VERDEELING VAN ARBEID
DE NIEUWE
PQACUTICE
GEWELDIGE
BATCO COUPON
GRATISmftOOO-
r p
de rAiinAk
1 Cl
D>
■Al V.U WERELD V» \J U W \J IN
Ib
AAN PRIJZEN
De vierdaagsche
ONZE HANDELSPOLITIEK
W
ZATERDAG 29 JULI
Onze positie tegenover
het buitenland
Onderwijsbezuiniging
Uit den diplomatieken
dienst
BATCO wereld COUPONS
Typen van den weg
De muiterij op „De Zeven
Provinciën"
LEEKEPREEKEN
STEUN AAN AARDAPPEL
TEELT
In den economischen strijd moet
de Regeering gewapend zijn
Minister Marchant hield niet vol
doende rekening met het
bijzonder onderwijs
Jhr. mr. O. F. A. M.'van Nispen
tot Sevenaer eervol ontslagen
Clysma No. 30 North State Clix Flag 10 fe
Mavrides Royal Gold Dollar Pirate Bristol
BELANGRIJK!
,,even zeker als de Nederlandsche Bank"
Laatste dag: beter weer,
vlotter gang
W aterkanonnen"
Zegt het met bloemen!
De entree joyeuse"
De typen
De schrijver, die ons twee weken geleden
een programma voorlegde om de crisis
op te lossen heeft dit succes gehad, dat
hy ons een aantal brieven van medelezers be
zorgde, die ieder op hun beurt een of meerdere
middelen wisten aan te geven om uit het eco
nomisch moeras te geraken. Het is billijk, dat
wy, na den vorigen keer een algemeene iyn, n.m.
langzamen opbouw van onze maatschappy in
positieven, gestadigen arbeid, in soberheid, ma
tigheid en onverflauwde energie, hebben aan
gegeven, nu ook de door anderen aanbevolen
middelen onderzoeken.
Onze eerste inzender verwerpt de plannen van
werkverschaffing en werkverruiming door of met
hulp van de overheid en evenzeer de pogingen,
juist in dezen tyd, om den arbeider aan meer
dere en betere ontwikkeling te helpen. By de
bestaande overproductie is dat alles „de groot
ste larie" schryft hy. 't Zyn alle afgetreden
paden, waarover de leiders maar blijven door
praten, omdat zy daarbij het best hun baantje
kunnen behouden, meent hy. Maar de jon
geren eischen daden. En die kunnen gesteld
worden. Er is naar zijn meening n.m. geen
gebrek aan arbeid maar aan plaats by den
arbeid. En die plaats komt er ten eerste door
alle vrouwen en meisjes binnen een maand uit
de bedryven, kantoren en verdere instellin
gen, zoowel by overheid als particulieren, te
verwijderen.
Wy behoeven niet te zeggen, dat wij in prin
cipe met deze opvatting accoord gaan. Juist
onze beschouwing over deze aangelegenheid
was aanleiding tot deze gedachtenwisseling. En
j.l. Zondag nog heeft de leus: „weg met de
vrouwen uit fabrieken en kantoren" geklonken
op de meeting der K. J. V. te 's Bosch, waar
de jonge vrouwen en leidsters uit vier bisdom
men byeen waren. Laten wy dus niet praten
over het nut van een maatregel, waarover wy
het roerend eens zyn. En ook hierover, dat het
juist nu, in deze malaise, de juiste tyd is om
iets recht te zetten, wat reeds lang scheef ge
groeid was in onze maatschappy. Alleen: over
de wyze, waarop zulk een maatregel moet
worden uitgevoerd en omtrent het effect, dat er
van te verwachten is, zal verschil van meening
bestaan.
Het snelst en het gemakkelykst zou zoo iets
gaan, wanneer door middel van een wet alle
vrouwelyke arbeid met uitzondering van enkele
vakken (huishoudelyke diensten, verpleging,
onderwys en dergelyke) werd verboden. Toch
zouden wy zoo'n wet om twee redenen verkeerd
achten. Ten eerste leven wy Goddank nog in
een rechtsstaat, waarin over een zoo kostbaar
goed als de vryheid van het individu zoo maar
niet door een centrale regeering wordt beslist.
