Het Duitsche transfermoratorium
Over de grens
Prins Nicolaas in
ons land
ns-= RADIO-PROGRAMMA
DE BESPREKINGEN TE
BERLIJN EN LONDEN
SOCIALE VERZEKERING
DONDERDAG 13 JULI
Vrijdag 14 Juli 1933
Een vlotte landing
Prinses Juliana terug
„Het Anker" verboden
Het communiqué van de
Reichsbank
Verlies aan invloed der
betrokkenen
De nazi-leider Tykfer op last der
Regeering Limburg uitgeleid
De vorstelijke bezoeker hartelijk
op Schiphol verwelkomd
ONRUSTIG IJMUIDEN
Maatregelen tegen terreur
K. R. van Staal uit de O.S.P.
De uitvoer van rugspek
HET RECHT DER FRIEZEN!
Hun eigen taal in de rechtszalen
van Friesland
HET BURGERPAK VERBODEN?
Beroeps-onderofficieren moesten
allen op inspectie
De aankomst van den Prins
Ontvangst in Den Haag
Reclame
NED. R.K. POLITIEBOND
Congres te Heerlen
UIT DE TEXTIELINDUSTRIE
Mededeelingen van deVereeniging
voor den Effectenhandel
te Amsterdam
Bezwaren tegen de beoogde
vereenvoud iging
HUIZEN, 296 M. KRO 8.00 Mor-
genconcert 10.00 Gramofoonmuziek
11.30 Halfuurtje voor zieken en ouden van
dagen 12.00 Politieberichten 12.15
Het KRO-sextet o. 1. v. P. Lustenhouwer
1.45 Zenderverzorging 2.00 Gramofoon-
muziek 2.30 Solistenconcert. Elsa Nol-
thenius, piano. Jan van Helden, viool. Luc
Louman, bariton 4.00 Orgelconcert door
Alphons Dreissen op Cinema-orgel 5.00
Land- en tuinbouwhalfuurtje door Th.
Arts: „Terugblik op de landbouwweek"
5.30 Gramofoonmuziek 6.00 Max K. Ge-
risch: „Duitschland" 6.15 Gramofoon
muziek 6.30 Het KRO-orkest o. 1. v.
Joh. Gerritsen 7.00 Politieberichten
7.15 G. J. Paulides: „Het beleg en ontzet
van Weenen" 7.35 Gramofoonmuziek
7.45 Het KRO-orkest o. 1. v. Joh. Gerritsen
-8.00 Vaz Dias 8.35 Gramofoonmuziek
8.50 Het KRO-orkest o. 1. v. Joh. Gerrit
sen 9.30 De KRO-Boys o. 1. v. P. Lus
tenhouwer 11.30 Gramofoonmuziek
12.00 Sluiting.
HILVERSUM, 1875 M. VARA 8.00
Gramofoonmuziek VPRO 10.00 Morgen
wijding VARA 10.15 De Notenkrakers
o. 1. v. Daaf Wins 11.00 „Onze keuken"
door P. J. Kers Jr. 11.30 Orgelspel door
Joh. Jong AVRO 12.00 Gramofoonmu
ziek 12.30 Kovacs Lajos en zijn orkest
(Bob Scholte). Intermezzo van zang door
een dameskoortje, bestaande uit leerlingen
van Jans Bierma en Stans le Cosquino de
Bussy. Pianobegel. All Baartscheer 2.30
Gramofoonmuziek 3.00 Accordeonmu-
ziek door The Columbia Three 3.30
Gramofoonmuziek VARA 4.00 Jazz
programma (gramofoonpl.) 4.30 Na
schooltijd. Rolien Numan vertelt 5.00
Orgel door Cor Steyn 5.30 Vara-klein-
orkest o. 1. v. H. de Groot 6.40 Mr. M
Mendels: „Radio-recht" 7.00 De Flie
refluiters o. 1. v. J. v. d. Horst VPRO
8.00 Lezing. „De kunst van reizen". Dr
J. P. A. Ernstman 9.00 In de pauze van
het Kurhausconcert, cursus Kerkdiensten
in het buitenland. In en om de Vlaamsche
Kathedraal, ds. E. v. Ruytenberg 10.00
Vrijz. Godsd. Persbureau 10.15 Declama
tie door Albert van Dalsum 10.45 Gra
mofoonmuziek VARA 11.00 Gramofoon
muziek 12.00 Sluiting.
LUXEMBOURG, 1191 M. 7.00 Lichte
gramofoonmuziek 7.45 Weeroverzicht
7.50 Symphonisch concert van gramo-
foonplaten 8.30 Causerie over een ac
tueel onderwerp in het Nederlandsch
8.40 Lichte gramofoonmuziek 9.00
Nieuwsberichten in het Fransch 9.10
Voortzetting concert lichte gramofoonmu
ziek 9.45 Nieuwsberichten in het
Duitsch 9.55 Dansmuziek (in div. pau
zes: sportberichten en koersen).
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
BRUSSEL, 509 M. 12.00 Concert door
het kleine orkest van het N. I. R. o. 1. v.
P. Leemans 1.30 Gramofoonmuziek
2.00 idem 5.20 Concert door het omroep-
symphonie-orkest o. 1. v. Jean Kumps
6.35 Gramofoonmuziek 6.50 Concert
door het kleine orkest o. 1. v. P. Leemans
8.20 Concert door het radio-orkest o.
1. v. Karei Walpot 9.20 Concert uit
Ostende 11.00 Dansmuziek.
