Opening R.K. Sportpark
'I
Van nuttige bacteriën
I. V. C. Bi
K.N.V.B,
DEMONSTRATIE VAN
ROOMSCHE SPORT
OPRUIMERS EN VOEDSEL-
BEREIDERS
ZATERDAG 16 SEPTEMBER
SPORT EN SPEL
Mgr. Aengenent en
Deken Sondaal spreken
Definitieve competitie-indeeling
De „officieele" aftrap
V. S. V.
E. D.O.
WIELRENNEN
H.V. B.
Programma voor Zondag a.s.
Het Koloniaal beleid
Programma voor 17 Septembei
SALARISKORTING VAN HET
RIJKSPERSONEEL
Voetbalwedstrijd D.H.V.B. versus
R.K. U.V.B. hoofdschotel van
het uitgebreide menu
De groote dag voor de Roomsche Sportbewe-
ging in Haarlem is aangebroken Morgen zal op
plechtige wijze het R. K. Sportpark aan de Mo
len werf sla an te Heemstede worden heropend
met een grootsche demonstratie van Roomsche
Sport.
Reeds hebben we in enkele artikelen dit be
langrijke sportfestijn aangekondigd en we ver
trouwen dat de sportliefhebbers uit Haarlem
en omgeving het vermanend woord van ons
Doorluchtig Episcopaat goed hebben begrepen.
Thans moet de actie voor onze principieele
sportbeweging voltooid worden en het enthou
siasme waarmee de Haarlemsche organisatoren
de zaak thans hebben aangepakt wettigt 't ver
moeden dat de dag van morgen voor Haarlem en
Omstreken een onvergetelijke belooft te worden.
Immers, kosten noch moeite zijn gespaard om
op dezen openingsdag van ons fraaie sportpark
aan de Molenwerfslaan zoo goed mogelijk voor
den dag te komen. Een met zorg gekozen pro
gramma is samengesteld om den liefhebbers
maar het beste van het beste te kunnen bieden.
En ongetwijfeld is het de moeite waard. Voor
de fijnproevers, die geregeld de wedstrijden der
neutrale vereenigingen met een bezoek ver
eeren, is het thans geen reden om weg te blij
ven. Want de kwaliteit waarop deze Roomsche
Sportdemonstratie staat, kan met den doorsnee
eerste klas wedstrijd der neutralen vergeleken
worden. En waar men thans niets minder krijgt
voor zijn geld, hebben we het volste vertrouwen
in het slagen van den opzet.
Roomsch Haarlem moet thans gehoor geven
aan den oproep om de Roomsche sport te steu
nen. Het herderlijk schrijven moet voor hen al
les zeggen en waar bovendien het gebodene
den toets der critiek glansrijk kan doorstaan,
lijkt ons succes verzekerd.
Wij hebben vertrouwen in het slagen. Waar
om niet? Spelen morgen niet twee eerste klas
vereenigingen in Haarlem? Zelfs in de onmid
dellijke nabijheid van ons Sportpark? En toch
durven we de zaak aan. Thans is er geen da
tum uitgezocht waarop we van concurrentie
niets hebben te vreezen. Vol goeden moed trek
ken we thans ten strijde voor de goede zaak.
Zouden de Haarlemmers ons nu nog teleurstel
len? Wü kunnen het niet gelooven. We reke
nen op u. Stelt ons dan ook niet teleur. Laat
de opening van het Roomsche seizoen den stoot
geven tot een krachtige actie voor de ontwik
keling der Roomsche sport.
Het programma
Wij zullen hieronder in het kort weergeven
wat er alzoo te doen is.
1'/,2 uur: Athletiekdemonstratie. Belang
rijkste nummers zijn 100 M., 4 maal 100 M
estafette, 1500 M., speerwerpen enz.
22% uur: Eerste helft voetbalwedstrijd
D. H. V. B.—R. K. U. V. B.
2%3uur: Aankomst Mgr. Aengenent,
Bisschop van Haarlem, toespraak Deken Son
daal, daarna gymnastiekdemonstratie.
3%4 uur: tweede helft voetbalwedstrijd
D. H. V. B.—R. K. U. V. B.
4 uur: Rede Mgr. Aengenent.
De K.R. O. verleent eveneens zijn medewer
king en zal de beide redevoeringen van Mgr.
