Het gulden boek der Zuiderzee
De transfer-besprekingen
De landsmiddelen
van Indië
EEN HERINNERINGSWERK
.RADIO-PR OGRA MM A
ONGUNSTIG RESULTAAT
DINSDAG 6 JUNI
De oude binnenzee leeft er in
woord en beeld voor de
geslachten van heden
en morgen
Schat van bijdragen
Scheuring in de
R.K. Volkspartij
De af deeling Tilburg uit de
partij getreden
SCHEEPSBRAND
De kapitein omgekomen
Uittocht K.R.O.-vloot
Zondag 16 Juli openhouden
EEN TRAGISCH EINDE
Dood in de gevangeniscel
gevonden
MET OPZET TE WATER
Een meeningsverschil over
het rijden
Woensdag 7 Juni 1933 chen 10-30 Gramofoonmuziek' Populalr
Prof. dr. G. van Poelje
Officieel benoemd tot directeur-
generaal van het onderwijs
„VOOR DEN MEISJESBOND,
MENEER"
Jeugdige collectrices te Weesp
De eenzame uit Kerkrade
NIEUWE GENERAAL DER
PATERS FRANCISCANEN
Nederlandsche delegatie wenscht
geen verantwoordelijkheid te
dragen voor besluiten der
Rijksbank
Hevig protest tegen
moratorium
In het eerste kwartaal twaalf
millioen minder
Lithografisch bedrijf
Tot overeenstemming gekomen
KOMMIES DOODGEREDEN
De dader heeft volledig bekend
Geen loon-conflict
Werknemers in de sigarenindustrie
accepteeren de nieuwe
voorwaarden
WAT ONS LAND NOG TE
GOED HEEFT
Vorderingen op het buitenland
HOOGER BEROEP
Om „Rerum Novarum"
T alenwonder
Nederlanders bij den
H. Vader
Gezellendag te München
afgelast
MOTOR TEGEN AUTO
Twee zwaargewonden
BENZINELAMP UIT ELKAAR
GESPRONGEN
Schippersknecht gewond
Valschheid in geschrifte?
De moordaanslag te Wateringen
Pastoor N. v. Erp teraardebesteld
De Zuiderzee is afgesloten. Het getij verstilde
langs haar kusten. Op het „meer" zwerven de
grauwe, verwaarloosde botters om een laatste
vangst. Eindelijk wordt het klaar, dat een ver
leden is afgesloten en wijkt, can nimmer terug
te keeren. Eiken nieuwen dag ontglipt ons iets
dierbaars en vertrouwds, dat wij jaren veilig
waanden, maar thans moeten missen vóór we
ons rekenschap gaven van bezit en verlies.
Er gaat iets veranderen langs de boorden der
oude binnenzee, geleidelijk ten deele, maar ook
snel. Met zorg en weemoed gaan in onze dagen
de gedachten van ieder uit naar haar stadjes,
dorpen en eilanden. Hier voltrekt zich op heden
een proces, dat rukt aan de fundamenten van
wat gisteren nog /as een monument van land
en volkseigen schoonheid. En in den geest zou
men willen omvatten alles wat er leefde en
werkte, wat er ademde die gansch eigen sfeer,
wat er toonde een eigen karakter, de hrinne-
ring aan zoovele indrukken en belevenis, die
onvergetelijk zijn.
Voor ons ligt „De Zuiderzee", een herinne
ringsboek, uitgegeven door Scheltema en Hol-
kema's Boekhandel en Uitgevers-Maatschappij,
Wij hebben het doorgelezen tot de laatste
pagina, wij kennen den inhoud zoo goed als
de beschrevenen zelve en toch bladeren wij
telkens en telkens opnieuw met liefde en ont
roering van bijdrage tot bijdrage. Hier ligt dan
wat wij wenschten en wat allen, die de oude
Zuiderzee kenden en lief kregen, met vreugde
zullen begroeten: een prachtboek, een waarde
vol bezit, niet slechts door de uiterst verzorgde
uitgave, maar vooral ook omdat het geeft een
samenvatting van alles wat eens was en thans
moet ondergaan in een nieuwen, ongewissen
tijd.
De groote aantrekkelijkheid van dit werk is
een keur van 190 illustraties, voor het meeren-
deel foto's, met zorg gekozen. Van deze foto's
spreekt de sfeer van de oude zee sterker dan
de beste beschrijving kan benaderen. Zij geven
een gaaf beeld van wat er reilde en zeilde op
en om dat wondere waterpalet. waarvan nu de
kleuren vervagen en verdwijnen.
