F abrieksbrand
te Uden
Prikkeldraad
Beneden peil
Aan den vuurdood
ontsnapt
De crisisgevolgen
POLITIE IN DE KERK
Vreemd
MAANDAG 29 MEI
Naar de conferentie
te Londen
Samenstelling van de Neder-
landsche delegatie
Poging tof doodslag
In plaats van betaling van
een schuld
Het hazenpad gekozen
De opsporing van dr. E. H. van
Rappard verzocht
Stichting „Katholiek
Gemeenschapsoord"
Cultureel centrum en werkobject
voor jonge werkloozen
BOTSING TUSSCHEN AUTO'S
Drie personen licht gewond
Twee meisjes springen van 't dak
eener brandende boerenwoning
te Maasbracht
Andere huisgenooten tijdig
gewekt
Kamerlid vrijgesproken
GEDENKTEEKEN VOOR SCHLAGETER ONTHULD
mwmiM
5To.~
Op de Wilhelmsaue te Wilmersdorf werd een gedenkteeken
voor Albert Leo Schlageter onthuld. Talrijke vaderlandsche
vereenigingen namen aan de plechtigheid deel
Vuurzee boven de opslagplaatsen
van de stroohulzenfabriek der
firma Coenen
Talrijke toeschouwers
Te Bemmel
NOG STEEDS IN ARREST
De roofoverval te Wateringen
Tweede congresdag te Nijmegen
van den Nederlandschen R.K.
F abrieksarbeidersbond
De vrouw in de fabriek
Bestrijding der crisis
Padvinderij uit elkaar?
HELDENMOED MET DEN
DOOD BEKOCHT
Een der slachtoffers van de ont
ploffingsramp te Rotterdam
bezweken
AANGETEEKENDE BRIEF
ONRECHTMATIG GEiND
Pool te Antwerpen aangehouden
Predikant met geweld verhinderd
de gemeente toe te spreken
Groote consternatie
DE GROOTE BRAND TE
'S-GRAVENHAGE
Kwaadwilligheid in het spel?
Van welk gehalte de bestrijding vooral
van de zijde van de S. D. A. P. zal zijn,
waaraan het kabinet en vooral de par
tijen die de regeering steunen, in de komende
maanden bloot zullen staan kan men gewaar
worden uit hetgeen het weekblad van het N.
iV. V. „De Strijd" nu reeds te zien geeft.
Wie praat er toch over sombere tijden en
angstwekkende daling der inkomsten? Het is
volgens de redactie bijna misdadig om het te
kort op de begrooting voor 1934 te ramen op
300 millioen, zooals de heer Colijn heeft ge
daan. De bourgeoisie heeft het in den neus,
dat het economisch getij gaat kenteren en
daarom zet zij er alles op om de arbeiders
klasse zoo ver mogelijk terug te dringen. Als
van A. R. zijde betoogd is geworden, dat de
maatregelen, die tot nu toe genomen zijn,
niet meer dan kinderspel zullen blijken bij
die, waaraan in de naaste toekomst niet te
ontkomen zal zijn, dan is dat vólgens dit so
cialistisch orgaan natuurlijk kletspraat.
Op deze wijze worden de arbeiders voorge
licht. Er bestaat geen aanleiding om maat
regelen te nemen, want het volksvermogen
stijgt zelfs.
De redactie durft dan ook te schrijven:
„Nederland zou heel goed een flinke lee
ning kunnen aangaan. In de mobilisatie-jaren
heeft men daar nooit tegen opgezien. Zijn die
leeningen niet altijd trouw en zelfs in een
zeer snel tempo afgelost?
Ook thans zou men weer aldus te werk
kunnen gaan. Maar dan zou men de hand
niet kunnen slaan aan de gehate sociale wet
geving en zou men minder sterk komen te
staan bij zijn pogingen, om het levenspeil der
arbeiders omlaag te drukken.
Daarom gaat men weer het oude spel spe
len van het wekken eener paniekstemming,
van het aan de orde stellen van fantastische
bezuinigingsplannen, om de arbeiders zoo lang
mogelijk in het defensief te kunnen houden.
En er zijn altijd nog wel groepen arbeiders,
die de roede kussen, waarmede zij gegeeseld
worden!"
Dat de economische toestanden tijdens de
mobilisatie hemelsbreed verschillen met die
van nu is blijkbaar van minder beteekenis.
