Wat gebeurt er in het Oosten? De Rome-reis van Vón Papen VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS Een bisschoppelijk schrijven Hulppolitie in Oostenrijk Het nieuws van heden BLOEMEND AAI PROPAGANDA- VERGADERING GEEN CONCESSIES DUITSCHLAND NIEUW CONCORDAAT? DE BAROMETER DINSDAG 11 APRIL 1933 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 TSJANG KAI SJEK IN DE KNEL Het oude spel gaat voort Norman Davis tijdens zijn bezoek aan Berlijn Merkwaardige verklaring aan MacDonald Geen beperking te Washington Hitler met Paasch- vacantie Joodsche kooplui van het Keulsche abattoir geweerd Het Weer Scheepsramp bij IJsland 13 dooden Einstein naar Spanje JALOEZIE? STUDENTENSTAKING TE PARIJS Besluit van ministerraad De moord op Erzberger De laffe sluipmoordenaars buiten vervolging gesteld De houding van het Vaticaan Goering enthousiast te Rome ontvangen Gevechten langs den Grooten Muur Japan wil de streek geheel zuiveren De Bank voor Intern, betalingen Berlijn handhaaft den gouden standaard Na de ramp met de „Akron" Het onderzoek begonnen Griekenlands financiën Hulp van den Volkenbond ingeroepen DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN R.K. STAATSPARTIJ Treinramp in Columbia Meer dan 30 dooden Nieuw snelheidsrecord 682 K.M. per uur met een water vliegtuig NIEUWE HAARLEMSCHE WANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18351 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; Ingez, mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek De nationale revolutie in Duitschland, de plannen van MacDonald en Mussolini, de a.s. besprekingen te Washington met president Roosevelt ter voorbereiding van de economische wereldconferentie, de politieke spanningen en de aanhoudende economische crisistoestand in het Westen, hebben de aan dacht zoozeer in beslag genomen, dat de ont wikkeling der gebeurtenissen in het Verre Oos ten een weinig in het vergeetboek zijn geraakt. Toch heeft die ontwikkeling allerminst stilge staan. Integendeel. Japan, profiteerend van de tijdelijke machteloosheid der wereld om zijn imperialistische politiek te dwarsboomen, is zonder veel ophef, maar in marschtempo voort geschreden langs den weg, die over den grooten Chineeschen muur naar het hart van China leidt. Het met de republiek Mandsjoekwto ge sloten verdrag, waarin Japan zich verplicht heeft den nieuwbakken staat op het Aziatische vasteland te beschermen, gaf den Japanners een Welkom voorwendsel om de vierde Noordelijke Chineesche provincie Jehol, waar de Chineesche legerscharen zich hadden geconcentreerd, te bezetten en bij Mandsjoekwo in te lijven. De tegenstand van maarschalk Tsjang Hsue Liang, die het Chineesche bevel voerde in dit door nauwe bergpassen gemakkelijk te verdedigen lijkende gebied, werd eenvoudig door.de wei- bewapende en uitstekend gedisciplineerde Ja- pansche troepen onder den voet geloopen. De Val van Jehol bewees weer eens op overtuigende Wijze, hoe ongelijk de machten zijn, die elkander in het Verre Oosten beoorlogen. Aan den groo ten muur gekomen, beweerden de Japansche autoriteiten geen pas verder te zullen gaan. omdat zij geen veroveringsveldtocht beoogen, doch slechts het arme en ontredderde en chao tische China een welgeorganiseerden vrede wil len brengen. Deze voorstelling van zaken is vol komen juist, indien men tenminste evenals Japan van meening is, dat alleen op een ge welddadige onderwerping en overheersching van China door Japan een duurzame vrede in Oost- Azië kan worden gevestigd. Door de verovering van Jehol hebben de Ja panners de grenzen, tot welker verdediging zij zich met voordachten