Litwinov behaalt successen
Verklaring der goudlanden
Oost-Europeesche
non-agressie-pact
R.K.Vereenigingen
ontbonden
EXAMINANDI
Het nieuws van heden
WANDGEDIERTE
Een mijnexplosie
HANDHAVING VAN DEN
GOUDEN STANDAARD
WAFELS
DE BAROMETER
Zuiveronderneming
„RADICAAL"
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DINSDAG 4 JULI 1933
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18418
DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelfngen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
OVEREENKOMST MET
ROEMENIE
Grootere veiligheid voor
Sovjet-Rusland
Prelaat Leicht
Legt zijn Rijksdagmandaat neer
Aanslag op Sovjet-Amb
tenaar te Tokio
De dader gearresteerd
Balbo stelt vertrek
weer uit
Wegens de ongunstige weers
omstandigheden
Het Weer
Thans ook in Würtemberg
De V.S. en de Sovjet Unie
Nog dit jaar erkenning?
Katoen naar Rusland
Militie in Oostenrijk?
Geen bezwaar der groote
mogendheden
RUSLANDS AUTO-INDUSTRIE
Een enquete-commissie
naar den Chaco
HONGERMARSCH NAAR NANTES
IRIGOYEN OVERLEDEN
De centrale banken uitgenoodigd,
om hiervoor samen te werken
Het conferentiewerk
ligt stil
Interview met mr. Trip
Commissies niet bijeen
Geheel Amerika achter
Roosevelt
De tornado op Cuba
Matoesjka uitgeleverd
aan Hongarije
Zoo gij slaagt, 'k vraag U één ding:
Geef Uw fuif bij Wesseling
Gr. Houtstraat 155 - Tel. 10737
POFFERS
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Acht arbeiders om het leven
gekomen
NIEUWE HAARLE
COURANT
Terwijl de „kapitalistische" mogendheden
op de economische wereldconferentie te
Londen tot de ontmoedigende ervaring
zijn gekomen, dat, voor het oogenblik althans,
zelfs over het meest elementaire en primaire
economische programpunt n.l. valuta-stabilisatie
geen algemeene overeenstemming kan worden
bereikt en het feitelijk doelloos is de onvrucht
bare beraadslagingen nog langer te rekken, heeft
de handige en geslepen vertegenwoordiger van
de anti-kapitalistische bolsjewistische Sovjet-
Unie, de diplomaat Litwinov, eenige verrassende
successen op politiek gebied weten te behalen.
Vooreerst heeft hij, zooals wü gisteren reeds met
een enkel woord vermeldden, de vinnige ruzie,
welke tusschen Engeland en Sovjet-Rusland was
ontstaan ten gevolge van het proces tegen de
Engelsche ingenieurs der Vickers Company te
Moskou, uit de wereld geholpen, niettegenstaan
de de meeste Engelsche conservatieven niets
van een toegeven aan Sovjet-Rusland wilden
weten en het Sir John Simon al ernstig kwa
lijk namen, dat deze Litwinov te woord wou
staan. Van 'de antipathie van de „diehards"
heeft de gladde Rus zich niets aangetrokken.
Bij gelijk oversteken hebben Sir John Simon en
hij het. conflict geliquideerd. Rusland liet de
volgens Russische opvatting wegens corruptie,
sabotage en spionnage (excusez du peu) veroor
deelde en gevangen gehouden Engelsche inge
nieurs MacDonald en Thornton vrij en hief het
invoerverbod voor Britsche waren en produc
ten op, terwijl Engeland daartegenover onmid
dellijk het embargo op Russische goederen op
hief en de afgebroken onderhandelingen over
een nieuwe handelsovereenkomst met Sovjet-
Rusland Weer opvatte. Is het een wonder, dat
de Sovjet-pers thans juicht en verklaart, dat
heel de Engelsche verontwaardiging over de
behandeling van de Vickers-ingenieurs te Mos
kou maar voorgewend was en dat Engeland
alleen maar een stok noodig had om den Rus-
sischen hond economisch af te ranselen? Bladen
als de „Iswestia" en de „Prawda" beweren nu,
dat Engeland bakzeil moest halen, omdat Sovjet-
Rusland sterker bleek te staan dan de Britten
verw'acht hadden en in staat is eiken „kapitalis-
tischen" aanslag af te weren. Indien dit waar is,
mag dit echter niet geweten worden aan de
economische verhoudingen in Sovjet-Rusland,
welke, gelijk bekend, buitengewoon hachelijk
zijn, maar aan de zwakte der zgn. kapitalistische
landen. Van deze zwakte trekt Litwinov handig
partij om Sovjet-Rusland politiek zooveel mo
gelijk te beveiligen.