Van den strijdbaren Heemschutter dr. Henri
Polak is de voornaamste bijdrage: „Langs de
Oevers". Voor toekomstige geslachten heeft hij
zijn opstel bestemd, om, zoo zegt hij, aan dezen
een, zij het onvolkomen beeld te geven van het
geen men in onze dagen roekeloos aangetast
en vernietigd heeft. Het kan niet anders, of
den schrijver van „Het kleine land en zijn
groote schoonheid" lag die zee wel zeer na
aan het hart en hoe hij haar heeft gezien, blijkt
heel duidelijk als hij vertelt, van het kleuren
spel in en boven haar watervlak:
„Onder de wisselende luchten vertoont zij
(de Zuiderzee) een kleurenspel, geheel verschil
lend van dat der Noordzee. Zij is, om het
eenigszins oneigenlijk uit te drukken, van een
andere textuur. De Zuiderzee heeft, als de
zon hare stralen op haar neer zendt, of als er
'n lichte, doorschijnende nevel over haar wa
twen zweeft, iets zeer liefelijks, iets fijn-kleu
rigs, iets dat herinnert aan de Middellandsche
Zee, gezien van haar Italiaansche en Fransche
kusten. Hier vertoont het watervlak een fijne
parelmoertint, of een zacht glanzend parel
grijs, elders een irriseerenó kleurenbeeld, of een
kleurenmengsel van zacht paars, door vaag
geel gaande tot helder groen."
Met den lezer zwerft Polak langs Flevo's
kustlijn door droomstadjes en ruige, vriende
lijke dorpen. Hij weet er van te vertellen met
liefde en smaak. Toch een enkele opmerking,
doctor. Waarom ook nu weer niet gerept van
een der meest karakteristieke dorpjes langs
de zee: het nederige, maar juist daarom zoo
innig-mooie Durgerdam? Waarom niet gelet op
de grootsche ruim te-werking buiten Kuinre?
En Vollenhove zou geen echt Zuiderzeestadje
zjjn?
Henri Polak's bijdrage heeft tenslotte deze
groote beteekenis. dat juist zij dit gedenkboek
aanvaardbaar en waardevol maakt voor allen,
óók voor hen, die de vernietiging der Zuider
zee betreuren en verfoeien als een ongerecht
vaardigde daad. Polak deelt dit standpunt en
hij verloochent het nergens.
Het folkloristisch element der Zuiderzee is
beschreven door D. J. van der Ven. Aan hem
weet men niet wat men heeft. Beziet hij de
dingen zuiver wetenschappelijk, louter als
merkwaardigheid, die geboekstaafd moet wor
den, of speelt ook de liefde tot zijn object een
rol? Soms twijfelt men daaraan. Hij mist die
bezielde strijdbaarheid van den heemschutter.
D. J. van der Ven inventariseert met minu-
tieuse nauwlettendheid en uitmuntende kennis
van zaken. Hij beheerscht zijn materiaal vol
komen en heeft daarbij een soepelen, sappigen
verhaaltrant, met wonderlijk flair, om van
't eene op 't andere thema over te stappen. Wat
er leeft onder de menschen der Zuiderzee aan
traditie, zeden en gewoonten, ontrafelt en ont
leedt hij, om het op te öisschen, gearrangeerd
tot een smakelijk geheel, v. d. Ven's bijdrage
geeft een indruk van den ongedachten rijkdom
aan cultuurbezit, dat met het Zuiderzeevolk
zal vergaan.
Van den verderen inhoud noemen wij: ir. J.
C. Ramaer, „De oudste geschiedenis der Zui
derzee"; jhr. dr. P. J. van Winter, „De Zuider
zee in de geschiedeenis van de Nederlandsche
Gewesten', C. W. Ritter, „De economische be
teekenis van de Zuiderzee", ingeleid door mr.
G. Vissering. Merkwaardig is wat Ritter zegt
aan het slot van zijn bijdrage: „De visscher,
baas op zijn eigen schip, placht een hard,
maar vrij bestaan te hebben. Juist de voor
waarden, om een ras te kweeken, dat in vele
gevallen als het zout der natie kan worden be
schouwd, Menschen met prachtige tradities,
van religieuzen, ingetogen levenswandel, on
aangetast door de verslappende en ondermij
nende invloeden van het modern maatschap
pelijke leven." Over hun bedrijf sprekende, zegt
hij: „helaas wijzen alle teekenen uit, dat het
typisch christelijk ideaal van individueele vrij
heid, zooals die in een bedrijf als van de Zui-
derzeevisschers zoo treffend aanwezig was,
voorloopig heeft afgedaan."
Dr. G. C. van Kloeke schrijft vervolgens over
„De tongvallen langs de Zuiderzeekust en de
eilanden." Zeilliefhebbers zullen genieten van
de prachtig geïllustreerde bijdrage van H. C.
A. van Kampen: „De Zuiderzee en de weter-
sport". Rinke Tolman vertelt van vogels der
Zuiderzee, dr. H. C. Redeke behandelt de hy
drobiologie, ir. J. L. van Soest den planten
groei. Aan de toekomst van het Zuiderzeege
bied wijdt dr. H. N. ter Veen een beschouwing.