Aan de arbeiders moet nu eenmaal voorge
houden de booze opzet van de regeering en
haar totale onkunde. Maar, zoo zouden we
willen vragen, waarom handelen dan de roode
bestuurders te Zaandam, Amsterdam en el
ders niet volgens dat recept, waarbij men met
het sluiten van een paar flinke leeningen uit
de misère is. Als de heeren daar bezuinigen
moeten, doen ze het precies als de regeering,
maar dat wordt nooit verteld. Evenmin
wordt hun gezegd, wat de redactie zelf zeer
goed weet, dat het onmogelijk is flinke lee
ningen te sluiten, en dat de gevolgen van ge
dwongen of half gedwongen leeningen voor de
arbeiders het ergst van al zullen zijn.
Deze geheele methode van strijden door de
S. D. A. P. tegen de regeering en tegen het
gezag is beneden peil, want men weet zelf dat
de toestanden heel anders zijn. We vreezen
deze onjuiste en in zich misdadige voorlichting
niet, want de arbeiders zullen spoedig ge
noeg ontdekken aan welke zijde de waar
heid huist, maar dat neemt niet weg, dat de
ze methode heel wat kan bederven en dat
de weg die gevolgd zal moeten worden om
te komen tot betere en normalere toestanden
er moeilijker door wordt.
Er zullen altijd wel groepen van arbeiders
blijven, die vertrouwen blijven stellen in lei
ders die hun van alles beloven, terwijl zij
dagelijks ondervinden, dat ze er door bedro
gen worden.
In afwijking van de dezer dagen verschenen
berichten vernemen wij dat de Nederlandsche
delegatie naar de Economische conferentie te
Londen zal bestaan uit dr. Colijn, minister
van Staat en minister-president, mr. Trip,
directeur van de Nederlandsche Bank, mr. J.
W. Beijer, directeur van de Rotterdamsche
Bankvereeniging, mr. 's Jacob, verbonden aan
het Nederlandsch gezantschap te Londen, dr.
Nederbragt, chef van de economische afdee-
ling aan het departement van Buitenlandsche
Zaken en dr. Hirschfeld, directeur van de af-
deeling Handel en Nijverheid.
Het bericht dat de heer Fentener van Vlis-
singen deel van de delegatie zou uitmaken,
moet op een vergissing berust hebben, daar
deze zelfs niet is aangezocht om deel van de
delegatie uit te maken.
opzicht zal het oord ook als vacantie-oord ge
ëxploiteerd worden, het ligt daarbij in de be
doeling de verblijfkosten zoowel als de huur der
zomerhuisjes zoo laag mogelijk te berekenen, in
overeenstemming met het cultureele karakter
der stichting. De opbouw van het oord, of een
deel daarvan, zal geschieden door jonge werk-
loozen. Het plan is vooreerst twintig werk- en
ontwtkkelingskampen te organiseeren met ieder
dertig deelnemers; als eerste werkobject geldt
de bouw van een clubhuis dat door architect
W. A. Maas uit Utrecht geheel belangloos werd
ontworpen, zoo dat het plan geheel door de deels
geschoolde, deels ongeschoolde deelnemers der
werkkampen kan worden uitgevoerd. Slaagt deze
eerste groote proef om de werklooze jeugd vol-
waardigen arbeid benevens gezonde ontspanning
en ontwikkeling te geven, dan zal getracht wor
den in die richting meer blijvende resultaten
voor haar te bereiken. Dit zal grootendeels, zoo
niet geheel, afhangen van den steun en de mede
werking die het bestuur zal geboden worden,
verschillende verblijdende toezeggingen werden
reeds voor dit mooie doel ontvangen. Het be
stuur der stichting is samengesteld uit de hee
ren: prof. Dr. J. B. Kors O.P., Bernard Verhoe
ven, Willem Maas, Drs. Jop Pollman, J. J. M.
H. Nijst en Jan Beerends, secretaris, Amstel 274,
Amsterdam. Het geldelijk beheer is in handen
van den heer J. J. M. H. Nijst, accountant,
Sloetstraat 3, Nijmegen (Giro 2664) pen. van
het bestuur. De raad van bijstand wordt ge
vormd door de heeren: Mr. Dr. P. J. Witteman,
prof. Mr. W. Pompe, Dr. H. Moller, Ir. v. Schaik,
Anton v. Duinkerken, rector J. Bots en rector G.
Bannenberg, aalmoezenier v. d. arbeid Den
Bosch. Deze raad zal nog met eenige leden wor
den uitgebreid.
Het maandblad „Bouwen" zal haar eerstvol
gend no. geheel aan deze kwestie wijden, be
langstellenden wordt het desgewenscht gratis
toegezonden.
De schilder M. van Westzaan te Zaandam,
die voor zijn principaal een paar huisjes had
geschilderd en deswege een vordering op hem
had van 250.doch deze ondanks dringen
de aanmaning niet gehonoreerd zag, had zich
Zaterdag in persoon naar zijn debiteur bege
ven, ten einde betaling te verkrijgen.
