Stadsnieuws
Men Scfitifft onót
30
7
25
ZATERDAG 24 JUNI
IN ONZE LICHTHAL
7%
BRABANTSCHE BRIEVEN
I In Londen zijn ze nog niet tot d'n boerenkool gekomen g
NED. BOND VAN MAKELAARS
Redevoeringen mr. de Jongh en
de heer Meeusen
Het uitbreidingsplan
Dr. E. Hamer
FASCIST STAAT TERECHT
Wegens het dragen van een
verboden wapen
N.V. P. J. F. van Oeffel
Toezicht te Zandvoort
A. R. K. A.
Afdeeling Bloembollenstreek
De dienst bij Maatschappelijk
Hulpbetoon
Lade gelicht
Boete-processie L. T. B.
UIT DEN OMTREK
BEVERWIJK
Ontvangst van den nieuwen
burgemeester
HEEMSTEDE
STOOMVAARTLIJNEN
Over'. Fascistische of Communistische
propaganda.
ALS BIJZONDERE AANBIEDING
2000 EL GEBLOEMD ZIJDEN
GEORGETTE in licht en donker fond
EXTRA PRIJS
WASCH-ECHTE
CRETONNE
MOUSSELINE
voorStrandjurken, zeer
frissche kleuren A p
groote collectie A
90 c.M. breed .{*1
19-12% jj
45«W
ZEPHIR-RUITJES
dubb. breed, gegaran
deerd kleur-en 4rt%
waschecht I j
27%
WASCH-FROTTE
nieuw zomer-artikel
voor Japonnen
bloem-dessins
55
SHANTUNG
ZIJDEN CREPE
90 c.M. breed zijden
DE CHINE dubbel
naturel shan- 4
breed in alle AA
tung,zeervoor
effen kleuren "fM
deelig
49
GEBLOEMDE VOILE
in diverse aardige dessins
Spotkoopje
Wij zijn zonder
ij koetsier-op-den-bok
De doelpuntjes
tellen alleen
Hedenmorgen om half 10 werd in café restau
rant Gebrs. Brinkmann te Haarlem de jaar
vergadering van den Ned. Bond van Makelaars
in vaste goederen, assurantiën en hypotheken,
voortgezet.
De voorzitter, de heer A. van Loon, opende
met een woord van welkom tot de aanwezigen
en in het bijzonder tot de beide sprekers, de
heeren mr. J. de Jong uit Den Haag, juridisch
adviseur van den Bond, en H. Meeusen, admi
nistrateur eer gemeente Haarlem, wier onder
werp resp. was: „Rondom de wettelijke regeling
der Makelaardij" en „Uitbreidingsplan en ver
dere bebouwingsregelen".
Het woord was vervolgens aan mr. de Jongh,
die herinnerde aan een voorstel van de Noord-
Hollandsche Makelaarsvereniging uit 1932 om
trent de regeling van de Makelaardij, waarvan
de grondgedachte is een ontwerp van wet tot
uitdrukking is gebracht.
Spr. gaf een overzicht van de pogingen, die
reeds gedaan zijn om de makelaardij in een
rapport nader te regelen en wees op de moei
lijkheid van het onderwerp.
Spr. behandelde vervolgens uitvoerig de ge
schiedenis van de wet op de Makelaardij.
Door den heer H. Meeusen, administrateur
ter secretarie van Haarlem werd een lezing ge
houden over het onderwerp: „Uitbreidingsplan
en verdere bebouwingsregelen".
In zijn inleiding legde spreker bijzonder
den nadruk op 't verschil in de belangen, waar
voor de gemeente moet opkomen en die, waar
voor de belanghebbende eigenaren strijden.
Deze belangen komen dikwijls met elkander in
botsing. Spreker meende, dat daarom de beste
oplossing is, dat de gemeenten de gronden
voor de uitbreiding noodig tijdig koopen of ont
eigenen. Maar de gemeenten kunnen dat niet
altijd en als dan een plan gemaakt wordt,
waardoor eigenaren van hunne perceelen min
der profijt trekken dan zij hadden verwacht,
wordt de schuld vaak bij de gemeente gezocht.
Ten onrechte meent spreker. De gemeente maakt
het plan, rekening houdende met de behoeften
en met de eischen eener behoorlijke stadsuitbrei
ding. Mocht daarvan het gevolg zijn, dat het
belang van den eigenaar in 't gedrang komt,
dan geeft de wet hem voldoende gelegenheid
om te bevoegder plaatse zijn bezwaren kenbaar
te maken. Gedeputeerde Staten en Kroon zullen
dan wel zorgen, dat den eigenaren geen onrecht
wordt aangedaan. Als voorbeeld werd gewezen op
de niet goedkeuring van het uitbreidingsplan
van Bussum. Vervolgens ging spreker na hoe
de gemeenten dit onderwerp reeds lang voor
't bestaan der Woningwet in meerdere of min
dere mate regelden om daarna aan de hand
van voorbeelden te bespreken hoe de ontwikke
ling tijdens het bestaan der Woningwet was ge
weest.
Ten slotte werd meer uitvoerig de thans be
staande regeling en de daarbij bestaande
rechten der eigenaren behandeld. Spreker be
handelde hierbij tevens de schadevergoeding
bij onteigening. De voor de wijziging van 1931
geldende regeling was naar de meening van
spreker vaak in hooge mate onbillijk voor de
betrokken eigenaren. In 1931 heeft men die
onbillijkheid willen opheffen, maar de vraag is
of men niet in een ander uiterste is vervallen.
