MacDonald's plan ter tafel Van de nationale revolutie m V VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Mussolini's plan Het nieuws van heden DE KLEINE ENTENTE TEGEN EEN GROOTE Japan uit den Volkenbond •f JitiLb' '07 GOERING BESTRIJDT DE „LEUGENCAMPAGNE" DE BAROMETER MAANDAG 27 MAART 1933 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling Japan doet niet mee Vliegramp te Oakland Veertien dooden Fransch bezoek aan de .Baloeran" De strijd heerscht nog Kath. Kerk binnen den Grooten Muur gebombardeerd Wettelijke rentevoet verlaagd Het Weer Orkaan boven de Witte Zee Zes matrozen verdronken MacDonald's plan is besproken Heden zullen de groote mogend heden zich uitspreken ONTPLOFFINGSRAMP TE HALTERN LÉ Vliegtuig-ongeluk Acht soc.-dem. afgevaardigden in Brunswijk leggen hun man daat neer Nieuwe bestuurderen in Pruisen Geen Amerikaansche belangen geschaad Opvolgers van Thalmann wik Tegen de „leugencampagne" Te Lutonde Engelsche stroohoedenstad, hangen duizenden Panamahoeden voor den komenden zomer te drogen TREINBOTSING TE VERVIERS Italiaansche pers verontwaardigd over het protest der Kleine Entente De Duce naar Londen? Optimisme van Paul Boncour STAKING JIJ DE FORD FABRIEKEN IN ENGELAND DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Regeeringscrisis in Oostenrijk? R.K. Kerk door brand verwoest Paniek onder de 2000 geloovigen, die de H. Mis bijwoonden De oorlogsschulden Nog geen overeenstemming tus schen Engeland en Amerika NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VIJF EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18338 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Indien de groote mogendheden te Genève hun zin hadden gekregen, zou de ontwape ningsconferentie tijdelijk op vacantie zijn gegaan, opdat men zich ondershands zou kunnen beraden over Ramsay MacDonald's ontwape ningsplan, alvorens in het openbaar daarover zijn meening te zeggen. Maar vele der kleine mogendheden, die beducht zijn voor een voogdij van de groote, vooral nu Mussolini aanstuurt op een overeenkomst tot samenwerking tus- schen Frankrijk, Duitschland, Engeland en Italië, waren niet bereid den grooten bonzen hun zin te geven, en nu is de ontwapeningsconferen tie voorloopig weer in het ruime sop van alge- meene beschouwingen geraakt. Het is te hopen, dat het MacDonald's plan niet zal vergaan als de talrijke voorafgaande voorstellen, welke van allerlei zijden te Genève ter tafel zijn gebracht. Tot nu toe was het gebruikelijk, dat de gede legeerden als een vermoeide „meute" jachthon den elk nieuw voorstel als een verlokkelijk boutje met blij geblaf begroetten, om het daarna tot op het been af te kluiven met het scherpe ge bit van hün verscheurende deskundigheid. Het plan van den Engelschen premier bezit echter te veel goede qualiteiten om een dergelijk lot te mogen ondergaan. Zooals men weet, beoogt het een ontwapeningsconventie met concreten inhoud, welke vijf jaar van kracht zal zijn. De bewapeningsverminderingen in deze conventie opgenomen, moeten van dien aard zijn, dat Duitschland zich niet meer op den onwil der anderen tot ontwapenen kan beroepen om zich zelf een nieuwe en zw'aardere wapenrusting aan te meten. Gedurende de periode van vijf jaar, den geldigheidsduur van de conventie, zullen er politieke besprekingen moeten gehouden worden om de internationale spanningen te verminde ren en een sfeer van onderling vertrouwen en onderlinge samenwerking in het leven te roepen, welke een nieuwe groote schrede op den weg naar ontwapening zal mogelijk maken. Bij deze gedachte sluit het politieke plan van