In plaats, dat hem het rechtmatige bedrag
ter hand werd gesteld, greep de huiseigenaar
H., die op het Rustenburg woont, een bijl,
waarmede hij den schilder te lijf wilde gaan.
Deze, die zijn leven toch meer waard achtte
dan zijn geld, heeft toen ijlings de wijk geno
men, na eerst bij de politie zijn beklag te heb
ben gedaan.
De huiseigenaar zal zich nu tegenover de jus
titie te verantwoorden hebben wegens poging
tot doodslag.
Omtrent het verzoek tot opsporing van ze
keren dr. E. H. van Rappard, voorkomende in
het jongste Politieblad, vernemen wij het vol
gende
Dr. E. H. van Rappard is uitgever en redac
teur van een blaadje „De Nationaal-Socialist".
dat eenige malen te Arnhem in ruime mate
verspreid is en waarin op felle wijze tegen de
Joden geschreven wordt. Als redactie- en ad
ministratie-adres stond in dit blaadje opgege
ven het adres van een vereenigingsgebouw te
Arnhem.
Bij deurwaardersexploit, dat in de pers is ge
plaatst, heeft het bestuur van het gebouw den
heer van Rappard gesommeerd, dat hij voor
taan dit adres achterwege moet laten, daar
nimmer toestemming tot het voeren van dit
adres is verleend.
Ondertusschen is in de bladen een nieuw
deurwaardersexploit geplaatst waarin dr. van
Rappard gedagvaard wordt op 7 Juni a.s. te
verschijnen voor den president van de Arn-
hemsche Rechtbank. Namens een industrieel
te Arnhem den heer I. Abas is n.l. dopr
mr. M. J. Wolff aldaar, een civiele actie in kort
geding tegen dr. van Rappard ingesteld, 1. ten
einde dezen te veroordeelen en te bevelen, ter
stond de verspreiding van het blaadje „De Na
tionaal-Socialist", wanneer daarin over en te
gen de Joodsche handelaren en de Joden in het
algemeen wordt geschreven op een wijze, zoo
als in het laatst verspreide exemplaar is ge
schied, en welke indruischt tegen de goede ze
den en tegen de zorgvuldigheid, welke in het
maatschappelijk verkeer betaamt ten aanzien
van een of ander persoon of goed, na te laten;
2. gedaagde te veroordeelen om bij elke over
treding van het sub. 1 te geven bevel van
eischer te betalen de som van f 1000.
Daar de verblijfplaats van dr. van Rappard
onbekend is men vermoedt dat hij in
Duitschland vertoeft wordt thans opgave
van het adres via het Alg. Politieblad ver
zocht.
Na zorgvuldige voorbereiding is dezer dagen
tot stand gekomen de stichting „Katholiek Ge
meenschapsoord" welke tot doel heeft het
scheppen van een centrum van katholieken cul
tuurarbeid. De stichting hoopt weldra over te
kunnen gaan tot aankoop van een uitgebreid
in landelijke omgeving liggend terrein waarop
volgens het plan een gebouwencomplex zal ver
rijzen waartoe zullen behooren: het Gemeen
schapshuis voor gasten en medew'erkers, een
clubhuis tot onderdak van grootere groepen
(jeugdgroepen etc.) benevens een aantal gezins
woningen tot verblijf van gasten die in den va-
cantietijd met hun gezin op het oord willen
vertoeven. Met den bouw van een kapel hoopt
het bestuur dit complex te kunnen voltooien.
Op het terrein, dat voor een deel boschrijk
wordt gedacht, wordt een openluchttheater aan
gelegd tot het vertoonen van leekenspelen enz.
Het ligt in de bedoeling dit oord te maken tot
een centrum van opbouwenden arbeid op sociaal,
cultureel en artistiek gebied, er zullen weekends
worden gehouden, cursussen en conferenties
worden georganiseerd, werkgemeenschappen ge
vormd worden 'enz. Ook zullen katholieke orga
nisaties voor het houden van congressen enz.
gebruik van het oord kunnen maken. In zeker
Zondagmiddag heeft nabij het z.g. Planken
Loodsje te Meppel een botsing plaats gehad
tusschen een auto uit Den Haag en een uit Gro
ningen.
Van de vier inzittenden uit den Haagschen
wagen werden twee gewond, terwijl een van de
beide inzittenden van den anderen auto eveneens
verwondingen opliep.
De gewonden, die hoofdzakelijk door glas
scherven waren getroffen, konden, na zich on
der geneeskundige behandeling te hebben ge
steld, de reis voortzetten.
