m
Geld en politiek
Een gezond volk
Trawler gezonken
RADIO-PROGRAMMA
Olympische Spelen
Het meester-tournooi
DONDERDAG 27 JULI
De vierdaagsche
In totaal 119 deelnemers
uitgevallen
AUTO TEGEN EEN BOOM
Nieuw frankeerzegel
van 80 cent
Vrijdag 28 Juli 1933
L=
Groeiende belangstelling voor het
werk der R.K. Charitatieve
vereeniging voor geeste
lijke volksgezondheid
De nood der jeugd
Vliegtuig neergestort
Kwaadwilligheid de oorzaak?
DE NATIONALE BEDEVAART
NAARLOURDES
ERNSTIGE VILLABRAND
TE OEGSTGEEST
Stakende landarbeiders
Slachtoffer van de warmte
CONTRACT OPGEZEGD
Niets gedaan om het vaartuig
te redden?
Het onderzoek wordt
voortgezet
K.L.M.-contract met
Palestina
Natriumverlichting te Katwijk
De voorbereidingen te Berlijn
SCHAKEN
Flohr favoriet voor de eerste plaats
KANOSPORT
NederlandWest-Duitschland
Bestaansjubileum na 125 jaren
i
Wat de laatste maanden uit de Vereenigde
Staten tot ons doordrong, vestigde weer eens de
aandacht op het ietwat griezelige vraagstuk,
dat men met de twee woorden: geld en poli
tiek kan aanduiden.
Uit de verhooren voor de Senaatscommissie
bleek overtuigend, dat er tusschen den groot
sten Amerikaanschen bankier en verschillende
in het staatkundig leven op den voorgrond tre
dende personen zeer nauwe relaties bestonden
van bedenkelijken aard. Directe gevolgen daar
van zijn niet gebleken, hetgeen echter niet be
wijst, dat 'ze geheel afwezig zijn gebleven. Ge
woonlijk zijn ze, tenzij er grove domheden be
gaan worden, ook wel onnaspeurlijk.
Van een der grootste Staatslieden, die in onze
vaderlandsche historie worden aangetroffen,
van den Raadpensionaris Johan de Witt, is
bekend, dat hij, feitelijk de Minister van Bui-
tenlandsche Zaken in de Staten van Holland,
in naam slechts dezer secretaris, tot taak had
de binnenkomende brieven, waaronder de rappor-
enkele dagen onder zich. Zoo droeg hij kennis
van gebeurtenissen, die ten onzent nog aan
niemand bekend waren. Daaruit kon hij met
tamelijk groote zekerheid het dalen of stijgen
van bepaalde fondsen voorzien. Hij maakte van
deze gelegenheid gebruik, om ze haastig te koo-
pen of te verkoopen. Naar onze hedendaagsche
opvattingen althans in ons land een niet-
oorbare handelwijze. Maar wie zal zeggen, welke
invloed zooal niet bewust dan toch onbewust
dit deelnemen in finantieele speculaties op
de door hem gevoerde buitenlandsche politiek
heeft gehad?
Wij zullen nader zien dat een dergelijke, sterk
af te keuren, handelwijze evenzeer gevolgd is
door groote staatslieden van onzen tijd.
Toch zou men het netelige vraagstuk: geld
en politiek, veel te eng opvatten, wanneer men
alleen dacht aan mogelijke beïnvloeding door
geldmagnaten en aan het uitvoeren van beurs
speculaties. Zelfs wanneer men daarbij betrekt
het aannemen van steekpenningen en geschen
ken door staatslieden en ambtenaren, helaas
een evenzeer moeilijk te controleeren wanbe
drijf, het begunstigen van bepaalde leveran
ciers, het bekleeden van commissaris-posten in
groote naamlooze vennootschappen, enz. heeft
men nog niet volledig gewezen op den invloed,
die het geld kan hebben op de politiek.
Men zal ook aandacht moeten wijden aan de
rol, door het geld gespeeld in de verschillende
politieke partijen, daarbij bedenkende, dat hier
onder „geld" ook en vooral verstaan moeten
worden de verschillende economische belangen.
Bekend is het, welk een belangrijke positie de
Duitsche groot-industrie sinds jaren ingenomen
heeft in het politieke leven van Duitschland.
Evenzeer is bekend, dat de Fransche binnen-
landsche politiek steeds sterk den invled on
dervonden heeft van de economische belangen
der boeren, der wijnboeren vooral niet te
vergeten. Het optreden van arbeiders- en mid-
denstandsgroepeeringen in het politieke leven
kan mede voor een groot deel uit dit zelfde oog
punt worden bekeken. Dat de liberalen ten on
zent, aanvankelijk heftig gekant tegen het
Staatspensioen, tenslotte overstag gingen, hoort
feitelijk in deze zelfde rubriek thuis. De direc
te omkooperij van kiezers, vroeger alom gebruik,
is door het geheime kiesrecht vrijwel onmoge
lijk gemaakt. Vrijwel, niet geheel. In Duitsch
land kwam het nog na 1918 voor, dat groot
grondbezitters aan hun pachters een premie uit
loofden, wanneer in een bepaald dorp geen
enkele stem op een bepaalde partij werd uit
gebracht. Maar het beloven van kosteloos
staatspensioen, waar men voorheen zoowel om
principieele als om practtsch-finantieele be
zwaren heftig tegen gekant was, stond het in
wezen zoo ver van kiezers-omkooperij af?
