Nieuwe revolutie op Cuba
I
I
m
Vliegtuigramp bij
Moskou
Orkaan teistert
Texas
Het nieuws van heden
MILITAIREN DE AAN
STICHTERS
DE TORNADO OP CUBA
Treinramp te Bing-
hampton
Cuba's revolutie
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1933
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM TELEFOON 13866
Een rooder régime?
Een typhus-epïdemie
Reeds 400 dooden in Chili
Driehonderd dooden bij de
Christobaai
Schip met hakenkruis^
vlag te Toulon
Menigte wil haar met geweld
verwijderen
Vier dooden bij auto
ongeluk
HET VLIEGENDE ECHTPAAR
De Mollisons zijn van plan binnenkort
een aanval te deen op het pas door Codos
en Rossi gevestigde record, 1
DE FEESTELIJKE INTOCHT VAN H. M. DE KONINGIN IN AMSTERDAM
w:v V 4
Luide toegejuicht rijdt de kleurrijke stoet het Damrak op
14 reizigers op slag gedood
Vier Amerikaansche oorlogs
schepen onderweg
Geen interventie
Vijf hooggeplaatste functionaris
sen om het leven gekomen
Spoorwegongeluk
Bretagne
m
De Duitsche Saarpers
protesteert
Vele plaatsen door vloedgolven
overstroomdtientallen men-
schen gedood
Kathedraal te Mata-
moros ingestort
Staking in de dassen-
industrie
Tienduizend deelnemers
Het dagboek van den
Tsaar
Het Nordwolle-proces
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het WeeriiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuii'i
Anti-oorlogscongres te
Shanghai
Door Chineesche autoriteiten
verboden
Geen regeeringscrisis
in Roemenië
Norman Davis in Europa
Amerika en een Europeesch
non-akressiepact
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZES EN VIJFTICSTE JAARGANG No. 18471
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Binnen enkele weken tijds heeft het eiland
Cuba, gelegen tegenover de zonnige kust
van Florida, drie tornado's beleefd: een
politieke, een atmosferische en thans wederom
een politieke. De twee eerste hebben tal van
slachtoffers geëischt, de laatste zal dit misschien
nog gaan doen. Zeker is dit echter niet, want
volgens de berichten, moet de laatste nog al la
coniek verloopen. De atmosferische tornado,
welke vooral in Santa Clara hevig huis hield,
was een van die onberekenbare verrassingen van
het klimaat, doch de politieke tornado's hebben
gemakkelijker vast te stellen oorzaken. Cuba,
dat onder invloed van de Vereenigde Staten ai
te éénzijdig op de suikerindustrie werd ingesteld,
heeft zwaar te lijden onder de economische cri
sis. Zóó zwaar, dat de terroristische tyrannie van
den eens zegenrijk regeerenden president Ma-
chado de bevolking te machtig werd. Zij had
al genoeg te stellen met haar economischen
nood om er nog een politieke dwingelandij bij
te dulden. Zü kwam in opstand en eischte het
aftreden van den president, die echter zeer vast
aan zijn zetel gebakken bleek, en er niets voor
voelde om voor den volkswil te wijken, Welke
hem eenmaal op het zoozeer begeerde kussen
had gebracht. De Vereenigde Staten, die be
grepen, dat Machado niet meer te redden viel,
lieten door hun gezant Wells druk op hem uit
oefenen om hem tot een vrijwillig heengaan te
bewegen. Ofschoon zij Machado in zijn eerste
regeeringsperiode krachtig hadden gesteund,
wenschten zij niet het risico te loopen zich thans
met hem te compromitteeren. Immers de volks
woede tegen den gehaten president zou zich met
gelijke kracht tegen henzelve kunnen keeren,
indien zij hem de machtige hand boven het
schuldige hoofd bleven houden. Naast zijn on
draaglijk tyrannieke regeermethoden begon men
Machado reeds zijn heulen met den Amerikaan-
schen voogd te verwijten. Het eenige, wat de
Vereenigde Staten verlangen, is, dat er rust en
orde op Cuba heerschen. Daar het aanblijven
van Machado echter een oorzaak tot onrust
en revolutie was geworden, moest hij worden
opgeofferd. Een oogenblik zag het ernaar uit, da:
de Vereenigde Staten zouden moeten interve-
nleeren om een geregelden toestand op Cuba
te herstellen, aangezien Machado halsstarrig bleef
weigeren zijn plaats te ruimen. Roosevelt was
echter afkeerig van militaire interventie. Ten
eerste omdat hij dan de anti-Amerikaansche
gezindheid onder de revolutionnairen, die Cuba's
onafhankelijkheid reeds te sterk door de Ver
eenigde Staten aangetast achten, zou aanwak
keren, en ten tweede omdat hij dan de Zuid-
Amerikaansche republieken, waarmee hij de
handelsbetrekkingen wil uitbreiden, kopschuw
zou maken. Hij bepaalde zich dus tot het zen
den van enkele oorlogsbodems, naar het heet
enkel en alleen ter bescherming van de Ameri-
kaansche onderdanen en belangen op Cuba, en
tot het uitoefenen van pressie op Machado door
middel van zijn gezant. Ter elfder ure zag Ma
chado in, dat zijn spel verloren was en nam de
vlucht. Eerst had hij nog gepoogd zijn hand
langer, generaal Herrera, op den presidentszetei
te helpen, maar deze poging mislukte, daar de
Cubanen van geen enkelen Machadist nog iets
wilden weten.