De Groningsche auto werd ernstig, die uit Den
Haag licht beschadigd.
Zondagnacht heeft te Maasbracht een ern
stige brand gewoed, waarbij twee meisjes ter
nauwernood aan den dood ontsnapten. Zij lie
pen ernstige verwondingen op.
Omstreeks halftwaalf bemerkten schippers
in de Maasbrachtsche haven, dat de boerderij
van den heer J. Beckers, gelegen aan den weg
langs die haven, in Brand stond.
Eenigen hunner liepen, aldus „De Telegraaf"
naar de boerderij en wekten de bewoners. Het
vuur had echter in korten tijd zoo'n grooten
omvang aangenomen, dat de 62-jarige land
bouwer Beckers en zijn echtgenoote zichzelf
niet eens van de noodige kleedingstukken kon
den voorzien en in nachtgewaad moesten
vluchten.
Inmiddels had een tweetal schippers een
ruit aan de straatzijde ingeslagen en waren
daardoor de brandende woning binnengedron
gen. Zij wisten de 22-jarige gebrekkige en ge
heel hulpbehoevende dochter Gertruda, die in
het benedenhuis te bed lag, naar buiten te
brengen.
Op een zolderkamer sliepen nog de 32-jarige
dochter van Beckers, Veronica en een 13-jarige
kleindochter. Zij waren door het inslaan van
de ruiten wakker geworden, doch zagen zich
door het vuur den weg versperd. De trap was
reeds gedeeltelijk vernield, terwijl het bene
denhuis reeds een vlammenzeer was. De vlam
men vonden in het vele houtwerk der zeer
oude boerderij gretig voedsel, zoodat spoedig
ook de zolder was aangetast.
De dochter van Beckers kon echter eenige
pannen uit het dak stooten en het gelukte
beiden door het gat naar buiten te klimmen.
Het dertienjarige meisje sprong daarop van
het dak naar beneden en werd door Beckers
opgevangen. Zij had brandwonden aan hals
en hoofd opgeloopen.
Daarna sprong de dochter naar beneden.
Doordat zij niet direct werd opgevangen,
smakte zij van een hoogte van drie meter op
den grond, waarbij zij een voet brak.
Omwonenden wisten uit een der beneden
kamers nog een weinig huisraad te redden,
alsmede het vee uit den stal naar buiten te
brengen. Daar er ernstig gevaar bestond voor
de aan beide zijden van het brandende perceel
gelegen woningen, werd de motorspuit uit
Roermond gerequireerd, die omstreeks 1 uur
arriveerde. De spuit kon echter niet bij de
haven geplaatst worden, doch moest door de
ongunstige terreingesteldheid op den weg blij
ven staan, zoodat de afstand waarover het
water moest worden opgepompt te groot werd.
Er kon dan ook geen gebruik van de spuit
worden gemaakt. De brandweer beperkte zich
dan ook tot het omverhalen der muren, ten
einde het vuur te kunnen localiseeren, het
geen gelukte.
De oorzaak van den brand is onbekend. De
boerderij was slechts laag verzekerd. Een koe
en eenige varkens moesten worden afgemaakt.
De Haagsche politie-rechter Jhr. van Feith,
heeft hedenmorgen uitspraak gedaan in de zaak
tegen het lid der Tweede Kamer D. G. M. H„
tegen wien door het O.M. op 22dezer 10. subs.
5 dagen is geëischt, terzake dat in de „Volks
krant" een door den heer Hermans geschreven
artikel is verschenen, waardoor dr. v. d. Goes
van Naters te Heerlen, zich beleedigd achtte en
derwege een klacht bij de Justitie indiende.
De politie-rechter, de bedoeling om te be-
leedigen niet aanwezig achtende, sprak den
heer H. vrij.
i
mmwm
Zondagavond te ongeveer elf uur is door tot
nu toe onbekende oorzaak een felle brand uit
gebroken in de opslagplaatsen van de Stroo
hulzenfabriek van de firma Coenen. De brand
is ontstaan in een van de zes uit plaatijzer ver
vaardigde loodsen, die op ongeveer 60 meter
aMand van de eigenlijke fabriek staan. Het
vuur, dat gretig voedsel vond in het licht brand
bare materiaal, breidde zich zeer snel uit en
sloeg over naar de vijf andere in de nabijheid
staande loodsen. Toen de brandweer van Uden
met de motorspuit verscheen, was er van blus-
schen geen sprake meer. De brandweer slaagde
er echter in het eigenlijke fabrieksgebouw en
het kantoor van de firma Coenen te behouden.
