r
X
Habicht en Starhemberg
C'
St. Willibrord
De opmarsch der
Blauwhemden
Uitvaart te Horta
- fill WÊ
Dictatuur op Cuba
Het nieuws van heden
H. j. v d. meer
de barometer
BEIDEN SPRINGEN UIT
DEN BAND
I -lil; m!/ - f/S3- I
Gondel ontploft
l
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1933
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No 18451
BUKtAUX: NASSAULAAN 51 - ItL. 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen p. week
25 cent; per kwartaal f3.25; per post,
per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
N. V Ned. Verzek.-Maatschappij
Utrecht, Catharijnesingel 48
Hoofdinspectie Amsterdam
Adm. de Ruijterw. 242. Tel. 82797
Kapitaal- en Volksverzekering
>>-
Finale of nieuw begin?
Starhemberg
Door De Valera verboden
Parade uitgesteld
De Rijksdagbrand
ZEEROOVERS GEFUSILLEERL
Onderzoek door intern, comité
van juristen?
Huiszoeking te Weenen
In de woning van den vroegeren
perschef der N.S.D.A.P.
Het Weeri
Voor den verongelukten vlieger
van Balbo's eskader
Goering over de vlucht
van Balbo
Squaglia f
Evangelisch bisschop in
Saksen
DE DOOR EEN EXPLOSIE VERNIELDE GONDEL
Minister Herr era, na een onder
houd met Machado, tot mili
tair dictator aangesteld
Barricades te Havanna
Codos en Rossi
Verschijning in Italië?
Deposito's. Spaarbank met 3 procent rentevergoeding
REKENING-COURANT
Bij een nieuw onderzoek naar het
weerstandsvermogen door
ir. Cosijns
Een arbeider gedood
Balbo gestart naar Ostia
Uitzonderingstoestand
in Estland
Geüniformeerde bonden verboden
BERICHT
De NIEUWE HAARLEMSCHE
COURANT zal Dinsdag, feestdag
van Maria ten Hemelopneming,
niet verschijnen.
DE DIRECTIE
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50
N.V. Gloeilanrpenfabriek „Radium"
SCHAGCHELSTRAAT 7
RADIO-RECORD-LAMPEN
Bootongeluk op het
Kleine Haff
Vier personen verdronken
Bliksem slaat in een
vacantiekolonie
Twee dooden, zeventien gewonden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Het vooral in Frankrijk met verontwaardi
ging ontvangen antwoord van Duitsch-
land inzake de onduldbare aanvallen van
Duitsche Nazi's per radio en pamfletten strooien
de vliegmachine op de Oostenrijksche regeering.
in welk antwoord de diplomatieke démarche van
Engeland en Frankrijk als een ontoelaatbare
inmenging in Duitschlands particuliere aange
legenheden werd afgewezen, heet door hei
Wolff-bureau tendentieus grof te zijn geresu
meerd en geformuleerd. Dit is best mogelijk,
want het Wolff-bureau is sinds zijn gelijkscha
keling ontaard in een weinig betrouwbare „Pro-
Paganda-Stelle" en heeft zijn oorspronkelijk
karakter van objectief nieuwsbureau vrijwel ge
heel verloren. Aanhoudend komt het voor, dat
deze officieuze „Wolff" gedwongen of niet ge
dwongen zijn berichten weer moet inslikken.