Tenslotte schrijft dr. ir. H. Wortman over „De
Zuiderzee na de afsluiting en droogmaking".
Zoo is dus geen enkele facet van den fonke
lenden diamant onbelicht gelaten. Saamgebun-
deld vormen deze bijdragen het mooiste mo
nument, wat ter gedachtenis aan de oude Zui
derzee kon worden opgericht. Elke Nederlander,
die liefde heeft voor zijn land en volk, zal prijs
stellen op het bezit van dit werk, dat wy mo
gen noemen: „Het gulden boek der Zuiderzee."
In de Vrijdagavond onder voorzitterschap van
den heer F. Donders gehouden vergadering van
de afd. Tilburg der R.K. Volkspartij is met
algemeene stemmen besloten uit de partij te
treden.
Het Tweede Kamerlid mr. P. Arts was op
deze vergadering niet aanwezig.
De vergadering werd gehouden naar aanlei
ding van het besluit van Felix Donders en vier
andere gemeenteraadsleden van Tilburg, om
hun mandaat ter beschikking te stellen.
De heer Donders stelt ook zijn mandaat als
lid der Provinciale Staten van Noord-Brabant
ter beschikking.
De vergadering verzocht den betrokkenen
him mandaten te blijven vervullen.
Reuter seint onr uit Bizerta, dat het Neder
landsche stoomschip Apollinaris III uit Rotter
dam, metende 199 ton, brand is uitgebroken.
De kapitein is om het leven gekomen.
Omtrent den brand aan boord van de Apo-
linaris ni wordt nader gemeld, dat het schip
op weg was naar Alexandrië en te Bizerta bin
nenliep wegens averij.
Om een uur gisternacht brak de brand uit.
Onmiddellijk snelde de brandweer van de-i
marine en een sectie tirailleurs te hulp.
De kapitein van het schip, Lehrer, kwam in
de vlammen om, twee leden van de bemanning
werden gewond.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Om vijf uur gisterochtend was de brand ge-
bluscht.
De schade is aanzienlijk.
Het Dag. Bestuur van den Kath. Radio Bond
in het Bisdom Haarlem deelt ons het volgende
mede:
16 Juli a.s. gaat voor den KR.O. een grootsche
dag worden. De luisteraars van het Haarlemsche
Diocees en eventueel van andere Diocesen
worden uitgenoodigd deel te nemen aan den
tocht pleziertocht en propagandatoeht van
de te bemannen KJR.O.-vloot. Een schitterende
dag wordt het, waarvan de bijzonderheden in
de pers, door een radio-rede en met kleurige
programma's zullen worden bekend gemaakt.
De Bond heeft reeds lang beslag gelegd op een
groot aantal groote booten, die gepavoiseerd,
met muziek aan boord, 16 Juli 's morgens uit
Leiden zullen vertrekken, en die, naar gelang
het aantal deelnemers grooter is, een des te ge
weldiger vloot en des te indrukwekkender
schouwspel zullen vormen, als ze met het vlagge-
schip voorop, uitvaren over de Brasemermeren
en Kagerplassen. De besprekingen met de
spoorwegen zijn reeds beëindigd; voor extra-
treinen wordt gezorgd. In Leiden op den Burcht
wordt 's morgens een H. Mis gelezen, zoodat
iedereen, van Den Helder en Vlissingen, kan
meegaan.
De kosten zijn minimaal klein. De organisatie
is in geroutineerde handen, de Bond, die dit
initiatief nam, rekent op aller belangstelling.
De vele interessante bijzonderheden van dezen
geweldigsten aller propagandatochten een
vloot van 10, 20, groote booten wor
den later gepubliceerd.
Voor het oogenblik is het parool:
Houdt 16 Juli a.s. vrij
t
De geschiedenis van de verdwenen geldzen
ding aan het postkantoor te Heerlen, waarover
wij reeds uitvoerig gemeld hebben, heeft een
treurig einde gevonden.
De dader die zich het aangeteekende stuk
had toegeëigend en te Antwerpen was gear
resteerd, was in de gevangenis opgesloten.
Thans verneemt „Het Handelsblad" dat hij
dood in de cel is gevonden.
Het schijnt, dat de man aan een kwaal leed,
die door de emoties van de laatste dagen ver
ergerd was. Mogelijk is een ongeluk niet uit
gesloten.
Het is gebleken, dat de man nog in het be
zit was van 9600 mark. Het overige geld was in
kleinigheden omgezet.
De vrouw van den man, die te Heerlen als
verdacht van' medeplichtigheid was opgesloten,
is in vrijheid gesteld en over de grens geleid.