De felle gloed van het vuur, dat hoog oplaai
de, trok duizenden belangstellenden naar Uden.
Ook de brandweer uit Os ging, zonder gealar
meerd te zijn, in de richting van den brand,
doch keerde op de grens van Uden terug, toen
bleek, dat alleen een stroovoorraad brandde.
De brand heeft den geheelen nacht gewoed
en het zal nog wel eenige dagen duren, voordat
het vuur geheel verdwenen is. Ongeveer 400.000
K.G. stroo en een groote voorraad stroohulzen
gingen verloren. De schade, welke zeer groot is,
wordt door verzekering gedekt.
Het bedrijf van de firma Coenen, waarin op
het oogenblik ongeveer 30 arbeiders werkzaam
zijn, zal zoo mogelijk gaande worden gehouden,
en in ieder geval zoo spoedig mogelijk weer op
gang worden gebracht.
Zondagavond omstreeks zes uur is door on
bekende oorzaak brand ontstaan in de stallen
gelegen naast café „De Roskam", in de kom
van de gemeente Bemmel. In dezen stal bevond
zich een groote voorraad hooi en stroo, zoodat
het vuur snel om zich heengreep.
In minder dan geen tijd waren de stallen
een vuurzee en sloegen de vlammen over naar
het naastliggende café. Daar de brandweer
eerst een half uur na het uitbreken van den
brand in staat was een straad water te ge
ven, was inmiddels ook het woonhuis van de
naastgelegen slagerij van den heer H. G. Nas
door de vlammen aangetast. Het mocht de
brandweer geluken den brand in de slagerij tot
de bovenverdieping te beperken. De stallen,
café en woonhuis van „de Roskam", bewoond
door de familie N. brandden geheel uit.
Naar we vernemen is J. A., die vorige week
Woensdag te 's-Gravenhage werd gearresteerd
op vermoeden de dader te zijn van den roofover
val op den 83-jarigen L. Cris.pijn te Wateringen,
nog steeds gevangen gehouden.
Hoewel A. ontkent de dader van dezen overval
te zijn, acht de politie toch voldoende termen
aanwezig, om de hechtenis te doen voortduren.
De verdachte is in het Huis van Bewaring te
's- Gravenhage ingesloten.
De toestand van den bejaarden Crispijn is
thans weer gunstig; de man schijnt van de flin
ke sagen, die hem door de ninbreker zijn toe
gebracht, geen verder nadeel te hebben onder
vonden.
Zaterdag is te Nijmegen het Congres van
den Ned. R. K. Fabrieksarbeidersbond voort
gezet. Des morgens woonden de ruim 250 af
gevaardigden de H. Mis bij in de H. Theresia-
kerk en naderden de meeste leden ter H. Tafel.
In de afgemeene vergadering deed de afdee-
Iing Amsterdam het voorstel in de St. Bavo-
kathedraal een Bondsaltaar op te richten.
Na gedachtenwisseling besloot het Bonds-
bestuur in overleg met de afd. Amsterdam
een circulaire te zenden aan alle afdeelingen
om haar oordeel schriftelijk uit te brengen
over dit Amsterdamsch voorstel, dat sympa
thiek werd ontvangen.
De afdeeling Arnhem protesteerde over de
onsympathieke regeling, waardoor het moge
lijk werd, dat de bij de kunstzijde-nijverheid
te Arnhem werkzame arbeiders worden inge
deeld in een viertal onderscheidene vakorga
nisaties. Het H. B. zegde toe over deze kwestie
nogmaals in overleg te treden met het R. K
Werkliedenverbond.
Een voorstel Arnhem, om alle katholiek ge
organiseerde arbeiders den plicht op te leggen
zich aan te sluiten bij de R. K. Staatspartij,
werd na prae-advies van het H. B. verworpen.
De afd. Jutphaas stelde voor aan het H. B.
op te dragen om stappen te doen bij het R. K.
Werkliedenverbond om vrouwen en meisjes
uit de fabrieken te doen verwijderen. Het H. B.
wees dit voorstel op practische gronden af. De
vergadering ging daarmede accoord.
Hierna kwam aan het woord het Tweede Ka'
merlid C. Kuiper, die sprak over de crisis,
haar gevolgen en bestrijding.
Spr. wees op de ingewikkeldheid van dit
onderwerp. De crisis is internationaal, heeft
haar zware sociale, economische en vooral
moreelen gevolgen.