Mussolini, dat de vier groote Europeesche mogendheden bijeen wil brengen, harmonisch aan. Vooral tegen dit laatste plan zijn Polen en de Kleine Entente hevig in verzet gekomen. Polen begrijpt heel goed, dat Mussolini en ook MacDonald slechts één mo gelijkheid zien om de Europeesche politieke verhoudingen afdoende te verbeteren n. 1. in een herziening van de ongelukkige en ver ouderde vredesverdragen, een herziening, wel ke noodzakelijk leiden moet tot een wijziging of opheffing van den Poolschen corridor. Ook Tsjecho-Slowakije, Roemenië en Joe- go-Slavië, welke te zamen het onlangs hech ter aaneengesloten bloc der Kleine Entente vormen, moeten van den steeds grooter wor denden aandrang tot een revisionistische po litiek niets hebben, aangezien zij aan de vre desverdragen zoo niet hun ontstaan, dan toch hun huidige machts- en gebiedsuitbreiding hebben te danken. Bovendien wenschen deze mogendheden, die tot voor kort alle gedwee aan den leiband van Frankrijk hebben geloo- pen, thans niet door de groote Vier als kleine kinderen bij de hand te worden genomen. Hoe groot de ontstemming van deze kleine bazen over een en ander is, blijkt uit het scherpe protest, dat de permanente raad der Kleine Entente heeft laten hooren, en uit het feit, dat Polen de benoeming van een nieuwen gezant bij het Quirinaal te Rome heeft ingetrokken. Of de plannen van MacDonald en Mussolini door dit verzet tot onvruchtbaarheid ge doemd zullen wórden, zal voor een groot deel afhangen van de houding, welke Frankrijk zal aannemen. Frankrijk doet op het oogenblik nog uiterst gereserveerd, maar, gezien de merkbare ver koeling, welke er de laatste weken tusschen Frankrijk en de steeds eigenmachtiger optre dende staten in Oost-Europa is ingetreden, kan het best gebeuren, dat het tenslotte liever zijn OAKLAND, 26 Maart. Heden is een vliegtuig neergestort in de nabijheid van een rij huisjes te Oakland; behalve de piloot en de twee passa giers kwamen nog elf personen om het leven. Toen het vliegtuig tegen den grond sloeg, ontplofte 't benzinereservoir, waardoor de huis jes in de nabijheid in brand vlogen. Onder de slachtoffers bevinden zich negen leden van één gezin, w.o. twee kinderen, die juist aan het eten Waren en die door de ontploffing werden ge dood. MARSEILLE, 25 Maart. (Reuter.) De Senaats commissie voor de koopvaardij, die een onder zoek instelt naar den brand op de „Georges Philippar". heeft vanmorgen een bezoek ge bracht aan de „Baloeran" van den Rotterdam- schen Lloya. De commissie heeft zich de elec- trische installatie ter bescherming tegen brand bij dag en nacht doen uitleggen. heil zal gaan zoeken in een Groote dan in de Kleine Entente, te meer waar het noch Mac Donald's, noch Mussolini's bedoeling is den Vol kenbond uit te schakelen. In den Volkenbond, die de medezeggenschap der kleine mogend heden garandeert, deelen practisch de groote mogendheden toch de lakens uit, zoodat de aan vaarding van het plan van Mussolini in den politieken toestand alleen deze gunstige ver andering zal brengen, dat de groote mogend heden in grootere eensgezindheid met de kleins zullen confereeren dan tot nu toe. De verwezen lijking van Mussolini's denkbeeld van interna tionale samenwerking tusschen de vier Euro peesche grootmachten, zou het aanzien van den Volkenbond dus eerder ten goede komen dan ten kwade. En dit is op zichzelf al zeer te wen schen, vooral nu Japan, naar United Press weet te berichten, officiëel zijn uittreden uit den Bond heeft medegedeeld. Japan, dat in geen enkel opzicht met MacDonald's ontwapenings plan kan instemmen, keert Europa