BEROMÜNSTER, 460 M.
foonmuziek 6.05 idem -
foonmuzlek.
5.50 Gramo-
8.10 Gramo-
KALUNDBORG, 1153 M. 12.20 Strijk
orkest o. 1. v. Andersen 3.20 Mogens
Hansen's orkest 8.20 Johan Strauss-
concert 10.20 Omroeporkest o. 1. v. Wal-
ther Meyer Radon 11.05 Dansmuziek.
BERLIJN, 419 M. 8.30 Volksliederen
9.05 Plano 10.20 Berichten en een
populair concert door de Willfried Krtiger-
kapel.
HAMBURG, 372 M. 11.50 Populair
concert o. 1. v. Fredo Nieman 1.35 Gra
mofoonmuziek 2.30 idem 4.20 Con
cert 5.20 Nederduitsch schrijversuurtje
9.35 Concert 10.50 Populair concert.
KÖNÏGSWUSTERHAUSEN, 1635 M.
12.20 Gramofoonmuziek 2.20 idem
4.20 Concert 5.45 Cellorecital 6.25
Pianorecital 11.20 Concert.
LANGENBERG, 472 M. 12.20 Popu
lair concert door een omroeporkest o. 1. v.
List 1.20 Populair concert 4.50 Ves
perconcert 11.00 Concert o. 1. v. Wolf.
DAVENTRY, 1554 M. 1.20 Concert
2.05 Concert door het Western Studio
orkest o. 1. v. Guy Daines 4.35 Concert
door het Metropole orkest o. 1. v. Emile
Colombo 7.50 Gramofoonmuziek 8.20
Concert door het B.B.C.-orkest o. 1. v. Hut
chinson 11.20 The Savoy Hotel Orphe-
nans.
PARIJS (Elfel), 1446 M. 8.50 Optre
den van verschillende artisten.
PARIJS (Radio), 1725 M. 8.05 Gra
mofoonmuziek 12.50 idem 7.40 Gra
mofoonmuziek 10.20 Dansmuziek.
MILAAN, 331 M. 8.00 Gramofoonmu
ziek 8.50 Radiotooneel.
ROME 441 M. 8.35 Gramofoonmuziek
10.05 Concert m. m. v. Mario Ceccarelli,
piano.
WEENEN, 517 M. 7.40 Operaconcert
door het Volksopera-orkest o. 1. v. Weirich.
WARSCHAU, 1411 M. 5.35 Solisten
concert 6.55 Gramofoonmuziek 8.20
Fransch concert 10.20 Dansmuziek.
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
RADIOGIDS
bestuur der Bank, terwijl dan het tegenwoordige
bestuur zou optreden als dagelijksch bestuur.
Dit laatste zou in dat geval de noodige bevoegd
heden moeten verkrijgen om in spoedeischende
gevallen te beslissen. De bevoegdheden van het
uitgebreide en die van het dagelijksch bestuur
zouden in de wet geregeld dienen te worden.
Blijft echter de Raad van_ Toezicht als zoo
danig bestaan, dan zouden' de hier aan het
woord zijnde leden dezen Raad in ieder geval
de volgende bevoegdheden willen zien toege
kend:
1. de Raad zou het volledig budgetrecht moe
ten hebben ten aanzien van de begrootingen van
de Bank en de Raden van Arbeid;
2. de Raden van Arbeid zouden aan hem
rekening en verantwoording moeten doen;
3. hij zou het recht moeten hebben, inlich
tingen te vragen aan en onderzoekingen in te
stellen bij de Raden van Arbeid;
4. hij zou het recht moeten hebben, aan
wijzingen te geven omtrent de uitvoering der
sociale verzekering.
Naar wij vernemen is de heer Tykfer, leider
van de Duitsche nationaal-socialisten in Lim
burg, Woensdag op last van de Nederlandsche
regeering over de Duitsche grens gezet.
Deze man is den laatsten tijd herhaaldelijk
in openbare vergaderingen van de Nazi's in
Zuid-Limburg opgetreden, o.a. te Heerlen,
Kerkrade en Vaals.
Een zeer groot aantal burgerlijke en militaire
autoriteiten had zich Woensdag in den namid
dag naar Schiphol begeven, ter ontvangst van
den broeder van koning Carol van Roemenië,
Prins Nicolaas, die, zooals bekend, met zijn
eigen vliegtuig een studiereis maakt ter be
studeering van de burgerlijke en militaire
luchtvaart van enkele landen en in dit ver
band te 4 uur 38 van Brussel naar de Amster-
damsche luchthaven was afgereisd.
Terwijl een straffe wind dikke regenwolken
door het luchtruim joeg en, vóór het Schiphol-
restaurant, de Roemeensche vlag mèt de daar
naast geheschen nationale driekleur klappe
rend deed wapperen, bewoog het meerendeel
der bij de ontvangst geïnteresseerden zich op
het betonnen platform, waar gelukkige ge
dachte van de directie der K. L. M. de fiere
Fokkervogel „Kwartel", die hedenmorgen
onder leiding van piloot Hondong de verre
reis naar Insulinde is begonnen, stond opge
steld, om door den hoogen bezoeker te worden
bezichtigd.
Overigens bood de luchthaven, door een
handige opstelling van verscheidene andere
machines der K. L. M., een beeld, dat zelfs
den vluchtigen bezoeker een machtigen indruk
van haar beteekenis moest geven.