En nog hebben wij hiermee niet het gansche
veld, door „geld en politiek" bestreken, over
zien.
Wij zwijgen nu over de geweldige sommen,
welke de verkiezingscampagnes verslinden, en
over de wijze, waarop in verschillende landen
deze kosten worden gedekt. Wij zullen daarvan
verschillende merkwaardige staaltjes zien.
Maar men moet ook aan meer indirecte be
ïnvloeding denken.^ En dan treedt daarbij op
den voorgrond de dagbladpers. Zij heeft op de
kiezers een ontzaglijken invloed, en kan de Re
geering door bepaalde publicaties zeer dwars
zitten. Die pers werkt met steeds grooter kapi
talen. Uit louter winstbejag worden die kapita
len in den regel niet verstrekt. Maar wel om
invloed uit te oefenen, op finantieele gebied
bijvoorbeeld, maar ook op politiek terrein.
En omgekeerd hebben in verschillende lan
den Regeeringen, door het verstrekken van
geld, invloed op de pers trachten uit te oefenen.
Zoo ziet men, dat men bij het vraagstuk: geld
en politiek, volstrekt niet allereerst aan omkoo
perij behoeft te denken. Bleef het daarbij, dan
zou in een gezond land als het onze de rol van
het geld in de politiek vrijwel van geen be
lang zijn.
Toen wü de berichten uit de Vereenigde Sta
ten lazen, waarop we in den aanhef doelden,
namen we nog eens uit onze boekenkast het
in 1930 bij S. Fischer Verslag te Berlin ver
schenen boek: „Das geld in der Politik", door
Richard Lewinsohn (Morus). Daarin vindt men
over Duitschland, Frankrijk, Engeland, Amerika,
Italië en Sovjet-Rusland een schat van gege
vens bijeengegaard, die ons een kijk geven op
de groote rol in de politiek gespeeld door het
geld.
Wij zullen op eenige van die feiten nader het
licht laten vallen.
nog een schedelbreuk bekomen. Voor zijn leven
wordt gevreesd. De andere gewonden zijn mej.
Van Elburg en haar ongeveer 19-jarige broe
der. Deze laatsten zijn naar huis gebracht. Een
vijftien-jarig broertje van de Van Elburg's be
kwam geen letsel.
De tweede dag van de vierdaagsche te Nijme
gen is zeker niet een van de gemakkelijkste
geweest. De hitte was bijna ondraaglijk, doch
de deelnemers hebben zich kranig gehouden.
Ofschoon men erop had gerekend, dat enkele
honderden zouden uitvallen, hebben slechts 53
personen, den marsch opgegeven; onder hen
was één Franschman en één Noor. Het totaal
der uitvallers is thans gestegen tot 119.
In verband met de warmte was het sluitings
uur uitgesteld van vijf uur tot half negen.
Het openingsuur is voor heden een half uur
vroeger gezet, juist met het oog op de te ver
wachten warmte.
Omtrent het verloop van den tweeden dag
der afstandsmarschen bericht onze correspon
dent te Nijmegen nog het volgende:
Woensdagmorgen om vier uur was het reeds
reveille in het uitgestrekte tentenkamp van het
Molenveld.
Vier uur er uit en om kwart na vieren ont
bijten, zoo luidt het algemeen voorschrift.
Het keukenpersoneel in de kazerne van de
Koloniale Reserve zorgt iederen morgen voor
een kleine twee duizend ontbijten: koffie of
thee met brood.
De Noren gebruiken 's morgens havermouth
van een bijzondere soort, welke zij zelf hebben
medegebracht. Hun veldfleschen laten zij vul
len met extra-citroensap van een extract naar
eigen'recept.
De Engelsche gasten gingen dezen morgen
wat later uit. Er heerschte droefenis in hun
kamp wegens het plotseling verscheiden van
mr. Wallis, een der Engelsche officials.
De tweede dag was werkelijk vermoeiend. En
het was een weldaad voor de militaire deel
nemers, dat de leiding van de Vierdaagsche
had toegestaan, dat juist in verband met de
hitte, de soldaten, die met militaire bepakking
loopen, hun helm, hun reserve paar schoenen
met verlichte rol op den ransel verder marchee-
ren. Zij die de 50 K.M. liepen mochten boven
dien hun karabijn thuis laten. Hoe de hitte ook
hinderde, het was loffelijk, hoe alle deelnemen-
den in de kleeding geen verandering brachten,
zoodat ze er correct uitzagen.
De dames maakten een uitmuntenden indruk
en gingen vaak nog flinker over den weg dan
de heeren.
Wijchen was ook dit jaar weer middenpunt
van bijzondere belangstelling op den tweeden
marschdag.
