IN EN OM HAARLEM
BOa,
coupe
Het Crisis-Kabinet-Colijn
Uit den Gemeenteraad
Hevige brand te
Eext
Dienstweigeraars
in Indië
Kreymborg
VRIJDAG 26 MEI
më
Van de Perstribune
MOEST STAANDE ETEN
Weken lang ischias
HET NOORDERBAD
Officieel geopend
Badimpressies
AALSMEER IN DEN ZOMER
Genoeglijke excursie van de
V. V. V.
Het Veilinggebouw
de kweekerij
De watertocht
Nieuwe abonnements
tarieven voor kleeding
naar maat. Volle waar
borg voor echt kleer
makers handwerk.
Cr. Markt 1-7
Haarlem
Tarwe en kool
DUIVENSPORT
„De Snelvlieger"
Kracht zonder krachtpatserij
Met een nooddeur
„Eerlijk afwachten"
Een sterk ministerie
Een voorzichtige keuze
„Zwakke steeën"
Rechts van de S.D.A.P.
Veelkleurig palet
Een mengsel
Drie boerenwoningen, een bakkerij
en een schaapskooi in de
asch gelegd
In hooger beroep dezelfde straffen
geëischt
GEDENKTEEKEN VOOR
RENé DE CLERCQ
HET NIEUWE KABINET
Officieele benoeming
fJZADIO" ONDER MINISTER
DE WILDE
Geen audiëntie
MINISTER RUYS
Vermoedelijk weer Kamer
voorzitter
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiimmmiim
Er waren voor de raadszitting van Woens
dagmiddag slechts twee belangrijke pun
ten. Het eene was de vaststelling van het
gewijzigde ambtenarenreglement; het andere,
het voorstel om een plaats aan te w'ijzen voor
het Hildebrand-monument.
Het ambtenarenreglement zelf gaf niet veel
stof tot bespreking. Het werd vrijwel geheel
aanvaard zooals het in het Georganiseerd Over
leg was vastgesteld. Een erkenning door den
Raad van het Georganiseerd Overleg, doch
eenige raadsleden lieten uitkomen, dat dit niet
be teekent, dat de Raad immer en altijd alles
wat het Georganiseerd Overleg gelieft overeen
te komen, zonder meer zal sanctionneeren.
De heer De Braai had deze herziening van
het ambtenarenreglement aangegrepen om den
Raad opnieuw een beslissing te ontlokken in
zake de gehuwde ambtenares. Hij deed het
voorstel om aan ambtenaressen bij huwelijk
ontslag te geven. In de vorige en ook in deze
raadszitting is er zeer uitvoerig over gerede
kaveld, maar hoe onvruchtbaar dergelijke be
sprekingen zijn, bleek bij de stemming: met de
stemmen van rechts vóór en die van links tegen
werd het voorstel-De Braai verworpen, een be
wijs, dat alle raadsleden bij dergelijke gelegen
heden met hun stem in den zak ter vergadering
komen en dat er geen bekeeringen plaats heb
ben. Toch hebben zeer vele raadsleden het
woord gevoerd, maar hun betoog had meer de
strekking van een getuigen, dan van een poging
om te overtuigen. Wel zijn er behartigenswaar
dige dingen gezegd. Van de rechterzijde waren
het de heeren Wolzak, Castricum, Visser, Bij
voet, Roodenburg, Van Liemt en Weustink, die
het standpunt verdedigden dat de gehuwde
vrouw op de eerste plaats in haar huisgezin
thuishoort. Door de voorstanders Wordt immer
gaarne verzekerd, dat de gehuwde onderwijzeres
'n uitstekend opvoedster moet zijn. Van deze
bewering liet de oud-inspecteur van het onder
wijs, de heer Weustink, niet veel bestaan, toen
hij verzekerde, dat het verzuim bij de gehuwde
onderwijzeressen zeer groot is, dat zij voor een
groot deel kinderloos zijn en dat de meeste meer
houden van een reisje langs den Rijn of een
luien stoel dan van een baby. Van de linker
zijde waren het de heeren Joosten, mevr. Maar-
schall en mevr. Venema, die het goed recht van
de vrouw op arbeid bepleitten.
„Words! words!" zou men het in dit geval den
Engelschen kunnen nazeggen. De nuchtere fei
ten zijn deze: er zijn huisgezinnen, die tweemaal
uit de gemeente- of staatsruif een portie haver
grissen; waarvan de man 8000 en de vrouw
6000 aan de gemeente verdienen, zooals in
Amsterdam het geval is met den gemeente
secretaris en zijn vrouw. In andere huisgezin
nen is de kostwinner werkloos. B. en W. van
Rotterdam zien de schreeuwende onrechtvaar
digheid van dien toestand zoo goed in, dat zij
aan den Rotterdamschen Raad voorstellen om
daarin verandering te brengen en in Rotterdam
de gehuwde ambtenares te ontslaan. De linksche
partijen in Haarlem denken er anders over: leve
het beginsel; laat de werklooze huisvader maar
op een houtje bijten!