Aengenent en Deken Sondaal uitzenden en
hoogstwaarschijnlijk ook een gedeelte van den
voetbalwedstrijd.
De elftallen
Voor den voetbalwedstrijd, ongetwijfeld het
hoofdnummer op dezen middag, zijn de elftallen
der bisdommen Haarlem en Utrecht als volgt
samengesteld:
D. H. V. B.
Strieder
Leonidas
Kamer
T.YH.B.
Gerrits Res
Santpoort Vitesse H. B. C.
Goedhart
V. V. Z.
Gigengack
Geel Wit
v. Nobelen Slok
Teylingen D.E M
Ruigrok N. N.? v. d. Geer
Spartaan
De bestuurscommissie van den I. V. C. B. heeft
volgens de „S. I.' de competitie-lndeeling als
volgt deiinitief samengesteld:
ZUID-AFDEELING I
le klas: Valkenburg. Chèvremont, Caesar
Kerkrade, KNV, Sitcardscne Boys, RKONS, kim,
bria. Volharding, KKVVL. HVV.
2e klas A: Havantia, St. Pieter. RKHSV, Rapid
Oeieen, Caesar 2, WH, Marsana, VCL, Minor.
2e klas B: Kaalheide, VTV, Laura, Haanrade,
Bleyeiheide, RKHBS, VVH 2, Sportclub, Hopel.
2e klas C: EVV, Steyl, Panningen, Linne, Meyel
Nivea, Tiglia, Rios, Grande Vitesse, Swalmen.
ZUID-AFDEELING II
le klas: Kolplng, Brabantia, Mulo. RKTVV,
Wilheimma, Best Vooruit, Venlosche Boys, Venlo.
SVB, Gennep, Dongen.
Promotieklas A: Dova, SDOR. Lachapelle of
BSC, Gllze, Roda, Rae., Bladella, VVS. Zwaluw.
Mevo.
Promotieklas B: DEV. Juliana. Wanssum, Em
ma, MVV, Schilndel, Odi, Boxmeer, GW.
2e klas A: Lachapelie of BSC, Halsteren. Wa
pen van Oosterhout. DVC, WC, SNP, Waspik.
ZVV. Nieuw Borgvliet.
2e klas B: Oranje Wit, Des. St. Mlchiels Ges
tel, SVD, KJW. Uno Animo. Oss, Hec, Dongen 2.
2e klas C: Deurania. NWC. SWV, Tubantia,
Mulo 2, Kolplng 2, Mierlo Hout. Deume (Dos).
2e klas D: UW, TSV, BW, Hercules, Wllhel-
mina 2, BSV, Hollandia. ODC, St. Oedenrode.
2e klas E: Constantia, Ssrvatius, Concordia.
Gennep 2, Udl, Oeffelt, Swolgen.
OOST-AFDEELING I
le klas: SDOUC, VDZ, 's-Heerenberg, Altior.
Grol. Blauw-Wit, Union, WG.
2e klas A: BVC, Treifers, DWS, Mobllia, SCE.
Union 2, Noviomagum, WLK, Dio.
2e klas B: Swlft, Viod, Lob. Boys, Jonge Kracht,
Bt. Jan, Huihulzen, VolhardingEntos.
OOST-AFDEELING H
le klas: Achilles, De Zweef, Vosta, Quick, Neo,
Zwolle. PH, Emos.
2e klas: Denekamp, Hac, Achilles 2, Losser,
Quick 2, Pathmos Boys, Longa.
WEST-AFDEELING I
le klas: Volendam, HMS, Wilskracht, Dem.
EMM. WZ, Fortitudo, Vic, De Meer, WIJ.
2e klas A: LVV, SDO, Zwaluwen Vooruit, HMS
2. Semper Avanti, EMM 2, Vep, MSV, -WIJ 2.
Amersfoort (oud-Limvio), Olympia.
2e klas B: WA, Doss. Zwaluwen. RKAV, Wils
kracht Z. Always Forward, GVO. Nea.
WEST-AFDEELING II
le klas: DHL, Graaf Willem, HBC. Santpoort
8JC, GDA, Leonidas, TYBB. Spartaan, Donk.
2e klas A: Geel-Wit, Onze Gezellen, Leiden.
Lisse. Teylingen, Vitesse, Ado, Santpoort 2.
2e klas B: Excelsior, Spartaan 2, Graaf Floris.
