De vergiftiging te Overloon
Om een menschwaardig bestaan
Onze Trierreis
Koninginnefeest
Kassier beroofd
DE VERLOSSING UIT HET
PROLETARIAAT
RADIO-PR GGRA MM A
Bedorven vleesch
Nationale Hulde
VAN EGM0ND PROF
VRIJDAG 1 SEPTEMBER
Redevoeringen van prof. mr. W.
Pompe en het Kamerlid
C. J. Kuiper
Ket rechtvaardig loon
Drie groepen van standen
Rede Kamerlid Kuiper
Prof. W. Pompe
Einde van den schitterend
geslaagden tocht
Mr. dr. J. H. van Royen
overleden
Onze gezant te Washington
Aardappeleninvoer in
Engeland
Nederland mag van September tot
en met December 8000 ton
invoeren
Zaterdag 2 Sept. 1933
Botemoteering Kopenhagen
Het overlijden der twee kinderen
bracht groote verslagenheid
in het dorpje
Patiënten gaan vooruit
Half blind
Worstvergiftiging
Reeds 25.000 deelnemenden met
350 burgemeesters hebben
zich opgegeven
Katholiek Tooneel" en
,T ooneelgids"
De verjaardag van onze Vorstin
ook in het Holland-huis te
Brussel gevierd
Hoerah's op hoerah's
Te Soestdijk
Te Brussel
V olksvermaak
In een portiek aan den Olympia-
weg te Amsterdam
neergeslagen
Publiek grijpt dader
Thans definitief een besluit
genomen
VIER WONINGEN IN DE ASCH
GELEGD
De bewoners konden zich ter
nauwernood redden
DOOR STROOM GETROFFEN
Een rubbermat bracht redding
Op de Sociale Studieweek te Seppe heeft
prof. mr. Pompe uit Utrecht een inleiding ge
houden over: „De bevrijding uit den Proleta
riërstoestand", aan welke les wij het volgende
ontkenen
In de laatste eeuw heeft zich een groote
klasse onder de menschen gevormd: het prole
tariaat. dat naar het pauselijk woord een bijna
slavenjuk werd opgelegd. Deze klasse groeide
aan met de uitbreiding van de techniek en de
kolonisatie; tenslotte kwamen ook de land
arbeiders dit leger versterken. Kenmerkend
voor deze klasse is, dat haar leden geen bezit
hebben en mede daarom een onzeker bestaan
voeren. Z.H. Paus Leo XTTI had zich reeds de
verlossing van deze menschen uit het proleta
riaat ten doel gesteld, maar Pius XI moet in
Q. A. constateeren, dat dit doel nog steeds niet
bereikt is (zelfs niet in Nederland).
Een proletariër is een mensch zonder bezit,
terwijl hij dit toch moest hebben, want een
redelijk wezen moet voor zich en zijn gezin en
toekomst zorgen, waarvoor eigen bezit onont
beerlijk is, dat de bestaanszekerheid verhoogt.
De proletariër heeft geen voldoende stoffelijke
goederen en evenmin de hoop deze te kunnen
verkrijgen. Men neme nu in aanmerking dat
naast de heiligheid van den particul eren eigen
dom, het algemeene doel der stoffelijke goede
ren behoeftebevrediging van Mie menschen
blijft. Bij de verdeeling dier go; deren moet
naast het privaateigendom ook het beginsel
gelden, dat ieder zelfstandig in zijn behoeften
moet kunnen voorzien. Er moet dus gestreefd
worden naar een meer gelijkmatige verdee
ling.
Een proletariër is niet direct een arme. Het
onderscheid tusschen beiden bestaat hierin, dat
een arme een bij uitzondering noodlijdende is,
terwijl een proletariër door zijn arbeidsvermo
gen, waarmee hij een dagloon winnen kan, niet
noodlijdend behoeft te zijn, maar tot een groote
klasse van bezitloozen behoort. Het verdwijnen
nu van de proletariërs-klasse der bezitloozen
zal automatisch het verdwijnen van een af
zonderlijke klasse van bezitters, de kapitalisten-
klass- tengevolge hebben, maar standsverschil
zal blijven bestaan; dit is het gevolg van
verschil in gaven en functies, welke een ver
schillende waardeering eischen.
Wanneer men den priesterstand buiten be
schouwing laat, zou men- drie groepen van stan
den kunnen onderscheiden: de verzorgers van
de stoffelijke behoeften vormen een „econo-
mischen stand", bestaande uit boeren, werkers
in de industrie en handeldrijvenden: dus men
schen, die produceeren en distribueeren. Een
tweede „intellectueele stand" vormen de ver
zorgers van de geestelijke behoeften, waartoe
onderwijzers, advocaten enz. zouden behooren.
