Naar een betere toekomst
i
H
M
Roode protesten
Philips brengt nieuwe producten
ill
man
ERNSTIG VLIEGONGELUK
EEN GEHEIM ONTHULD
Corporatieve maatschappij
VRIJDAG 1 SEPTEMBER
RijwielRome-bedevaart
Het weer op Zondag
BISSCHOPSWIJDING VAN
MGR. LEVEN
sZ
éHIS
De ballonblaasmachine in de Philips Glasfabriek te Eind
hovenwelke automatisch de glazen ballons voor de lampen
vervaardigt
De raadsmeerderheid van Oost-
zaan tegen uitzending van
werkloozen naar de
W ieringermeer
IN BED AANGEVALLEN
Dader had zich laten insluiten
Twee officieren gedood
INDISCHE POSTVLUCHTEN
Betere productiecijfers
Decalumende nieuwe
eenheid
Ingenieuze fabricatie
Voor den automobilist
Radio-producten
NATIONALE INZAMELWEEK
Nieuwe actie van het Nationaal
Crisis-Comité
EEN DERDE-ORDE HUIS
Plannen in vergevorderd stadium
Veerdienst Moerdijk
Willemsdorp
WIELRENNEN
MISLUKT
Om het wereldduurrecora
Wij zeiden het reeds: wat wij be
leven, wat wij in nooden en zorgen
dóórmaken, het zijn de barens
weeën van een nieuwen tijd. Wij staan op
een dier groote keerpunten in de historie
der-volken, die denken doen aan 1789 en
1848.
Het tijdperk, dat achter ons ligt, was de
periode van het opkomend en doorgevoerd
Liberalisme. De onrust, in alle landen van
Europa waar te nemen, is de steeds sterker
wordende reactie tegen het liberale indivi
dualisme in Staat en Maatschappij.
Een dwaasheid ware het, te willen ont
kennen, dat het liberale systeem niet, zoo
wel staatkundig als economisch, veel goeds
heeft gebracht. Zelf opgetreden als reactie
tegenover de al te groote gebondenheid en
ondraaglijke Staatsvoogdij in het tijdperk,
dat beheerscht werd door de ideeën van het
Mercantilisme, heeft het vrijheid gebracht,
op geestelijk zoowel als economisch gebied,
en daardoor rijker ontplooiing van vele
krachten, grooter volkswelvaart bij sterk
aanwassende bevolking, grooter invloed van
de burgerij eerst, later ook van de breedste
volkslagen op de Regeeringen en plaatse
lijke overheden.
Het is, vooral in onzen tijd, nu men alleen
maar oog schijnt te hebben voor de scha
duwzijden, noodig, ook op deze onmisken
bare lichtzijden de aandacht te vestigen.
Wij zullen ons daardoor hoeden voor een
eenzijdigheid, waaraan juist ook het Libe
ralisme zich heeft schuldig gemaakt. De
vrijheid, hoe goed ook, mits ten goede aan
gewend, heeft, tot ongebondenheid ont
aard, juist de groote nooden van dezen tijd
doen ontstaan. Ongebondenheid op geeste
lijk en zedelijk gebied, ongebondenheid ook
op economisch en sociaal terrein. Dat daar
tegen steeds feller en uit al breeder wor
denden kring de tegenweer oprijst, is maar
al te begrijpelijk.
Die tegenweer kwam er reeds in de op
komst van het sociale vereenigingswezen,
in het ontstaan van trusts, kartels en con
cerns, in de steeds verder gaande staats
bemoeiing op sociaal en economisch ge
bied, de arbeidswetgeving, de sociale ver
zekeringen, de werkloozenzorg, de staats
zorg voor de volksgezondheid, de woning
wetgeving, enz.