Wilhelmus, PFC. Blauw-Zwart, L en S, Oliveo
Ten Bokum Koopman v. d. Hoogen te Riele
Bilthoven Quick V. V. Y. Altior
W lustink
B. E.G.
van Ewijk van Deun Bruns
Zw. Vooruit V. D. Z. V. D. Z.
Van Hilten De Groot
H. M. S. Zw. Vooruit
Van Velzen
E. M. M.
R. IC. U. V. B.
Dit zijn de voornaamste gegevens Wij kun
nen nog vermelden dat het R K. Sportpark is
te bereiken van uit de stad met de tram. Tot
aan halte Raadhuis Heemstede. Ook vanuit de
bollenstreek zooals Hillegom en Lisse, is halte
Raadhuis te Heemstede de beste plaats. De weg
voert dan via Camplaan naar de Molenwerfs
laan langs het seminarie.
Toegangsprijzen bedragen: Tribune f 1.
Geres, terr. f 0.50, Staanpl. f 0.25, Jongens
f 0.10.
Thans, Roomsche sportliefhebbers, is aan u
het woord. Wü hebben onzen plicht gedaan,
mogen wü dan ook nu op uw medewerking
rekenen?
Voor morgen geldt maar één leuze:
Op naar het R.K. Sportpark aan de Molen
werfslaan.
Oe kennismaking.
Haarlem
Kaan
Van den Berg Huisman
De la Mar Oldenburg Vreeken
Iseger, Verwaal, De Winter, Van Polanen,
Kammeyer
Van Zutfen
de Boer
v. d. Wint
v. d. Griendt
De Koning, Kraak
De Wolf v. d. Lugt De Wolf Sterk Hillekamp
v. Roon
G. Zandstra, K. Zandstra
J. Koppen Dinkla Oomen
Perukel Sr., H. Bruin, Goemaat, Perukel Jr.,
J. W. Koene.
Met een schoone lei, goeden moed
en de beste verwachtingen
Na de „rustperiode" der zomermaanden, Waar-
in de slotwedstrijden der vorige competitie en
de tournooien en oefenpartüen voor het komend
seizoen elkaar steeds meer naderen, staan we
weer met een schoone lei aan het nieuwe begin
Kampioenschappen en successen, in het afge-
loopen jaar behaald, zün nog slechts aureolen,
op heden staan de kansen van allen weer pre
cies gelük. De resultaten van het vorig seizoen
zün daarbü maar een zwakke basis voor de be
rekeningen en verwachtingen: de prestaties van
een elftal in het nieuwe seizoen worden door
allerlei factoren beheerscht, die een vergelijking
practisch onmogelijk maken.
Om dus voor het programma van as. Zondag
een prognose te geven zou men noodgedwongen
in gissingen moeten vervallen, op voorgevoel
moeten werken en dit zou door al te vaak falen,
al dadelük het vertrouwen in dergelüke voor
spellingen ernstig schaden.
Wü volstaan dus om in het programma voor
morgen enkele interessante ontmoetingen aan
te stippen, die bijzonder de aandacht verdienen
In afdeeling I zal het rentrée van H. P. C. in
de eerste klasse door tal van Haarlemmers met
extra belangstelling worden gadegeslagen, ter-
wül de Amsterdammers sterk geïnteresseerd
zijn bü de tweede klas-derby Blauw Wit—Spar
taan. Voor Utrecht is de ontmoeting U. V. V.
D. E. O. van veel beteekenis.
In het Oosten komen de pas gepromoveerde
Enschedesche Boys in het veld tegen Go Ahead,
de landskampnoenen, terwül het Noorden groote
verpachtingen heeft van Be Quicks debuut te
gen Leeuwarden.
Gedachtig het spreekwoord, dat „de eerste
klap een daalder waard is" zal overal met lust
en animo gestreden worden.
Het eerste verkennen is misschien nog wel zoo
Interessant als de latere strüd, wanneer zenu
wen maar al te vaak spel en techniek overheer-
schen. - a .->
Zandvoortsche belangstelling vooi
de rennerssport
Als gevolg van de wielerwedsrijden, die op
Koninginnedag op den Boulevard zün gehou
den, is op Zandvoort een levendige belangstel
ling voor de rennerssport ontstaan.
