DE KUNST VAN BEGRIJPEN
Ons bedrijfsleven in crisis
éSü
HET EERSTE KWARTAAL
VAN 1933
ff
MET f29.000.- ER VAN
DOOR?
ZATERDAG 24 JUNI
Rijwielpadvereeniging
Een overzicht van den
toestand
KATHOLIEKE STRIJD
In geheel Europa
Opsporing verzocht
LEEKEPREEKEN
Vergadering te Alkmaar
HET ITALIAANSCH ESKADER
Het vertrek weer uitgesteld
ZAANDAMS FINANCIËN
Groot tekort op de gemeerte-
rekening
Mariale Dagen op „Bouvigne"
Lathyrus tentoonstelling
Audiëntie
Hedenochtend Ministerraad
Groote verscheidenheid in de
matewaarin de verschil
lende bedrijfstakken
lijden
HITLER-GEDENKTEEKEN
t
ipr
Blauwe Landdag
Employé eener Scheepvaartveree-
niging met arbeidsloonen
verdwenen
NED. BOND VAN MAKELAARS
De jaarvergadering
Er is dezer dagen gelachen om de uiting
van een telepaath, die zeide eens naar
Londen te zullen gaan, om aan de daar
Vergaderde hoogmogende heeren te vertellen,
Waarom zij zoo slecht opschoten en dat, wan
neer zij geen andere methode gingen volgen,
heel hun werk mislukken zou.
Gat zulk een zielkundige wonderdokter het
niet tot de vergaderzalen der economische we
reldconferentie zal brengen, ligt voor de hand.
Toch is er in het idee een kern van juistheid.
Een deel van den tragen gang of de misluk
king van alle bijeenkomsten moet aan mis
verstanden, aan elkaar-niet-begrijpen worden
toegeschreven.
En wat van conferenties gezegd kan worden
Is op de meeste menschen persoonlijk van toe
passing. Wij zijn nu eenmaal sociale wezens;
Bijn op elkaar aangewezen. Kluizenaars en al
tijd biddende nonnen en monniken achter de
tralies van een slotklooster kunnen zich de
Weelde veroorloven van zich niets om de we
reld en de menschen te bekommeren. Hun ge
tal echter is uiterst gering tegenover al de an
dere millioenen aardbewoners. Voor ons allen
geldt dan ook de wet, dat wij in gemeenschap
met anderen moeten leven en dit zoo goed
mogelijk moeten doen.
Welk een moeilijke kunst blijkt voor de
meesten die omgang met anderen te zijn! Ru
zies en vechtpartijen, schelden, twisten en ver-
Wijten zijn veelvuldig voorkomende verschijn
selen in de samenleving; elkaar ontloopen en
negeeren, in het geheim belasteren en belagen
zijn minder rumoerige, maar dikwijls ergere
vormen.
Op z'n zachtst wordt een gewapende vrede
bewaard door schipperen en aanpassen. Om
gang tusschen menschen in harmonie is uiterst
zeldzaam. En wie durft er op rekenen, dat het
oordeel zijner vrienden in zijn afwezigheid al
tijd mild, althans altijd billijk is?
Er zijn voor al die onaangename conflicten,
ongewenschte wrijvingen en andere schaduwzij
den van het gemeenschapsleven vele oorzaken
aan te geven als ijverzucht, heerschzucht, be
moeizucht, twistziekte, loslippigheid enz. fou
ten, waarmee de een meer, de ander minder
behept is en die een vreedzame samenleving
bemoeilijken. Maar afgezien van dit kwaad,
waartegen ieder weldenkende zich moet wape
nen, is er de veel moeilijker te verblijden hin
derpaal, die wel haast in iedere samenleving,
zoowel klein als groot, voorkomt, n.m. het el
kander niet begrijpen. En deze hindernis is
des te pijnlijker, omdat zij vaak goedwillenden
van elkander vervreemdt of tegen elkaar in het
harnas jaagt.
Wat is het, dat menschen, die eenzelfde taal I
spreken, elkaar toch zoo moeilijk kunnen ver
staan? Er zijn verhoudingen, waarin iedere
partij slechts een half woord behoeft te zeggen,
om begrepen te worden; somtijds is een blik.
een gebaar al voldoende. Er kan op grooten
afstand alleen door briefwisseling, door ziels
verwant denken, een hechte vriendschap be
staan. Daartegenover zijn er menschen, die on
der één dak huizen, die op elkaar zijn aan
gewezen en van goeden wil zijn en die elkaar
toch nooit kunnen vinden. Wat is het, dat
iemand vreemd blijft tusschen anderen, tus
schen bloedverwanten en familieleden zelfs; dat
hij niemand kwaad doet,* iedereen het beste
gunt en toch zich als een vreemdeling voelt
en als een vreemde behandeld wordt, jaren
en jaren lang?
Is het niet dramatisch, dat twee echtgenoo-
ten, die twee in één vleesch, twee harten in
één slag moesten zijn, naast elkaar kunnen
leven als menschen, die elkaar slechts vluch
tig ontmoet hebben; dat een kind voor zijn
ouders of dat ouders voor een kind een ge
sloten boek blijven?