Al zou een wet als hier bedoeld een goeden on
dergrond hebben en in veel opzichten nuttig
kunnen werken, het rechtsbewustzijn van vele
duizenden zou toch ernstig geschokt worden
en zulk een optreden zou allicht naar meer
smaken. En van onze kostbare vrijheden zou
al spoedig niet veel meer overblijven.
Onder den druk der tydsomstandigheden zyn
er zeer velen, die de waarde van het leven in
een geordenden rechtsstaat uit het oog ver
liezen. Die waarde wordt er daarom niet min
der om en de gevaren van een dictatuur ze
ker in een land als 't onze zyn niet gemak
kelijk te overschatten. Wy volstaan voor he
den met deze opmerkingen; vinden echter la
ter gelegenheid hierop nog eens dieper in te
gaan.
Het tweede groote bezwaar van wettelyke re
geling is de grove onbillykheid, die al te ge
makkelijk door een uniforme behandeling zou
worden begaan. Het doel zou zyn door ontslag
van vrouwelyk personeel plaats te maken voor
jongemannen, die op z'n tyd een gezin kunnen
vormen. Iedereen echter uit zyn omgeving
weet wel, dat zeer veel jonge vrouwen öf wel
kostwinner zyn, öf wel op zichzelf zyn aange
wezen. Maatschappelyk gesproken zou men
dan ook in menig geval een mannelyken werk-
looze aan werk helpen en 'n vrouwelyke steun
trekker maken. De zaak, die in zichzelf goed
en nuttig is, zal dan ook anders moeten wor
den aangepakt en wel langs den weg van het
particulier initiatief. Waarom neemt b.v. de
R.K. Werkgeversvereeniging in dezen niet de
leiding? Zy is een der aangewezenen. Voor het
goede idee moet reclame worden gemaakt. Op
onzen gezonden volksgeest is al meer met suc
ces een beroep gedaan. Laat de kreet, die Zon
dag j.l. in 's Bosch opklonk, worden overgeno
men en in daden omgezet. De zaak moge dan
niet in één maand haar beslag krygen, door
vry initiatief zal zy deugdeiyker, verstandiger
en effectiever worden opgelost dan met wette-
ïyken dwang en uniforme regeling.
Overigens stelle men zich niet voor, dat met
afschaffing van vrouwelyken arbeid in fabrie
ken en kantoren de werkloosheid voor een aan-
merkelyk deel zal zyn verdwenen. Zeker, eeni-
ge, directe verlichting zal er van te bespeuren
zyn. Vooral in het leger van jonge, manneiyke
werkloozen zou eenig meer perspectief komen.
En dat is van onschatbare moreele beteekenis,
zooals de maatregel zelf ook meer ethische, dan
materieele beteekenis heeft. De voornaamste
oorzaak der werkloosheid intusschen blyft, n.m.
het gebrek aan werk. Hier verschillen wy met
onzen eersten inzender van meening. Hy n.m.
beweert, dat de crisis niet bestaat door gebrek
aan arbeid, maar door gebrek aan plaats by
den arbeid. Zyn meening schynt te zyn, dat.
wanneer het te verrichten werk maar beter over
de werkkrachten werd gedistribueerd, er van
geen crisis sprake zou zijn. Hy denkt daarby
ten eerste aan afschaffing van vrouwenarbeid;
2e verbod van meervoudige betaalde functies;
3e verbod van betaalden arbeid voor gepen
sionneerden; éde verkorting van den arbeids
dag en 5de verbod van verdere mechanisatie
en rationalisatie.