0
Zoodra Machado de hielen gelicht had, brak
het Cubaansche volk in jubel uit en koelde
zijn woede op iederen aanhanger van Ma
chado, dien het maar 'e pakken kon krijgen.
De voorloopig gevormde regeering onder leiding
van den buiten alle politiek staanden De Cespe-
des werd luidruchtig toegejuicht, ofschoon
vooral de communistische elementen, allerminst
tevreden waren. De Vereenigde Staten haastten
zich de nieuwe regeering te erkennen en De
Cespedes en de Amerikaansche gezant Wells
vielen elkander dankbaar in de armen, volgens
Zuidelijke zede. De Amerikaansche oorlogsbo
dems werden teruggeroepen en de rust scheen
op Cuba te zullen terugkeeren. De Cespedes
stelde nieuwe verkiezingen in het vooruitzicht,
waarbij de volkswil zich opnieuw zou kunnen
uitspreken.
Toen kwam de atmosferische tornado, die
voor ettelijke millioenen schade aanrichtte en
eenige honderden menschenlevens eischte. De
Cespedes Ijlde naar het geteisterde gebied en
tijdens zijn afwezigheid hebben thans onder
officieren en soldaten de kans schoon gezien
om een nieuwe revolutie te ontketenen. Aan
leiding tot dezen nieuwen opstand zou zijn ge
weest een plan van de voorloopige regeering
om de soldij te verlagen en de effectieven te
verminderen. De oorzaken echter zitten dieper
De Cespedes zou te slap opgetreden zijn tegen
de aanhangers van Machado en zich al te op
zichtig verbroederd hebben met de Vereenigde
Staten, wier protectie hem door velen als een
schande voor Cuba wordt aangerekend. De
SANTIAGO, 5 Sept. (V. D.) In geheel
Chili heerscht een ernstige typhus-epide-
mie, die op het oogenblik reeds 400 dooden
heeft geëischt. Meer dan 2000 personen
zijn nog ziek.
soldaten en de sergeants, die hun officieren
afzetten en de macht in handen namen, wil
len een „echte" revolutie, en wat zij daaron
der verstaan, laat zich denken, wanneer men
weet, dat er zich verschillende communisten
onder hen bevinden. Noch de regeering De
Cespedes noch de hooge legerleiding hebben zich
ernstig tegen de revolutionnairen verzet, maar
zich bij de feiten neergelegd. De revolutionnai
ren hebben een junta van negentien leden ge
vormd, welke vijf bestuurscommissarissen heeft
aangesteld voor de voorloopige uitoefening van
het bewind. Welke houding de Vereenigde Sta
ten tegenover de nieuwe regeering op Cuba zul
len aannemen, zal voor een groot deel afhan
kelijk zijn van de gedragingen van de nieuwe
machthebbers. Voorloopig heeft Amerika weer
een tweetal oorlogsschepen naar Havanna ge
stuurd, niet om te intervenieeren, maar om
HJf en goed der Amerikanen te beveiligen. De
junta rekent er op spoedig officieel door het
buitenland erkend te zullen worden. Maar in
ieder geval zal zij eerst te bewijzen hebben,
dat zij zich kan handhaven.
SANTA CLARA (Cuba), 5 Sept. (Reuter)
Volgens militaire rapporten bedraagt het aan
tal dooden tengevolge van den jongsten tor
nado in de omgeving van de Christo-baai drie
honderd.
NASSAU (Bahama-eilanden). 5 Sept. (Reu
ter) Teruggekeerd van een bzeoek aan de door
den orkaan geteisterde streken zeide de gou
verneur, dat 8 personen waren gedood talrijke
huizen verwoest en de oogst was vernield.