Het nieuwe raadhuis, het kasteel was in vlag-
gentooi.
Na de ververschingen in Wychen viel de deel
nemers den langen strammen weg over den
Teerdijk des te meer op. De laatste kilometers
werden in veel langzamer tempo geloopen.
De route voor den vierden en laatsten dag
luidt:
50 K.M. Van de kazerne rechtsaf naar den
Groesbeekschen weg, dezen weg oversteken en
rechtuit tot den spoorweg NijmegenGroesbeek,
even rechtsaf en genoemde spoorbaan ten N.
van St. Anna oversteken. Even daarna bij hotel
pension St. Anna rechtsaf, de Groenestraat en
den Muntweg volgen tot aan spoorbaan Nijmegen
den Bosch. Deze spoorbaan oversteken en
linksaf, den weg GraveNijmegen over Luenen
en Neder-Asselt volgen. Bij Grave over de brug
de Maas oversteken. In Grave rechtsaf en over
Vogelenzang den weg Grave Mill volgen. Van
Mill over Voortschen dijk en Barendonkschen dijk
naar Beers. Van hier naar het veer te Cuyk;
de Maas oversteken en over Mook—Malden en
St. Anna naar de kazerne.
Woensdagavond omstreeks acht uur is op de
Stationslaan te Nunspeet een auto, waarin een
vijftal jongelui uit Apeldoorn waren gezeten,
in de gevaarlijke bocht ter plaatse, in volle
vaart tegen een boom gereden. De wagen werd
geheel vernield. Twee der inzittenden werden
zwaar, en twee minder ernstig gewond. De
zwaargewonden zijn per ziekenauto naar het
ziekenhuis te Apeldoorn vervoerd. De beide an
deren zijn naar hun woning vervoerd. De vijfde
inzittende bleef ongedeerd. De doktoren Plomp
en van Loon verleenden de eerste geneeskun
dige hulp.
Nader vernemen wij, dat naar het ziekenhuis
zijn vervoerd de 20-jarige van Kamp, die ach
ter het stuur zat en de 20-jarige van Elburg,
die naast hem zat. Beiden hebben inwendige
kneuzingen, verschillende fracturen en hoofd
wonden opgeloopen. Van Elburg heeft bovendien
De markante fft- beteekent Mercedes.
.Mercedes- Uw dagelijksche vriend en metgezel
HUIZEN, 296 M. 8 uur KRO Gramo-
foonmuziek 10 uur Kinderoperette. De
sneeuwkoningin, door Heyplaat's kinder
koor, o.l.v. C. v. d. Vaal. G. 't Hardt, a. d.
vleugel 11.30 Halfuurtje voor zieken en
ouden van dagen 12 uur Politieber.
12.15 KRO-Sextet o.l.v. P. Lustenhouwer
2 uur Orgelconcert door E. Haak in de St.
Dominicuskerk te Amsterdam. Truus ter
Steege, alt 3.15 Gramofoonmuziek 3.45
Voordracht door Pierre Balledux 4,45
Gramofoonmuziek 6 uur KRO-Boys o.l.v.
P. Lustenhouwer 6.45 Gramofoonmuziek
7 uur Politieberichten 7.15 C. D. Grijns
„Kennis v. d. weidelijke jacht. 7.35 Gra
mofoonmuziek 8 uur Stedelijk orkest van
Maastricht o.l.v. H. Hermans 10.30 Vaz
Dias 10.35 Schustow met zijn Balalaika-
Kapel.
HILVERSUM, 1875 M, - 8 uur VARA
Gramafoonmuziek 10 uur VPRO Morgen
wijding 10.15 VARA, Janny van Oogen
draagt voor 10.30 De Notenkrakers o.l.v.
Daaf Wins 11 uur Onze keuken. P. J.
Kers Jr. 11.30 De Notenkrakers. 12 uur
AVRO Gramofoonmuziek 12.30 Kovacs
Lajos en zijn orkest, afgewisseld door gra
mofoonmuziek 2.15 Zang door Alice
Franc. A. d. vleugel Egbert Veen 2.35
Gramofoonmuziek 3 uur Voordracht door
Richard Flink „Boy" van J. W. Schotman
3.30 Gramofoonmuziek 4 uur VARA
Orgelspel door Cor Steyn 4.30 Na school
tijd. Janny van Oogen vertelt 5 uur
VARA-Kleine orkest o.l.v. Paul Duchant
6.25 C. Sipkes „Natuurschennis" 6.45
Bont programma. VARA-orkest o.l.v. H. de
Groot. Albert de Booy. zang; P. Bresser,
cello. P. Renes, klarinet. Daaf Wins, piano
begeleiding. H. Stuurop, dito. P. Collin con
ferencier en liedjes (gr.pl.) 8 uur VPRO
„God's Glimlach", ds. S. H. N. Gorter
9 uur In de pauze van het Kurhausconcert
„Kerkdiensten in het buitenland" Mevr.