den rug toe, omdat Europa de Japansche Aziatische politiek heeft veroordeeld. De Aziatische geweldpolitici voelen zich in Europa blijkbaar niet meer thuis, en dat is een compliment voor Europa. PEKING, 25 Maart. (Eigen bericht)De katho lieke kerk te Tsjientsjangying, binnen den Grooten Muur ten Noord-Oosten van de Lan- rivier gelegen, is volgens officieel bericht van generaal Hoyingtsing door Japansche vliegers gebombardeerd. Zes burgers werden gedood en 9 gewond. Nabij Koepeikau en Hsifengkau hebben kleine botsingen plaats gehad. (United Press). WEENEN, 25 Maart. (Reuter) Door een ver ordening van den minister van Justitie wordt de wettelijke rentevoet verlaagd van 7 op 6 pet- Verwachting: Meest zwakke Oostelijke 5 tot Noordelijken wind, helder tot licht bewolkt, droog weer, weinig verandering in temperatuur. Hoogste stand: 773.5 te Valentia. Laagste stand: 751.3 te Jan Mayen. Zon op 5.49, onder 6.24. Licht op 6.54 Eerste Kwartier 3 April. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii TOKIO, 27 Maart (Eigen telegram) Het kabinet heeft den Minister van Buitenland- sche Zaken, Oechida, gemachtigd Japans formeel uittreden aan den Volkenbond te telegrafeeren. (United Uress) MOSKOU, 26 Maart (V.D.). Bij Archangelsk heeft een hevige storm gewoed. De verbinding met andere havens is volkomen gestagneerd. Het stoomschip „Persej" is in aanvaring geko men met het stoomschip „Swoboda", waarbij de „Persej" lek sloeg en zonk. Zes matrozen zijn verdronken. Twintig visschersschepen zijn ge strand. GENÈVe, 25 Maart. (V. D.) De vertegen woordiger van Italië, Markies Soragna, heeft in de hoofdcommissie van de Ontwapeningscon ferentie verklaard, dat Italië volkomen met het plan van MacDonald accoord gaat. Voor het eerst bestaat nu een plan, aldus de Ita- liaansche gedelegeerde dat de mogelijkheid van verwerkelijking in zich draagt. De Italiaan- sche regeering zal met al haar krachten mede- I /^tïiM\ z,- f M t flfcTP Voor het Radhuis van Halteren Westfalenvond een botsing plaats tusschen twee vrachtauto's, waarvan de een, beladen met 160 L. benzine, explodeerde. Tot dusver eischte dit ongeluk twee dooden, terwijl 17 personen zwaar en ongeveer 20 licht wer den gewond. Deze nacht-opname werd kort na het ongeval gemaakt. werken aan de uitvoering van dit plan. De vertegenwoordiger van Oostenrijk, Von Pfluegl, juichte het Engelsche voorstel toe. Hij eischte vérstrekkende ontwapening en rechts gelijkheid. De vertegenwoordigers van Canada, Grieken land, Estland, Zweden en Argentinië sloten zich in beginsel bij het Engelsche voorstel aan onder voorbehoud van zekere wijzigingen. De algemeene debatten zullen Maandag wor den besloten met verklaringen van de vertegen woordigers van Frankrijk, Duitschland en En geland. GENEVE, 25 Maart (W.B.). In een verklaring der Kleine Entente wordt betreurd dat in het plan van Mussolini de gedachte eener herzie ning der vredesvedragen tot uiting is gekomen. Deze gedachte is geschikt, de naties te veront rusten en het vertrouwen te vernielen. MADRID, 25 Maart. (V.D.). Bij Carthagena is een militair vliegtuig neergestort, waarbij twee van de vier inzittenden werden gedood, terwijl één zwaar en één licht werd gewond. BRUNSWIJK, 25 Maart. (V. D.) In de laat ste dagen hebben van de 17 soc.