Over het eerste middel hebben wy nu onze
meening gezegd. Biyven de vier andere. Over
het tweede en derde middel kunnen wy kort
zyn. De zoogenaamde cumulatie van functies
is een zaak, die al heel lang de publieke aan
dacht bezighoudt. Reeds jaren voordat er van
een economische crisis sprake was, was de zoo
genaamde opeenhooping van betaalde baantjes,
vooral in openbare functies, een publieke er
gernis. Uit een oogpunt nu van vermindering
van de werkloosheid is hier zoo goed als niets
te bereiken. De omvang toch van het getal der
hierbedoelde personen moge groot schynen, om
dat het meestal bekende, in het openbaar op
tredende menschen betreft; dat getal is in wer
kelijkheid zeer klein, gelijk onderzoekingen heb
ben uitgewezen. In de practyk zou bovendien
zulk een verbod, vooral voor particulieren, prac-
tisch onmogelijk zyn te handhaven. Moet men
een onderwyzer of een gemeente-secretaris in
een kleine gemeente verbieden om in zyn vrijen
tyd een verslag van een vergadering voor een
dagblad te maken, of andere administratieve
werkzaamheden voor een vereeniging te ver
richten? Zulk een man is vaak de eenige in het
dorp, die voor zoo iets in staat is. Zoo zijn er
honderden gevallen in ons gecompliceerde leven,
die een dergelijk verbod tot een paskwil zou
den maken. En heel dikwyls zou de samenle
ving door een dergelyke hindernis groote scha
de lyden, omdat nu eenmaal voor belangryke
functies, voor colleges, waarin adviezen van
knappe mannen noodig zyn, de bekwame krach
ten slechts schaarsch voorhanden zijn. Het mid
del zou dan ook veel erger zyn dan de zooge
naamde kwaal.
Evenzoo is het gesteld met de veel gesmade
„gepensionneerden met een baantje." Inder
daad is het in een tyd als deze bij groote werk
loosheid een maatschappelyk euvel om gepen
sionneerden in dienst te nemen. Het getal der
hier bedoelden is echter vergeleken by de le
gioenen werkloozen zóó gering, dat een verbod
van werk aan gepensionneerden kwalijk als een
middel tot oplossing mag genoemd worden.
Neen, de groote vragen, die inderdaad het
moeilijk vraagstuk der werkloosheid beheer-
schen zijn kolonisatie, scheppen van nieuwen ar
beid, werkverschaffing, verkorting van arbeids-
tyd en terugkeer van de rationalisatie. Over
zulke dingen valt te praten en daarover praat
en denkt dan ook de geheele wereld.
Voorop zij gesteld, dat al deze middelen, hoe
ook beschouwd, uiteindelyk niets anders dan
lapmiddelen zijn. De eenige werkelijke oplos
sing is de natuurlyke, n.m. vraag bij het pu
bliek naar bevrediging van behoeften en koop
kracht om het gevraagde te betalen. Zoolang
die vraag en die koopkracht niet terugkeeren is
er van een werlcelyke oplossing van het vraag
stuk der werkloosheid niets te verwachten. Al
wat wy in andere richting beproeven zullen lap
middelen blijken te zyn.
Neem bijv. de verkorting van den werkdag.
Voor vandaag willen wij ons er toe bepalen een
critiek hierop van den Franschen econoom prof.
Allix af te drukken, ontleend aan het laatste
nummer van het Nederlandsche Instituut voor
Efficiency.
Prof. Allix toont het onhoudbare aan van de
theorie van het min of meer constante der be
schikbare hoeveelheid arbeid en wyst er op, dat
verkorting van den arbeidsduur een prijsver-
hoogende werking tengevolge heeft, die de
totale hoeveelheid arbeid zal doen verminde
ren." Men zal wel de deelen kunnen verkleinen,
doch als ook de koek kleiner wordt, zullen de
deelen niet talryker zyn."
De schrijver betoogt verder, dat door de re
ceptuur van de 40-uren week de VOLLEDIGE
werkloosheid van een deel der arbeidersklasse
wordt omgezet in gedeeltelijke werkloosheid
van geheel de arbeidersklasse. Hy vreest, dat deze
realiteit niet ernstig genoeg onder het oog
wordt gezien. De practische moeilykheden voor
de toepassing zyn bovendien zeer groot, hetgeen
ieder, die met bedryfsorganisatie te maken heeft,
hem volmondig zal toegeven. In tal van bedry
ven is toepassing van de 40-urenweek onmoge-
lyk. Prof. Allix wyst in dit verband op de zee
vaart en landbouw. Het spreekt vanzelf, dat de
opsomming hiermede verre van uitgeput is.