E. v. Volk-Wavre: Een kerkdienst in Zwit
serland 10 uur Vrijz. Godsd. Persbureau
10.05 Vaz Dias 10.15 Alb. v. Dalsum,
declamatie 10.45 Gramofoonmuziek
11 uur VARA Gramofoonmuziek 12 uur
Sluiting.
LUXEMBURG, 1191 M. 7 uur Lichte
gramofoonmuziek 7.45 Weeroverzicht
7.50 Symphonisch concert van gramofoon-
plaaten 8.30 Causerie in het Neder-
landsch 8.40 Lichte gramofoonmuziek
9 uur Nieuwsberichten in het Fransch
9.10 Lichte gramofoonmuziek 9.45
Nieuwsberichten in het Duitsch 9.55
Dansmuziek en gevarieerd programma.
In de pauzes koersen en sportberichten.
BRUSSEL, 509 M. 1.30 Concert door
het Kleine orkest van het N. I. R„ onder
leiding van P. Leemans 5.20 Populair
concert door het radio-orkest onder lei
ding van Fr. André 9.20 Concert uit de
Kurzaal te Ostende 11.02 Dansmuziek
uit de Kurzaal te Ostende.
KALUNDBORG, 1154 M. 12.20 Het
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
KATHOLIEKEN
strijkorkest van Bellevue-Strandhotel on
der leiding van H. Andersen 3.50 Strijk
orkest van het restaurent Wivex, onder lei
ding van Teddy Petersen 10.30 Oos-
tersche muziek door het Omroeporkest
onder leiding van E. Reesen 11.20 Dans
muziek.
BERLIJN, 419 M. 4.50 Populair con
cert door de Gebr. Rexeis-kapel. 9.20
Concert onder leiding van Dr. H. Helmuth,
Thierfelde 10.20 Dansmuziek door de
Georg Grüber-kapel.
HAMBURG, 372 M 11.50 Populair con
cert onder leiding van Fr. Niemann
1.35 Gram.muziek 2.30 Idem 8.20
„Die Dorpsmuzikanten" von Scheesel
10.50 Populair concert door het Harry
Berndsen-orkest.
Voor de frankeering van postpakketten van
910 K.G. bestaat behoefte aan een frankeer
zegel van 80 cent. Binnenkort zal een zegel van
deze waarde op de postkantoren worden ver
krijgbaar gesteld.
Voor het nieuwe zegel Is, evenals voor dat
van 70 cent en 36 cent, gebruik gemaakt van
fotomontage, gereproduceerd in koperdiepdruk.
Het ontwerp is van den architect P. Zwart te
Wassenaar.
Overeenkomstig het voornemen om aan en
kele zegels van hoogere waarden een illustratief
element toe te voegen, ontleend aan handel en
verkeer, werd door den ontwerper op het nieu
we zegel een beeld van het verkeer ter zee aan
gebracht: rechts de plecht van een vrachtboot,
links een deel van een der grootste Nederland-
sche passagiersbooten. Hierdoor wordt de be-
teekenis van Nederland als zeevarende mogend
heid gekenmerkt.
Evenals bij het 70 cent-zegel is de beeltenis
van H. M. de Koningin in een cirkelvormig me
daillon links onderaan geplaatst. Daardoor is
een karakteristieke overeenkomst tusschen bei
de zegels bereikt. Door het verschil in kleur
tegenover dat van 70 cent en vooral door den
anderen vorm der fotomontage is niettemin ter
wille van den postalen eisch van duidelijke on
derkenbaarheid een sterk onderscheid met het
zegel van 70 cent verkregen.
De kleur van het nieuwe zegel is donkergroen
voor de beelddeelen met roode letters en cijfers,
de afmetingen zijn 21 bjj 30 m.M., beeldvlak 18
bij 27 m.M.
De R.K. Charitatieve Vereeniging voor Gees
telijke Volksgezondheid hield haar derde alge-
meene Vergadering in hotel „Noord-Brabant" te
Utrecht, die voorgezeten werd door prof. mr. W.
Pompe.
Na opening en goedkeuring der notulen bracht
de secretaris het 3e jaarverslag uit. Het bleek,
dat het aantal leden en begunstigers stijgende
bleef en dat belangstelling bij Overheid en par
ticulieren gewekt was. Na de gemaakte propa
ganda door middel van spreekbeurten, artikelen
in periodieken en dagbladen, K.R.O.-spreek-
beurten en verzending van duizenden brochures
om kennis in zake geestelijke volksgezondheid
en harer organisatie te verspreiden, is dit jaar
een begin gemaakt van gedecentraliseerde uit
voering. In Noord-Brabant, Limburg, Zuid- en
Noord-Holland zijn Provinciale Commissies sa
mengesteld, onder voorzitterschap van een Wit-
Gele Kruis leider. In de eerstkomende maanden
zullen vanuit de provinciale commissies in de
verschillende steden en dorpen plaatselijke com
missies worden samengesteld; deze provinciale
er plaatselijke commissies zijn organisatorisch
commissies van 't Wit-Gele Kruis en tevens van
de Charitatieve Vereeniging, wier bestuur de
centrale deskundige leiding voert in de R. K.
beweging voor geestelijke volksgezondheid, die
gebruik maakt van den organisatievorm van
't Wit-Gele Kruis resp. R. K. Groene Kruis.
