STADSNIEUWS
No. 1 van lijst 25
Haarlem, 3 April
Matthaus-Passion
BEURS VAN AMSTERDAM
Beleefd verzoek
Wisselkoersen
MAANDAG 3 APRIL
Vee-export naar
Frankrijk
AGENDA
DONDERDAG 6 APRIL 7.40 UUR
GEM. CONCERTZAAL
MAANDAG 3 APRIL 1933
STRAF VOOR COMMUNISTEN
EN O.S.P.
Geen 5-minuten toespraken meer
ANTI-FASCISTEN BETOOGING
MISLUKT
Uitgebreide politiemaatregelen
TRAMPERSONEEL N. Z. H.
De positie van de 2e N. H. Tram
Steunfonds voor bewoners van
„Patrimonium"
GEERTRUIDA CARELSEN
Huldiging op haar 90sten
verjaardag
VERKEERSONGEVALLEN
Oude dame ernstig
aangereden
Broedmachine in brand
NAAR DE BOLLENVELDEN
Het begin is er
DE BOUWNIJVERHEID
Sterk verminderd
EEN DRUKKE ZONDAG
Te Zand voort
GEMEENTEZAKEN
Personalia
Kleingoed
MANNENKOOR „CAECILIA"
Nieuw bestuur
Nuts-Spaarbank
Vriendelijk familielid
80.-bij inbraak verdwenen
H. Landfilm
„De tragedie van den Prins"
aan onze weekabonné's om
op Maandag, uiterlijk Dinsdag, 't
abonnementsgeld af te dragen.
De bezorgers zijn verplicht op
Woensdag de gelden aan ons 1
1 te voldoen. Wij rekenen op Uw
medewerking.
ADMINISTRATIE j
Ned. Kath. Grafische Bond
PROV. KIESKRING VELSEN
Jaarvergadering
TOONEEL
SCHOUWBURG JANSWEG
Het parool voor de katholieke
kiezers op 26 April
Het wordt steeds moeilijker
(Ongecorrigeerd)
BURGERLIJKE STAND
April
DRIEHUIS
van Joh. Seb. Bach
Medew. van: To van der Sluys, sopraan;
Annie Woud, alt; Jacq. van Kempen, tenor;
Max Kloos, bas; Louis Bogtman, bas; Clavecimbel:
George van Renesse; orgel: Piet Halsema; Utr.
Stedelijk orkest en een jongenskoor onder
leiding van Willem Hespe
Kaarten ad f2.50, f 1.75 en f 1.25 pl. rechten bij
de firma's Alphenaar en Vernout en Sigarenmag.
Frans Hals, Wagenweg en's avonds aan de zaal
v. i. a o
iii
De burgemeester heeft met Ingang van he
den ingetrokken de aan de Onafh. Soc. Party
verleende vergunning tot het houden van z.g.
5 minuten-toespraken in deze gemeente, op
grond van de deze week alhier plaats gehad
hebbende wanordelijkheden, waarbij de leden
dier partij alsmede leden van de communisti
sche partij waren betrokken en die zich niet
hebben ontzien om te trachten eene vergadering
van andersdenkenden te verhinderen en de open
bare orde te verstoren en ten slotte er ook niet
tegen opzagen om tot mishandeling en vernie
ling over te gaan.
Op dezelfde gronden is eene aanvrage van ge
lijke strekking van de communistische partij ge
weigerd.
Zaterdag had een zich noemende Initiatief-
anti-fascistencomité een oproep aan alle anti
fascisten verspreid om tegen „de bruine ter
reur" te strijden. Dat het comité zelf vuurrood
was, bleek wel uit de zinsnede in den oproep:
(Het fascisme) „is de voorbereiding van den
aanval op de Sovjet-Unie, het land dat werke
lijk den vrede wil, omdat het geen belang heeft
bij roof oorlogen." Voorts werd in het ma
nifest opgewekt deel te nemen aan een propa-
ganda-fietstocht, door de omliggende gemeenten.
Plaats van samenkomst Oostvest hoek Harmen-
jansweg Zondagmorgen om 10 uur.
Toen wij Zondagmorgen ter gestelden tijd en
ter bestemder plaatse arriveerden, bleek, dat de
politie uitgebreide voorzorgsmaatregelen getrof
fen had. Een tiental agenten te voet, op de fiets
en per motor waren onder leiding van een in
specteur aanwezig om een scherp oogje in het
zeil te houden.
De anti-fascisten schenen hiervan eenigszins
geschrokken te zijn. Dat hadden ze op (n rus-
tigen Zondagmorgen nu juist niet verwacht!