Een derde stand zou zijn de „bestuursstand"
van menschen, die het algemeen welzijn spe
ciaal bevorderen: b.v. ministers. In deze stan
den onderscheidt men weer rangenb.v. onder
wijzer en professor zijn verschillende rangen in
den intellectueelen stand. De standsindeeling
geschiedt dus naar de functe, terwijl de klassen-
indeeling er een is naar het bezit. Nu zal
standsverschil ook in menig geval bezitverschil
met zich meebrengen, maar dit is hier secun
dair. Een mensch moet kunnen intreden in
dien stand, waartoe hij geschikt is en in dien
stand ook in den „economischen" moet opklim
ming in rangen mogelijk zijn. De Paus heeft
zich in Q. A. uitgesproken voor het vormen van
beroepsstanden, waarvan het gegeven schema
een concretere voorstelling poogt te zijn.
Het huidige economische stelsel met zijn pe
riodieke crisir'tn bracht voor het proletariaat
bestaansonz' .erheid en onmenschelijke behan
deling, v aardoor het zich vaderlandsloos
voelde: in voortdurende onrust, tot opstandig
heid kwam. Ook in Nederland behoort meer
dan de helft van de bevolking tot het prole
tariaat. Door sociale wetgeving is wel het lot
van deze klasse verzacht, maar de ontproletari-
seering geen feit geworden. Een volledig
menschwaardig bestaan vooronderstelt dat de
mensch voor zich zelf kan zorgen. De verlos
sing uit het proletariaat kan slechts geschie
den door verschaffing van bezit. De bezitsver-
deeling moet echter niet statisch worden
gedacht, een verdeeling in gelijke porties van
alle goederen, maar dynamisch, een verstrek
king aan ieder van een bron van inkomen. Taak
der bedrijf sschappen (in den economischen
stand) zal daarom tevens worden het beper
ken van de vrije concurrentie.
Na de bourgeoisie is blijkbaar aan het prole
tariaat voor de toekomst een groote rol weg
gelegd, maar in samenwerking van alle stan
den zal de verlossing uit dit proletariaat eerst
volkomen ten zegen kunnen worden. Deze les
gaf nog aanleiding tot breedvoerige gedachten-
wisseling.
Na een muzikaal intermezzo hield het Ka
merlid Kuiper een
C. J. Kuiper
uiteenzetting over het
.Rechtvaardig arbeids
loon".
Arbeidsloon is de te
genprestatie voor bewe
zen diensten, volgens
loonovereenkomst. Een
loonarbeider werkt voor
rekening en risico van
anderen. Zijn loon zal
rechtvaardig zijn, indien
de waarde v. d. arbeid
en het loon zuiver tegen
elkaar afgewogen zijn.
Hierbij moet een objec
tieve maatstaf worden
aangelegd. De ruilreeht-
vaardigheid klemt hier
des te sterker omdat hier een taxatie plaats
heeft van goederen-waarde tegenover de waar
de van menschelijk arbeidsvermogen, welke iets
persoonlijks is. Welk loon rechtvaardig is hangt
ook af van economische factoren, de cultureele
positie van een volk, den natuurlijken rijkdom
van het land, factoren die aan wisseling on
derhevig zijn; dit maakt een mathematisch-
nauwkeurige bepaling van het loon onmogelijk,
zoodat men tenslotte op een consciëntieuze
schatting aangewezen blijft. Men moet dus ko
men tot een rechtvaardige schatting van het
loon door beide betrokken partijen in vrij, on
derling overleg. Dit loon zal dan minstens
moeten zijn, wat een spaarzaam arbeider be
hoeft voor het onderhoud van zich zelf en
zijn gezin. Omdat het rechtvaardig arbeidsloon
niet te concretiseeren is, voelt zich de arbei
der meestal te kort gedaan; om dit gevoel weg
te nemen zou het geven van eenig aandeel in
de winst het beheer, den eigendom van de on
derneming aanbevelenswaardig zijn. Bij de be-
paling van het loon moet volgens den Paus
nog worden gelet op de omstandigheden van
de onderneming en het algemeen belang Dit
noopt tot een bezonnen vakvereeniging-politiek.
