Massa-ontslag te Nijverdal
Rijksmiddelen
Visschers vaartuig
vergaan
Liefdesdrama
VISCH NAAR FRANKRIJK
MRADIO-PROGRAMMA,
ZORGELIJKE TOESTAND
WOENSDAG 17 MEI
Minder fraaie antecedenten van
een der verdachten
Uit het steendrukkers-
bedrijf
De afgekondigde staking veertien
dagen uitgesteld
EERSTE KAMERVERKIEZING
Vacature J. IJsselmuiden
UITVOER VAN SPEK
Nederlandsche handelaren zijn zelf
schuldig aan de vroege uitput
ting van het contingent
T r ansito-handel
ACTIE BIJ DE KRISTALUNIE
Bevredigend verloop der onder
handelingen
DE PADVINDERSBELOFTE
Een belangrijke beslissing
Donderdag 18 Mei 1933
In April 6.8 millioen minder dan
het vorig jaar
Moordzaak-Eschauzier
DUBBELE MOORDAANSLAG
Twente is niet opgewassen tegen
de concurrentie van Japan
in Ned.-Indië
Beperking van invoer
noodzakelijk
Wat is de oorzaak?
Strijd om het behoud
Welke maatregelen nu?
Nood breekt principes
Urker botter sinds Donderdag
vermist
3 kinderen verdronken
Het auto-ongeluk te
Rotterdam
De kinderen der slachtoffers gin
gen met bange voorgevoelens
op onderzoek uit
UITSTAPJE BEËINDIGD
Jeugdavontuur van korten duur
GEEN ONDERSTEUNING
Uit wraak dertien ruiten vernield
jjjifi
Moed
Meisje levensgevaarlijk gewond.
De dader meldt zich aan
Zijn vrouw naar het
leven gestaan
Twee jaar gevangenisstraf
ZWARE AARDSCHOKKEN
DOODELIJK ONGELUK BIJ
HEERLEN
Caféhouder door 'n auto gegrepen
WIELRIJDSTER GEVALLEN
Tegen een kanon opgereden
DE DIENSTWEIGERAARS
Zeven nieuwe appèlzaken
Opengestelde landgoederen
j zettelijke negatie van Gods naam in de belofte
r\_ 1_ TVT* et beletsel vormt tegen den waren geest van
1/C ZddK'l lljvIirOUv broederschap van jongens van verschillende
i landaarden en godsdienstige gezindten?
In het laatste nummer van „Weest Paraat"
merkt de heer Rambonnet op, dat de algemecne
vergadering zal worden voorgesteld geen dis
cussies over de belofte toe te laten. Het gaat
za. thans alleen om de vraag of de algemeene
vergadering dan wel de spelleiding over de
belofte-kwestie zal hebben te beslissen. Het
gaat om de vraag of de spelers zich naar het
spel of het spel zich naar de spelers zullen
hebben te voegen.
i .-De algemeene vergadering kan nu de voor
gestelde statuten, aldus de heer Rambonnet,
aannemen of verwerpen. Het laatste beteekent,
dat de bestaande statuten gehandhaafd bleven
en de hoofdverkenner, die dan blijkt niet het
vereischte gezag en vertrouwen te hebben, af
treedt."
Omtrent de antecedenten van den Hagenaar
K„ een der hoofdverdachten in de zaak van
het kasteel Nijenrode vernam „Het Volk" nog
enkele bijzonderheden, die op 'smans handel
en wandel wel een eigenaardig licht werpen
en waarvan we het volgende vermelden.
K. is langen tijd tabaksplanter in Indië ge
weest en van dien tijd stammen ook zijn rela
ties met den heer O. Heel kort voor het uit
breken van den grooten oorlog keerde K. naar
Nederland terug en woonde toen op het door
hem gekochte landgoed in het Gooi. Reeds toen
schijnt hij verband te hebben willen leggen
tusschen schilderij enbezit en verzekering.
Bij een brand te zijnen huize moet een der
kostbaarste schilderijen voor het vuur bespaard
zijn gebleven, maar desniettemin bleek het doek
bij de reddingspogingen dermate beschadigd te
zijn, dat K. de verzekering aansprak en een
vergoeding van ƒ40.000 vorderde. Deskundigen
van de verzekeringsmaatschappij echter moeten
toen hebben aangetoond, dat de beschadigin
gen een ander karakter droegen, dan het ge
volg zouden zijn van, hetzij door den brand,
hetzij door normale reddingspogingen veroor
zaakte schade, zoodat de verzekeringsmaat
schappij de gevorderde som niet uitbetaalde.
De heer K. schijnt daarin te hebben berust.
Zijn vertrek uit Huizen maakte tevens een
eind aan een vervolging, die het gemeentebe
stuur tegen hem had ingesteld terzake van be
lastingontduiking. De heer K. had nimmer be
lasting willen betalen, omdat hij beweerde, dat
zijn domicilie in Indië was gevestigd; dat nij
in Indië de voorkeur aan een domicilie in Hol
land had gegeven.