Onder de officieele belangstellenden ook
van niet-officieele zijde was er, onder toezicht
der politie, vrij veel bekijks merkten wij op
luitenant ter zee le klasse Rost van Tonnin
gen, adjudant van Hare Majesteit de Ko
ningin, de heer D. Geblesco, zaakgelastigde van
Roemenië te 's Gravenhage, luit.-gen. Seyf-
fardt, chef van de generale staf, luit.-kolonel
W. F. Sillevis, chef van de afdeeling Lucht
vaart van de generale staf, kolonel van Reede,
onder-commandant van de Marine te Amster
dam, den heer E. Th. de Veer, chef der afdee
ling Luchtvaart van het Departement van
Waterstaat, dr. W. de Vlugt, burgemeester der
hoofdstad, de heeren E. J. Abrahams, wethou
der voor de Handelsinrichtingen van Amster
dam, A. Plesman, directeur der Kon. Lucht
vaart Mij, de consuls-generaal van Roemenië
te Rotterdam en Den Haag, resp. de heeren
Breunis Klaare en R. E. Verbeek, den Roemeen-
schen consul te Amsterdam, den heer Jac. Gas
ter, den heer U. F. M. Dellaert, havenmeester
-van Schiphol, den heer A. S. Thomson, stations
chef der K. L. M., den heer L. Boogerd, direc
teur der Handelsinrichtingen te Amsterdam,
en mr. A. Slob, burgemeester van Haarlemmer
meer.
En zóó contrasteerde het kwistige goud der
vele uniformen met het deftige zwart van de
kleeding der overige autoriteiten, bij wie zich,
kort vóór de aankomst van het vliegtuig met
den Roemeenschen prins, het drietal hooge
functionarissen van het gevolg van Z. K. H.
kwam voegen, dat met een andere Roemeen
sche machine was gearriveerd. Het waren ko
lonel Stoïcesko, adjudant van koning Carol en
ter beschikking van Prins Nicolaas, kapitein
ingenieur Nicolau en kapitein Opris, alle drie
in de uniform van het Roemeensche leger,
donkerblauw met roode biezen op de broek.
De Reichsbank heeft medegedeeld, dat de
overmaking van de helft der op 1 Juli vervallen
coupons en rentetermijnen zal geschieden, zoo-
dra de scrips voor het niet getransfereerde ge
deelte gereed zullen zijn. Hiermede zullen nog
wel eenige weken gemoeid zijn.
Zal de Bank ook voorschriften kunnen geven,
zoo vroegen eenige leden, inzake de uitvoering
der Ziektewet?
Gevraagd werd of het inderdaad de bedoeling
is, dat alle geschillen zullen worden beslist door
de Kroon, dus langs den weg eener administra
tieve procedure. Men vreesde, dat deze weg zeer
omslachtig zal blijken.
Met den boottrein uit Vlissingen, welke te
9.01 uur aan het Holl. Spoorstation aankomt,
is gisteravond Prinses Juliana van Haar ver
blijf in Engeland in de residentie teruggekeerd.
De Prinses werd op het perron verwelkomd
door Koningin Wilhelmina, die vergezeld was
door freule Schimmelpenninck van der Oye en
door jhr. de Jonge van Ellemeet.
Het op het perron aanwezige publiek hief
het „Wilhelmus" aan, en riep „Leve de Ko
ningin" en „Leve de Prinses".
Nadat de Vorstelijke personen het station
door den hoofdingang hadden verlaten, ver
trokken zij per auto naar het landhuis de
Ruigenhoek te Sfcheveningen.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid Ame-
link betreffende het nemen van maatregelen
van Regeeringswege ter zake van het optreden
door de IJmulder Federatie van arbeiders in het
visscherij- en transportbedrijf tegenover de in
het visscherijbedrijf te IJmuiden werkzaam
zijnde leden van den Nederlandschen Bond van
Christelijke Fabrieks- en Transportarbeiders en
tegenover andere personen, heeft de minister
president thans o.m. het volgende geantwoord:
Het is de Regeering bekend, dat verschillende
feiten, van den aard als in deze vraag ge
noemd, zich hebben voorgedaan.
Maatregelen tegen terreur kunnen worden
genomen ingevolge de artt. 217220 der Ge
meentewet. Door den burgemeester is dit be
reids niet zonder gevolg gedaan. Door dezen
uitgevaardigde algemeene voorschriften van po
litie zijn door den gemeenteraad bekrachtigd.
Indien noodig kan worden overwogen, of
naast de reeds bestaande mogelijkheden nadere
wettelijke voorziening wenscheltjk moet worden
geacht.
Naar men ons bericht, heeft de heer K. R.
van Staal, lid van de Provinciale Staten van
Zuid-Holland, bedankt als lid van de O.S.P.
De uitgetredene zal zich voorloopig bij geen
andere partij aansluiten. Of hij zijn Staten-
zetel ter beschikking zal stellen, is nog .niet
bekend.
De Nederlandsche Varkenscentrale maakt be
kend, dat met ingang van Maandag 17 Juli 1933,
de uitvoer van rugspek, ook naar andere landen
dan Duitschland, door haar zal geschieden.
Belanghebbenden bij den export van dit ar
tikel naar andere landen dan Duitschland kun
nen zich nu reeds om inlichtingen wenden tot
de Nederlandsche Varkenscentrale,
Bij Ministerieele beschikking van den Minis
ter van Defensie is aan de lijst van verboden
geschriften toegevoegd „Het Anker", weekblad
gewijd aan de belangen van het mindere ma
rine-personeel.