In groepjes standen ze met elkaar te praten,
zonder dat er zelfs een spoor van initiatief voor
een betooging aanwezig was. Op een zeker
oogenblik sommeerde de bevelvoerende inspec
teur de betoogers te vertrekken, of in ieder ge
val de straat vrij te maken. Dat bracht den
schrik er voor goed in! De betoogers sprangen
op him fietsen en reden in een lange gesloten
colonne, begeleid door motorpolitie, langs de Am
sterdam sche Vaart in de richting Halfweg. De
politie bleef aanwezig tot de grens van Haar-
lemmerliede, de overweg van den Haarlemmer
meerspoorweg.
Toen men tamelijk dicht bij Halfweg genaderd
was, ontmoette men „geestverwanten" uit Am
sterdam, die borden met de bekende „vredelie
vende" leuzen op hun fietsen bevestigd hadden.
(Toen onderweg een officier van het Ned. leger
per motor passeerde, had men natuurlijk ook
even blijk gegeven van zijn „fascistische ge
neigdheid", in wat voor termen behoeven wij
niet te vermelden!)
Te zamen met de Amsterdamsche collega's
(eveneens uiteraard communisten en O.S.P.-ers)
overlegde men- aan den kant van het rijwiel
pad wat men zou doen: doorrijden of terug-
keeren. Men verkoos het verstandigste en keerde
naar Haarlem terug, waar het in de omgeving
van de Amsterdamsche Poort nog eenigen tijd
rumoerig was, zeer tot schade van het toch al
niet-geringe verkeer daar ter plaatse!
Vrijdagavond vergaderde het personeel der
Noord-Zuid-Hotlandsche Tram, georganiseerd in
„St. Raphael", in het gebouw „St. Bavo", onder
leiding van den heer L. Geers.
De voorzitter heette de aanwezigen welkom
en leidde de vergadering in met de mededee-
ling dat deze vergadering den leden was in uit
zicht gesteld op 21 Maart, toen door hem ver
slag der gehouden conferentie met de directie
werd uitgebracht en eenige der aanwezigen iets
meer wilden weten over den inkoop van het voor
malige personeel der 2de Noord-Hollandsche
Tramweg Maatschappij en de daardoor nood
zakelijk gevonden aanvulling der bestaande
loonregeling.
Onder de voorgelezen mededeelingen was er
een, waarbij nog eenige discussie in zeer ge-
pasten vorm plaats had: men vond het n.l. op
een vorige vergadering gewenscht voor te stel
len de personeelsvertegenwoordiging bij de con
ferenties uit te breiden.
Voorts werd er de nadruk op gelegd, dat
het geenzins de bedoeling was de thans aange
wezenen te vervangen integendeel bedoeld
werd alleen: uitbreiding. Van een en ander zal
het hoofdbestuur in kennis worden gesteld.
Daarna kwam aan de orde candidaatstelling
voor het onderlinge ondersteuningsfonds. By
acclamatie werd de heer Geers opnieuw als no.
1 op de lijst geplaatst. Deze dankte voor het
in hem gestelde vertrouwen en memoreerde het
feit, dat hy nu zijn 3de lustrum in deze ver
trouwenskwestie weer ging aanvaarden.
Als no. 3 werd geplaatst de heer Harre. No. 2
en no. 4 werd opengelaten, Want deze plaatsen
zullen worden ingevuld door de leden v. d. Prot.
Chr. Bond, omdat deze verkiezing steeds ge
combineerd met laatstgenoemden bond plaats
vindt.
Daarna kwam aan de orde de pensioeninkoop
van het personeel der 2de N.-Hollandsche.
De voorzitter gaf een uitvoerige toelichting,
het beteekende een toetreding van een honderd
tal personeel-leden, waarbij als alle dienstjaren
vanaf het 25ste jaar werden medegeteld, dit een
nadeelig saldo van 126.000 zou beteekenen.
Dit beteekent voor deze personen een verhooging
der 8*4 pet. met 6 pet.. Wanneer het geheele
personeel dus ongeveer 1100 personeelleden
bereid zouden gevonden worden hiervan een
derde der 6 pet. te dragen, dan zou mogelijk
de andere twee-derden op andere wijze gevon
den kunnen worden. Hierover werd veel gedis
cussieerd en tenslotte nog geen definitieve be
slissing genomen. Men wenschte ook nog an
dere mogelijkheden onder het oog te zien. Over
de loonregeling werden breedvoerige besprekin
gen gehouden.
Mededeeling werd gedaan, dat hierop ook de
aandacht was gevestigd op de gecombineerde
bestuursvergadering, welke 15 Maart had plaats
gevonden.