Plannen waren in voorbereiding, om te
Zandvoort een wielerclub op te richten en de
Kampioen uit Haarlem had zich daartoe be
last met de voorbereidende werkzaamheden.
Als gevolg van die bemoeiingen werd Woens
dagavond in het Gebouw van de Oude Bewaar
school een vergadering gehouden.
Dat er op Zandvoort op 't oogenblik een
groote belangstelling voor de rennerssport be
staat, werd bewezen door de geheel gevulde
zaal van de Bewaarschool, waarin geen plaats
je onbezet bleef.
De leiding van dezen avond berustte bü den
heer Harry van Duinen, voorzitter van. De
Kampioen te Haarlem en den heer Kuipers,
penningmeester van De Kampioen.
In zün openingswoord herinnerde de heer
van Duinen er aan, hoe de sprintwedstrijd op
den boulevard, dank zij de medewerking van de
Zandvoortsche autoriteiten zco'n groot succes
was geweest.
In het kort gaf de heer Van Duinen een uit
eenzetting over rennerssport, om een goed be
grip te vormen, daar deze sport meestal ver
keerd begrepen wordt. Vooral legde hü den
nadruk op goede kameraadschap en hulpvaar
digheid. Het is niet een als gekken langs den
weg rennen, zooals het publiek dat meestal
ziet. Het is ook ontwikkelen van een gezonden
geest in een gezond lichaam en toezicht van
den huisarts is van groote waarde.
Het meerendeel van de aanwezigen verklaar
de zich echter voor een Zandvoortsche afdee
ling.
De heer Van Duinen ging op het interne van
het rennersleven wat dieper in en wees op de
vele moeilükheden, waarvoor men vooral in het
begin zou kernen te staan, o.a. wedstrijden en
organisatie daarvan.
De aanstaande renners hadden dadelük ge
legenheid gehad, om zich over enkele moei-
lüke punten op de hoogte te stellen. Hü hoop
te, dat overleg echter neg wel tot het voldoen
de succes zou leiden.
Op voorstel van den heer Boomkens werd
Bosman benoemd als overbrenger van de bood
schappen, convocaties enz. van De Kampioen.
Als verzamelpunt werd voorloopig gekozen
het Tramplein.
Vandaar zal men op Dinsdagavond in club
naar de clubvergadering in Haarlem gaan en
ook naar de wedstrüden.
Nadat de heer Van Duinen nog had medege
deeld, dat het komen van een baan te Haarlem
verrzekerd is, daar het geld reeds aanwezig
Is en onderhandelingen met de gemeente Heem
stede over een terrein büna tot een goed einde
zijn gebracht, gaf hü een uiteenzetting van de
voordeelen van het lidmaatschap van De Kam
pioen, o.a. vrü bezoek aan de federatiewedstrü-
den op de Stadicnbaan te Amsterdam en later
vrü gebruik van de Heemsteedsche baan.
Er gaven zich achttien nieuwe leden en drie
donateurs voor De Kampioen op.
Het was een avond met een flink succes.
AFDEELING IA
EDO 5—EDO 4
Kinh. 2li.'lem 3
R.rperdr.Dumlat
Fl.'üaal 2Spaar-
nestad
Schoten 2—RCH 4
AFDEELING 1B
RCH 3—RCH 5
Haarlem 4DIO
EHSHFC 3
Stormv. 3—
Spaamev.
IVO—EDO 3
AFDEELING 2A
Z .ndv, 3Zeem. 3
Hillegom 2—Vlifh.
THB 2—EDO 7
rwoKenau
HFC 4—VOG
AFDEELING 2B
VSV 4Haarlem 3a
EDO 6Stormv. 5
F-ozenpriee!DSK
SwastikaBloe-
mendaal-Vet.
