Plechtig opbaren van
de sqhoone slaapster
De groote razzia
Het nieuws van heden
Sprinkhanenplaag
in China
SLOTZITTING TE LONDEN
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 27 JULI 1933
BUREAUX; NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
EEN WEKKER WORDT
OPGESTELD
Zal hij ooit afloopen?
HET CONCORDAAT
m
Millioenen menschen
lijden honger
Gömbös bij Mussolini
Om de toenadering Weenen
Boedapest
Ruim ÏOOO arrestanten
in Spanje
Een fascistisch complot
De handelspolitiek van
Frankrijk
Vrije hand voor accoorden, vooral
met de goudlanden
Het Weer
Italianen gedaald te
Shoal Harbor
Een der vliegtuigen maakt een
noodlanding
10 mijnwerkers gedood
in Turkije
HET VLIEGENDE ECHTPAAR
Zeldzame plechtigheid
Voor het eerst H. Mis op den top
van den Mont Blanc
Naar de stratosfeer
Plannen te Chicago
DE H. ROK
TE TRIER
=:ii!
1 Ê-:-
„Een succesvolle slag tegen de
vijanden van den Duit-
schen staat"
Opmerkelijk succes aan
de grens
Engelsche zorgen
Tegen den „Gekken Fakir
Roosevelt's strijd
De arbeidscode in de scheepsbouw-
industrie
„Wanneer weten wij niet, móar
wij komen terug"
Reeks redevoeringen
Het proces-v. d. Lubbe
Aanvang eind November
Mac Donald voor de
radio
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
De bedevaart naar Triei
Terugkomst der reizigers
Dr. Schacht naar ons
land
Bespreking met mr. Trip
Herriot naar Rusland
Een milliarden-leening
Maarschalk Muto
Hitler's cel
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18437
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Sinds de economische wereldconferentie te
Londen struikelde over het voorloopig on
oplosbaar gebleken monetaire vraagstuk en
plat op haar neus viel, hebben haar initiatief
nemers zich beijverd dit ongeluk, zoo goed en
zoo kwaad als het ging, te verbloemen. De
goudlanden, die alle verdere besprekingen vrij
wel nutteloos achtten, zoolang de wankele va
luta's niet zouden worden gestabiliseerd, stel
den vooral Amerika aansprakelijk voor dit on
geval. En heelemaal ongelijk hadden zij zeker
niet. Immers, hoe kim je nu serieus praten met
iemand, die in een zweefmolen duizelingwek
kend blijft rondtollen, omhoog en omlaag en
omlaag en omhoog, terwijl je zelf met beide
voeten op den ouden stabielen gouden bodem
staat, en niet verkiest een halsbrekend toertje
mee te maken? President Roosevelt met zijn
professorale „brain-trust" en zijn wonderlijke,
weinig eensgezinde delegatie vermaakte zich
echter in zijn zweefmolen zoo goed, dat hij het
verwijt, van de conferentie genekt te hebben,
verontwaardigd terugkaatste naar de goudlan
den, die hem op zijn experimenteele kometen-
baan niet wilden volgen en zelfs geen applausje
over hadden voor zijn stoutmoedigheid. Hij
meende, dat goede verstaanders aan zijn halve
en wisselende woorden genoeg hadden, en in
derdaad hadden de goede verstaanders er ge
noeg aan, zelfs meer dan genoeg. De Ameri-
kaansche delegatie zelve kon echter uit Roose
velt's instructies niet altijd wijs Worden, zoodat
de heele houding der Vereenigde Staten op de
conferentie nu niet bepaald een zeer imposanten
aanblik bood. Engeland, dat graag de conferen
tie wilde redden, maar met zijn dominions en
zijn afgemagerd pond zich toch meer op Ame
rika dan op het Europeesche vasteland moest
instellen, hield zich als een eiland tusschen bei
de drijvende. Daar niemand het odium van de
mislukking der conferentie wilde dragen, be
sloten allen den schijn te redden en haar in
onderdeeleh een tijdje lang voort te zetten. De
commissies en subcommissies bleven vergaderen
en stelden vrome wenschen en onuitvoerbare,
maar goedklinkende resoluties op. Er werd ge
sproken over tarwe, tin, suiker, enz. om te ko
men tot overeenkomsten betreffende prijsver-
hooging, productie-beperking en afzetmogelijk
heden, ofschoon voor dergelijke besprekingen
een economische wereldconferentie allerminst
van noode was. Ook deze besprekingen wierpen
weinig resultaat af en men besloot den 27sten
Juli de conferentie plechtiglijk te verdagen.