Van de rondvraag werd een druk gebruik ge
maakt, o.a. werd opnieuw' de volle aandacht ge
vraagd voor het hulppersoneel bij de dienstver-
deeling.
Alle vragers werden op bevredigende wijze
door den voorzitter beantwoord.
Men schrijft ons:
Dezer dagen hield het fonds tot ouderlingen
steun aan de bewoners der huizen van de Wo
ningstichting „Patrimonium" zijn 11e jaarver
gadering. De voorzitter sprak in zijn openings
woord zijn spijt uit, dat er zoo weinig leden en
bewoners gehoor hadden gegeven aan den op
roep tot deze vergadering.
Uit de verslagen bleek, dat het fonds een
zwaar jaar achter den rug heeft. Ofschoon de
stand der kas nog geen reden tot bezorgdheid
geeft, is het meer dan ooit noodig, dat de be
woners tot het fonds toetreden. Gelukkig kon
het bestuur tot nu toe aan alle aanvragen op
bevredigende wijze voldoen.
Voor het loopende jaar zijn de vooruitzichten
ook nog somber, daarom zal het bestuur het
op prijs stellen, indien alle bewoners niet-leden
eens ernstig in overweging namen of het toe
treden tot het fonds niet een plicht is jegens
hun gezin en ook jegens hun medemensch.
Want al is men er voor zichzelf nog zoo van
overtuigd, dat men het fonds niet noodig zal
hebben, dan kan men toch tegen een geringe
contributie medehelpen de zorg van anderen
te verlichten.
De verslagen vermelden de volgende cijfers.
Aantal leden 180 (vorig jaar 197). Op 1 Januari
1932 was in kas 1413.63, ontvangen werd
1078.05*4.
Uitgegeven werd een bedrag groot 1427.87.
In kas op 31 December 1932 1067.81*4.
In vorige jaren werden de uitgaven min of
meer door de inkomsten gedekt, thans is de
kas pl.m. 300 achteruitgegaan.
Het aantal gezinnen dat uitkeering ontving
bedroeg 26.
De verkiezingen hadden een vlot verloop. De
aftredende bestuursleden, de heeren Joh. Vis
ser en A. Scholten werden herkozen, evenals de
voorzitter, de heer J. H. Niemöller. Tot leden
van de controle-commissie werden benoemd de
heeren Th. Keesing, A. Kuijt (herkozen) en A.
J. Uittenboogaard.
Maandag 10 April viert mej. A. G. de Leeuw
haar negentigsten verjaardag. Mej. de Leeuw
heeft onder den naam van Geertruida Carelsen
vele boeken geschreven en voorts heeft zij ge
publiceerd in verschillende tijdschriften.
Ter gelegenheid van haar verjaardag heeft
zich een huldigingscomité gevormd, waarvan
eerevoorzitter is K. J. L. Alberdingk Thijm
(Lodewyk van Deyssel).
Mej. de Leeuw zal 10 April gehuldigd worden
in Restaurant Hildebrand, aan de Dreef, waar
des middags van 3—5 uur receptie gehouden
wordt.
In de Gen. Cronjéstraat heeft een onbe
kend gebleven fietser een 65-jarige dame, mevr.
P. v. P., dusdanig aangereden, dat ze kwam
te vallen en uit haar mond bloedde. Er waren
geen getuigen, die gezien hebben, hoe het onge
val heeft plaats gehad. Ze hebben de vrouw
alleen zien vallen met haar 'beenen boven op het
rijwiel. De wielrijder is vermoedelijk eveneens
gevallen. Doordat een zoon van de getroffene
zijn moeder zoo lang vond uitblijven, kon men
eindelijk de gegevens omtrent de identiteit van
de aangeredene vaststellen.
Ze is per ziekenauto van Mathot naar het
Gasthuis gebracht, waar een dokter een ernstige
hersenschudding constateerde. De toestand van
de patiënte is zeer ernstig.
De wielrijder is nog onbekend.
In de Da Costastraat 16 had K. B. in zijn
kippenhok een „kunstmoeder" met 80 kuikens
geplaatst. Door onbekende oorzaak is deze in
brand geraakt en zoo ook een gedeelte van het
kippenhok. De vlammen zijn met emmers wa
ter gebluscht.
De brandweer, die aanwezig was, behoefde
geen hulp te verleenen.