Het tweede punt, dat discussie uitlokte was
het Hildebrandmonument. Nadat wij jarenlang
gewacht hebben op den kunstenaar, wacht deze
nu eenigen tijd op den Haarlemschen Raad, die
hem een plaats moet aanwijzen, waar zijn gees
teskind zal verrijzen, wijl de oude plek, het
pleintje vóór hotel Roozen, sinds het uitschrij
ven van de prijsvraag geheel gereorganiseerd
is. Professor Bronner wenscht het gedenkteeken
aan de zuidzijde van den Hertenkamp, maar B.
en W. meenen, dat daardoor de Hout grondig
bedorven zal worden, omdat op die manier de
mooie doorkijk, die men heeft van het Pavil
joen af, verloren zal gaan. Zij willen het monu
ment daarom ter hoogte van de muziektent zet
ten, wat, volgens hen, het voordeel heeft, dat
het dicht bij de oorspronkelijk gedachte plek
komt. Er is al heel wat over geschreven en ge
sproken. Aan den eenen kant is het 'professor
Bronner, die met klem van argumenten zijn goed
recht als kunstenaar verdedigt om zelf de plaats
aan te wijzen, waar zijn monument het best
zal voldoen; aan den anderen kant was het
vooral de burgemeester, die als paladijn voor de
ongereptheid van den Haarlemmerhout optrad.
Het gevaar, dat Haarlem door al dat gekrakeel
een mooi monument zou ontgaan, scheen niet
denkbeeldig te zijn en daarom hebben wij er
indertijd op aangedrongen, dat men toch vooral
zou zorgen, dat het monument voor Haarlem
zou behouden blijven.
De eerste spreker Woensdagmiddag over dit
onderwerp was de heer Reinalda. Deze zeide,
dat hij de steeds wisselende houding van B. en
W. in dezen maar matig kon bewonderen. Hij
meent, dat als plaats voor het monument de
plek dient te worden aangewezen, die de kunste
naar heeft uitgezocht en hoopte, dat de Raad
zonder veel discussie daartoe besluiten zou. Maar
zoo gemakkelijk ging het niet. De heer Weustink
hield na hem een klemmende speech om het
voorstel van de meerderheid van B. en W. te
verdedigen. Een standbeeld moet de aandacht
trekken, zeide de heer Weustink. Als het onop
gemerkt blijft, dan voldoet het niet aan zijn
bestemming. Zie maar eens naar het standbeeld
van Vondel, dat in het Vondelpark staat, maar
niet te vinden. Als het Hildebrand-gedenkteeken
op de plaats komt, waar de heer Bronner het
wil hebben, dan ziet geen sterveling het.
Tegenover dit betoog stelde de heer Boes zijn
zienswijze, dat het pleintje bij de muziektent ce
druk is. Waar het druk is, zeide hij, zien de
menschen geen standbeelden. Is er iemand, die
op het Rembrandtplein in Amsterdam ooit het
standbeeld van Rembrandt ziet? Het was zeer
jammer, dat de heer Bronner in zijn polemiek
met het gemeentebestuur den goeden toon niet
in acht heeft genomen. Hem Werd daarover
van vele zijden een erstige grief gemaakt en
wij constateerden, dat niet één raadslid het vóór
dien onbehoorlijken toon opnam.
Ook de heer Maarschalk, burgemeester, zette,
zooals te verwachten was, krachtig zijn stand
punt uiteen. Wij achten het echter in het ge
heel niet uitgesloten, dat hij de stemming van
vele raadsleden bedierf door aan het slot van
zijn betoog te verklaren, dat hij een eventueel
raadsbesluit om den heer Bronner zijn zin te
geven ter vernietiging zou voordragen. Want de
meeste raadsleden zijn wel bereid den burge
meester te steunen wanneer het gaat om hand
having van het gezag, maar in een vrije kwestie
als de vraag waar een standbeeld geplaatst
moet worden, wenscht ieder raadslid zijn eigen
idee te volgen en zeker niet te voldoen aan een
bedreiging van den burgemeester, waarbij de
schijn gewekt wordt, dat er een beetje „Recht-
haberei" in het spel is. De heer Reinalda, een
oude rot op het politieke strijdtooneel, maakte
oogenblikkelijk handig gebruik van deze fout
van den voorzitter door haar nog wat aan te
dikken: „Na deze bedreiging van den voorzitter
wensch ik geen gebruik te maken van repliek,"
zeide hij en wij gelooven stellig, dat verschil
lende raadsleden op dat moment de zijde van
den voorzitter verlieten. Het voorstel van den
heer Reinalda werd aangenomen met 21 tegen
16 stemmen. Het was een zeer gemengde stem
ming. Het voorstel van den heer Reinalda Was
trouwens onderteekend door de heeren Baas,
Bijvoet en Boes. De burgemeester verklaarde
na de stemming, dat hij het besluit ter vernie
tiging zou voordragen.
Wij kunnen dat standpunt niet bewonderen.