Het Tweede Kamerlid Van Houten heeft aan
den Minister van Justitie de volgende vragen
gesteld:
1. Is het den Minister bekend, dat de politie
rechter, mr. Meihuizen te Leeuwarden op Zater
dag 10 Juni den Frieschen student H. P. te
Utrecht, die v -'gtrde anders dan in de Friesche
taal te spreken, onverhoord uit de rechtszaal
heeft doen verwijderen en toen hij „Fryslan
oerein!" riep, zelfs voor den duur der behande
ling van deze zaak in een cel heeft doen op
sluiten?
2. Is de Minister niet van meening, dat zelfs
als men aanneemt, dat het uitlokken van een
beslissing over de vraag, of het gebruik der
Friesche taal in de rechtszaal in Friesland al
dan niet geoorloofd is, op te demonstratieve
wijze door den student P. geschiedde, hier toch
niet van ordeverstoring sprake was en de poli
tierechter de objectieve sfeer van het recht ver
stoorde en zich zelf schuldig maakte aan een
voor het Friesche volk kwetsende demonstratie
tegen het Friesch in de rechtszaal, door de be
handeling dezen verdachte aangedaan?
3. Is de Minister niet van meening, dat het
in het belang eener zuivere rechtspraak is, in
Frisland aan verdachten en getuigen toe te
staan de eigen taal, waarin men denkt en zich
het beste uit, te gebruiken?
4. Is de Minister bereid te overwegen, door
wetswijziging en -aanvulling, het recht der
Friezen, in de rechtszalen van Friesland de eigen
taal te mogen gebruiken, duidelijk en afdoende
te regelen, daarbij uitgaande van de eeuwenoude
rechten der Friesche taal naast de Nederland
sche, in onderscheid met de dialecten, gesproken
in de overige deelen van het Rijk. de eigen
cultuur van het Friese" e volk en het sterk-
levend nationaal besef der Friezen?
Dinsdag zijn in verschillende garnizoenen
van ons land inspecties gehouden, waarbij al
het kader moest aantreden.
Oorzaak van een en ander zou een minis
terieel schrijven zijn, waarin wordt gezegd dat
het is opgevallen dat vele beroepsonderofficieren
onvolledig en onverzorgd waren uitgerust.
Indien hierin geen verandering komt. zou
worden overwogen de bepaling, dat onder-offi
cieren na diensttijd in burger gekleed mogen
zijn. in te trekken.
Men gelooft, algemeen, dat zelfs wanneer
de inspectie zou uitwijzen dat dit verwijt on
gegrond is toch maatregelen zullen volgen
om de onderofficieren te verplichten na dienst
tijd in uniform gekleed te zijn. Een en ander
zou de politieke controle tevens bevorderen.
„Het Volk"
Te half zes kondigde sirenengeloei aan, dat
het verbeide vliegtuig in zicht was. Een minuut
daarna maakte een kleine, open, één-motorige
tweedekker, op den onderkant van welker vleu
gels duidelijk de letters C.V.N.I.C. zichtbaar
waren, zich uit het grauwe wolkendak los, om
snel omlaag te schieten.
Te 5 uur 35 geschiedde de vlotte landing en
klom Prins Nicolaas, die de machine zelf be
stuurd had slanke, sportieve figuur in lee-
ren vliegpak gevolgd door zijn eveneens in
een vliegpak gestoken piloot uit den cockpit
van het toestel.
Nadat hij uiterst vlug het zware vliegpak
had uitgetrokken en zich in de keurige vlieger
uniform van het Roemeensche leger vertoonde,
werd hij, bij het voor de eerste maal betreden
van Neerland's grondgebied, welkom geheeten'
door den Roemeenschen zaakgelastigde, den
adjudant van H. M. de Koningin Wilhelmina
en door den hoogsten functionaris van zijn
eigen gevolg, kolonel Stoïcesco.
Prins Nicolaas inspecteerde onmiddellijk
daarop de vóór het restaurant opgestelde eere-
wacht van het corps mariniers, die onder com
mando van luitenant ter zee tweede klasse O.
C. J. Schalkwijk in stramme houding het ge
weer presenteerden. De Roemeensche zaakge
lastigde stelde den hoogen bezoeker hierna
voor aan de burgerlijke en militaire autoritei
ten, die in een lange rij op het platform ge
schaard stonden .Vervolgens begaf het gezel
schap zich naar het restaurant, waar Prins
Nicolaas zich slechts korten tijd ophield. Of
schoon hij Schiphol Vrijdag met een langdurig
bezoek zal vereeren, stelde Z. K. H. het zeer
op prijs, dat hem de gelegenheid geboden werd,
den „Kwartel" te bezichtigen. De inspectie
van dit toestel geschiedde, terwijl de heer Ples
man uitleg gaf, zoowel in- als uitwendig.
Het was reeds tien minuten na zessen, toen
de prins den Fokkervogel verliet en in een der
uit Den Haag gearriveerde hofauto's stapte,
waarmede de reis naar Den Haag werd aan
vaard.
Woensdagavond is Z. K. H. Prins Nicolaas
van Roemenië per auto tegen zeven uur van
Schiphol in Den Haag aangekomen en heeft
zijn intrek genomen in Hotel des Indes.
De Prins was vergezeld van den Roemeen
schen zaakgelastigde te Den Haag den heer
Dan Geblesco, terwijl ook medekwam de lui
tenant-kolonel Sillevis, die aan Prins Nicolaas
tijdens zijn verblijf hier te lande is toegevoegd.