De werkgelegenheid wordt nu eenmaal ook
beïnvloed door den loonstandaard. Ook de goede
verhoudingen tusschen de loonen moeten wor
den gehandhaafd: de loonen in landbouw en
industrie loopen te veel uiteen. Als men vraagt
of nu de loonen in verhouding zijn met de
goederenprijzen moet men dit voor de industrie
ontkennend beantwoorden: dit is nog mogelijk
om vroeger gemaakte reserves; doch export
bedrijven zullen hun prijzen moeten aanpassen
aan de wereldmarkt, wat tot loonsverlagingen
kan noodzaken. Men dient bovendien steeds
het zgn. goederenloon meer in het oog te hou
den dan het nominale geldloon.
Hef reisgezelschap van de tweede premiereis
naar Trier kwam Donderdagmiddag, na een
bezoek aan Keulen, te Düsseldorf Tot groote
verrassing der reisgenooten was op het perron
van het Hauptbahnhof een volledige 3 A.-
kapel opgesteld, die met feestelijke marschen
den intocht der Nederlanders tot iets merk
waardigs maakte. De hoofdleider, de heer L.
Speet, dankte voor deze elegante geste na
dat de directeur van het Düsseldorf; che ver
keerswezen den tochtgenooten in een keurige
rede het welkom had toegeroepen.
Met de muziek voorop trok het gezelschap
naar de restaurants, waar de lunch werd ge
bruikt. Een gezellig en interessant bezoek aan
de groote Rijnsche stad begon.
Dit was het einde van ae reis.
Aan de verschillende stations van het va
derland werd telkens hartelijk, meer dan har
telijk afscheid van elkander genomen, een be
wijs er voor, dat iedereen volop tevreden was
met hetgeen de organisatoren van dezen triom
fanten tocht hadden geboden. Er was maar één
roep: Volkomen geslaagd! Tot weerziens het
volgende jaar!
Na een ongesteldheid van enkele dagen is in
zfin villa aan de Camegielaan te 'sGravenhage
overleden mr. dr. J. H. van Royen, gezant
van Nederland te Washington.
De heer van Royen, die den leeftijd heeft
bereikt van 62 jaren, vertoefde dezen zomer
voor twee maanden verlof in ons land en was
voornemens begin October naar Washington
terug te keeren.
Gedurende meer dan dertig jaar heeft de
thans ontslapene deel uitgemaakt van di
plomatieke corps.
De heer van Royen werd 28 Maart 1871 te
Zwolle geboren. Na het gymnasium in zijn ge
boortestad te hebben bezocht, studeerde hij aan
de Groningsche Universiteit in de rechtsweten
schappen en promoveerde aldaar in 1895.
De heer van Royen was achtereenvolgens ge
zant in Japan, in Spanje en in Italië, waarna
hij in 1927 als buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister te Washington werd be
noemd, tevens geaccrediteerd bij de Regeering
der republiek Cuba.
In het maatschappelijk leven der Nederlan
ders in Amerika heeft dr. van Royen gedurende
de jaren dat hij onze belangen aldaar behar
tigde, een groot aandeel genomen. Hij was om.
eere-voorzitter van de Hollandsche Club te New-
York. D. van R»- was Ridder in de
van den Nederlandschen Leeuw en Groot-Offi
cier in de Orde van Oranje Nassau.
De teraardebestelling zal plaats hebben Maan
dag op Oud Eik en Duinen. Vertrek van het
sterfhuis aan de Camegielaan elf uur.
De Engelsche minister van Landbouw heeft
onderhandeld met vertegenwoordigers der aard
appelen uitvoerende landen in verband met de
noodzakelijkheid van het tot stand komen van
een regeling van den aardappeleninvoer.
Thans is overeengekomen, dat gedurende de
maanden September, October, November en De
cember de invoer uit Nederland niet meer
dan 8000 ton zal bedragen, die uit België niet
meer dan 250 ton. Anderen landen, die gewoon
lijk geen aardappelen naar het Vereenigd Ko
ninkrijk uitvoeren, is verzocht, gedurende de
rest van het jaar niet in te voeren.
HUIZEN, 296 M. KRO 8.00 Mor
genconcert 10.00 Gramofoonmuziek
11.30 Godsd. halfuurtje o. 1. v. pastoor L.
H. Perquin 12.00 Politieberichten
12.15 KRO-sextet o. 1. v. P. Lustenhouwer
1.45 Rustpoos 2.00 Halfuurtje voor de
rijpere jeugd door P. Pouwels: „Handenar
beid" 2.30 Kinderuurtje door mevr.
S. Nuwenhuisv. d. Rijst en mej. L. Die-
penbrock HIRO 4.00 Uitzending voor
de theosofische ver. 4.10 Mevr. W. A.
