De verklaring van Adolf Hitler voor den Rijksdag
Tegen het Versailles-verdrag
De Koningin aan Roosevelt
I
De „Vredesrede
Hitler en Roosevelt's boodschap
Het nieuws van heden
HEDENAVOND!!
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Een nieuwe oorlog zou slechts de kiem zijn voor nieuwe
tegenstellingen en verwikkelingen
Voor feitelijke gelijkgerechtigdheid
„S. S. EN S.A. NIET
MILITAIR
INSTEMMING MET ZIJN
BOODSCHAP
BEREID OM MEDE TE
WERKEN
Weenen en Berlijn
DE BAROMETER
DONDERDAG 18 MEI 1933
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Met de Stahlhelm dienen zij slechts
voor gemeenschapsgeest en
tegen communisme
Kalme woorden over den
Poolschen Corridor
Oorlog geen uitkomst
„Duitschland heeft ont
wapend
De Rijkskanselier
S. A. en S. S.
De Stahlhelm
Rechtsgelijkheid
Hitler's verklaring eenstem
mig goedgekeurd
De Duitsche opvatting
Vergaande ontwapening is thans
voor de geheele wereld ge
biedende noodzaak
Nederland is bereid de
vier stappen te doen
In geen geval echter verlenging
van Duitschlands minder
waardige positie
Verweer tegen event,
sancties
De mogelijkheid van sancties
H. M. Koningin Wilhelmina
Het conflict spitst zich toe
Het Lindbergh-drama
Means tot 14 jaar gevangenisstraf
veroordeeld
Roosevelt's program
Dit nummer bestaat uit
TIEN BLADZIJDEN
Het Weer
Kozakken in opstand
Fascistische Raad bijeen
geroepen
De Rijksdagbrand
BOMAANSLAG TE TIENTSIN
3d
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18381
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cf.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
>9
„.BERLIJN, 17 Mei. Hedenmiddag heeft Rijks-
•nascner yu..v- Trrnllnrwin
tchting, welke sinds 't ongelukkige verdrag van
'ersailles werd geprojecteerd.
Hij schijnt zich niet op nieuwe en onzekere
fgen te willen wagen. En dit is in hooge
tete geruststellend en vertrouwenwekkend, al
Sift het gevaar bestaan, dat figuren als Goe-
en Goebbels, die nu juist niet uitmunten
pfoblfgRm, h?»!? gelukkige opiössirig cle
po'itieke vrede en de economische redding van
allen afhankelijk zijn, te onttrekken aan elke
atmosfeer van hartstocht.
Alle de crisis veroorzakende problemen vin
den hun oorzaak in de fouten van het vredes
verdrag. Reeds de ontwerpers van het Verdrag
voorzagen, dat een herziening noodzakelijk zou
kunnen worden, zooals in het verdrag zelf tot
Uiting komt.
De huidige economische situatie van Europa
Wordt gekenmerkt door de overbevolking van
het Westen van Europa en door de armoede van
den bodem dezer gebieden aan zekere grond
stoffen, welke juist in die gebieden met oude
cultuur onontbeerlijk zijn door den levens
standaard.
De meening, door de economische vernietiging
van ons volk van 65 millioen, andere volken
een nuttigen dienst te bewijzen, is onzin.
Zeer spoedig zullen de volken, die zoo zouden
Willen optreden, volgens de natuurlijke wetten
van oorzaak en gevolg bemerken, dat zij geleid
worden naar dezelfde catastrophe, welke zij
dat eene volk zouden willen bereiden. De ge
dachte aan herstelbetalingen, de ten uitvoer
legging daarvan, zal eens in de geschiedenis der
volken een voorbeeld worden, hoezeer de ne
gatie der internationale welvaart schadelijk zal
kunnen zijn voor allen. Het is de schuld van
het Verdrag van Versailles een tijdperk te
hebben ingeleid, waarin de financieele reken
kunde het economische verstand schijnt te
vernietigen.
De Volkenbond heeft tot nu toe de zwakke,
niet gewapende landen geen merkbare hulp
doen toekomen.