Voor Hotel des Indes was vrij veel belang
stelling; van het balcon wapperden de Roe
meensche en de Nederlandsche vlaggen.
Voordat de vorstelijke bezoeker naar het
hotel reed, stopte de auto eenige oogenblikken
voor het paleis van H. M. de Koningin-Moeder,
en betrad Prins Nicolaas het paleis om zijn
handteekening in het register te plaatsen.
Daarna begaf het gezelschap zich naar het
Hotel des Indes, waar de Prins zich dadelijk
naar zijn appartementen begaf.
De Roemeensche zaakgelastigde heeft des
avonds een diner gegeven ter eere van het be
zoek van den Prins.
In de feestzaal van het Hotel was de tafel
aangericht, gesierd met een schat van donker
roode rozen. Een speciaal Roemeensch orkest,
dat dezer dagen in het Carltonhotel te Am
sterdam speelt, was voor deze bijzondere ge
legenheid overgekomen en luisterde den feest
maaltijd op. Het stond onder leiding van Cor
nelius Codolban, die ook reeds, jaren geleden,
voor den vader van den Prins had gespeeld.
Z. K. H. Prins Hendrik, die ook aan het
diner zou deelnemen, werd door Prins Nico
laas in een der receptie-salons ontvangen.
Wie in dezen vacantietijd Amster
dam bezoekt en wie wil niet eens
met zijn eigen hoofdstad kennis ma
ken! krijgt „op" de tram allerlei
slag-zinnen onder de oogen als „Pak
de tram" enz.
Het blijkt met de eertijds popu
laire tram der hoofdstad slecht te
gaan en er schijnen gerechtklach
ten te zijn bij het publiek. Bij den
achteruitgang van het bedrijf begint
men reclame te maken: „pak de
tram"De andere middelen in het
laatste jaar aangewend, hebben niet
geholpen.
Eigenaardig. Het is een meer voor
komend verschijnsel dat men pas de
macht der reclame gaat inzien wan
neer de zaak niet floreert. Reclame
kan dan zeer zeker véél verbeteren.
Maar de goede zakenman zorgt dat
zijn zaak populair blijft bij het pu
bliek en gaat niet de reclame han-
teeren als een wondermiddel doch
aanvaart ze als een normalen factor
in het bedrijf.
Reclame is noodzaak. „Goede waar
behoeft geen krans." Zeer zeker.
Dwaze ophemelarij schaadt Maar het
publiek moet weten, dat de goede
waar er is! Verwaarloos de gezonde
reclame niet. „Pak de tram."
Te Heerlen wordt het congres gehouden van
den Ned. R. K. Politiebond St. Michaël. Tege
lijkertijd herdenkt de afdeeling Heerlen het
derde lustrum.
Na de receptie welke zeer druk bezocht was
trokken de congressisten met muziek naar het
gemeentehuis, waar zij officieel door het col
lege van B. en W. werden ontvangen en toe
gesproken door burgemeester van Grunsven.
Na afloop trok de stoet naar het Tempsplein
en werd voor het H. Hartbeeld met begelei
ding van de muziek „Aan U o Koning der
Eeuwen" gezongen.
's Middags werd het congres gehouden in de
groote zaal van „Ons Volkshuis".
Nadat de voorzitter van de afdeeling Heer
len de heer P. Janssens het woord van welkom
had gesproken, hield de waarnemende voorzit
ter de heer Kruijk de openingsrede, waaraan
wij het volgende ontleenen.
Bij de opening van het 19e congres past het
op de eerste plaats te gedenken den priester
die ons kort geleden zoo plotseling is ontval
len. Pastoor Mersel is niet meer. Zijn lang en
vruchtbaar priesterleven is geëindigd. In hem
verloren wij een geestelijken adviseur, die de
belangen van den Bond en diens leden kende
en deze ook vaak in stilte met klem heeft ver
dedigd. Zijn nagedachtenis zal steeds bij ons
in eere blijven. De voorzitter verzocht voor de
zielerust een Onze Vader te bidden.
Na uiteengezet te hebben, dat de bond zijn
principe getrouw blijft, doch naarnaast onver
zwakt en eensgezind zal blijven «veren voor de
belangen der leden memoreerde spreker nog
enkele interne aangelegenheden.
In het ledental is een geringe daling te be
speuren ook doordat door de z.g. bezuinigingen
de vacatures niet worden aangevuld en door
het besluit waarbij het den marechaussee en
militaire politie verboden is lid te zijn van een
organisatie. Was er voorheen bij benoemingen
groote achterstelling van katholieken te bespeu
ren, eenige verbetering is waar te nemen al
zal nog heel wat moeten geschieden vooraleer
w« ons rechtmatig deel hebben verkregen.
Tenslotte herinnerde spreker aan den strijd
welke in Noord en Zuid gevoerd wordt. Laten
wij, katholieke politiemannen een voorbeeld
nemen aan dr. Poels die zijn meening niet
onder stoelen of banken steekt en steeds ook
een gewillig oor voor de R. K. politiemannen
heeft.
Telegrammen werden gezonden aan H. M.
de Koningin en Z. H. Exc. Mgr. Lemmens, bis
schop van Roermond.
Nadat Mgr. dr. Poels een kort woord ge
sproken had, sprak de voorzitter een hartelijk
woord van welkom tot den nieuwen bonds-
adviseur kapelaan Goossens, die in zijn dank
woord den steun van allen vroeg en er krachtig
op aandrong, de beginselen hoog te houden en
eindigde met: geef den koning wat des konings
is en God wat Gode is.