Met een oratie van haar vader Ramsay
MacDonald en een plenaire zitting
wordt zij thans ter ruste gelegd op
een bed van twee millioen gedrukte stukken,
welke de gedelegeerden tijdens de 38 werkdagen
hebben geproduceerd. De Engelsche regeering,
die ruim een half millioen gulden aan haar
zieketierig troetelkind heeft besteed en de stad
Londen, die ongeveer een kwart millioen uit
gaf om de gedelegeerden rijkelijk te ontvangen,
te voederen en te amuseeren, zullen in hun hart
wel blij zijn, dat zy in haar huishoudboeken nu
een streep onder haar hooge onkostenrekening
zullen kunnen zetten. Om de sombere pessimis
ten, die beweren, dat de conferentie sinds lang
overleden is en reeds wekenlang in een verge
vorderden staat van ontbinding verkeert, te
logenstraffen, zal zij officieel tot schoone
slaapster worden verklaard. Men zal bij het ein
de van het papieren bed, waarop haar bleeke
hoofd rust, zelfs een wekker zetten in den vorm
van een bureau, een wekker, die te gelegener tijd
zal moeten afloopen om haar weer aan den
slaap te ontrukken. Of die meer gelegen tijd ooit
komen zal? De optimisten houden het harsstar-
Deze heiligengroep van Meisner-porcelein
werd aan Kardinaal Pacelli door de Duit-
sehe regeering aangeboden bij het tot
standkomen van het concordaat. De groep
stelt de H. Maagd voor met St. Antonius van
Padua en werd in 1732 door Kirchner
gebeeldhouwd.
rig vol. Maar het is nog de vraag of het wel
wenschelijk is, dat zij ooit weer ontwaakt.
De boven aardestaande conferenties, die men
niet begraven durft, omdat men meent, dat er
nog eenig leven jn zit, leegen 'n stil, maar wel
sprekend getuigenis af van de hopeloosheid der
illusies, welke de wereld heeft nagejaagd, toen
zij deze bijeenriep. Mussolini heeft op de hem
eigen resolute en ronduite manier verklaard, dat
het woord conferentie uit het woordenboek der
internationale politiek geschrapt dient te wor
den, aangezien het daardoor aangeduide begrip
geen practische waarde blijkt te bezitten. Voor
zoover het wereldconferenties betreft, geven de
ervaringen van Genève en Londen hem gelijk.
Indien echter ooit de schoone slaapster van
Londen uit haar doodelijke verlamming zal op
staan, dan ?al dit wonder alleen kunnen wor
den bewerkstelligd door een krachtigen stoot
op een zuiver gouden klaroen en niet door den
klank van een blikken Amerikaansche kinder
trompet.
SJANGHAI, 26 Juli. (V.D.) Naar het Chinee-
sche ministerie van Binnenlandsche Zaken me
dedeelt, heerscht in uitgestrekte gebieden van
China, vooral in de streken langs de Gele
Rivier die kort geleden door overstroomingen
werden geteisterd, een ontzettende sprinkhanen
plaag. De velden zijn verwoest, de oogst ver
nield; 65 millioen boeren bezitten geen graan
of andere levensmiddelen. De Chineesche re
geering heeft uitgebreide maatregelen genomen,
om de vele millioeneit boeren voor den honger
dood te bewaren.