De onbegrepenen in het leven zijn meestal
voor zichzelf en voor anderen een kwelling.
Zeker, er zijn enkele sterke geesten, die leven
als een arend op een bergtop; die geen behoef
te aan anderen hebben, maar juist kracht zoe
ken in eenzaamheid, "t Zijn menschen, die
een groot ideaal najagen en hun medemenschen
slechts behoeven en gebruiken, wanneer en
voor zoover dezen in hun berekeningen pas
sen. Dit zijn echter zeldzaam voorkomende uit
zonderingen. Een moeilijk mengsel van sociaal
wezen en in zichzelf gekeerd persoon vormt
de kunstenaar en de man der wetenschap, die
tijden van terughoudendheid en eenzaamheid
kent en een ander oogenblik weer groote be
hoefte aan menschelijken omgang, aan warme
vriendschap heeft. Doch deze allen verstaan wij
niet onder de onbegrepenen der samenleving.
Wij bedoelen de personen, die zich niet gemak
kelijk geven, die in zichzelf gesloten zijn en
hen, die door niet alledaagsche manieren, le
venswijze en opvattingen zichzelf als het ware
buiten de dagelijksche gemeenschap plaatsen.
Nü leveren laatstgenoemden de minste moeilijk
heid. Het kan een enkele maal voorkomen, dat
iemand van nature een zonderling is en in het
maatschappelijk verkeer steeds tegen den
draad ingaat.
Kan zoo iemand zich niet aanpassen, dan
zal hy noodgedwongen op een eenzamen post
geisoleerd moeten worden; want het is beter,
dat één wordt opgeofferd voor de gemeen
schap dan omgekeerd. Meestal echter zijn al
die singulariteiten slechts aangewend; ze ko
men niet van binnen uit, maar zitten aan den
buitenkant. Onder het jonge geslacht van thans
komt deze neiging van zonderling-doen hier en
daar nog al eens voor. Men bewijst zulken jon
gelieden een dienst, wanneer men hun het
dwaze en onsociale van him handelwijze on
der het oog brengt.
Anders staat het met de van nature ge
sloten karakters. Zij berokkenen vooral aan
opvoeders een groote zorg. Dezen immers zijn
er niet mee af, hun schouders op te halen en
te zeggen: ik kan den mond niet openbreken!
Zij zijn verplicht na te gaan, waarin de ge
slotenheid haar oorzaak vindt. Bij de een is
het een groote mate van verlegenheid, die met
verstandige middelen overwonnen moet worden;
bij een ander is het slapte en wilszwakte; bij
een derde zijn het lichamelijke oorzaken. De
schuld kan ook bij de ouders en opvoeders lig
gen. Wanneer ouders vernemen, dat hun kind
op school en onder kameraden zich gemak
kelijk geeft; of wanneer de onderwijzer over
de geslotenheid van een kind klaagt en de
ouders een tegengestelde ervaring hebben, dan
zal de schuld vermoedelijk liggen by de kla
gers zelf, doordat zij het kind afstooten, te
weinig toegankelijk zyn, te weinig geduld heb
ben om aan te hooren, in één woord den noo-
digen tact missen.
En toch is het zoo belangrijk om een kind
niet als een in zichzelf gekeerd wezen te la
ten opgroeien. Later, in het groote leven, zal
het veel verdriet van zijn eenzaamheid heb
ben. Maar dan is het voor opvoeding meestal
te laat. Slechts weinigen, slechts de heel ster
ken, leeren door het schaven en schuren langs
de ruwheden van anderen uit zichzelf komen,
waarbü hun natuuriyke zachtheid en be
scheidenheid dan heel vaak in hardheid en
bitterheid overslaat. Maar de meesten blijven
schuw en teruggetrokken. Daarom kan in den
juisten tijd der opvoeding, in de jeugd, geen
te groote zorg aan gesloten karakters worden
besteed.
Afgezien nog van bijzonder lastige gevallen,
waarby door verkeerde opvoeding of aanleg
bepaalde personen in den omgang moeilijkhe
den veroorzaken, is de kunst van begrepen
voor ons allen verre van gemakkelyk. Dit is
op zichzelf niet bezwaariyk; het erge is, dat
wü gemeenlijk geen moeite doen haar doör
oefening aan te leeren. Deden wy dit wel, wü
zouden onszelf en anderen heel veel onaange
naamheden en moeiiykheden besparen; veel
misverstanden zouden niet ontstaan; veel
harde woorden zouden ongesproken en heel
veel onbillüke oordeelvellingen zouden achter
wege blijven. In één woord, wü zouden heel
wat minder tegen de christelijke naastenliefde
zondigen. Wien is het al niet eens overkomen,
dat hü jaren lang een antipathie tegen iemand
koesterde, dezen persoon zooveel mogelük ver
meed, in diens afwezigheid weinig goeds van
hem vertelde en heel veel critiek op hem uit
oefende, om veel later door een toevallige om
standigheid zijn vergissing in te zien. Het
schynbaar zonderlinge vond bijv. zyn oorzaak
in een groot, geheim verdriet, dat ons onbe
kend was en heldhaftig door den veroordeelde
werd gedragen; of wel, wat ons afstootte vond
zijn grond in zenuwstoringen of physieke af-
wükingen. Eenmaal den sleutel in handen,
kwam een karakter, dat ons eerst tegenstond,
in een heel ander licht; wat wy eerst mis
prezen leek ons dan lofwaardig. En wel heel
tragisch voor ons, wanneer het de onherroe-
pelyke dood is, die ons dien sleutel in handen
geeft.