Onder leiding van den rijksbemiddelaar prof.
mr. Aalberse heeft Dinsdagmiddag in het ge
bouw der Tweede Kamer een vergadering plaats
gevonden van partijen, betrokken bij het drei
gende conflict in het steendrukkersbedrijf.
Ampele besprekingen hebben er tenslotte toe
geleid, dat overeenkomstig het voorstel van den
rijksbemiddelaar de datum, waarop de staking
was afgekondigd, veertien dagen wordt ver
schoven.
Middelerwijl zullen, partijen, ieder in eigen
kring, de bestaande geschilpunten nogmaals
onder het oog zien om daarna, in den aanvang
der volgende week, de gezamenlijke bespreking
onder leiding van den rijksbemiddelaar voort
te zetten.
Aangezien de heer J. J. W. IJsselmuiden ont
slag heeft genomen als lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, zal het Centraal Stem
bureau voor de benoemd verklaring van een
nieuw lid een zitting houden op Donderdag 18
Mei, des namiddags te 5 uur, in het lokaal van
het gemeentehuis te Den Haag.
Zooals wij reeds eerder hebben gemeld zal
de heer W. J. Andriessen, voorzitter van den
R. K. Bouwvakarbeidersbond, te Utrecht, be
noemd worden verklaard.
De uitvoer van spek zal met ingang van
Maandag 22 Mei door de Nederlandsche Var
kenscentrale geschieden. Van dien datum af
zal de uitvoer door anderen dan de Neder
landsche Varïenscentrale derhalve verboden
zijn. Personen, welke gewend zijn geweest spek
te exporteeren of voor export te zouten, wor
den in verband hiermede uitgenoodigd zich met
de Nederlandsche Varkenscentrale in verbin
ding te stellen onder opgave van de werkzaam
heden, welke ten aanzien van dezen export
door hen verricht zijn.
Op verzoek van eenige reederijen zal in de
Vrijdag te houden algemeene vergadering van
j de Reedersvereeniging te IJmuiden een voorstel
worden behandeld om bij de regeering te pro-
j testeeren tegen het feit, dat, in weerwil van de
omstandigheid, dat ten gevolge van de staking
I te IJmuiden bijna geen grove visch voor export
naar Frankrijk werd aangevoerd, tot October
as. geen rcnde-visch in Frankrijk mag worden
ingevoerd. Men is van oordeel, aldus deelt de
Reedersvereeniging mede, dat de Nederlandsche
regeering in gebreke is gebleven maatregelen te
treffen tegen den clandestienen invoer van bui-
tenlandsche visch in Frankrijk, ten nadeele van
het aan Nederland toegekende contingent.
Naar de Haagsche correspondent van „De Te
legraaf" van de meest bevoegde zijde verneemt,
is de voorstelling van zaken als zouden buiten-
landsche handelaren de schuld zijn, dat het
vischcontingent voor Frankrijk zoo spoedig is
uitgeput, niet juist.
Het zijn Nederlandsche handelaren uit
IJmuiden, zoo wordt medegedeeld, die zelf bui-
tenlandsche grove visch langs een omweg naar
Frankrijk exporteeren. Inderdaad wordt door de
staking te IJmuiden hier te lande vrijwel geen
grove visch, d.w.z. kabeljauw, schelvisch enz.
meer aangevoerd. Deze grove visch wordt uit
Denemarken en Noorwegen hier ingevoerd. Nu
bestaat de bepaling, dat geen visch uit Neder-
land naar Frankrijk mag worden uitgevoerd,
welke niet voorzien is van een certificaat van
uitvoer. Een dergelijk certificaat wordt alleen
gegeven voor Nederlandsche visch, d.w.z. visch
gevangen door Nederlandsche schepen.
Voor buitenlandsche visch wordt geen certi
ficaat verstrekt. Wat doen nu sommige IJmui-
der handelaren? Zij voeren zoogenaamd uit
naar andere landen, doch langs een omweg in
derdaad naar Frankrijk. Voor den uitvoer naar
Duitschland bijvoorbeeld van hier te lande aan
gevoerde Noorsche of Deensche visch is geen
certificaat noodig. Men voert nu deze visch naar
Duitschland uit, waar men een tusschenpersoon
heeft, die ze via de Elzasser grens weer naar
Frankrijk vervoert.
Deze visch wordt in Duitschland beschouwd
als visch, vervoerd in transito uit Nederland
en gaat dan als Nederlandsche visch de Fran-
sche grens over. Soms ook expedieert men de
vreemde visch naar Italië, waar ze als Neder
landsche visch de Fransche grens overgaat, een
andermaal weer via Spanje (San Sebastian).
Voor den uitvoer naar die landen is geen
certificaat noodig. De visch, die via die landen
naar Frankrijk wordt getransporteerd, komt als
Nederlandsche visch de grenzen over en zoo
doende in mindering van het contingent. Aldus
is het te verklaren, dat het Nederlandsche con
tingent in Frankrijk iri zes weken tijds geheel
is uitgeput, doordat niet-Nederlandsche visch
in Frankrijk is gekomen. Dit was mogelijk, om
dat wel Nederland een certificaat vraagt, maar
Frankrijk dit certificaat niet eischt om de in
gevoerde visch als Nederlandsche te kwalificee-
ren.
