De Duitsch-Poolsche wrijfpaal HAARLEM-KEVELAAR Goebbels' afscheid van Italië SCHRODER Tegen de werkloos heid Het nieuws van heden BRUINE MEERDERHEID IN DANZIG DE 76STE JAARDAG VAN Z.HDEN PAUS LOF VOOR DEN DUCE DE GRAAL TE ROME VOOR BAD-ART1KELEN NAAR DE BAROMETER 5-6-7 Sept. a.s. GROOTE HOUTSTRAAT 91 VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 1 JUNI 1933 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Dr. Rauschning houdt theorie BRANDSTICHTING Bij een Londensche brandweeroefening werd een groot vat met olie in brand gestoken. Het gelukte, het vuur binnen een minuut te blusschea zitter van den landbond te Danzig en deskun dige landbouwpolitieke adviseurs van de natio- naal-socialistische partij, deze verklaringen nog eens bevestigd. De Nazi's zullen onder alle om standigheden de bestaande verdragen en de huidige grondwet eerbiedigen en een „gleich- schaltung" zal slechts plaats hebben langs den legalen weg. Volgens hun erkenning bestaat er in Danzig geen jodenvraagstuk, zoodat ook antisemietische maatregelen onnoodig zijn. Ten opzichte van de Polen zullen zij zich door Hit ler's stelling laten leiden, dat de erkenning van een eigen volksaard insluit eerbied te hebben voor een vreemden volksaard. Wat er van deze schoone theorie in de practijk terecht komt, bewijst het optreden der Nazi's in Oostenrijk. Voorts zijn de Nazi's bereid met de Polen op de basis van gelijkgerechtigdheid over alle op lossing behoevende kwesties te onderhandelen. Uit al deze woorden blijkt, dat de Nazi's een vredelievende politiek in de Vrije Stad wen- schen te voeren, maar dat neemt niet weg, dat zij in hun hart niets liever wenschen dan dat Danzig weer zoo spoedig mogelijk bij het Duit sche Rijk zal worden ingelijfd. Materieel zou Polen daarbij weinig verliezen, terwijl het in zijn rechten in Danzig misschien een waarde vol ruilobject bezit om izake den corridor de eischen van Duitschland te matigen. Dat er langs minnelijken weg een verandering moet komen in dat deel van Oost-Europa, is de laat ste jaren wel duidelijk geworden. En hoe eer der en op hoe bevredigender wijze dit ge schiedt, hoe beter het voor de rust en den vrede in ons werelddeel zal zijn. De heiligverklaring der zalige Bernadette Soubirous Huiszoekingen bij Nazi's in Oostenrijk S. A. en S.S. in Tirol zouden pistolen en munitie heb ben gekregen Oostenrijk neemt revanche Stahlhelmleiders ge arresteerd Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii^ Ontvluchte gevangenen Gijzelaars in vrijheid gesteld Natuurramp in de Saaie De stroom door steenstorting versperd Fusie Fransche lucht vaartmaatschappijen De Kleine Entente Zij wenscht geheele schrapping der oorlogsschulden VON NEURATH BIJ HINDENBURG De Duitsche minister vindt Mus solini een politiek genie Dank voor de hartelijke ontvangst Mussolini over Duitschland Het vier mogendheden- pact Duitsche regeering zal een milliard aan arbeids-schatkistbiljet ten uitgeven Schacht moet voor het geld zorgen Zeppelinhaven te Rio De ontwapeningsconfe rentie Hoofdcommissie volgende week verdaagd Hoogeschool te Darm stadt weer geopend Brüning bij Hitier Wordt Woodin gezant te Berlijn? DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Een H. Mis in Sint Pieter „Völkische Beobachter" in beslag genomen Te Weenen Disconto-verlagingen NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18392 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 d.