Zulke ervaringen moeten ons aansporen om
de kunst, een ander te leeren begrypen, voor
al hen, die ons na staan en met wie wü
geregeld moeten omgaan, met voorliefde te be
oefenen. Is het niet onvergeefiyk, dat wy
meestal vol belangstelling zijn voor een vreem
deling, die plotseling in ons leven komt en
straks weer verdwynt; dat wy geneigd zyn al
zyn onhebbelykheden aan een anderen volks
aard toe te schrijven; dat wij zyn singularitei
ten interessant vinden; dat wy in onze koloni
satie den eisch stellen, dat de Europeaan toch
vooral moet trachten de Oostersche ziel te be
grijpen, terwijl wy zelf niet de minste moeite
doen om de personen, die in het dagelijksche
leven op ons en op wie wy aangewezen zyn, te
doorgronden?
Het heeft veel van het billyke verwyt, dat
wij, Hollanders, indertijd met open armen
stonden om Oostenryksche en Hongaarsche
kinderen op te vangen; dat Chineesche kooplui
langs den weg ons hart en onze beurs weten
open te krijgen, maar dat wy geen oog heb
ben voor den nood van onze eigen landgenoo-
ten.
Wanneer wy eerlyk tegenover ons zelf dur
ven zyn, zullen wy moeten toegeven, dat het
de oude Adamzonde, het egoïsme is, die ons
tot zulke schromelyke inconsequenties brengt.
Onze eigen omgeving trachten te begrypen
kost niet alleen moeite, maar eischt ook dik
wijls de erkenning van eigen fouten, vraagt
minder heerschzucht, meer toegeeflijkheid,
minder eigenwaan, opoffering van eigen mee
ning en andere daden van zelfverloochening.
Maar dat mag ons niet weerhouden den naaste
te geven wat hem toekomt: n.m. een beoordee
ling en behandeling gebaseerd op goed begry
pen!
HOMO SAPIENS.
Dezer dagen werd te Alkmaar 'n vergadering
gehouden van de verschillende Rywielpadver-
eenigingen in het land.
Donderdagavond kwamen de afgevaardigden
te Alkmaar aan; de avond werd in Bergen aan
Zee doorgebracht, waar ook werd overnacht.
Vrydagmorgen werd de Kaasmarkt bezocht;
des middags vergaderde men in den Muziek-
tuin, waar mr. J. Bosman de congressisten wel
kom heette. Speciaal verwelkomde hij den heer
ir. H. de Bruijn van den A. N. W. B., den Bond,
die de Rywielpadvereeniging in het leven riep
en steunde; voorts B. en W. van Bergen en
de afgevaardigden der V.V.V.'s uit den om
trek.
De notulen van het te Vlissingen gehouden
congres werden goedgekeurd.
De afgev. van Vlissingen deelde mede dat
van den minister antwoord binnen kwam op
een desbetreffend rekest, dat electrische rij
wielen op rywielpaden verboden kunnen wor
den.
Als gevolg van een ander rekest beschouwt
spr. het, dat er beter toezicht op de rywiel
paden gehouden wordt.
De heer mr. dr. J. H. Jonckers Nieboer
(Utrecht en omst.) kan dit niet onderschryven.
U.M.O. en Gooi en Eemland klagen over mis
bruik van rijwielpaden.
Op een vraag van mr. v. Reenen wees mr
Jonckers op de gemaakte fouten op het ry-
wielpad: het niet uitwijken, het wandelen en
paardrijden, het loopen met vee en het motor
rijden op rijwielpaden.
Z. i. is de eene mogelykheid ter voorkoming
meer politietoezicht.
Ir. de Bruyn zegde namens den A.N.W.B.
medewerking toe, om deze zaak nog eens aan
te snyden.
By de behandeling van het voorstel—Wal
cheren, om nogmaals by de Regeering een po
ging aan te wenden tot verkrijging van bijdra
gen uit 's Rijks kas, op grond van medewerking
aan bestrijding van de werkloosheid, gingen er
stemmen op, om te komen tot één gestie, door
oprichting van een Bond, opdat men van
elkanders werken en ervaringen op de hoogte
komt.
De voorzitter begreep niet, hoe het Prov. Be
stuur van Noord-Holland aan Gooi- en Eem
land wel subsidie voor een rijwielpad gaf en
niet aan „Noord-Kennemerland". Een centrale
leiding acht spr. noodig om te komen tot uni
formiteit in handelen.
Ir. de Bruyn zegt, dat by den A.N.W.B. de
adressen van alle rywielpadvereenigingen be
kend zijn; de A.N.W.B. geeft gaarne alle ge-
wenschte inlichtingen.