ROME, 26 Juli. (Reuter.) De Hongaarsche
minister-president Gömbös en Kanya, de mi
nister van Buitenlandsche Zaken, zijn heden
morgen door Mussolini in het Palazzo Venezia
ontvangen.
Later begaf Mussolini zich naar de Hon
gaarsche legatie, om het bezoek te beantwoor
den.
De economische besprekingen worden door
deskundigen gevoerd.
Men meent, dat het voornaamste punt der
besprekingen de toenadering is tusschen Oos
tenrijk en Hongarije.
MADRID, 26 Juli (Reuter). Meer dan duizend
personen zijn reeds gearresteerd. Het door de
Cortes goedgekeurde wetsvoorstel aangaande de
openbare orde zal de regeering in staat stellen
de zuiveringsactie nog intenser te voeren.
Het ontdekte complot was van fascistisch
karakter. Jongelieden, die gearresteerd zijn, of
ferden aanzienlijke sommen aan hun beweging.
Talrijke wapens zijn in beslag genomen.
PARIJS, 26 Juli. (Reuter.) De nieuwe chef
van de afdeeling Handelsovereenkomsten Bon-
neton-Craponne heeft in een onderhoud met
een medewerker van de „Intransigant" ver
klaard, dat niets zal worden gewijzigd in de
Fransche handelspolitiek, zooals zij ook door
zijn voorgangers werd gevoerd. Wij hebben
thans, zoo ging hij voort, in de betrekkingen
met vrijwel alle landen onze vrijheid van ta
rieven herkregen, en eerst tegen het einde van
het jaar zal men weer tot nieuwe overeenkom
sten kunnen komen. Dit is een kiesche en
moeilijke taak, want bij de invoerbeperkingen,
welke door tal van landen worden toegepast,
en bij de verscherpte protectie, die de tolbar-
rières onmatig verhoogt, komt nu nog de insta
biliteit op monetair gebied.
Niettemin hopen wij, aldus Bonneton-Cra-
ponne, dat wij dank zij onze herwonnen tarief
vrijheid met meer gemak zullen kunnen onder
handelen over nieuwe accoorden. Dat zal vooral
het geval zijn met de landen, die evenals wij
den gouden standaard trouw zijn gebleven.
Inmiddels kan worden medegedeeld, dat mor
gen of overmorgen een overeenkomst met Tur
kije zal worden geteekend, waardoor elke onder
breking in de Fransch-Turksche handelstrans
acties na 15 Augustus as. (wanneer 't bestaan
de accoord afloopt) zal worden vermeden.
j= Verwachting: Zwakke tot
matigen veranderlijke wind, toenemende
bewolking, aanvankelijk nog droog, later
toenemende kans op regen of onweer.
Later waarschijnlijk koeler.
Hoogste stand 767.8 te Weenen.
Laagste stand: 751 te Thorshaven.
on op 5.13, onder 8.58. Licht
op 9.28 30 Juli Eerste Kwartier.
SHEDIAC, 26 Juli (Reuter). Hedenochtend
7.40 uur plaatselijke tijd is Balbo met zijn es
kader vertrokken naar Shoal Harbour op New
foundland, waar besloten zal worden welke
terugweg zal worden genomen.
NEW-YORK, 26 Juli. Te 17 uur (Amsterd.
tijd) is het Italiaansche eskader in Shoal Har
bor op Newfoundland gedaald. De vliegers wer
den geestdriftig ontvangen.
Een van de watervliegtuigen heeft nabij Kaap
Traverse op Prins Edward-Eiland een nood
landing moeten maken. De aviateurs zijn onge
deerd.
SHOAL HARBOR, 26 Juli. (V. D.) Generaal
Balbo heeft naar Rome geseind, dat hij met
zijn eskader 4 of 5 dagen hier blijven zal Het
Italiaansche vliegtuig, dat een noodlanding
heeft moeten maken, kan, tengevolge van be
schadiging van de waterpomp, niet voor
Donderdag verder vliegen om zich bij het es
kader te voegen.