Tweeërlei valt in dit alles te onderschei
den: de sociale politiek, die het economisch
stelsel, door de doorwerking van het indivi
dualistisch vrijheidssysteem ontstaan, als
gegeven aanvaardend, trachtte daarin cor
recties aan te brengen, hardheden te ver
zachten, misstanden uit te snijden. Het is
de schier onbegrijpelijke ondankbaarheid
van dezen tijd, dat men voor het ontzag
lijk veel goeds, hetwelk hierdoor tot stand
kwam, geen oog meer schijnt te hebben en
minachtend spreekt van de lapmiddeltjes
eener verouderde sociale politiek. Hier doet
zich hetzelfde verschijnsel voor als na den
verkragen volksinvloed op het Landsbe
stuur: zoolang men niet had, wat men
wenschte, werd er met gloed en inspan
ning van alle krachten voor gestreden;
maar nadat men het verkregen had, ver
gat men de ellende van vroegeren tijd, en
miste men waardeering voor hetgeen met
zooveel strijd en inspanning ten langen
leste moeitevol verworven was.
Anderzijds valt in het boven opgenoem
de te onderscheiden: de vorming in het
maatschappelijk en economisch leven van
organisaties, die reageerden tegen het
doorgevoerd extreem-individualisme, de
sociale hervorming in de Maatschappij zich
voltrekkende.
Thans treedt deze vraag op den voor
grond: welke taak heeft daarbij het Staats
gezag?
Vooral van katholieke zijde is sinds
tientallen jaren reeds op sociale hervor
ming aangedrongen, met name op weder-
organisatie van het maatschappelijk en
economisch leven door maatschappelijke
ordening naar beroepsstanden. Men wilde
niet terug naar het Middeleeuwsche gilden
wezen, maar wel wilde men vooruit naar
een christelijken toekomststaat, de her
leving van de corporatieve gedachte in de
moderne verhoudingen van de 20e eeuw op
het gebied van productie en distributie, op
dat aldus sociale rechtvaardigheid en so
ciale liefde weder heerschappij kunnen
voeren als leiding gevende beginselen, in de
plaats tredende van het individualistisch
systeem der vrije concurrentie.
Deze gedachten leefden in ons land
vooral bij de katholieken en anti-revolu-
tionnairen, al werden ze een tijd lang weer
meer op den achtergrond gedrongen door
het streven naar het voeren van een
krachtige sociale politiek.
Thans echter is plots de corporatieve
Idee fel op den voorgrond getreden, bij de
katholieken vooral door de Encycliek
Quadragesimo Anno, bij anderen door de
ontwikkeling op staatkundig terrein van
een anti-liberalisme, in Italië tot uiting
Voor de rijwiel-bedevaart naar Rome, welke
door het R. K. Werkliedenverbond voor jeug
dige werkloozen georganiseerd wordt en welke
11 September onder de hoofdleiding van rector
Th. N. M. N. Boonekamp uit Beverwijk zal ver
trekken, is thans wederom ontvangen een bedrag
van f 663.50.
Met genoegen maakt het Verbondsbestuur
ook melding van de giften in natura, welke in
verband met deze bedevaart zijn toegezegd of
reeds zijn ingekomen. In dit opzicht wordt
gaarne en dankbaar gememoreerd de medewer
king ontvangen van:
De Eau de cologne-fabriek J. C. Boldoot, de
groothandelsvereeniging „De Handelskamer",
Handelsmij. R. s. Stokvis en Zonen, Lever's
Zeep Maatschappij, M. Michelin en Cie., Rijwiel
handel Nibbelke, Utrecht, Rubberfabriek „Vre-
destein", Tabaks-, koffie- en theehandel Douwe
Egberts, Zeepfabrieken „Het Anker", Zeepfa
briek „Het Klaverblad", Zwanenberg's Fabrie
ken.
HIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIII
Onze Klaverblad-medewerker be-
sluit met dit artikel zijn beschouwing
I over den komenden tijd met het 1
I aangeven van de wegen, die naar een
I betere toekomst zullen leiden. Zijn
I voorgaande artikelen verschenen in
ons blad van 22 en 28 Augustus.
Tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiin
komend in het fascistisch regiem, in
Duitschland in het Nationaal-socialisme.
Toch is er groot principieel verschil tus-
schen hetgeen elders gebeurde en hetgeen
sind jaren door de katholieken werd nage
streefd en gepropageerd. Het gaat thans
als in 1848. Ook toen waren de katholieken
voor de vrijheid, maar zij verwierpen prin
cipieel het liberalisme. Zoo ook thans: wij
zijn warme voorstanders van de weder-
organisatie van de maatschappij, maar wij
staan principieel tegenover de absolutisti
sche staatsidee van het Fascisme zoowel
als van het Nationaal-Socialisme.