Mr. Judell zag gaarne het centraal inlichtin
genbureau in den A.N.W.B. vertegenwoordigd.
Ir. de Bruyn heeft daar geen bezwaar tegen,
doch met de centrale leiding kan de A.N.W.B.
zich niet belasten.
De heer Kriller (Schoorl) zag gaarne een
zelfstandige vereeniging opgericht, die van de
Regeering subsidie ontvangt en deze over de
vereenigingen verdeelt.
Mr. André de La Porte (Gooi en Eemland)
is hier absoluut tegen; provincies en gemeen
ten geven alleen subsidies voor paden in eigen
gebied.
Mr. dr. Jonckers bepleitte toch het instellen
van een centrale leiding om later te komen tot
een federatie van vereenigingen; het lijkt spr.
zeer sympathiek elk jaar den voorzitter van de
ontvangende vereeniging als voorzitter van de
leiding aan te wyzen. Als secretaris-admini
strateur zag spr. liever een vast algemeen
functionaris aangewezen.
Na uitvoerige bespreking werd besloten in
federatief verband samen te werken. Een com
missie van 3 werd benoemd uit de vereenigin
gen West-Veluwe, U.M.O. en Noord-Kenne
merland, die zal uitwerken, op welke wyze de
centrale leiding wordt samengesteld en het
algemeen secretariaat zal uitmaken.
Na uitvoerige bespreking trok Walcheren
zijn voorstel, om Rijkssubsidie, te vragen, in.
De heer L. Vincken uitte uitvoerige critiek
op de door den A.N.W.B. uitgegeven rywiel-
kaart TwenteSalland.
Ir. de Bruijn vond deze wijze van critiek heel
onaangenaam en op deze vergadering mis
plaatst.
De heer T. Tryssenaar Jr. (Twente) hield
een causerie over rijwielpadbeharding, waarby
hij mededeelde, dat de 700 K.M. rijwielpad in
Twente 30.000 onderhoud 's jaars vorderen.
Besloten werd volgend jaar te Barneveld te
vergaderen.
Hedenmorgen werd van .Bergen aan Zee naar
Egmond gefietst; in Hotel Zeezicht werd even
gerust, waarna via het nieuwe rijwielpad naar
Heiloo werd gereden. Hier werden de congres
sisten officieel door het gemeentebestuur ont
vangen.
Na in Bergen de koffietafel, aangeboden
door het gemeentebestuur en V.V.V. aldaar, te
hebben gebruikt, werd een fietstocht langs den
duinvoet gemaakt, waarby de V.V.V.'s te
Schoorl, Groet en Kamperduin als gastvrouw
fungeerden.
Nadat Vrijdagmiddag aanvankeiyk besloten
was, dat het Italiaansche eskader Zaterdag
ochtend uiterlyk zes uur uit Ortobello zou ver
trekken en om ongeveer twaalf uur op Schel-
lingwoude zou aankomen, werd dit plan des
avonds laat opgegeven met het oog op de
slechte weersomstandigheden boven Zwitser
land.
Tengevolge van de veel te hooge crisislasten
zal de gemeenterekening van Zaandam over
1932 vermoedelyk sluiten met een tekort van
400.000.Het wachten is nu op een ver
hoogde bijdrage van het Rijk, daar vooral het
aantal werkloozen aan de financiën zeer hooge
eischen stelt.
Op het kasteel „Bouvigne" te Ginneken
wordt een Mariale Cursus gegeven van 1 tot 2
Juli. Congreganisten, Mariavereeniging, Onder-
wyzeressen, leden der Jeugdvereeniging en an
dere, die hun Marialiefde willen verlevendigen
en verdiepen zullen gaarne van deze gelegen
heid gebruik maken.
De lessen zijn de volgende:
De Mariale godsvrucht en de moderne dwa
lingen;
Leve- zooals Maria leefde;
De Mariale opvoeding;
De K.J.V. en het rijk van Maria.
Vele kinderen van Maria zullen opgaan naar
„De Mariaburcht" zooals Mgr. Lemmens in
één der laatste cursussen „Bouvigne" noemde.
Ook H. M. de Koningin-Moeder en Z. K. H.
Prins Hendrik schonken voor de 6e Nationale
Lathyrustentoonstelling, die op 7, 8 en 9 Juli
aanstaande te Aalsmeer gehouden zal worden
zilveren medailles. Niet alleen op cultuurge
bied, maar ook wat betreft bloemschikkunst
zal deze tentoonstelling veel moois bieden.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de
volgende week alléén Maandag audiëntie verlee-
nen.
Naar wij vernemen, lag het in de bedoeling,
dat de minister-president, dr. H. Colyn, Vrij-
dagavond per vliegtuig naar Nederland zou te-
rugkeeren.
Voorts vernemen wij, dat er hedenochtend
ministerraad zal worden gehouden.