Ik heb er nog niet veel praktijk van gezien,
zegt spreker, maar wat ik er vangezien heb,
bevestigde mijne verwachting,, dat de nieuwe
regeling in meerdere of mindere mate onbillijk
werkt voor de gemeente, hetgeen spreker door
een voorbeeld verduidelijkt.
Vervolgens werden nog besproken het vast
stellen van rooilijnen en van bebouwingsvoor
schriften voor de bebouwde kom.
ming geheel onvoldoende is, is het dan niet
verstandig, dat zij uit zelfverdediging wapens
dragen? Deze menschen wilden een wereldbe
schouwing bekend maken, dat was hun recht.
Geen middel is thans echter te laag om het
fascisme verdacht te maken, alles is maar ge
oorloofd van roode zijde. Deze verdachte heeft
geen officieele toestemming gehad voor het
dragen van een wapen, pleiter ziet dus schul
digverklaring. Gezien echter de politieke con
stellatie, vroeg hij geen oplegging van straf. De
kantonrechter wees erop, dat hij zich niet met
politiek in de rechtszaal kon inlaten en dat hij
slechts het recht heeft toe te passen.
Hier is een overtreding, zoodat spr. verdachte
tot 10.boete of 10 dagen hechtenis veroor
deelde.
(Ongecorrigeerd)
In den avond van 10 Juni colporteerden een
twaalftal Fascisten met lectuur op de Groote
Markt te Haarlem. Het publiek kon daar niet
tegen en nam een dreigende houding aan. Een
agent nam de Fascisten in bescherming en
bracht ze naar het politiebureau. Daar bleek,
dat enkelen hunner bewapend waren met wa
penstokken, terwijl er zelfs één een pistool
droeg.
Vanmorgen moest voor dit feit terecht staan
de 21-jarige kantoorbediende J. H. J. v. M. te
Heemstede, die een verboden wapen gedragen
had. Verdachte bekende, maar zeide uit zelf
verdediging gehandeld tp hebben. De ambte
naar van het O. M., mr. van der Burg, eischte
15.boete of 15 dagen hechtenis, met ver
beurdverklaring van het wapen.
Het oud-C. H. raadslid, mr. W. de Rijke,
hield een uitvoerig pleidooi, waarin hij wees op
de geringe overtreding en een aantal principi-
eele vragen voorlegde. Waarom hadden deze
jongemannen geen recht om propaganda op
straat te maken? Hebben zij geen recht op de
bescherming van de overheid? Als die bescher-
Vrijdagmiddag is in
het Liduinagesticht te
Purmerend overleden
de Zeereerw. Zeer-
gel. heer dr. E. Ha
mer, pastoor te II-
pendam, oud-rector
van de Mariastich-
ting te Haarlem.
In de algemeene vergadering van aandeelhou
ders der N. V. Technische Maatschappij P. J. F.
van Oeffel te Haarlem werden balans en winst
en verliesrekening over 1932 goedgekeurd. Het
dividend werd, na de gebruikelijke afschrijvin
gen, bepaald op 3 pCt. (vorig jaar 4 pCt.).
De Haarlemsche Reddingsbrigade heeft ge
heel belangeloos en vrijwillig aangeboden, om
een gedeelte strand tusschen Zandvoort en den
Zeeweg onder haar toezicht te nemen.
De heer van Deurzen heeft bij dit spontane
aanbod een niet minder spontane hulp gevoegd.
Hij heeft een afzonderlijk gebouwtje bestemd
als lokaal voor de E.H.B.O. en dat volledig laten
inrichten.
We ontvingen de verzekering, dat het niet de
bedoeling is, om dezen post uitsluitend en al
leen voor gasten van Noorderbad te bestemmen.
Trouwens, de hulp, andere jaren reeds ver
leend, heeft dat al getoond.
In de dezer dagen te Noordwijk aan Zee ge
houden vergadering der Alg. Ambtenarenver-
eeniging, afdeeling Bloembollenstreek, moest een
bestuurslid gekozen Worden, daar de heer P. E.
Oudejans wegens drukke werkzaamheden als
zoodanig bedankt had. Gekozen werd de heer
J. P. de Jong, gemeente-ontvanger van Noord-
wijkerhout.
Hierop hield de heer A. G. Delen, gemeente
secretaris van Noordwijk, lid der afdeeling, een
causerie over het bouwen aan wegen. Spr. zette
uiteen welke regelen de gemeentebesturen stel
len voor het bouwen aan nieuw-aangelegde
wegen en bestaande wegen. Na afloop aankte de
voorzitter den spreker voor zijn leerzame cause
rie. Uit de interessante discussies die hierop
volgden, bleek wel, dat het ingeleid onderwerp
de volle belangstelling had van de leden.
De voorzitter richtte vervolgens eenige af
scheidswoorden tot den heer J. P. Schreven, die
wegens benoeming ter gemeentesecretarie van
Helmond de afdeeling ging verlaten.
Na deze vergadering volgde nog een korte
vergadering van groep VI (gemeente-ambte
neren) onder leiding van den voorzitter den
heer H. J. Lycklama. De heer de Bekker bracht
verslag uit van de jaarvergadering te 's Herto
genbosch. Tot beltuurslid van deze groep werd,
wegens bedanken van den heer A. J. Sanders,
gekozen de heer J. M. J. G. Henkus te Lisse.