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek De Vrije stad Danzig, welke bij het verdrag van Versailles van het Duitsche Rijk werd losgemaakt en onder het beheer van een hoogen Volkenbondscommissaris w'ard ge steld om aan het Poolsche achterland een „vrije" haven aan de Oostzee te waarborgen, heeft sindsdien als wrijfpaal dienst gedaan, zoowel voor de Duitschers als voor de Polen, wien het nationalistische bloed soms te hevig jeukte. Ontelbaar zijn de Poolsch-Duitsche con flicten, die naar aanleiding van Danzig ont stelden. Het jongste, dat ontbrandde tengevolge van de wederrechtelijke versterking van de Poolsche militaire bezetting op de Westerplatte, waar de Polen een munitie-opslagplaats bezit ten, ligt nog versch in het geheugen. Polen versterkte eigenmachtig deze bezetting in het Danziger havengebied om eventueel zijn rech ten te kunnen beschermen, indien de nationale revolutie in Duitschland ook Danzig zou over meesteren. Het handelde daardoor echter in strijd met de verdragen en moest de bezetting van de Westerplatte weer terugbrengen tot het oude, toegestane getal mariniers. Dit échec van Polen wekte in de kringen der Duitschers te Daftzig, vooral in die der Nazi'% groote vreug de. Zij hadden Polens handelwijze als een on gehoorde provocatie gequalificeerd, terwijl Polen zichzelf trachtte te rechtvaardigen door te wij zen op de provoceerende anti-Poolsche gezind heid door de Nazi's aan den dag gelegd. Het incident van de Westerplatte herinnerde Europa eraan, dat het vredesverdrag door het statuut van Danzig een licht-ontvlambaren haard van onvrede heeft aangelegd op grond van een mo tief, dat thans eigenlijk niet meer geldt. Im mers, de Polen, wien te Danzig zekere rechten werden toegekend om hun scheepvaart, zoowel de militaire als de commercieele, een toegang en een uitgang te verzekeren, hebben met be hulp van aanzienlijken financieelen steun van Frankrijk en met waarlijk patriottische geest drift en energieke voortvarendheid het kleine visschersdorpje Gdingen (Gdynia) voorzien van een modem geoutilleerde haven, welke niet alleen de algemeene bewondering ivtekt voor het prestatievermogen van het nationaal zelfbe wuste Polen, maar ook hun bijzondere rechten in de haven van Danzig min of meer overbodig maakt. De concurrentie van Gdynia heeft Danzig als havenstad zwaar benadeeld en is voor de Danzigers natuurlijk een bron van ergernis. Bo vendien verzekert het creëeren van een eigen Poolsche haven in het gebied van den Corri dor .de handhaving van dien corridor zeiven, al kunnen en moeten wellicht ook de grenzen en de afmetingen van dien corridor gewijzigd wor den. Noch Duitschland noch Polen hebben in Öen loop der jaren moeite gedaan zich aan den door het verdrag van Versailles ontstanen toestand door wederzijdsche minnelijke schik kingen zooveel mogelijk aan te passen. Zoo zijn de Poolsche corridor en het statuut van Danzig in onverminderde kracht uitspeelbare argu menten gebleven voor de noodzakelijkheid van Verdragsherziening. Nu de nationaal-socialisten bij de jong ste verkiezingen in Danzig tezamen met de Jong-Duitsche beweging de absolute (meerderheid hebben behaald, is de vraag ge wettigd, in hoeverre deze overwinning van in vloed zal zijn op een nieuwe regeling in de toekomst. Reeds van te voren hadden de Nazi's Ban den Volkenbondscommissaris geruststellen de verklaringen afgelegd voor het geval zij het bewind van de Vrije Stad zouden overnemen. Thans nu hun overwinning een feit is gewor den, heeft Dr. Hermann Rauschning, de voor- K ROME, 31 Mei. (Reuter.) Hedenmorgen had in tegenwoordigheid des Pausen de voorlezing plaats van het decreet, waardoor