Men moet, wij hebben het al eens meer gezegd,
weten te geven en te nemen. Men moet ieder
Heilige zijn kaarsje weten te geven en vooral
de Raad is een kruidje-roer-me-niet als hij
meent, dat men aan zijn rechten komt.
In het begin van de zitting werd de heer
Niemöller als nieuw Christelijk-historisch raads
lid geïnstalleerd.
Met zijn ervaring helpt hij nu anderen.
Hier volgt een ongewoon sterke aanbeveling
van een middel tegen ischias van iemand, die
zelf in hevige mate aan deze kwaal geleden
heeft. Indien U ooit de pijnen van ischias ge
voeld hebt, moet U het stellig lezen. En als U
iemand kent, die aan ischias lijdt, zoudt U
hem hiervan moeten vertellen.
De aanbeveling komt van Mr. T. P. R. Hij
schrijft: „Ik leed ongeveer zes weken lang aan
ischias. Er waren tijden, dat ik niet meer kon
zitten of liggen, maar steeds moest blijven door-
loopen. Ik kon zelfs niet gaan zitten om te
eten. Een buurman zei me Kruschen Salts te
probeeren, wat ik ook deed: ik nam eiken mor
gen een theelepel vol in een glas warm water.
Toen ik anderhalven flacon gebruikt had, ver
dween de ischias, en nadien heb ik het nooit
meer gevoeld. Ik blijf doorgaan met eiken och
tend wat Kruschen te nemen, omdat ik last
heb van constipatie en ik er van overtuigd ben,
dat Kruschen Salts het beste middel ter wereld
is tegen ischias en rheumatiek. Iedereen, die
aan deze kwalen lijdt, raad ik het dringend
aan. Ik ben Kruschen Salts veel dank ver
schuldigd." T.' P. R.
De pijnen van ischias zijn een symptoom van
dieper kwaad hetzelfde euvel dat rheumatiek,
spit en jicht kan veroorzaken. Zij zijn het tee-
ken, dat er iets aan Uw stofwisseling hapert
en onzuiverheden in het bloed gekomen zijn.
Kruschen Salts is een combinatie van zes na
tuurlijke zouten, welke Uw inwendige organen
tot geregelde werking aansporen. Kruschen ver
schaft U daarom een inwendige schoonheid en
gezonden bloedsomloop. En wanneer de „kleine
dagelijksche dosis" Uw stofwisseling in orde
blijft houden, dan zullen ischias en rheumatiek
voortaan Uw deur voorbijgaan.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij
alle apothekers en drogisten a 0.90 en 1.60
per flacon. Stralende gezondheid voor één cent
per dag.
(Adv.)
Onder de vele groote verwachtingen, die
Zanuvoort van uen uag van gisteren nad, be
hoorde zeker in de eerste plaats de officieele
opening van het Noorderbad.
Maar ook deze verwachting, al heerschte er
dan ook des avonds feestvreugde, is door het
dreinerige regentje totaal weggevaagd.
Wel was de tribune, die voor vijftienhonderd
personen zitplaatsen bood, spoedig overvol.
Rondom, op het strand en op den boulevard,
had zich even voor het officieele openingsuur
spoedig het dubbele aantal belangstellenden ver
zameld, van wat de tribune reeds aan gasten
bevatte.
De heer van Deurzen heette burgemeester van
Alphen en diens echtgenoote vooral welkom,
dankte voor den steun en verder allen voor de
groote medewerking, bij de uitvoering van zijn
plannen steeds ondervonden.
De heer Huizinga, voorzitter van den Kring
Haarlem, aanvaardde het bassin en hoopte, dat
Zandvoort door dit bassin een centrum van de
zwemsport zou worden.
Verder richtte de heer Huizinga zich tot bur
gemeester Van Alphen. Hij wist, dat deze een
bekend sport-enthousiast was, speciaal ook voor
de zwemsport zich interesseerde en vroeg daar
om, of deze het symbool van den Kring, de
Kringvlag aan den vlaggemast omhoog wilde
halen, ook als een symbolische daad voor Zand-
voorts belangen.
Burgemeester Van Alphen hield vooraf een
zeer geestige rede, die door de duizenden toe
hoorders met groote belangstelling gevolgd
werd.
Hij hoopte, dat de exploitatie tot voldoening
zou zijn voor allen, die medewerking hadden
verleend.
In den heer Huizinga begroette hij heel jong
Haarlem. Hij hoopte, dat die belangstelling een
blijvende voor Zandvoort zou zijn.
Daarna werd de Kringvlag geheschen.
Vervolgens sprak burgemeester Van Alphen
de recordhoudsters toe.
Aanwezig waren mej. Willy den Ouden, Greta
Bröuwers, Puck Oversloot, Jenny Kastein en
Joop Selma.
Namens den heer Van Deurzen bood hij daar
na bloemen aan in de Zandvoortsche kleuren.
Ook mevr. TriebeisKoens, de trainster der
recordhoudsters, werd niet vergeten en dank
baar gehuldigd.