Zijn tweede groote succes bestaat in het
sluiten van een non-agressie-conventie
met Afghanistan, Estland, Letland, Perzië,
Polen. Roemenië en Turkije. Met Polen en
Frankrijk had Sovjet-Rusland reeds eenigen
tijd geleden non-agressie-pacten afgesloten,
maar met Roemenië wilden de onderhandelingen
niet vlotten. De Bessarabische kwestie vormde
een onoverkomelijk struikelblok. Rusland
wenschte het na den oorlog aan Roemenië toe
gekende bezit van Bessarabië niet officieel te
erkennen, en Roemenië eischte zulk een erken
ning als conditio sine qua non voor 'n eventueel
non-agressie-pact. Thans echter zijn Sovjet-
Rusland en Roemenië met elkander overeenge
komen deze schier onoplosbare kwestie voorloo-
pig te laten rusten. De te Londen onderteekende
conventie beteekent een aanzienlijke aanvulling
op en uitbreiding van de reeds vroeger tot
stand gekomen non-agressie-pacten, terwijl de
overeenstemming met Roemenië een begaan
bare brug vormt naar de Kleine Entente,
waarvan Roemenië deel uitmaakt. Vooral nu
Polen en Frankrijk zijn voorgegaan en ook
Roemenië zich met Sovjet-Rusland verstaan
heeft, zijn de kansen op non-agressie-pacten
met Tsj echo-Slowakije en Joego-Slavië, de
andere leden der Fransch georiënteerde Kleine
Te Weenen is voor den uitvinder van de
schrijf machine, Peter Mitterhofer, in den
gevel van zijn woonhuis een gedenkteeken
onthuld.
Entente aanzienlijk verbeterd. De door Sovjet-
Rusland ontworpen politieke veiligheidsgordel
in het Westen en Zuiden begint zich te sluiten,
hetgeen voor Sovjet-Rusland met het oog op
de spanningen en de onrust in het Verre Oos
ten van het allergrootste belang is.
Bovendien mag het merkwaardig heeten,
dat Rusland en de zeven staten, welke het
thans voor een naar alle zijden openstaande
conventie heeft weten te winnen, een formule
hebben gevonden en aanvaard, waarin het be
grip „aanvaller" helder en scherp omschreven
is. Op de ontwapeningsconferentie is men daar
in niet kunnen slagen. Zou men te Genève niet
zijn voordeel kunnen doen met het thans gele
verde voorbeeld? Of moeten wij uit het weinige
succes der groote internationale conferenties
en uit het succes der slechts enkele landen
betreffende beraadslagingen concludeeren, dat
er meer heil te verwachten is van regelingen
tusschen kleinere statengroepen onderling dan
van pogingen om de gansche wereld in over
eenkomsten samen te vatten? Ouchy, de non-
agressie-pacten, de Kleine Entente, de ge
meenschappelijke actie der goud-landen en de
zoo juist te Londen onderteekende conventie
bewijzen, dat in beperkt verband op internati
onaal gebied wel wat te bereiken valt.
Zou het niet beter zijn langs den weg van
dergelijke overeenstemmingen van deelen te
trachten tot een algeheele samenwerking van
geheel de wereld te komen op verschillend ge
bied?
Hoe grooter de internationale conferenties
zijn, hoe geringer de kans is dat zij slagen.