AFDEELING 2C
Zeem. 2Zandv. 2
ETOHUlinen 2
VVH—VI. Vogels
DrosteDeCeO
AFDEELING 2D
Kinh. 3—VSV 3
DIO 2—Stormv. 4
Spaamev. 2
RCH 6
Snaarndam
Rlpperda 2
Ecverw. 2THB 3
AFDEELING 3A
EDO 9—EHS 5
K 'mers 7Kinh. 5
WB 3—WH 3
DeCeO 4Snaar-
nestad 3
Zeem. 5Hilleg. 4
AFDEELING 3B
K. 'mers 4—VSV 5
Bevrr. 8DeCeO 2
RCH 7Schoten 3
Kenau 2DIO 3
AFDEELING C
DOAKennem. 6
VOG 2Spaarne-
stad 2
HFC 5VSV 6
B.'wk 4—EHS 2
AFDEELING 3D
H Tem 6K.'mers 6
H.'stedeIVO 2
Spaamdam 2
Bl.'daal 3
Breder.VI. Vog. 2
AFDEELING SE
Brederode 2
Ripperda 3
Kinh. 6Bl.'daal 4
Kenn. 8THB 4
DSK 2—HFC 7
AFDEELING 3F
H.'stede 2—RCH II
DWO 3VVH 2
EHS 4Kenn. 9
WB 2—DOA 2
AFDEELING 3G
B.'wiik 5Dam. 2
RCH 10—H.'lem 8
Schoten 4WB
Spaamev. 8
Rozenprieel 2
aFDEETjING 3H
Hllllnen 4THB S
Halfweg 2RCH 9
Hillegom 3
Schoten S
DIO 4Kenau 3
AFDEELING 8J
DeCeO 2—Halfw. 3
Bl.'daal 5Droste 2
IVO 3—ETO 2
HiUinen 6—
Heemstede 3
AFDEELING 8K
Zandv. 4EHS 3
Bl.'daal 6—
Spsarndam 3
D KT—HFC 6
Swastika 8—
VI Vogels 3
AFDEELING 3L
VOG 3—H.'lem 7
Rozenprle«l 8
Zandv. 6
DSK S—HiUinen 8
Vijfhuizen 2
Spaarnev. 4
Een manifest van de Indische
Katholieke Partij
BATAVIA, 15 Sept. (Aneta) Het hoofdbe
stuur van de Indische Katholieke Partü gaf een
manifest uit, waarin met betrekking tot de doel
stelling inzake het koloniaal beleid integraal en
onvoorwaardeiük de juistheid van het stand
punt wordt aanvaardt zooals dit door den heer
Kasimo in de vergadering van den Volksraad
van 19 Juli 1932 werd geformuleerd en waarin
het koloniaal beleid van jhr. de Graeff als ge
lukkig werd aangeduid.
Het hoofdbestuur van de I. K. P. is bereid
tot samenwerking met alle partijen, wier stre
ven niet de omverwerping van de bestaande
orde beoogt.
Schatkistpapier
Vrijdag 22 September wordt ten kantore van
den agent van het Ministerie van Financiën
te Amsterdam, de Bübank van De Nederland-
sche Bank te Rotterdam en het agentschap van
De Nederlandsche Bank te 's Gravenhage, de
inschrüving opengesteld op schatkistpromessen
en 3 pCt. schatkistbiljetten tot een totaal
bedrag van ten hoogste 60 millioen.
De schatkistpromessen, groot 10.000, 50.000
en 100.000, hebben een looptüd van 3 of 6
maanden en zün derhalve op 2 Jan. 1934, 2
April 1934, betaalbaar.
De schatkistbiljetten, ten bedrage van 1000,
ƒ5000 en ƒ25.000, dragen 3% pCt. rente per
jaar, zü hebben een looptijd van 1 jaar en zul
len op 2 October 1934 woraen afgelost.
De toewüzing van promessen en biljetten
wordt uiterlük 25 September as. ter kennis
van de betrokkenen gebracht.
De storting van de verschuldigde som moet
geschieden op 2 October as.
PROGRAMMA
17 SEPTEMBER
ZUID-AFD. I
le klas
CaesarRKVVL
KerkradeHVV
AFDEELING A
2e klasse
Havantia—RKHSV
RapidGeleea
AFDEELING B
2e klasse
Ka alhelde—Laura
RKHBS—Bleüerh.
AFDEELING C
2e klasse
Rios—EVV
etelllRannlngen
LinneMellel
ZUID-AFD. H
le klasse
Brab.Wilhelm.
MuloB. Vooruit
RKTVV—Gennep
Venl. B.—SVB
AFDEELING A
Promotieklasse
DovaGUze
BladellaRac
AFDEELING B
Promotieklasse
WanssumEmma
Schljndel—Odi
AFDEELING A
2e klasse
HalsterenWapen
V. Oosterhout
AFDEELING C
2e klasse
Deuran 1 aN W C
TubantiaMulo 2
AFDEELING D
2e klasse
BW Here.—BSV
Wllh.m. 2—TSV
AFDEELING E
2e klasse
ConstantiaServ.