De bruidstijd voor de bloembollenstreek ls
weer daar. De zomersche dagen van de afge-
loopen week hebben reeds verscheidene velden
doen kleuren. De eerste bloeiende velden lokten
Zondag reeds velen, zoo meldt onze correspon
dent te Noordwijk. Vele auto's, zoowel uit de
richting Den Haag als uit de richting Haarlem
zochten de tusschen de in bloei komende vel
den gelegen wegen en den hoog gelegen Koe-
pelweg, van waaraf men een mooi uitzicht
heeft over den geheelen omtrek.
Hier en daar ziet men nog een crocusveld
nakieuren, de vroege narcissen staan in bloei;
reeds ziet men een enkel hyacintenveld kleu
ren. Het begin is er. Den eerstvolgenden tijd
is er veel te genieten.
De volgende route kunnen wij den bezoekers
van Noordwijk aanbevelen.
Vanuit de richting Haarlem volgt men den
Gooweg tot het Boerenburgerlaantje, volgt
daarna dit laantje, den Boerenburgerweg, de
IJmuiderstraat, de Van Panhuysstraat, den
Duinweg, de Prins Hendrikstraat en gaat dan
den Ouden Zeeweg volgend eerst een kijkje
aan zee nemen. Den Ouden Zeeweg terugne
mend volgt men den Rembrandtweg, den Beet-
hovenweg en komt dan op den Koepelweg met
het daarlangs gelegen hoogen duin, van waar
af men Kilometers in het rond de bloembollen-
velden overziet. Vervolgens volgt men den Ou
den Zeeweg, de Beeklaan en den Heerenweg in
de richting Katwijk. Vanuit Den Haag neemt
men deze route in omgekeerde richting.
De bouwnijverheid is, volgens de statistische
gegevens, in 1932 sterk afgenomen. Niettemin
waren op 31 December 1932 totaal 32814 wonin
gen beschikbaar, d.i. 1043 meer dan op 31 De
cember 1931.
Voor een huurprijs van beneden 4.waren
totaal 4597 woningen beschikbaar tegen 4644 in
1931.
Er werden nog 14 onbewoonbaar verklaarde
woningen bewoond tegen 24 in 1932.
Wat de bouwnijverheid zelf betreft: in 1932
werden 1238 bouwwerken voltooid, d. i. 390 min
der dan in 1931. Gesloopt werden 83 bouwwer
ken, d. i. 68 minder.
Voltooid werden in 1932 1145 (1550) wonin
gen, 47 (28) winkels en 42 (44) nijverheids- en
handelsinrichtingen. De cijfers tusschen haak
jes verwijzen naar 1931.
Het totaal der bouwsommen van de werken,
waarvoor bouwvergunning verleend werd, be
droeg in 1932: 2.958.133.50 tegen 70.183.80 in
1931, d. i. 4.060.237.50 minder!
Nog eènige sterk sprekende cijfers: vergun
ning werd verleend voor nieuwbouw en her
bouw van:
1932 1931
Woningen 498 1393
Andere perceelen 27 38
Totaal 525 1431
Vergunning werd verleend voor verbouw van
1932 1931
Woningen 195 222
Andere perceelen 115 203
Totaal 310 425
De gemeente zelf bood in 1932 eveneens min
der werkgelegenheid aan. In December waren
227 arbeiders door de gemeente (direct of in
direct bij uitbesteed werk of werkverschaffing)
te werk gesteld tegen 374 in December 1931.
Hoewel het weer niet bijzonder mooi was,
vergeleken bij de voorafgaande zonnedagen,
toch was er Zondag een gezellige drukte van
vreemdelingen in Zandvoort te constateeren.
Duidelijk bleek, dat vooral de Amsterdam
mers hun plannen voor dezen Zondag op Zand
voort hadden gesteld. Trein en tram brachten
geregeld nieuwe bezoekers.
De eerstelingen kwamen in de morgenuren
al per fiets met groote gezelschappen. Het stijve
briesje had hun plannen niet doen verstellen.
En had men in de morgenuren tegenwind, bij
den terugtocht hielp het windje.
In het middaguur nam het aantal auto's
weer zeer sterk toe.
Bij het vreemdelingenbezoek was vooral de
nieuwe boulevard in trek. De zee bood dan ook
een mooi gezicht met de schuimende golven-
ry'en, onder een donkeren hemel, zoo nu en dan
bestraald door het schitterende zonnetje. Des
avonds was de dorpsrust spoedig teruggekeerd.
Het College van Curatoren van het Stedelijk
Gymnasium geeft als aanbeveling voor de vaca-
ture-Mr. J. N. J. E. Heerkens Thyssen in het
college van curatoren: 1. Mr. Dr. P. A. Bijvoet,
2. Mr. A. J. L. Liesker, Griffier bij het Kanton
gerecht, beiden wonende te Haarlem.