Londen en Genève hebben dat geleerd. De
weg, dien Sovjet-Rusland gaat, is practisch ge
bleken, terwijl de andere zich vooralsnog „ins
Blaue hinein" verliest..
LONDEN, 3 Juli. (Reuter). De ge
zant van de Unie der Sovjet-republiek te
Londen en de vertegenwoordigers van Polen,
Roemenië, Estland, Letland en Finland heb
ben het protocol over het begrip „aanvallende
staat" onderteekend.
In eenige paragrafen wordt het begrip om
schreven. Het dekt zich met wat in vroegere
non-agressie-pacten werd gedefinieerd. Na de
onderteekening der conventie verklaarde Lit-
winof, dat de Sovjets bereid zijn soortgelijke
conventies te onderteekenen met andere sta
ten, welke hun geografische positie ook is.
PARIJS, 3 Juli (V.D.) In de Parijsche pers
heerscht voldoening over de onderteekening
van het verdrag der Randstaten met Sovjet-
Rusland, waarin de „aanvaller" bij conflicten
wordt bepaald.
„Paris Soir" noemt het een niet-aanvals-
pact en brengt lof aan de deelnemers voor hun
medewerking aan den Europeeschen vrede.
Aldus strekt zich voor de eerste maal van de
Baltische Zee tot de Zwarte Zee een net van
vrede uit.
BOMBERG, 4 Juli (W.B.) De leider der
Rijksdagfractie van de Beiersche Volkspartij,
Prelaat Leicht, heeft zijn Rijksdagmandaat
neergelegd.
BERLIJN, 4 uli (W.B.) De leider der Duit-
sche Volkspartij Rijksdagafgevaardigde Dingel-
dey heeft bekend gemaakt dat de party zich
zelf heeft ontbonden.
MOSKOU, 4 Juli. (Reuter) Het telegraaf-
agentschap der Sovjet-Unie meldt, dat gisteren
morgen te Tokio een aanslag is gepleegd op den
handelsvertegenwoordiger der Sovjet-Unie in
Japan, Kotsjetov. de dader, 'n zekere Soerinate
Nasime, is gearresteerd. Hij is voorzitter der
reactionnaire organisatie Kakoemeiso.
Kort na den aanslag begaf de chef van het
protocool van het dept. van buitenl. zaken zich
naar den ambassadeur der U.S.S.R., Joerenev,
betuigde hem uit naam van minister Oetsjida
zyn leedwezen en gaf hem de verzekering dat
de Japansche regeering een streng onderzoek
zal instellen, van welks resultaten zy den am
bassadeur op de hoogte zal houden.
De chef van het protocol bezocht eveneens
Kotsjetov voor het betuigen van zyn leedwezen.
LONDONDERRY, 4 Juli. (Reuter). De weers
omstandigheden biyven nog steeds ongunstig.
Balbo heeft derhalve zyn vertrek voorloopig
tot morgen uitgesteld.
5 VERWACHTING; Meest matige
Noord-Westelijke tot Noordelijken of
Noord-Oostelijken wind, gedeeltelijk be-
wolkt, weinig of geen regen, weinig ver-
andering in temperatuur.
H Hoogste stand: 777.2 te Blacksod.
j= Laagste stand: 751.5 te Vardö.
Zon op 4.46, onder 9.22. Licht
op 9.52. 7 Juli Volle Maan.
STUTTGART, 3 Juli (V.D.). Het ministerie
van Binn. Zaken van Würtemberg, afdeeling
politie, deelt mede: In verband met een in het
geheele Rijk gelijktijdig uitgevoerde actie zyn
ook in Würtemberg de volgende organisaties
ontbonden: Windhorst-bund, Kreuz-Schar,
Sturm-Schar, Deutsche Jugendkraft, Volks-
verein fur das Kath. Deutschland, Volksver-
einsverlag GmbH., Kath. verbond van Jonge
mannen, Kath. Gezellenvereenigingen, Kath.
Jonge vrouwenvereenigingen, Neu-Deutschland,
Quikborn, Motorrydersorganisatie „Concordia",
Vredesbond van Duitsche Katholieken.