-dem. leden der Brunswijksche Landdagfractie 8 hun mandaten neergelegd. De afgev. Pfeiffer verklaarde in een brief aan den voorzitter van den Landdag, dat hij zijn mandaat ter beschikking stelde „aangezien hij zich niet sterk genoeg voelde, om den poli tieken strijd tegen de nationale revolutie te voeren". De afgev. Roloff verklaarde: „Ik ben een man van het gezag. Na de overwinning der nationale revolutie leg ik daarom mijn man daat, dat ik van de S.D.P. heb gekregen, neer. Tegelijkertijd treed ik uit de S.D.P.". De afgev. Hohloff verklaarde: „Ik leg hier mee mijn Landdagmandaat neer, aangezien ik voornemens ben, mij in verband met de jong ste politieke ontwikkeling in het particuliere leven terug te trekken. Tegelijkertijd treed ik uit de S.D.P. Ik verklaar, dat ik mij vrijwillig te mijner bescherming in arrest begeef." Men verwacht in politieke kringen, dat nog meer soc.-dem. afgevaardigden hun mandaat zullen neerleggen. Het gerucht gaat, dat zelfs in de soc. dem. Rijksdagfractie sprake zou zijn geweest van een afzien van verdere parlementaire actie en ont binding der fractie. BERLIJN, 25 Maart. (V. D.) Op een telegra fische vraag van de Britsch-Amerikaansche Handelskamer te New-York, betreffende aan vallen op Amerikaansche handelsbelangen, waarover geruchten de ronde doen, heeft vice- kanselier Von Papen in een uitvoerig telegram geantwoord, dat deze geruchten van iederen grond zijn ontbloot. Het zakenleven verloopt normaal en klachten over het schaden van Amerikaansche zakenbelangen zijn door de Amerikaansche Handelskamer te Berlijn niet ingediend. Von Papen neemt verder stelling tegen berichten, die in het buitenland wor den verspreid over excessen. Hij verklaart dat de nationale revolutie zich in opmerkelijke rust heeft voltrokken. Ongetwijfeld zijn enkele excessen voorgekomen, maar na de scherpe verklaring van den Rijkskanselier op 12 Maart hebben die zich niet langer voorgedaan. Honderdduizenden Joden leven ongehinderd in Duitschland en het bedrijf in tallooze Jood- sche zaken verloopt normaal en ongestoord. REVAL, 25 Mrt. (V.D.). Naar uit Moskou wordt gemeld, zijn de communisten Kippenber- ger en Heinz benoemd tot opvolgers van Thal mann. De eerste is bekend geworden als leider van de extreme groep der K.P.D. Naar uit Moskou wordt gemeld, zijn in de laatste dagen 220 Duitsche communisten in Rusland aangekomen. Zij zullen daar gedurende langen tijd verblijven. BERLIJN, 25 Maart (W.B.). Rijksminister Goering ontvingen heden een aantal ouiten- landsche journalisten, om zich nog eens duide lijk te richten tegen de gruwelberichten over Duitschland in de buitenlandsche pers. Behou dens enkele betreurenswaardige incidenten in den beginne, voltrekt de opbouw zich thans in orde en rust. Er is niets gebeurd dan dat enkele menschen uit hun baantjes zijn ontzet, dat eenige dui zenden communisten gearresteerd zijn, die overi gens behandeld worden als andere gevangenen. De Joodsche zakenman kan zijn zaken rustig voortzetten. Zoolang de soc. dem. pers in het buitenland de Duitsche regeering blijft be schimpen, zal in Duitschland geen woord door de soc. dem. pers gedrukt worden. Ook de Joodsche protestdemonstraties in het buitenland zijn een slechte dienst, aan de Duitsche Joden bewezen. De regeering heeft geen uitzonderingsrecht geschapen voor een of ander deel van het Duit sche volk. Eens zal de wereld misschien Duitsch land moeten danken, dat de communistische vloedgolf op Duitschen bodem tot stilstand is gebracht en dat de Westersche cultuur gered is. Uit Washington wordt gemeld, dat zoowel staatsdepartement als Witte Huis er naar stre ven, te waarschuwen voor een valsche meenings- vorming inzake Duitsche Jodenvervolging. De opwinding in de Amerikaansche pers begint overigens reeds te luwen. ROME, 25 Maart (Reuter). Van officieele zijde wordt ontkend, dat Z. H. de Paus besloten zou hebben te protesteeren tegen de Jodenvervolging in Duitschland. BERLIJN, 25 Maart (W.B.). De Pruisische rijkscommissarissen hebben een aantal opper- presidenten en regeeringspresidenten vervangen. In Beieren zullen Joodsche juristen uit de rechterlijke colleges worden geweerd, op grond van de „volkmeening", STUTTGART, 25 Maart. (V. D.) Op bevel van het ministerie van Binnenlandsche Zaken zijn in den afgeloopen nacht huiszoekingen ver richt bij communistische en soc.