Daarna werd door verschillende personen nog
het woord gevoerd, o.a. door den voorzitter van
den Kring Amsterdam.
Onderwijl liet het Tweka-orkest haar muziek
hooren.
De dames zwommen hun baantjes, waarbij
Willy den Ouden wel een kranige prestatie gaf.
Mej. J. v. d. Kamp, mevr. Lotgering, de heer
Lotgering, Gompers, Emmerink en Dennebaum
gaven daarna springdemonstraties.
Twee zeventallen speelden een demonstratie
wedstrijd.
Intusschen was echter de regen -als spelbeder
ver opgetreden en werd daarom binnen de of
ficieele opening verder voortgezet.
De heer Delft bood den heer van Deurzen een
herinneringsplaquette aan, terwijl het jongste
lid van Zignea, Nethy de Wit, burgemeester
Van Alphen bloemen aanbood.
Daarmede was de officieele opening voltoiod.
Een stoere wind uit het Noord- Westen, don
kere dreigende wolken, die zich weldra in ge
stadige gietbuiten boven Zandvoorts strand en
duinen ontlastten, een zee vol witte schuimen
de koppen
Fiere, fel wapperende vlaggen noodden naar
het Noorderbad, waar honderden regenjassen
en regenschermen zich verdrongen; waar let
water van 'n fraai door een compacte cement-
massa ingebouwd bad klotste en rilde; waar
zwemsters na een levendige speech van Zand
voorts burgervader bloemen in ontvangst na
men en huiverden
Willy den Ouden, een slanke en lenige wa
ternimf, Puck Oversloot, die eerst even in dat
grauwe water wilde wennen, de rood gemutste
Jenny Castein, de dames Brouwer en Selma,
zij allen kregen na hun baantje en demon
stratie een heldhaftig applausje te verwerken.
Inderdaad, het water was koeler. Dat on
dervonden ook de „nicht versagende" Tweka-
mannen, die niet alleen om hun muzikale nei
gingen met vijftigen uit Eindhoven gestoomd
waren, maar ook om eens heerlijk door Zand
voorts strandzonnetje bruingebrand te worden.
Het ging onbehaaglijk gieten en men stortte
zich in het restaurant, dat nog een verrassend
droog uitzicht bood op het bad, waar schoon-
springers en -springsters hun ondankbaar werk
vertoonden en van den regen zich in een brui-
zend zeetje wentelden, tot ten slotte een de
monstratie van waterpolo hen van het koele ge
doe verloste.
De zomerjurkjes en lichte patalons hadden
zich echter reeds grootendeels van dit water
ballet teruggetrokken
Toen wij tenslotte een weinig druipend af
dropen, herinnerde ons een autobus, dat be
halve een Noorderbad er ook nog een Zuider-
bad op komst was
Dat het zomerzonnetje met Pinksteren aan
Zandvoort goedmake wat het met Hemelvaarts
dag naliet!
„Déze vrije dag voor dem arbeider was een
sof", vond een Amsterdammer.
De Vereeniging tot verfraaiing van Haarlem
en omliggende gemeenten en tot bevordeing
van het Vreemdelingenverkeer, hoopt dat de
Zomer Dins- en Donderdagen begunstigd
worden door helderen zonneschijn en warm
weer. En zij heeft er haar goede reden voor. Op
die dagen heeft zij het plan met haar leden en
introducé's excursies te houden naar Aalsmeer
en omliggend schoon.
Dinsdag j.l. werd de proeftocht gemaakt door
het bestuur en enkele vertegenwoordigers van
de plaatselijke pers.
En deze proeftocht heeft het bewijs geleverd
van de meer dan overdadige schoonheid, die
het eigen land aan zijn inwoners biedt. Boven
dien heeft de excursie er het hare toe bijgedra
gen om dit idee op een hooger plan te bren
gen.
's Morgens om even acht uur bracht ons het
kling-klang kleppend Haarlemmermeertreintjs
naar het doel van den tocht, het fraaie bloc-
mendorp Aalsmeer. Allereerst werden de schre
den gericht naar
Het gebouw, waar de bloemen, die in zoo
menige huiskamer een gezellige sfeer scheppen,
geveild worden, is er een waarop Aalsmeer met
recht en reden trotsch kan zijn. De vrachtboo
ten, beladen met de schatten der natuur, kun
nen er zoo binnenvaren, om meteen weer den
export der geveilde natuurproducten te ver
zorgen. Op vier verschillende plaatsen zagen
we de bloemenhandelaren de plaatsen achter
de schakelaars innemen, waarmee ze op het
mijnbord door een verlicht nummertje aan kun
nen geven, dat ide geboden koop „hun" was.
Men moet het gezien hebben, wil men eenig be
grip krijgen wat er op zoo'n veiling omgaat.
Als bewijsstuk hiervoor kan de oppervlakte
dienst doen, die maar even 12.000 M2. beslaat.