Vrijdagavond omstreeks half elf is op den
Zuid Buitensingel te Den Haag tegenover het
Ziekenhuis een auto te water gereden. In den
auto waren gezeten de eigenaar, de 41-jarige
A. I. v. d. Br., garagehouder, wonende aan den
Zuid-Buitensingel, een tienjarig zoontje van v.
d. S., de 29-jarige vleeschhouwersknecht A. v.
d. W. uit de Netscherstraat en de bestuurder,
de 38-jarige verlofhouder J. W. 8., wonende in
de Calandstraat. Toen de inzittenden een mee
ningsverschil over het rijden kregen, zeide de
bestuurder SA „Dan moet de auto het water
maar in", waarop hij meteen in den singel reed.
De eigenaar v. d. S. en de bestuurder S. ge
raakten te water, terwijl de twee anderen tijdig
uit den auto konden springen. De te water ge
raakten kwamen zonder eenig letsel weder op
het droge en begaven zich naar huis. De be
stuurder S. is in zijn woning door de Politie ge
arresteerd en aan het Hoofdbureau in bewaring
gesteld. De kraanwagen van de Politie, heeft
den auto gelicht en naar het Hoofdcommissa'
riaat overgebracht.
HUIZEN. 1875 M. NCRV 8.00
Schriftlezing en meditatie 8.15 Gramo
foonmuziek 10.00 Morgendienst door ds.
J. F. W. Erdman 10.30 Feestvergadering
ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan der
Weesinrichting „Neerbosch" 12.00 Poli
tieberichten 12.15 Gramofoonmuziek
12.30 Kwintet onder leiding van Piet van
den Hurk -2.005.00 Middagvergadering
van den Bond van Meisjesvereenigingen op
Geref. Grondslag in Nederland 5.00 Kin
deruurtje door A. de Vries 6.00 Gramo
foonmuziek 6.30 Op last van den Mi
nister van Waterstaat afgestaan 7.00
7.15 Politieberichten 7.15 Persberichten
van het Ned. Chr. Persbureau. 7.30 Adju
dant G. Clays, Leger des Heilsmuziek
8.00 Zuid-Limburgsche-avond 10.00 Vaz
Dias 10.10 Gramofoonmuziek 11.30
Sluiting.
HILVERSUM, 296 M. VARA 8.00
Gram.muzlek VPRO 10.00. Morgen
wijding VARA 10.15 Uitzending voor de
arbeiders in de Continubedrijven. De No-
tekrakers onder leiding van Daaf Wins
12.VARA Klein-orkest onder leiding
van Hugo de Groot 1.45 Verzorging
van den Zender 2.00 Vrouwenuurtjs
door mevrouw H. T. WerkhovenDijkhuis
3.00 Voor de kinderen. De Fliereflui
ters onder leiding van J. van der Horst
5.30 De Flierefluiters onder leiding van J.
van der Horst 6.00 Zender-wisseling
6.01 Gramofoonmuziek 6.30 Orgelspel
dor Joh. Jong 7.00 Actueel allerlei uit de
arbeidersbeweging (N.V.V.) 7.20 Herha
ling S. O. S.-berichten 8.00 De Vakbewe
ging XXVI. „Vormen van strijd", door S.
de La Bella 8.20 Londensch arbeiders
koor 9.00 VARA-orkest oner leiding van
Hugo de Groot 9.30 Londensch arbeiders
koor onder leiding van Alan Bush 10.00
VARA-orkest onder leiding van Hugo de
Groot 10.25 Vaz Dias 10.35 Orgel
spel door C. Steyn 11.05 Gramofoon
muziek 12.00 Sluiting.
LUXEMBOURG, 1191 M. 19 uur Uit
zending voor Luxembourg. Lichte gramo
foonmuziek 19.45 Weeroverzicht 19.50
Symphonisch concert van gramofoonpla-
ten 20.30 Causerie over een actueel on
derwerp 20.40 Lichte gramofoonmuziek
2 luur Nieuwsberichten in het Fransch
21.10 Voortzetting concert lichte gramo
foonmuziek 21.45 Nieuwsberichten in
het Duitsch 21.55 Dansmuziek en ge
varieerd programma van gramofoonplaten.
(In de pauzes de slotnoteeringen der wis
selkoersen van de voornaamste Europeesche
beurzen, de laatste goederenprijzen en de
laatste sportberichten. De aangekondiging
hiervan geschiedt in drie talen).
BRUSSEL, 509 M. 12.20 Klein orkest
onder leiding van P. Leemans 5.20
Concert door het klein-orkest onder lei
ding van P. Leemans 8.20 Symphonie-
concert onder leiding van Hermann Scher-
programma.
KALUNDBORG, 1154 M. 12.20 Srijkor-
kest van „Bellevue Strandhotel", onder
leiding van Herald Andersen 3.50 Het
orkest van restaurant „Wivex", onder lei
ding van Teddy Petersen 10.45 Ope
retteconcert door het omroeporkest onder
leiding van Emil Reesen 11.30 Dans
muziek.