De wonderlijke historie van het wonderlijke
Hitler-interview, dat in extenso gepubliceerd
Werd, ofschoon het nooit zou zijn toegestaan,
heeft dit weer eens bewezen. Maar indien het
Wolff-bureau opzettelijk den toon van het Duit
sche antwoord aan de „vriendschappelijke" stap
pen doende mogendheden heeft verscherpt, za)
het dit toch zeker niet op eigen gelegenheid heb
ben durven doen. De mededeelingen van het
Italiaansche persbureau Stefani hebben den in
druk gewekt, dat de Duitsche regeering uitslui
tend om aan het binnenland haar kordaatheid
en resoluutheid te toonen in schijn fel van zich
afbeet, terwijl zij te voren reeds aan Italië de
toezegging had gedaan „haar best te zullen
doen" in de toekomst de radio- en papieren
lucht-aanvallen te voorkomen. Men mag
Duitschland deze schijn-flinkheid gunnen en
men behoeft zich daarover niet erg op te win
den, mits de Duitsche regeering ook wezenlijk
eerlijk „haar best doet" om een einde te maken
aan de stelselmatige „Hetze" van Duitsche en
Oostenrijksche Nazi's tegen het Duitsche broe
dervolk aan den Donau. De vervulling van deze
conditie lijkt echter eenigszins dubieus.
Immers na de door de Duitsche regeering aan
Italië gedane toezeggingen heeft de uit Oos
tenrijk gezette Nazi-leider Habicht voor de
microfoon te München zich weer gepermitteerd
een hoogst onbehoorlijken aanval op de regeering
van zjjn vaderland te plegen. Moet dit be
schouwd worden als een bewijs, dat de Rijks-
regeering niet van plan is haar beloften aan het
buitenland te houden? Of heeft zij nog geen ge
legenheid gehad haar desbetreffende instruc
ties aan de radio-autoriteiten te München te
doen toekomen? Of zou zij niet de macht heb
ben om dergelijke excessen onmogelijk te ma
ken?
Wij staan hier voor een aantal vragen, waar
op het moeilijk is, een beslissend antwoord te
geven. Indien echter de radio-autoriteiten te
München tegen den uitgesproken wil van de
Rijksregeering de gewraakte campagne tegen
Oostenrijk en zijn bondskanselier zouden voort
zetten, dan lijken er ons in Duitschlands be
lang meer gegronde redenen te bestaan om
deze heeren in kampen te concentreeren dan
er bestonden om de autoriteiten van de Mid-
del-Duitsche zendstations, beladen met hoo-
nend commentaar, op te bergen. Want zeker
is, dat de nieuwe radio-aanval van den fei
len Oostenrijkschen nazi-havik in het buiten
land een allerpijnlijksten indruk neeft gewekt,
ook al hoopt men er, dat zijn rede de finale
van de gevoerde campagne en niet een nieuw
begin zal zijn. Niet minder ongelukkig is de
publicatie in het Fransche blad „Paris-Midi"
van een artikel van den Oostenrijkschen Heim-
wehr-leider Prins Starhemberg, waarin deze
Hitier en diens regime aftuigt op een wijze,
welke terecht diiect beleedigend moet worden
geacht. Ter beoordeeling van de waarde en
de beteekenis van dit artikel zou men moeten
weten of het reeds geruimen tijd geleden werd
geschreven en thans eerst gepubliceerd, of dat
het versch uit de pen en de drukpers is ge
vloeid De publicatie op dit moment is in ieder
geval te betreuren en van Fransche zijde heeft
men dan ook niet geaarzeld daarover zijn leed
wezen uit te spreken. Indien Oostenrijk wil
blijven rekenen op den steun der mogendheden
tegen onbehoorlijke strijdmethoden van wilde
nazi's, zal het zelf in dien strijd zich moeten
beheerschen en zich niet mogen schuldig ma
ken aan dezelfde euvelen, welke het terecht
in zijn tegenstanders laakt. Frankrijk, Enge
land en Italië zijn niet van plan in een voort
duren van den staat van politieke overspanning
tusschen Duitschland en Oostenrijk te berus
ten. Behalve over vriendschappelijke vertoogen
beschikken zij ook nog over andere minder
vriendschappelijke en daardoor krachtdadiger!
pressie-middelen. Hoeveel geduld zij tot nu toe
ook hebben betoond aan dit geduld zou wel
een een einde kunnen komen. Duitschland er
Oostenrijk dienen zich daarvan ter dege reken
schap te geven, vóór het te laat is.
DUBLIN, 12 Aug. De regeering
De Valera heeft de opmarsch der
Blauwhemden verboden op grond
van de wet tot handhaving der
openbare veiligheid.