LONDEN, 5 Sept. Naar Lloyds uit Havana
meldt, zijn in Saguala Grande 400.000 zakken
suiker beschadigd en de suikerfabrieken in ie
omgeving verwoest. In Isabella zijn de op
slagplaatsen en kaden vernield. (Vermoedelijk
is deze schade een gevolg van den orkaan.)
PARIJS, 6 Sept. (Reuter) Volgens Havas
heeft gisteren te Toulon een aantal personen
gedemonstreerd tegen een hakenkruisvlag,
die op een in de haven liggend Duitsch vracht
schip was geheschen.
De betoogers eischten de verwijdering van
de vlag.
Teen hieraan niet werd voldaan en de de
monstranten tot handtastelijkheden wilden
overgaan, trachtte de politie kalmeerend op
te treden en verklaarde, dat de hakenkruis-
vlag officieel door de Fransche en andere re
geeringen is erkend.
Daar de menigte hiermede echter niet te
vreden was, voerde de politie eenige charges
irit.
Het politietoezicht is in de haven ver
scherpt.
BOEKAREST, 5 Sept. (V.D.). Tusschen Boe
karest en Kroonstad is een met 22 arbeiders
bezette vrachtauto omgeslagen. Vier arbeiders
werden gedood, vier zwaar- en tien lichtge
wond.
ROME, 5 Sept (V.D.) In Teramo zijn 9
kinderen zwaargewond bij het spelen met een
stuk vuurwerk. De toestand van eenige der
kinderen is zorgwekkend.
l 4%4^, -\J?, v
BINGHAMPTON (New York)
6 Sept. (Reuter) Een verschrikke
lijk spoorwegongeluk heeft hier
plaats gehad.
Nabij het station is een goede
rentrein met volle snelheid op een
passagierstrein ingeloopen.
De laatste twee wagons van de
zen trein werden in elkaar gescho
ven.
Hierbij werden 14 personen op
slag gedood, terwijl twintig passa
giers min of meer ernstige verwon
dingen hebben opgeloopen.
In allerijl is geneeskundige hulp
naar de plaats van de ramp gezon
den om de slachtoffers te helpen.
HAVANA, 5 Sept. (V .D.) In Cuba heeft het
geheele leger, de marine en de politie gemuit
en zijn de officieren afgezet.
De onderofficieren hebben de leiding op zich
genomen. In den nacht was den officieren In
de verschillende garnizoenen en kazernes door
de onderofficieren medegedeeld, dat zij waren
afgezet en dat het geen zin zou hebben, indien
zij tegenstand zouden bieden.
De soldaten hadden zich in bezit gesteld der
wapenen en munitie en zeiden, dat ze zouden
vechten als hun moeilijkheden werden in den
weg gelegd.
Officieren in de provincie hebben hun supe
rieuren in Havana opgebeld en om verdere in
structies verzocht.
Hun werd medegedeeld, dat men de revolutie
als een feit moet beschouwen.
Voor zoover thans kon worden vastgesteld is
de leider der troepen sergeant Batista. Sergeant
Gonzalez heeft de leiding van de Cubaansche
marine op zich genomen, terwijl Kaurent het
commando voert over de politie-strijdkrachten.
De nieuwe revolutie is gericht tegen de re
geering van De Cespedes, die men een verwijt
maakt, dat zij niet revolutionnair is.
HAVANA. 5 Sept. (Reuter.) Zooals wij
meldden, ts Cuba's hoofdstad het tooneei var.
een nieuwe revolutie. - Er is een revolutionnan f
junta gevormd van 19 leden. Deze junta heeft
een Uitvoerend Comité van 5 leden belast met
de voorloopige regeering van het eiland. Het
comité begaf zich naar het paleis van pres!
dent De Cespedes. om hem mede te deelen, dat
het de bestuurszaken in handen neemt.
V. D. meldt nog, dat de junta is samenge
steld uit soldaten, matrozen en radicale poli
tici, onder leiding van Carbo. Over het alge
meen is de toestand op het oogenblik nog
rustig.
Uit Washington wordt geseind, dat de regee-
ring-Roosevelt een kruiser en drie torpedojagers
naar Cuba heeft gezonden ter bescherming vac
leven en eigendom der Amerikaansche onder
danen.
HAVANNA, 5 Sept. (V.D.). President de Ces
pedes is onder den druk der revolutionairen
afgetreden.