Met den Paus houden wij krachtig vast
aan het sociaal-wijsgeerig beginsel der
subsidiairiteit: wat kleinere maatschappe
lijke lichamen kunnen doen, mogen groo-
tere niet aan zich trekken. Wij kennen aan
den Staat de taak toe van aansporen,
ordenen, controleeren, zelfs indien noodig
de taak van initiatief, maar strikt af
wijzend staan wij tegenover het streven,
om het geheele maatschappelijke en eco
nomische leven door den Staat te laten
absorbeeren.
Niet den corporatieven Staat, maar de
corporatieve maatschappij willen wij. Veel
van hetgeen de Staat thans op sociaal-
politiek terrein doet, en ook moest doen,
omdat in de maatschappij de daarvoor ver-
eischte lichamen ontbraken, willen wij weer
terug gebracht zien naar de corporaties in
de maatschappij. Zij moeten daarom worden
publiekrechtelijke lichamen met ordenende
en regelende bevoegdheid, onder toezicht
en controle van het staatsgezag, als den
hoeder van het algemeen welzijn.
Ziedaar de groote sociale gedachte, die
thans alom opleeft en door steeds meerde
ren doorvoeld wordt. Zij geeft de richting
aan, waarin de maatschappij zich thans be
weegt, en waarbij haar het staatsgezag lei
ding en sanctie behoort te geven, ja zelfs,
indien dit groeiproces al te langzaam ver-
loopen zou, instigatie.
De Nederlandsche Staat is voor deze ge
dachten van onzen tijd niet ontoegankelijk
geweest. In de Arbeidswet-1919 werd na
enkele jaren reeds een artikel opgenomen,
waardoor, wat voorheen door de overheid
geregeld en voorgeschreven werd, ter rege
ling overgelaten werd aan de betrokken
samenwerkende organisaties van werkgevers
en werknemers. Men is verder gegaan, en
heeft in de sociale verzekeringswetten voor
zien, dat de uitvoering ervan zou geschie
den door bedrijfsvereenigingen. De collec
tieve arbeidsovereenkomsten die kiemen,
waaruit verhoopt werd, dat de bedrijfsorga
nisaties zouden voortkomen, vonden uit
voerige wettelijke regeling en sanctie. Ten
slotte kwam de wet tot regeling van de
bedrijfsorganisatie-zelve. Zij was een eerste,
bescheiden stap op den nieuwen weg van
maatschappelijke ontwikkeling. Dezen weg
dient men nu met vaardigen spoed niet
alleen in te slaan, maar ook erop vooruit
te gaan.
Wanneer weldra, naar vertrouwd mag
worden, de eerste bedrijfsorganisaties zul
len zijn tot stand gekomen, zal de wet moe
ten worden herzien en uitgebreid, en zal
aan deze nieuwe maatschappelijke licha
men ook ordenende en regelende bevoegd
heid moeten worden toegekend.
Zóó zullen wij den absolutistischen cor
poratieven Staat ontgaan, maar onze in
trede doen in de corporatieve maatschappij.
Noch Fascisme, noch Nationaal-Socialisme
is het, waarheen wij streven, maar haar
een weder-organisatie van de maatschappij,
waardoor het liberale individualisme zal
overwonnen worden, om plaats te maken
voor een sociale samenleving en economi
sche orde, beide gebaseerd op sociale recht
vaardigheid en sociale liefde.
Moge onze Regeering ook ten deze de be-
teekenis des tijds verstaan, en ons goede
Nederlandsche volk niet alleen redden uit
den economischen nood, gevolg eener we
reldcrisis, maar ook, evenals in 1848, zonder
revolutie voeren naar ven betere toekomst.
Het mooie weer zal waarschijnlijk
nog niet ernstig verstoord worden
Sedert de vorige week is de algemeene lucht
druk-verdeeling over het grootste gedeelte van
Europa belangrijk veranderd, vooral in het
Oosten, waar de diepe depressie wegtrok en
plaats maakte voor een gebied van hoogen druk.