Het contact met de Overheid van Rijk en Pro
vincie is aanwezig. In Amsterdam, dat eenige
andere eischen stelt als 't platteland, biedt de
uitvoering goede perspectieven. Ook zullen de
provinciale commissies zoo spoedig mogelijk op
leidingscursussen voor geestelijke volkgezond
heid organiseeren ten behoeve van alle wijk
verpleegsters.
Zeer noode ziet de Vereeniging haren voor
zitter heengaan. De tegenwoordige minister van
Justitie, mr. J. R. H. van Schaik, heeft door
z'n bezonken beleid groote diensten bewezen
in de zoo moeilijke eerste jaren van den op
bouw der Charitatieve Vereeniging.
Het aftredend bestuurslid, rector C. J. J.Ter-
wisscha van Scheltinga, werd met algemeene
stemmen herkozen.
Op voorstel van het bestuur benoemde de
vergadering den oud-voorzitter, Exc. Mr. J. v.
Schaik, tot eerelid der Charitatieve-Vereeniging.
Met algemeene stemmen verleende de vergade
ring het bestuur machtiging een bepaalden
voorzitter uit te noodigen.
De middagvergadering was zeer druk be
zocht. Prof. mr. Pompe sprak z'n verheugenis
uit over de steeds stijgende belangstelling en
bezoek, zoodat geen enkele plaats onbezet bleef.
Nu een begin gemaakt is met de uitvoering,,
zal er arbeidsverdeeling moeten plaats hebben.
Tot nu toe is in hoofdzaak de secretaris, dr.
Kortenhorst de stuwkracht geweest. Hij wil
diens woord in herinnering brengen na 't uit
stekend geslaagde Congres van 't Wit-Gele
Kruis over Geestelijke Volksgezondheid: Dr.
Kortenhorst had 't liefst niet uitsluitend zijn
naam gehoord, maar liever nog tien anderen
daarbij. Hierna kwam als onderwerp in be
handeling: „De ontwikkeling der sexualiteit bij
het kind in verband met opvoeding en onder
wijs'.' Spreker was dr. Klessens, psychiater te
Amsterdam.
De zeereerw. heet J. Vlerick, lector van de R.
K. Universiteit te Leuven, beschouwde hetzelfde
nderwerp van zedeiyk-opvoedkundig standpunt.
In vroegere jaren verwaarloosde men dat zoo
uiterst belangrijke onderwerp der paedagogiek,
maar de nood, waarin de huidige jeugd verkeert,
de zoo gewijzigde maatschappelijke verhoudin
gen eischen een nieuwe oriënteering. Ter-
wille onzer jeugd is het gekozen onderwerp van
groot belang.
Na een korte uiteenzetting over de zedelijke
beginselen kwam vooral de dagelijksche prac-
tük aan 't woord. Hoe te handelen in 't huis
gezin, op school, op 't internaat?
Een zeer geanimeerde gedachtenwisseling
volgde op deze met groote aandacht gevolgde
inleidingen, waaraan huisvaders, onderwijzers,
priesters, doctoren en professoren deelnamen.
De afgevaardigde der onderwijzers der St. Wil-
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1635 M.
12.20 Gramofoonmuziek 2.20 Idem 4.20
Concert van Leipzig 6.45 Vroolijk pro
gramma .10 Dansmuziek door de Otto
Urack-kapel 12.10 idem.
LANGENBERG, 472 M 12.20 Populair
concert door het orkest van den West-
Duitschen Omroep onder leiding van O. J.
Kühn 1.35 Concert door het Westfaal-
sche Omroeporkest onder leiding van
Wolff 10.40 Concert door die fröhliche
Fünf.
DAVENTRY, 1554 M. 2.05 Concert door
van Fr. Thomas 3.20 Concert door het
het Western Studio-orkest onder leiding
Schotsche studio-orkest onder leiding van
Guy Daines .40 Concert door het
BBC-orkest, Afd. D, onder leiding van H.
Walton O'DonnelI 11.10 Het Casaniclub-
orkest onder leiding van Charles Kunz.
PARIJS, Eifel, 1446 M. 8.30 Concert
onder leiding van E. Flament Italiaansche
muziek.
PARIJS, Radio, 1724 M. 12.50 Gram.
muziek 7.40 Idem 8.20 Idem.
MILAAN, 331 M. 8.00 Gram.-muziek
8.50 „La fille .de madame Angot. Ope
rette van Ch. Lecocq.
ROME, 441 M. 8.20 Gram.muz. 9.20
„Les contes d'Hofman" van J. Offenbach.
WARSCHAU, 1412 M. Solistenconcert
6.55 Piano dor mevrouw M. Jonas
8.20 Concert door het omroep-symphonie-
orkest' onder leiding van A. Dozycki
9.25 Idem 10.20 Dansmuziek.
WEENEN, 517 M. 7.45 „Anno dazumal",
Populair concert door het omroeporkest
onder leiding van Joesef Holzer. 10.45
Dansmuziek.