Omtrent de financieele uitkomsten van het
systeem is de schryver zeer pessimistisch. Het
onmiddellyk gevolg zal verhooging van den
kostprys zyn, waaruit weer twee andere gevol
gen zullen voortvloeien:
a. de ondernemer accepteert de nieuwe ver
zwaring van zijn lasten, of
b. hy tracht compensatie te vinden door toe
passing van nieuwe bezuinigingen of reorgani
satie door betere aanwending van het mensche-
lyk arbeidsvermogen en van de machinale uit
rusting.
In het eerste geval komt de verhooging der
productiekosten neer op de noodzakelykheid
van het verhoogen der verkoopspryzen. By de
nadeelen hiervan behoeven wy hier niet stil te
staan.
Als in 'n fabriek de 40-uren week wordt inge
voerd om 120 arbeiders in plaats van 100 te
kunnen te werk stellen en het resultaat is ver
hooging der verkoopspryzen van het vervaar
digde product in zulk een mate, dat daarvan
debietvermindering het gevolg is, waardoor de
bezetting in de onderneming moet terugloopen
tot 100 arbeiders, biyft het werkloosheidscyfer
gelyk, terwyi de ondernemer aan groote ver
liezen wordt blootgesteld.
Prof. Allix waarschuwt, dat de 40-urige
week als middel tot oplossing va nde huidige
crisis slechts op één der volgende resultaten
kan uitloopen:
a. loonsverlaging, dus belasting voor de ar
beiders;
b. nieuwe financieele lasten voor de werkge
vers en styging van de pryzen als de loonen
gehandhaafd blyven;
c. vervanging van de menschelyke arbeids
kracht door machines.
De 40-uren week zal (aldus ziet prof. Allix
baar werking) slechts de werkloosheid, welke
men wil lenigen, grooter maken, de crisis ver
scherpen en de hervatting van de bedryvigheid
vertragen, zoo niet verhinderen.
Al behoeft men het hiermede niet in alle on-
derdeelen eens te zyn, toch ligt er in deze re
deneering een stevige kern van onbetwistbare
waarheid. Onze lezers mediteeren er eens over
tot de volgende week!
HOMO SAPIENS
In de jongst gehouden hoofdbestuursvergade
ring van de Hollandsche My. van Landbouw
heeft de heer P. S. Overwater medegedeeld, dat
hii uit hoofde van zyn zeer drukken werkkring
zich genoodzaakt ziet met het einde van t jaar
voor het lidmaatschap van het hoofdbestuur te
bedanken.
Volgens mededeeling omtrent deze vergadering
ging het hoofdbestuur accoord met het door de
akkerbouwcommissie ontworpen plan van steun-
verleening aan de aardappelteelt volgens welke
voor de uitvoering zullen dienen te worden ge
sticht organisaties met verplicht lidmaatschap
in den geest als de bestaande gewestelyke
tarwe-organisaties.
Deze organisaties zullen alle aardappelen
overnemen en deze afzetten als consumptie
aardappelen, het overschot denatureeren en zoo
mogelijk voor veevoeder te zien verkoopen, een
en ander via arkende aardappelhandelaren.
Aan het voorloopig verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot verleening van en
kele retorsiebevoegdheden wordt het volgende
ontleend:
Vry algemeen achtte men het juist, aan de
regeering deze gelegenheid tot het nemen van
krachtige maatregelen op economisch gebied te
geven. De toestand, waarin landbouw en in
dustrie, als gevolg van maatregelen door het
buitenland genomen, zijn komen te verkeeren,
zyn zoo ernstig, dat met spoed moet kunnen
worden ingegrepen.
Andere leden merkten op, dat naast de Clea-
ringwet ook deze wet zeer noodzakelyk moet
worden geacht. In den economischen strijd, die
ons wordt opgedrongen, moet de regeering zoo
goed mogelyk gewapend zyn.