Door verdere drukstijging over Centraal Euro
pa reikt nu een gebied van hoogen druk van
de Azoren over Centraal-Europa tot West-Rus-
land en in dit geheele gebied heerscht over het
algemeen rustig weer met zwakke winden uit
verschillende richtingen. De Noordwestelijke
grens van dit gebied loopt ongeveer van Enge
land over de Noordzee naar Midden-Skandina-
vië en ons land ligt er geheel binnen, zoodat
het voortdurend van het mooie weer gewaar
borgd is, zoolang dit gebied van hoogen druk
stand houdt.
In het Noordwestelij kste gedeelte van Europa
is de luchtdrukverdeeling sedert de vorige week
niet belangrijk veranderd en niet verbeterd. Een
nieuwe depressie verscheen ten Zuiden van IJs
land en trekt nu, vergezeld van een ondiepen
uitlooper aan haar Z.O.-zijde, naar het Noord
oosten. Deze depressie is voor het weer bij ons
van geen beteekenis maar de uitlooper bracht
ons een bewolking.
Hoewel nu in zekeren zin het depressie-ge-
bied over N.W.- en N.-Europa min of meer een
bedreiging van het voortduren van de mooie
weersgesteldheid vormt, macht verwacht worden,
dat het gebied van hoogen druk stand zal hou
den en dat vóór Zondag geen ernstige storin
gen zullen optreden. Behoudens dus de geringe
kans op storing kan men voor het einde der
week en voor Zondag nog zomerweer verwach
ten, over dag vrij warm, des avonds en des mor
gens koel, matige bewolking, terugdraaien van
den wind naar Zuidwest, geen neerslag, wellicht
morgennevel. Geringe luchtdruk-veranderingen
hebben weinig beteekenis voor de te verwachten
weersgesteldheid, bij sterkere daling van den
barometer zou een weinig regen verwacht kun
nen worden.
(Nadruk verboden)
De bisschopswijding van Z. H. Exc. Mgr. Leven,
benoemd tot Vicarius Apostolicus van de Kleine
Soenda-eilanden, als opvolger van Mgr. Ver-
straelen, zal geschieden in de parochiekerk te
Uden, waar het oudste huis van de paters van
het Goddelijk Woord in Nederland is gevestigd.
De wijding zal verricht worden door Z. H. Exc.
Mgr. A. F. Diepen, in wiens bisdom Uden is ge
legen. Medeconsecratoren zullen, volgens „Sancta
Maria", zijn Hunne Hoogw. Exc. Mgr. Hopmans,
bisschop van Breda, en Mgr. dr. Lemmens, bis
schop van Roermond. Waarschijnlijk zal de
wijding plaats hebben op het feest van Christus
Koning, 29 October,
In de Donderdagavond gehouden spoedver
gadering van den raad der gemeente Oostzaan
is scherpe critiek uitgeoefend op het beleid van
B. en W. betreffende het uitzenden van ar
beiders naar de Rijkswerkverschaffing in den
Wieringermeerpolder. Het scheen, volgens ver
klaringen van den voorzitter, geheel tot een
competentie van B. en W. te behooren, het
geen door de S.D.A.P.-fractie ten sterkste werd
tegengesproken. B. en W. hadden destijds een
toezegging gedaan om te zijner tijd met voor
stellen tot uitzending te komen, doch zij heb
ben hieraan geen gevolg gegeven en hebben
zonder een besluit af te wachten van den raad
zelf de uitzending ter hand genomen.
De S.D.A.P.'er Krasse beschuldigde den voor
zitter van het verstrekken van verkeerde in
lichtingen aan enkele arbeiders, als zou spr 's
fractie nimmer een tegenvoorstel tot uitzending
hebben ingediend. In een der laatste raads-
bijeênkomsten is reeds van de zijde van de S.
D. A. P. hevig tegen het voornemen van B.
en W. geprotesteerd, omdat in de gemeente
zelf genoeg werk is voor de werklooze arbei
ders.