De jaarverslagen van den secretaris en den
penningmeester werden onder dank goedge
keurd.
Tot leden van het bestuur werden bij accla
matie herkozen de heeren Kruijk (Amsterdam)
en Leenders (Nijmegen) en in de vacature
Walstra werd gekozen de heer Korner (Utrecht)
in de vacature van Duin de heer Giesler (Rot
terdam).
De begrooting voor 1934 werd na eenige op
merkingen goedgekeurd.
Vervolgens werd het beleid van het hoofdbe
stuur besproken. Eenige amendementen wer
den op verzoek van het hoofdbestuur ingetrok
ken.
Aan de besprekingen werd deelgenomen door
de afgevaardigden van Haarlem, Den Bosch,
Rotterdam, Maastricht, Roosendaal en Apel
doorn.
Namens het hoofdbestuur bracht de voorzit
ter de heeren v. Duin en Klein dank voor het
vele werk en deelde mede, dat door het bestuur
een concept schrijven is samengesteld naar
worden. Het zou mooi zijn, wanneer een pro
gram van actie werd samengesteld, maar wij
moeten rekening houden met de tijdsomstan
digheden. Verschillende wenschen hebben de
volle aandacht van het bestuur.
De heer Klein beantwoordde eenige bemer
kingen en dankte voor de hem gebrachte
hulde.
De redacteur van het orgaan de heer Ger
ritsen nam aan, dat degenen, die geen critiek
hebben geleverd, tevreden zijn met zijn be
leid en zal gaarne rekening houden met de
geuite wenschen.
De waarnemende voorzitter de heer Kruijk
werd bij acclamatie tot voorzitter gekozen.
Voorlezing werd gedaan van een danktele-
gram van Z. H. Exc. den Bisschop van Roer
mond, waarna het congres verdaagd werd tot
Woensdag.
De firma Blijdehstein en Co. te Enschede
heeft besloten aan het verzoek van de arbei
dersorganisaties te voldoen, zoodat de 10 pCt.
loonsverlaging van de spinners niet direct in
haar geheel zal worden uitgevoerd, maar in
dien zin, dat thans 5 pCt. en over vier weken
nog eens 5 pCt. zal worden gekort.
Ook de N. V. Gerhard Jannink en Zonen
heeft, naar de „Volkskrant" meedeelt, loons
verlaging aangekondigd, voor loonen beneden
10 5 pCt. en voor die boven de 10 voor
enkele afdeelingen 5 pCt., voor de spinners
10 pCt.
De Vereeniging voor den Effectenhandel te
Amsterdam deelt in aansluiting aan haar vori
ge mededeelingen inzake het Duitsche transfer-
matorium in overleg met de Amsterdamsche
Bankiersvereeniging het volgende mede:
Bij de besprekingen welke sinds 29 Mei j. 1.
In de afgeloopen weken te Berlijn en Londen
worden gehouden, zijn de belangen der houders
van vorderingen op langen termijn behartigd
door deskundige vertegenwoordigers uit Ameri
ka, Engeland, Nederland, Zweden en Zwit
serland.
Tegen de voornemens, welke door de Reichs
bank tot uiting werden gebracht met betrek
king tot den dienst der leeningen op langen
termijn, werd met krachtige argumenten door
de gedelegeerden van de schuldeischers stelling
genomen.
De maatregelen, welke krachtens het „Gesetz
betreffend Zahlungsverbindlichkeiten gegenue-
ber dem Ausland vom 9. Juni 1933" zijn vastge
steld en waarvan de nadere uitvoering door de
Reichsbank op 1 Juli werd gepubliceerd, zijn,
zooals reeds door de Vereeniging voor den Ef
fectenhandel in haar communiqué van 1 Juli
werd medegedeeld, niet genomen op grond van
een overeenkomst tusschen de Reichsbank en
de vertegenwoordigers der houders, doch deze
zfjn eenzijdig door de Duitsche regeering en de
Reichsbank vastgesteld, waarbij met verschil
lende, met klem van redenen aangevoerde be
zwaren geen rekening is gehouden.
Bij de laatst gehouden besprekingen omtrent
de nadere uitvoering der transferbepalingen,
welke door een sub-commissie der vertegen
woordigers van de voornaamste crediteur-lan
den te Berlijn werden gevoerd, werden die
vraagstukken uitvoerig besproken, welke zich
met betrekking tot de betaling van rente en
aflossing der Duitsche buitenlandsche schulden
voordoen ingevolge de „wet betreffende beta
lingsverplichtingen ten opzichte van het bui
tenland van 9 Juni 1933". De Reichsbank kon
er niet in toestemmen het in genoemde wet
vastgelegde principe los te laten, dat de debi
teur door betaling van bedragen in Reichsmar-
ken van zijn verbintenis tot betaling van vreem
de valuta wordt ontslagen, doch heeft met het
oog op de ongunstige uitwerking van deze be
paling en met het doel, haar te verzachten, de
navolgende regeling getroffen:
De Reichsbank verklaart, dat deze regeling
slechts voorloopig tot 31 December 1933 zal
gelden en in geen enkel opzicht verbindend zal
zijn voor de toekomstige onderhandelingen tus
schen de crediteuren en de Reichsbank.
De leden van het sub-comité hebben ten
sterkste geprotesteerd tegen het in de Duitsche
Transferuitstel-wet neergelegde principe, dat
een betaling in Rijksmarken een debiteur kan
ontslaan van zijn verplichting uit hoofde van
een oorspronkelijk in buitenlandsche valuta
aangegane schuldbekentenis.