Het verbod wordt gemotiveerd
met de verklaring, dat de Blauw-
hemden-organisatie streeft naar ver
nietiging der parlementaire instel
lingen langs den weg van geweld.
(United Press)
De leider der blauwhemden. generaal O'
Duffy heeft alle voorbereidingen voor de mani
festatie getroffen.
Hij heeft Vrijdag het definitieve marschbevel
uitgevaardigd waaruit Dlijkt, dat hij het ver
bod van De Valera, een geüniformeerde parade
te doen houden, wil negeeren. De deelnemers
aan den marsch zouden het volgende uniform
moeten dragen: blauwe nemden, zwarte dassen,
zwarte broek, muts of blootshoofd Leden die
nog geen uniform bezitten, moeten een bizon
deren armband dragen. In de marschorder
wordt voorts verklaard. De officieren moeten
alle deelnemers wijzen op de onvermijdelijke
noodzakelijkheid den marsch te doen door
gaan.
Generaal O'Duffy heeft Vrijdag verklaard dat
hij niet gelooft, dat de Valera de manifestatie
zal verbieden. Hij zal den opmarsch der 15
deelnemende compagnieën uit geheel Ierland
zelf commandeeren Voorts zullen de leden van
den Landdag aan den Kop van den stoet mar-
cheeren.
DUBLIN, 12 Aug. Generaal O'Duffy heeft
verklaard, dat hij 20 Augustus in plaats van
Zondag a.s. in het geheele land een z.g. „kerk-
parade" door de blauwhemden zal laten hou
den. Hij zeide voorts, dat de organisatie der
blauwhemden niet onderdrukt kan worden.
Volgens hem is de proclamatie van de regee
ring afgekondigd, omdat in de laatste dagen
uit geheel Ierland communisten naar Dublin
zijn getrokken.
(United Press.)
MEXICO CITY, 11 Augustus. (V. D.) Viel
leden van een zeerooversbende. die onlangs een
overval hebben gepleegd op het Britsche tank
schip „Samaritana". in de buurt van Agua-
dulco (provincie Tabasco) zijn direct na de
uitspraak door den krijgsraad gefusilleerd.
LONDEN, 10 Aug. Op de Fabiar Summer
School te Farnham Surrey i deelde Mist Alien-
Wilkinson mede. aldus meldt de „Telosraaf' Jat
in den herfst een internationaal tor.iite van
eminente rechtsgeleerden zal bijeen kernen ter
bestudeering van documenten die. naar zij «egt
net bewijs leveren, dat leiders van de nationaal-
socialisten om politieke redenen den Juitscner,
Rijksdag in Februari J.l. in "rand neoben ge
stoken.
Het comité zal bestaan uit Edward Garfield
Hays (Vereenigde Staten), De More Giaffer.'
(Frankrijk) Nitti (Italië), Branting (Zweden)
en Pritt (Engeland). De voormalige rbkskanse-
lier dr. Wirth en verschillende andere voorma
lige Pruisische ministers hebben zich otreid ver
klaard, voor het comité te verschijnen.
WEENEN 11 Aug. (V.D.) In de woning
«an den vroegeren perschef van den gcuw Wee
nen der N.S.D.A.P.. ingenieur Poechinger ls
gistermiddag door de staatspolitie een huiszoe
king gehouden. In verband mermede *yn 5 oer-
-,onen waaronder ingenieur Poechliriger gear-
esteerd.
WEENEN 11 Aug 'Reuter) Bondskanselier
Oollfuss neeft den leider van het Vaderland-
sche Front. Dr. Kruokenhauser. op Jiens ver
:nek van zijn post ontheven.
Tot zijn opvolger werd Dr. Kemptner be
noemd.
Verwachting: Zwakke tot matigen tijde- S
lijk veranderlijke, doch meest Oostelijke
wind, aanvankelijk betrokken tot iwaar-
bewolkt met nog kans op eenigen regen
of onweer, later opklarend, aanvankelijk
zelfde temperatuur, later waarschijnlijk
iets warmer.