BERLIJN, 419 M. 4.50 Populair con
cert door de Bernard Derksen-kapel 6.30
Vocaal concert 10.20 Dansmuziek door
het ensemble Julius Tomsen.
HAMBURG, 372 M. 2.30 Gramofoon
muziek. Duitsche opera's en operettes
4.20 Concert door de Hamburger Philhar-
monie onder leiding van José Eibenschütz
10.40 Kamermuziek door het Rathje-
kwartet 11.10 Populaire muziek uit
Café Wallhof te Hamburg.
KONIGSWUSTERHAUSEN, 1635 M.
12.20 Gramofoonmuziek 2.20 Gramofoon
muziek 8.20 Kamerorkest onder leiding
van Hans Bullerian m. m. van solisten
11.20 Concert van Hamburg.
LANGENBERG, 472 M. 12.20 Populair
concert 1.20 Middagconcert onder lei
ding van Eysoldt 8.35 Militair concert
10.40 Kamermuziek.
DAVENTRY, 1554 M. 12.20 Orgelcon
cert door Quentin Maclean 3.35 Con
cert van Bournemouth, door het Stedelijk
Orkest onder leiding van Sir Dan Godfrey
8.20 Concert door het B. B. C.-orkest
(Afd. G) onder leiding van Joseph Lewis
11.05 Roy Fox en zijn band in „Mon
seigneur".
PARIJS (Eiffel), 1446 M. 8.50 Con
cert onder leiding van E. Flament.
PARIJS (Radio), 1724 M 12.35 Con
cert door het omroeporkest 12.50 Or
gelrecital 7.40 Populair concert 8.20
Uit Boedapest: Concert onder leiding van
Otto Klemperer.
MILAAN, 331 M. - 8.00 Gramofoonmu
ziek 8.50 „De dochter van den Tam-
bour-Majoor", operette van J. Offen
bach.
ROME, 441 M. 8.50 „I Cavalieri dl
Ekebü", van R. Zandoina.
WEENEN, 517 M. 7.20 Populair con
cert door het Tautenheyn-kwartet 8.45
Uit Boedapest. Concert door het Sympho-
nie-orkest onder leiding van Otto Klem
perer 10.30 Populair concert.
WARSCHAU, 1412 M. 8.20 Populair-
en dansmuziek 8.20 Populair concert
9.30 Pianorecital door Vera Brock; 10.35
Dansmuziek 11.25 idem.
BEROMÜNSTER, 460 M. Gramofoon
muziek 7.30 Het Omroeporkest.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
KATHOLIEKEN RADIOGIDS
Bij Kon. Besluit is bij het Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen benoemd
tot directeur-generaal van het onderwijs prof.
dr. G. A. van Poelje, referendaris ter secretarie
van 's Gravenhage, buitengewoon hoogleeraar
aan de Nederlandsche Handelshoogeschool te
Rotterdam.
Ze hadden zoo maar op straat vergaderd, ter
zijde van het groote kerkgebouw, en ze waren
het er over eens geworden, aldus „De Tele
graaf", dat ze een handwerkclub moesten op
richten. Toen bespraken de kinderen het finan-
cieele vraagstuk. Ze waren het er al spoedig
over eens, dat ze niet bij moeder behoefden aan'
te kloppen, om de benoodigde gelden voor het
inkoopen van „materiaal" als: wol, haakpen
nen en wat dies meer zij. Toenkreeg
Beppie een schitterenden inval.
„Jongens", dus sprak ze haar vriendinnetjes
toe, „weet je wat we doen? We gaan, net als
de groote menschen, speldjes verkoopen."
Dat idee vond enormen bijval. Emmy wist
thuis ergens nog eenig oud lint te liggen en
verschillende vlugge vingertjes vervaardigden
knusse strikjes aan spelden. Deze spelden wer
den op een kussen gestoken en niet lang daarna
stond op het Groote Plein te Weesp een drietal
aardige kleuters dat „speldjes" te koop bood.
„Waar is dat voor, kindje?" vroeg een voor
bijganger, en het antwoord luidde: „Voor den
Meisjesbond, meneer". En tot onuitsprekelijke
verrassing van het drietal, gleed een dubbeltje
in een uitgestoken handje.
Binnen korten tijd bedroeg de collecte-oogst
niet minder dan 55, zegge vijf en vijftig cent.
Dol gelukkig marcheerde de handwerkclub nu
naar een haar bekend adres en sloeg daar voor
een waarde van 47cent handwerk-materialen
in. Slechts een kort oogenblik werd gedebat
teerd over de vraag, wat er met het kassaldo
gebeuren moest. Maar die moeilijkheid was
gauw opgelostde leden van de handwerk
club kochten er drop voor.