rade hebben verplicht, aanzienlijk uitgebreid, zoodat de kans op con flicten, welke hen tot een verder oprukken ter Verdediging van hun belangen zouden „dwin gen", aanzienlijk grooter werd. Die kans deed zich dan ook al heel spoe dig voor, omdat de Chineezen nu eenmaal niet in den afstand van zooveel waardevol en tot hun onvervreemdbaar territoir behooreud grondgebied kunnen en willen berusten. Na het jammerlijk échec van maarschalk Tsjang Hsue Liang is maarschalk Tsjang Kai Sjek de voornaamste bevelhebber, Waarop de Chineezen hun reeds zoo vaak diep teleurgestelde verwachtingen hebben gevestigd Maar terwijl deze zon op aanvallen om den Ja- panschen indringer terug te .werpen tot achter den Chineezen muur en zoo mogelijk nog verder, brak in de provincie Tsjachar een hem bui tengewoon ongelegen, maar den Japanners ■Wonderlijk gelegen komende communistische op stand uit, welke de afscheiding van Tsjachar Van China heette te beoogen. Gaat het vernuf tig in elkaar gezette Japansche spel, dat bij de stichting van Mandsjoekwo zoo gladjes is ver- loopen, zich in Tsjachar herhalen? Men her innert zich, dat volgens de door het Lytton- fapport geloochenstrafte Japansche beweringen, Mandsjoekwo de rijpe vrucht is van een zgn. spontane onafhankelijkheidsbeweging der Mandsjoerijsche bevolking zelve. Het zou ons dan ook niet verbazen, indien de communis tische opstand in Tsjachar zou blijken door Ja-» Pansche machinaties te zijn geprovoceerd. In ieder geval heeft Japan onmiddellijk weer bet motief uitgespeeld, dat het in Tsjachai de orde moet herstellen en zijn belangen aldaar dient te verdedigen. Terwijl Tsjang-Kai-Sjek tegen de communistische insurgenten front maakt, hebben de Japanners alvast de haven stad Tsjang-wang tau bezet en staan nu nog slechts op een afstand van vier-en-twintig uur marcheeren van Peiping, de oude keizerlijke hoofdstad van China. Zij hebben bovendien hun aureool van communisten-bestrijders voor deze gelegenheid weer eens opgepoetst, om de we reld van de noblesse hunner conservatieve en pacifistische bedoelingen te overtuigen. Het lijdt geen twijfel, dat Tsjang-Kai-Sjek tusschen de roode opstandelingen en de Japanners lee- lijk in het nauw zit. Maar dat hij noodgedwon gen met de Japanners tot een accoord zou zijn gekomen door de onafhankelijkheid van Mand sjoekwo te erkennen in ruil voor de afschaf fing der z.g. „ongelijke verdragen", welke Japan indertijd van China heet te hebben afgedwon gen, lijkt wel erg fantastisch. Dit wilde gerucht is dan ook al officieel tegengesproken, Waarom zouden Japanners ook met Tsjang-Kai-Sjek onderhandelen, waar hun autoritair en on rechtmatig handelen tot nu toe zoo'n succes heeft gehad? LONDEN, 10 April. (Reuter.) In het Lager huis verklaarde minister-president MacDonald, dat de kwestie van het 4-mogendhedenpact waarschijnlijk ter sprake zal komen tijdens de vergaderingsdebatten op Donderdag a.s. Op de vraag, of de premier er op het oogenblik reke ning mee zal houden, dat elk pact, hetwelk eenigerlei concessie aan het hedendaagsche Duitschland meebrengt, onmiddellijk door het Britsche volk van de hand zal worden gewezen, antwoordde MacDonald: Zeer zeker. Het Huis weet heel goed, dat naar geen enkel pact van dien aard gestreefd wordt. LONDEN, 10 April. (Reuter). Op een vraag in het Lagerhuis, of de kwestie van een terug keer van Engeland tot den gouden standaard tijdens het bezoek van MacDonald aan Wash ington zal worden besproken, antwoordde deze: Ik ben voornemens geen enkele beperking vast te stellen aangaande het aantal onderwerpen, die tijdens de beraadslagingen ter sprake kun