Gennep 2Udl
ConcordiaOeffelt
OOST-AFD. I
le klasse
SDOUC—VDZ
Union's-Heerenb.
AFDEELING A
2e klasse
SCENoviomagum
AFDEELING B
2e klasse
SwlftJonge
Kacht
OOST-AFD. II
le klasse
EmosQuick
AchillesDe Zweef
2e klasse
Quick 2Achilles 2
DenekampHac
WEST-AFD. I
le klasse
De MeerFortit.
AFDEELING A
2e klasse
SDOSemper Av.
HMS 2—EMM 2
MSV—VEP
WEST-AFD. II
AFDEELING B
2e klasse
Spart. 2Gr. Fl.
V'iih.Bi. Zwart
Bij het hooren van het woord bacteriën
slaat menigeen al de schrik om het
hart. De gedachten gaan aanstonds
naar die onzichtbare, maar daarom des te
gevaariyker ziekteverwekkers, waartegen
de menschheid zich niet zorgvuldig
genoeg kan wapenen. Is niet onze hygiëne
grootendeels gericht tegen deze verrader-
lüke besluipers van 'smenschen gezond
heid?
Het is zoo: tot de bacteriën hooren de
verwekkers van vele besmettelijke ziekten
en uit den aard der zaak trekken deze
booswichten meer de aandacht dan hun
minder schadelijke verwanten. Hebben zij
eenmaal hun rijk in een menschelük or
ganisme gevestigd, dan plegen zij niet te
wüken, dan na de schromelij kste verwoes
tingen te hebben aangericht. Vandaar het
parool van den hygiënist: zindeiykheid.
De wetenschap heeft ons geleerd, dat deze
schoone deugd niet enkel een sieraad is,
maar een hoogst noodzakelijk afweermiddel
tegen onze onzichtbare belagers. Waar
muren en vloeren kraakhelder zün. vinden
zü moeilijk een voedingsbodem. Zeep is
voor hen een doodelijk vergif. Snelle en
afdoende afvalverwijdering is van door
slaand belang, omdat organische afbraak
producten een waar paradijs zün voor vele
dezer duistere elementen. Ten slotte is het
wachtwoord: frlssche lucht! De ziekte
kiemen zün zoo klein, dat een liter lucht
er een millioen van kan bevatten, zonder
dat wü er iets van gewaar worden.
Wij zouden dan ook büna geneigd zün
te zeggen: wat een afschuwelijke gedachte
van Moeder Natuur, om deze onzichtbare
kwelgeesten uit te sturen op de paden der
menschen! Waartoe in het geheel bac
teriën geschapen? Een leeuw is ook een
belager van 's menschen leven, maar hü is
ten minste mooi en moedig en sterk, kort
om het aanküken waard. Het wetenschap
pelijk genoegen om door een microscoop
een aantal kleine puntjes en streepjes te
ontdekken, bacteriën genaamd, hadden wü
gaarne willen missen!
Wie zoo spreekt, geeft blijk weinig ver-
staiid te hebben van de huishouding der
natuur. Het is waar, er is een aantal scha-
delijke bacteriën, maar zü zün niet anders
dan eenige ontaarde zonen van een talrük
en hoogst verdienstelijk geslacht. Tegen
over eenige tientallen ziekteverwekkende
soorten staan er duizenden, ja ontelbare
nuttige en onmisbare. Zü ontbreken let-
terlük nergens in de levende natuur en
hun werkzaamheid is in den regel hooglijk
te waardeeren.