Wat verhandeld wordt is in onafzienbare rijen
in groote lokalen op tafels uitgestald.
Wat echter in Aalsmeer gekweekt wordt,
daarvan kregen we het best een goeden indruk
in
Een der modernste was hier voor een be
zoek uitgekozen.
In mooie stalen kassen, waar de verwarmine
in de hoogte is aangelegd, worden er de teere
spruiten opgekweekt. Een half uur trokken we
van kas tot kas in de broeihitte van 80 gr.
Zoo'n warmte maakt hongerig en dorstig,
want het kopje koffie, dat tusschen veiling en
kweekerij genoten was, was in die hitte spoe
dig verdampt.
Een smakelijke lunch wierp echter spoedig
weer de noodige energie af om met lust en ver
langen op weg te gaan naar de Aalsmeersche
jachthaven, waar motorboot en zeilboot reeds
reisvaardig gereed lagen.
Ons waterrijk Holland vindt in den Aals-
meerschen grooten en kleinen Poel een waardig
vertegenwoordigster.
Na inzending van Uw naam
kaartje met adres volgt franco
toezending van tarieven.
In de keurige jachthaven liggen de ranke
vaartuigjes geduldig te wachten op de grage
watersportliefhebbers. Met motor- en zeilboot
werd een tocht van drie uur genoten op het
rustige water van den kleinen en het wilde
water van den grooten Poel, terwijl evenmin
verzuimd werd den rondomliggenden groote
ren en kleineren vaargeulen midden door de
kweekerijen een bezoek te brengen.
Een geurig kopje thee in een windstil heekje
was een welkom intermezzo, waarna de terug
tocht per trein naar Haarlem een interessanten
en genoeglijken uitgaansdag besloot.
De Gewestelijke Tarwe-Organisaties voor N.-
Holland en Zuid-Holland maken hierdoor nog
maals bekend, dat het aan tarwetelers niet is
toegelaten, meer kool op hun bedrijf te ver
bouwen dan in 1932. Of deze kool verbouwd
wordt op contract, 'of dat het land voor dit doei
tijdelijk wordt verhuurd, of voor eigen reke
ning wordt geteeld, doet hierbij niet terzake.
Ook doet het niet ter zake of het gaat om
kool als hoofdgewas of kool als tweede gewas.
Er zijn enkele tarwetelers, die in de meening
verkeeren, dat zij vrij zijn in het verbouwen
van b.v. boerenkool of spruitkool als tweede ge
was. Dit is niet zoo. De maatregel geldt nier
alleen voor alle tarwetelers, doch ook voor alle
koolsoorten. Ofschoon dit ook reeds eerder be
kend is gemaakt, meetien genoemde organisa
ties goed te doen, hierop nogmaals de aandacht
te vestigen.
In twijfel-gevallen wende men zich bijtijds
om inlichtingen tot de districtsbesturen.
Wedvlucht Mons, afstand 217 K.M., gehouden
door de Postduivenvereeniging De Snelvlieger"
op 21 Mei 1933. De prijzen werden behaald als
volgt:
W. Petri 1, 19; A. Sweers 2, 8, 9, 24, 26; P. J.
van Daalen 3, 5, 11, 12, 13, 18, 27, 29; J. J.
Petri 4; H. V. Roosdorp 6, 7, 14, 21, 30; J. J.
Doeglas 10, 22, 23; J. W. Wolters 15, 10; P.
Bannink 16, 17.
De avondbladen van Woensdag begroeten 't
kabinet-Colijn in zijn nu bekend geworden
samenstelling met uitvoerige artikelen, waar
van wij de voornaamste passages hier over
nemen.
De anti-revolutionnaire „Standaard" en de
Christelijk-Historische „Nederlander" wijdden
nog geen commentaar aan het nieuwe kabinet.
Na een bijzonder woord van hulde gebracht
te hebben aan dq mannen, die onder zoo on
zekere omstandigheden een zoo zware taak in
's lands belang aanvaardden, oordeelt „De
Maasbode" (R.K.), dat het nieuwe kabinet,
afgezien van een enkel nog niet geheel te be-
oordeelen element, een vertrouwenwekkenden
indruk maakt: Het Kabinet geeft in zijn sa
menstelling de noodige waarborgen, dat de zoo
noodzakelijke versobering, bezuiniging en oe-
perking niet zal uitblijven, maar evenmin zal
ontaarden in reactionnaire afbraak. Men kan
er zeker van zijn, dat deze regeering niet ver
der zal gaan, dan beslist noodzakelijk is. Daar
voor blijven mannen als Van Schaik, Ver
schuur, Deckers, Slotemaker, Marchant, Oud.
met welke opsomming wij de anderen intus
schen niet te na willen komen, een zekere
borg. Dit lijkt ons van overwegend belang. Zelfs
van de S.D.A.P., indien deze tenminste niet
iederen onaangenamen maatregel van te vo
ren onherroepelijk wenscht af te wijzen, mag
tegenover dit Kabinet een objectieve houding
worden verwacht.
