande begin April, ter sprake is
gebracht. Ten kantore van den Metaalbond en
in tegenwoordigheid van de directie zal dit na
der met de vakvereenigingsbestuurders worden
besproken.
De directie beseft ten volle, aldus de hesr
Stork, de zwaarte van deze maatregelen, waar
door sommigen zeer ernstig getroffen worden
en de moeilijkheden in vele gezinnen in dezen
zwaren tijd nog worden vergroot. Zij voelt het
besluit, tot dit bezuinigingsprogramma over te
gaan, als zeer moeilijk. De traditie der fabriek
zal naar sprekers overtuiging een waarborg zijn,
dat de directie niet dergelijke maatregelen
neemt zonder dat zij absoluut noodzakelijk zijn.
Als het gelukt met de volgens dit programma
verminderde onkosten aan het werk te blijven
in dezelfde mate als thans het geval is, dan
mag verwacht worden, dat ook verder de crisis
het hoofd geboden kan worden en dan behoeft
niemand zich zorgen te maken voor de toe
komst der fabriek, al is dan van winst nog geen
sprake. Het offer, dat than^ door allen wordt
gebracht, is in het belang van allen, die aan
de fabriek verbonden zijn.
Een jaar geleden werden de loonen ook met
5 procent verminderd en het is duidelijk ge
bleken, dat deze loonsverlaging, waardoor de
kostprijzen worden verminderd, het resultaat
heeft gehad, dat meer werk kon worden ver
kregen, zoodat het personeel weer langere werk
tijden kreeg, hetgeen ondanks de uurloonsver
laging een stijging der weekinkomens tenge
volge had.
Spreker achtte de maatregelen, die genomen
moeten worden door de inkrimping van het be-
ambtenpersoneel, veel moeilijker en zwaarder
voor de betrokkenen dan de loonsverlaging.
De fabriek staat er, verklaarde de heer Stork,
wat hoeveelheid werk betreft, belangrijk gun
stiger voor dan andere fabrieken in de metaal
industrie. Spr. wil hieraan toevoegen, dat in
den laatsten tijd niet onbelangrijke bestellin
gen waren gekregen o.a. van de Nederl. Spoor
wegen op 20 Dieselmotoren voor Diesel-electri-
sche treinen en 13 kleinere motoren voor ran
geerlocomotieven.
Teneinde misverstand te voorkomen, dat zou
kunnen ontstaan, indien men na de aangekon
digde loonsverlaging van deze bestellingen hoor
de, wilde spreker er thans melding van maken
en er tevens den nadruk op leggen, dat deze
bestellingen alleen konden worden geaccepteerd
in het vertrouwen, dat de onkostenvermindering
volgens het thans uiteengezette programma vol
voerd zal kunnen zijn.
Naar aanleiding van een desbetreffende vraag
werd medegedeeld, dat het niet de bedoeling
der directie is om bij deze verlaging de normale
herziening stop te zetten.
In aansluiting hierop kunnen we nog berich
ten, dat een dezer avonden de besturen van de
betrokken organisaties een gezamenlijke be
spreking zullen houden over de voorstellen der
directie.
De zachte kleuren der bloeiende crocusvelden
zijn het blije voorteeken der komende lente.
Naast deze verheugende aankondiging van
het komende voorjaar kleuren de uitgestrekte
bloemenvelden in de bollenstreek zich groen,
om straks een weldadige bloemenpracht van
frissche narcissen, weelderig geurende hyacin
ten en kleurige tulpen ten toon te spreiden.
De velden zijn reeds eenigen tijd „afgedekt"
en de voor het groeiproces zeer gunstige weers
omstandigheden der laatste dagen zullen, naar
onze vakkundige zegsman ons verzekerde, on
getwijfeld bevorderen, dat wij met Paschen
midden in het periodieke hoogfeest van de
bloeiende bollenvelden zullen zitten.
Kent men geëigender dagen dan de beide
Paaschdagen om den uittocht van duizenden
stedelingen naar de bloeiende bollenstreek te
verzekeren?
Het is dan ook niet verwonderlijk, dat velen,
vooral de zakenmenschen, dusdanige weersom
standigheden verhopen, dat met Paschen de
beide groote bloemendagen zullen aanbreken.
Een extra bijverdienste in deze benarde tijden,
die ook zeer zeker voor de bollenstreek gelden,
is hun welkom.