H Verdere vooruitzichten: onzeker.
Zon op 5.38, onder 8.32. Licht
H op 9.02. 13 Aug. Laatste Kwartier.
HORTA, II Aug. (V. D.) Gisteren werd
te Horta op de Azoren een rouwdienst gehouden
ter nagedachtenis van den verongelukten vlie
ger van het eskader van generaal Balbo, luite
nant Squaglia. De plechtigheid werd bijge
woond door bijna alle civiele en militaire auto
riteiten, het consulaire corps, hooge ambtena
ren en een groot deel der bevolking.
ESSEN, 11 Aug. (V. D.) De „Nationalzei-
tung" publiceert een intervieuw, dat de Pruisi
sche premier en minister van Luchtvaart, Goe
ring, den chef-redacteur van het blad, graaf
von Schwerin heeft toegestaan over de betee
kenis van de vlucht van generaal Balbo. O.m.
merkte Goering tijdens dit interview op, dat
naar zijn opvatting de Zuidelijke route volgens
de tot dusverre opgedane ervaringen de meest
geschikte is.
Een gecombineerde vliegroute bestaat reeds
in den vorm, waarin het Duitsche catapultvlieg-
tuig reeds geruimen tijd werkzaam is.
Van Duitsch standpunt gezien is een lucht-
verbinding met Noord-Amerika ongetwijfeld
veel belangrijker dan met Zuid-Amerika. Vooi
een dergelijke verbinding zou het wenschelijk
zijn om, wanneer men de route via de Azoren
koos, tusschen de Azoren en het Amerikaansche
vasteland twee drijvende tusschenlandingsplaat-
se in te richten, in welk verband Goering wees
op de verrassend gunstige resultaten, bereikt
met de „Westfalen", die van dien aard zijn,
dat men spoedig zal kunnen beginnen met
proeven voor een regelmatig verkeer. Voor de
Duitsche luchtvaart heeft de tocht van het es
kader van Balbo inzooverre beteekenis, dat ook
het Duitsche vliegwezen hierdoor tot de hoog
ste sportieve prestaties zal worden gestimuleerd.
Voortgaande zeide Goering: „Over onze offi-
cieele plannen kan natuurlijk niet gesproken
worden. Ik houd het bij mijn oude principe:
meer zijn dan schijnen. Groote sportieve daden
worden tot stand gebracht, daarna wordt er over
gesproken." De belangstelling van Goering gaat
op het oogenblik ten zeerste uit naar de zweef-
vliegsport, die de mogelijkheden tot oefening
e.d. biedt, welke het verdrag van Versailles op
militair gebied weigert. Verder wees Goering er
wederom op, dat de vlucht van Balbo opnieuw
bewezen had, dat Duitschland zonder militaire
vliegtuigen overgeleverd is aan de willekeur van
vreemde mogendheden, die wel over militaire
luchtstrijdkrachten beschikken. Dit feit moet
volkomen tot het Duitsche volk doordringen,
doch tevens is de noodzakelijkheid van den eisch
van verticale luchtverdediging, d.w.z. van het
bezit van Duitsche vliegtuigen onontkomelijk.
DRESDEN, 11 Aug. (W.B.). In het Land
dagsgebouw werd door de synode van de Evan
gelische Kerk in Saksen ds. Koch eenstemmig
tot landsbisschop gekozen.
m
Ingenieur Cosyns naast de metalen gondel van prof. Piccard's ballon bij
zijn voorbereidingen voor een nieuwe stratosfeervlucht
WASHINGTON, 11 Aug. (Reuter) Volgens
een nog niet bevestigd telefonisch bericht uit
Havanna, is een gedeelte van het garnizoen te
Havanna aan het muiten geslagen. President
Machado zou gevlucht zijn naar het militaire
kamp Columbia.