Ligt er niet een merkwaardige ironie
in het feit, dat deze bacteriën, tegen wie
wü ons door pü'nlijke zindelükheid wa
penen, omdat er eenige kwade rakkers
onder door loopen, met recht de straat
reinigers der natuur kunnen worden ge
noemd? Verreweg de meeste bacteriën zün
onze trouwe bondgenooten in het opruimen
van schadebjk vuil. Waar zouden wü moe
ten blyven met allen natuurleken afval, als
de bacteriën er zich niet met graagte op
wierpen om het te verteren? Vormt het
werk van de rottingsbacteriën niet een
onmisbare schakel in den kringloop van
het leven? In ieder boek over natuurlüke
historie kunt ge lezen hoe zü aan den
aardbodem de stoffen teruggeven, die plant
en dier er aan onttrokken hebben. Waren
de bacteriën er niet, dan hadden sedert
de schepping der wereld de afgestorven
deelen van de planten en de kadavers der
dieren zich opgestapeld op de oppervlakte
der aarde. Het spreekt vanzelf, dat het
leven allang zichzelf zou hebben verstikt
en onmogelü'k gemaakt. Na eenige honderd
tallen jaren van bloei zou onze planeet
als een uitgestorven vuilnisbelt hebben
voortgerold door de wereldruimte
Het is dus zoo dom niet geweest van den
Schepper de ontelbare micro-organismen
in het leven te roepen, die op onopvallende
wü'ze opruimen, hetgeen de hoogere levende
wezens zoo achteloos laten liggen. Het is
een der geheimen van de Schepping, waar
om er onder deze gewillige vuilnislieden
soms een voorkomt, die zün vuilnis niet
daar brengt waar het wezen moet, maar
het terugslingert in het gezicht van den
mensch en zoodoende hem een ziekte
aandoet.
Namen de ziektekiemen in de wereld der
bacteriën een zoo belangrijke plaats in, als
velen meenen, dan zou de menschheid al
lang zijn uitgeroeid. Zelfs in de onzinde-
lijke straten der middeleeuwsche steden
deden de kleine opruimers hun heilbren
gend werk en wat de menschen zelf uit
onwetendheid verzuimden, maakten zy
goed. Zü zorgden er voor, dat wat de be
woners aan vuil lieten liggen, vanzelf ver
dween. Dat de menschen het met hun
nalatigheid zoo bont maakten, dat eenige
boosdoeners onder het microscopische
volkje er misbruik van konden maken om
epidemieën te verwekken, mogen wü de
groote massa der goedwillende bacteriën
niet verwü'ten!
Zü dienden den mensch niet alleen als
vuilnislieden, zü hielpen hem zelfs by de
bereiding van zün voedsel. Het zal menig
een vreemd in de ooren klinken, maar ook
daarby spelen de micro-organismen een
rol. En nu denken wü bü voorkeur aan
de zuivelproducten, die een zoo belangrük
deel uitmaken van onze voeding en dat
in nog veel grootere mate hebben gedaan
in eenvoudiger tyden. Onbewust heeft de
mensch bü de bereiding van boter en kaas
steeds gebruik gemaakt van de diensten
der bacteriën.
In de laatste tientallen jaren heeft zich
een heele tak van wetenschap ontwikkeld,
die zich melkbacteriologie noemt. Het
is de studie van die micro-organismen,
welke een speciale rol spelen bü de melk-
winning en bü de zuivelproductie. Bü de
melkwinning zelf worden uit den aard der
zaak de bacteriën als ongewenschte ele
menten beschouwd. De melk is door de
natuur aangewezen als het ideale voedsel
voor het jonge dier. Het bevat daartoe
vooral melkvet, eiwitstoffen, melksuiker en
melkzouten. Deze nuttige stoffen zün op
gelost in het melkserum, dat niet ongelük
is aan het bloedserum, en het geheel wordt
door de melkklieren afgezonderd. Bac-
terieele werkzaamheid komt hierbü niet te
pas en merkwaardigerwyze heeft versche
melk zelfs een bacteriëndoodende werking.
Er is wel treffend voor de gezondheid van
het jonge zoogdier gezorgd!
Anders staat het met de koemelk, die
voor menschelyke consumptie bestemd
wordt of voor de fabricage van boter en
kaas. Na eenigen rijd staan verliest zü
haar bacteriëndoodende eigenschap en kan
zich velerlei besmetting doen gelden. De
handen van den melker kunnen onzindelijk
geweest zün, de melkkannen kunnen on
voldoende gereinigd zün, de stallucht is
als regel bezwangerd met bacteriën. Overal
waar maar eenig vuil is, kunnen deze kleine
gasten worden verwacht. Op de eerste
plaats treden de bacteriën op, die de melk
zuur maken. Nu zal iedere huismoeder dit
wel heel ondeugende bacteriën vinden en
inderdaad, zure melk is voor de consumptie
ongeschikt. Maar zoo'n vaart hoeft het niet
te loopen. Tot op zekere hoogte mogen de
melkzuurbacteriën zich gerust ontwikkelen
en dat is zelfs niet ongewenscht. De lichte
zuurheidsgraad, dien zy aan de melk geven,
maakt deze onbewoonbaar voor andere,
veel schadelijker organismen. Rottings
bacteriën, die het melkeiwit ontleden in
giftige producten, kunnen in dat zwak zure
milieu niet aarden. De ware melkzuur
bacteriën brengen geen schadelijke be-
standdeelen voort, zü ontleden een deel van
de melksuiker in onschadelyk melkzuur.