SHOAL HARBOUR, 27 Juli (Reuter) Balbo
heeft aangekondigd, dat hij 28 Juli zal vertrek
ken. Hij zal via Ierland vliegen.
ANGORA, 26 Juli. (Reuter) Bij een mijn
explosie nabij Songuldak werden 20 arbeiders
gedood.
Verder wordt gemeld, dat in de stad 'Tsjiwril
42 huizen door aardschokken vernield werden.
Het echtpaar Mollison moest 100 KM. vóór
New York na zijn Oceaanvlucht een nood
landing maken
SAINT GERVAIS (Haute Savoie) 26 Juli
(Reuter) Voor 't eerst is op den top van den
Mont Blanc een H. Mis opgedragen.
De aalmoezenier van de padvinders van het
college van de Oratorianen te Juilly is met een
zestal van de oudsten van den troep naar boven
geklommen.
CHICAGO, 26 Juli (V.D.) Kapitein Settle
heeft het plan Woensdagavond van het vliegveld
Solöiersfield in den ballon „Century of Pro
gress" alleen in de stratosfeer te stijgen, wan
neer niet een verandering in de —windrichting
of in den luchtdruk optreedt. De instrumenten,
met behulp, waarvan wetenschappelijke proef
nemingen zullen worden gedaan, zijn in den
ballon aangebracht, onder toezicht van den
New-Yorkschen natuurkundige dr. Arthus
Compton. Dr. Jean Piccard, de broeder van den
bekenden stratosfeeronderzoeker, zal de onder
neming van af den beganen grond leiden. Settle
hoopt een hoogte van meer dan 17.000 meter te
kunnen bereiken, ten einde de kosmische stra
len te kunnen bestudeeren.
Boven het hoogaltaar van de
eeuwenoude Domkerk is de
H. Rok uitgesteld, dien vol
gens de overlevering de Za
ligmaker heejt gedragen en
waarover onder het Kruis de
soldaten het lot hebben ge
worpen. De uitstelling is de
eerste na 42 jaar.
BERLIJN, 26 Juli. (W. B.) De verkeersrazzia
van gisteren heeft, naar van welingelichte zijde
wordt medegedeeld, buitengewoon veel succes
gehad. Het voorloopige vluchtige onderzoek van
het in het geheele rijk in beslag genomen ma
teriaal, waaronder zich groote hoeveelheden il
legale geschriften, ontploffingsmiddelen, wapens
munitie en geheime rapporten bevinden, heeft
reeds aangetoond, dat dit optreden een nood
zakelijke en succesvolle slag tegen den vijand
van den staat was.
Bij de razzia in de treinen werd in het gebied
van Berlijn een tamelijk groot aantal staats-
vijandige personen aangetroffen, van wie som
mige in het bezit van wapens en illegale ge
schriften of zonder identiteitspapieren bleken te
zijn. In de afdeeling Dresden van de rijksspoor
wegen werden wapens, legerpistolen en opruiend
drukwerk in beslag genomen, terwijl een aantal
verdachte personen zonder identiteitspapieren
in hechtenis werden genomen. Er bevinden zich
onder hen twee communistische koeriers, die
brieven in geheimschrift en deviezen in hun
zolen hadden verborgen.
Op een van Nederland komenden trein
zijn in het district Essen by den aanvang van
het onderzoek groote pakketten ontploffings
middelen in het naast de spoorlijn loopende wa
ter geworpen. Verscheidene reizigers uit dezen
trein, voor een deel buitenlanders, die op val-
sche passen of zonder identiteitspapieren reis
den, zijn gearresteerd.
Opmerkelijk is, dat vooral in de grensstreken
de razzia veel resultaat heeft opgeleverd. Te
Trier zijn communistische functionarissen ge
arresteerd, die uit het buitenland terugkeerden.