Geen nieuwe Europeesche oorlog zou in staat
zijn in de plaats van de onbevredigende toe
standen van heden iets beters te stellen.
Zelfs bij een doorslaggevend slagen van een
nieuwe Europeesche gewelddadige oplossing, zou
als eindresultaat komen een vergrooting der
verstoring van het Europeesche evenwicht, en
daarmede de kiem voor latere nieuwe tegenstel
lingen en nieuwe verwikkelingen worden ge
legd.
De drie gezichtspunten, welke onze revolutie
beheerschen, zijn op geen enkele wijze in tegen
spraak met de belangen der overige wereld:
1. Verhindering van de dreigende communis
tische omwenteling en opbouw van een volks-
staat, welke de verschillende belangen van klas
sen en standen vereenigt, en de handhaving
van het begrip eigendom als basis van onze
cultuur.
2. Oplossing van het moeilijkste sociale pro
bleem. de werkloosheid.
3. Herstel van een stabiele en autoritaire
staatsleiding, gedragen door vertrouwen en den
wil der natie, welke dit groote volk eigenlijk
weer geschikt maakt voor verdragen tegenover
de wereld.
Een weloverwogen behandeling der Europee
sche problemen had indertijd zonder meer voor 't
Oosten een oplossing kunnen vinden, welke
rekening zou hebben gehouden met begrijpelijke
aanspraken van Polen zoo wel als met natuur
lijke rechten van Duitschland. Het Verdrag van
Versailles heeft deze oplossing niet gevonden.
Niettemin zal geen Duitsche regeering uit zich
zelf eeh overeenkomst verbreken, welke niet
kan worden opgeheven zonder te worden ver-
Vangen door een betere.
Het recht evenwel een revisie van dit verdrag
te eischen, ligt zelf 'n dit verdrag.
Wanneer Duitschland thans den eisch stelt
inzake een feitelijke rechtsgelijkheid in den zin
van ontwapening der andere naties, dan heeft
het daartoe een moreel recht door zijn eigen
vervulling der verdragen. Want Duitschland
heeft ontwapend en Duitschland heeft deze
ontwapening voltrokken onder de scherpst mo
gelijke internationale controle.
De bewering, dat de S.A. en S.S. in een of
andere betrekking tot de Rijksweer zouden
staan, zoodanig dat het hier militair-geoefenden
of reserves voor het leger zou betreffen, is on
waar.
Het is een instituut tot overwinning van
vroegere klasse-tegenstellingen en tot ophef
fing van den economischen nood.
De Stahlhelm is ontstaan uit de herinnering
aan den grooten tijd van het gemeenschappe
lijke frontleven.
De in de dagen der revolutie gevormde hulp
politie heeft uitsluitend een politiek karakter.
Zij moest in de critieke dagen der omwenteling
het door het nieuwe regiem eerst als onzeker
vermoede deel der andere politie vervangen en
na de zegenrijke ten uitvoer legging der revo
lutie wordt zij al verminderd en nog voor het
einde van het jaar zal zij volkomen ontbonden
zijn.
Duitschland heeft tot nu toe alle veiligheids
verplichtingen op zich genomen, welke voort
vloeien uit de onderteekening van het verdrag
van Versailles, van het pact van Kellogg, arbi
trale verdragen e.d.
Duitschland zou ook verder bereid zijn zijn
geheele militaire inrichting op te heffen en de
kleine rest van wapenen te vernietigen, indien
de naburige staten hetzelfde zouden doen.
Indien deze andere staten niet bereid zijn
de bij het vredesverdrag ook hun opgelegde
verplichtingen na te komen, dan moet
Duitschland tenminste persisteeren bij den
eisch van zijn rechtsgelijkheid. De Duitsche
regeering ziet in het Engelsche plan een
mogelijke basis voor de oplossing dezer
kwesties. Zij moet evenwel eischen, dat haar
niet de vernieling van een bestaande leger-
inrichting wordt opgedrongen, zonder de
toekenning van een op z'n minst kwalita
tieve rechtsgelijkheid. Duitschland verklaart
zich er mede accoord een overgangsperiode
van vijf jaren aan te nemen voor het her
stel van zijn nationale veiligheid. In de ver
wachting, dat na dezen tijd de werkelijke
gelijkstelling van Duitschland met de an
dere staten plaats vindt.