BEROMUNSTER, 460 M. 7.40 Gramo
foonmuziek 8.50 Concert op twee pia
no's 10.35 Dansmuziek.
VERWIJZEN WIJ LAAR DEN
RADIOGIDS
librordusfederatie, de heer Speller, achtte deze
lezingen zoo leerrijk, dat hij verzocht beiden
in brochurevorm te doen verschijnen.
Het was reeds half zes toen de voorzitter
beide inleiders, de andere sprekers en de vele
aanwezigen dankte. Wetenschappelijk en prac-
tisch is dit onderwerp als iets heiligs behan
deld. De gebleken groote belangstelling, het
aandachtig gehoor en veelzijdige gedachten-
wisseling wijzen misschien de richting aan,
om, waar nog zooveel onderwerpen het bespre
ken waard zijn, een studiedag in overweging t-e
nemen.
Verleden week is op het vliegterrein te
Soesterberg een vliegmachine gevallen en
totaal vernield. De bestuurder de reserve-lui
tenant B. bleef ongedeerd, maar werd direct
in arrest gesteld, daar men, aldus bericht de
„Utr. Crt.", kwaadwilligheid vermoedt.
Men seint ons dd. 26 Juli uit Lourdes, dat de
Nederlandsche pelgrims daar in goeden welstand
zijn aangekomen. Het is erg warm weer.
Woensdagavond te ongeveer zes uur is te
Oegstgeest brand ontstaan in de villa Warmon-
derweg 12, tot voor kort bewoond door prof.
Gorter en die binnenkort zou worden betrokken
door den heer J. W. Henny, directeur van het
Leidsch Dagblad. De Oegstgeester brandspuit
weigerde na vijf minuten dienst te doen, waar
op de Leidsche brandweer werd gealarmeerd,
die met eenige vertraging een motorspuit zond.
Dadelijk werden er eenige stralen op het vuur
gericht, maar de haard daarvan zat in het rie
ten dak en bleek moeilijk te bereiken.
Gedurende eenige uren werd met behulp van
den Oegstgeester motorspuit, die inmiddels weer
was gaan werken en een oude spuit van deze
gemeente, een lawine van water op het dak ge
smeten. Het vuur vrat echter voort en sloeg
tenslotte uit, waarbij ook het inwendige van de
villa werd aangetast. Het water had toen meer
vat op de vlammenzee, maar omstreeks kwart
voor tien was men het vuur nog steeds niet
meester. De oorzaak ligt in het feit, dat bij het
aanleggen van centrale verwarming in het huis
een steekvlam te dicht bij het dak is gekomen.
Woensdagavond om 11 uur was de villa na
genoeg geheel uitgebrand.
Om 10 uur moest de Leidsche motorspuit het
terrein van den brand verlaten om assistentie
te verleenen by de puinhoopen van de St. Pe-
truskerk, waaruit het vuur opnieuw begon op
te laaien. De vlammen konden echter spoedig
worden gedoofd.
Maandag zijn de landarbeiders te Wester-
wolde in staking gegaan. De werkgevers heb
ben het contract niet verlengd, aangezien er
ach werkkrachten tegen minder loon aanbieden
De negen-en-dertigjarige mevr. J. J. werd
Dinsdagavond op het Pynackerplein te Rot
terdam door de warmte bevangen. In het zie
kenhuis aan den Bergweg is zy Woensdag
nacht aan de gevolgen overleden.
De vereeniging van stroocartonfabrikanten in
de provincie Groningen heeft het tweejarig
looncontract per 31 Augustus opgezegd.
Op 12 Juli 1.1. is de stoomtrawler „Spaame-
stroom" Ym. ,65 bij Hornrif aan de Deensche
kust lek gewdrden en dientengevolge gezonken.
Naar de oorzaak van dit ongeval heeft de
Raad voor de Scheepvaart Woensdagmiddag
een onderzoek ingesteld.
Alvorens over het omgeval zelf te worden
gehoord, werd de getuige de schipper van
de „Spaarnestroom" door den voorzitter,
prof. mr. B. M. Taverne, ondervraagd over de
verzekering van het schip. Getuige verklaarde
in dit verband dat hij den trawler, die 42 jaar
oud is, in November van het vorige jaar met
zijn broer gekocht had voor zestien duizend
gulden.
Het vaartuig werd met verzekering en al
overgenomen; deze bedroeg voor schade ƒ30.000
en voor totaal verlies 20.000. Er moest hier
voor een premie bestaald worden van 2250;
de betaling daarvan was in termijnen geregeld.
By het vertrek van de „Spaarnestroom", die
De markante ST2- beteekent Mercedes.
Mercedes- Uw dagelijksche vriend en metgezel
geruimen tyd opgelegd was geweest, schatte
getuige de waarde van het schip grooter dan
de koopsom. Hiervan waren 5000 contant be
taald. Op de eerste reis die getuige met den
trawler gemaakt heeft, heeft hij nergens last
van gehad. Hij had geen reden om aan de ma
chine of aan de werktuigen te twüfelen.