Reuter seint uit Santiago (Cuba) dat de door
Machado gevangen gezette soldaten in vrijheid
zijn gesteld. De gouverneur en de burgemees
ter zijn door de revolutionairen afgezet. Of
schoon een groot aantal geweerschoten is ge
wisseld, werd niemand gewond.
Het Uitvoerend Comité verklaart aan het
bewind te blijven totdat een constitueerende
vergadering hun opvolgers zal hebben gekozen.
De minister van Binnenlandsche Zaken ver
klaarde dat hij en al zijn collega's bereid zijn
met de nieuwe regeering samen te werken.
WASHINGTON, 5 Sept. (V.D.). Inzake het
zenden van oorlogsschepen naar Cuba wordt er
door het staatsdepartement op gewezen, dat
deze maatregel geen inmenging in de binnen
landsche politiek van Cuba beteekent, doch uit-
slui.tend ten doel heeft, leven en eigendom der
Amerikaansche onderdanen te beschermen.
MOSKOU, 5 Sept. Bij Moskou
is een zwaar bombardementsvlieg
tuig neergestort, waarbij acht men-
schen werden gedood.
In het vliegtuig bevonden zich de plaatsver
vangende commissaris voor de zware industrie
Baranoff en zijn echtgenoote, verder de bui
tengewone commissaris voor de uitbreiding van
het vliegtuigwezen, Goltzman, de directeur-
generaal van de Russische staatsvliegtuigfa-
brieken, Gorboenoff, het lid van het Staats
plannen-comité, Sarsar, en de adjunct-chef van
de centrale leiding der civiele luchtvloot,
Petroff.
Allen zijn, evenals de eerste piloot en de
mecanicien, om het leven gekomen.
De omgekomen functionarissen waren belang
rijke autoriteiten op het gebied van het Rus
sische vliegwezen. Baranoff was vroeger chef
van den Russischen militairen vliegdienst ter
wijl Sarsar het eskader commandeerde, dat de
vlucht Moskou-Peking-Moskou maakte Offi
cieel wordt als oorzaak van het ongeluk een
motordefect opgegeven.
Aan de familieleden der slachtoffers is van
regeeringswege een pensioen toegewezen-
PARIJS, 5 Sept. Op het baanvak Erquy—
Lamballe in de buurt van St. Brieuc (Bretagne)
waar slechts enkel spoor is zijn Dinsdagochtend
een z.g.n. railswagen en een personentrein in
volle vaart op elkaar gebotst De benzinetank
van den railsauto ontplofte, waardoor de wagen
in brand geraakte. Een dame vond den dood.
terwijl 15 personen gewond werden, van wie
verscheidene ernstig.
SAARBRUCKEN, 5 Sept. (W. B.) De Duit
sche dagbladuitgevers in het Saargebied heb
ben opnieuw bij den Volkenbond geprotesteerc
tegen de verbodsbepalingen en beperkingen der
persvrijheid van de zijde der regeeringscom-
missie.
EDINBURGH (Texas) (Eigen tel.) De or
kaan, die de vorige week Cuba heeft geteisterd,
heeft thans Texas bereikt, waar verschrikke
lijke verwoestingen zijn aangericht.
Het aantal dooden loopt waarschijnlijk in de
honderden. In de Mexicaansche stad Matamo-
ros is de kathedraal ingestort. Dertig dooden
en talrijke gewonden zijn geborgen. Op an
dere plaatsen in de stad werden 21 personen
gedood.
De steden Brownsville, Herlingen en San Be
nito in het dal der Rio Grande staan geheel
onder water en zijn van de bultenwere'd af
gesloten. De schade is zeer aanzienlijk. Te
Brownsville werden niet minder dan 32 men-
schen gedood en ruim 1500 gewond.
De gouverneur van Texas heeft om plun
deringen tegen te gaan het standrecht afge
kondigd te Brownsville, San Benito en Har-
lingen.
Uit San Antonio wordt nog geseind, dat de
Bondsafgevaardigde Kleeberg telefonisch uit
Chuinn, een stad in het dal der Rio Grande
gelegen, bericht ontving, dat tengevolge van
de overstroomingen waarschijnlijk meer dan
100 personen verdronken zijn. Men vreest, dat
besmettelijke ziekten zullen uitbreken.
(United Press)
NEW YORK, 5 Sep. (Reuter) Heden is een
algemeene staking begonnen in de dassenindus-
trie, waarbij 10.000 arbeiders betrokken zijn. De
arbeiders eischen een werkweek van 35 uur en
sterk verhoogde loonen.