Nu de electrische tram door de bollenstreek
rijdt, zal de belangstelling ongetwijfeld ver
hoogd worden.
Hoe optimistisch het ook lijke, dit alles neer
te schrijven bij grillige Maartsche buien, wan
neer geen abnormale weeromstandigheden zich
voordoen, mogen wij een ouderwetsche bolien-
Paasch verwachten.
De „Staatscourant" bevat de Statuten van de
N.V. Exploitatie Maatschappij van Roerende en
Onroerende goederen „Steeds Voorwaarts", al
hier.
De dienstplichtigen der lichting 1932, in op
leiding tot onderofficier bij de schoolcompagnie
voor den motordienst te Haarlem, worden 1
Juli in het genot van groot verlof gesteld.
De bouw van het ziekenpaviljoen op „Meer
en Bosch" te Heemstede, onder directie van
den architect H. KoKrringa te Haarlem, is ge
gund aan den laagsten inschrijver, den heer
A. Ph. Romeyn te Haarlem voor 81.500.
Door de Directie der Nederlandsche Spoorwe
gen is het vervangen van de ophaalbrug over
de Fuikvaart in den spoorweg HoofddorpHaar
lem door een vaste brug met de bijkomende
werkzaamheden, opgedragen aan de firma J. H.
van Berghem Jr. te Noordwijk aan Zee voor
15.960.—.
Alhier is op 59-jarigen leeftijd overleden de
heer G. Kalkoen, directeur der Nederlandsche
Middenstandsbank te Amsterdam.
De overledene was aanvankelijk leider van een
kassiersbureau te Zeist en vertrok na eenige
jaren naar Paramaribo, waar hij directeur werd
van de Surinaamsche Bank.
Na 10 jaar daar werkzaam te zijn geweest,
keerde hij naar Nederland terug en werd direc
teur van de Centrale Boazbank, welke later op
gelost is in de Nederlandsche Middenstands-
bank, van welke bank hij tot op heden directeur
was.
Voorts was de overledene plaatsvervangend
directeur van de Surinaamsche Bank te Am
sterdam en commissaris van de Boazbank te
Haarlem.
Het stoffelijk overschot zal op Woensdag 22
Maart op de Algemeene begraafplaats ter aarde
worden besteld.
Vrijdag 24 Maart a.s. vertrekt Dr. van der
Sleen met de „Columbia", het vlaggeschip der
Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij, naar Zuid-
Amerika. Op Curagao wordt overgestapt op de
»Bodegraven" der Zuid Pacificlijn van dezelf-
de Maatschappij, waarmede naar Chili wordt
gevaren.
De terugreis zal Dr. van der Sleen grooten-
deels over land maken, langs den voet der
Andes, waarvan ook enkele toppen zullen wor
den beklommen. De reis gaat door de Nitraat-
velden en langs de kopermijnen van Chili, dwars
door het hooggelegen Bolivia, langs de oude In
casteden van Peru en door de cacao-plantages
Van Ecuador, om eerst in Cristbal aan het
Panamakanaal weer de boot te nemen voor de
terugreis naar Curagao. Daarna staat nog een
reis van een week of drie door Venezuela op het
programma terwijl de terugreis over Suriname
wordt gemaakt. Dr. van der Sleen hoopt 10 Sep
tember in Holland terug te zijn.
Nu er in een groot aantal steden van ons
land „vele en velerlei" signalen ingevoerd zijn
voor de verkeersregeling, komt het ons ge-
wenscht voor, de verschillende systemen de
revue te laten passeeren, aldus schrijft ons de
A.N.W.B.-Toeristenbond voor Nederland. Bin
nenkort breekt het reisseizoen weer aan en
vele automobilisten bezoeken dan de diverse
steden van ons land. Op zichzelf beschouwd is
het feitelijk even vreemd als betreurenswaardig,
dat het mogelijk en noodzakelijk blijkt te zijn,
om een overzicht van verschillende systemen
voor een land als Nederland samen te stellen.
Want aangezien de afstanden ten onzent in
vergelijking met die b.v. in Duitschland zeer
klein zijn, klemt hier te lande de noodzakelijk
heid des te meer, om eenheid in de verkeers
regeling te hebben. Wat in Nederland tot nu
toe niet mogelijk is gebleken hebben onze oos
telijke buren jjji jaren geleden tot stand ge
bracht: of men den verkeersagent ziet in Bres-
lau of in Bremen, in Koningsbergen of in Keu
len, in Berlijn of Baden-Baden: overal dezelfde
bewegingen. En ook: overal waar lichtsignalen
gebruikt worden: dezelfde lantaarns, dezelfde
kleuren (waarbij overigens in het midden ge
laten wordt, of het toegepaste sein-systeem
wel het beste is).