De wereldeconomie is alleen ingesteld op de
liberale economie, welke niet wil weten van
christelijke levensleer. Handel en nijverheid
liggen lam door gebrek aan internationaal ver
keer en blokkeeren van geld en goederen. Ne
derland op handel en landbouw aangewezen
zit vast met zijn toenemende bevolking, welke
geen bestaansmiddelen meer kon vinden. Ne
derland moest van landbouwstaat zijn toe
vlucht nemen tot nijverheid. Meer dan 50 per.
der bevolking moet zijn bestaan vinden in de
industrie, welke haar grondstoffen weer moet
betrekken van het buitenland. Ons land is op
handel- en nijverheidgebied van het buitenland
meer dan ooit afhankelijk. Het buitenland
wordt weer gedrukt door de slechte economi
sche toestanden in Rusland, China en Britsch
Indië. waardoor 600 millioen menschen voor
de Europeesche wereldmarkt verloren gingen.
Daarnaast kwam een scherepe concurrentie
op industrieel gebied opzetten van Japan dat
veel goedkooper werkt dan welk land ook.
Spr. herinnerde aan de economische revolu
tie in alle bedrijven zoowel tijdens als na den
oorlog, waarna de oorlogsschulden drukten op
de volkeren en groot wantrouwen tusschen de
naties ontstond. Nederland, hoewel onschuldig
aan alle oorlogsschuld, leed er niettemin sterk
onder, vooral door beperking van uit- endoor-
voer, waardoor ook onze handelsvloot, waarin
millioenen van onze bezittingen liggen, doel
loos in de haven moest blijven.
Doordat Duitschland door de oorlogslasten
uitgeput werd, verarmende een onzer beste af
nemers. De daling der industrieproducten met
26 pet. verergerde de crisis. De regeering moest
dus alles doen om landbouw, nijverheid en
scheepvaart op peil te houden, moest daarvoor
millioenen uitgeven.
De Regeering staat voor hoogere sociale cri
sisuitgaven.
Spr. verwacht dat het werkloosheidvraag-
stuk een blijvende zorg zal zijn voor de regee
ring, maar tevens wees spr. er op, dat ook
deze zorg zich moet aanpassen aan de be
schikbare middelen. En niet alleen voor eigen
land, maar ook voor Ned. Indië moet de re
geering zorgen.
Spr. verheelde het niet, dat het steeds groo-
ter moeilijkheden met zich zal brengen om uit
deze crisis te komen. Er is eenig uitzicht op
wat verbetering, onze handelspolitiek moet be
schermd worden. Maar vooral moet de wereld
weer terug naar Hem, die het gebod der naas
tenliefde gaf aan allen.
Aan den spreker werden eenige vragen ge
steld betreffende de wering van1 vrouwelijk
personeel uit de fabrieken, over verkorting
van arbeidstijd, over vervroegde pensionnee-
ring en over de inflatie van den gulden.
Spr. was voor afschaffing van werken door
de gehuwde vrouw in de fabriek. Over verkor
ting van den arbeidstijd zijn de meeningen
weer verdeeld. Vele voorstanders komen terug
op arbeidsverkorting. Spr. is voor vervroegde
pensionneering van oude werkkrachten, mits
de rijksfinanciën zulks toestaan.
Spr. waarschuwde tegen inflatie van den
gulden, de waarde van den gulden houdt ons
nu nog koopkrachtig.
Ten slotte sloot de voorzitter het congres
met een algemeen dankwoord,
Zaterdag is in Den Haag de algemeene ver
gadering van de Ned. Padvinders Vereeniging
gehouden. Deze bijeenkomst had een zeer ru
moerig karakter, daar de besprekingen in hoofd
zaak liepen over de in de nieuwe statuten op
te nemen padvindersbelofte: „Ik beloof jt^ens
God en mijn land mijn plicht te doen." Zoo
als bekend, bestaan er in sommige kringen
van de N. P. V. vooral in het Noorden, prin-
cipieele bezwaren tegen deze belofte. Het be
stuur hield vast aan de belofte, zooals die door
Baden Powell is voorgeschreven.
Een voorstel Amsterdam om de woorden
„jegens God en mijn land" facultatief te stel
len, werd met 107 tegen 137 stemmen verwor
pen.
Bij de hierna volgende heftige discussies
verliet een groot deel van de oppositie de zaal,
zoodat bij de stemming over het bestuursvoor
stel, dit werd aangenomen met overgroots
meerderheid. Dit succes voor het bestuur is
dus wel zeer relatief.