Binnenkort is een regeling te verwachten,
waardoor aan deze wijze van handelen een eind
kan worden gemaakt. Daartoe is de medewer
king van Frankrijk noodig. Dit land heeft zich
in beginsel bereid verklaard mede te werken.
Naar van de zijde van den R.K. Fabrieks
arbeiders-bond wordt medegedeeld, hebben de
onderhandelingen tusschen partijen, betrokken
bij de actie aan de Kristalunie te Maastricht,
een bevredigend verloop.
Op de e.v. vergadering van „De Nederland
sche Padvinders" zal aan de orde komen een
bestuursvoorstel betreffende de padvindersbe
lofte.
In het officieel orgaan van de N. P. V. „Weest
Paraat", betoogt de hoofdverkenner, Staatsraad
J. J. Rambonnet, dat men tegenover den stich
ter der beweging, Baden Powell, verplicht is het
spel geheel conform de door hem gegeven regels
te spelen. Nu men eenmaal zijn spel van ver
kennen op den voet volgt, behoort men de daar
in vervatte belofte zi. ook naar de letter over
te nemen. De dubbele belofte, zooals die de
laatste jaren bestaat, is velen een doom in het
oog omdat zij niet overeenkomt met de opvat
ting van den stichter. Naar de meening van
den hoofdverkenner wordt met het weder in
voeren der authentieke belofte geen princi-
pieele wijziging gebracht in de leiding van het
spel.
Voorts wijst de heer Rambonnet er op, dat
het niet de jongens zijn, die bezwaren opwer
pen tegen de belofte conform Baden Powell's
voorschrift, maar het zijn de ouders, die dat
doen. De belofte beteekent voor den jongen niet
meer dan dat hij zich zijn religieus gevoel be
wust maakt en het tot uitdrukking brengt. Hoe
het Godsbegrip zich bij den knaap later ook
moge ontwikkelen, de jongen gevoelt naar de
overtuiging van den hoofdverkenner heel goed
wat de belofte van hem vraagt. De ervaring
leerde Baden Powell, dat de jongen overal het
zelfde is en dat het spel hem pakt waar het
goed toegepast wordt. Zoodra men in de jon
genswereld de meeningsverschillen der volwas
senen wil overbrengen, bederft men het spel
zelf en zijn bijzondere sfee».
Begrijpt men niet, aldus schrijver, dat de op-
HUIZEN, 1875 M. KRO 8.00 Mor
genconcert NCRV 10.00 Gramofoonmu
ziek 10.15 Morgendienst door ds. C. Ver-
maat 10.45 Gramofoonmuziek KRO
11.00 Gramofoonmuziek 11.30 Godsdien
stig halfuurtje door pastoor L. H. Perquln
12.00 Politieberichten 12.15 Het
KRO-orkest o. 1. v. M. van 't Woud
NCRV 2.00 Fraaie handwerken door mej.
G. Abiij 3.00 Gramofoonmuziek 3.30
Zenderverzorging 4.00 Bijbellezing door
ds. Y. K. Vellenga. Mej. C. de Jager, zang.
F. R. Gorter, orgel 5.00 Vioolrecital door
Ad. Grootegoed. E. Grootegoed a. d. vleugel
5.45 Handenarbeid voor de Jeugd. H. J.
Steinvoort: „Een sigarenbeker" 6.15
Onze Ned. Monumenten. „A. L. G. Bos
boomToussaint", door N. Heinen 6.45
Knippen en stofversieren 7.00 Politie
berichten 7.15 Ned. Chr. Persbureau
7.30 Weekoverzicht door A. Crayé 8.00
Gramofoonmuziek 8.15 Het NCRV-
Strijkorkest o. 1. v. P. v. d. Hurk 9.00
Dr. G. Royer: „Allopathie" 9.30 Concert
door het NCRV-Strijkorkest met begelei
ding van het NCRV-orgel. Het geheel o. 1.
v. P. v. d. Hurk 10.20 Vaz Dias 11.00
Gramofoonmuziek 11.30 Sluiting.
HILVERSUM, 296 M. AVRO 8.00
Gramofoonmuziek 10.00 Morgenwijding
10.15 Gramofoonmuziek 10.30 Ka
mermuziek door het Hofstad-Strijkkwartet.
W. de Zoete, le viool; P. Veenstra, 2e viool;
E. Oskam, cello 11.00 Knippen van kin-
derkleeding. Mevr. I. de LeeuwVan Rees
11.30 Vervolg concert 12.00 Lunch
concert door het omroeporkest o. 1. v. N.