nen komen. Het doel van mijn bezoek is niet te onderhandelen of een overeenkomst op te stellen, maar om de kwesties te bespreken, waarvoor Roosevelt en ik zich geplaatst zien BERLIJN, 10 April (V.D.). Rijkskanselier Hitier zal vandaag uit Berlijn vetrekken om eenige dagen in het Zuiden door te brengen. Den Dinsdag na Paschen keert hij te Berlijn terug. Ook de Rijksministers Goebbels en Von Neurath vertrekken Woensdag met eenige da gen vacantie uit Berlijn. De groote strafkamer van het landgerecht Dessau heeft vandaag drie communisten, die bij een optocht van het ijzeren front op 5 Februari j.l. geprobeerd hebben, de menigte op te zetten door uitroepen als „Nazi verrecke" en „Hitier verrecke", veroordeeld tot tucht huisstraffen van anderhalf jaar, twee jaren, en een maand. Door plakkaten is heden op het abattoir te Keulen bekend gemaakt, dat aan Joodsche vee kooplieden de toegang tot het abattoir was verboden. S.S.-lieden zorgden voor de uitvoe ring van dit besluit. Joodsche slagers en vleeschhandelaren werden wel tot het abattoir toegelaten. LONDEN, 10 April (Reuter). De Joodsche winkeliers in Eastend hebben heden biljetten voor hun ramen gehangen, waarin het publiek wordt aangespoord Duitsche goederen te boy cotten. Gisteren heeft de politie bevolen deze papie ren te verwijderen, doch thans heeft de bond tegen het anti-semietisme de politie-autoritei- ten overgehaald het toe te staan. REYKJAVIK, 10 April. (Eigen bericht). Het IJslandsche kuststoomschip „Skulifogeti" is aan de Zuidkust van IJsland in een storm ge zonken. Van de 37 koppen tellende bemanning zijn er 13 verdronken. (United Press) MADRID, 10 April. (Reuter.) De minister van Openbaar Onderwijs deelde mede, dat pro fessor Einstein er in toegestemd heeft, gewoon hoogleeraar te worden aan een Spaansche universiteit. Hij zal colleges geven, doch tevens zijn wetenschappelijken arbeid voortzetten. S Verwachting: Zwakke tot matigen, Zui- iË delijke tot Zuid-Westelijken wind, toe- EE nemende bewolking, waarschijnlijk eenige jE regen, weinig verandering in temperatuur. Hoogste stand: 768.5 te München. Laagste stand: 740.8 te Ingö. Él Zon op 5.14, onder. 6.49. lacht op 7.19. Laatste Kwartier 17 April. De „Köln. Volksz." publiceert aan den kop van haar blad volgende bisschoppelijke procla matie: „De metropolieten der Keulsche en Pa- derbornsche kerkprovinciën en de Bisschop van Osnabriick kwamen Zaterdag'j.l. in Keulen bijeen om een korte conferentie te houden ter bespreking der buitengewoon ernstige kwesties, waarvoor de Katholieke Kerk in Duitschland zich gesteld ziet. Deze zich opdringende kwes ties zullen ook het onderwerp zijn van diep gaande besprekingen op de gewone, jaarlijksche Bisschopsconferentie te Fulda, die dit jaar veel vroeger dan anders bijeen zal komen. De Bisschoppen, die Zaterdag 1.1. in Keulen vertoefden, vragen langs den weg der Katho lieke pers, omdat door tijdsgebrek een andere bekendmaking niet goed meer mogelijk is, den geestelijken van hun bisdommen, om tijdens de aanstaande heilige dagen van de Goede week en het Paaschfeest de geloovigen om zich heen te willen verzamelen tot het storten van bij zonder vurige gebeden. Vervuld van de heiligste liefde voor hun va derland, welks nationale opkomst zij altijd met alle kracht bevorderden, zien de Bisschoppen met diepste bekommernis en zorg, hoe de da gen van nationale herleving voor vele trouwe staatsburgers en daaronder ook de meest ge wetensvolle ambtenaren onverdiend tot dagen van 't zwaarste en bitterste lijden zijn geworden. Zij smeeken God, Die in oneindige liefde Zijn eeniggeboren Zoon gaf ter verlossing van alle menschen, dat Hij de lotgevallen van ons veel beproefd volk in goede richting moge wen den, dat Hij haat en tweedracht van ons volk moge verre houden en het vrede en eendracht, welvaart en vrijheid en de hem toekomende plaats onder de volkeren der aarde moge we dergeven." 