Ik juich daarbij nogmaals namens de Duit
sche regeering het belangrijke plan toe van
den chef der Italiaansche regeering voor een
enge verhouding van vertrouwen en arbeid tus-
schen Engeland, Frankrijk, Italië en Duitsch
land. De opvatting van Mussolini, dat daarmede
de brug zou kunnen worden geslagen voor een
gemakkelijker permanent begrijpen, vindt de
instemming der Duitsche regeering. Zij wil de
uiterste tegemoetkoming toonen, voorzoover ook
de andere naties geneigd zijn tot een werkelijke
overwinning van eventueel zich voordoende
moeilijkhedea
BERLIJN, 17 Mei. (V. D.) Na de redevoering
van den Rijkskanselier werd het volgende voor
stel, dat door de Nationaal-Socialisten, de
Duitsch-Nationalen, het Centrum en de Beier-
sche Volkspartij was ingediend, met algemeene
stemmen aangenomen:
De Duitsche Rijksdag, als vertegenwoordiger
van het Duitsche volk, keurt de verklaring van
de Rijksregeering goed en stelt zich in deze
voor het ieven der natie beslissende kwestie
van gelijkgerechtigdheid van het Duitsche volk
gesloten achter de rijksregeering.
Ook de Sociaal-Democraten stemden voor* dit
voorstel.
Nadat het Duitschland-Iied en het Horst-
Wessel lied waren gezongen, werd de Rijksdag
verdaagd.
99
W. B. meldt, dat in politieke kringen de rede
van Hitier opgevat wordt als een besliste „vre
desrede". De rede maakte naar Duitsche be
richten een ontzaglijken indruk. Aan het einde
ervan sprong heel de Rijksdag, van de Nazi's
tot de sociaaldemocraten toe, op en zong vol
bezieling het „Deutscnland"-lied als teeken
van eendracht en als hulde voor Hitier.
H. M. de Koningin heeft, onder
dagteekening van 17 Mei het vol
gende regeeringstelegram gericht
tot den President van de Vereenig-
de Staten te Washington:
,,Het is, Mijnheer de President, een
groote voldoening voor mij, dat het ant
woord van Nederland op Uw telegrafi-
schen oproep terstond en zonder voor
behoud kan worden gegeven. Dit volk,
uit naam waarvan ik spreek, verafschuwt
den oorlog, hoewel het natuurlijk een
aanval zou weerstaan. Evenzeer als het
uittarten en aanvallen tusschen burgers
veroordeelt, veroordeelt het uittarten en
aanvallen tusschen volken, Het meent,
dat de tijden zijn aangebroken voor de
volkengemeenschap om door daden te
toonen, dat zij vast besloten is, te breken
met het recht van den sterkste als haar
hoogste norm. Vreedzame regeling is de
uitsluitende methode om nationale ge
schillen te beslechten. Mij is geen reden
bekend, waarom vreedzame regelingen
niet de uitsluitende methode zouden zijn
om ook internationale geschillen op te
lossen.
Mijn land is diep overtuigd dat, wil
dit doel bereikt worden, ver-gaande ont
wapening thans gebiedende noodzaak is.
immers, voortgezette bewapening leidt
tot wedloop in bewapening en, gelijk
pijnlijke doch al te spoedig vergeten on
dervinding bewijst, tot onvermijdelijken
oorlog.
Nederland is bereid om met de andere
volken der wereld de vier stappen te
doen, welke Gij voorstelt als eerste en
belangrijke bijdrage tot daadwerkelijke
ontwapening. Het maakt geenerlei voor
behoud bij deze verklaring. Wat een
non-agressie verdrag betreft, ben ik het
met U eens, dat het onder de tegen
woordige omstandigheden wellicht goed
is, dat bestaande en geldige non-agressie
verdragen en geldende verplichtingen
om te ontwapenen, plechtig worden be
vestigd, ten einde hun bindende kracht
opnieuw aan het geweten der wereld
voor te houden.