L. Ros Vrijman: „Onze geestelijke goede
ren in gevaar" 4.30 Uitzending voor de
Ned. Vakcentrale 4.40 H. B. Berghuys:
„De XVIIe intern, arbeidsconferentie te
Genève" KRO 5.00 Gramofoonmuz.
5.15 Sportpraatje door S. P. J. Borsten
5.30 Kro-orkest o 1. v. J. Gerritsen 8.30
Vaz Dias 8.35 Zaterdagavondprogramma
m. m. v. de Kro-Boys o. 1. v. P. Lusten
houwer, refreinzang Jack Mossel. Harry
Poll, vertelsels en de Cavelli's accordeon
virtuozen 11.00 Gramofoonmuziek
12.00 Sluiting.
HILVERSUM, 1875 M. VARA 8.00
Orgelspel door Joh. Jong 8.30 Gramo
foonmuziek VPRO 10.00 Morgenwijding
VARA 10.15 Uitzending voor de arbei
ders in de continubedrijven. Rolien Nu-
man draagt voor. De Flierefluiters o. 1. v.
Ray Forest. Vara-tooneel o. 1. v. W. v. Ca-
pellen 12.00 De Notenkrakers o. 1. v.
Daaf Wins 1.00 Vara-kleln-orkest o. 1.
v. H. de Groot 2.00 Gramofoonmuziek
2.30 M. J. Langeveld: „Handenarbeid"
2.50 Yvonne Fabré, sopraan en Joh. Lam
men, bas, zingen duetten, a. d. vleugel
Rutger Schoute 3.05 Muzikale tocht
langs de Djneper, toelichtingen van Leo
Matthias 3.45 Rustpoos 4.00 Eddv
Walls en zijn ensemble 4.30 Verv. zang
concert 4.45 Very. Eddy Walls en zijn
ensemble 5.30 Voor de kinderen. Een
reisje naar Spanje met omroeper en gra-
mofoon. Janny van Oogen, Adolf Bouw
meester, gramofoonmuziek 6.00 Oude
muziek en oude verzen 6.30 De Wiele
waal, groep Amsterdamsche AJC o. 1. V.
P. Tiggers VPRO 7.00 Opening door den
omroeper, toespraak door L. Fles: „Los van
de kerk". Daarna berichten 8.00 Vaz
Dias 8.15 SOS-berichten 8.17 Uitzen
ding van het gebouw Kunsten en Weten
schappen te Rotterdam v. d. propaganda-
vergadering ter viering van het eerste
lustrum v. d. federatie Rotterdam der
VARA. M. m. v. Vara-orkest o. 1 v. H. de
Groot. Albert de Booy, zang 9.15 „In het
hol van den leeuw", hoorspelletje door
Bart in 't Hout. Vara-tooneel o. 1. v. W. v.
Capellen 9.30 Gramofoonmuziek 10.15
Verv. uitzending uit Rotterdam. De Flie
refluiters o. 1. v. Ray Forest. Alb. de Booy,
zang 11.15 Orgelspel door Cor Steyn
11.45 Gramofoonmuziek 12.00 Slui
ting.
LUXEMBOURG, 1191 M. 7.00 Uit
zending voor Frankrijk: lichte gramofoon
muziek 7.45 Weeroverzicht 7.50 Sym-
phonisch concert van gramofoonplaten
8.30 Causerie in het Fransch 8.40 Lichte
gramofoonmuziek 9.00 Nieuwsberichten
in het Fransch 9.10 Voortzetting con
cert lichte gramofoonmuziek 9.45
Nieuwsberichten in het Duitsch 9.55
Dansmuziek en een gevarieerd programma
van gramofoonmuziek; in div. pauzes
slotnoteeringen, goederenprijzen en sport
berichten (mededeeling in drie talen).
BRUSSEL, 509 M. 12.20 Concert door
het Radio-orkest o. I. V. Franz André
I.30 Concert door het klein-orkest van
het N. I. R. o. 1. v. P. Leemans 5.2C
Concert door het omroep-syraphonie-orkest
o. 1. v. Jean Kumps 6.35 Gramofoon
muziek 8.20 Concert door het Radio
orkest o. 1. v. Franz André 10.30 Dans
muziek uit het Casino te Knocke.
KALUNDBORG, 1153 M. 12.20 Strijk
orkest o. 1. v. Harald Andersen 3.20 Mo-
gens Hansen's orkest 5.20 Gramofoon
muziek 8.45 Omroeporkest o. 1. v. Fritz
Mahler 9.45 Johan Straussconcert
II.20 Dansmuziek.
8.25 Gevarieerd pro-
BERLIJN, 419 M.
gramma.