Treep 1.00 Goodwilly-Day-viering
1.20 Omroeporkest 2.30 Vioolrecital door
B. Lensky. A. d. vleugel Egbert Veen
3.00 Naaicursus door mevr. Ida de Leeuw
Van Rees 3.45 Gramofoonmuziek 4.00
Mevr. Ant. v. Dijk spreekt voor zieken en
ouden van dagen 4.30 Zangvoordracht
door Henriëtte van Breemen. Etty Niehor-
ster a. d. vleugel 5.00 Mevr. Ant. V.
Dijk spreekt voor de grootere kinderen
5.30 Omroeporkest o. 1. v. Nico Treep
6.30 Sportpraatje door H. Hollander 7.00
Omroeporkest 7.30 Causerie door E. B.
W. Schultema: „De sociale functie van de
reclame" 8.00 Vaz Dias 8.05 Lezing
vanwege de vereenlging voor Volkenbond
en Vrede. H. Ch. G. J. van der Mandere:
„Volkenbondsproblemen van dit oogen-
blik" 8.20 Aansluiting met de Buurkerk
te Utrecht. Requiem. To v. d. Sluys, so
praan; Max Kloos, bariton. Het koor der
Chr. Oratorium Vereenlging, Utrecht, o. 1.
v. Ant. v. d. Horst. Utrechtsch Stedelijk
Orkest. Aan het orgel Bern. Verhoeven
9.15 AVRO-tooneel„De Spooktrein" van
Theo Frenkel naar een tooneelstuk van
Am. Ridley 10.00 Kovacs Lajos. Bob
Scholte 11.00 Vaz Dias 11.10 Kovacs
Lajos 12.00 Sluiting.
LUXEMBOURG, 1191 M. 7.00 Lichte
gramofoonmuziek 7.45 Weeroverzicht
7.50 Symphonisch concert 8.30 Causerie
over een actueel onderwerp in het Duitsch
8.40 Gramofoonmuziek 9.00 Nieuws
berichten in het Fransch 9.10 Lichte
gramofoonmuziek 9.45 Nieuwsberichten
in het Duitsch 9.55 Dansmuziek (in
pauze: koersen en sportberichten).
De opbrengst der Rijksmiddelen over de
maand April 1933 bedroeg 28.635.430 tegen
ƒ35.450.188 in April 1932. Zij brachten dus in
de afgeloopen periode 6.814.758 minder op.
Vergeleken bij 1/12 van de raming, groot
31.849.200, valt hier een vermindering van
ruim drie millioen te constateeren.
De inkomsten ten bate van het „Leening-
fonds" beliepen in April ƒ4.500.155.
De inkomsten ten bate van het „Gemeente
fonds" bedroegen in April ƒ7.459.231.
De inkomsten van het „Wegenfonds" waren
in April ƒ3.594.882.
De Hooge Raad heeft gisteren behandeld het
cassatieberoep van den 33-jarigen techniker K.
te 's-Gravenhage, die als hoofdverdachte in de
zaak van den moord op den heer Eschauzier,
gepleegd op 9 Mei 1931, in hooger beroep door
het gerechtshof te Den Haag is veroordeeld we-
BRUSSEL, 509 M. 12.20 Concert door
het kleine orkest van het N. I. R. o. 1. v.
P. Leemans 1.30 Gramofoonmuziek
5.20 Gramofoonmuziek 6.35 Gramofoon
muziek 8.20 Concert door het omroep-
symphonie-orkest o. 1. v. Arthur Meule-
mans 9.20 Vervolg concert 10.30 Gra
mofoonmuziek.
KALUNDBORG, 1153 M. 12.20 Strijk
orkest o. 1. v. A. Bendlx 3.20 Omroep
orkest 8.20 Flnsche muziek door het
omroeporkest o. 1. v. Tolvo Haapanen
10.10 Gramofoonmuziek 11.10 Dansmu
ziek.
BERLIJN, 419 M. 4.50 Populair con
cert door het Freddy Kauffman-kwlntet
8.30 Oud-Berlijnsche dansavond.
HAMBURG, 372 M. 11.50 Concert
door het Philharmonie-orkest van Silezië
o. 1. v. Hermann Behr 1.35 Gramofoon
muziek 2.30 Idem 4.50 Concert
9.30 Populair concert 10.30 Norag-ka-
merorkest o. 1. v. Gerhard Maasz.
KÖNIGSWUSTERHAÜSEN, 1635 M.
2.20 Gramofoonmuziek 4.50 Concert
11.20 Populaire en dansmuziek.
LANGENBERG, 472 M. 1.20 Concert
0. 1. v. Eysoldt 8.50 Concert door het
orkest van den West-Dultschen omroep o.
1. v. Buschkötter 10.50 Populaire en
dansmuziek o. 1. v. Eysoldt.
DAVENTRY, 1554 M. 12.20 Orgelcon
cert 1.05 Concert 1.50 Concert 4.25
Concert door het Metropole orkest o. 1. v.
Colombo 5.05 Concert 9.50 Concert
door Olga Haley 11.05 B.B.C.-dansorkest
o. 1. v. Henry Hall.