Het nieuw-gekozen bestuurslid, de heer J. P.
de Jong, is door het bestuur benoemd tot pen
ningmeester der afdeeling.
Naar aanleiding van het verslag in onze Cou
rant van de zitting van den Politierechter,
waarbij de Dienst van Maatschappelijk Hulp
betoon te Haarlem was betrokken, en de mede-
deeling, dat de critiek door dien Dienst goed ter-
harte genomen was, deelt de heer W. J. B. van
Liemt, wethouder voor Armenzorg, ons mede,
dat een gevolgtrekking door het publiek als
zou de werking van M. H. verkeerd wezen, on
juist zou zijn. Regel is, n.l. dat de bons (voor
melk e.d.) denzelfden dag worden doorgezonden
aan den leverancier. Uitzondering was dit ge
val. De directeur van M. H. deelde ons nog
mede, dat het zeer de vraag is of de melk in
dit geval inderdaad te laat is gekomen. Er is
niets, dat er op wijst en zeker is het, dat toen
de beklaagde zich Zaterdagsochtends (den mor
gen, dat hij de ruiten vernielde) op het bureau
van M. H. vervoegde, niet klaagde over de late
bezorging van de melk, maar andere wenschen
uitte. Het is dan ook niet te verwonderen, dat
toen daar bij den politierechter plotseling over
gesproken werd, de directeur niet direct kon
zeggen of de melk op tijd was geleverd of niét
In het algemeen is er, volgens den heer Van
Liemt, zeker geen reden de werkwijze van M. H.
te -Wijzigen.
Door den heer H„ winkelier aan den Rijks
straatweg, is bij de politie aangifte gedaan, dac
in zijn winkel een lada gelicht is en daaruit een
bedrag van 13.is ontvreemd.
De aangekondigde Boete-processie L.TJfc naar
Heiloo, welke aanvankelijk gehouden zou wor
den 3 Juli, is verzet in verband met seizoen-
drukte van verschillende L.T.B.-leden.
De datum is thans gesteld op: Zaterdag 29
Juli a.s.
De zeereerw. heer Pater H. de Greeve S.J.
zal de predicatie houden.
Het programma voor de ontvangst van den
nieuwen burgemeester op Dinsdag a.s., luidt als
volgt:
2.13 aankomst station Beverwijk, waar de
burgemeester en zijn echtgenoote welkom ge-
heeten worden door het uitvoerend comité en
per rijtuig naar het raadhuis worden gebracht,
waar om half 3 de installatie plaats heeft.
Daarna in de burgemeesterskamer voor
raadsleden en verdere aanwezigen gelegenheid
om aan den burgemeester en zijn echtgenoote
te worden voorgesteld.
6.30 tot 7.30 receptie door den burgemeester
en zijn echtgenoote, te houden in de burge
meesterskamer.
Pijn. 7.30 uitrijden langs de opgestelde ver-
eenigingen en ommegang met deze door de ge
meente: te volgen weg: Breestraat, Alkmaar-
sche Straatweg, Hoflanderweg, Kerkstraat, Ko
ningstraat, Kloosterstraat, Kees Delfsweg, C. H.
Moensplein, C. H. Moensstraat, Dr. Schuit
straat, Schoollaan, Akerendamlaan, Vondel
laan, Stationsplein.
Vertrek burgemeester en zijn echtgenoote.
Daarna concert door de Beverwij ksche Har
moniekapel op het Stationsplein circa 8.30 tot
10.30.
Serenade Ter gelegenheid van den ver
jaardag van hun beschermheer, burgemeester
jhr. J. C. W. v. Doorn, zal het fanfarecorps
„Exelsior" Maandagavond om 8 uur een sere
nade brengen aan diens woning, Van Merlen-
laan 21.
Autotocht voor ouden van dagen Vrijdag
maakten de ouden van dagen hun jaarljjksche
uitstapje.
In totaal waren er 122 personen, waarvoor
31 autobezitters hun auto hadden disponibel
gesteld.
Om kwart over 2 vertrok de stoet van de
Kerklaan langs Heerenweg, Zandvoortsche laan,
door Boekenrode en de Zilk naar Noordwijk aan
Zee. Vervolgens over Katwijk naar Wassenaar,
waar in Hotel de Kievit de thee werd gebruikt.
Vervolgens werd het nieuwe gedeelte van
Wassenaar bezocht, waarna de terugtocht ging
over den Rijksstraatweg, de Deil en Oegstgeest.
Om kwart over 6 arriveerde de stoet weer in
Heemstede.
Behalve thee en enkele versnaperingen ifi
„De Kievit", ontvingen de dames versnape
ringen voor de reis en de heeren een sigaartje.
Het was voor de oudjes een genotvollen mid
dag.
BINNENLANDSCHE HAVENS
IJMUIDEN, aangekomen 22 Juni: Hontestroom.
s„ Londen; Spen, s„ Goole; Inge Maersk, s„ Le
ningrad; Hera, s„ Sundswall (voor Zaandam).
23 Juni: Turaida, s., Leningrad (voor Zaan
dam); Orion, s., Hamburg; Njassa, s., Hamburg;
A. K. Fernström, s„ Skelleftea.
23 Juni: Kurikka, s„ Londen.
23 Juni: Alcinoes, s., Java.
Vertrokken 22 Juni: Noruna, s., Rotterdam;
Grijpskerk, s„ Duinkerken, per sleepbooten Tropu
en Rable; Ramava, s„ Immingham; Maasstroom,
s., Bristol Hecksee, s., Rotterdam; Ceres, s., Middl.