De raad besloot ten slotte met vijf tegen drie
stemmen en twee blanco de uitzending te doen
beëindigen en B. en W. uit te noodigen hier
aan gevolg te geven.
Te St. Jansteen (Zeeuwsch Vlaanderen) werd
de herbergier de R„ die zich te bed had be
geven, aangevallen door een persoon, die zich
klaarblijkelijk in de woning had laten opsiui-
ten. Onder doodsbedreigingen greep deze den
herbergier bij de keel. De overige huisgenooten,
die op de bovenverdieping sliepen, hoorden het
tumult en toen de echtgenoote van den aange
vallene beneden kwam, vond zij den bloedend
verwonden man. Middelerwijl had de dader de
vlucht genomen. Later is als verdachte aange
houden de 34-jarige arbeider de K„ wonende
onder de gemeente Axel. Hij is ter beschikking
van de justitie te Middelburg gesteld.
Een tragisch besluit van de
Koninginnedag-viering
te Batavia
BATAVIA, 31 Aug. (An'ta) Een van de
parade op het Waterloopltin, welke werd ge
houden ter gelegenheid van den verjaardag van
H. M. de Koningin, terugkeerend vliegtuig kwam
bij een noodlanding in het meer Tjiboeroej,
nabij Padalarang, terecht. De kapitein der In
fanterie a la s. Dr. Ir. C. P. M. Bogaerts en
de luitenant der infanterie J. C. Pols werden
gedood.
Van het toestel werd de romp afgerukt.
BATAVIA, 31 Aug. (Aneta) Omtrent het
vliegongeluk wordt nader gemeld, dat vanuit
de andere Fokkervliegtuigen werd waargenomen
dat het toestel van kapitein Bogaerts plotse
ling in het meer van Tjiboeroej dook, waaruit
een vleugel bleef opsteken.
Toen later een hulpbrigade, welke derwaarts
was vertrokken, ter plaatse was aangekomen,
werden beide officieren niet in het toestel
aangetroffen, weshalve onmiddellijk een begin
gemaakt werd met dreggen. Dit had tot dusver
geen resultaat.
De oorzaak van het ongeval is onbegrijpelijk.
De toestand van het vliegtuig is reddeloos.
De officier van gezondheid der tweede klasse
bij den vliegdienst C. Ouwehand, verplegers en
hulppersoneel zijn allen ter plaatse.
De lyken geborgen
BANDOENG, 1 Sept. (Aneta) De lijken
van de bij het vliegongeluk om het leven ge
komen kapitein Bogaerts en luitenant Pols zijn
gisteren na elf uur dreggen geborgen, nadat
het wrak van het vliegtuig naar den kant was
getrokken. Het Hjk van luitenant Pols was zeer
zwaar vermink*. Beide officieren zijn blijkbaar
op het moment dat het vliegtuig op het water
terecht kwam, onmiddellijk gedood.
Het wrak van het vliegtuig is nog niet ge
borgen.
De begrafenis vindt heden plaats.
De „Kwartel" is op de uitreis in Bandoeng
aangekomen.
Verbetering
Onder de aanwezigen bij den rouwdienst ter
nagedachtenis van wijlen Z. Em. Kardinaal van
Rossum is door ons vermeld de heer H. A. J. M.
Heijmeijer van Heemskerk. De naam van den
bedoelden eere-kamerheer van Z. H. den Paus
is echter H. A. J. M. Heijmeijer van Heemstede.
Wat beteekent „Bi-Arlita" en„Spi-
ralta"? Het raadsel van
Decalumen
„Wat is „Bi-Arlita" en wat is „Spiralta?"
Deze beide vragen hebben ons al dagen bezig
gehouden en eiken avond ontvouwde de lezer
zijn blad in de hoop, dat nu het geheim tot
klaarheid zou komen.
Thans zullen we vertellen, dat „Bi-Arlita"
een nieuwe electrische Philips-lamp is, met
edelgas gevuld en „Spiralta" eveneens een
nieuwe lamp, die echter luchtledig is.
Bij gelegenheid van een bijeenkomst van
journalisten in de Philips-fabrieken te Eind
hoven zjjn ons de nieuwe producten van deze
wereldindustrie getoond en thans behoorden
daar ook lampen toe.