CHICAGO, 5 Sept. Generaal Johnson heeft
heden verklaard, dat hij niet voornemens is een
actie tegen Ford te beginnen tenzij deze de code
voor de automobiel-industrie overtreedt. De hou
ding van Ford blijft niettemin Washington ver
ontrusten, daar men vreest, dat nu ook andere
fabrikanten zullen weigeren de codes te teeke
nen.
MOSKOU, 4 September. (Reuter.) Met be
dekking tot het bericht uit Riga, dat een dag
boek zou zijn gevonden van Tsaar Nicolaas
waarin deze een beschrijving geeft van de
laatste lagen van zijn gevangenschap, wordt
er op gewezen, dat het dagboek van den Tsaar
in 1928 werd gepubliceerd tegelijk met andere
„Roode" archiefstukken en dat sinds 1928 geen
verdere dagboeken zijn ontdekt.
BREMEN. 5 Sept. In het Lahusenproces is
de bespreking voortgezet van de omstreden te
rugbetalingen van het Nederlandsche filiaaj
..Ultra Mare" aan de Nordwolle. VoomamehjK
werd de aandacht geschonken aan de drie re
mises van 1926 ten bedrage van 25 millioen
mark.
DRAMA IN DE RAADSZAAL VAN MUIDEN.
Reeds 400 dooden in Chili tengevolge eener ty-
phusepidemie.
Overstroomingen in Japan tengevolge van een
typhoon.
Reconstructie der Japansche regeering.
Sarraut opvolger van Leygues?
Spoorwegongeluk in Bretagne; 1 doode en 15
gewonden.
Tien Evangelische bisdommen in Pruisen. De
ariërsparagraaf voor geestelijken.
Aankomst van H. M. de Koningin in de hoofd
stad.
Bezwaren tegen de voorgenomen korting op de
uitkeeringen uit het gemeentefonds.
Maatregelen tegen de toeneming van fcuiten-
landsche studenten.
Vogelenzangsche meineed-kwestie voor het Am-
sterdamsche Hof.
Pastoor J. Zwart te Zaandam overleden.
Nederlandsche bloembollen naar Rusland.
O
Verwachting: Zwakke tot
matigen, Oostelijke tot Noord-Oostelijken EE
EE wind, helder tot licht bewolkt, droog
EE weer, zelfde temperatuur.
Hoogste stand: 775.2 te Haparanda.
EE Laagste stand: 775.8 te Isafjord.
EE Zon op 6.20 - onder 7.36 - Licht op 8.06
EE 11 September L. K.
iiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiifi
SHANGHAI, 6 Sept. (VX>.). De Chineesche
autoriteiten hebben verboden, dat te Shanghai
het anti-oorlogscongres zal worden gehouden
met de motiveering, dat de Russische verte
genwoordiger zich in scherpe bewoordingen
heeft uitgelaten tegenover de Chineesche re
geering en haar optreden tegen de communis
ten heeft gecritiseerd.
De autoriteiten der internationale concessies
hebben daarop eveneens besloten te weigeren
het congres te ontvangen. Bij aankomst der
vertegenwoordigers vonden communistische
betoogingen plaats, waarna de Chineezen tal
van communistische demonstranten heten ar
resteeren.
De Engelsche lord Marley wilde het congres
nog redden. Hy verklaarde, dat men slechts
tegen den oorlog stelling zou nemen, doch zijn
betooging had geen succes.
BOEKAREST, 5 Sept. (V. D.) De regeerings
crisis in Roemenië kan voorloopig als bijgelegd
worden beschouwd. De minister-president ge
niet ook verder het vertrouwen van den koning
en hij zal thans, zooals hij zelf heeft aar;e-
kondigd, met practische middelen de insur-
genten binnen de Nationaal-Tsaranistische
partij tot rede brengen De neef van Maniu,
Buila, die de crisis heeft teweeg gebracht, zal
uit de party worden gezet.
LONDEN, 6 Sept. (Reuter) De Amerikaan
sche delegatie!-ider ter ontwapenings-conferen-
tie, Norman Davis, is te Plymouth aan wal
gegaan. Hy denkt 10 dagen in Engeland door
te brengen.
In verband met den wensch, dat Amerika een
Europeesch i.on-agressiepact zou otnderteeke-
nen, verklaarde Davis dat Amerika een derge-
l«k pact wel wil overwegen. Het verdrag tot
wederzydsche hulpverleening, waarover men op
het Europeesche continent spreekt, achtte hy
echter juist het tegenovergestelde van een
non-agressiepact.
Hoogste stand op Woensdag 1 uur mm.: 760
Vorige stand 762