Zee via Vlaardirigen; Astree, s., Blaardingen Ranja,
s„ Hamburg.
23 Juni: Texelstroom, s., Liverpool.
23 Juni: Graciella, s„ Kemi; Cabourg, s.,
Rotterdam; Gaba, s., Antwerpen; Oise, m.s., Pa
rijs; Diana, s„ Leningrad; Euterpe, s., Gothen
burg; Brion, s„ Bordeaux; Orpheus, s„ Middl.
Zee via Rotterdam Rhea, s., idem.
AMSTERDAM, aangekomen 22 Juni: Honte
stroom, Londen, stukgoed, Handelskade, Hol.
Stoomboot Mij.; Inge Maersk, Leningrad, hout,
Houthaven, J. Sydzes Co.; Spen, Goole, stuk
goed en steenkolen, Handelskade, Gebrs. Scheuer.
23 uni: Orion, Hamburg, stukgoed, Sumatra-
kade, Verg. Cargadoorskantoor; Njassa, Hamburg,
stukgoed, avakade, Holl. Afrika Lijn; A. K. Fern
ström, Skelleftea, hout, Houthaven, Spiethoff.
23 Juni: Kurukka, Londen, bunkeren, J. P.
Coenhaven, Ned. Steenk. Handel Mij.
23 Juni: Alcinous, Java, stukgoed, Borneo-
kade, Meyer Co.'s Scheepv. Mij.
MIJ. NEDERLAND
MARNIX VAN ST. ALDEGONDE .uitreis, 23
Juni van Colombo.
CHR. HUYGENS, uitreis, 23 Juni van South
ampton.
TABIAN, uitreis, 23 Juni te Genua.
TANIMBAR, thuisreis, 23 Juni te Havre
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, thuisreis,
23 Juni van Algiers.
JOHAN DE WITT, thuisreis, 23 Juni van Singa
pore.
TANIMBAR, thuisreis, pass. 22 Juni Ouessant.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
IRIS, 23 Juni van Kopenhagen te AaP-org.
SIMON BOLIVAR, thuisreis, 25 Juni v.m. te
Plymouth verwacht.
BAARN, 22 Juni van Amsterdam te Hamburg.
SATURNUS, 23 Juni v.m. 3 uur van Amsterdam
te Hamburg.
VESTA, 23 Juni van eGnua te Livorno.
STELLA, uitreis, pass. 23 Juni v.m. 8 uur de
Azoren.
ORESTES, 23 Juni van Westijlndië te Londen.
MEROPE, 23 Juni van Bari te Catania
TELAMON, 23 Juni van Bourgas te Varna.
EUTERPE, 23 Juni van Amsterdam naar Go
thenburg.
BRIOH, 23 Juni van Amsterdam naar Bor
deaux.
ORPHEUS, 23 Juni van Amsterdam vla R'dam
naar Middl. Ze.
Over: De nieuwe Haarlemsche
relletjes.
In de Nieuwe Haarlemsche Courant van 22
Juni 1.1. komt onder bovenstaanden titel een be
schouwing voor, waarin een tweetal opvattingen
worden verkondigd, welke, hoezeer ik het ook met
de algemeene strekking van het artikel eens ben,
m.i. niet onweersproken mogen blijven.
Op de eerste plaats wordt de Haarlemsche
Overheid een zacht verwijt gemaakt, dat zij te
vrijgevig zou zijn geweest in het toestaan van
vergaderingen.
Dit verwijt zou misschien juist zijn, zoo de
Haarlemsche Overheid het recht bezat in deze
materie verbiedend op te treden; dit recht mist
zij echter ten eenenmale.
Het recht van vergadering is in de Grondwet
verzekerd; een ieder kan zoo hij een zaal ter be
schikking heeft, zooveel vergaderen als hij wenscht
en niemand kan dit beletten; slechts dan kan
door de openbare macht worden ingegrepen, wan
neer in de vergadering de openbare orde wordt
gestoord of tegen de bepalingen der wet op het
recht van vereeniging en vergadering wordt ge
handeld.
De openbare macht heeft in deze materie der
halve slechts uitsluitend repressieve en geen pre
ventieve bevoegdheid.
Voor het houden van een vergadering is dan
ook geen vergunning van B. en W. vereischt;
slechts is vergunning vereischt om de vergadering
in een bepaald gebouw te houden.
Voldoet het gebouw aan de in de artikelen 229
en 230 der Haarlemsche Politieverordening ge
stelde eischen, dan zijn B. en W. verplicht de
vergunning te verleenen zonder dat zij het nut
der vergadering hebben te beoordeelen. Zij mogen
de vergunning niet weigeren dan wanneer dit ge
vorderd wordt met het oog op brandgevaar of
redenen van veiligheid voor de bezoekers.
Het is duidelijk, dat, wanneer B. en W. regel
matig vergunning voor bepaalde zalen verleenen
en daardoor erkennen, dat die zalen aan de te
stellen eischen van veiligheid voldoen, zij niet
eensklaps, wanneer de vergunning door een hun
onwelgevallige vereeniging of persoon gevraagd
wordt, zich er op kunnen beroepen, dat de zaal
waarvoor de vergunning is verzocht, niet aan de
gestelde eischén voldoet.