B. en W. stellen voor het le gedeelte van het
kohier van de straatbelasting en dat der pre
cariorechten dezer gemeente, belastingjaar
1933, vast te stellen tot een totaal bedrag
van 248.922.65.
B. en W. stellen voor de balansen per 31 De
cember 1931 en de verlies- en winstrekeningen
over 1931, betreffende de 318 en 74 arbeiders- en
van 81 middenstandswoningen, voor den bouw
waarvan bij zijne genoemde besluiten aan de
alhier gevestigde Woningstichting „Patrimo
nium" financieele steun werd verleend, goed te
keuren.
B. en W. stellen voor de balans per 31 Decem
ber 1931 met de verlies- en winstrekening over
1931, betreffende de 86 middenstandswoningien
aan de Spaamelaan, de Zonnelaan en de Tuin
wijklaan van de Woningbouwvereeniging „Tuin
wijk", goed te keuren.
Nadat twee weken geleden een bestuursver
kiezing had plaats gehad, werd in de dezer da
gen gehouden repetitie van bovengenoemd Man
nenkoor, op eenigszins plechtige wijze als nieuw
benoemd voorzitter geïnstalleerd Dr. E. Düster-
beck, ter vervanging van den heer B. A. Koper,
die gedurende een reeks van jaren zijn beste
krachten aan dit koor gaf, doch thans het
oogenblik gekomen achtte, zijn plaats als voor
zitter aan een jongere kracht beschikbaar te
moeten stellen.
Thans is het bestuur als volgt samengesteld:
Dr. E. Dilsterbeck, voorzitter; J. A. Dal, 2e
voorzitter; M. Smorenburg, plaatsv. voorzitter;
M. Blom, le secretaris; J. A. Steenkist, 2e se
cretaris; H. Slinger, le penningmeester; A.
Doomebos, 2e penningmeester; C. P. S. Duik,
bibliothecaris; W. C. Bergisch, archivaris; B.
A. Koper en N. van Deenen, commissaris.
Het vergelijkend overzicht der Nuts-Spaar
bank te Haarlem over Maart 19331932 is:
Aantal behandelde posten 12869, v. j. 12374;
aantal inlagen 8477, v. j. 8407; aantal terugbe
talingen 4392, v. j. 3967; ingelegd 458.568.95,
v. j. 475.483.78; terugbetaald 445.524.98, v.
j. 480.289.93; meer ingelegd 13.043.97, v. j.
minder 4.806.15; aantal boekjes 197, v. j. 181;
aantal afbetaalde boekjes 162, v. j. 138; spaar -
busjes op 31 Maart 1933 in omloop 3272. Gele
digd in Maart 1933 169 busjes met totaal inhoud
4.881.60. Aantal verhuurde kluisloketten op
31 Maart 1933 395.
Een bewoner van perceel Tulpenstraat 27c
is door zy'n inwonenden zwager van een geld
kistje dat 60 aan bankpapier bevatte „be
vrijd". Het vriendelijke famiüelid heeft met
een vriend „de blommetjes buiten" gezet. Beide
zyn aangehouden, doch de zwager is weer op
vrije voeten gesteld. De vriend is echter in ar
rest gehouden.
Zaterdagavond tusschen kwart over negen en
half elf is vermoedelijk door insluiping, uit een
woning aan de Santpoorterstraat uit een kast
in de achterkamer zeven bankbiljetten van 10
en 10 gulden aan kleingeld ontvreemd.
Niet op Donderdag a»s.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat, in
verband met het bid-uur in alle kerken van
Haarlem, Donderdagavond de H. Landfilm niet
vertoond zal worden.
Ter gelegenheid van de Willem de Zwijger
herdenking zal door de Haarlemsche Tooneel-
club op 4 en 6 Mei in den Stadsschouwburg
worden opgevoerd een nieuw Hollandsch Too-
neelwerk: „De tragedie van den Prins", door
dr. P. H. Schroder, onder regie van Kommer
Kleyn.
jiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmn
.mm....L
De afd. Haarlem van den Neó. Kath. Grafi-
schen Bond houdt Dinsdag 4 April haar 21e
jaarvergadering in gebouw „St. Bavo", Smede-
straat.
De agenda vermeldt o.a.: installatie nieuwe
leden; jaarverslagen secretaris en penningmees
ter; bestuursverkiezing wegens periodieke af
treding van de heeren O. J. Selhorst, H. Berg
man en W. Oling, die zich allen herkiesbaar
stellen; verkiezing kascontröle-commissie.