HAMBURG, 372 M. 1.35 Gramofoon
muziek 2.30 idem 4.20 Concert door
het Noragorkest o. 1. v. José Eibenschütz
8.00 Muzikale potpourri.
KÖMGSWUSTERIIAUSEN, 1635 M.
2.20 Gramofoonmuziek 5.40 Concert
11.20 Dansmuziek.
LANGENBERG, 472 M. 1.20 Populair
concert door het Westfaalsche omroepor
kest o. 1. v. Wolf 2.50 Gramofoonmuziek
5.20 Accordeon- en dansmuziek 6.20
Populair concert o. 1. v. Keiper.
DAVENTRY, 1554 M. 12.20 Concert
1.05 Gramofoonmuziek 1.35 Concert
door het Commodore Grand-orkest o. 1. v.
Joseph Muscant 2.35 Gramofoonmuziek
3.50 Concert 7.25 idem 8.20 Pro
menadeconcert 10.25 Dansmuziek.
PARIJS (Eifel), 1446 M. 8.40 Radio-
tooneel.
PARIJS (Radio), 1725 M. 8.05 Gra
mofoonmuziek.
MILAAN, 331 M. 8.00 Gramofoonmu
ziek 8.00 idem.
ROME, 441 M. 8.35 Gramofoonmuziek
8.50 Opera van Massenet: „Le jongleur
de Nötre-Dame".
WEENEN, 517 M. 5.30 Populair con
cert door het omroeporkest o. 1. v. Joseph
Holzer 12.20 Populair concert 10.10
Dansmuziek.
WARSCHAU, 1411 M. 5.35 Solistencon
cert 8.20 Turksche muziek 9.50 Pia
norecital 10.35 Populair concert door
het omroeporkest 11.25 Dansmuziek.
BEROMÜNSTER, 460 M. 7.40 Opera-
en operettefragmenten 10.35 Dansmu
ziek.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
KATHOLIEKEN RADIOGIDS
De officieele Deensche botemoteering be
droeg Donderdag 186 kronen.
In het Noord-Brabantsehe dorpje Overloon
is zooals we reeds berichtten een heel
gezin ten gevolge van het eten van ondeugde
lijk voedsel, vergiftigd. Twee slachtoffers, een
logeetje, de twaalf-jarige Piet Otten uit Nij
megen en de 18-jarige zoon Martien Tiessen
zijn reeds overleden. De vader, moeder en
dochter, die eveneens ernstig ongesteld waren,
zijn thans aan de beterende hand.
In het dorpje, dat enkele kilometers van
Venray af ligt, heerscht groote verslagenheid,
zoo vertelt „Het Volk" nog.
Dinsdagmorgen deden zich de eerste ziekte
verschijnselen voor. Het gezin voert een café
en een winkel in kruideniersartikelen. Het was
pas kermis geweest in Overloon en daarom
meende men aanvankelijk, dat de ongesteldheid
het gevolg was van het eten van het vele
kermissnoepgoed.
De toestand der belde voornaamste slacht
offers verergerde echter dermate, dat de hulp
van een geneesheer moest worden ingeroepen.
Dr. Verbeek uit Vierlingsbeek en dr Reyers,
eveneens uit Vierlingsbeek, verleenden de
eerste hulp. Spoedig ontstond het vermoeden,
dat vergiftiging had plaats gehad Het logeetje
en de zoon waren er ernstig aan toe.
Beiden hadden eerst last van duizeligheid en
halve blindheid. Ze konden haast niets meer
onderscheiden. Na deze halve blindheid kregen
beiden last met de ademhaling. Ze snakten
naar adem en sloegen met handen en beenen
om zich heen. Ook de ouders leden onder de
eerste verschijnselen van halve blindheid.
De toestand verergerde nog steeds. Dr. Reyers
uit Vierlingsbeek achtte het raadzaam, beide
ernstige slachtoffers naar het Canisiuszieken-
huis te Nijmegen te laten overbrengen.
Dinsdagmiddag trof het gezin de eerste droe
vige slag: het logeetje, de twaalf-jarige Piet
Otten uit Nijmegen, die in Overloon ter gele
genheid van de kermis zijn vacantie was komen
vieren, overleed vrij spoedig onder hevige pij
nen. De verslagenheid werd nog grooter toen
ook de toestand van den 18-jarigen Martien
Tiessen nog steeds verergerde. Deze overleed
Woensdagavond.