Het nieuwe Kabinet, schrijft „De Volks
krant" (R.K.) zal in onze kringen niet met
geestdrift worden ontvangen. Het blad acht de
gevonden oplossing een teleurstelling on
danks de bekwame mannen temeer, omdat
het een rechts parlementair kabinet had ver
wacht.
„Het zal van de daden, niet de woorden, van
het kabinet afhangen, of niet de nieuwe oriën
tatie, welke zich afteekent, tastbaren vorm zal
behooren aan te nemen.
De liberaal in het crisiskabinet stemt tot blij
vende beduchtheid ook na de geruststellen
de verzekeringen dat de liberalen buitengewoon
inschikkelijk en plooibaar zich weten te tomen
dat naar reactie en afbraak zal worden koers
gezet.
Wat tot vertrouwen stemt, is het feit, dat de
principieele ministers Verschuur en Deckers in
het kabinet zijn versterkt door een zoo gave en
evenwichtige, zoo vastberaden en in den goeden
zin sterke persoonlijkheid als mr. Van Schaik
Van hen verwachten we niet, maar weten we
dat, indien de gang van zaken mocht leiden tot
een botsing tusschen hun overtuiging en de
houding van het kabinet, zij geen oogenblik
zouden aarzelen, maar zich onverwijld van alle
verantwoordelijkheid vrij zouden maken.
Met deze nood-deur kunnen we het kabinet
aanvaarden, waaraan overigens onze partij dooi
geen enkelen band en geen enkele afspraak is
verbonden".
Op „De Gelderlander" maakt het nieu
we kabinet geen onbevredigenden indruk, al
was een parlementair kabinet haar zeer veel
liever geweest.
„Uit den aard der zaak staan, extra-parle
mentair als het is, de partijen vrij in haar
houding tegenover de nieuwe regeering.
Doch in een tijd als de onze zullen allen, wien
het ernst is met de handhaving van orde en
gezag, met een politiek van nationale samen
werking en nationalen opbouw, daaraan hun
steun niet onthouden, indien het kabinet komt
met werkelijk constructieve voorstellen en maat
regelen. Opofferingen in een of anderen zin
zullen daarbij niet kunnen uitblijven, maar als
ze strekken tot het wezenlijk welzijn van land
en volk, zal het aan den steun der katholieke
fractie wel niet ontbreken.
Haar houding zal echter niet een door dik
en dun meegaan zijn. Maar zij heeft die hooge
mate van verantwoordelijkheidsgevoel, dat ze de
nieuwe regeering niet bij voorbaat een loyale
medewerking zal ontzeggen.
Eerlijk afwachten van wat komen gaat. zal
haar parool zijn, met als toetssteen haar pro
gram."
„De Rotterdammer" (A. R.) vraagt zich af,
waarom op dit oogenblik een veelzijdig kabinet
gewenscht is, en ziet de oorzaak daarvan in de
crisisomstandigheden. Voor een coalitie-kabinet
waren de kansen thans zeer ongunstig en zoo
drong het één met het ander aldus het blad
direct in de richting van een ministerie, waar
aan zooveel mogelijk partijen deel hebben.
„Wie de lijst van ministers ziet, komt tot de
conclusie, dat er in langen tijd niet één zoo par
lementair kabinet is geweest als dit. Dit is ge
volg van het feit, dat het gegaan is, zooals wij
vermoeden: bij zijn tweede poging heeft dr.
CoJijn zich zooveel mogelijk gehouden aan zijn
eerste plan, wat de candidaten betreft, al
schijnt 't nogal eenige moeite gekost te heb
ben om den juisten man op de juiste plaats te
krijgen; d.w.z. de verdeeling der zetels ging niet
erg gemakkelijk.
Maar bereikt is hiermee wel, dat er een sterk
kabinet gevormd is: sterk, door den nauwen
band, welke het aan de Tweede Kamer bindt,
Dit moet, nu de fracties accoord gaan met
het zitting nemen van hun mannen in het ka
binet, het ministerie kracht geven, ook al
nemen de partijen geen rechtstreeksche verant
woordelijkheid op zich."
Na besproken te hebben, dat het kabinet
ook sterk is door de ministers zelf, wijst het
blad erop, dat het nieuwe ministerie geen con
servatieve neigingen vertoont.
Naar het blad tenslotte verneemt, heerscht
er in het Kabinet roerende eensgezindheid
over het regeeringsprogram; zijn alle ministers
overtuigd van den ernst der tijden en schaart
men zich eendrachtig en eenswillend om dr
Colijn.
Nadat dr. Colijn vergeefs beproefd had een
parlementair ministerie samen te stellen, kon
hij schrijft „Het Handelsblad"
twee wegen inslaan tot vorming van zijn crisis
kabinet.
„Hij had kunnen volstaan met aan perso
nen, die op grond hunner kunde en karakter
aanspraak op vertrouwen mochten maken, te
vragen of zij onder zijn leiding met een door
hem ontworpen program in zee wilden gaan.