Zaterdagmiddag had te Haarlem een jaarver
gadering plaats van de R. K. Kiesvereeniging
in den Prov. Kieskring Velsen onder voorzitter
schap van den heer J. J. Bisschop. Bijna alle
kiesvereenigingen in den kieskring waren te
genwoordig.
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek
o.m., dat er een organisatie is tot stand geko
men voor R. K. gemeenteraadsleden en dat het
bestuur daaraan zyn medewerking heeft ver
leend door de R. K. gemeenteraadsleden bijeen
te roepen, op welke vergadering een voorloopig
bestuur was gekozen.
Uit de kasopname bleek, dat er een saldo was
van 606.30. Besloten werd dit jaar geen con
tributie te heffen voor den Prov. Kieskring,
doch alleen voor de Kamer-Centrale Haarlem
ten bedrage van 10 ct. per lid. Besloten werd
bovendien nog een bijdrage te verleenen aan de
Kamer-Centrale voor de Kamerverkiezingen
van 150.
In de bestuursvacature werd gekozen in de
plaats van den heer G. P. Langendyk de heer
C. J. Maas te IJmuiden-Oost. De kiesvereeni
ging Spaamwoude en Haarlemmerliede werd
tot kascommissie benoemd.
De heer Stokman zegt, nooit meer gehoord
te hebben van den Bond van R. K. gemeente
raadsleden, nadat een voorloopig bestuur werd
gekozen. Spr. zou het jammer vinden, als er nu
weer niets van terecht kwam.
De voorzitter gaf in overweging zich te wen
den tot het Centraal Adviesbureau voor Ge
meentepolitiek, Laan van Meerdervoort 65, Den
Haag.
De afgevaardigde van Jan Gyzenvaart vraagt
inlichtingen omtrent een kwestie met het be
stuur der kamercentrale; de heer Verkerk
omtrent de tarieven van het Provinciaal Elec-
trisch Bedrijf, hetgeen eenige bespreking uit
lokte en waarmede de Statenleden op de hoog
te zullen worden gesteld.
De voorzitter sloot met den wensch, dat alle
Katholieken op 26 April zullen stemmen op de
lijst der R. K. Staatspartij.
„Willem de Zwijger" Nationaal
Vlaamsch Tooneel - Gent Histo
risch drama in 8 tafreelen door
Paul du Mont.
Nu het tegen het einde van deze maand 400
jaar geleden zal zijn, dat Willem van Oranje in
Dillenburg het levenslicht aanschouwde, wordt
op ons tooneel deze Vader des Vaderlands weer
eens tot het leven teruggeroepen. Het kan dan
ook niet anders, dan ons nationaal gevoel stree-
len, als een gezelschap uit een naburigen staat,
die met onze historie zoo nauw gelieerd was,
gemeen dheeft ons te moeten onthalen op een
Willem de Zwijger, ondergedoken in een zee van
oranje en blauw. We zijn voor deze geste zeer
erkentelijk en apprecieeren haar dubbel, wijl de
schamele opkomst van het publiek goede reden
geeft, te vermoeden, dat deze daad aan het ge
zelschap veel geld zal kosten. Men scheen hier
van overtuigd, want het applaus was extra har
telijk en zeer krachtig.
Inmiddels lijkt ons Paul du Mont meer een
romancier dan een tooneelschrijver, want de eer
ste vijf tafreelen doen meer denken aan een
roman dan aan een tooneelstuk. Het zijn alle
fraai gezegde volzinnen en dialogen, waarnaar
men luistert met alle aandacht, die de ingewik
kelde constructie ervan vereischen. Het geheel
is echter volkomen toegespitst op Willem den
Zwijger en op hem alleen. Men wordt gedwon
gen in hem den brillanten staatsman te herken
nen en om dat terdege te laten ultkomén, wor
den al de andere hem omringende figuren tot
„niet veel zaaks" gedegradeerd. De Zwijger
denkt, doet en praat en de anderen repliceeren
bescheiden of zwijgen
Na het vijfde tafreel komt er meer handeling,
worden althans sporen van een climax waarge
nomen, waaruit het aanvangen van een drama
valt af te leiden. Dat men er niet van onder den
indruk komt, vindt zijn oorzaak in het feit, dat
alles zoo ontzettend cerebraal is en het cordiale
zoo zwak is vertegenwoordigd. Zelfs de over-
groote zachtzinnigheid van Willem den Zwijger
vermag niet het aplomb en de onhandigheid
van de omringende edelen en staatslieden te ver
bergen, al geven we grif toe, dat ze voornamelijk
gehandicapt werden door den tekst, die hen
practisch als onontbeerlijke figuranten behan
delde.