De koninklijke goedkeuring zal later worden
aangevraagd.
Het gerechtshof te Den Bosch deed in hooger
beroep uitspraak in de strafzaak- tegen Adam
J. W., mijnwerker te Kerkrade. Deze 63-jarige
had zijn vrouw verlaten, liet haar de mooie
meubeltjes en getroostte zich met het over
schot, een rommeltje van nog geen twintig gul
den waarde, waarmee hij zich inrichtte op den
zolder van een huis, dat hy voor ƒ5000 had
gekocht en gedeeltelijk verhuurde. Daar op zol
der, in zijn eentje, plaatste hij een aantal lange
en korte kaarsen tusschen vodden, welke hij
met petroleum en benzine gedrenkt en op kran
ten neergelegd had. Toen hij de kaarsen had
ontstoken, ging hü voor zijn genoegen met zijn
zwager naar Aken en intusschen zou alles wel
afbranden. Voor de belendende huizen was ge
vaar en zeker voor menschenlevens. Maar de
roode haan kraaide niet hard genoeg en het
kwam niet tot een feilen brand. Verdachte werd
gedagvaard wegens brandstichting en door de
rechtbank te Maastricht veroordeeld tot een
jaar en zes maanden gevangenisstraf, van welk
vonnis verdachte in hooger beroep kwam.
Het gerechtshof bevestigde het vonnis, onder
aftrek van het voorarrest.
In het zesjaarlijksche Generaal-Kapittel der
Franciscanen is tot Generaal gekozen Pater
Leonardus Bello van de Venetiaansche pro
vincie.
De Nederlandsche gedelegeerden, die ter be
scherming van belanghebbenden by Duitsche
leeningen op langen termijn de transferbespre
kingen met de Reichsbank te Beriyn hebben
bygewoond, deelen ons mede, dat deze be
sprekingen geen nuttig resultaat hebben opge
leverd.
De gegevens die hun werden verstrekt, zijn
in een kleine commissie zooveel mogelijk on
derzocht.
Naar aanleiding hiervan is zoowel in de ple
naire zitting als door iedere delegatie afzon
derlijk aan dr. Schacht met nadruk verklaard,
dat er geen enkele aanleiding is om te verwach
ten dat door een transfer-moratorium het
doel dat hij zich stelt, nl. versterking van de
positie der Reichsbank als circulatiebank en
wederopbouw van haar reserve aan goud en
devisen, wordt bereikt. De gedelegeerden ver
klaarden dat zij zich met een transfer-morato
rium niet zouden kunnen vereenigen.
Vele argumenten en voorbeelden uit den laat-
sten tyd hebben de vertegenwoordigers uit de
verschillende landen daarby aangevoerd. Eeni-
ge toezegging van welken aard ook is door den
president der Reichsbank niet gegeven, zoodat
men omtrent het Duitsche transferprobleem by
het einde der besprekingen nog in het duister
tastte. Zooals blijkt uit het communiqué, dat
aan liet slot der besprekingen welke slechts
een informatief karakter droegen door de
Reichsbank werd uitgegeven, is door de verte
genwoordigers der belanghebbenden by Duit
sche leeningen op langen termijn besloten een
vast comité te benoemen, bestaande uit twee
leden voor ieder der vijf landen, die by deze
leeningen het meest geïnteresseerd zyn, te we
ten Engeland, Nederland, de Vereenigde Staten,
Zweden en Zwitserland.
By het uiteengaan der Conferentie heeft de
heer Ter Meulen aan dr. Schacht namens de
Nederlandsche delegatie verklaard, dat de Ne
derlandsche vertegenwoordigers geenerlei ver
antwoordelijkheid voor de maatregelen die de
Reichsbank eenzijdig mocht nemen, wenschen
te aanvaarden en dat zy zich voorbehielden
tegen een transfer-moratorium ten sterkste te
protesteeren. Dr. Schacht heeft de rechtvaar
digheid van dit voorbehoud ten volle erkend en
hy verklaarde dat hy zich bewust was dat de
verantwoordeiykheid voor alle te nemen maat
regelen uitsluitend op de Reichsbank rustte
en dat protesten tegen eenzydige maatregelen,
welke de Reichsbank eventueel zou nemen, hem
alleszins begrijpelijk voorkwamen.
Naar wy vernemen zyn als leden van de
vaste commissie voor de Duitsche leeningen op
langen termijn voor Nederland aangewezen de
afgevaardigden van de Vereeniging voor den
Effectenhandel en van de bankiers-emittenten,
Deze waren te Beriyn vertegenwoordigd resp.
door voorzitter en secretaris dier vereeniging,
de heeren J. Stroeve en mr. W. Cnoop Koop-
mans en door den heer C. E. ter Meulen, lid
der firma Hope Co.