de wonderen worden goedgekeurd die zijn aangevoerd voor de Heiligverklaring der Zalige Bernadette Sou birous. Z. H. Paus Pius XI vierde vandaag zijn 76sten verjaardag. Zooals gewoonlijk ging dit met geen enkele officieele plechtigheid gepaard. Wel kwamen er talrijke telegrafische gelukwenschen binnen. WEENEN, 31 Mei. (W. B.) Vandaag werden in het Bruine Huis te Weenen, in de partij lokalen der N.S.D.A.P. en in de woningen van talrijke Nazi's huiszoekingen verricht. Aanlei ding hiertoe was het verspreiden van een vlug schrift, waarin het aftreden der regeering- Dollfuss geëischt werd. De huiszoekingen lever den niets op. Te Innsbruck zou de huiszoeking en bezetting van het Bruine Huis het gevolg zijn van een volkomen uit de lucht gegrepen bericht der sociaal-democratische Volkszeitung, waarin beweerd werd, dat de S.A. en S.S. in Tirol gisteren van Beieren uit met pistolen en munitie waren uitgerust. WEENEN, 31 Mei. (V. D.) Woensdag is het huis van afgevaardigde Habicht in Linz twee malen doorzocht. Eenige documenten zijn in beslag genomen. Habicht is sinds eenigen tijd als pers-attaché verbonden aan de Duitsche legatie in Weenen en heeft als zoodanig recht op exterritoriale bescherming. WEENEN, 31 Mei (V. D.) De met spanning verwachte ministerraad, die zich heeft bezig ge houden met de maatregelen in verband met het sluiten der Duitsche grenzen heeft alleen besloten een gedwongen visum in te voeren voor reizen uit Oostenrijk naar Duitschland. Bovendien werden nog maatregelen genomen met betrekking tot het vreemdelingenverkeer, o.a. verlaging van spoorwegtarieven en het ver- deelen van 8 millioen Schilling tusschen de bedrijven van het vreemdelingenverkeer, die door het sluiten der Duitsche grenzen schade hebben geleden. De ministerraad zal nog de details bepalen van de verdeeling van deze geldsom. BRUNSWIJK, 31 Mei (W.B.). Vier leiders van den Stahlhelm zijn heden door de politie ge arresteerd omdat zij nieuwe leden hadden aan genomen. Zooals bekend heeft de Brunswijksche minister van Binnenlandsche Zaken den len April j.l. een verordening uitgevaardigd, waarbij het aannemen van nieuwe leden wordt ver boden, Verwachting: Meest zwakke, Oostelijke tot Zuidelijken wind, half tot =j zwaar bewolkt, weinig of geen regen, weinig verandering in temperatuur. Hoogste stand: 767.8 te Jan Mayen. Laagste stand: 753.5 te Valentia. Zon op 4.47, onder 9.10. Licht H op 9.40. Eerste Kwartier 1.13 n.m. iuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiniiii LANSING (Kansas), 31 Mei. (Reuter.) De twee meisjes en de vrouw van een der bewa kers der gevangenis van Lansing, die door de ontvluchte gevangenen als gijzelaars werden vastgehouden, zijn vrij gelaten en konden te- rugkeeren. DESSAU, 31 Mei. (V. D.) Hedenmorgen vroeg heeft bij Latdorf in het district Bernburg een ernstige natuurramp plaats gehad. Het kalkgesteente bij Eiserfurth is over een breedte van 500 Meter in de Saaie gestort en heef* de rivier geheel versperd, zoodat het water buiten de oevers trad en door een nabij de plaats van het ongeval gelegen bergweide stroomde. In den bovenloop van de rivier steeg in eenige minuten de waterstand met een hal ven meter en voor de geheele omgeving is het overstroomingsgevaar zeer groot. De ramp geschiedde vanmorgen tegen half negen en is vermoedelijk veroorzaakt door den hevigen regenval van de afgeloopen 48 uur. iiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMMiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiMiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimmiiiiiiiMMiiimiiiti iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiifmiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiifimiiiiiiiiimiiiiiiiiitiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiiimiiitiiiiiiiiiu BERNBURG 31 Mei (V. D.) Tegen 8 uur he denavond waren reeds groote oppervlakten grond langs de Saaie overstroomd. De staatsarbeids- dienst was er na veel moeite in aanwezigheid van den rijksstadhouder, Loeper, in geslaagd om de plaats der instorting heen een ongeveer 3 M. breeden geul te graven, zoodat het stuw- water boven de plaats der instorting een weg vindt en daardoor heen weer in de Saaie terugvloeit. Deze geul zal worden uitgediept. Men zal dan beginnen met het wegbaggeren van de kalkmassa's in de oude Saaiebedding. Intusschen ligt de scheepvaart boven en bene den de plaats der instorting voor maanden stil. De plaats des onheils wordt bewaakt door ar beidsdienst, SA, SS, Stahlhelm en tcehnlsche noodhulp. PARIJS, 31 Mei. (Reuter) De minister voor de Luchtvaart Pierre Cot en de vertegenwoor digers der verschillende Fransche luchtvaart maatschappijen hebben een verdrag ondertee kend, waardoor alle Fransche maatschappijen tot een enkele zijn samengesmolten. De fusie zal met ingang van September in werking treden. De staat verleent de nieuwe maatschappij voor dit jaar een subsidie van 155 millioen franc. De nieuwe overeenkomst is 15 jaar geldig. PRAAQ, 31 Mei (W.B.). De Kleine Entënte heeft zich in haar zitting van vandaag prin cipieel voor geheele schrapping der oorlogs schulden, voor stabiliseering der valuta en voor het uit den weg ruimen van intern, handels belemmeringen, alsmede voor een voorkeurs behandeling der landbouwproducten der midden- en Oost-Europeesche Staten uitgesproken. De Kleine Entente aldus werd verder ver klaard, ziet met vertrouwen naar de ontwikke ling van haar betrekkingen met Rusland. Voor het overige volgt de Kleine Entente een poli- t •:<- des vredes die de grondstellingen der vol kenbondsverdragen getrouw zal blijven. De Kleine Entente heeft geen ander doel dan een vreedzame reorganisatie voor Midden-Europa te dienen. BERLIJN, 31 Mèi (V.D.) Rijkspresident v. De Nationaal-socialistische partij van Dan- Hindenburg heeft Woensdagmiddag den Rijks- zig heeft haar voorzitter, dr. Rauschning, uitverkoren tot senaatspresident van deze vrije stad minister van Buitenlandsche Zaken, Freiherr v. Neurath ontvangen, die hem rapport uitbracht over kwesties van buitenlandsch politieken aard. ROME, 31 Mei (W.B.) Rijksminister Goebbels heeft vanmorgen verschillende fascistische in richtingen bezocht en daarna de Itaüaansche en Duitsche pers ontvangen. De sterkste indruk, dien het jonge fascisti sche Itaüë bij mij heeft achtergelaten is Mus solini zelf, zoo zeide Goebbels. Hij vertegenwoor digt wil en geest in een zeldzame harmonie. In een woord hij is een politiek genie. Ofschoon de duce als mensch en als persoon lijkheid al het andere verre overtreft, zoo staan toch rondom hem 'n heele rij uitste kende mannen, van wie ik den indruk gekregen heb, dat zij voor het regime en voor de conse quente voort zetting der fas cistische politiek van onschatbare waarde zijn. Italië zelf biedt het imposante beeld van tucht en orde. Musso lini's onsterfe lijke verdienste zal altijd daarin bestaan, dat hij het Itaüaansche volk het gevoel heeft ingeprent, dat het tot de naties van den eersten rang behoort. Ik kon mij er bü een bezoek in Littoria van overtuigen, van welk een enorme scheppende kracht het fascisme bezeten is. Wat 