PARIJS (Eifel), 1446 M. 8.50 Gramo
foonmuziek.
PARIJS (Radio), 1725 M. 8.05 Gramo
foonmuziek 12.50 Populair concert
6.50 Gramofoonmuziek 7.40 Populair
concert 10.20 Gramofoonmuziek.
MILAAN, 331 M. 8.05 Gramofoonmu
ziek 8.50 „Germania", opera in drie ac-
tes van A. Franchetti.
ROME, 441 M. 8.35 Gramofoonmuziek
9.05 Pooulair concert, daarna dansmu
ziek.
WEENEN, 517 M. 5.35 Prixkwartet
7.20 Populair concert door het Oscar
Jasha-orkest 9.20 Concert door het
Weensch symphonie-orkest o. 1. v. Kabasta
10.55 Gramofoonmuziek.
WARSCHAU, 1411 M. 6.20 Populaire
en dansmuziek 8.20 Populair concert
door het omroeporkest o. 1. v. St. Nawrot
9.50 Concert 10.35 Dansmuziek.
BEROMÜNSTER, 460 M. 7.20 Gramo
foonmuziek 8.50 Mandolinemuziek
9.30 Kamermuziek 10.15 Concert.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
KATHOLIEKEN RADIOGIDS
gens moord en valschheid in geschrifte tot
twintig jaar gevangenisstraf.
Raadsheer prof. mr. B. Taverne bracht een
uitvoerig rapport uit.
Namens requirant stelde mr. E. L. Visser vier
cassatiemiddelen voor, ter toelichting waarvan
mr. Visser de meening uitsprak, dat het arrest
van het gerechtshof onvoldoende is gemotiveerd
en dat het gerechtshof bij zijn bewijs-construc-
tie als wettig bewijsmiddel heeft gebezigd ver
klaringen van getuigen, welke niet op eigen we
tenschap, doch op gissingen van deze getuigen
berusten.
Nader bericht men ons, dat de Hooge Raad
de conclusie van den Gouverneur-generaal in
de moordzaak Eschauzier bepaald heeft op
Maandag 29 Mei.
Gister werd door de rechtbank te Arnhem
uitspraak gedaan in de strafzaak tegen den
22-jarigen slager G. J. de K. te Nijmegen, te
gen wien voor veertien dagen twintig jaar ge
vangenisstraf was geëischt, terzake dat hij in
den nacht van 8 op 9 November 1932 een vier
tal revolverschoten heeft gelost op de 66-jarige
mej. J. van D. te RessenBemmel, waardoor
deze vrouw ernstig werd gewond en dat hij
in denzelfden nacht den agent van politie K.
te Nijmegen door een revolverschot heeft ge
wond.
De rechtbank te Arnhem veroordeeld» K.
heden tot acht jaar gevangenisstraf. Schijnbaar
kalm aanhoorde de veroordeelde zijn vonnis.
Verdediger was mr. Hijmans.
Naar aanleiding van geruchten over ontslag
op groote schaal van arbeiders in de tex
tielfabrieken van de Koninklijke Stoomweve
rij Nijverdal heeft een verslaggever van het
„Handelsblad" een onderhoud gehad met een
der directeuren van dit reeds meer dan tach
tig jaar oude bedrijf; hij kon helaas niet an
ders dan deze berichten bevestigen.
Inderdaad, zoo zeide hij, we moeten onze
maatregelen nemen, omdat het zóó niet lan
ger gaat. De werkgelegenheid in onze fabrie
ken is nu reeds gedaald tot minder dan de
helft van vier jaar geleden.
Ik geef toe, dat is voor een dorp als Nijver
dal, dat voor het overgroote deel op onze fa
brieken was aangewezen, niet veel minder dan
een ramp. Maar onze maatregelen zijn onver
mijdelijk.
Er zullen ongeveer 200 arbeiders uit de
weefzalen ontslagen moeten worden, terwijl
bovendien ook nog in de andere afdeelingen
van de weverij en bleskerij slachtoffers zullen
vallen.
Had tot nu toe de K. S. W. alleen vrouwen
en ongehuwde mannelijke arbeiders ontslagen,
bij de nu te nemen maatregelen zal niet te
voorkomen zijn, dat hoofdzakelijk gehuwden
getroffen worden.
Het eenige wat wij in dezen nog kunnen
doen is om de demoraliseerende werking van
de werkloosheid zooveel mogelijk te voorko
men en het werk, dat er nog is, over zooveel
mogelijk menschen te verdeelen door de ar
beiders één week te laten werken en één week
thuis te laten.
Wat is de oorzaak van dezen noode toege-
pasten maatregel?
Het bedrijf bij ons is in hoofdzaak een ex
portbedrijf, aldus luidde het antwoord, en
deze export wordt belemmerd, neen, ik mag
bijna wel zeggen vernietigd door de buitenge
woon lage prijzen, waalvoor Japan de heele
wereld over zijn goed verkoopt. Tegen deze
prijzen "is geen concurrentie van eenig West-
Europeesch land meer mogelijk.