Andere leden waren van oordeel, dat ons
weinig krachtig optreden tegenover het buiten
land mede oorzaak is van de uiterst moeilijke
positie, waarin wy thans verkeeren. Een sterk
sprekend voorbeeld, hoe onze positie is geworden,
geeft het aan de Staten-Generaal ter bekrach
tiging voorgelegde handelsverdrag met Duitsch-
land. Onze onderhandelaars hebben feitelyk
nagenoeg niets kunnen bereiken. Met deze le
den spraken ook andere leden de hoop uit, dat
de regeering niet alleen repressief, maar ook
preventief zal weten op te treden. Men moet
zich niet alleen met een wapenrusting omgorden,
maar er ook, indien het noodig is, gebruik van
maken. Doet men dit niet, dan wordt die wa
penrusting een bespotting.
In dit verband werd nog de opmerking ge
maakt, dat een rede, als op 26 Juli 1.1. by de
behandeling van de wetsontwerpen tot regeling
van den invoer van wollen en halfwollen stof
fen, van tricotgoederen en van bovenkleeding in
deze Kamer door den minister van Economische
Zaken gehouden, allerminst geschikt moet wor
den geacht om onze positie tegenover het bui
tenland te versterken. Waarom de minister pu
bliekelijk verklaarde, dat het gebruik maken
van de clearingsmogelykheden niet veel verschil
len zou van een economischen oorlog, was hun
een raadsel.
Van andere zyde werd hiermede instemming
betuigd. Regeling der betalingen, ook onzer-
zyds, moet toch niet, zoo werd betoogd, direct
noodzakelyk den economischen oorlog tengevolge
hebben en zeker moet dit niet door een Neder -
landschen minister gesuggereerd worden. Het is
nu hoog tijd, dat de regeering ingrijpt en gaar
ne zal men vernemen, welke thans de plannen
ten opzichte van Duitschland zyn.
Aan het voorloopig verslag der Eerste Ka
mer over het ontwerp 'tot beperking van uit
gaven, welke voor de openbare kassen voort
vloeien uit de uitvoering der Lager Onderwys-
wet 1920 wordt het volgende ontleend:
Ettelyke leden achtten het een der voor
naamste verdiensten van het onderhavige ont
werp, dat het bedoelt uitwassen, welke de toe
passing der L. O.-wet heeft doen ontstaan,
zooveel mogelyk weg te nemen.
Andere leden konden zich hiermede niet
vereenigen. Huns inziens moge aanvankelijk
inderdaad de L. O.-wet op al te royale wijze
zijn toegepast, reeds onder het bewind van
minister de Visser is daaraan een einde ge
maakt, zoodat „uitwassen" niet meer voor
komen. Als een der bezwaren van deze leden
tegen de wetsvoordracht werd nog genoemd,
dat zy onvoldoende rekent met de toeneming
van het bijzonder onderwijs in vergelyking
met het openbare.
Door eerstgenoemde leden werd dit laatste
echter betwist.
Sommige leden betreurden, dat de toepas
sing der ontworpen regeling slechts zal kun
nen geschieden met aantasting der gemeente
lijke autonomie, aan welk beginsel h. i. niet
dan in uiterste noodzaak te kort mag worden
gedaan. Deze noodzaak achtten zy thans niet
aanwezig.
Verscheidene leden betwyfelden, of de ten
uitvoerlegging der voorgestelde maatregelen
inderdaad bezuiniging tengevolge zou hebben.
Andere leden achtten een werkelijke bespa
ring slechts mogelijk op de wijze, door 's mi
nisters ambtsvoorgangers aangegeven, nJ. door
beperking van het aantal leerkrachten, als
gevolg waarvan de bedragen, voor de salaris
sen bestemd, een vermindering zullen onder
gaan.
By K.B. is aan jhr. mr. O. F. A. M. van Nis
pen tot Sevenaer, buitengewoon gezant en ge
volmachtigd minister by de Belgische en
Luxemburgsche Hoven, op zyn verzoek eervol
ontslag uit den diplomatieken dienst verleend
onder dankbetuiging voor de aan H.M. en den
lande bewezen belangryke diensten.