-dem. func- tionnarissen. De huiszoekingen leidden tot 270 arrestaties. Nog meer Nazi's in de wet gevende vergaderingen BERLIJN, 25 Maart. (V. D.) Het Rijkskabinet zal zich in den loop van de volgende week. waarschijnlijk Dinsdag of Woensdag, opnieuw bezig houden met de kwestie van de even redigheid der volksvertegenwoordigingen in Rijk, landen en gemeenten. Naar verluidt, is het de bedoeling, dat het resultaat der Rijks dagverkiezingen zal dienen als grondslag bij de samenstelling der Landdagen. VERVIERS, 25 Maart (Reuter). Een trein van het buurtverkeer Luik—Verviers werd op het Centraal Station te Verviers van terzijde gegrepen door een locomotief. Negentien pas sagiers werden min of meer ernstig gewond. De schade is aanzienlijk. LISSABON27 Maart (Reuter). Tot dusver werd algemeen aangenomen, dat in het plan. door Mussolini de vorige week aan MacDonald voorgelegd, ook de koloniale kwestie te berde was gebracht. Uit een inlichting, welke de Por- tugeesche regeering, bezorgd voor de onaan tastbaarheid van Portugals koloniaal bezit, te Rome heeft ingewonnen, blijkt thans, dat dit geenszins het geval is geweest. De Portugeesche premier dr. de Oliveira Sa- lazar heeft, naar Reuter meldt, heden een communiqué uitgegeven, waarin verklaard wordt, dat de Portugeesche regeering, in ver band met een mededeeling van Mussolini, aan haar gezant te Rome de verzekering kan ge ven, dat er bij de Britsch-Italiaansche be sprekingen over het ontwerp van een „accoord van vier", niet gezinspeeld is op de Portu geesche koloniën. Het ontwerp-accoord behelst zelfs in het ge heel geen clausule over de koloniale politiek. De verklaring van den permanenten raad der Kleine Entente, waarin geprotesteerd wordt tegen eventueele plannen tot herziening der vredesverdragen, wordt door de Italiaansche pers met verontwaardiging bejegend. De Geneefsche correspondenten der bladen meenen, dat men het protest der Kleine Entente in Engelsche kringen als een beleedigend antwoord op Mac Donald's Lagerhuis-rede beschouwt en dat men het zelfs in Fransche kringen misplaatst zou achten. Sir John Simon zou Benesj Zaterdag avond tijdens een gesprek, dat anderhalf uur duurde, gewezen hebben op de verantwoorde lijkheid, welke ieder treft, die een pact-van-vier onmogelijk maakt. Volgens de „Corriere della Sera" staat het protest der Kleine Entente volkomen buiten de politieke werkelijkheid en bewijst het slechts het bestaan van een toestand van onrust en intransigentie. De Italiaansche pers drukt verder haar leed wezen uit over het verzet tegen het plan van Mussolini in sommige Fransche bladen. De semi- officieele „Giornale d'Italia" verklaart echter, dat het een goed teeken is, dat in breede Fran sche kringen de rede van Hitler over de buiten landsche politiek een niet ongunstigen indruk heeft gemaakt. Naar de „New York Herald" uit Parijs ver neemt, is daar in politieke kringen ernstig spra ke van de mogelijkheid, dat Mussolini een be zoek aan Londen zal brengen ter beantwoor ding van het bezoek van MacDonald en Sir John Simon. PARIJS, 27 Maart (Reuter). In een rede aan een banket van de Buitenlandsche Persveree- niging verklaarde Paul