De laatste jaren was het uitsluitend radio,
wat de klok sloeg. Radio en Philips waren
eigenlijk één begrip.
„Bi-Arlita" en „Spiralta" vormden nu echter
de clou van de nieuwe producten.
Tijdens deze bijeenkomst in de gezellige aula
boven de kleuterschool heeft allereerst de heer
Waterman, chef van de verkoopafdeeling daar
over een en ander medegedeeld.
De gloeilamp is een product waarvan de
kwaliteit door een leek moeilijk beoordeeld kan
worden Tot nu toe verkeerden we altijd in
de veronderstelling, dat een lamp goed was,
wanneer deze een langen levensduur had, doch
dat bleek misgezien.
Vele huismoeders hebben gemopperd, wanneer
de lamp stuk was, maar dat was meestal juist
een voordeel
Wanneer een lamp oud wordt, is het verbruik
oneconomisch en daar men er nu eenmaal niet
toe komt, een lamp, die gaaf is te vernielen,
fabriceert Philips lampen met een nuttigen
levensduur. De gemiddelde levensduur bedraagt
1000 uur.
De eerste lamp, die gemaakt werd, was een
kooldraadlamp, die zeer oneconomisch in gebruik
was.
Daarna kwam de gespoten metaaldraad,
vervolgens de getrokken metaaldraadlamp, toen
de spiraaldraad met gasvulling en thans 'wordt
een lamp in den handel gebracht, die weer
Het nieuwe Philips-radio-toestel 834 A
20 pet. economischer in gebruik is, de Bi-Arlita.
In deze lamp, die met gas gevuld is, zit een
dubbel gespiraliseerde draad. De buitengewoon
groote helderheid van de gloeiende dubbel-
spiraal is verzacht door het inwendig satineeren
van den ballon, waardoor het licht sterk ver
spreid wordt. Dank zij een geheel nieuw procédé
is Philips erin geslaagd, de lichtabsorptie tot
minder dan 0 5 pet. terug te brengen.
De tweede nieuwe lamp is de „Spiralta", die
de zoogenaamde peerlamp moet vervangen.
Deze geeft een bezuiniging van 5 6 pet.
Nog een nieuwtje, lezer, dat feitelijk al oud
is, doch misschien niet bekend. We spraken
van een lamp, die een lichtsterkte had van b.v.
25 kaars en we dachten direct aan het licht,
dat 25 kaarsen gaven. Dit is echter onjuist en
om nu aan dit misverstand een eind te maken,
gebruikt men als eenheid „Decalumen". Boven
dien wordt op de lamp het verbruik in watten
gestempeld, zoodat elke gebruiker zelf onmid
dellijk kan zien, welke hoeveelheid licht hjj per
gebruikte hoeveelheid stroom krijgt.
Wondere machines zyn het, die voor de
fabricatie der nieuwe lampen gemaakt moesten
worden. Deze moesten daar extra voor gebouwd
worden en zijn in de Philipsfabrieken zelf ont
worpen en geconstrueerd.
Met de regelmaat van een klok spuwt de
machine 1000 lampen per uur door.
Deze lampenfabricage stelt de hoogste eischen
aan de glasfabriek, want is de ballonwand in
zijn geheel of ook maar plaatselijk iets dikker,
dan voorgeschreven, dan kan de machine de
lamp niet insmelten, omdat de tijd, die haar ter
beschikking staat, niet voldoende is om het glas
week te maken.
Nog andere voorbeelden van de juistheid, die
door deze machines betracht moet worden en
ook verkregen wordt, vertelde ons dr. W. Geiss,
chef van het physisch laboratorium, die een
voordracht hield over de meer technische
bijzonderheden der nieuwe lampen.
Van de „Spiralta" is ook een groot voordeel,
dat deze lamp het licht naar alle zijden ge
lijkmatig uitstraalt.