Zouden B. en W. aldus handelen, zij zouden ar
tikel 229 der Politieverordening hanteeren voor
een doel, waarvoor het niet is geschreven en al
dus zich schuldig maken aan misbruik van
macht, een der bedenkelijkste verschijnselen, die
zich in een rechtsstaat kunnen voordoen.
Op de tweede plaats kan ik mi) geenszins ver
eenigen met de suggestie van den schrijver van
het bewuste artikel, dat het als regel beter is
de toestemming voor het houden van een verga
dering te weigeren (hetgeen, gelijk opgemerkt,
trouwens niet mogelijk is), indien dergelijke ver
gaderingen waarschijnlijk herrie tengevolge zul
len hebben.
Op deze wijze wordt een premie gesteld op het
verwekken van relletjes en wordt niet degene ge
straft, die de relletjes pleegt, doch degene, tegen
wien ze zijn gericht.
Zou een gedragslijn als in bedoeld artikel voor
gesteld voor de overheid mogelijk zijn en ook in
derdaad door haar worden gevolgd; dan Zou het
van het „bon vouloir" der heeren communisten
afhangen of vergaderingen al of niet nog kunnen
worden toegestaan al naar gelang bedoelde hee
ren al of niet tevoren hebben aangekondigd voor
nemens te zijn relletjes te verwekken.
De heeren communisten houden in Haarlem
tallooze vergaderingen, meer dan de burgerij ver
moedt; er is nooit een sterveling, die er over
denkt de heeren in deze bezigheid te storen of
het hun in eenigerlei opzicht daarbij lastig te
maken; ongestoord kunnen zij vergaderen. De
vrijheid, die deze heeren voor zich opeischen,
ontzeggen zij echter aan anderen; zou nu aan
die anderen het vergaderen moeten worden be
let, omdat de communisten, wier vergaderingen
niet worden verstoord, het die der anderen wel
doen?
Dit is de zaken precies op hun kop zetten.
Indertijd woonde ik met verschillende raadsle
den de bijeenkomst in de gemeentelijke concert
zaal bij van de nationaal-socialistisclie beweging,
onder leiding van ir. Mussert. In de eivolle zaal
werd geen oogenblik de orde verstoord; buiten
echter was de geheele politiemacht in de weer om
de communisten in bedwang te houden, die
ban en achterban hadden opgeroepen om de ver
gadering te verstoren.
Het zou een grove onbillijkheid zijn en een
sanctionneeren van de communistische terreur
die op dit gebied ongetwijfeld bestaat, zoo de
Overheid samenscholingen zou trachten te voor
komen door de vrijheid van vergaderen van niet-
eommunisten aan te tasten.
M.i ware het dan ook beter geweest zoo de
schrijver het navolgend middel aan de hand had
gedaan.
Het is duidelijk gebleken dat èn communisten
èn O. S. P.'ers, die voor zich het recht opeischen
rustig te kunnen vergaderen, anderen dit niet
gunnen.
Welnu, het worde dezen heeren duidelijk ge
maakt, dat zij, zoolang zij de grondwettelijke vrij
heid van anderen niet wenschen te eerbiedigen,
niet behoeven te rekenen op faciliteiten, steeds
met kwistige hand hun door de gemeentelijke
overheid verleend in den vorm van het hun re
gelmatig ter beschikking stellen der gemeente
lijke gebouwen.
De heeren communisten en consorten, die zich
regelmatig dusdanig misdragen, dat zij Haarlems
naam in opspraak brengen, hooren in die gebou
wen niet thuis.
Laat de Overheid, zoo zij al geen termen aan
wezig acht om eens en voor goed het gebruik der
gemeentelijke lokalen aan staatgevaarlijke elemen
ten te ontzeggen, het tenminste doen voor den
tijd, dat de heeren nog niet geleerd hebben, dat
zij niet de vrijheid bezitten de uitoefening dooi
anderen hunner grondwettelijke rechten met ge
weld te verhinderen.
De herhaaldelijk voorkomende relletjes zijn een
schande voor Haarlem; niet krachtig genoeg
kunnen zij bestreden worden.
Men keére zich echter tegen de relletjesplegere
en niet tegen hen, die er het slachtoffer van
zijn.
Gezagdragers, die bukken voor terreur, hand
haven niet het gezag.
Mr. Dr. F. A. BIJVOET.
Naschrift van de Redactie.
Alhoewel het recht van vergaderen den Neder-
landschen staatsburger in de Grondwet gewaar
borgd is, is het herhaalde malen gebeurd, dat in
ernstige tijden b.v. van stakingen, gepaard
gaande met oproer het hoofd der politie het
houden van vergaderingen verbood, omdat z.i.
de openbare orde zou worden verstoord. Het ant
woord op de vraag, of het moment voor een der
gelijk verbod is aangebroken, is voor een goed
deel ten kwestie van appreciatie. Duitschland,
Rusland en Italië bewijzen, dat omtrent de al of
niet toelaatbaarheid van een bijeenkomst ver
schil van meening mogelijk is en wat op dit ge
bied in Nederland door velen als volkomen wet
tig wordt beschouwd, wordt in die landen ais
staatsgevaarlijk aangemerkt. Volgens de mede-
deelingen, dié wij er over ontvingen, moeten wij
de vergadering van Dinsdagavond als een verkapte
communistische demonstratie beschouwen. Ook
de vergadering zelf was in feite een vergadering
van communisten. Welnu, het hoofd van de po
litie in Haarlem heeft communistische demon
straties verboden en 't i» onze grief, dat deze er
op die manier weer Inkomen. De vergelijking, die
inzender maakt met de indertijd gehouden rus
tige bijeenkomst in de gemeentelijke concert
zaal van de nationaal-soclalisten. onder leiding
van den heer lr. Mussert, gaat dan ook niet op
en wil zouden er niet aan denken, werd
eadering wederom gehouden, een verbod daarvan
te vragen. Wij zijn het met inzender eens, dat de
communistische relletjes niet krachtig genoeg
kunnen worden onderdrukt Hie^genover magde
hoop worden uitgesproken dat de a^dere wrthen
zich zullen weten te onthouden van alles wat
zweemt naar provocatie.