Jhr. van Nispen tot Sevenaer heeft gedurende
achttien jaren deel uitgemaakt van ons diplo
matieke corps.
Op 15 November 1915 werd hy benoemd tot
H.M.'s gezant bij den H. Stoel, waar hy tot
8 Juni 1926 bleef geaccrediteerd.
Daarna volgde zyn benoeming tot gezant te
Weenen en sedert 1928 was hy gezant te Brussel,
Voordat jhr. van Nispen tot Sevenaer geroe
pen werd op te treden als gezant van het Vati-
caan heeft hy van 1901 tot 1915 zitting gehad
in de Tweede Kamer, van welke Kamer hy in
laatstgemeld Jaar het voorzitterschap heeft be
kleed.
VOORWAARDEN.
UITSLUITEND VOOR DEELNAME AAN DE PRIJSVRAAG.
Antwoorden kunnen worden in
gezonden tot en met 30 Sep
tember 1933. Antwoorden, die
na dezen datum binnen komen,
dingen niet meer mede. De
uitspraak der jury geldt als
onherroepelijk en bindend.
Over deze prijsvraag wordt
geen correspondentie gevoerd.
Onvoldoend gefrankeerde
inzendingen worden gewei
gerd. Bewijs van inzending
kan niet als bewijs van ont
vangst door ons worden aan
gemerkt. Alle inzendingen wor
den het eigendom van ge
adresseerde en kunnen door
haar naar verkiezing, al dan
niet worden gepubliceerd of
worden gebruikt voor reclame.
Bij toevallig woordelijk gelijke
inzendingen, die voor een prijs
in aanmerking komen, beslist
het lot. ledereen kan zooveel
antwoorden inzenden als hij
verkiest, mits elk antwoord
vergezeld is van 5 voorzijden
van één of meer verpakkingen
der bovengenoemde sigaretten
merken.
Alle antwoorden, aldus inge
zonden, dingen mede naar een
der genoemde prijzen, evenwel
wordt aan één adres niet meer
dan één catalogus verzonden.
CATALOGUS
ZOO JUIST IS DE NIEUWE, ZEER VERGROOfB
BATCO COUPONS-CADEAUX CATALOGUS
'verschenen. Honderdduizenden exemplaren van dit wonder»
boek liggen gereed. Honderdduizenden zullen ook worden;
verzonden. Gratis en franco. Ook aan UI Ziet de honderdei»
prachtige cadeaux, de lage couponaantallen, de vele nieuw»
'en moderne artikelen en vergelijkt de waarde van alle an?
dere cadeaux-coupons eens met die der beroemde
o.a. verpakt bij de volgende bekende internationale sigaret»
tenmerken van uitsluitend hooge kwaliteit:
Als U óp onderstaanden bon even lïw naam ért
adres leesbaar invult en aan ons inzendt, ontvangt U>
den prachtigen catalogus gratis. Als U bovendien met
niet meer dan 20 woorden de vraag beantwoordt»
„Waarom ontvangt iedereen zoo gaarne een Batco»
catalogus? en dan bovendien 5 voorzijden van de ver
pakking van één of meer der bovengenoemde sigaretten*
merken waarbij Batco-coupons worden verpakt, bijsluif,
'kunt U volgens o.s. voorwaarden winnen: een:
Jeprijsv. f 500.-/ 2eprijsv. f250.», 3eprijs v. flOO.n
of één van de vijf en twintig verdere prijzen, t.w.