Veel documenten, vermogens en bankreke
ningen der betreffende organisaties zyn in be
slag genomen en de vereenigingsbureaux zyn
gesloten.
WASHINGTON, 3 Juli. (V.D.) In officieele
kringen verluidt, dat Sovjet Rusland nog vóór
het einde van dit jaar door de Ver. Staten op
een of andere wijze zal worden erkend.
De eerste stap zal waarschijnlijk een modus
vivendi brengen, teneinde een behandeling der
verschillende kwesties, zooals die der schuden,
communistische propaganda en handelsbetrek
kingen mogelijk te maken. Zoodra een bevredi
gende oplossing dezer vraagstukken zal zyn tot
stand gekomen, zal de permanente erkenning
volgen.
Het verluidt, dat deze zienswyze nog niet het
standpunt van president Roosevelt is, doch dat
een dergelijk voorstel hem is gedaan uit den
kring van zyn medewerkers. De nadruk wordt
er op gelegd, dat alle vooraanstaande leden van
het kabinet voor de erkenning van Sovjet Rus
land zijn. De garantie van leeningen zou pa
rallel moeten loopen met de erkenning, aange
zien Rusland niet de beschikking heeft over
baargeld voor zyn import. Ook een warenver-
keer is denkbaar.
WASHINGTON, 3 Juli. De Financial Re-
construction Corporation heeft een leening van
4 millioen dollar met een looptyd van 1 jaar
ter beschikking gesteld, waardoor Amerikaan-
sche exporteurs in staat zullen worden gesteld,
katoenleveranties aan de Russische handels-
maatschappy in Amerika, de Anstorg, te ver
richten.
(United Press)
WEENEN, 3 Juli. (W.B.) Van bevoegde zyde
wordt bevestigd, dat tydens de besprekingen
der ontwapeningsconferentie ook de reorgani
satie van het Oostenryksche huurleger in een
militie ter sprake is gekomen.
De vooraanstaande mogendheden hadden er
geen bezwaar tegen Oostenryk een defensie
systeem toe te staan, dat voor zyn financieelen
toestand draagbaar is.
MOSKOU, 3 Juli. (Reuter). In het afgeloo-
pen half jaar heeft de Russische auto-industrie
18.500 vrachtauto's, 2600 auto's, 33.000 tractors
en 10.000 motors voor landbouwmachines af
geleverd. en daarmee haar program over
schreden.
Te Stalingrad werden zelfs 170 tractors af
geleverd in plaats van 144, zooals in het pro
gram was vastgesteld.
GENÈVE, 3 Juli. De Volkenbondsraad besloot
heden er van af te zien, in zake den Chaco-
oorlog eerst van Bolivia staking der vyande-
lykheden te eischen. De raad droeg de com
missie-van-drie op, terstond een commissie in
te stellen en naar de plaats van den stryd te
zenden. Beide partyen mogen een waarnemer
benoemen.
De raad verdaagde zich vervolgens tot Sep
tember.
Duizenden arbeiders, die door de opschorting van den bouw van groote oceaan-
stoomers werkloos zijn geworden, op marsch naar de havenplaats Nantes
BUENOS AIRES, 4 Juli. (Reuter) Ood-presi-
dent Irigoyen van Argentinië is heden overleden.
LONDEN 3 Juli. In het lang verwachte ant
woord inzake de kwestie der stabilisatie, ver
klaart Roosevelt, dat hy het een ramp zal ach
ten wanneer de conferentie, die byeen was
geroepen om een permanente financieele sta
bilisatie te bereiken, zich zou laten afleiden
door voorstellen van zuiver kunstmatigen en
tijdelijken aard en experimenten ten aanzien
van de valuta van slechts enkele naties. De
Vereenigde Staten streven naar een dollar, die
voor den duur van generaties dezelfde koop
kracht en waarde als betaalmiddel zal hebben,
dat men in de naaste toekomst hoopt te berei
ken. Wanneer de wereld in staat is in de meeste
landen een eendrachtige politiek te voeren
waardoor de begrootingen in evenwicht worden
gebracht, kunnen de eigenlyke besprekingen
beginnen over een juiste verdeeling van de we
reldvoorraden goud en zilver teneinde een re
serve te vormen die als basis voor het nationale
betaalmiddel kan dienen. De bestaande han
delsbelemmeringen zullen tenslotte eveneens uit
den weg geruimd moeten worden om de uitwis
seling van waren gemakkelijker te maken.