Over het eigenlijke ongeval verklaarde ge
tuige verder dat er reeds enkele dagen moei
lijkheden in de machinekamer waren. Op 10
Juni brak de stang van de circulatiepomp. De
machinist repareerde deze, daarna voer men
verder. Op 12 Juni, 5 uur n.m. werd het net
gehieuwd omdat er iets niet in orde was. Er
werd geankerd. Te 9.30 uur kwam de machinist
vertellen, dat er gemanoeuvreerd kon worden.
De schipper gaf order eerst maar eens wat met
de machine te draaien en bleef voor anker
liggen. De schipper zat achterin te lezen. Eens
klaps hoorde hij een klap in de machine, ging
kijken en zag in de machinekamer een grooten
waterstraal achter de machine by de pompen.
Hij zag water achter den grooten buitenboord
afsluiter opspuiten. Noodseinen werden gegeven
Dadelijk kwam de ,,KW. 158" in de nabyheid.
Allen zyn op dat vaartuig overgegaan.
De machinist, de stuurman, de oudste stoker
en een matroos keerden later weer naar de
„Spaarnestroom" terug. Toen zij het schip
echter tot op ongeveer 100 Meter waren gena
derd, zagen zij een vuurstraal uit de machine
kamer komen en zijn teruggekeerd. Te 11.45
uur nam. begon de „Spaarnestroom" te zinken
en bleef nog een kwartier met het voorschip
omhoog drijven.
Op de vraag van den voorzitter waarom men
niet getracht had het gat, waardoor het water
naar binnen drong, te stoppen, antwoordde de
schipper, dat men er niet bij kon komen. In
minder dan geen tyd stond de machinekamer
vol water.
De voorzitter: Het ging anders allemaal wel
verschrikkelijk vlug!
Het maakt geen prettigen indruk dat er niets
gedaan is om het schip te redden!
Getuige: Het gaat spoedig als er een gat in
zit!
De voorzitter: Hoe is het er in gekomen?
Getuige: Dat weet ik niet.
De voorzitter: Het was toch geen afspraakje?
Getuige (kwaad) Welnee ik kende den ma
chinist heelemaal niet.
De voorzitter: Nu ja, ik vraag het maar!
Op vragen betreffende de pompen verklaarde
getuige dat de machinepomp verstopt was. De
handpomp gaf niet genoeg water om het gat
bij te houden.
Nadat de schipper door een der buitengewone
leden van den Raad over den technischen kant
van het gebeurde scherp aan den tand was
gevoeld en hem verweten was dat hij veel te
vroeg van boord was gegaan „al hoefde hy
dan ook niet te verz.. zooals genoemd lid
het uitdrukte deelde de voorzitter mede dat
het onderzoek in deze zaak, misschien heden
reeds, zal worden voortgezet.
De zitting is hierna gesloten.
LONDEN, 26 Juli (Reuter). In het Lagerhuis
werd namens de regeering bevestigd, dat de
regeering van Palestina onlangs, voor wat brie
ven betreft, haar luchtmailcontract heeft over
gebracht van den Britschen op den Nederland-
schen luchtdienst. Het was overigens geen ex
clusief contract, daar voor dringende corres
pondentie gebruik kan worden gemaakt van den
dienst, welke op een gegeven oogenblik het beste
uitkwam.
Dinsdagavond is officieel de verlichting met
Philips „Philora" natriumlampen op den nieu
wen weg van Katwyk naar Katwijk aan Zee
in gebruik genomen.
Hierby worden toegepast 100 Watt geiyk-
stroom Natriumlampen in armaturen, die zich
8,5 meter boven den weg bevinden, gemon
teerd op masten, welke op een afstand van ca.
50 meter aan één zyde van den weg geplaatst
zyn.
Het dubbeltje
Een man stond dezer dagen voor
den rechter omdat hij valsche dub
beltjes had uitgegeven. Zijn advocaat
bestreed de dagvaarding als nietig,
omdat de muntwet geen dubbeltjes
kent maar alleen tien centstukken.
We laten de beslissing over aan den
rechter in de Augustusmaand, doch
willen bij onze eigene beslissing niet
veel tegenspraak ondervinden: dat
de spraakmakende gemeente niet van
tiencentstukken doch van dubbeltjes
zal blijven gewagen. Het moge min
der wettelijk zijn, doch het klinkt veel
beter: op de dubbeltjes te letten.
Verbeeld u dat we moesten zeggen:
op de tiencentstukken!
Er zijn nu eenmaal dingen, die men
nooit zegt en daaronder is er veel
wat ambtelijke taal is. We zijn geen
ambtelijk volk en zelfs in een dag
vaarding houdt de aanklager zich
liever aan den volksmond dan aan
de wet.
Houden we het dubbeltje in eere!
Ook in zooverre dat men het twee
maal omkeere vóór het uit te geven.