De geneeskundige dienst uit Nijmegen werd
inderhaast met de vergiftiging in kennis ge
steld. De geneesheeren, dr. Peeger, inspecteur
van de volksgezondheid te Nijmegen en
dr. Bloemendaal, inspecteur van den Wa-
rendienst uit Arnhem, stelden, in samen
werking met den directeur van het Camsius-
ziekenhuis te Nijmegen, dr, Enneking. een on
derzoek in. Beide slachtofiers werden onder
zocht. Het bleek, dat de vergiftiging het ge
volg was van het eten van ondeugdelijk voedsel.
Tijdens de kermisdagen was in het gezin
eenig vleeschvoedsel overgebleven. Dinsdag had
de moeder dit overgebleven vleesch. dat toen
waarschijnlijk reeds bedorven was, tot Kleine
stukjes gehakt en verwerkt in een zelfbereide
hoofdkaas. Het geheele gezin heeft van deze
hoofdkaas gegeten, de vader, de moeder, de
dochter, de 18-jarige zoon Martien en het lo
geetje. De broer van de vrouw, die ook steeds
in het huis vertoeft, had toevallig geen ge
bruik van dit voedsel gemaakt.
Vader, moeder en dochter maken het naar
omstandigheden redelijk wel.
De toestand van de moeder en dochter is
echter beter dan die van den vader.
De vergiftiging is de z.g botulismus, worst
vergiftiging, die ongeveer twaalf uren na het
gebruik van het besmette vleesch ontstaat.
De eerste verschijnselen waren acute maag- en
darmcathar, hevige diarrhee, braken en ern
stige hoofdpijn, gepaard gaande met duizelig
heid en gezichtsstoornissen. Alle patiënten
konden thans nog zeer moeilijk spreken en
slikken, daar de hoofdkaas zoo zeer besmet
was, dat een groote hoeveelheid toxine werd
afgescheiden, die de ernstige ziekteverschijn
selen veroorzaakte.
Het uitvoerend comité van het nationaal
huldigingsdéfilé in het Stadion te A'dam op 9
Sept. as. en de technische leider, de heer F. J.
Thoolen, verzoeken ons mede te deelen, dat
reeds 25000 personen uit geheel Nederland zich
voor het défilé hebben opgegeven.
350 burgemeesters hebben plaatsen besteld
op de burgemeesterstribune. Voorts zullen aan
wezig zijn de ministers, de commissarissen der
Koningin, de buitenlandsche gezanten te Den
Haag en enkele Nederlandsche gezanten uit het
buitenland; vertegenwoordigers van Eerste en
Tweede Kamer, van den Raad van State, ver
schillende kerkgenootschappen, land- en zee
macht, enz.
De Koningin zal in het Stadion ontvangen
worden door een eerewacht van hen, die 35
jaren geleden als cadet en adelhorst de eere
wacht van het Paleis naar de Nieuwe Kerk
hebben gevormd, nu actieve en gepension-
neerde generaals, admiraals en oversten.
Tot de gemeente Amsterdam en de kerken
is een verzoek gericht van 2 tot 2 30 uur, als
H.M. zich van het Paleis naar het Stadion be
geeft, alle klokken te Amsterdam te laten lui
den.
De bestelde en betaalde plaatskaarten (alle
genummerd) zullen na 1 September worden
toegezonden. De eeretribune is geheel, enkele
andere tribunes zijn bijna uitverkocht: men
moet zich dus haasten als men bij de voorver-
koopbureaux van het Stadion nog plaatsen wil
bestellen.
Ten siotte wordt geheel Amsterdam opge
wekt gedurende het verblijf van H. M. in de
hoofdstad de vlag uit te steken en oranje te
dragen.
Men deelt mede:
De leiders van de „Tooneelgids" en „Katho
liek Tooneel", tijdschriften, gewijd aan de be
langen van het Katholieke leekentooneel, heb
ben besloten hun bladen samen te voegen,
daarbij tot het inzicht zijn gekomen, dat him
werkwijze steeds meer dezelfde richting uit
ging en eenheid een der voornaamste factoren
is, om hun idealen te verwezenlijken.
Met ingang van 1 September zullen de bla
den als een orgaan verschijnen, onder den
titel „Katholiek Tooneel", terwijl de heer Kees
Spierings, tot heden redacteur van „Tooneel
gids", in de redactie is opgenomen. Het plan
is, om het blad bij den nieuwen jaargang, Ja
nuari 1934, belangrijk uit te breiden. Moge'ijk
zal deze uitbreiding reeds eerder noodig zijn.