2000 jaren vergeefs geprobeerd hebben, heeft Mussolini, tot werkelijkheid gemaakt: de Pontijnsche moe rassen is een vruchtbaar land geworden en midden in den vrede heeft het jonge Italië een nieuwe provincie veroverd. De filmkunst van het fascistische regime is veelbelovend en verwekt groote verwachtingen. Ik gevoel behoefte door middel van de pers der beide landen den bewonderenswaardigen Duce, zijn regeering en zijn partij mijn diepe dankbaarheid tot uitdrukking te brengen voor de zoo buitengewoon hartelijke wijze, waarop ik in Italië ontvangen ben. Mijn groet en mijn hartelijkste wenschen gelden het koninklijk huis Savoje, het fascisme, zijn Duce, en het heele Itaüaansche volk. BERLIJN, 31 Mei (W.B.) Naar de „Angriff" verneemt heeft Mussoüni gistêren bij de ont vangst ter eere van dr. Goebbels in de Duitsche ambassade te Rome het volgende gezegd over de poütieke ontwikkeüng in Duitschland: De Duce verklaarde, dat gezag, orde en disci- püne de grondslag van iederen staat is. Evenals in Italië moet er slechts één officieele partij zijn. Deze partij moet het volk, moet de natie vertegenwoordigen en alle deugden van hft volk tot uitdrukking brengen. Toen men den duce vroeg wat hij over Duitschlands toekomst dacht, zei hij zeer beslist: „ik hou de toekomst der nationale revolutie in Duitschland absoluut verzekerd." DR. GOEBBELS ROME, 31 Mei (Reuter). Duitschland heeft zich heden accoord verklaard met de redactie van het vier mogendheden-pact. Zooals men weet hebben Frankrijk en Engeland en ook Italië het verdrag reeds gesloten. De duur van het pact is bepaald op 10 jaar. ROME, 31 Mei (Eigen bericht) Artikel 3, dat betrekking heeft op de ontwapening, is uit het pact van vier gelicht, omdat de ontwape- ningskwesies het onderwerp zullen uitmaken van een andere overeenkomst, nu alle vier mo gendheden Roosevelt's voorstel, gebaseerd op het plan van MacDonald, aanvaard hebben. .(United Press) BERLIJN, 31 Mei. Volgens een officieele me- dedeeling heeft het rijkskabinet heden een wet aangenomen tot vermindering der werkloosheid waarbij de rijksminister van financiën gemach tigd wordt arbeids-schatkistbiljetten tot een totaal bedrag van een milüard Rijksmark uit te geven ten behoeve van bevordering van open bare werken, particulieren woningbouw, onder - grondsche bouwwerken etc. De wet bevat verder bepalingen inzake vrij heid van belasting voor vervangende aankoo- pen, voor een vrijwillige gave ter bevordering van den nationalen arbeid, voor het overbren gen van vrouwelijke werkkrachten in het huis houden en voor de bevordering van het sluiten van huwelijken door hulp aan gehuwden en huwelij ksleeningen. De rijkskanselier stelde voor om behalve deze voorstellen eenige groote arbeidsprojecten ten spoedigste aan te vangen. Er werd besloten een commissie te vormen onder leiding van den president van de rijks bank, die de met het werkverschaffingsprogram samenhangende financieele problemen zal be werken en die gevolmachtigd zal zijn om alle aangelegenheden, die de geld- en kapitaal markt betreffen te regelen en te controleeren, opdat geen verstoring ontstaat van den geld- en kapitaalmarkt door verkeerde disposities of door het ingrijpen van onverantwoordelijke instanties. De eerstvolgende kabinetszitting vindt na de Pinksterdagen plaats. BERLIJN, 31 Mei. (W. B.) Het bericht van Havas betreffende het sluiten van een verdrag over den bouw van een luchtschiphaven bij Rio de Janeiro wordt te Friedrichshafen bevestigd. Dr. Eckener zal met den eerstvolgenden tocht van de „Graf