Wanneer men bedenkt, dat groote en talrijke
moeiiykheden het herstel van de ontredderde
toestanden in de wereldhuishouding in den
weg bleven staan en zich nog telkens gebeur
tenissen voordeden, welke er allerminst toe bü-
dragen om in het internationale zakenleven het
vertrouwen te vermeerderen, dan kan het niet
verwonderen, dat ons bedryfsleven in het al
gemeen gesproken een donkeren tyd doorleeft,
al is er uiteraard groote verscheidenheid in de
mate, waarin de verschillende bedrijfstakken en
menigmaal zelfs gelijksoortige ondernemingen
onder de crisis gebukt gaan.
Een en ander treedt duidelijk naar voren uit
het overzicht van den algemeenen bedryfstoe-
stand en den stand der arbeidsmarkt, hetwelk
het Centraal Bureau voor de Statistiek over
het eerste kwartaal van 1933 publiceert in zyn
jongste aflevering van het Maandschrift.
Zooals daaruit blykt, bleef in de metaalin
dustrie de scheepsbouw waar de werven,
voorzoover rij niet reeds tot geheelen stilstand
waren gekomen, verre beneden hare capaciteit
werkten een toonbeeld van den verwoes
tenden invloed der tydsomstandigheden.
Dat de machinefabricage het nog zwaar te
verduren had, blijkt niet alleen uit het nog
vrywel onveranderd aanhouden der groote
slapte in verscheidene ondernemingen en het
noe verder afnemen der bedrijvigheid in. andere,
maar ook uit de nog geenszins gezonde ver
houding tusschen de orders en de productie
capaciteit in een beperkter aantal ondernemin
gen, voor welke door het bemachtigen van min
of meer belangryke opdrachten (deels ook uit
het buitenland) in den laatsten tyd toch wel
van een zekere opleving kan worden gesproken.
Ook by de yzergieterijen en constructiewerk
plaatsen is vermeerdering van werk hier en
daar wel voorgekomen, al wordt daardoor toch
geenszins de hoogst ongunstige indruk weg
genomen, welken men verkrygt bij het overzien
van deze bedrijfstakken in hun geheel, waarby
dan naast de vaak onveranderde slapte ook
gevallen van nog verderen achteruitgang niet
afwezig blyken. Bovendien vormen de van
verschillende zijden voor elk der drie boven
genoemde branches verkregen mededeelingen
over de onbevredigende of bepaald slechte
prijzen (scherpe onderlinge en buitenlandsche
concurrentie) mede een ernstig beletsel om
den gang van zaken in het algemeen wat op
timistischer te gaan beoordeelen. Intusschen
zou de slapte in de constructiewerkplaatsen
zich nog sterker hebben doen gevoelen zonder
de reeds uitgegeven orders van den bruggen
bouw, in welk verband voor de naaste toe
komst valt te wijzen op de bereids door de
Regeering ingediende wetsontwerpen teneinde
snelleren bouw van een aantal bruggen moge-
lyk te maken. Voor het hoogovenbedrijf con
stateerde men, dat de betrekkelyke stabiliteit,
welke het prijspeil op de ruwyzermarkt in het
laatste kwartaal van 1932 vertoonde, gehand
haafd bleef. De vraag was zeer gering. Van
een voorjaarsopleveving viel nog niets te be
speuren en de exportbelemmeringen zyn niet
verminderd. Verdere inkrimping van personeel
of arbeidsduur is intusschen niet voorgeko
men. Voor de tinfabriek, welke verleden jaar
reeds met verhoogde productie werkte, ge
waagde men van drukte en uitbreiding der
smeltery. In de vliegtuigindustrie is de totale
personeelsterkte, ondanks vermindering in één
der 4 ondernemingen, sedert het eind van
1932 iets toegenomen, n.l. van 206 tot pl.m. 230
man, d.i. intusschen toch belangryk minder
dan eind Maart 1932 en 1931 (resp. pl.m. 440
en 520 man).
By de rywielindustrie bracht het naderende
voorjaar wel een over het geheel merkbare ver
meerdering der bedrijvigheid, maar deze bleef
dikwyls min of meer belangryk beneden het
peil van vorige jaren, terwyl men van vele zy-
den (w.o. ook ondernemingen, die een betere
bedryvigheid vertoonden dan andere niet na
liet te wijzen op de slechte prijzen, waartoe de
huidige omstandigheden genoopt hebben. Een
belangryk montagebedrijf der automobielindus
trie, dat kort geleden een zeer moderne nieu
we fabriek in gebruik heeft genomen, was ge
regeld van werk voorzien (personeelsterkte vry
wel stationnaif). De invoer van gloeilampen
(sinds November 1932 gecontingeerd) vertoonde
by het le kwartaal van 1932 vergeleken een da
ling van 11 pCt. naar de hoeveelheid en 39 pCt.
naar de waarde, terwyl de uitvoer thans naar
de hoeveelheid 28 pCt. en naar de waarde 20 pCt.
grooter was dan toen. Ook de invoer van radio-ar
tikelen bleef achter (nl. 8 pCt. naar 't gewicht
en 28 pet. naar de waarde) bij hetzelfde tydvak
van '32, terwyl de uitvoer thans naar t gewicht
7.5 en naar de waarde 10 pCt. grooter was. In
tusschen is blykens de berichten omtrent de
werkgelegenheid in deze branches overwegend
een vermindering geconstateerd, waarby men
deels wees op seizoeninvloeden, doch ook op
slapte in verband met de algemeene conjunc
tuur.