En nu maken we op het ogenblik bovendien
mee, dat in tal van landen maatregelen ge
troffen worden om zich te verweren tegen Ja-
pansche concurrentie, met dit gevolg, we zou
den het kunnen noemen, de ironie van het
noodlot, dat vanwege het meestbegunstigings-
verdrag, dat Japanmet de meeste landen
heeft, alle andere naar de betreffende staten
exporteerende landen mede daardoor getrof
fen worden. Met andere woorden: als Britsch-
Indië voor vreemde landen een invoerrecht
heft van vijftig procent, welke maatregel in
hoofdzaak tegen Japan was bedoeld, dan wordt
daardoor ook Nederland getroffen.
Bij de afweerslagen, die dus naar Japan wor
den gedaan, worden mede ook landen getrof
fen met een veel hoogeren levensstandaard.
Voor ons eigen Nederlandsch-Indië be
staan dergelijke afweermaatregelen niet. Daar
is de toegang voor iedereen vrij, en het stemt
met het oog hierop wei bijzonder somber, dat
ook ten opzichte van Nederlandsch-Indië onze
eigen uitvoer een voortdurenden achteruit
gang vertoont, een achteruitgang waarvan het
einde nog niet te overzien is.
Het lijkt dus op een soort afslachting van
onze Nederlandsche textielindustrie. Zal men
dit dan rustig gedoogen?
Wij zijn, zoo werd ons geantwoord, al eenige
Jaren vechtende tegen dit dreigende noodlot,
welke strijd gepaard gaat met het brengen van
buitengewoon zware financieele offers. Behoud
van het afzetgebied is ons levensbelang, wij
moeten tot eiken prijs trachten onze merken,
die in Indië een reputatie genieten, in de markt
te houden, maar wij zijn thans op een punt
aangeland, waarbij we moeten zeggen: zooals
het nu gaat kan het niet langer.
Maar hoe dan wel? Wat moet er dan ge
beuren?
Dat is een verschrikkelijk moeilijke vraag,
een vraag die natuurlijk niet alleen ons be
drijf, maar de geheele Twentsche exportin
dustrie aangaat. Ik zie het niet anders, dan
dat, wanneer er geen bijzondere dingen gebeu
ren, een groot deel van onze industrie tot blij-
venden stilstand zal worden gedoemd.
We hebben echter toch nog hoop, misschien
nu de nood op zijn hoogst gestegen is, de red
ding nabij zal zijn.
Welke maatregelen acht u dienstig tot
hulp?
Een van de dingen, .die zouden kunnen hel
pen, is de contingenteering in Ned.-Indië.
Als dat niet gebeurt, welke maatregelen
Hjken u dan nog meer gewenscht? Wat denkt
u bijv. van concentratie van bedrijven?
Andere middelen om uit den oogenblikkelij-
ken nood verlost te worden dan de aangeduide
contingenteering, weet ik niet en weet wellicht
niemand. Wat uw vraag betreft omtrent con
centratie, daar is niet veel nut van te ver
wachten. Bij den geringen afzet en de grootte
van de bedrijven zou concentratie stellig geen
besparing opleveren en in elk geval toch niet
zooveel, dat daardoor de strijd tegen Japan
met succes kan worden opgenomen.
U weet, de Twentsche fabrikant is tegen
eiken maatregel, die den handel belemmert,
doch nood breekt principes. Het is thans èn in
het belang van de industrie èn van de Neder
landsche arbeiders èn in het belang van Indië
ook, dat er invoerbeperkingen getroffen wor
den, want stel het geval, dat Japan ons geheel
uit de markt weet te verdrijven. Dacht u dan,
dat de lage prijzen gehandhaafd zullen blij
ven? Geen sprake van.
Intusschen is dan ons productieapparaat ge
desorganiseerd en kan dit land zonder veel
bezwaar voor directe concurrentie de prijzen
weer opschroeven. Het is dus uit het oogpunt
van concurrentie en tot behoud van zoo laag
mogelijke prijzen gewenscht, dat wij in de
markt blijven tot tijd en wijle, dat misschien
een Nederlandsch-Indlsche industrie in een
deel van de behoeften aldaar kan voorzien.
Echter, zoo ging hij voort, zonder de hulp,
die wij thans vragen, zal dat niet mogelijk
blijken te zijn! Komt de contingenteering er
niet, dan zullen de meeste van onze met zoo
veel zorg opgebouwde textielbedrijven ineen
schrompelen tot kleine fabriekjes, die alleen
nog maar het binnenland van de noodige goe
deren behoeven te voorzien.
Het is, zoo besloot de directeur van de
K. S. W. een somber beeld, dat ik u voor oogen
moet stellen, maar het is heusch niet te don
ker gekleurd.
De toestand is uitermate zorgelijk.
Sinds Donderdagmiddag wordt te Terschel
ling een Urker visschersvaartuig, dat op de
Noordzee vischt, vermist. Te Zoutkamp is een
flesch aangespoeld, waarin een briefje zat met
de volgende mededeeling:
„Wij zijn in nood. Help ons Urk 165 (slecht
leesbaar) schipper Hoekstra, zijn zoon en
knecht."