Zooals reeds eerder werd medegedeeld, is doo:
het tijdschrift „Katholiek Tooneel" een subsi-
diebeoordeeling uitgeschreven, die elk Katholiek
Tooneelgezelschap van Nederland in de gele
genheid stelt, door een min of meer opvallende
uitvoering een subsidie te verkrijgen van f 250.
f 150 en f 100. Om te voldoen aan vele verzoe
ken en tooneelclubs, die haar repertoires voor
dit seizoen nog niet gereed hadden, is beslo
ten, den inschrijfdatum te verlengen tot 1 Oc
tober a.s. Adres voor aanmelding is Pythagoras-
straat 14, Amsterdam-O.
Met voldoening kan het Haagsch Comité voor
Volksfeesten terugzien op het resultaat van de
door dit Comité georganiseerde feesten en wed
strijden. Duizenden maakten gebruik van de ge
legenheid hun geboden den Koningin's verjaar
dag op bijzondere wijze te vieren. Groot was het
aantal van hen, die naar den Dierentuin togen,
waar een concert gegeven werd door het politie-
muziekcorps „Onderling Kunstgenot", onder
leiding van Joh. Bonte.
Op het Scheveningsche strand nabij het
Wandelhoofd was een terrein afgezet, waarop
de jeugd van 7—17 jaar staaltjes van zand-
boetseerkunst vertoonde. Veelzijdig waren de
gekozen motieven. De ouderen zochten het in
uitbeeldingen van de buste van H. M. de Ko
ningin.
In den loop van den middag kwam de bur
gemeester van Den Haag, Jhr. Mr. Dr. Bosch
ridder van Rosenthal, vergezeld van zijn echt-
genoote, een bezoek brengen aan de verschil
lende feestelijkheden. Eerst bezocht de burge
meester het zwemfeest en de wedstrijden in
het Zuiderpark en daarna bracht hij verge
zeld van de heeren Ter Perkwijk en Quant een
bezoek aan den Dierentuin en aan Scheve-
ningen.
In de avonduren bewogen zich vooral in de
binnenstad dichte drommen menschen, die öf
zich naar de talrijke plaatsen begaven waar
feestelijkheden waren georganiseerd, en waar
van de Dierentuin met zijn veelkleurige ver
lichting zeer velen trok, öf die de verlichting
van de verschillende Rijksgebouwen en van het
Vredespaleis in oogenschouw namen. Ook de
concerten op de verschillende punten van de
stad en de festiviteiten te Scheveningen moch
ten zich in druk bezoek verheugen.
Later op den avond begon de groote trek
naar Scheveningen, waar het laatste vuurwerk
in dit seizoen werd afgestoken. Een duizend
koppige menigte sloeg van af den boulevard, de
terrassen en de omgeving het pyrotechnisch
kunstwerk gade. Toen het slotstuk „Leve de
Koningin" afgestoken werd, steeg een lang aan
gehouden „Hoerah" uit de menigte op Het
duurde nog zeer lang voordat de nachtelijke
stilte intrad.
In Baam werd de verjaardag van H. M. de
Koningin tot een bijzonderen feestdag, nu de
Koninklijke Familie bij H. M. de Koningin Moe
der op het paleis te Soestdijk vertoefde.
De leerlingen der lagere scholen, een 1300-tal,
trokken 's morgens naar Soestdijk, waar zij zich
voor het Paleis opstelden.
Toen de geheele Koninklijke Familie op het
bordes had plaats genomen, boden enkele meis
jes bloemen aan, waarna de kinderschare onder
leiding van den heer J. H. van Dapperen, di
recteur der plaatselijke harmonie „Crescendo",
twee coupletten van het „Wilhelmus" en van
„Een lied van Nederland" zongen.
Na afloop onderhield de Koningin zich met
den burgemeester van Baarn, de bestuursleden
van de Oranjevereeniging en den heer van
Dapperen.
H. M. betuigde haar dank voor deze zang-
hulde, waarbij duizenden buiten de hekken van
het paleis tegenwoordig waren.
In de felicitatieregisters ten paleize werd in
den loop van den dag druk geteekend.