In de kringen der neutrale padvinders houdt
men er dus ernstig rekening mede, dat het tot
een breuk in de N. P. V. zal komen. Het be
stuur had van te voren trouwens reeds alles
voor deze afscheiding gereed liggen
Zaterdagmiddag is op de begraafplaats
.Crooswijk" te Rotterdam onder groote be
langstelling ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van één der slachtoffers van de ex
plosie te Rotterdam, n.l. den 23-jhrigen J. de
Jonge. Hoewel deze jongeman bij de explosie
ongedeerd was gbleven, werd hij bij zijn held
haftige reddingspogingen zóó ernstig gewond,
dat hij later aan de gevolgen is overleden.
Onder de velen was mede aanwezig de hoofd
directeur der fabriek, de heer P. J. Steehman.
Aan het graf werden ontroerende woorden ge
sproken over het heldhaftig optreden van den
overledene.
De redactie van het liberale blad „Het
Vaderland" is hevig geschrokken:
daar is in den nieuwen ministerieelen
kring, nota bene, besloten, dat het beheer van
den dienst der Posterijen, Telegraphie en Tele-
phonie benevens dus ook die van de Radio!
overgaat van het Departement van Water
staat naar dat van Binnenlandsche Zaken.
Hierdoor ziet zij zich de kans ontgaan een
oplossing van het radiovraagstuk te krijgen,
die een liberaal bevredigen kan.
Met dit laatste wil men natuurlijk zeggen een
oplossing die de Avro wil.
Een vreemde opvatting schijnt men er in het
liberale kamp nog op na te houden, overblijfsel
van vroeger tijden toen de heeren de macht
hadden en daar danig van ge"bruik hebben ge
maakt om zichzelf te bevoordeelen. Ook nu zou
een liberale minister, tegen het inzicht van de
groote meerderheid van ons volk en tegen het
inzicht van het kabinet, waarin hij zitting heeft,
een zuiver liberaal verkiezingsleusje willen ver
wezenlijken. Dat men daarmede verre over de
schreef gaat van wat gepast en voor een politiek
man toelaatbaar is, ziet men blijkbaar niet in,
wil men niet inzien. Het is in de laatste jaren
toch reeds een voortdurende ergernis, als men
ziet hoe van liberale zijde voortdurend ook in
de Kamer voor eigen particuliere belangen
wordt opgekomen. De leider van de fractie, zelf
ten nauwste verbonden door een tramwegmaat
schappij, ontziet zich niet om regelmatig voor
eigen zaak te pleiten of er vragen over te stel
len aan de regeering. Nog dezer dagen is dat
geschied naar aanleiding van de verdeeling dei-
gelden, Waarbij hij persoonlijk het grootste be
lang heeft.
Inplaats dus, dat de liberalen hun vreugde
er over uiten, dat door de overbrenging van de
radio naar Binnenlandsche Zaken, hun partij
genoot gespaard bleef voor het rechter spelen
in eigen zaak, betreuren ze het, dat hun de kans
op eenzijdige bevoordeeling ontnomen is gewor
den. Het is te hopen, dat in de komende perio
de er in de Kamer eens wat duidelijker in het
openbaar zal worden opgekomen tegen hande
lingen die kennelijk eigen persoonlijk voordeel
nastreven. Dat zal aan de zuiverheid in poli
tieke verhoudingen ten goede komen.
Op het postkantoor te Heerlen arriveerde 'n
week geleden uit Saarbrücken een aangeteeken-
de brief, inhoudende tienduizend rijks
mark. Het adres luidde ten name van
E. H., poste restante, Heerlen. Zondag
21 Mei kwam een Pool, L. genaamd, ten post
kantore informeeren of er geen brieven voor
hem waren gekomen. Hij legitimeerde zich met
zijn pas, die in orde was. Nadat de postambte
naar deze had ingezien, heeft hij den aange-
teekenden brief aan den Pool ter hand gesteld.
Den volgenden dag kwam echter E. H., de
gene voor wien het waardevolle stuk bestemd
was, om den brief in ontvangst te nemen. Tot
groote ontsteltenis ontdekte men, dat het stuk
reeds was afgegeven. De postambtenaar had
niet voldoende acht geslagen op het feit, dat de
voornamen niet overeenstemden. Onmiddellijk
werd de gemeentepolitie met een en ander op
de hoogte gesteld. De inspecteur der recherche,
de heer P. Weijma, werd met het onderzoek be>
last. Heel spoedig kreeg hij een draad in han
den en daarbij bleek, volgens de Telegraaf, dat
de bewuste L. H., die het aangeteekende stuk
in ontvangst had genomen, met zijn buit reeds
de wijk naar België had genomen. De inspecteur
is toen onmiddellijk naar Luik gereisd, waar
hij vermoedde 'den verdachte te zullen vinden.