Terwijl wij ons dus voor heden maar zullen
vleien met de hoop, dat .eerlang" gestreefd
zal worden naar een „mogelijke te bereiken
grootere eenheid", accepteeren we den toestand,
zooals die „vooralsnog" bestaat, en gaar we nu
over tot de bespreking van de in Nederland ge
bruikte verkeerssignalen.
Sedert eenige maanden zijn op het Leidsche-
plein lichtsignalen in gebruik (fig. 2). In deze
lichtbakken kunnen (boven elkander) resp. ge
toond worden rood, geel of groen licht. De
signalen zijn zóó opgesteld, dat men steeds
tweemaal het betreffende licht kan waarnemen,
d.w.z. vlak voor de stoplijn en nog eens b.v.
aan de overzijde van de straat. (Two-way-
systeem). Rood licht beteekent stoppen, groen
licht doorrijden. Wanneer een bepaald signaal
eenigen tijd op groen gestaan heeft, verschijnt
de gele kleur, d.w.z. dat hij, die de stoplijn ge
passeerd is, door mag rijden, doch wie die lijn
nog niet bereikt heelt ervoor moet stoppen.
Daarna verschijnt de roode kleur, terwijl het
kruisende verkeer dan groen licht voor zich
ziet: doorrijden. Linksaf zwenken moet in twee
fasen geschieden (zie onder: stopbord); bij
het rechtsaf gaan moet men rekening houden
Fig 1
n
Fig. 2
Fig- 3
b
r
ROOD
GROEN
GEEL
met de voetgangers, die dan oversteken (tus
schen twee rijen z.g. wegpunaises).
Voor velen in den lande is het niet duide
lijk, hoe men bij het Amsterdamsche stopbord
hafmeien moet. Wanneer dit bord zóó staat,
dat het woordje „STOP" leesbaar is, dan moet
men vóór de stoplijn stilhouden, óók wanneer
men rechtsaf wil. Dat is zonder meer begrij
pelijk. Maar wie linksaf wil moet zijn weg nog
een tweede maal onderbreken. In fig. 3 ziet
men een auto P staan voor de stoplijn. Deze
auto wil van A naar D rijden, dus linksaf gaan.
In fig. 3 is juist het verkeer van C naar D en
dat van D naar C vrijgegeven. Auto P wacht
nu, tot het bord gedraaid is en (zooals uit
fig. 4 blijkt) het verkeer van A naar B en dat
van B naar A vrijgegeven wordt. Dan rijdt P
met den stroom van A naar B mede, doch
gaat zooveel mogelijk rechts in de file en stopt
bij de stoplijn, waarvoor het verkeer van C
naar D moet wachten. Pas wanneer dan ten
slotte de toestand van fig. 3 weer is ingetreden
en het verkeer vaan C naar D oprijdt, mag P
zijn beweging volvoeren. Op een dergelijke ma
nier moet men ook bij de lichtseinen op het
Leidscheplein handelen; echter moet op an
dere punten in Amsterdam het linksafgaande
verkeer zich niet rechts, maar juist ter linker
zijde op de rechterweghelft opstellen
kent slechts op één plaats lichtsignalen voor
de verkeersregeling. De lantaarns zijn (evenals
fig. 2) voor drie kleuren ingericht, maar er
wordt uitsluitend gebruik gemaakt van rood'
stoppen en groen: doorrijden. (Het gele licht
is voor den trambestuurder). Straat voor straat
krijgt hier het doorrijdteeken (groen licht) en
dan mag men zoowel rechtuit, als rechtsaf en
linksaf gaan. Deze signalen worden gebruikt
eiken werkdag van 89, van 122 en 57 uur,
echter des Zaterdags niet van 57 uur en des
Zondags in het geheel niet.
Te dezer stede wordt een zeer bijzonder
signaal gebruikt, en wel op twee kruispunten.