Donderdagmiddag is in het Holland-Huis te
Brussel in de groote zaal het feest gevierd van
den verjaardag van onze Koningin, waarbij te
genwoordig was Hr. Ms. gezant Jhr. Van Nispen
tot Sevenaer, die voor zijn vertrek voor het
laatst in dit ambt dit feest in het Holland-Huis
meemaakte. Mede waren aanwezig mevr. Van
Nispen tot Sevenaer, de leden van het Neder
landsche Gezantschap en van het Consulaat-
Generaal met hunne dames. De hooge gasten
werden ontvangen door de heeren B. J. Veld
huis en L. Wolter, resp. voorzitter en secreta
ris van het Holland-Huis. De bijeenkomst werd
geopend door den heer Bern. J. Veldhuis voor
noemd, die in herinnering bracht het doei en
streven dezer instelling en dat ook daarbij be
hoorde het etische gedeelte, n.l. het bevorderen
van het saamhoorigheidsbesef bij de Nederlan
ders in Groot Brussel en daarbij memoreerde
de vele bijeenkomsten, welke gedurende het
tien-jarig bestaan van het Holland-Huis heb
ben plaats gehad. Een bijzonderen dank bracht
hij aan den scheidenden gezant, van wien het
Holland-Huis steeds alle medewerking heeft
mogen ondervinden. Aan Zijne Excellentie werd
een tweedeelig album overhandigd, waar in
woord en beeld een overzicht wordt gegeven
van de meest belangrijke gebeurtenissen, welke
in het Holland-Huis hebben plaats gevonden.
Aan Hare Majesteit werd een telegram gezon
den, waarbij de aanwezigen hunne eerbiedige
gelukwenschen aanboden. Door den heer Al-
bert Vogel, voordrachtskunstenaar, werd een
zeer artistiek programma uitgevoerd, dat veel
bijval mocht genieten. Een eerste klas orkest
zorgde voor het muzikale gedeelte. Het was een
welgeslaagd feest, dat in veler geheugen zal
blijven.
Hoe lang zijn we al bezig met het
„veredelen van het volksvermaak?"
Een menschenleeftijd en langer! Hoe
ver zijn we er mee opgeschoten? Ko
ninginnedag gaf ons op vele plaatsen
antwoord. De historische Dam der
hoofdstad was op Koninginnedag voor
het Koninklijk Paleis door toedoen
der stedelijke overheid een offi
cieele markt voor venters, zooals men
dat in de achterbuurten op Zaterdag
avond vindt. De uitspattingen van
Hartjesdag waren naar 31 Augustus
overgeplaatst.
Van veredeling van volksvermaak
gesproken. Zouden we niet een nieu
we zooveelste vereeniging of bond
oprichten?
Het is toch eigenaardig wat we al
lemaal voor „vermaak" slikken.
Volksvermaaker zijn vele edele
pogingen. Maar hard opgeschoten zijn
we nog niet.
Gistermorgen wilde een kassier van de ge
meente geld innen op den Olympiaweg te A'dam.
Hij bevond zich in het portiek van een der ge
meentewoningen, toen hem plotseling 'n man
achterop kwam, die hem in 't gezicht sloeg en
wel zóó hevig, dat de kassier op den grond viel.
De aanvaller ontrukte hem zijn tasch met geld,
sprong op een fiets en eed weg.
De kassier kon de,, man niet volgen, maar op
zijn roep: „Houdt den dief" reed een voorbij
ganger op zijn fiets den aanvaller achterna,
haalde hem aan het eind van den Olympia
weg in en reed -hem hier ondersteboven.
De aanvaller liet nu tasch en fiets in den
steek en zette het op een loopen, maar voorbij
gangers wisten hem opnieuw in te halen en te
grijpen. In het posthuis Olympiadag werd de
man voorloopig ingesloten. De tasch van den
kassier bevatte ruim 3000.Bij de plek van
den overval vond men een ijzeren staaf met
krantenpapier omwikkeld.
De Sportcommissie van de Ned. Wielren Unie
heeft in haar Woensdagavond gehouden verga
dering aan den wielrenner J. J. van Egmond op
een daartoe door hem gedaan verzoek onder ge
lijktijdige intrekking zijner licentie als amateur
wielrenner met ingang van 1 September 1933
een licentie als beroepsrenner verleend.
Gisterennacht zijn in de buurtschap Hasselo
onder de gemeente Hengelo vier woningen, be
woond door de families J. Leusenkamp, H. Leu
senkamp, Schildkamp en Kleensma, totaal af
gebrand.
De bewoners, die door het vuur werden ver
rast, konden zich ternauwernood redden. Huizen
en inboedel zijn in de vlammen opgegaan. Niets
kon worden gered.
Verzekering dekt de schade. De oorzaak van
den brand is onbekend.
Woensdagmorgen is de 52-jarige E. te Gouda
bij zijn werkzaamheden in de electriciteits-cen-
trale aldaar in aanraking gekomen met de
10.000 volt hoogspanning. De man kreeg een
hevigen schok en liep zware brandwonden op.
Zeker zou hij door den stroom gedood zijn. had
hij niet het geluk gehad, dat hij juist op een
rubbermat stond. De man is naar het St. Jo-
seph-paviljoen te Gouda vervoerd.
f
MM