Men vermoedt nu, dat het schip in het Frie-
sche gat tusschen Schiermonnikoog en Ameland
Zondagnacht is vergaan.
Dinsdagmiddag om één uur zijn te Workum
drie kinderen verdronken. Zij waren nabij bet
strand in een geul tusschen schooltijd aan het
pootje baden, toen een van hen, het zevenjarige
zoontje van den veehouder P Dijkstra, die zich
te ver had gewaagd, plotseling in de diepte
verdween. De twee andere kinderen, de zes
jarige G. en de zevenjarige C. de Jong, twee
broertjes, deden pogingen om het knaapje te
redden, doch geraakten daarbij ongelukkiger
wijs ook in het diepe gedeelte. Alle drie jongens
kwamen om het leven.
De lijkjes zijn opgehaald.
Omtrent het tragisch auto-ongeluk te Rot
terdam lezen we in „De Telegraaf" nog de vol
gende bijzonderheden:
De auto was des nachts bü het politiebureau
aan de Nasaukade te Rotterdam als vermist op
gegeven. De aangifte van vermissing was ge
daan door de kinderen van 't omgekomen echt
paar doch de wijze waarop zij tot die aangifte
kwamen en een vermoeden kregen yan het vree-
selijke lot, dat hun ouders getroffen had, was
diep aangrijpend. Het echtpaar Schepers was
met zijn auto, een lagen, gesloten Amerikaan-
schen wagen, blauw gelakt, naar Rotterdam ge
gaan en zou in den loop van den avond naar
Dordrecht terugkeeren.
Doch toen uur na uur verstreek en de ouders
nog steeds niet in de woning aan den Van Strij-
singel waren teruggekomen, werd de ongerust
heid der kinderen ondraaglijk en zij besloten
op onderzoek uit te gaan.
De zoon en den dochter van den heer Sche
pers gingen met den verloofde van het meisje
in een auto, die door den zoon bestuurd werd,
op weg langs de route, die ook hun ouders
moesten volgen. Op de Koninginnebrug te Rot
terdam zagen zij een ongewone drukte; hon
derden nieuwsgierigen langs den kant ondanks
het nachtelijk uur (het was toen reeds half
vier) een drijvende bok, die werd gesleept,
symptomen, dat hier een ongeluk had plaats
gevonden. Een vreeselijk vermoeden beving de
kinderen, en de zoon stapte uit den auto om te
informeeren wat hier gebeurd was.
Groot was zijn ontsteltenis, toen hy hoorde,
dat een auto, waarvan het aantal en de namen
der inzittenden onbekend waren, van de brug
te water was gereden en dat de inzittenden
daarbij waren omgekomen. Een politie-agent
kon hem en zijn zuster, die, gesteund door haar
verloofde, door spanning en angst nauwelijks in
staat was te loopen, geen verlossing uit de
kwellende onzekerheid geven.
Het drietal reed toen naar het politiebureau
aan de Nassaukade, doch ook daar kon men
hun niets zeggen. De zoon noemde een naam,
sprak van een blauwen auto ooggetuigen had
den verklaard, dat zij een zwarten auto te water
hadden zien rijden, er was een andere naam
genoemd dan die van den vermoedelijken be
stuurder. Doch dit alles waren slechts vage ver
klaringen en vermoedens: men kon 'en drie
jongen menschen niet de zekerheid geven, dat
hier n i e t de auto van hun ouders op den bodem
der Koningshaven lag, men kon hun slechts be
loven in de stad nader ondérzoek naar den ver
misten auto te laten doen.
Er bleef hun dus slechts een kleine hoop, doch
het meisje scheen- te voelen, dat die hoop ijdel
was- zij barstte op het politiebureau in een
hartverscheurend schreien uit, en na eenigen
tijd gingen drie hopende, twijfelende jonge men
schen terug naar Dordrecht, om daar in bange
spanning te wachten op bericht van de Rot-
terdamsche politie. Helaas moest deze hun even
na zes uur berichten, dat er geen hoop meer
was en dat hun ouders een vreeselijken dood
hadden gevonden.
Dat men eerst zoo laat, en zoo lang na het
ongeluk kon vaststellen wie de slachtoffers wa
ren, is een gevolg van de mislukking der eerste
bergingspogingen.
Het 16-jarige Rotterdamsche meisje, dat se
dert Vrijdagavond in gezelschap van een 17-
jarig jongmensch uit haar ouderlijke woning
was vertrokken en niet meer daarin was terug
gekeerd, is Zondagavond in den Haag aange
troffen. Beide jongelui zijn weer naar hun resp.
ouders teruggebracht.
Maandag vervoegde zich M. uit de Stokstraat
te Maastricht bij het Armbestuur aldaar, om
ondersteuning te vragen. Tóen men den man
niet naar diens wensch ter wille was, ging hij
naar buiten en vernielde aan het Godshuis vijf
groote ruiten.