De toestand in de katoenindustrie bleef door
bestendiging en deels nog verscherping der
moeiiykheden buitengewoon slecht. Door het
toenemend gebrek aan export bleef een uiterst
felle onderlinge concurrentie op de binnenland-
sche markt heerschen, waarbij zich voegde de
invoer van goedkoope buitenlandsche (w.o. Ja-
pansche) goederen, al is deze gedeeltelyk door
contingenteering (sedert December j.l.) aan
banden gelegd.
In de wolindustrie, voor welke de contingen
teering van den invoer gehandhaafd bleef, was
de toestand, althans aan het eind van het
kwartaal, over het algemeen ongunstiger dan
verleden jaar. -
In de tricotfabrieken en breieryen bleef de
toestand vry sterk uiteenloopen. De berichten
uit de schoenenindustrie luidden eveneens
nogal verdeeld.
By de zoo sterk kwijnende diamantindustrie
bedroeg het werkgemiddelde van de werkende
leden der werkliedenorganisaties in dit kwar
taal slechts 901 tegen 1225 in het vorige kwar
taal (hieronder resp. pl.m. 300 en pl.m. 600 te-
werkgestelden bij de werkverruiming ingevolge
het plan-Douwes)
Ten aanzien van het bouwbedrijf (waar de
zeer groote werkloosheid, tydelyk nog versterkt
door vorst, met plaatselyk uiteenloopende toe
standen wel min of meer belangryk afnam, doch
ook eind Maart in totaal nog aanzienlyk was)
valt speciaal, wat den woningbouw betreft, te
wyzen op een gaandeweg geconstateerde op
leving, althans in de groote plaatsen (o. a. wa
ren in Amsterdam en Rotterdam groote bouw
plannen in uitvoering). In overeenstemming
hiermede is ook wel in eenige bedrijfstakken,
waar de toestand nauw met dien in het bouw-
bedryf samenvalt, min of meer opleving waar
genomen.
Het bestek van dit uittreksel noodzaakt er
toe te volstaan met bovenstaande voorbeelden
uit het overzicht, waarin byna 150 verschillende
bedrijfstakken worden besproken en waarin men
ook de toestanden betreffende mynwezen, veen-
dery, visschery, land- en tuinbouw geschetst
kan vinden.
Te Berlijn is dezer dagen het eerste ge-
denkteeken voor Adolf Hitler onthuld
De belangstelling voor de katholieke actie
op het gebied van de film neemt in alle
landen toe. Reeds een vorige maal heb
ben wy nog gewezen op Noord-Frankrijk, dat
zich echter uitsluitend over de moreele toelaat
baarheid heeft beraden.
Thans treffen wij in de Kölnische Volkszei-
tung een artikel aan, dat alle actie der katho
lieken in de verschillende landen aan een be
spreking onderwerpt. Het blad constateert een
byzondere activiteit in geheel Europa. Tot de
groote initiatieven, aldus ongeveer de Kölni
sche, die de H. Vader heeft te baat genomen,
om de wereld te vernieuwen, behoort ook de in
stelling van een byzondere commissie, die het
vraagstuk van de film bestudeert en de actie die
leiden moet tot vestiging van een katholieke
filmproductie.
De Paus wil niet alleen de slechte film tegen
gaan, maar ook de goede en in het bijzonder
de katholieke film tegenover de slechte film
stellen. In alle landen bezitten de katholieken
eigen scholen en eigen couranten, die kleur be
kennen en ten nauwste samenhangen met het
katholieke principe en zoo is het ook de wensch
van den Paus, dat de katholieken hun eigen
films en hun eigen filmtheaters zullen bezitten.
De verschillende congressen, die door de ka
tholieken werden gehouden, hebben wel wat
veel resoluties aangenomen, maar het kan niet
ontkend worden, dat al deze besprekingen ten
slotte mede de activiteit hebben losgemaakt.
Nadat de katholieken in Duitschland, België,
Nederland en later ook in andere landen een
scherpe critiek hebben gevoerd op de slechte en
wansmakelijke films, zyn zy eindelijk tot de
daad overgegaan. In Frankrijk werkt abbé Rey-
mond reeds geruimen tyd aan het stichten van
katholieke bioscoopzalen, al moet hierby ver
meld worden, dat de Franschen zich weinig
aantrokken van den filmvorm, die, wil hy een
goeden inhoud doeltreffend dekken, toch een
zekere voornaamheid-zal moeten bezitten. Voor-
loopig schijnt de abbé voldoende werk te heb
ben aan het verzamelen van een katholiek pu
bliek in katholieke zalen, waar toelaatbare fiims
worden vertoond. Hopen wy, dat hij spoedig
den verderen, zoo noodzakelijken stap zal doen,
die voor een werkelyke katholieke filmcultuur
noodig is.
Verder spreekt de Kölnische over de Katho
lieke Filmactie in België, die den laatsten tyd
een bijzonderen yver aan den dag legde en
zelfs reeds een prijsvraag voor een scenario uit
schreef.