1 1 Medische- en juridische studenten te Parijs hebben gestaakt, als protest tegen het de creet van Cheron, waarbij het aantal studeerenden, dat toegelaten wordt tot regee- ringsambten, wordt beperkt. De studenten demonstreer en langs de straten der Fransche hoofdstad WEENEN, 10 April (V.D.). De Oostenrijksche ministerraad heeft besloten tot een bepaling betreffende het instellen van hulppolitie, met het doel de veiligheid van den staat en de be volking onder alle omstandigheden te waar borgen. De manschappen voor de hulppolitie zullen worden benoemd uit de ter beschikking staande geschikte „Selbstschutzverbande". De opleiding zal geschieden bij het bondsleger. Gelijk bekend is heeft de Heimwehr reeds geruimen tijd aangedrongen op de instelling van een hulppolitie. Het besluit van den mi nisterraad verwezenlijkt deze verlangens, zij het ook in een anderen vorm, daar behalve de Heimwehr ook andere Selbstschutzverbande worden benut, o.a. naar verwacht kan worden de Bauernwehr van den Landbond en de stormscharen van de christelijk-socialen. De helderziende Hanussen, die nabij Baruth werd vermoord Den 27 Augustus 1921 werd in een bosch na bij Griesborch in het Zwarte Woud, minister Erzberger vermoord. Hij wandelde dien dag met een vriend in het bosch. Twee jonge man nen haalden de wandelaars in, zeiden vriende lijk het gebruikelijke „Grüss Gott", deden nog eenige passen, keerden zich toen plotseling om en schoten Erzberger als een hond neer. Met valsche passen konden zij naar Hongarije ont komen en werden daar op de groote landgoe deren verborgen gehouden. De heeren moordenaars kunnen thans terug- keeren naar het nazi-Duitschland. Zij worden daar natuurlijk als helden ontvangen. Wij ont vingen over deze aangelegenheid een cynisch telegram van het officieuse correspondentie bureau der Rijksregeering. waarin wordt mede- BERLIJN, 11 April. (W. B.) Met betrekking tot de onderhandelingen, welke op het oogen blik door vice-kanselier Von Papen te Rome worden gevoerd, weet de nationaal-socialisti- sche „Völkischer Beobachter" te melden, dat daarbij het vraagstuk der toekomstige houding van het Centrum tegenover de rijksregeering een beslissende rol zal spelen. Het blad meent te weten, dat Z. H. de Paus geenerlei bezwaren tegen de regeering van Hitier te berde zal bren gen, aangezien het standpunt der huidige rijks regeering, volgens hetwelk in de eerste plaats in een staat orde dient te heerschen, in alge- heele overeenstemming met de opvattingen van het christendom zijn. Speciaal aan den strijd, dien de rijksregeering tegen het communisme voert, zal het Vaticaan in geen enkel opzicht moeilijkheden in den weg leggen. Men schrijft aan Von Papen de bedoeling toe, in Duitschland een nieuwe katholieke partij te stichten met een nationalistisch program. Aan de stichting van zulk een partij zou kar dinaal Pacelli, die vele jaren den post van nuntius te Berlijn heeft bekleed, ongetwijfeld zijn goedkeuring hechten. Daarentegen wordt vervolgt de „Völkischer Beobachter" in kerkelijke kringen vermoed, dat de H. Vader niet geestdriftig gestemd is ten opzichte van de stichting van een nieuwe katholieke partij. Verder meent men, dat Von Papen streeft naar het tot stand brengen van een concordaat tusschen Duitschland en den Heiligen Stoel, dat, naar reeds gemeld, in principe