Op een dezer dagen te Berlijn gehouden
persconferentie heeft dr. Diem eenige mede-
deelingen verstrekt over de voorbereidingen,
die worden getroffen voor de Olympische Spelen
1936. In het Organisatie-Comité is de bankier
Kahmel nog gekozen. Het samenstellen der
voorbereiding van de Duitsche ploeg geschiedt
door het Duitsche Olympische Comité. Het is
thans zeker, dat het Duitsche stadion in
Grünewald zal worden verbouwd. Wat de
financieele resultaten betreft, men neemt aan,
dat op een omzet van 8 millioen mark gere
kend mag worden.
De spelen zullen in ieder geval worden ge
organiseerd, zelfs wanneer onverhoopt geen
voetbaltomooi kan worden gehouden. Hoofd
zaak is de sportieve idee, terwijl financieele
redenen geen doorslag mogen geven.
Indien het mogelijk is wil men echter voet
bal op het Olympische program plaatsen, echter
onder voorwaarde, dat het amateuristisch
standpunt bewaard blyft. Onderhandelingen
hieromtrent worden nog gevoerd.
Voor een Olympisch tennistornooi geldt het
zelfde, ook hier speelt het amateursprobleem de
belangrijkste rol.
Het Olympische dorp te Döberitz zal uit
stekend geschikt zyn. De deelnemers kunnen
daar worden ondergebracht.
Het is nog niet zeker, dat in het Stadion een
wielerbaan zal worden gebouwd. Indien dit
niet het geval is, zal een provisorische baan
worden gemaakt op een van de Berlijnsche
sportvelden of in de onmiddellijke nabijheid
van het Stadion.
Architect March van het Olympisch Stadion
deelde nog mede, dat in totaal 85.000 toe
schouwers in het Stadion zullen kunnen wor
den ondergebracht. Hiervan zyn 25.000 zit
plaatsen. Slechts de eeretribune met 5000
plaatsen zal worden overdekt. athliekbaan
zal op de zelfde manier worden aangelegd als
te Los Angeles. Het zwembad komt in het
oostelyk deel. Op 1 Juli 1935 zal het Stadion
gereed zijn.
Thans staat het meestertoumooi voor de deur.
De grootmeesters Bogoljubow, Flohr en Maroczy
zullen hierin met de Nederlanders Felderhof,
Hamming, Van Hoom, Landau en Mulder een
groep van acht vormen, zoodat elk zeven partyen
moet spelen.
Het valt niet moeilyk te voorspellen, dat de
drie grootmeesters bovenaan zullen komen. Fa
voriet voor de eerste plaats is ongetwijfeld Flohr.
Hy wordt door dr. Aljechin als een van zijn
gevaarlijkste concurrenten beschouwd. De
meeste Nederl. schakers zullen ook wel van zyn
wonderbaarlyk simultaanspel genoten hebben,
toen hij eenige maanden geleden een tournee
maakte. Zyn styl is helder en klaar, buitenge
woon precies.
Bogoljubow, de goedmoedige Rus, tegenwoordig
genaturaliseerd Duitscher, zal het hem wel het
lastigst maken. Hy won een maand geleden on
bedreigd te Aken het kampioenschap van
Duitschland. Zijn spel is phantasierijk, en vol
combinaties, geheel anders dan van Flohr.
Maroczy, de sympathieke Hongaar, is hier
ook wel bekend. Hij is reeds 63 jaar, doch hy
speelt nog altyd hetzelfde frissche spel van zyn
jonge jaren en blijft een zeer gevaarlijk tegen
stander.
De eenige Nederlander, die vermoedelyk een
kleine kans maakt tegen de meesters, is Lan
dau. Zyn mooist succes was wel in een vierkamp
in Rotterdam vorig jaar. waar hy boven Tarta-
kower, Rubinstein en Colle uitkwam. In den
zeskamp te Rotterdam van eenige weken ge
leden, speelde hy minder gelukkig en eindig
de onder Tartakower en Oskam. Wat de overige
deelnemers zullen presteeren is niet van te
voren te zeggen. Zij zijn allen in staat no. 4 of
no. 8 te worden.
De wedstrijd wordt gespeeld in het Oranje
hotel te Scheveningen van 26 Juli tot 2 Aug„
telkens van 1.30—5.30 uur en van 7.3011.30,
Het bestuur van den Nederlandschen Bond
van Kanovereenigingen heeft aangevraagd om
dezen bond te vertegenwoordigen in de Neder
land-West Duitschlandwedstryden op a.s.
Zondag te Amsterdam:
J. Kraayer (Geuzen), J. Juck (Viking), E.
SchrammG. van 't Hoff (Geuzen), F. Tromp
en H. W. Tromp (Viking), Gebr. Wydekpp
(Yster), D. Doevens (Geuzen) en N. Fates
(Quo Vadis).
Onder bovenstaanden titel heeft de N.V. Wol-
lenstoffenfabriek Gebr. Diepen te Tilburg, een
keurige uitgave het licht doen zien, waarin de
heer A. J. A. C. van Delft, directeur der dis-
tricts-arbeidsbeurs te Tilburg, de geschiedenis
van het jubileerend bedrijf heeft geschreven.
Ook maakt de lezer een rondgang door de fa
briek, zooals ze thans is.