Dan wyst het blad op de stichting van het
Katholiek Film Front in Nederland, dat een
eigen tydschrift zal uitgeven. Sprekend over
Nederland, zegt de schrijver: Nederland bezit
overigens een avant-garde van filmkunstenaars.
Hier ontstond de prachtige film „Kentering",
een aangrijpende en aanschouwelyke voorstel
ling van de sociale invloeden der encycüek Re-
rum Novarum. Verder bestaat in verschillende
landen een katholiek smalfilmarchief. Als in
ternationale organisatie noemt het blad de
Eidophon, die den strijd wil aanbinden met de
heidensche organisaties en gegrond is op de uit
vinding van Dr. Könemann.
In Parys is onlangs een katholiek bioscoop
theater geopend, het eerste, naar men hoopt
van een groote reeks. Deze instellingen eischen
vanzelf een katholieke productie, zoodat de po
sitieve katholieke film zoo urgent mogelyk is
geworden.
In Italië is men begonnen met de vervaar
diging van een katholieke speelfilm, getiteld
„Mater Dei", welke film het leven van de H.
Maagd in beeld wil brengen. Een hacheiyke
onderneming voorwaar, maar die by gunstig
resultaat tot een prachtige prestatie kan leiden.
Het is van harte te hopen, aldus de schryver,
dat zulke films van religieuzen aard zich gun
stig zullen onderscheiden van die zoetelijke
films, die tot dusver de religie hebben uitge
beeld.
De invloed van de film overtreft die van de
pers. Er zyn in Europa 30.625 bioscopen, waar
van het grootste deel geluidsfilm vertoont. In
Amerika tellen we 18.000 bioscopen, waarvan
drie kwart geluidsfilm-theaters. Zuid-Amerika
heeft 6000 bioscopen en Azië eveneens, Rusland
alleen heeft meer dan 3000 zalen, waarvan ech
ter slechts 300 geluidsapparaten hebben. De
bezoekers van de bioscopen loopen op tot 250
millioen per week.
Deze cijfers spreken niet alleen boekdeelen, zy
toonen ook dringend de noodzakelykheid aan,
dat de katholieken zich van de film zullen be
dienen om hun levensbeschouwing uit te dra
gen. Het is nog maar zeer kort geleden, dat
Pater Ladé OP. in de Parysche Madeleine een
predicatie hield, waarin de katholieken werden
aangespoord zich op de film te werpen. En daar
om, aldus besluit het Keulsche blad, dienen alle
katholieken zich te vereenigen in één groot
Front, dat sterk kan zyn, ais allen één zyn....
Door de Noord-Hollandsche Propaganda-com-
missies van Mariabond en Kruisverbond in het
Bisdom Haarlem wordt weer de jaarlyksche
Landdag voorbereid, die dezen keer te Heem
stede zal worden gehouden, op Zondag 9 Juli as.
De inzet van dien dag is weer van kerkelyken
aard: onder de Hoogmis in de St. Bavo een
drankweerpredikatie. Vervolgens een optocht
met muziek door de verschillende vereenigin
gen met haar vaandels en vlaggen. Daarna een
groote vergadering in het R.K. Vereenigings-
gebouw, waar twee redenaars zullen optreden,
terwyl door middel van tooneel en muziek
voor de noodige afwisseling wordt gezorgd.
Op de byzonderheden van dezen Landdag
voor katholieke drankbestrijding, die evenals
zyn voorgangers ongetwijfeld veel belangstelling
zal wekken, komen wy nader terug.
Sedert Donderdagavond zes uur wordt te
Zaandam vermist de 53-jarige employé der
scheepvaartvereeniging „Noord" te Amsterdam,
de heer L. W. van A. Hy is dien avond van
huis vertrokken met medenemen van een be
drag van ƒ29.000, welk bedrag bestemd was
voor het uitbetalen van loonen aan arbeiders,
werkzaam bij de schepen van genoemde orga
nisatie te Zaandam. Het uitbetalen der loonen
zou Vrijdagmiddag plaats vinden. Toen de beer
van A, in den namiddag nog niet verschenen
was, heeft de directie van genoemde scheep
vaartorganisatie een onderzoek ingesteld, waar
bij bleek, dat het geheele bedrag vermist werd.
Onmiddellyk werd de politie gewaarschuwd, die
een uitgebreid onderzoek instelde, voorloopig
echter zonder resultaat. Een extra-politie-radio-
bericht is Vrijdagavond verspreid, waarin de
opsporing van den heer van A. verzocht werd.
De heer van A. stond als een zeer betrouw
baar employé bekend, hy genoot het volste
vertrouwen van de directie der Scheepvaart
vereeniging „Noord". O. m. was hem opgedra
gen het z.g. besteken, dat is het aanwyzen van
arbeiders voor de lossing der booten en het uit
betalen van loonen. In verband met het feit,
dat het momenteel vry druk is in de Zaan-
damsche haven, was het bedrag, dat aan loo
nen moest worden uitbetaald, vry hoog.
De Ned. Bond van Makelaars in onroerende
goederen, hypotheken en assurantiën hield Vry
dagmiddag zyn jaarvergadering in café-restau
rant Gebr. Brinkmann te Haarlem.