Doch hij kon er natuurlijk ook naar streven
meteen nog de kans op steun, althans meer
dere meegaandheid, der verschillende Kamer
fracties te vergrooten. Aan deze laatste me
thode nu heeft hij de voorkeur gegeven.
Een voordeel der door dr. Colijn thans ge
volgde methode is ongetwijfeld, dat aldus het
risico voor ongelukken belangrijk geringer is en
de mogelijkheid van continuïteit toe
neemt."
Het blad, dat wel een oordeel geeft over de
personen, die in het nieuwe kabinet optreden,
merkt op, dat het nog niet in staat is een de
finitief oordeel over het systeem van for
matie uit te spreken, voordat het weet, op wat
voor programma het zijn medewerkers verza
meld heeft.
Het liberale blad „Het Vaderland" vindt
evenals de „Nieuwe Rotterdamsche Courant",
dat de formateur van de in de tweede opdracht
ongetwijfeld opgesloten vrijheid van handelen
slechts weinig gebruik heeft gemaakt. „Hij
voerde een o. i. onnoodig en zelfs schadelijk
overleg rechtstreeks met de partijen gevoerd
over de samenstelling van zijn crisiskabinet."
Het blad hoopt verder, dat dit kabinet in
voldoende mate homogeen zal zijn om het ster
ke program, waaraan thans behoefte is, uit te
voeren, doch, daar er volgens het blad te veel
radicale elementen in het nieuwe ministerie
zijn opgenomen, is het hiervan niet overtuigd.
„Het is daarom," zegt het blad, „de groote
vraag, of de vaste lijn van den aanvang af zal
worden gevolgd."
Wat de personen betreft schrijft „D e
Telegraaf" (Lib.) beantwoordt het Mi
nisterie bijna geheel aan de eischen, die den
formateur van den beginne af voor oogen heb
ben gezweefd. Men vindt hier mannen tezamen
uit alle partijen, die rechts van de sociaal
democratie staan.
Daardoor heeft dit extra-parlementair Ka
binet een breeder parlementaire basis dan de
meeste van zijn voorgangers Op zichzelf is het
een verblijdend teeken, dat alle burgerlijke par
tijen, zonder onderscheid van politieke over
tuiging en religieuze confessie, de handen in
eenslaan om ons land te redden in een der
moeilijkste uren, die het sedert den wereld
oorlog moest doormaken.
De „Nwe Rotterd. Courant" (Lib.) begrort
het kabinet-Colijn met een zekere reserve. Daar
het blad zich nog geen oordeel kan vormen
over den inhoud van het „met spanning ver
beide regeeringsprogram" bepaalt het zich de
personen, raaruit het ministerie gevormd is,
onder de loupe te nemen. Wat de bezetting
der departementen aangaat, kan het blad met
anders dan constaleeren, dat het geheel den
aanblik van een veelkleurig palet vertoont,
waarin het rose sterk vertegenwoordigd is. Het
blad betreurt verder, „dat de formateur, even
als hij zulks bij de eerste opdracht heeft ge
daan toen hij, behalve de politieke basis van
zijn kabinet, ook zijn program aan het oordeel
der partijen onderwierp over de bezetting
van de departementen in overleg is getred?n
met diezelfde parlementaire groepen, op welke
hij wenschte te steunen. Wij hebben den heer
Colijn lof toegezwaaid voor de standvastigheid,
waarmede hij volhard heeft in zijn aanvanke
lijk plan om zijn kabinet op de breede basis
der vijf groote partijen te vestigen; aan den
anderen kant gevoelen wij ons genoopt onze
instemming te onthouden aan de angstvallig
heid, waarmede hij ook weer bij de vervulling
van de tweede opdracht er zooveel mogelijk
naar gestreeft heeft, de partijen over de toe
kenning van de portefeuilles te raadplegen."
Zoowel genoemd blad als „Het Vaderland"
verklaren zich tegen het voorstel tot vergroo
ting van het aantal departementen.
Erg ontevreden met het nieuwe kabinet is
„Het Volk" (S. D. A.P.).
Het crisiskabinet als geheel is een mengsel
van sterk uiteenloopende opvattingen; rechts
en links, kapitalistisch-door-dik-en-dun en so
lidariteit, conservatief en democraat, zitten
naast (of tegenover?) elkaar in één ministerie.
Zal het een Welter-kabinet worden? De per
soon van den leider doet het ergste vreezen;
bij verschillende ministers zal zijn wild bszui-
nigingsstreven steun vinden. Indien wij nog in
het onzekere zijn, is dit minder door de aan
wezigheid van twee vrijzinnig-democraten, die
blijkbaar tot eiken prijs wilden regeeren. dan
door de figuur van mr. Van Schaik. die zelf
moet voelen, dat hij slechts als democratisch
politicus een toekomst heeft.
Woensdagmorgen kwart over zes brak brand
uit in de boerenwoning van den heer J. Kleef
te Eext. De brand sloeg over naar de bakkerij
van den bakker Udding en vervolgens tastte
het vuur twee boerenwoningen van de familie
Homan aan.