Des namiddags kwam de man met hetzelfde
verzoek en toen men hem opnieuw niet ter
wille was, ging hij naar buiten en sloeg kalm
op zijn dooie gemak acht ruiten stuk.
Toen was het welletjes en stelde de politie
M. buiten gevecht
De moderne wereld is verwijfd.
Reeds herhaaldelijk hébhen allerlei
denkers en schrijvers daarop gewezen
en ze hebben gezocht naar middelen
om weer levenskracht in te blazen
aan het „stervend avondland," zooals
een Duitsche filosoof kort na den we
reldoorlog ons Europa heeft ge.
noemd. Een hardhandige poging om
de mannelijkheid te doen herleven
werd gewaagd in Duitschland, waar
de vice-kanselier openbaar de stelling
verkondigt, dat het slagveld de na
tuurlijke dood van den man is, ivaar-
uit dus volgt, dat de oorlog het na
tuurlijk leven zou zijn. Dat een ka.
tholiek tot zulken onzin komt, is ze
ker betreurenswaardig, maar het
heeft een oorzaak. De moed, die een
der zedelijke deugden is, werd langen
tijd miskend in ons particulier en
openbaar leven. In plaats daarvan
treedt nu de moed der wanhoop. Men
zoekt in nuttelooze manifestaties van
dapperheid, wat alleen de werkelijke
deugd van moed kan geveneen
katholieke grootmoedigheiddie zich
niet uit het veld laat slaan, maar die
ook niet bezwijkt voor de bekoring
tot een brallenden hoogmoed.
Dinsdagavond omstreeks kwart vóór zes had
te Bergen op Zoom de ongeveer 24-jarige
leurder M. zijn meisje, de ongeveer 20-jarige
O. H„ van haar werk gehaald. Eenige dagen
tevoren had het meisje hem medegedeeld, dat
ze haar verkeering wilde verbreken. Toen zij
Dinsdagavond bij haar besluit bleef, heeft de
jongeman haar plotseling met een mes ge
stoken. Het meisje werd in het onderlijf ge
troffen en kreeg ook nog andere snijwonden.
In emstigen toestand werd het slachtoffer
naar het Alg. Burgergasthuis vervoerd.
De dader heeft zich later op den avond bij
de politie aangemeld.
De landbouwer D. te Amersfoort, die eenige
personen had omgekocht om zijn vrouw van het
leven te berooven werd door de Rechtbank te
Utrecht veroordeeld tot twee jaar gevange
nisstraf met aftrek van preventief.
De Officier van Justitie had vier jaar ge-f.
eischt.
KOETA RADJA, 16 Mei (Aneta) Hedenmor
gen 7 uur 45 werden vrij hevige aardschokken
gevoeld.
Maandagavond omstreeks zes uur heeft even
buiten Heerlen op den Valkenburgerweg een
doodelijk ongeval plaats gehad. Op dat oogen-
blik stapte uit de bus, die naar Heerlen ging,
de 55-jarige caféhouder L., die in het Kunder-
veld een café heeft. L. liep achter de bus om,
terwijl uit de richting Heerlen juist een vracht
auto kwam aanrijden. L. werd nog gewaarschuwd
door een voorbijganger, maar schijnt het niet
gehoord te hebben, zoodat hij doorliep. Hij keek
bovendien nog even om. Op dat moment liep hij
tegen de vrachtauto op, met het gevolg dat hij
tegen den grond wterd geslingerd. De man liep
een schedelbreuk op, tengevolge waarvan rij
spoedig overleed. L. was gehuwd, doch had geen
kinderen.
Uit het politioneel onderzoek is vast komen
te staan dat den chauffeur geen schuld treft
en het ongeval aafi eigen onvoorzichtigheid is
te wijten.
Toen Dinsdagmiddag om half vier de veer
tienjarige H.B.S.-leerlinge Annie van t Veer op
de Brediusbrug te Bussum een militaire auto
voorbij reed, zag zij niet, dat een aanhang
wagen met kanon volgde. Zij reed tegen het
kanon op en viel van de fiets. Na door den ge
meentegeneesheer te zijn verbonden, is het
meisje in bewusteloozen toestand met een
hoofdwonde en een gebroken rechterbeen naar
de Majellastichting vervoerd.
BATAVIA 16 Mei (Aneta) Het Hoog Mili
tair Gerechtshof voor Ned. Indië behandelt
Vrijdagmorgen zeven nieuwe appèlzaken, hoofd
zakelijk betrekking hebbende op de dienstwei
gering aan boord "an de „Piet Hein".
De landgoederen „Boerskotten" en „Duivels
hof" te Losser zijn onder de Natuurschoonwet
gerangschikt.
Beide landgoederen liggen ten Zuid-Oosten
van Oldenzaal. Zij zijn rijk beboscht en worden
door vele mooie wegen doorsneden. Bezoekers
moeten voorzien zijn van een wandelkaart, die
tegen een kleine evrgoeding op huize „Boers-