geheel zou overeenstemmen met het tegenwoordig tus schen Italië en het Vaticaan geldende concor daat. Naar uit Rome wordt gemeld, heeft Von Pa pen, zooals we reeds meldden, gisteren een on derhoud met kardinaal Pacelli gehad en daar bij inderdaad de stichting van een nieuwe ka tholieke, van het huidige Centrum onafhanke lijk zijnde partij ter sprake gebracht. Voorts werd de vice-kanselier door Mussolini ontvan gen, met wien hij ongeveer een uur lang con fereerde. Het onderhoud droeg een uiterst har telijk karakter. (Wij hebben verleden week reeds herhaalde lijk melding er van gemaakt, dat Von Papen een nieuwen katholieken bond, genaamd „Kruis en Adelaar" heeft gesticht. Deze bond is volgens het door ons gepubliceerde officieele manifest niet een partij, integendeel een orga nisatie boven de partijen. Wanneer de „Völki- sche Beobachter" nu gedecideerd spreekt over Von Papen's plannen een nieuwe katholieke „partij" te stichten, dan is het blad óf beter ingelicht over Von Papen's plannen dan het door hem zelf uitg:egeven manifest, óf maakt bet een wenseh tot vader der gedachte. Red.) Over de aankomst van Goering te Rome gis termiddag meldt Reuter nog, dat de vlucht van München af nauwelijks 3'A uur geduurd had. Gedurende de heele vlucht zat Goering zelf aan het stuur van de 3-motorige Junker machine. Goering landde bij sterken wind na een ele gante glijvlucht en een goed uitgevoerde da lingsmanoeuvre, die den luiden bijval oogstte van den Italiaanschen luchtvaart-minister Balbo. Ter begroeting op het vliegterrein waren, be halve Balbo en zijn stafofficieren, aanwezig: prinses Mafalda, de gemalin van den prins van Hessen, welke laatste- mede in het vliegtuig had gezeten, verder de chef van het protocol, gezant Sonni, ambassadeur van Hasell, in ge zelschap van leden der beide ambassaden; de vertegenwoordiger alhier van de Lufthansa, le den der Duitsche kolonie en een groot aantal binnen- en buitenlandsche persvertegenwoor digers. Na de zeer hartelijke begroeting, inspecteerde minister Goering de eere-compagnie in gezel schap van Balbo en begaf zich hierop met den auto van den prins van Hessen, wiens gast hij tijdens zijn verblijf te Rome is, naar diens villa. gedeeld, dat op grond der amnestie „de deel nemers aan het uit den weg ruimen van Erzberger buiten vervolging worden gesteld". Triomfeerend wordt er aan toegevoegd, dat „zij na lange jaren thans weer zonder lastig gevallen te zullen worden, Duitschen bodem kunnen betreden." Straf hebben de sluipmoordenaars nooit ge had en krijgen ze ook niet. Integendeel: Wel kom helden! TOKIO, 10 April. (Reuter). Hedenochtend zijn de Japanners op vier plaatsen langs den Grooten Muur een aanval begonnen. De zegsman van het ministerie van Oorlog heeft verklaard, dat deze operatie van zuiver plaatselijken aard is en alleen ten doel heeft saillanten uit de frontlijn weg te werken. De Japansche actie is noodzakelijk geworden door de voortdurende Chineesche aanvallen op de Japansche stellingen. Op de vier bedoelde punten is den geheelen dag hardnekkig gestreden. De Chineezen zijn twee maal uit him positie bij Sahosjiao ver dreven. De Japanners trachten de Chineezen tot buiten het bereik hunner artillerie langs den Grooten Muur terug te dringen. BAZEL, 10 April. In de heden gehouden zitting van den Raad van Beheer van de Bank voor Internationale Betalingen werd besloten tot verlenging der in het midden van deze maand vervallende credieten aan Oostenrijk, Hongarije en Joego-Slavië, aangezien zij toch reeds geruimen tijd bevroren zijn. In de plaats van den aftredenden dr. Mel- chior werd tot