BATAVIA, 3 Juni (ANETA). De opbrengst
van de Landsmiddelen bedroeg in Maart 1933
f 30.300.000.tegen in de maand Maart 1932
f 32.000.000.
In totaal bedroeg de opbrengst van de Lands
middelen in het eerste kwartaal van 1933
f 88.500.000.tegen f 100.500.000.in het eerste
kwartaal van 1932.
Het nadeelig verschil ad f 12.000.000.is als
volgt te localiseeren: belastingen f 1.900.000.
monopolies f 2.800.000.—, producten f 900.000.—,
bedrijven f5.000.000.en diverse middelen
f 1.400.000.—.
Een uitzondering op de dalende tendenz ma
ken de volgende secundaire groepen van ont
vangsten:
De volgende opbrengsten waren, vergele
ken by het eerste kwartaal van 1932 meer: in
voerrechten f 800.000— (verhoogde opcenten),
tabaksaccyns f 2.600.000.— (nieuwe heffing) ze
gelrecht f 100.000.—, vennootschapbelasting
f 100.000.—, landrente f 300.000.—, vermogens
belasting f 400.000.— (nieuwe heffing) zoutmo
nopolie f 100.000— en Banka-tin f 200.000.—.
Van werknemerszüde wordt ons bericht, dat
de arbeiders in het lithografisch bedrijf het
compromis van den Ryksbemiddelaar hebben
aanvaard.
Aangezien de werkgevers dit reeds eerder de
den, zyn de partyen dus tot overeenstemming
gekomen.
De arbeid wordt nu gewoon voortgezet.
De bekende smokkelaar V. d. C., die deze
week nabij Gennep den kommies De Man heeft
doodgereden, is, naar „Het Volk" meldt, terug
gekomen op zijn aanvankelijke ontkenning. Hy
heeft thans bekend den kommies neergereden
te hebben.
Hy beweert echter, dat hy dat niet met op
zet heeft gedaan.
Den man zal doodslag ten laste worden ge
legd. Hy is voor den officier van Justitie ge
leid en vervolgens in het Huis van Bewaring
te Den Bosch ingesloten.
Ook de Ned. Sigaren- en Tabaksbewerkers-
bond heeft nu evenals de katholieke en chris-
telyke organisatie besloten de nieuwe voorwaar
den te aanvaarden. Een motie in dien geest werd
met bijna algemeene stemmen alleen de af-
deeling Eindhoven stemde tegen aangenomen
op de Vrydag en Zaterdag te Amsterdam ge
houden vergadering. Het zyn weer de katholieke
en christelijke organisaties, wien deze motie zy-
delings gebrek aan durf wordt verweten. Daar
zij den stryd opgaven, doet ook de roode orga
nisatie het.
Besloten werd zich by den huidigen toestand
neer te leggen, omdat de werkende noch de
werklooze bondsleden in een avontuur gestort
mogen worden.
Het hoofdbestuur werd vrygelaten om, wat
betreft den duur der nieuwe overeenkomst naar
omstandigheden te handelen.
In een Zaterdag te Nymegen gehouden extra
congres van den R. K. Tabaksbewerkersbor.d
zijn de door de patroons gestelde voorwaarden
aanvaard.
De stand der vorderingen van Nederland op
vreemde mogendheden bedroeg blykens het
jaarverslag van de Algemeene Rekenkamer op
1 Januari j.l. in totaal 124.096.300 gld.
In den loop van 1932 heeft China 17.726 gld.
afgelost (de geheele schuld) en 10.148 gld. aan
rente betaald; voor België bedroegen deze ge
tallen resp. 3.363.000 en 1.103.064 gld. De andere
staten afgezien van Duitschland deden
geen betalingen, zoodat de stand op 1 Januari
j.l. er als volgt uitzag:
Oostenrijk, reliefkrediet en levensmiddelen
krediet ƒ15.873.128; Polen, zaaihaverkrediet
ƒ417.300, kleedingkrediet ƒ1.481.166; Zuid-
Slavië, uitgaven voor uitgewekenen ƒ122.242;
België, diverse be telingen 19.544.000; Rus
land, kosten voor doorvoer van Russische
krijgsgevangenen ƒ423.648, verzorging in krijgs
gevangenenkampen 96.816, in concentratie
kampen, enz. verstr. voeding 146.343, in to
taal ƒ38.109.643.
Voorts behoort nog tot de kasvoorschotten
het aan Duitschland verleende krediet B. Dit
bedroeg op 1 Januari 1932 95.043.151, in 1932
minder opgenomen ƒ9.056.495, stand op 1 Ja
nuari 85.986.656.
Naar wy vernemen is dr. Van der Goes van
Naters in de smaadschrift-procedure tegen het
Kamerlid Henri Hermans, waarbij deze door
den Haagschen politierechter in eerste instan
tie werd vrijgesproken, in hooger beroep ge
gaan.