Zeppelin", half Juni, naar Duitschland terugkeeren. GENèVE, 31 Mei (V. D.) Het presidium van de ontwapeningsconferentie heeft Woensdag avond na streng geheime onderhandelingen, die drie uur duurden en waaraan op uitdrukkeüjk verlangen van den voorzitter, Henderson, al leen de delegatieleiders deelnamen een besluit egnomen, volgens hetwelk na beëindiging van de eerste lezing van het onwapeningsontwwerp, hetgeen waarschijnlijk midden volgende week zal zijn, het presidium wordt gemachtigd de tweede definitieve lezing van het verdragsont- werp voor te bereiden en een definitieven ver dragstekst uit te werken. Verder is besloten, dat de voorbereidende werkzaamheden van het presidium op 27 Juni beëindigd moeten zijn. Na beëindiging van de eerste lezing verdaagt de hoofdcommissie zich dan tot aan dit tijdstip. DARMSTADT, 31 Mei (W.B.) De coüeges aan de technische hoogeschool te Darmstadt zijn hedenmiddag wederom begonnen. BERLIJN, 31 Mei. (V.D.). Rijkskanselier Adolf Hitler heeft Dinsdag een bespreking ge had met den partijleider van het Centrum, dr. Brüning, geüjk van Centrumzijde wordt medegedeeld. Het betreft hier het voortzetten van de politieke gedachtenwisseling, die onge veer 14 dagen geleden in een onderhoud tus schen Brüning en den rijkskanselier is ingeleid. WASHINGTON, 31 Mei Het gerucht doet de ronde, dat het mogelijk is, dat Woodin tot gezant te Berlijn zal worden benoemd indien hij besluit zijn functie van minister van Finan ciën neer te leggen. (United Press) Hoofdcommissie der ontwapeningsconferentie volgende week verdaagd. Disconto-verlaging in Zweden en Denemarken. Huiszoekingen bij Nazi's in Oostenrijk. „Völkische Beobachter" te Weenen in beslag genomen. Oostenrijksche regeering voert een gedwongen visum in voor reizen uit Oostenrijk naar Duitschland. Ambtsaanvaarding jhr. mr. Ruys de Beeren- brouck als voorzitter der Tweede Kamer. Productie der rijwielnijverheid in 1932 weder om gedaald. Hooger beroep in de zaken tegen de commu nisten Lou de Visser en Roestam EffendL Verlaging luchtpassage-tarieven. Benoemd tot apostolisch prefect van Jubbulport (Br.-I.) de zeereerw. heer I. Dubbelman, O. Praem. Moeilijkheden bij de werkverschaffingen. Gegevens der werkloosheid van 813 Mei. Jaarverslag Koninküjke Olie. Wijziging en uitbreiding van het bondsgebouw van den R. K. Middenstandsbond. Men seint ons uit Rome d.d. 31 dezer: Dinsdagmorgen heeft Mgr. dr. Jan Olav Smit in den Sint Pieter op het graf van den H Pe trus een H. Mis opgedragen voor de groep van Nederlandsche, Duitsche en Engelsche Graai- meisjes die ter gelegenheid van het H. Jaar een pelgrimstocht naar de Eeuwige Stad on dernamen. Om tien uur hedenmorgen hebben de meisjes Rome verlaten. De eerste étappe der terugreis is Lugano. WEENEN, 31 Mei (W.B.). De „Völkische Beo bachter" van vandaag en het te München ver schijnende weekblad „Die Brennessel" zijn he denmiddag in beslag genomen en we! wegens opruiing tegen de regeering en beleediging van den Bondskanseüer. Ook de communistische Rote Fahne" is in beslag genomen. STOCKHOLM, 31 Mei. (Reuter.) De Zweed- sche Rijksbank heeft met ingang van 1 Juni het disconto van 3% pCt. op 3 pCt. verlaagd. Ook de Deensche Nationale Bank heeft haar disconto met een pCt. verlaagd. Evenals in Zweden bedraagt dit thans 3 pCt. NEW-YORK, 31 Mei (Reuter). De Federale Reserve Banque te Boston heeft haar disconto van 3% pCt. tot 3pCt. verlaagd. Hoogste stand op Donderdag 1 uur n-m.: 757 Vorige stand: 756.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1933 | | pagina 1