3 Nederlandsche Kroon dames- of heerenrijwiel
3 cassette met Wellner-Tafelzilver
3 14-kar. gouden dames- of heerenring m. echten diamant'
3 zilveren dames- of heeren armbandhorloge
1 rolfilm klapcamera (fabrikaat Kodak)
10 rolfilm camera's (fabrikaat Kodak)
10 vulpenhouders met 14-karaats gouden pen,
welke prijzen zullen worden toegekend aan inzender*
van de naar het inzicht van de jury 28 beste pntwoor*
den op de bovengestelde vraag.
m. n Posten In gestoten enveloppe (tot 20 gr. 6 ets.) Kon ook dag erf nochtl
ja rv w BA persoonlijk bezorgd worden in de bussen der Batco-toonzolen te R'dam.
el Schiekade 12-14, A'dam, Nieuwe Hoogstr. 4; Den Bosch, Markt 42»
w Groningen, Guidenstró; Eindhoven, Demer40; Den Haag. Wagenstr. 58.
'AAN BATCO, SCHIEKADE 12-14, ROTTERDAM.
Gelieve mij gratis en franco Uw nieuwen Batco coupons-cadeau* catalogus te doen toekomen.
Tevens wensch Ik mede te doen aan Uw prijsvraag en ik beantwoord hier
mede Uw vraag: „Waarom ontvangt iedereen zoo gaarne een Batco cata
logus?" als volgt: Iedereen ontvangt zoo gaarne een Batco catalogus omdat»
e 1»leeeeeenée»O» »^tr»m
*lfWG mrm m m
Vry dag sluitingsdag, was een geluksdag voor
de wandelaars die het beste weer van de N.B.
L.O.-week troffen.
De lucht was meer gedekt, er blies een bries
over de wegen, welke in den ochtend door een
fikschen bui schoongeplast waren.
Het was nu voor goed-geoefende wandelaars
een lust zich te kunnen vermeyen tn de welige
waranden van de Maasvallei en na stevigen stap
rust te vinden in het oude Grave, dat een
traditioneel gastvry vestingstadje is gebleven
met gemoedelyke bevolking.
Het was wel zuur voor de negen deelnemers,
die zich Vrydagmorgen om half vyf niet mon
ter genoeg gevoelden om mede uit te gaan.
Met de reeds eerder 159 uitgevallen deelnemers
vormden zy Vrydagmorgen het getal van 168
slachtoffers van hevige hitte en gloeiende
asphaltwegen. Wy mogen gerust zeggen dat
de abnormaal hooge temperatuur der laatste
dagen veel meer loopers verslapt heeft dan
de inspanning voor den langen tippel.
De meesten, die het eind niet halen, leden
niet aan voeteuvels maar waren veeleer afge
mat door maagkramp of hoofdpijnen als ge
volg van de zengende hitte en het vele water
gebruik.
Als de zon in het zenith haar doordringende
stralen als een „doorstralen" op de transpiree-
rende lichamen beproeft, dan nadert de kwel
lende dorst.
Sommige zwoegers beheerschen zich dan en
bedwingen hun drinkzucht, maar anderen nemen
zooveel hoeveelheden water in dat de medische
keuring er voor moet waarschuwen. Maar deze
drankzucht blyft onoverwinnelyk en teekenen is
wat een der rondborstige soldaten zei: „Meneer,
by deze vierdaagsche drinken we zooveel water,
dat heel Nymegen er wel in zwemmen kan
Vrydag werd er heel wat minder water in
genomen.... en was de physieke toestand van
vele „drankzuchtigen" z.gn. „waterkanonnen",
de schrik voor de verzorgers, oneindig beter
dan de twee vorige dagen.
Reeds vroeg in den ochtend wandelden moe
ders en jonge dochters beladen met bloemen
naar de Prins Hendrikkazerne en wachten er
haar mannen, zoons, broers, zusters of verloof
den af.
Niet een deelnemer kon binnenkomen of hem
of haar werd met bloemen beduidt, dat de
prestaties der Vierdaagsche op juiste waarde
geschat worden.
Het viel op hoe de deelnemende dames, die
met vijf uitvalsters, respect afgedwongen had
den voor haar ferm volhouden, tot het laatste
oogenblik ook eerbied hadden gevraagd voor
haar waardige houding in kleeding zelfs
Vrydag zagen de meesten na de vierdaagsche
vermoeienis er nog coquet uit. Zy beschaamden
menige nuf langs den weg. De heeren waren
op 't laatst wat nonchalanter op hun wandel
tenue geworden. Sommigen konden met een
voudiger pak sportiever er uitgezien hebben.