Men gebruikt hier het z.g. Heuer-signaal. Mid
den boven het kruispunt hangt de seininrich-
ting, die naar vier zijden het beeld van fig. 1
toont. Over een cirkel, welke in twee groene
en twee roode sectoren verdeeld is, draait een
witte wijzer. Zoolang deze over het groen draait
mag men doorrijden, komt hij echter op rood,
dan moet men stoppen (voor de stoplijn). De
omtrek is geblokt, zoodat men op den duur
leert schatten, hoeveel men zijn vaart moet
verminderen, om juist tijdens de groene periode
bij het kruispunt aan te komen. In
wordt op één kruispunt van 7 uur v.m. tot 9 u.
n.m. een volautomatische seinlantaarn gebruikt,
welke de volgende woorden kan toonen: STOP
(in rood licht), STOP (in geel licht) en VRIJ
(in groen licht). Wanneer bijvoorbeeld naar de
Keizersgracht en den Grooten Berg het woord
STOP in rood schijnt, is het kruisende verkeer
vrijgegeven en schijnt mitsdien het woord VRIJ
in groen haar Wal- en Kerkstraat. Daarna
verschijnt naar alle zijden STOP in geel licht
en tenslotte wordt het verkeer, dat zooeven
stoppen moest doorgelaten. Telkens, wanneer
de lichtseinen veranderen weerklinkt een bel-
signaal. Elders in Eindhoven wordt een stop
bord gebruikt.
bezit twee verschillende lichtsignalen. Eenzelf
de sein als in Eindhoven wordt gebruikt, even
wel 'zonder het gele licht. Wanneer het woord
STOP (in rood licht) verschijnt, moet men
voor de stoplijn stilhouden, bij het woord VRIJ
(in groen licht) mag men rechtuit en rechtsaf
doorrijden en tevens linksafgaan, waarbij men
echter met den te kruisen verkeersstroom reke
ning moet houden. Hier is de ruimte aanwezig,
om midden op het kruispunt even te wachten.
Bij de kruising Laan van Meerdervoort/Anna
Paulownastraat is het bekende Heemafsignaal
geplaatst. In een ronde lichtbak zijn 8 in elkaar
liggende ronde lichtbuizen aangebracht. Om
de andere kunnen deze rood of groen licht
geven. In fig. 5 is een en ander afgebeeld. Wan
neer op een bepaald oogenblik de vier roode
ringen ingeschakeld zijn, ziet men een cirkel
vormig rood vlak, dat STOP beteekent. (De
zwarte horizontale balk is ter wille van kleuren
blinden aangebracht; aangezien deze alleen
over het rood verschijnt, kan er ook voor hen
geen verwarring mogelijk zijn.) Wanneer het
Heemafsein nu van kleur veranderen gaat, dus
b.v. van rood op groen moet komen, wordt eerst
de buitenste roode rong uitgeschakeld, wat in
fig. 5/B aangegeven is door stippelen. Reeds
vanuit de verte kan men zien, dat het seinvlak
„ingekrompen" wordt. Daarna dooft ring No.
2 (zie fig. 5/C), vervolgens ring No. 3 (fig. 5/D)
zoodat tenslotte nog maar een zéér klein cir
kelvormig vlak rood licht uitstraalt. Daarna
licht het geheele vlak ineens in groen op:
DOORRIJDEN (fig 5/E).
Men kan dus de kleurwisseling „zien aan
komen". Wanneer het roode vlak „inkrimpt",
zooals boven beschreven werd, zullen de wach
tende bestuurders zich gereed maken om on
middellijk weg te rijden, wanneer de fase van
fig. 5/D achter den rug is. Wie zich op groo
teren afstand van het sein bevindt, zal zijn
vaart zoodanig kunnen verminderen, dat hij
niet behoeft te stoppen. Omgekeerd, bij de
kleurwisseling van groen op rood, zal het ver
keer, dat dichtbij het signaal is, even wat snel
ler rijden, en nog voor de roode fase het kruis
punt passeeren. Wie op grooteren afstand is,
kan tijdig stoppen. Het inkrimpen van het
seinvlak, ook wel „afpellen" genoemd, duurt 6
seconden. Wanneer het sein voor het verkeer
in een bepaalde richting van groen op rood
komt,, staat gedurende enkele seconden óók
het kruisende verkeer nog stil („overlapping"),
waardoor bereikt wordt, dat ook de laatste
doorrijder het kruispunt nog veilig kan passee
ren. Linksafgaan is op dit kruispunt altijd ver
boden; het sein werkt van 7 uur v.m. tot 12
uur 's nachts.