In uw blad van Woensdag 1.1. las ongergetee-
kende met ergernis, over hetgeen zich Dinsdag
avond in onze stad heeft afgespeeld. Het betreft
hier, die bewuste vergadering van fascisten.
Wat willen die z.g. vaderlandslievende, oranje-
vereerders let wel z.g. in ons landje klaar spe
len? Schijnbaar geen rust en vrede, anders zou
den ze hun propaganda wel op een andere ma
nier aan het daglicht stellen. Trouwens al heb
ben hun Oostelijke confraters het viermogend-
heden-pact geteekend. hun houding betreffende
hun eigen binnenlandsche kwesties, en het on
bescheiden neusje, wat zich geducht tracht te
steken in de Oostenrijksche politiek pleit niet De-
paald voor hun vredesgedachten.
Maar ter zaak, als men leest: „het is weer tot
botsingen gekomen,' alsof het 'n onoverkomelijke
aanrijding betrof dan doet het toch even den
ken. De heeren fascisten worden gehaald en ge
bracht door de gewapende macht, en enkele stra-
worden afgezet, of het 'n bezoek van het ko
ninklijk huls geldt. Angstvallig wordt gecontro
leerd, of ieder voorzien is van een plaatsbewijs,
met het oog, dat geen verkeerde de vergaderzaal
zal betreden, en ondanks deze „scherpzinnigheid"
was het halve aantal bezoekers communist of
O.S.P. We zullen voor het gemak dit opvallend
gebeuren maar toeval noemen. Na afloop der
feestelijkheden wilde men zelfs de politie te lijf,
'n daad van laaghartige communisten zeker,
maar wie zijn er anders de schuld van dan de on
schuldige fascisten?
Maar wordt het nu niet te bar? Wordt het
geen hoog tijd dat er groote schoonmaak wordt
gehouden in den lande? Het klinkt wel fas
cistisch, te zeggen dietatorisch, maar als men in
München zich het recht toedenkt, 'n beschaafde
demonstratie van onze katholieke Jongemannen
uit elkaar te Jagen, hebben wij dan geen recht,
voor onze veiligheid en rust te eischen, dat het
demonstreeren of vergaderen van O.S.P., S.D.A.P..
Communisten of Fascisten, al noemen ze zich
duizendmaal de „oranje-partij" in het vervolg
verboden worden? Ieder Nederlander, met 'n
klein beetje nationaliteitsgevoel, hoort met wal
ging over de tafereelen van Dinsdagavond en met
recht.
Onlangs werd het Nederlandsche publiek de
vertooning van de film „Morgenroth onthouden,
daar volgens de vereeniging van bioscoop-exploi
tanten. een deel van het publiek niet van derge
lijke film-lectuur gediend was. Welaan het
grootste gedeelte van ons Nederlanders is met
gediend van fascistische of communistische pro
paganda, wat zijn hun vergaderingen anders?
Zouden deze niet ter wille van de veiligheid
verboden kunnen worden? Laat men het gevaar
niet te laat Inzien. Het wordt zoetjes aan tijd
dat de heeren amokmakers gaan begrijpen, dat
onze leeuw tanden heeft!
J. J. DE GRAAF.
Oosterstraat 43, Haarlem.
Inzender begaat hier, naar onze mee
ning, de fout, alle groepen fascisten of alle par
tijen, die men met dien naam gelieft aan te
duiden, over één kam te scheren. Redactie N. H.
Crt.
Mmm
?llillllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllll|||||||
ULVENHOUT, 20 Juni 1933
Menier,
i
Mergen vieren we d'n verjaar
dag van d'n Zomer, is 't d'n
langste dag van 't jaar, maar
wilde wel geleuvgn, da 'k veur d'n avond, nouw
ik oew efkens m'n briefke schrijven gaai, 'n
handsvolleke strooi in m'n klompen heb ge
daan, veur de kouwe voeten!
Neeë, 't is 'nen kwaaien èrebeesjestüd. Die
motten 't hebben van 'n stovend zonneke, van
de lekkere, droge zomerwèrmte, die 't vruchtje
rijpen doet tot 'n sappig, bloedrood frèterijke.
En, da's er nog ver neffen, amico! De dings-
kes leggen hard en gruun verrengeld in d'n wit-
geschuurden èèrde.
Versta me goed, ik klaag nie over dit teu-
genvallerke van beginnenden oogst! 'k Wil er
maar mee zeggen, da-d-et weinig zomert.
Waant klagen over schralen oogst't
zouw 'n bietje-n-al te gek te zijn, in tijen dat
de oogsten gegeven worren aan d'n mestkuil!
Ze zeggen dan ok, de bolleboozen, dat de
weareld ook geteisterd wordt door de goeie, de
rijke en overvloedige oogsten!