Diezelfde tekst was ook de oorzaak, dat de
Prins in het vierde tafreel voor zijn moeder doo-
delijke vermoeiheid en verslagenheid demon
streert, en geen drie minuten later weer vif en
monter is.
Dat alles méér te camoufleeren met intensie
ver spel van allen, was misschien wel mogelijk
geweest.
Krachtig spel gaf, behoudens de hoofdpersoon,
Staf Bruggen (tevens de leider), ook Philips II
van Spanje (Herman van der Meulen). Alleen
vragen we ons af of déze figuur in déze ver
tolking psychologisch wel geheel verantwoord
was. Want zijn zyn woorden als van een op
recht, eerlijk idealist, zyn houding en gebaren
zijn gelijk aan die van een sluipmoordenaar. Het
was verder angstwekkend te zien, hoe Alva (An-
toon van der Plaetse) zich zijn schrikbewind in
Holland heeft aangetrokken. In ieder geval het
was en meesterlijk staaltje van grimme en
in dit opzicht wedijverde hij met de anderen om
den voorrang, want dat was, evenals de aan
kleeding der personen, prima verzorgd.
Een der merkwaardigste tafreelen is wel het
vijfde, waar men in de vlakte vóór Leiden ge
legerd is, en waar in een minimum van tijd,
zich een tooneelstuke op zichzelf afspeelt. Men
vliegt met een dusdanige snelheid over de ge
beurtenissen heen, dat men nauwelijks den tijd
heeft de beteekenis ervan te realiseeren.
Er zijn nog enkele van deze „vrijheden". In
het laatste tafreel wordt bijvoorbeeld het voor
lezen van de ban direct gevolgd door het doo-
delyk schot, terwijl naar ons beste weten, in
In een heden te Den Haag gehouden zitting
van het Centraal Stembureau heeft de loting
plaats gehad voor de nummering van de voor
de as. Tweede Kamer-verkiezingen ingediende
candidatenlijsten.
Hierbij kreeg de lijst der R. K. Staatspartij
no. 25.
Het Fransche Staatsblad bevat een besluit
betreffende het verbod van invoer van runde
ren en schapen afkomstig uit Nederland.
1580 de ban over Willem den Zwijger werd uit
gesproken en hij eerst in 1584, twee dagen vóór
hij met de souvereiniteit van Holland en Zee
land werd belast, werd doodgeschoten.
Dit alles vindt naar ons inziens de oorzaak
in dezen eenen fout, dat men teveel heeft wil
len „vertellen" van Willem den Zwijger en men
daardoor geen acht heeft geslagen op de ver
snippering, die er het gevolg van was.
Desniettemin heeft dit gezelschap, gezien de
uiterst moeilijke omstandigheden waaronder het
werkte, een groote zorg aan de uitvoering be
steed en daarom is het nog een alleszins accep
tabele vertooning gewordena En dat, ondanks 'n
zeer wispelturige, komische gramophoon, die met
vaderlandsche liedjes een stemming trachtte te
kweeken.
Het publiek was dermate onder den indruk
van het geheel, dat het bij het Wilhelmus, dat
aan het eind gespeeld werd, opstond, 4n tegen
stelling met het Wilhelmus bij het begin van
den avond.
Misschien is dit, behoudens het krachtige ap
plaus wel het beste -bewijs voor het behaalde
succes.
L. V.
Geboren: 29 Maart: L. MeijerOverweel, z.
30 Maart: J. E. Kiekens—Olijerhoek, z.
31 Maart: E. v. Kilsdonk—Kooijman, d. M.
C. SpoorGlas, d. C. WessellusKorre
mans, z.
Overleden: 31 Maart: T. P. Beitsma, 54 j„
Zomerkade C. DieksOpbroek, 79 j., Pres.
Steijnstraat W. L. Hengeveld, 62 j., Wilsons-
plein Z. Noorloos, 63 j„ Vrouwehekstraat
A. W. Ressing, 67 j„ Uit den Boschstraat 1
April: c. Aartman—Flasmeijer, 68 j„ Kamper
laan.
Sociëteit „St. Bavo" Gemengd Koor „On
der Ons", 8 uur A. R. K. A.-groep „Matheus"
8 uur R. K. Bevolkingsbureau, 8 uur R.K.
Commissie voor Beroepskeuze, 8 uur H.
Landfilm, 10 en 2 uur.
Stadhuis Vergadering der Commissie v.
Toezicht op het Lager Onderwijs, half 9 uur.
Bisschoppelijk Museum Geopend van 10
tot 5 uur.