De ziel van de Bi-Arlita, het meest kostbare
onderdeel, een condensaat van wetenschappe
lijke metallographie en technische prestatie is
de bi-spiraal. Voor de vervaardiging van een
dergelijke dubbelspriaal moet een ragfijne
wolframdraad om een molyb-deenkem, dunner
dan een menschenhaar, worden gewikkeld met
een snelheid van 3000—6000 toeren per minuut
en hierbij mag deze niet uitrekken en niet be
schadigd worden, want, zooals vroeger reeds
gezegd, een plataselijke dikteverandering van
1/5000 mm. zou funest zijn.
Deze enkelspiraal moet weer op een molyb-
deenkern worden gewikkeld. Na een reeks van
verdere bewerkingen en behandelingen moeten
de twee molybdeenkernen weer worden verwij
derd, want alleen de ragfijne wolframdraad
gloeit later in de lamp.
Een belangrijk snufje is er ook voor den auto
mobilist. De laatste jaren was in den handel de
z.g. duplo-lamp. Deze is thans voorzien van een
schokbreker. De nieuwe ballon is geelachtig en
heeft ongeveer dezelfde verlichting als de na-
trium-lampen. Men ziet er veel scherper mee,
terwijl deze lamp ook bij mist uitstekend dienst
doet.
Dr. Uyterhoeven gaf een korte beschouwing
over het wezen van het natriumlicht (ontlading,
luminiscentiestraling) en de voordeelen ervan
(meer licht voor minder stroom, bij gelijke licht-
hoeveelheid beter zien) in vergelijking met de
gebruikelijke gloeilamp (temperatuurstraler).
Interessant was het bezoek aan de glasblazerij.
De klompen vloeibaar glas worden als kauw-
gummi uitgerekt voor het maken van glazen
staven.
Er is een afdeeling voor hand-glasblazerij en
een machinale inrichting. Wat deze laatste af
deeling betreft, daar zien we een machine, die
telkens vanuit een oven een bepaalde hoeveel
heid glas ontvangt en deze dan tot lamp ver
werkt. Op deze wijze worden 350370 duizend
lampen per week gemaakt.
De controle over de lampen geschiedt met een
gasvlam. Neemt de vlam, wanneer deze op het
glas komt, geen bepaalde kleur aan, dan deugt
de lamp niet.
In den namiddag had een demonstratie plaats
van nieuwe radio-producten. Men verbaast zich
over de verbeteringen, die telkens weer worden
uitgevonden.
De nieuwe toestellen zijn weer volgens het
„Super-inductie" principe gebouwd.
Nieuw is het type 834 A, een populaire ont
vanger met zeer soepele volumeregeling. Er zijn
slechts twee bedieningsknoppen aanwezig.
Type 634 A is bijzonder selectief, zelfs onder
de moeilijkste omstandigheden, ook in de na
bijheid van een krachtigen zender. Een voorbeeld
werd ons daarvan getoond, in vergelijk met een
ander toestel, toen een kleine zender in de na
bijheid van het ontvangtoestel in werking werd
gezet. Ook zwakke zenders zijn met dit toestel
goed hoorbaar.
Een zeer bijzonder toestel is het type 636 A.
waarvan het aantal lampen 8 bedraagt. Het ge
luid is bijzonder mooi. Zoo hoorden we een orgel
en het was alsof men het direct uit de eerste
hand hoorde.
De afstemming is bovendien zoo geluidloos,
dat het bij het kiezen der stations tusschen den
eenen en den anderen zender volmaakt stil is.
Een noviteit is ook een radio-gramofoon, aes-
thetisch van uitvoering en zeer gering van af
metingen.
De nieuwe toestellen zijn alle zeer selectief.
Het bezoek aan de Philipsfabrieken werd be
sloten met een gezellig samenzijn in het club
gebouw der golflinks te Valkenswaard.
Na het bezoek in de fabrieken, waar het ge
ratel der machines het hoofd vermoeid had,
vond de geest hier aangename verstrooiing.
In een genoeglijk discours met de heeren
Scholten en Sterkenburg, de leiders van deze
excursie, vernamen we, dat men den laatsten
tijd bij Philips over de productie weer tevre
den is.
Deze joumalistenreiinie, die vroeger ieder jaar
trouw gehouden werd, doch den laatsten tijd is
overgeslagen, wijst er op, zouden we bijna zeg
gen. Uit alles krijgt men wel den indruk, dat
Philips een wereld-industrie blijft, waar men
dag na dag naar nog nieuwere vindingen speurt.