Boncour gisteren dat de huidige moeilijkheden wel ernstig, doch niet onoverkomelijk zijn. In ieder geval is het waar schijnlijk, dat in den loop van deze maand een oplossing zal komen. Frankrijk heeft steeds zijn plicht gedaan, het. heeft zijn best gedaan bewapening en ga ranties met elkaar in overeenstemming te bren gen. Boncour begroet ook een poging in deze rich ting in de plannen van MacDonald. Pessimisme is dus niet op zijn plaats. Ook ten aanzien van de Economische We reldconferentie maakt Frankrijk groote plan nen, aangezien de conferenties slechts in dier mate slagen als zij zijn voorbereid. Ten aanzien van de jongste besprekingen te Rome en Parijs verklaarde Boncour, dat hieruit nauwere samenwerking tusschen de vier mo gendheden binnen het kader van den Volken bond tot stand zal komen. Hij sloot met het devies van Herriot: Het Volkenbondspact, niets dan het pact, dit pact blijft de richtsnoer voor de Fransche po litiek. LONDEN, 27 Maart (Reuter). In de Ford fabrieken te Dagenham is vandaag een staking uitgebroken. Het grootste deel der nachtploeg weigerde aan het werk te gaan als protest te gen loonsverlaging. Japan uit den Volkenbond getreden. Vliegramp te Oakland; veertien menschen ge dood. Graaf Karolyi door „Z. M. Koning Otto" aan gewezen als leider der Hongaarsche legitimisten. Zeereus op de reede van Seattle (V.S.) ge zonken. De zettersstaking te Weenen beëindigd. Treinbotsing op het station te Verviers: 19 ge wonden. De vermiste brigade-Gelissen uitgehongerd en ziek teruggevonden. Het tweede kerkje in de Wieringermeer inge wijd. Benoemingen Bisdom Haarlem. De Nederlandsche communistische schrijver Nico Kost te Berlijn gearresteerd. De wolf, die uit de diergaarde te Botterdam ontsnapt was, na een opwindende jacht ge vangen. De daders van den roofoverval te Mijdrecht gevat. Pater W. de Veer S. J. t Stormvogels afdeelingskampioen. West-Frisia moet degradatie-wedstrijden spe len. BelgiëNederland hockey 1L Om het damkampioenschap van Nederland. Voetbaltribune te Groningen afgebrand. Moordaanslag te Oss. O Heimat-blok eischt ontbinding van den Schutzbund WEENEN, 27 Maart (Reuter) Volgens een bericht van de „Wiener Sonn- und Montags- zeitung" bestaat in Oostenrijk kans op een re geeringscrisis. De vertegenwoordigers van het Heimat-blok in de regeering zouden n.l. in den vorm van Ti ultimatum de ontbinding hebben geëischt van den Republikeinschen „Schutzbund" en naar verluidt zullen zij nog deze week verklaren, dat hun aanblijven in de regeering afhankelijk zal worden gesteld van dezen eisch. MONTREAL, 27 Maart (Reuter). De R.K. kerk te St. Jacques is gisteren door brand ver woest. Een man en een vrouw zijn als de ver moedelijke brandstichters gearresteerd. Tweeduizend geloovigen woonden de H. Mis bij, toen de brand uitbrak. Een paniek ontstond, waardoor vier vrouwen werden gewond. Bij het blusschingswerk werden nog zes brandweerlieden gewond. De kerk is geheel vernield. De schade wordt op 300.000 dollar geschat. LONDEN, 27 Maart (Reuter) Het onder houd van den Britschen gezant met minister Huil inzake de oorlogsschulden heeft, naar de correspondent van de Daily Telegraph meldt, geen bevredigend resultaat opgeleverd. Men is er niet in geslaagd een oplossing te vinden voor den 15 Juni vervallenden termijn. De correspondent is van oordeel, dat de rege ling eerst tijdens of na de economische wereld conferentie zal worden gevonden. li^o r v x i li i t 11 n i f r 1 r r r f A's? Hoogste stand op Maandag 1 uur n.m.: 765 yorige stand 768

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1933 | | pagina 1