Het onderzoek aldaar wees echter uit, dat L. H.
ijlings van Luik naar Antwerpen was vertrok
ken. Aanstonds stelde inspecteur W. zich toen
in verbinding met de Antwerpsche politie en
toen hij zelf te Antwerpen arriveerde werd al
daar het onderzoek voortgezet en wel met goed
succes. De heer Weijma smaakte het genoegen
zijn werk bekroond te zien. Hij kon L. H. gis
teren arresteeren. Deze werd onmiddellijk aan
een streng verhoor onderworpen, waarbij hij
door de mand viel. De verdachte is te Antwer
pen achter slot en grendel gezet. Hij zal worden
uitgeleverd. De uitlevering is reeds door onze
regeering aan dé Belgische regeering gevraagd.
In het kerkgebouw der Gereformeerde Ge
meente aan de Walstraat te Rijssen heeft zich
Hemelvaartsdag een incident voorgedaan, dat
groote consternatie teweeg bracht. Een der pre
dikanten, ds. Van Wier, die onlangs bij classi-'
cale beslissing in verband met de samensmel
ting der gereformeerde gemeenten niet toege
laten was om als predikant op te treden, ver
scheen Donderdagmorgen voor den aanvang van
den kerkdienst in het kerkgebouw en wilde den
kansel beklimmen om de gemeente toe te spre
ken. Dit werd hem belet door de politie, die
reeds onderricht was van hetgeen stond te ge
beuren en onder leiding van den burgemeester
(als hulp-officier van Justitie) in de kerk aan
wezig was. Ook in het andere kerkgebouw van
de Gereformeerde Gemeente was politie ge
posteerd. Op verzoek van den Kerkeraad was
de burgemeester ter plaatse om te beletten, dat
de predikant den kansel beklom. Ds. van W.
protesteerde heviè en zeide van zijn recht om
de gemeente toe te spreken en zijn bediening
waar te nemen, te willen gebruik maken. Hij
achtte zich van Godswege geroepen om het
predikambt hier in deze kerk uit te oefenen.
Er ontstond groote beroering in het kerkge
bouw. Van alle kanten drong men op en voor-
en tegenstanders van den betrokken predikant
schaarden zich om ds. van W. en den burge
meester, welke laatste kalmeerend optrad en
den predikant verzocht zich goedschiks te ver
wijderen, daar anders de politie zich genood
zaakt zou zien geweld te gebruiken.
Laten wij, zoo sprak de burgemeester, dezen
morgen en dezen dag niet ontwijden door in
een bedehuis te gaan twisten.
De burgemeester gaf den predikant toestem
ming om elders buiten het gebouw en buiten
het centrum van de plaats in de openlucht de
gemeenteleden, die dit wenschten, toe te spre
ken.
Hoewel de gemoederen zeer verhit waren en
het een oogenblik scheen alsof het tot hand
tastelijkheden zou komen, slaagde de burge
meester er in door zijn kalmeerend optreden
verdere moeilijkheden te voorkomen. Onder
protest verliet daarop ds. van W. met een
groep van aanhangers het kerkgebouw en be
gaf zich naar zijn huis, van waaruit hij een
groep gemeenteleden toegesproken heeft.
De dienst in de kerk aan de Walstraat had
verder als gewoon plaats.
Zondag 28 Mei heeft ds. van W. gepreekt in
een groot oud huis. Hier was de toeloop ge
weldig.
Naar verluidt zal door ds. van W. een nieuwe
gemeente worden gesticht en een nieuw kerk
gebouw worden gebouwd.
Omtrent den enormen brand, die Zaterdag
nacht op de terreinen der groentenveiling te
's-Gravenzande heeft gewoed en waarbij een
groote fustloods in den asch werd gelegd, ver
nemen we nog, dat eenig vermoeden bestaat, dat
hier kwaadwilliheid in het spel is. Het politie
onderzoek heeft ten deze echter nog geen resul
taat opgeleverd.
Aanvankelijk is ook gedacht aan kortsluiting,
omdat het electrische net in de omgeving van
het veilinggebouw beschadigd was. Zoo is een
paal van het electrisch net tengevolge van
kortsluiting in brand geraakt.
Naar het bestuur van de veiling ons mede
deelde, wordt de aangerichte schade op 40.000
geraamd, welke door verzekering wordt gedekt.
Het veilingbedrijf heeft Zaterdag weinig
stoornis ondervonden, omdat de kistenfabriek te
's-Gravenzande dadelijk met aanmaak van het
genoodigde fust is begonnen, terwijl ook de tuin
ders zeiven zooveel mogelijk hun in voorraad
zijnde fust ter veiling brachten. Ook in 1917
heeft in het veilingsgebouw een brand plaats
gehad.