vice-voorzitter van den Raad van Beheer gekozen de president der Neder - landsche Bank mr. L. J. A. Trip. Dr. Schacht verklaarde met nadruk, dat Duitschland den gouden standaard zal hand haven. De terugbetaling van het herdisconto- crediet van 70 millioen dollar door de Duitsche Rijksbank was geschied, omdat de bank haar volkomen onafhankelijkheid wenschte terug te krijgen. LAKEHURST 11 April. (V. D.) Gisteren is men begonnen met een onderzoek ter ophelde ring van de oorzaken van het vergaan van de „Akron". Als eerste getuige werd de officier van de Akron, Wiley, gehoord. Deze verklaar de, dat de nauwkurige positie van het lucht schip bij het begin van de catastrophe onbe kend was. Getuige, Wiley, zou een anderen koers hebben gestuurd als commandant Mac- Cord. Verder verklaarde de officier, dat twee uur na het vertrek van Lakehurst tengevol ge van een verkeerd verstaan bevel de koers van het luchtschip met 50 in plaats van met 15 graden was gewijzigd. 0 ATHENE, 10 April. (Reuter). Op verzoek'van een groep houders van schatkistbiljetten en van de banken heeft de regeering Zaterdag aan den Volkenbond verzocht zoo spoedig mo gelijk eenige afgevaardigden te zenden, om een onderzoek naar den financieelen toestand van het land in te stellen. Het onderzoek naar de „Akron"-ramp begon nen. De Rome-reis van Von Papen. Geen concessies aan het huidige Duitschland. Verklaring van MacDonald. Prof. Einstein naar Spanje. Een bisschoppelijk schrijven in verband met het „nationale herstel" in Duitschland. Gevechten langs den Grooten Muur. „Zuive- rings"-actie der Japanners. De moordenaars van Erzberger buiten vervol ging gesteld. Treinramp in Columbia; 30 dooden en vele zwaargewonden. Scheepsramp bij IJsland; 13 dooden. Benoemingen in het Aartsbisdom. Rede van Baron van Wijnbergen te Eist. Directeur van Twentsche Voorschotbank en zijn vader gearresteerd in verband met frauduleus bankroet. Een wijzigingsplan voor de departementen. Philips in Denemarken. Gunstig verloop der onderhandelingen over een arbitrage-verdrag met Japan. Mevr. Albert ine SteenhoffSmulders overleden. Programma der St. Liduina-feesten te Schie dam. Cijfers betreffende de openbare arbeidsbemid deling. Kluizenaar op de Buurserheide van zijn spaar duitjes beroofd; de daders opgespoord. Het Fransche koppel BroccardoGuimbretière wint de Parijsche zesdaagsche. O HEDENAVOND 8'A UUR Hotel van ouds HET RAADHUIS Spreker: Mr. J. B. BOMANS, Lid Ged. Staten N.-H. Voorz. R.K. Kamer-centrale, Haarlem. TOEGANG VOOR ALLE R.K. KIEZERS BOGOTA, 10 April. (Eigen bericht). In de nabijheid van Tunja, de hoofdstad van Boyaca, ontspoorde door onbekende oorzaak een trein. Verschillende wagons werden vernield. Volgens de tot dusver binnengekomen berichten waren er 18 dooden en talrijke zwaargewonden. (United Pressi BOGOTA, 11 April. (Eigen telegram). Het aantal dooden bij het treinongeluk te Tunja bedraagt thans reeds meer dan dertig. Honderd personen werden gewond. De catastrophe is waarschijnlijk veroorzaakt door de vele regens, die de rails hebben ondermijnd. (United Press) ROME, 10 April. (Eigen bericht). De Ita- liaansche dekofficier Agello heeft met een wa tervliegtuig boven het Garda-meer een gemid delde snelheid van 682.403 K.M. per uur be reikt. Hij heeft dus het wereldrecord voor watervliegtuigen van derf Engelschen vlieger luitenant Stamford, die op 29 September 1931 een snelheid bereikte van 655 K.M. per uur, verre verbeterd. (United Press) Hoogste stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 758 Vorige stand; 76C

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1933 | | pagina 1