Gebleken is, dat alle plaatsen in de omgeving
van de grens worden overstroomd door perso
nen, die den staat minder goed gezind zijn en
die propaganda-materiaal naar Duitschland
probeeren te smokkelen.
Over de resultaten van de nasporingen bij
het autoverkeer, kan gezien den grooten om
vang van het onderzoek, nog niets naders wor
den medegedeeld.
BERLIJN, 26 Juli. (W. B.) Op last van de
geheime staatspolitie zijn hedenmorgen in het
noord-oosten van Berlijn huiszoekingen ver
richt. Talrijke revolvers en illegale geschriften
werden in beslag genomen. Vier arrestaties
hadden plaats.
BERLIJN, 26 Juli. (V. D.) De Pruisische
minister van justitie heeft den ambtenaren van
het openbaar ministerie verzocht, in alle ge
vallen, waarin zij tegen vreemdelingen een
vrijheidsstraf van minstens drie maanden
eischen, ook uitwijzing uit het rijk te eischen.
SIMLA, 16 Juli (Reuter) In verband met
den gespannen toestand aan de noordwestelijke
grens en de activiteit van den „Gekken Fakir"
heeft de Britsch-Indische regeering besloten,
vier battallions met twee batterijen naar deze
streek te zenden.
De troepen zullen de bevriende Halimzai-stam
een bende Mohmands, welke door de 12-jarige
zoon van een bekend grensroover werd geleid,
af te slaan.
WASHINGTON, 26 Juli. (Reuter.) President
Roosevelt heeft de arbeidscode voor de vloot-
bouwindustrie onderteekend. Hierdoor wordt de
maximum-werktijd op 32 uur per week ge
steld in geval van arbeid voor de regeering.
Voor anderen arbeid is het maximum 40 uur.
Het minimumloon bedraagt 45 dollarcent per
uur in het Noorden en 35 in het Zuiden.
Het verschil tusschen productie en consump
tie, dat Roosevelt tracht weg te nemen, komt
duidelijk uit in een rapport van de Board Re
serve Federal. Volgens dit rapport bedroeg de
productie der fabrieken eind Juni j.l. 89 pCt.,
de groothandelsprijzen 69 pCt., de tewerkstel
ling in de industrie 65 pCt., de gezamenlijke
loonen echter slechts 46 pCt. van de respec
tieve gemiddelde cijfers gedurende 19231925.
LONDEN, 27 Juli (Reuter) MacDonald, de
voorzitter der Economische Wereldconferentie
heeft de slot-zitting der conferentie hedenmor
gen om 10 uur geopend.
De zitting zal waarschijnlijk hedenmiddag om
half zes geëindigd zijn.
Bonnet, de financieele rapporteur, liet in het
kort de werkzaamheden en de moeilijkheden der
conferentie de revue voorbijgaan en hij sprak
als zijn meening uit, dat de tot dusver verrichte
werkzaamheden werkelijk van groote waarde
waren.
Hierop hield James Cose in zijn hoedanigheid
van voorzitter der moniteure en financieele
commissie een rede, waarin hij verklaarde, dat
de conferentie resultaten heeft opgeleverd, welke
in ieder geval de moeite waard zijn.
De deelnemers aan de conferentie waren het
erover eens, dat er geen sprake kan zijn van
staken van de verdere onderhandelingen.
De eerste poging om de nood der wereld op
te heffen moet een verbetering van de goederen-
prijzen zijn.
Eenige belangrijke debiteur-staten hebben dui
delijk doen blijken, dat zij hun betalingen zou
den kunnen nakomen, indien normale verhou
dingen zouden terugkeeren.
Teneinde constructieve plannen van deze sta
ten te steunen is de B. I. B. noodzakelijk voor
het verleenen van credieten.
Spreker verklaarde verder, dat men het na
tionalistische streven van vele landen met ge
duldig begrip moet beschouwen.
Het is onaangenaam, dat binnenlandsche
moeilijkheden de werkzaamheden van de confe
rentie vertragen, doch deze moeilijkheden moe
ten nu eenmaal ook opgelost Worden.