LONDEN, 3 Juli (Reuter) In een on
derhoud met een vertegenwoordiger van Reu
ter heeft de president van de Nederlandsche
Bank, Mr. Trip, verklaard, dat de continen
tale landen, die den gouden standaard aan
hangen de helft van al het goudgeld der we
reld onder hun contróle hebben.
Indien zy samenwerken kan geen gevaar
hen treffen, dus zullen zy kalm blyven.
In zyn interview met een Reuter-correspon-
dent wees mr. Trip er nog op, dat het nood-
zakelyk is, dat elke staat orde stelt op zyn
eigen zaken en het levenspeil aanpast, het
geen mogelyk is geworden door de daling der
pry zen. Hy ontkende, dat Nederland een lee
ning had verkregen van de Bank van Frank
rijk, maar gaf toe, dat er zekere onderhande
lingen gevoerd worden. Doch er is geen sprake
van iets in den vorm van een leening.
De Italiaansche gedelegeerde Beneduce ver
klaarde: „Wy hopen, dat wy zekere kringen
zeer spoedig zullen overtuigen van de noodza-
kelykheid van een snellen terugkeer naar den
gouden standaard. Wat ons zelf betreft, wy
zullen stellig geen duimbreed afwyken van ons
huidig standpunt.
LONDEN, 3 Juli. Met algemeene stemmen
besloot de subcommissie voor handelspolitiek
zich tot Donderdag te verdagen. Het voorstel
ging uit van den Zwitser Stucky, volgens wien
verdaging noodig was, in verband met de Ame-
rikaansche verklaring inzake valuta-stabilisatie.
Verscheidene andere commissies zullen niet
voor Woensdag meer byeenkomen.
De sub-commissie tot herstel van den Inter
nationalen geldstandaard werd voor onbepaal-
den ty'd verdaagd, doordat Frankryk vandaag
niet aan de zitting wilde deelnemen.
In Engelsche kringen is men van meening,
dat er geen sprake is van een mislukking der
conferentie Waarschynlyk komt morgen het
bureau der conferentie byeen. Misschien kun-
LONDEN, 3 Juli. (Reuter). De
landen met gouden standaard, n.l.
Nederland, Frankrijk, België,
Italië, Zwitserland en Polen, hebben
de volgende verklaring gepubli
ceerd
In de overtuiging, dat de hand
having der valuta's voor het eco
nomisch en financieel herstel der
wereld, voor de hervatting van het
credietwezen en voor het waarbor
gen van den in hun landen bereik
ten socialen vooruitgang van prin-
cipieele beteekenis is, en onder of-
ficiëele bevestiging van hun wil, om
een onbelemmerd functioneeren van
den gouden standaard in hun lan
den op de thans geldende goud
pariteiten en in het kader van de
bestaande geldkoersen te handha
ven, verzoeken de ondergeteekende
regeeringen hare centrale banken,
in nauw contact met elkaar te blij
ven en aan de onderhavige verkla
ring een zoo effectief mogelijke
werkzaamheid te verleenen.
nen de werkzaamheden bekort worden. Naast
de geldkwestie bestaan er zoo meent men
nog vele punten, waarover overeenstemming
kan worden bereikt.
NEW-YORK, 3 Juli. (V. D.) De verklaring
van Roosevelt aan de 'conferentie te Londen
wordt in de Vereenigde Staten algemeen toe
gejuicht. De geheele pers, de kringen te
Washington en Wall Street staan achter Roo
sevelt, die met zyn verklaring het standpunt
weergaf der overwegende meerderheid van het
Amerikaansche Volk, volgens welke de dollar-
politiek van den president de eenige mogelyk-
heid is voor een herstel van het Amerikaan
sche bedryfsleven.