Het communiqué door de Reichsbank opge
steld na de laatst gehouden besprekingen te
Berlijn luidt in de vertaling, die de Vereeniging
voor den Effectenhandel S. E. en O. geeft, als
volgt:
Amortisatie:
1. Voor zoover overeenkomstig de leenings-
verdragen de amortisatie door uitloting van
stukken moet geschieden, zal de Reichsbank
voor dit doel een dienovereenkomstig bedrag
in vreemde valuta reserveeren en zal de „Kon-
versionskasse" zorg dragen voor de voortzetting
van den rente-dienst tot het overeenkom
stig het transfer-uitstel bepaalde percentage
van de niet uitgelote stukken, waarvan de te
genwaarde in Rijksmarken door den Debiteur
zal z«n gestort.
2. Voor zoover de leeningsovereenkomsten
een amortisatie door middel van inkoop van
obligatiën voorschrijven of zoodanige aflossing
toelaten, zal de amortisatie door middel van ter
beschikbaarstelling van obligatiën worden voort
gezet, uitgaande van de veronderstelling dat
het aantal af te lossen obligatiën althans in
de eerstvolgende zes maanden verkregen, zal
kunnen worden.
2. Voor zoover individueele schuldverbinte
nissen tusschen crediteuren en debiteuren be
staan, wordt het aan partijen overgelaten, aan
gaande een voortzetting van de credietrelatie
tot overeenstemming te geraken.
Indien een zoodanige overeenstemming niet
tot stand komt, zal de crediteur gerechtigd zijn
het door de storting van den debiteur aan de
.Konvsrsionskasse" ontstane tegoed in Rijks
marken in Duitschland opnieuw te beleggen.
Voor de belegging komen in aanmerking:
a. Het verstrekken van valuta-leeningen op
langen termijn, welke door de Reichsbank moe
ten worden goedgekeurd.
b. Aankoop van op Duitsche beurzen genoteerde
en in Duitsche valuta luidende obligatiën en
aandeelen.
c. Aankoop van de in art. 10 lid 6 van het
„Deutsche Kreditabkommen von 1933" bedoelde
4 pCt. valuta-obligatiën van het Duitsche Rijk.
d. Andere beleggingsmogelijkheden, voor zoo
ver de Reichsbank daartoe toestemming ver
leent. De Reichsbank verklaart echter, dat ge
zien de transfer-moeilijkheden deze bepaling
6lechls in zeer beperkten omvang toepasselijk
zal zfjn.
Rentedienst.
Voor het niet-getransfereerde deel van de
rentebetalingen zullen in Rijksmarken luidende
rentelooze schuldbewijzen der „Konversions-
kasse" ter beschikking van de crediteuren wor
den gesteld. Ter vergemakkelijking van de ver
handelbaarheid dier schuldbewijzen werd het
noodzakelijk geacht daarvoor een markt in de
crediteurlanden te scheppen.
De Reichsbank verklaarde, dat zij zooveel als
in haar vermogen is aan het totstandkomen van
zoodanige markt zal medewerken.
Onder de vorengenoemde omstandigheden zal
de Vereeniging voor den Effectenhandel er zich
van onthouden eenige aanbeveling aan de hou
ders te doen, omtrent de door Duitschland ten
opzichte van zijn schulden genomen maatrege
len, het daarbij aan de houders overlatend of
zii de gedeeltelijke betaling al dan niet wen
schen te aanvaarden. Bij de Duitsche fondsen,
waarop de bepalingen van het transfer-uitstel
betrekking hebben, zal in de prijscourant der
Vereeniging voor den Effectenhandel een .ster
retje" aanduidend dat deze fondsen noodlijdend
z«n, worden geplaatst.
De handel zal, tot dat de gelegenheid tot in
ontvangstneming van de gedeeltelijke betaling
en van de scrips voor het onbetaald gebleven
gedeelte zal zijn opengesteld, blijven geschieden
inclusief de coupons per 1 Juli e.v. en zonder
bijberekening van rente.
Na die openstelling zal de handel geschieden
exclusief de betreffende coupons en eveneens
zonder bij berekening van rente.
Het volgende overzicht kan dienen ter be
schouwing van de verschillende gevallen der
rente- en amortisatiediensten:
A, Coupons van obligatieleeningen en renten
van andere vorderingen (in vreemde valuta en
in Reichsmarken).
Hierop ontvangen buitenlandsche houders vol
gens de mededeelingen van de Reichsbank de
helft, doch hoogstens 4 pCt. per jaar in de
ccntractueele valuta; de andere helft in Mar
kenscrips.
Omtrent de aanwending dezer scrips zie hier
boven sub II.
Uit de ontvangen mededeelingen blijkt, dat
de bepaling omtrent transfer van de halve rente
beteekent, dat de helft van het verschuldigde
rentebedrag wordt betaald, doch dat niet meer
wordt betaald, dan hoogstens vier procent per
jaar. Dit beteekent, dat b.v. voor zes procents
obligatiën ieder half jaar de coupon wordt be
taald met anderhalf procent, dus in totaal per
jaar drie procent. Voor acht procents obligatiën
wordt ieder half jaar de coupon betaald met
3 pCt., dus in totaal 4pCt. per jaar. Daar dit
het minimum is, worden derhalve obligatiën,
welke meer dan 8pCt. rente dragen, behandeld,
alsof zjj acht procents obligatiën waren. Voor
leeningen die niet in den vorm van obligatiën
zijn uitgegeven, geldt hetzelfde ten aanzien van
de rente. De bepaling omtrent transfer van de
helft, heeft ook betrekking op de huren en
pachten, verschuldigd door Duitschers aan bui
tenlandsche eigenaren.