We zijn al benieuwd naar de volgende Thans
zijn er echter weer eenige primeurs en kan bet
menschdom tevreden zijn.
De dubbel gespiraliseerde gloeidraad van
de nieuwe Philips gloeilampen Bi-Arlita
Het Nationaal Crisis Comité heeft een schrij
ven gericht aan de Plaatselijke Crisiscomité's in
Nederland, waarin wordt medegedeeld, dat het
de bedoeling is, van 4 tot 11 October a.s. een
Nationale Inzamelingsweek te houden en wel
dusdanig, dat het aan ieder Comité vrij staat
gedurende een of meer dagen dezer week zijn
collecte te houden. Daar waar een Plaatselijk
Crisiscomité is ingesteld, komt de opbrengst,
behoudens een afdracht van 10 pet. aan de kas
van het Nationaal Crisiscomité, aan het Plaat
selijk Crisiscomité ten goede. Het dagelijksch
bestuur van het Nationaal Crisiscomité zal met
alle ten dienste staande middelen het welslagen
dezer collecte trachten te bevorderen. Ds comité's
worden tenslotte uitgenoodigd voor 10 September
a.s. te melden of zij een collecte zullen houden.
Verschenen is het plan voor de stichting van
het Derde Orde Huis, waarvoor verleden jaar
de commissie van voorbereiding werd gevormd.
Deze commissie van voorbereiding meent een
pracht gelegenheid gevonden te hebben in
Huize „Maris Stella" te Wijk aan Zee. De aar
dige woningen nabij het hoofdgebouw zullen
ingericht worden voor pension, terwijl het ge
heel gelegenheid zal bieden om eenige dagen
rustig door te brengen.
Zusters Franciscanessen zullen de bediening
waarnemen.
Aangezien gebleken is, dat de huidige rege
ling van den nachtdienst van het door de ge
meente Dordrecht geëxploiteerde veer Dordrecht
Zwijndrecht de automobilisten in de verleiding
bracht het weggedeelte te Dordrecht—Willems
dorp met veel te groote snelheid te rijden om
de eerste boot van den proefnachtdienst Moer
dijkWillemsdorp (welke zooals bekend, op ini
tiatief van den A.N.WB, en de K.NA.C. tot
stand kwam) te halen, verzochten de AJ4.W3.
en de KHA.C. aan het Gemeentebestuur van
Dordrecht aan dit bezwaar door een wijziging
in de dienstregeling te willen tegemoet komen.
Genoemde vereenigingen ontvingen hierop be
richt, dat, hoewel de verantwoordelijkheid van
het te snelle rijden geheel op de automobilisten
rust, aan dit verzoek per 1 Sept. zal worden vol
daan.
De bekende Belgische wielrenner Charlier
heeft op de baan van St. Truyden gepoogd het
werelduurrecord dat kortelings door den
Franschman Richard behaald was, op zijn naam
te brengen. Hij mocht hierin echter niet slagen.
Doordat hij last had van nierpij n moest hij op
geven. Hij had afgelegd 31.795 KM. in 43 min.
46 4/5 sec. Het gelukte hem echter wel de Bel
gische records van 525 K.M. op zjjn naam
te brengen.
Ook de renner Debruycker deed een poging,
doch mocht eveneens niet slagen. Hij moest
opgeven omdat de baan te vochtig geworden
was om te kunnen rijden. Hij had in 31 min. 13
sec. afgelegd 21.935 KM.
Als official was aanwezig de heer Rosseels van
den Belgischen Wielerbond.
Onze landgenoot en ex-wereldrecordhouder,
de Eindhovenaar Van Hout was bij de pogingen
aanwezig. Hij heeft ook menige rondjes gereden
en verklaard dat hij zeer spoedig, waarschijnlijk
medio September een officieele poging zal doen
het werelduurrecord weer op zijn naam te bren
gen.
Gezien den tijd dien hij maakte by de proef-
rondjes, gelooft men in Belgische wielerkringen
dat hy er in zal slagen het record op zyn naam
te brengen.