De a.s. economische conferentie kan
verzekerd zijn van den actieven en van
BERLIJN, 17 Mei. In antwoord op den
ontwapeningsboodschap van president Roo
sevelt verklaarde Hitier aan het slot zij
ner Rijksdagrede:
Het voorstel van den Amerikaanschen
president, waar ik vannacht kennis van heb
genomen, verplicht üe Duitsche regeering
tot waren dank.
Zij is bereid toe te stemmen in deze me
thode, om de internationale crisis terzijde
te stellen. Want ook zij is van meening,
dat zonder de oplossing der ontwapenings
kwestie op den duur geen economische we
deropbouw denkbaar is.
Zij is bereid aan dit werk der in orde bren
ging der politieke en economische toestanden
der wereld onbaatzuchtig deel te nemen. Zij is
ervan overtuigd, dat thans nog slechts een
groote taak kan bestaan: den vrede der wereld
te verzekeren.
Ik gevoel mij verplicht vast' te stellen, dat
de reden voor de huidige bewapening van
Frankrijk of Polen onder geen omstandighe
den de vrees van deze naties voor een Duit
sche invasie kan zijn, daar Duitschland geen
aanvalswapenen bezit.
Duitschland is bereid van aanvalswapenen af
te zien, wanneer de overige wereld hetzelfde
doet. Duitschland is bereid tot ieder plechtig
niet-aanvalspact toe te treden, want Duitsch
land denkt niet aan 'n aanval, maar het denkt
slechts aan zijn veiligheid. Duitschland zou de
aangeduide mogelijkheid toejuichen de Veree-
nigde Staten te laten optreden als vredesborg.
Dit voorstel beteekent een groote geruststelling
voor allen, die willen medewerken aan de op
rechte handhaving van den vrede. Wij evenwel
wel hebben geen grondiger wensch dan er toe
bij te dragen, dat de wonden van den oorlog
en van het verdrag van Versailles definitief
worden geheeld. Duitschland wil daarbij geen
andere wegen bewandelen dan die welke door
de verdragen zelf als gerechtvaardigd worden
erkend. De Duitsche regeering .wenscht over
alle moeilijke kwesties met de andere naties op
vredelievende wijze te onderhandelen. Het weet,
dat iedere militaire actie in Europa ook bij een
volledig slagen, afgemeten naar de offers, in
geen verhouding zou staan tot de winst.
De Duitsche regeering en het Duitsche Volk
zullen zich evenwel onder geen omstandighe
den laten nopen tot een onderteekening, wel
ke een vereeuwiging zou beteekenen van de
diskwalificeering van Duitschland.
De pogingen daarbij met bedreigingen re
geering en volk te bewerken zal niet vermogen
indruk te maken. Het is denkbaar dat men
Duitschland tegen ieder recht en tegen, iedere
moraal in overweldigt. Maar het is ondenkbaar
en uitgesloten, dat zulk een daad voor ons zelf
door een onderteekening rechtsgeldigheid zou
kunnen verkrijgen. Indien in krantenartikelen
en in betreurenswaardige redevoeringen wordt
geprobeerd Duitschland te bedreigen met sanc
ties, dan zou zulk een ontzaglijke procedure
slechts kunnen leiden tot de definitieve mo-
reele en feitelijke buiten werkingsteling der
verdragen.
De politieke en economische gevolgen,
ganscher harte gegeven steun van mijn
regeering. De economische en financieele
toestand vraagt onmiddellijke en doel
treffende maatregelen. Nationaal komt
dit land op voor een gezond en geor
dend economisch en financieel leven.
Internationaal komt het op voor onbe
lemmerd handelsverkeer, stabiele valuta
en betere prijzen. Nederland hoopt, dat
de Londensche conferentie een daadwer
kelijke en duurzame verlichting ten ge
volge zal hebben.
Tevens vertrouwt het, dat deze con
ferentie en de daarin vertegenwoordig
de regeeringen zich zullen laten leiden
door de onveranderlijke wet van econo
mische waarheid en geen acht zullen
slaan op hetgeen oppervlakkige en kort
zichtige meeningen en individueele be
langen gaarne zouden zien aanvaard. Het
algemeen belang moet hier, zoo ooit,
overheerschen.