De Vereenigde Staten verwachten thans niet
veel meer van Londen.
NEW YORK, 3 Juli (V.D.). Uit Havana ko
men slechts schaars berichten binnen betref
fende den tornado, daar iedere verbinding is
verbroken. Het gebied tusschen Guane en Con-
solacion de Sur is het ernstigst geteisterd. Het
aantal dooden is nog niet bekend. In de plaat
sen langs de Zuidkust is ernstige schade aan
gericht, terwyi hier en daar nog ernstige over
stroomingen plaats vinden. Overal zyn huizen
vernield. Ernstige wolkbreuken hebben zich
voorgedaan. Politie en militairen handhaven
de orde. De hospitalen zyn zeer vol. Onder de
bevolking is een paniek uitgebroken.
WEENEN, 3 Juli. (V. D.) Matoesjka. die
eenige spoorwegaanslagen heeft gepleegd, is
thans uitgeleverd aan de Hongaarsche auto
riteiten, Matoesjka zal, wanneer hy in Hon
garije zyn straftyd zal hebben uitgezeten, weer
op transport worden gesteld naar Oostenryk.
Irigoyen, oud-president van Argentinië overle
den.
Aanslag op handelsvertegenwoordiger der Sov
jet-Unie te Tokio.
Roosevelt waarschuwt Europa. Meeningsver-
schil tusschen den president en de Amerikaan
sche delegatie te Londen.
Prinses Juliana te Londen; bezoeken van den
Prins van Wales en Prins George.
Verklaring der goudlanden te Londen voor
handhaving van 'den gouden standaard. Het
conferentiewerk ligt stU.
Matoesjka uitgeleverd aan Hongarije.
Ook in Würtemberg zijn gisteren de Katho
lieke vereenigingen ontbonden.
Ontploffing op een myn ln Rynland-West-
falen. Acht dooden.
Een enquête-commissie van den Volkenbond
naar het Chaco-gebied.
Geen bezwaar der groote mogendheden tegen
een militie in Oostenryk.
Ruslands auto-industrie overtreft haar pro
gram.
Het Oost-Europeesche nonagressiepact te Lon
den onderteekend.
Bij de aardbeving in Zuid-Sumatra zyn 424
personen gedood en 650 gewond.
Het in Zaandam verduisterde geld is thans vrij
wel geheel terecht.
De verzetsactie van Zaandam tegen de regee
ring luwt.
Het referendum gehouden onder de by den
Centralen Bond aangeslotenen heeft uitgewe
zen dat een meerderheid is voor opheffing der
IJmuider staking.
Wetsontwerp ingediend tot beperking van uit
gaven, inzake uitvoering der L.O.-wet.
Ernstig auto-ongeluk by Den Helder; een
doode en een gewonde.
Hevige brand te Almelo.
Proefuitzendingen op den Kootwykschen zen
der uitstekend geslaagd.
Er zijn niet veel personen, die wer
kelijk radicaal een huis kunnen
zuiveren. Wij kunnen dat, wij geven
U schriftelijke garantie!!
Zelfs bewoonde huizen kunnen door
ons radicaal, afdoende gezuiverd
worden. Vraagt ons eens inlichtingen.
Alles onder geheimhouding.
GEN. CRONJéSTRAAT 135
HAARLEM TELEF. 11657
HERNE, 3 Juli. Maandagmiddag om 1 uur
heeft op de myn „Generaal Bliunenthal" een
bovengrondsche ontploffing plaats gehad, waar
door 16 mynvyerkers werden getroffen. Vyf
hunner zyn om het leven gekomen. Drie ern
stig gewonden zyn in den loop van den mid
dag in het ziekenhuis overleden.
De overigen waren eveneens ernstig gewond.
De ontploffing ontstond in de z.g. leesban-
ken, waar de kolen voor het wasschen gesor
teerd worden. De lyken zyn onherkenbaar ver
brand.
Hoogste stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 767
Vorige stand 766
l