Ten slotte verklaarde hij niet te weten wan
neer de conferentie weer bijeen komt, doch vast
staat, dat de conferentie weer bijeenkomt.
MÜNCHEN, 26 Juli. (V. D.) Naar de rijks
commissaris voor de justitie dr. Frank in een
persconferentie heeft medegedeeld, kan ver
wacht worden, dat het proces tegen Van der
Lubbe eind November of begin December voor
den senaat van het Reichsgericht zal bein-
nen. De verdediging zal worden gevoerd door
Duitsche advocaten. De senaat van het
Reichsgericht weigert beslist, buitenlanders als
verdediger te laten optreden.
Gebleken is, dat Van der Lubbe onmogelijk
de brandstichting in het Rijksdaggebouw al
leen kan hebben gepleegd. Hij moet mede
plichtigen hebben gehad. Hoewel hij verklaart,
dat hij den brand alleen heeft aangestoken
met behulp van een linnen doek, is gecon
stateerd, dat dit niet juist kan zijn.
LONDEN, 25 Juli (Reuter) Donderdag
avond 9 uur 10 (vermoedelijk is in het telegram
de Engelsche zomertijd bedoeld, dus 9.30 Am-
sterdamsche zomertijd) zal MacDonald voor de
radio spreken over de economische conferentie.
Dr. Schacht zal eerstdaags een bespreking hon
den met Mr. Trip.
H. Mis op den top van den Mont Blanc.
MacDonald houdt hedenavond een radio-rede.
Maarschalk Muto overleden.
Miliiardenleening in Amerika.
De razzia op Duitschlands trein- en autowegen.
Vooral veel succes aan de grens.
De Hongaarsche premier Goemboes bij Mus
solini.
Tien mijnwerkers in Turkije om het leven ge
komen.
Sprinkhanenplaag in China. Millioenen men
schen lijden honger.
Frankrijk neemt eilanden in bezit.
Het Balbo-eskader te Shoal Harbor. Een der
vliegtuigen maakt een noodlanding.
De Lourdes-pelgrims in goeden welstand aan
gekomen.
Een nieuwe frankeerzegel van 80 cent.
De tweede dag der afstandsmarschen.
De deelnemers aan de door de directie van
de „Vereenigde Katholieke Pers" georganiseer
de bedevaartsreis naar Trier worden heden
avond om 7.12 uur te Utrecht verwacht.
Naar de „Tel." verneemt, zal de volgende
week de president der Duitsche Rijksbank, dr.
Schacht, uit Berlijn te Amsterdam aankomen,
waar hij o.a. een financieele bespreking zal
hebben met Mr. L. J. A. Trip, den president
van de Nederlandsche Bank.
PARIJS, 27 Juli. (Reuter.) De „Matin" be
richt, dat Herriot, vergezeld van senator Serlin
en afgevaardigde Bastid 3 Augustus te Mar
seille scheep zal gaan voor Istanboel, vanwaar
hij zich naar Rusland zal begeven.
Vermoedelijk zal het gezelschap via Polen te
rugkeeren.
NEW YORK, 27 Juli. (Reuter). Naar de cor
respondent van de New-York Times te Was
hington verneemt is de regeering voornemens
een leening van 2000 millioen dollar uit te
schrijven op langen termijn.
Roosevelt en Woodin zullen volgende week
deze kwestie bespreken.
TOKIO, 27 Juli. (Reuter). Maarschalk Nobu-
yoshi Muto, de commandant van de Japansche
troepen in Mandsjoekwo is overleden.
LANDSBERG, 26 Juli (W.B.). Binnenkort zal
de cel in de vesting alhier, waarin Hitier de
hem in 1923 in verband met den Hitlerputsch
opgelegde straf uitboette, ter openbare be
zichtiging worden gesteld.
Hoogste stand op Donderdag 1 uur n.m.: 755
^orige stand: 758