Met mijn regeering en volk deel ik ten
volle in de hoop, dat de verwachtingen,
waaraan Gij uitdrukking hebt gegeven,
in vervulling zullen gaan."
(w. g.) WILHELMINA
R.
chaos, welke zoo'n poging in Europa zou te
weegbrengen, zouden komen voor de verantwoor
delijkheid van diegenen, die tegen een volk, dat
de wereld geen kwaad doet, met zulke midde
len strijden.
Iedere poging van een overweldiging van
Duitschland langs den weg van eenvoudige
majoriseering tegen den duidelijken zin der
verdragen zou slechts gedicteerd zijn door de
bedoeling ons te verwijderen van de conferen
ties. Het Duitsche volk bezit thans evenwel
genoeg karakter om in een dergelijk geval zijn
medewerking niet op te dringen aan de an
dere naties, maar, zü net ook met een zwaar
hart, de dan eenige mogelijke consequentie trek
ken. Het zou ook zwaar vallen nog verder tot
den Volkenbond te behooren.
Indien op den tot nu toe gevolgden weg en
met de tot nu toe gevolgde methodes wordt
voortgegaan, kan het einde niet twijfelachtig
zijn. Na schijnbare politieke successen van en
kele naties zullen des te heviger economische
en daarmede politieke catastrophes voor allen
het gevolg zijn. Dit te vermijden beschouwen
wü als eerste en grootste taak. Tot nu toe is
daartegen niets effectiefs ondernomen. Indien
ons door de overige wereld wordt voorgehouden,
dat men het vroegere Duitschland zeer wel
zekere sympathieën heeft bewezen dan hebben
wij de gevolgen en de uitwerkingen van deze
„sympathieën" in en voor Duitschland in ieder
geval leeren kennen. Sinds het vredesverdrag
van Versailles heeft het Duitsche volk een poli
tieke en economische ellende ondervonden,
waarvan de andere wereld zich geen voorstel
ling kan maken. Millioenen verwoeste existen
ties, geheele beroepsstanden zijn geruïneerd en
er is 'n ontzaglijk leger werkloozen. Sedert den
dag der onderteekening van dit verdrag dat als
vredeswerk den hoeksteen zou moeten vormen
voor een nieuwen en beteren tijd voor alle vol
ken hebben in ons Duitsche volk bijna alleen
uit nood en ellende 224.900 menschen zich
het leven benomen, mannen en vrouwen, grijs
aards en kinderen.
De onomkoopbare getuigen zijn aanklagers
tegen den geest en de vervulling van een ver
drag, van welks werkzaamheid eens niet alleen
de andere wereld, maar ook millioenen Duit
sche menschen heil en zegen hadden verwacht.
Mogen de andere naties daaruit evenwel ook
den onwrikbaren wil van Duitschland begrij
pen, een periode afsluiten van menschelijkc
dwalingen, teneinde den weg te vinden tot jen
uiteindelijk begrip van allen op den grondslag
van gelijke rechten.
WEENEN, 17 Mei. (V.D.) Het door de Heim-
wehren uitgegeven „Abendblatt" merkt naar
aanleiding van de uitwijzing van den Duitscher,
von Kothen op, dat de regeering thans alle
Rijks-Duitsche agitatoren over de grens zal
zetten. De eerste zal zijn de „Landesinspektor"
en gevolmachtigde van Hitler in Oostenrijk, af
gevaardigde Theo Habicht.
Van nationaal-socialistische zijde is een aan
klacht ingediend in verband met het feit, dat
de Heimwehrafdeelingen, welke Zondag in Wee
nen zijn opgemarcheerd niet alleen handvuur
wapenen zouden hebben gedragen, waarvoor
vergunningen noodig zijn, maar ook in het be
zit waren van wapenen, welke geheel verboden
zijn.