R. K. Bureau voor Ziekenverpleging Aan
vragen bij mej. H. Simons, Bloemhofstraat 1,
Haarlem. Tel. 11671.
R. K. Arbeidsbureau voor Vrouwen en Meis
jes lederen dag van 10 tot 12, van 2 tot 4,
en van 8 tot 9 uur. Zaterdags van 10 tot 12
uur. Adres: Bloemhof straat 1, Haarlem. Tel.
11671.
Geebouw „St. Bavo" H. Land-film, 8 uur
Rechtskundig Bureau, half 9 St. Caecilia,
8 uur R.K. Kraamverzorging, 23 uur
Cursussen RJK. Volksbond, 8 uur Grafische
Bond, 8 uur.
Gemeentelijke Concertzaal Ledenconcert H.
O. V., kwart over 8 uur.
Café-restaurant „Gebr. Brinkmann" English
Association Lezing Dr. Van Amerongen, 8
uur.
Hotel Lion d'Or Lezing Dr. J. Adriani:
Taak en beteekenis van den Armenraad, 8 uur.
St. Josephsgezellenhuis Jansstraat Zang
club, half 9 Zelatricenvergadering, half 9
Utile Dulci, 8 uur.
Bisschoppelijk Museum Geopend van 10
5 uur.
R.K. Bureau voor Ziekenverpleging. Aanvragen
bij mej. H. Siemons, Bloemhof straat 1, Haarlem,
Tel. 11671.
R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meisjes
lederen dag 10—12, 2—4, 89 uur. Zaterdag
1012 uur. Adres: Bloemhofstraat 1, Haarlem.
Tel. 11671.
Grondverkoop De bloembollengronden der
N. V. Hooggraaf zijn dezer dagen in eigendom
overgegaan aan den aannemer T. Winter te
Bunnik, voor een bedrag van f 100.000.
MAANDAG, 3 April.
Vorige
koersen heden
Londen 48)4 8.4914
Berlijn >9 01 59.co
Parijs 9.78* 9.74
Brussel 34.58 34.57)4
Zwitserland 47.88 47.85
Weenen
Kopennagen 37.90 37.ee
Stockholm 44 85 47.85
Oslo 43.45 45.00
New Vork (cable) 2.47* 2.47*
Rome 12.75 12.72)4
Praag 7 37H 7.37)4
Madrid 21.00 21.00
3m03Ü
Vorige
koersen Heden
Staatsleenlngen
5 Nederland 1919
4*4 Nederland 1916
4 Nederland 1931
5 Nederl. 1932
4V* N Ind 1928 KB
5% Duitschl (Youngleen.)
Banken
10154 ma
103 103
9954 S9%
10C 74 100%
93)4 93X
44)4
45%
Cert. Handel-Ml).
Industrieën
Calvé Delft
Als Kunstzijde
Van Berkei's Pat
Nieuwe Philips
Kilch Accoustlek
Ned. Ford
Indnstr. Buitenland
Anaconda
Bethlehem Steel
O. 8. Steel
«••••••••••••a
Mijnbouw
Boeton Mtlnbouw
Alq Exploratie
Redlane Lebone
Petroleum
Oaboes
Kon OUe
Perlak
Peudawa
Continental OU
61
60)4
50)4
5#
60
60
86*4
84)4
49K
48
2854
29
14
15
111)4
108
154
154
108
107)4
654
656
13H
13)4
28(56
^754
3
3H
854
854
UK
UK
12,14
123)4
109
108
16
16
138
134)4
82
81
4)4
4H
554
556
Shell Union OQ
Rubber
A'dam Rubber
Bandar
Dell Batavia Rubber
Serbadjadl
Sllau
Allied
Intercontln Rubber
Vorige
koersen Heden
456
454
5154
33
19)4
14
13
22H
22 22
K« D6
52
31
19)4
14
13
23
Scheepvaart
Java Ch. Japan 33
Holl. Amerika Ujn 3
Dito Gem. Elgend. 2)4
Kon. Ned 1254
Scheep vaart-Uni$ 48
Suiker
EL V. A. 17954
Jav. Cultuur 124
N. I 8 79
Poerworedjo 454
Vorstenlanden ,4°
Actions idem £7*ou
Tabak
Dell Batavia 132
Oude Dell 112
Oostkust 14
Senembab 124
32
2*
2)4
1254
48
179
125
79
454
40)4
27.00
128
11254
14
123
Spoorwegen
Union Pacific
Wabasb
Erie
Kansas City South,
South, Rallw.
69)4 ®)4
156
8 H BH
6)4 6