HAVANNA, 11 Aug. (V. D.) Hedenmiddag
heeft president Machado volkomen onverwacht
het presidentieele paleis met onbekend doel
verlaten. Zijn wagen werd geëscorteerd door
5 auto's met gewapende soldaten en machine
geweren. Het viel op. dat de troepenafdeelin-
gen, die sedert Donderdag de belangrijkste
punten van de stad bezet hielden, daarop wer
den teruggetrokken.
HAVANNA. 11 Aug. (V. D.) Naar thans be
nend wordt, heeft Machado zich met den mi
nister van oorlog begeven naar den comman
dant der troepen voor het houden van een
conferentie. Het presidentieele paleis en de ka
zernes zijn versterkt met groote uit zanctza ;ken
opgerichte barricades. Het paleis lijkt op een
groote belegerde stelling. Groote afderlingen
cavalerie patrouilleeren door de straten der
stad. De chef der politie deelde een persverte
genwoordiger mede. dat de legerleiding een be-
slissenden strijd voorbereidt Volgens een alhier
ontvangen bericht zou generaal Kineda een
aanhanger van Machado. tijdens een botsing
gesneuveld zijn De stad Havanna is ondanks
de te verwachten gebeurtenissen merkwaardig
rustig.
Na de bespreking, die Machado in het leger
kamp Colombia heeft gehouden, ls de minister
van oorlog. Herrera, aangesteld tot militair dic
tator van Cuba. in welke functie hem alle pre
sidentieele eerbewijzen gebracht moeten wor
den. In militaire kringen wordt verklaard, dat
de minister van oorlog thans eenigen tijd het
bewind zal voeren. Intusschen zai Machado zich
op den achtergrond houden en verdere onder
handelingen voeren ter definitieve oplossing
van de crisis.
President Roosevelt wil Cuba nieuwe voor
stellen doen. Vermoedelijk wil hij Cuba's sui
kerexport naar de V. S. beperken en de Cu-
baansche schulden verlagen om Belastingver
mindering mogelijk te maken. Verder zou hij
wederkeerige tarieven voorstellen.
PARIJS, 11 Aug. (Reuter.) De Fransche
vliegers Codos en Rossi, die het wereldrecord
lange afstand verbeterd hebben, zullen Woens
dag 16 Augustus op het vliegveld Le Bourget
aankomen, waar hun een groote ontvangst zal
worden bereid. Parlementsleden, leden van bet
diplomatieke corps en vooraanstaande personen
uit de luchtvaart zullen daarbij aanwezig zyn.
ROME, 11 Aug. (Reuter.) De bladen geven het
relaas van een arbeider uit Belfiore d' Isole Liri,
die wilde overgaan tot het protestantisme De
man zag op den heuvel Papichio een hemelsche
verschijning, welke hem de aanmaning gaf, zijn
(nieuw?) geloof af te zweren. Op uitnoodiging
AAKIME
BAINIK
van den dorpspastoor keerde hij met twee ka
meraden naar de plek terug. Thans verscheen
Christus hem.
(Wij geven dit bericht met het grootste voor
behoud weer. Red.)
BRUSSEL, 11 Aug. (Reuter). Volgens de „Der-
niere Heure" is men er In geslaagd den gondel
van prof. Piccard's ballon te herstellen. Inge
nieur Gosijns zal thans opnieuw beproeven, of
de gondel tegen hoogen druk bestand is. het
geen volgens genoemd blad inderdaad het ge
val zal zijn.
BRUSSEL, 11 Aug. (Reuter). Bij de nieuwe
proef aangaande het weerstandsvermogen van
Piccard's gondel, sprong deze uit elkaar Een
arbeider werd gedood, een ander zwaar gewond.
Ir. Cosyns zelf bleef ongedeerd.
Nader seint Reuter. De ontploffing ge
schiedde in het laboratorium van prof. Piccard
in de Brusselsche universiteit. De proef diende,
om het weerstandsvermogen van den gondei-
wand te onderzoeken door samengeperste lucht
in de gondel te brengen.