Er zijn binnen een week reeds veertien kee-
ren nationaal-socialistische bladen in beslag
genomen, terwijl de voor-censuur op de
„Deutsch Oesterreichische Tageszeitung", het
voornaamste orgaan der nationaal-socialisten
in Oostenrijk voor onbepaalden tijd is ver
lengd.
WASHINGTON, 17 Mei. (V. D.) Na 2% uur
te hebben beraadslaagd verklaarde de jury
Gaston B. Means, oud-ambtenaar van het De
partement van Justitie en Norman Whitaker,
advocaat, schuldig aan oplichting van Mrs.
Evalyn Walsh MacLean voor een bedrag van
35.000 dollar, die zij had gegeven als losgeld
voor de ontvoerde baby Lindbergh. De recht
bank veroordeelde beide mannen tot tiendui
zend dollar 'boete en twee jaar gevangenisstraf.
Means is reeds veroordeeld tot twaalf jaar ge
vangenisstraf wegens oplichting van mrs.
MacLean voor 104.000 dollar.
TELEGRAM VAN H. M DE KONINGIN AAN
PRESIDENT ROOSEVELT.
DE RIJKSDAGREDE VAN ADOLF HITLER.
INSTEMMING BETUIGD MET ROOSEVELT'S
VOORSTELLEN. GUNSTIGE INDRUK IN
HET BUITENLAND.
De rede van Rijkskanselier Hitier overal vrij
gunstig ontvangen.
Explosie te Tientsin; 20 dooden.
Julius Barmat uitgewezen.
Toespitsing van het conflict tusschen Weenen
en Berlijn.
Groote Fascistische Raad voor Zaterdag ai. bij
eengeroepen.
De' Zuidpool-vlieger Bemt Balchen te Amster
dam.
Inlander te Sasabsaat (N.-L) door panters aan
gevallen en gedood.
Heden begint de verkoop van de eerste Ne-
derlandsche postzegels met vredesembleem.
Bouwpatroons ontevreden over de uitvoering
van werken in werkverschaffing.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIUÊ
Verwachting: Meest zwakke wind, uit
EE Oostelijke richtingen, licht tot half be-
EE wolkt, weinig of geen regen, iets zach- EE
ter overdag.
Hoogste stand: 772,0 te Vardö.
1Ë Laagste stand: 756,6 te Vestmanor.
S Zon op 5.03, onder 8.51. Licht EE
EE op 9.51. Nieuwe Maan 24 Mei.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiii
MOEKDEN, 17 Mei (Eigen bericht). Vijfdui
zend kozakken in het Transbaikolgebied zijn in
opstand gekomen tegen het Sovjet-regime en
hebben hun onafhankelijkheid geproclameerd.
(United Press.)
ROME, 17 Mei (VX>.) De Groete Fascistische
Raad, het hoogste grondwettige orgaan van den
Italiaanschen staat, is voor Zaterdag in het
Palazzo Venezzia bijeengeroepen.
WASHINGTON, 18 Mei (Reuter) Het pro
gramma van publieke werken van Roosevelt
omvat ook de versterking der marine en lucht
vloot benevens de mechanisatie van militaire
formaties.
De president kan dit echter schrappen, indien
een internationale overeenkomst tot verminde
ring van de bewapening tot stand komt.
BERLIJN, 17 Mei (W.B.). Heden werd van
dei Lubbe, de Hollandsche communist, die den
brand in den Rijksdag stichtte, in het Rijksdag
gebouw ter plaatse van de misdaad verhoord.
TIENTSIN, 17 Mei (Eigen bericht). Bij de ex
plosie van een bom, gelegen onder een spoor
wegviaduct, werden 20 personen gedood en vele
gewond.
(United Press)
Alle Haarlemsche Katholieken naar de
groote belangrijke bijeenkomst van den
R.K. Vredesbond, in Gebouw Sint Bavo,
SmedestraatAanvang 8.15 uur
Toegang f 0.25 voor niet-leden.
Spreker:
PAUL DE WAART (K.R.O.) L. H. PO VEL
(R.K. V.) PATER TER HAAR O.E.S.A.
t wwwwwuwwui u 111Ê#Z
Hoogste stand op Donderdag 3 uur n.m.761
yorige stand: 760