Toen op den Pinkstermorgen de H.
Geest over de Apostelen was neerge
daald en zij tot de buiten verzamelde
menigte begonnen te prediken, ver
stond ieder hen in zijn eigene taal.
Het wonder der talen was geschied.
Wat Babyion verdeelde vereende de
Pinksterzegen. Men verstomde, allen
begrepen de waarheid.
Nog is die Eeuwige Waarheid te
verstaan voor ieder in zijn taal. Want
het gaat ermede als met de taal van
moeder tot kindzonder taalkennis is
deze te begrijpen. Het Pinksterwonder
herhaalt zich nog voor ieder onzer die
als bij de Kerst-boodschap van
goeden wil is. Niet in de beraadsla
gingen der machtigen, maar in de ziel
van volk en mensch wordt de Waar
heid gehoord en begrepen. Moge ze
door allen eindelijk verstaan en ge
volgd worden. Want ons verwonderen
over het talenwonder is heel wat an
ders dan ons zelf in de gesteldheid
brengen om het wonder te ondergaan.
Men telefoneert ons uit Rome:
Zondagmorgen werd een gezelschap van 75
Nederlandsche pelgrims door Z. H. Paus Pius
XI in audiëntie ontvangen. In een toespraak
prees de H. Vader de Nederlandsche katholieken
voor hun trouw en werkzaam geloof.
Een Wolff-telegram, later bevestigd door den
generaal-secretaris, meldt dat de rijkspolitie
van Beieren verboden heeft, dat de Gezellen-
dag, welke van 8-11 Juni te München zou
Worden gehouden, zal doorgaan.
In verband met de deelname uit Holland,
verzoekt de Centraal-praeses der St. Josephs-
gezellen nog niet af te reizen.
Op het oogenblik is de generaal-secretaris
Mgr. Dr. Natterman in onderhandeling met
den rijksstadhouder, om te bereiken dat de
internationale Gezellendag nog kan doorgaan.
De deelnemers worden vriendelijk verzocht,
de berichten van den centraal-praeses, rector
van Galen, die uiterlyk Dinsdag worden ge
publiceerd, af te wachten
Zaterdagmiddag te ongeveer vier uur had op
den straatweg te Irnsum (Fr.) een ernstig ver
keersongeluk plaats.
Twee metselaars, werkzaam by de Zuiderzee
werken en afkomstig uit Maren en Munneken-
buren, keerden per motorfiets huiswaarts.
Toen een voor hen rydende auto in het dorp
Irnsum vaart minderde, wilden zy voorbijrij
den. Hierby kwam de motorfiets in botsing met
een auto uit de tegenovergestelde richting.
De bestuurder van het motorrywiel werd door
den auto overreden en met verbrijzeld dijbeen
en inwendige kneuzingen opgenomen. Ook de
duopassagier was ernstig gewond, hij had eeni-
ge ribben gebroken.
Nadat twee doctoren de eerste hulp hadden
verleend, werden de beide gewonden, die bewus
teloos waren in zorgwekkenden toestand naar
het ziekenhuis te Leeuwarden overgebracht.
Te Hoornaar (ZE.) is Zaterdagmorgen de
17-jarige schippersknecht B. Molenaar, in dienst
by den schipper H. de Bruin, een ernstig on
geluk overkomen. Op de Noord onder de ge
meente Alblasserdam zou de knecht een ben
zinelamp aansteken om met deze lamp de
motorkap van het schip te verwarmen. Hierby
is de lamp plotseling uit elkaar gesprongen.De
knecht geraakte in brand. Hij had nog de tegen
woordigheid van geest in de rivier te springen.
Spoedig toegeschoten hulp slaagde er in den
jongeman op het droge te brengen. Hy bleek
zeer ernstige brandwonden aan hoofd en armen
te hebben bekomen. Na voorloopig door een
dokter te zyn behandeld is hy per auto naar
zyn woonplaats Noordeloos overgebracht, van
waar hy naar een ziekenhuis zal worden ver
voerd.
Wegens vermoedelyke valschheid in geschrifte
werd Zaterdag een inwoner van Breskens door
de Justitie in hechtenis genomen en in het
Huis van Bewaring te Middelburg ingesloten.
De beide verdachten van den moordaanslag
te Wateringen, H. Z. en G. zyn Zaterdag voor
den Officier van Justitie te Den Haag geleid
en na verhoor in het Huis van Bewaring inge
sloten.
Zaterdagmorgen werd het stoffelijk overschot
van wylen pastoor N. van Erp te Nymegen be
graven. De H. Requiem-mis werd opgedragen
door pastoor G. van Kempen, die ook de ab-
soute verrichtte. Vele Eerw. heeren Geestely-
ken woonden de plechtigheden by.