Bij de ontploffing vloog de bolvormige me
talen gondel letterlijk in drie groote stukken
welke op het oogenblik den vloer van het la
boratorium bedekken. Een hoog venster wer
volkomen vernield, terwijl een groote half-
steensmuur, welke de opening afsloot waardoor
de gondel naar binnen was gebracht, geheel eri
al weggerukt was; de puinhoopen liggen in de
zijgang
Van een gangdeur waren alle ruiten verbrij
zeld.
Een arbeider, die bij de proef behulpzaam
was, werd op slag gedood, terwijl een ander
persoon tamelijk ernstig gewond werd aan neus
en voorhoofd.
De constructieur van de gondel werd zeer
licht gewond, terwijl ir. Cosijns ongedeerd bleef
De hulpverleening ging snel in haar werk.
De dingen werden alle op hun plaats gelaten
in verband met het in te stellen onderzoek.
Ir. Cosijns verklaarde ons dat de nieuwe
proef had plaats gehad op initiatief en zelfs
op aandringen van den constructeur zelf.
LISSABON, 12 Aug. (Reuter). Het eskader
van generaal Balbo is hedenmorgen omstreeks
7 uur gestart voor de laatste étape naar
Ostia.
De start van de vliegbooten van het Balbo-
eskader geschiedde zeer vlot. De machine van
generaal Balbo ging het eerst de lucht in om
6.10 uur plaatselijken tijd, spoedig gevolgd door
de andere machines.
Om 7 uur hedenmorgen bevonden zich alle
vliegtuigen In de lucht.
REVAL, 11 Augustus (Reuter). Het
landsch telegraaf agentschap meldt: Wegens
een onverantwoordelijke actie en de versprei
ding van verontrustende berichten, welke de
openbare orde in gevaar brengen, heeft de re
geering den uitzonderingstoestand gelast.
Alle bonden van frontstrijders, de socialis
tische jeugdbond en twee andere geüniformeer
de vereenigingen zijn verboden.
Maatregelen zijn genomen ter controleering
van de pers en openbare vergaderingen. Het
blad de ..Voormalige frontstrijder" is in be
slag genomen.
Een militaire dictatuur op Cuba. Barricades te
Havanna. x-
Balbo hedenmorgen gestart naar Ostia.
De gondel van prof. Piccard's ballon ontploft;
een arbeider gedood.
De Valera verbiedt de opmarsch der Blauw
hemden.
Uitzonderingswet afgekondigd in Estland.
Schietpartij langs de grens.
Wetsontwerp ingediend tot wijziging der Lager
Onderwijswet.
Doodelijk motorongeval te Velp.
Nota van het Kon. Ned. Landbouw-Comité in
zake het te volgen Regeeringsbeleid om den
landbouw te helpen.
en SCHOTERWEG, hoek GEN. CRONJéSTR.
geeft de hoogste korting op
STETTIN, 11 Aug. (V.D.). Bü Borkenhagen
in het Kleine Haff werd een gekapseisde zeil
boot door schepen geborgen. Aan boord vond
men verschillende koffers en dameskleedlng.
Van de opvarenden ontbreekt ieder spoor. Met
beslistheid kan worden aangenomen, dat zij
zijn verdronken. Te oordeelen naar de gevon
den kleedingstukken moeten 3 4 personen
aan boord zijn geweest. Op het Haff waait het
hevig; er staat een flinke golfslag.
PARIJS, 11 Aug. (Reuter). In een vacantie
kolonie te Gouville Sur Mei waar ongeveer
zevenhonderd kinderen uit Parijs en andere
deelen van Frankrijk hun vacantie doorbren
gen, sloeg hedenmorgen tijdens hevig onweder
de bliksem In een groep kinderen, die op een
weiland aan het spelen waren. Een jongetje en
een leider werden 'gedood Zeventien kinderen
werden gewond.
l \AA v mi IIIIIIIIIIII li 1 n ff s
Hoogste stand op Zaterdag 9 uurv.m.:760
Vorige stand: 760.