Hier is het sein volgens fig. 2 in gebruik. De
verklaring van rood en groen is hetzelfde als
in Amsterdam, echter mag men hier tevens
zonder meer linksafgaan, wanneer de gelegen
heid daarvoor gunstig is. Is zulks niet het geval,
dan moet men even wachten. De Heerlensche
politie doet een beroep op de weggebruikers,
om de linksafgaande bestuurders terwille te
zijn.
Het gele licht verschijnt in Heerlen niet nó
hét groene, zooals in Amsterdam en Eindhoven
maar gelijktijdig. Wanneer het sein dus eeni
gen tijd op groen gestaan heeft, verschijnt te
vens de gele kleur, en evenzoo verschijnen
rood en geel gelijktijdig. Wanneer rood en geel
gelijktijdig lichten, zal de rijweg direct daarna
vrij worden; groen plus geel licht wil zeggen,
dat het verkeer, dat de stoplijn nog niet ge
passeerd heeft, ervoor moet stilhouden. Geel
licht beteekent dus: STOP. In
heeft men lichtseinen volgens fig. 6 in gebruik.
Drie bakken zijn naast elkaar opgesteld voor
elke verkeersrichting. (In totaal dus 4x3
bakken). Het verkeer wordt door punaises op
straat zooveel mogelijk in drieën gescheiden:
rechtuit, rechtsaf en linksaf. Waar geen ruim
te is voor drie banen, zijn rechtuit en rechtsaf
gecombineerd. Het roode vlak beteekent: STOP.
de groene pijlen geven telkens de richting aan,
welke vrijgegeven is. De kleurwisselingen wor
den door een belsignaal ingeluid. (De witte
„T" bij deze signalen is alléén voor trambe
stuurders).
Zoo men weet, is de' commissaris van politie
te Haarlem op reis geweest om de verschillende
systemen in oogenschouw te nemen. Resultaat
is nog niet bereikt, maar een en ander zal
uitvoerig bestudeerd worden.
ij zijn nog een week of vijf, zes van de
groote electorale ontmoeting verwij
derd, maar de verkiezingshumor tiert
al overdadig weelderig op.
Daar heb je het verbond voor Nationaal Her
stel, lichtelijk dwepend met den „sterken man"
en daarom aanvankelijk hoog vereerd door het
linksche midden.
Toen ons Episcopaat het Verbond voor Katho
lieken afwees, waren de protesten tegen zoo
veel „onverdraagzaamheid" niet van de lucht.
De vorige week kwam echter het Verbond met
een candidatenlijst om zelfstandig aan de ver
kiezingen deel te nemen. Sindsdien: Liefde uit;
finaal uit; ondanks het feit, dat „Snijders, de
generaal" als paradepaard in het tuigje loopt.
De Vrijheidsbondsche bladen toornen hevig en
wild. „Gebarenspel", woordenkramerij" en
„prutspartijtje" zijn nog de zachtzinnigste ti
tels, waarmee het vroegere troetelkindje ge
bombardeerd wordt.
Het kan verkeeren, maar die plotselinge om
mekeer wekt, wij kunnen er niets aan doen,
onzen lachlust op.
Dit is trouwens ook het geval met de can-
didaten-lijst, welke het Verbond in elkaar tim
merde. De heer Snijders, nummer één van de
lijst, heeft reeds bekend gemaakt, dat hij geen
Kamerzetel wil bezetten. Zijn naam stond hij
alleen af als trekpleister voor martiale gemoede
ren. Nummer twee, de fascistische dr. Wester
man, kabinet-chef van den Haagschen burge
meester, ligt met zijn patroon overhoop, omdat
hij geen partij-politicus als „rechterhand" be
geert. Prof. Dr. Gelissen, die óók op de lijst
figureerde, schreef aan de pers, dat zijn can-
didatuur een vergissing was, Wijl hij afkeerig
van de politiek is en even later berichtte prof.
Pierson, een der andere sterren, dat men hem
zonder zijn voorkennis aan het Herstel-firma
ment had geschoven.
Wanneer de heeren nog één week zóó aan
het herstellen blijven, ligt de partij in puin.
Humor bloeit er eveneens rijkelijk om den
zich immer vergissenden professor Veraart, die
onder meer aanpapte met de „Limburgsche
Federatie" van één man, om een paar dagen
later zijn broeder te verloochenen, daar deze
van sociale hervormingen evenveel afkeer
heeft, als sympathie voor het vrije kambedrijf.