Over 't algemeen was de kleeding lofwaardig.
Om twaalf uur waren reeds verschillende in-
dividueele loopers van 30 en 40 K.M., die 's mor
gens om half vyf al op stap waren gegaan, aan
de controle.
Tegen half één kwamen de juniores-Noren
thuis, luide hun vaderlandsch lied uitgalmend
en met paarse veldbloemen in het knoopsgat.
Even daarna arriveerden de Noorsche militairen,
die deze vier dagen één deelnemer achterlieten.
Geleidelyk kwamen nu verschillende burger
deelnemers en deelneemsters binnen als de Rot-
terdamsche wandelclubs, Padvinders, leden van
het Meisjesgilde enz.
De militaire groepen, die tactisch den laatsten
dag afliepen, hadden ook nu geen haast en dien
den hun tyd met de noodige rustpauzen uit.
De Rotterdamsche Mariniers, die beste loopers
en kranigste kaerels van de Vierdaagsche,
kregen met hun doelbewusten luitenant Roelof-
sen een extra applaus.
in den goeden zin van het woord, die iets
karakteristieks aan de Vierdaagsche geven,
meldden zich. De bruine 60-jarige Dinkhuizen
uit 's-Hage, een der veteranen, die reeds de
15e maal er op heeft zitten, was reeds tydig
thuis. Hy mag reglementair met 't oog op zyn
leeftyd niet langer dan 40 K.M. loopen, maar
durfde nog gerust de 55 K.M. aan. Hy mar
cheert kalm 7 K.M. per uur.
De Nymeegsche Italiaansche met Spaniel die
vier dagen meebeent, haalde in styl de finish.
Den eersten dag toen Spaniel wegholde, was
onze Italiaansche zoo verstandig om onderweg
les in de languitstrek te nemen van een Noor.
De zgn. chronometer, een Haagsche veteraan,
die zyn passen zoo afmeet dat hij zonder klok
kan zeggen, hoe laat hy ergens aankomt. Velen,
nemen hem als gids ook Vrijdag weer en
allen arriveerden in beste conditie.
Het Nymeegsch trio: vader, moeder en doch
ter L„ een wonder van wandelsport, kwam weer
even gelukkig keuvelend thuis als het voor vier
dagen gegaan was. Kort voor aankomst had
moeder het huishouden op papier nog geregeld.
De genie, waarvan de kop al maar repeteerde:
een, twee, drie, vier, en de staart zich steeds
roerde met: jongens laat je niet opdraaien....
marcheerde kranig maar kalm. Alle soldaten
die thuis kwamen demonstreerden te kunnen
zingen.
De politiekorpsen uit Rotterdam, 's-Hage,
Tilburg, de burgerwachten uit Nijmegen, Am
sterdam enz. kwamen volledig thuis.
Zoo was alles in monter tempo en in biyde
stemming.
De vierde dag had slechts twee uitvallers ge
vergd dank zy prachtige wegen, goed weder
en opgewekten geest der deelnemers, die in
woord en daad spotten met de „babbelende
krentenwegers" die heel de week al verteld
hadden dat zooveel deelnemers in de lappen
mand lagen.
De laatste dag leverde de prachtigste propa
ganda.
Het totaal-aantal uitvallers der vierdaagsche
bedraagt 170.
Aangezien minister Marchant verhinderd
bleek te zyn, werden de prijzen uitgereikt door
den commandant van het veldleger, luit-gene-
raal Roëll.
BATAVIA, 28 Juli. (Aneta). In de Memorie
van Antwoord op het Afdeelingsverslag van den
Volksraad inzake de afdeeling Marine van de
begrooting voor het dienstjaar 1934 wordt be
vestigd dat achttien officieren strafrechtelijk
zullen worden vervolgd in verband met de mui-
tery aan boord van „De Zeven Provinciën".
De verzameling van gegevens voor het Wit
boek is nog niet beëindigd.