In Londen hebben ze da, geleuf ik, nog nie
gezeed. Daar zijn ze nog pas aan 't goud en
aan 't zuiver. Tot d'n boerenkool zijn ze nog
nie gekomen, maaras 't zoo wijd komt,
nouw, dan zal Onzenlievenèrke nog best verwe-
'M iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii1111^
ten worren, dat ie de èèrde te
rijk zegent mee vruchten!
In ieder geval; 't gaat daar in
Londen al sjuust dieën kaant op,
die 'k oew vleejen week, toen ze
twee dagen bij mekaar waren,
veurspeld heb. Ze geven er mal
kander „lekker" niks toe, dus we geraken
vanzelf aan „d'n boerenkool!" Aan de overvloe
dige oogsten.
Ze zijn al angstig aan 't overeenstem
men! Waant de portretjes in de kraant, ollee,
die zijn zoow kollesaal vrindelijkZe geven
mekaar maar handjes, lachen teugen mekaar
as de beste kameraads, afijn, gin horke ver
schil mee alle duuzenden conferenties, die we
al deurstaan hebben, de leste vijftien jaren,
vanaf de veertien punten van menier Wilson
zaliger toe, tot aan 't portret van d'n dutten-
den Japanner in Londen dat deuze week in alle
kraanten hee gestaan.
Neeë, neeë, amico, sssst!.... niks zeg
gen! 'k Bedoel er gin kwaad mee. Laat 'm sla
pen, da Japaniske. 'Nen slapende ménsch doet
ginmensch kwaad, sssst!
Maar waar 'k 't minder over ééns ben, da's
over die zware baan van onzen minister-pre
sident, daar in Londen.
Waant wij hebben 'm hier op die hooge plots
gekozen, omdat me 'nen kearel uit één stuk de
toom in handen wilden geven. Da me da goed
bekeken hadden, is wel te zien aan Londen, die
'm ök de leidsels in z'n steuvige knüsten gaf!
Maarda was onze bedoeling nie!
Heur 's hier, mee alle respect veur de
weareldfiguur van Dr. Colijn, maar hij kan
evenmin as ieder aander, twee heeren tegelijk
dienen!
Dan mot er altijd éénen verwèèrloosd wor
ren en da zijn wij nouw! Waant hij kan uit die
conferentie nie gemist worren en nouw bleft
er niks aanders over, dan da w|j 't maar zon
der koetsier-op-den-bok stellen!
'k Zouw er nikske van zeggen, as Menier
Colijn daar in Londen mee z'n duuzend verga
derden, kansen had, om de zaken weer op gaank
te krijgen, dan diende-n-ie Nederlaand indi
rect. Maar lijk ik vleejen week al veurspelde
en zoow as er de zaken nouw al veurstaan, is
daar al evenmin vrucht te plukken as op mijn
èrebeesjesveld en uit da gezichtspunt is 't dood
jammer, da wij er op overschieten.
Ze kunnen van Dolf Hitier zeggen wa ze wil
len, d'n Dolf kan nouw eenmaal gin goed
doen, bij ginmensch! hij blijft steuvig op
z'nen bok zitten en hee in vier maanden tijds
bereikt, dat er in z'n Laand twaalf keer hon-
d-rdduuzend, één miljoen twee honderd-duu-
zend werkloozen aan d'n slag zijn gekomen!
't Is mee de pollitiek net as mee voetbal: de
doelpuntjes tellen! Al kunde nouw nog zoow
schoon d'n pollitieken bal wegschoppen, op
brengen, centeren, koppen, en weet-ik-veul,
as er gin doelpuntjes van komen, dan bende
beter mee 'nen voetbalder, die d'n bal nouw
en dan 'nen trap gift, dat ie aan d'n teut van
z'nen schoen blijft hangen, en die nouw en dan
'n doelpunt mokt dat d'n kieper mee bal-en-al
't net invliegt, dan mee dieën aanderen voet
balder, die zukke mooie kunstjes kan maken
mee d'n bal.
,,Waar gehakt wordt, vallen spaanders", zee-
't sprikwoord! Nouw, d'n Dolf hakt! De spaan
ders vliegen in de rondte, tot bij d'n buurman
op d'n erft toe! Maar 't gaat nie aan, om
alleen naar die paar spaanders te zien! Ge
mot naar d'n berg hout kijken, die gehakt.
wordt, 't Hout waar de planken vandaan
motten komen!
En da zit nouw eenmaal in m'nen kop,
amico, ze brengen daar in Londen, met z'n
duuzend, gin enkele plank geschikt timmerhout
veur d'n dag!
't Is daarom da 'k er zo'n zunde van maak,
da wij onzen President motten missen veur
da geknutsel.
,,'t Is goed veur onzen naam in t Buiten
laand", zulde misschient zeggen?
Lauw!
D'n ontwerper van 't idee Volkerenbond was
al 'nen Hollaander: Hugo de Groot.
Eeuwen waren noodig om 't ding er te bren
gen, en op stuk van zaken was t er nog te
gaauw!
D'n eerste veurzitter van de eerste Volke
renbond-conferentie, was'nen Nederlaan-
der, Jonkheer Mr. Dr. van Karnebeek.