De brandweer uit Gieten was spoedig ter
plaatse en wist door krachtig optreden den
brand tot de vier huizen te beperken.
De vier gebouwen benevens een schaapskooi
brandden tot den grond toe af.
Verzekering dekt de schade.
BATAVIA, 24 Mei (Aneta) Het Hoog Mi
litair Gerechtshof zette de behandeling voort in
hooger beroep van de zaken tegen de dienst
weigeraars J. T. Peppinck en J. de Ridder, ma
trozen der eerste klasse, H. A. van Waarden-
burg, marinier der eerste klasse, J. L. F. Wil-
lemsen, tamboer der tweede klasse, W. Salver-
da, stoker der eerste klasse, J. C. Cornelis, ma
troos der tweede klasse, en J. T. Kamp, korpo
raal-monteur.
De advocaat-fiscaal verklaarde in zijn requi
sitoir de opgelegde straffen eer te licht dan te
zwaar te achten en vraagt een volledige bevesti
ging van de vonnissen, uitgesproken door den
Zeekrijgsraad te Soerabaja.
De verdediger, zijn pleidooi houdend, meent
dat de schuld van het gebeurde niet alleen oij
de Marine-schepelingen zelf ligt, doch dat ook
de Overheid in belangrijke mate verantwoordelijk
voor het gebeurde is en verder de algemeene
geest van den tijd, waarmede de schepelingen
zijn doordrongen. Pleiter acht de straffen voor
Cornelis, Salverda en Kamp te zwaar. Het voor
naamste bezwaar van de beklaagden is echter
tegen het ontslag uit den dienst, op welk punt
pleiter de clementie van het Hoog Militair Ge
rechtshof inroept.
Hierna ving het Hoog Militair Gerechtshof
de behandeling in hooger beroep aan van de
zaken tegen G. Piekart, kwartiermeester, en
C. F. Severijnse, korporaal-constabel, wegens
ondermijning van het gezag. Deze beide be
klaagden zijn door den Zeekrijgsraad te Soera
baja veroordeeld tot resp. drie en twee jaar
gevangenisstraf met ontslag en ontzetting uit
den militairen dienst en stand.
Bij de behandeling van deze zaken verklaarden
de beklaagden dat zij slachtoffers waren van
eën complot en dat te Malang was afgesproken
om „hen er bij te lijmen".
Beklaagde Severijnse verklaart dan dat be
klaagde Cornelis hem even voor dfe behandeling
door het Hof met tranen in de oogen verklaar
de aanvankelijk in het complot betrokken te zijn
geweest en daar nu spijt van te hebben. Be
klaagde wenscht Van Kouwen, Kooymans, Wil-
lemsen en Cornelis als getuigen gehoord te zien.
Hierin stemt het Hof toe na in raadkamer te
zijn geweest.
De getuigen a décharge bevestigen de verkla
ringen van beklaagden.
Beklaagde Cornelis weigert de namen te noe
men van de andere in het complot betrokkenen.
De advocaat-fiscaal vorderde nietigverklaring
van het vonnis uitgesproken over Piekart en
Severijnse en verbetering van de uitspraak. Hij
verklaarde tot zijn leedwezen geen hoogere straf
te kunnen vorderen, daar alleen beklaagden m
appèl gingen en requireerde veroordeeling we
gens opruiing.
De uitspraken in deze zaken werden bepaald
op 31 Mei.
Naar wij vernemen bestaat bij een aantal
groot-Nederlanders het plan, een gedenkteeken
te stichten op het graf van den Vlaamschen
dichter René de Clercq, op het kerkhof te Lage
Vuursche. Er is een comité van uitvoering ge
sticht, waarvan dr. Aug. Borms eere-voorzitter,
prof. H. Burger, voorzitter en mr. A. Loosjes,
secretaris is.
Zijn wij wel ingelicht, dan is een ontwerp
van het monument vervaardigd door den
Vlaamschen beeldhouwer Jozef Cantré.
De „Staatscourant" van Woensdagavond bevat
het besluit d.d. 24 Mei 1933 van H. M. de Ko
ningin, waarin aan de leden van het vong
kabent het door hen gevraagde ontslag op de
meest eervolle wijze wordt verleend en de
nieuwe ministers worden benoemd.
Naar wü vernemen zal de afdeeling Radio,
welke tot nog toe onder Waterstaat ressorteerde,
worden ondergebracht bij het Departement van
Binnenlandsehe Zaken, aan welks hoofd mr.
De Wilde komt te staan.
Z. Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht
zal de volgende week geen audiëntie verlee-
nen.
In parlementaire kringen neemt men, naat
het „Hbl." verneemt, algemeen aan, dat d«
aftredende minister jhr. Ruys de Beerenbrouck
die ook al vroeger, nl. van 1925"29 het voor
zitterschap der Tweede Kamer heeft bekleed
opnieuw voor deze functie zal worden aange-
■.wezen.