De voorzitter, de heer A. v. Loon, opende met
een welkomstwoord tot de aanwezigen en dank
te voor de de tydsomstandigheden in aan
merking genomen groote opkomst.
Speciaal verwelkomde spr. de nieuwe leden
en feliciteerde twee leden met persoonlyke
feiten.
Naar aanleiding van een ingekomen schrijven
van de Makelaarsvereeniging in Noord-Hol
land werd besloten het bestuur geen machti
ging te verleenen een lezing in het najaar te
organiseeren over het onderwerp: „Wat zyn
de eventueele gevolgen van een eventueele in
flatie van den gulden?" De meerderheid van
het bestuur was ervoor, maar die van de verga
dering was ertegen.
Aan het hierna voorgelezen jaarverslag van
den secretaris, den heer H. Th. Fibbe, ontlee-
nen wy, dat de slechte economische toestanden
thans ook op de makelaars hun invloed doen
gelden.
In het afgeloopen jaar nam het ledental toe
met 11 leden, zoodat dit thans 137 bedraagt.
Voorts bevatte het jaarverslag velerlei om
trent de werkzaamheden van de 7 afdeelingen
en het orgaan.
Tenslotte uitte de secretaris zyn verontwaar
diging over eenige mistoestanden in de make
laarswereld, b.v. betreffende de opleiding van
makelaars.
Het jaarverslag van den penningmeester, den
heer G. H. Ter Horst, sluit met een voordeelig
saldo van 895.43 en een eindcyfer van 2494.85.
Beide verslagen werden onder dank goedge
keurd.
De aftredende bestuursleden, de heeren G.
H. Terhorst en G. D. v. d. Berg, de aftredende
leden van de ballotagecommissie, de heeren H.
Broens, H. Gersom en R. Schipper, en de af
tredende leden van den Raad van Toezicht, de
heeren mr. P. J. van Dam te Hilversum, mr. J.
de Jongh te Den Haag en R. Schipper te Bus-
sum werden allen onder acclamatie herkozen.
Een voorstel van de afdeeling Twente om het
bestuur opdracht te geven by de bevoegde auto
riteiten met klem op aan te dringen dat voor
officieele taxatiën alsmede by aan- en verkoo-
pen door officieele lichamen, enz., in de eerste
plaats gebruik worde gemaakt van ter plaatse
gevestigde taxateurs en makelaars enz., werd
na scherpe bestrijding van de toelichting by t
voorstel door de afd. Rotterdam (welke zelfs
dreigde by aanneming van het voorstel uit den
Bond te zullen treden) door het bestuur terug
genomen.
Een voorstel van de afd. Den Haag om aan
sluiting te zoeken met andere belanghebben
den om bij de autoriteiten aan te dringen op
verlaging van recherchekosten by de kadasters
werd overeenkomstig het aanbevelend prae ad
vies van het bestuur met algemeene stemmen
aangenomen.
Tenslotte werd een voorstel van de afd.
Twente betreffende de bestrijding van zekere
mistoestanden by het benoemen van verzeke
ringsagenten, enz., uitvoerig besproken.
De afd. Rotterdam wenscht nadere inlichtin
gen omtrent de in de toelichting genoemde „ne
venberoepen". Zyn dat b.v. bouwkundigen? De
afd. eischte een definitieve uitspraak van de
vergadering over de vraag of iemand, wiens
hoofdberoep op bouwkundig gebied ligt, Dd van
den Bond kan zijn of niet. Luidt het antwoord
„neen", dat treedt de afd. uit den Bond.
De afd. Twente deelt mede de leden van den
Bond in hoofdzaak als makelaars te beschou
wen en pas daarna als b.v. bouwkundigen en
dergelyke, maar meent dat het verschil met
het tegengestelde standpunt van de afd. Rot
terdam niet zoo groot is.
De voorzitter zegt tenslotte dat het geenszins
de bedoeling is om bouwkundigen-makelaars
van het lidmaatschap van den Bond uit te slui
ten, met welk antwoord de afd. Rotterdam te
vreden is.
Op een vraag betreffende de Centrale Reor
ganisatie-Commissie (die mistoestanden in het
verzekeringswezen bestrijdt) deelt de voorzitter
mede, dat het hoofdbestuur destyds uit de com
missie is getreden op persoonlyke redenen.
De heer J. H. Zeeven stelt daarop voor het
bestuur uit te noodigen nadere inlichtingen
omtrent deze commissie aan de leden te ver
schaffen, welk voorstel wordt aangenomen.
Hierna deelt de voorzitter mede dat het twee
de voorstel van de afd. Twente zóó uitgevoerd
zal worden, dat ook de afd. Rotterdam ermede
accocrd kan gaan.
Besloten wordt voorts de volgende algemeene
vergadering te Amsterdam te houden.
Bij de rondvraag biedt de afd. Haarlem als
gastvrouwe aan alle afgevaardigden een zeer
fraai herinneringsbord aan, waarvoor de voor
zitter hartelyk dank brengt.
Na afloop der vergadering werd in het Grand-
hotel te Zanüvoort gezamenlijk gedineerd.