'k Herinner me-n-eigen nog, as d'n dag van
giesteren, toen geschreven te hebben, ongeveer
as volgt: „nouw, ze zullen daar aarig op staan
kijken, as menier van Karnebeek veur d'n
draad komt! Mee z'n witte slobkousen en z'n
moeleke Fraansch zoow schoon as ze 't in Pa
rijs nie spreken, zullen ze toch in de gaten
krijgen, da Nederlaand nie alleen bestaat uit
daansende Volendammers op 'n malsche wei,
vlak bij de zee!" (Hedde bij de zee wel 's zo'n
graslaand gezien, amico? Neeë? Dan motte
maar 's kijken op de tabletten sjoklade uit die
dagen)
Steeds hebben wij ons laten geilen, daar in
Genève! En nouw? De eerste super-Volken-
bondsconferentie in Londen, wie hee d'n
veurzittershamer in z'n haanden gekregen?
Neeë, neeë, nie d'n Fielp! Dr. Colijn!
Daar zijn nog meer „geboren" veurzitters,
amico
D'n Fielp is er maar 'n „staaltje" van, net
zoow goed as z'n jubileum, z'n eerepoort, z'n
moniement, z'n kadoows, afijn, d'n heelen
mikmak, die 'k er over geschreven heb g'ad!
Maar genogt.
Wij hebben op de veurnomste oogenblikken
altij 'nen veumomsten rol gespeeld in de leste
vijftien jaren diepelmatiek.
Wat hebben we gewonnen?
Nóg zijn me de boeren, de kaffers, de huf-
ters waar ze mee doen, wa ze willen.
Ze sluiten de grenzen veur ons goeie per,
duet, ze eischen van ons kanalen, die wij mot
ten graven en kadoow doen, ze gappen ons cen
ten mee miljoenen tegelijk. Zeker: mee schoo-
ne woorden! 't Hiet Autarkie, oude overeen
komst en transfer-moratorium, omdat ge moei'
lijk kunt spreken van: egoïsme, overmacht en
gapperij in de deftige diepelmatiek. Maar t
is nie aanders!
Afijn, zoow zit de weareld teugenwoorig in
mekaar!
Ik ken er, om bij me-n-eigen te blijven, die
d'r eigen 'nen buik gefrèten hebben aan mij
nen boerenkool, andijvie, varkensvleesch en
eieren. En die dieën buik veuruitzetten, as ze
me teugenkomen, en dan net doen of ze me
nie zien!
Ze gappen oew perductie, schraansen d'r eigen
tot d'ren nek vol en dandan kennen
z'oew niemeer!
Watte?
Ze zijn in staat om d'n schonsten blomkool
uit oew laand te rooien en er mee naar 'n
tentoonstelling te gaan, waar ze nog prijs-ha-
len ok! Ze halen er 'n paar verflenste blaren
af, „bedauwen" 'm onder de waterleiding, zet
ten 'm in 'n schoon verguld mandje mee 'n
lintje aan d'n hengsel en't opgedirkte, „on
echte" blomkooltje ,,lapt" 't 'm!
't Dingske hiet dan nie meer: „Blomkool",
maar luistert dan naar d'n naam van: „Bloem-
kolius-Gegaptimus" of zoow iets.
Maar om dan terug te komen op onzen Bui-
tenlaandschen naam: kek 's, daar schieten me
gin klap mee op!
Wij hebben al eeuwen laank d'n naam van
„Hollaandsch-Welvaren". Op d'n oogenblik
staan me nog aangeschreven asluxe-
eilaand!
k Wil 't nie teugenspreken! Ik hoop alleen
da-d-at heelegaar waar is!
Maar wij, Luxe-Eilaanders, wij hebben, on-
daanks alles, en da's van éénen kaant 'n
schoone eigenschap, nouw eenmaal ginnen
grooten bek teugenover 't Buitenland. Wa wel
meer veurkomtDie thuis d'n grootsten
muil hee, durft buiten de deur niks te zeggen.
Da's iets, waar ik oew al 's "n briefke over
geschreven heb; in de dagen van de verkie-
zings, witte nog wel?
Nouw, en t is alleen de groote „schuur
deur", die geldt!
Da's niet van vandaag alleen, amico.
De groote mannen, die ieder veur zich, 'n
bladzij in de geschiedenis geschreven hebben,
die d'r stemmen hebben 't duidelijkste ge
klonken na d'rendood!
Waant 't veurnomste van alle gewas, is t
zaad.
En t zaad groeitop d'n mest van den
gestorven plant, waar *t uit veurtkwam.
Zoow kunnen wij veur ons landje doen, wa
me willen: wij zullen er nooit eer mee behalen
om z'nen faam te forceeren.
Die komt vanzelvers, as ons nazaten d'r hemd
dichtmaken mee de knoopkens, gedraaid uit
ons gebeente! Mits.... we nouw veur 'n eigen,
steuvig en gelukkig „luxe eilaandje" werken. En
lot ze dan daar in Londen maar boteren.
Daar hakken ze alle hout tot spaanders, net
as in Genève!
En hoe eerder huiliën president weer hier is,
hoe liever, waant ons gerij kan d'n knappen
koetsier nie missen.
D'n wagel mot over zware, moeilijke wegels,
over hooge bruggen, dime tollen, en deur sturm
en ontij!
Ziezoow, m'n velleke.... is stampvol, "k gaai
Trui opzoeken, die al 'n half uurke lee te rus
ten van d'n zwaren dag.
Sloppèl
Veul groeten van m'nen Snurkert en as altij
gin horke minder van oewen
toet a voe,
DRÉ