D. Aflossing van andere leeningen in vreemde
valuta.
a. indien de voorwaarden verplichte uitloting
voorschrijven: hiervoor gelden de bepalingen
hierboven genoemd onder punt I sub. I.
b. indien de voorwaarden aflossing door uit
loting of inkoop voorschrijven: hiervoor gelden
de bepalingen hierboven genoemd onder punt I
sub. 2.
C. Aflossing van obligatieieening in Reichs
marken.
a. bij verplichte uitloting: hiervoor zijn nog
geen afzonderlijke bepalingen vastgesteld.
b^bjj aflossing door uitloting of inkoop: hier
voor gelden de bepalingen hierboven genoemd
onder punt I sub. 2.
D. Aflossing van ander leeningen in vreemde
valuta of in marken, welke niet in den vorm
van obligatiën zijn uitgegeven en waarbij dus
geen loting of inkoop van stukken kan voor
komen. Hiervoor gelden de bepalingen hier
boven genoemd onder punt I sub. 3.
Verschenen is het voorloopig verslag over het
wetsontwerp organisatie van de openbare or
ganen, belast met de uitvoering van de sociale
verzekering.
Ontleend is daaraan:
Bij het afdeelingsonderzoek verklaarden vele
leden, dat zij de indiening van dit wetsontwerp
waardeerden. Sommige leden waren van mee
ning, dat het wetsontwerp lijdt aan een zekere
halfslachtigheid. Nu de ontwikkeling der sociale
verzekering geheel anders verloopt dan men b«
de tot stand koming der Radenwet verwachtte,
zouden deze leden verre de voorkeur geven aan
een verwezenlijking van de aanwijzingen der
Commissie-van IJselstein. In ieder geval be
twijfelden deze leden, of het hechtere verband
tusschen de Bank en de Raden van Arbeid,
dat door dit ontwerp heet te zullen worden ge
legd, in werkelijkheid daardoor wel zal worden
bevorderd.
Sommige andere leden waren in tegenstel
ling tot de vorige groep van oordeel, dat
een vermindering van de zelfstandigheid der
Raden van Arbeid (gesproken werd zelfs van
ontzieling) een groot verlies voor onze sociale
verzekering zal blijken te zijn. Van de voorge
stelde opheffing van den Verzekeringsraad en
de machtsconcentratie bij de Rijksverzekerings
bank, welke daaruit voortvloeit, verwachtten
deze leden voor de toekomst van de Raden van
Arbeid weinig goeds.
Verscheidene leden juichten het toe. dat het
in de bedoeling der regeering ligt, aan de Raden
van Arbeid meer zelfstandigheid te geven in
zake de uitvoering der artt. 99 en 100 van de
Invaliditeitswet en inzake de toekenning van
renten. Andere leden vreesden dat uitvoering
van dit voornemen zou leiden tot zeer ui teen -
loopende toepassingen van de verzekeringswet
ten in de verschillende gebieden.
Vele leden, die zich in het algemeen met het
wetsontwerp konden vereenigen, hadden tegen
de beoogde vereenvoudiging in de organisatie
der openbare uitvoeringsorganen toch één be
langrijke principieele bedenking. Zoowel de ver
mindering van het aantal leden der Raden van
Arbeid als de opheffing van den Verzekerings
raad zullen tot gevolg hebben, dat de invloed
der belanghebbenden op de functionneering der
openbare organen, belast met de uitvoering der
sociale verzekering, zeer zal worden verzwakt.
Deze leden waren van oordeel, dat dit zóózeer
ingaat tegen de lijn, waarin de sociale verzeke
ring zich van den aanvang af en vooral later
heeft ontwikkeld, n.l. die van toenemende mede
werking der georganiseerde werkgevers en werk
nemers, dat zij wijzigingen in het wetsontwerp
noodig achtten ten einde hun bezwaren op dit
punt te ondervangen.
In de tweede plaats werd erop gewezen, dat
tegenover het groote verlies aan invloed, het
welk de georganiseerde werkgevers en arbeiders
zullen lijden door de opheffing van den Ver
zekeringsraad, geen enkele compensatie staat.
In den Verzekeringsraad hadden de vertegen
woordigers der organisaties voortdurend contact
met elkaar en met de bezoldigde leden van dien
Raad en oefenden zij rechtstreeks invloed op
de gestie der Raden van Arbeid; zij hadden
daarmede een taak bij het toezicht op de uit
voering der sociale verzekering. Deze taak ver
valt. Dit achtten vele leden een ernstig tekort
in het wetsontwerp, waarin naar hun meening
alsnog zal moeten worden voorzien. Tegen op
heffing van den Verzekeringsraad hadden z«
op zich zelf overigens geen bezwaar.
Naar het oordeel der hier aan het woord
zijnde leden zou het gemis van invloed der ge
organiseerde belanghebbenden kunnen worden
goedgemaakt door de bevoegdheden van den
Raad van Toezicht op de Rijksverzekeringsbank
uit te breiden. Eenige dezer leden deden, ten
einde de vereenvoudiging zoo ver mogelijk door
te trekken, als oplossing aan de hand, dat de
Raad van Toezicht zou worden omgezet in het