Het boterde niet tusschen die twee.
Lachwekkend is ook de fanfare van de zoo
genaamde R.K. Volkspartij, die onlangs het feit
bejubelde, dat de negentiende nieuwe afdeeling
in enkele maanden tijds was opgericht. Het se
cretariaat van de R.K. Staatspartij is eens op
informatie uitgegaan. De negentiende nieuwe
afdeeling bleek gesticht te Eist in de Betuwe,
doch van een rijken bloei was niets te bespeu
ren. De nieuwe afdeeling bestond uit vijf be
stuursleden en één lid. (Geachte vergadering!)
Het is natuurlijk mogelijk, dat er inmiddels
nog een paar loten uit den kalen stam gescho
ten zijn (we zijn nog vroeg in 't voorjaar) doch
het is evenmin onwaarschijnlijk, dat de jongste
nachtvorsten het versche gewas compleet heb
ben gedood.
Laatst riep een der dissidentenprofeten op
een bijeenkomst uit: „Wij hebben heele pa
rochies achter ons!" „Zeker als je er voor gaat
staan!" klonk een stem uit de zaal....
Verkiezingshumor
Door den heer M. Saaf Jr., te Bussum, den
berger van den stoomtrawler „Geziena", die
eenige jaren geleden bij IJmuiden hoog op het
strand lag en die door den heer Saaf onder
zeer moeilijke omstandigheden wederom in zee
werd gebracht, is een toestel geconstrueerd,
waarmede het mogelijk moet zijn om met sche
pen, die o pde kust in nood verkeeren, op groo
ten afstand een verbinding tot stand te bren
gen.
Het toestel bestaat uit een soort vlieger, waar
aan een lange Hjn is bevestigd en die zoodanig
wordt opgelaten, dat de lijn voor het in nood
verkeerende schip komt te liggen. Wanneer He
vlieger in den juisten stand is gekomen, wordt
een klein apparaat, een soort parapluie, langs
de lijn opgelaten, dat bij het bereiken van den
vlieger, een palletje los slaat, waardoor een der
verbindingen van den vlieger los laat. Deze ge
raakt dan in omgekeerden stand, verliest zijn
vliegvermogen en valt naar beneden, met als
gevolg, dat de lijn over het schip komt te liggen,
waarna de verbinding tot stand gekomen is.
Maandagmorgen heeft te IJmuiden een de
monstratie met dit toestel plaats gevonden,
waarbij o.a. tegenwoordig waren de heeren de
Booi Jr., adjunct-secretaris van de N. Z. HolL
Redding-Mij. en de heer v. d. Boom, inspecteur
van de Scheepvaart.
Het toestel was aan boord genomen van da
motor-reddingboot „Neeltje Jacoba", die om
streeks 10 uur naar de buitenhaven vertrok,
van waar de vlieger opgelaten werd in de rich
ting van het strand om een denkbeeldig schip.
Er bleek echter een zwakke plek in den draad
te zijn, met als gevolg, dat deze afknapte. Bij
een tweede proef deed zich hetzelfde euvel voor,
zoodat het gewenschte resultaat niet werd be
reikt.
De „Neeltje Jacoba" heeft later nog een tocht
op zee gemaakt, waarbij een proef werd geno
men met het storten van olie op de golven.
Het stormachtige weer leende zich goed voor
deze proefneming.
In den ouderdom van 88 jaar is hier ter stede
overleden de heer A. van der Voort, oud-leer-
aar in de aardrijkskunde aan de H. B. S. met
5-jarigen cursus en het gymnasium alhier.
De heer «•teer Voort voelde zich aanvanke
lijk aangetrokken tot den militairen stand en
trad in dienst bij de infanterie. Hij was o.a. in
1864 in garnizoen te Gouda als korporaal, en
in Juni 1871 werd hij bevorderd tot tweeden
luitenant. Bij besluit van den gemeenteraad
van Haarlem van 5 November 1874 werd hij
benoemd tot leeraar in de aardrijkskunde. Later
werd hij ook leeraar aan de Rijksnormaallessen
welke functie hij tot 1 October 1909 vervulde.
In September 1909 werd hij wegens het bereiken
van den 65-jarigen leeftijd eervol ontslagen als
leeraar aan H.B.S. en gymnasium. In den loop
der jaren vervulde de overledene functies in di
verse besturen.
Hij was ridder in de Orde van Oranje Nassau.