In tyden, toen men van pasteuriseeren
en steriliseeren nog geen verstand had,
waren dus de melkzuurbacteriën de beste
conserveerders van de melk. Maar hun
volle nuttigheid bewüzen zü pas, wanneer
uit de melk boter en kaas wordt gemaakt.
Er zün vele bacteriën, die in deze zuivel
producten ernstige gebreken kunnen ver
oorzaken. De aard dezer schadelijke orga
nismen is in vele gevallen nog niet bekend,
maar wel bekend is het feit, dat hun groei
door goede melkzuurbacteriën wordt onder
drukt. Dit is de reden, waarom men bü
voorkeur boter bereidt uit zuren room en
kaas uit aangezuurde melk. Er zyn daar
voor speciale zuursels in gebruik, waarin
de gewenschte bacteriën met opzet worden
gekweekt.
Zoodoende wordt voorkomen, dat ver
schillende gistingsbacteriën de overhand
krijgen, die om een voorbeeld te noemen
door een overmatige gasontwikkeling kaas
totaal poreus kunnen maken. Met de melk
zuurbacteriën doen bovendien nog andere
onmisbare micro-organismen him intrede
in de zuivelproducten. We zouden deze
kunnen samenvatten onder den naam
aroma vormers. Zü zün het, die aan boter
de kenmerkende reuk- en smaakstoffen
meedeelen, die het natuurproduct onder
scheidt van margarine. Het zün ook der-
gelijke aroma vormers, die in het kaaspak
huis de smakelooze wrongel omzetten in
geurige kaas. Wü kunnen gerust zeggen,
dat de zulvelbereider slechts de grondstoffen
levert, maar dat het smakehjke eindpro
duct het werk is van bacteriën.
Het is aan de wetenschap nog niet ge
lukt al hun soorten te onderscheiden en
er namen aan te geven: de praktyk is op dit
gebied de theorie nog ver vooruit. Maar wel
heeft zü ons tot het inzicht gebracht, dat
er in de natuur vele nuttige bacteriën
worden gevonden, die als vrienden en bond
genooten van den mensch mogen worden
beschouwd.
LEO BIJLMER.
AFDEELING I
le klasse
ADOAjax
Ht Jnt.ijesDVS
VSVHaarlem
ïeyenoorü't Gooi
SpartaZFC
2e klasse A
ZVV—Alcm. Vlctr.
Zeeo.Kinheun
OVVO-HiiC
DWSAl-U
West-FrlslaWFC
2e klasse B
VeloxBl.'daal
WA—TOG
Bi Wit—Spartaan
EDO—DOS
HerculesBFC
3e klasse A
Meerv.Purmerst.
Assend.Hollandia
OSV—DWV
HelderMeteoor
De Kennem.KW
3e klasse B
ZRC—SDZ
Warerer.meer
Oosterpark
De Zeemeeuwen
Schinkelnaven
De Volew.—RODI
HalfwegZaandtik
3e klasse C
Allen Weerb.
Utrecht
DEC—UW
A PUSODE
VMSDJK
DonarRapidltas
3e klasse D
ZNC—Holland
BaarnEUnckwlJk
Vr schaarArmsv.
HVCCulemborg
BodegravenZ Jlst
4e klasse A
UitgeestTexel
A km. B.Andük
VroneSucces
BTSSchagen
4e klasse B
Zllverm.Verkade
SCAFOKKE
4e klasse C
Ahrend's VCTOS
Wilhelm.-V.—IW
AvantiSDW
OntwaaktLOC
4e klasse D
SNA—SLTO
SDSTIW
4e klasse E
Bloterditk—Swlft
Neerl.Victoria
AmstelHeemsk.
4e klasse F
APWCSoest
Voorw.EAC
WoerdenQuick
PVCAmersf B.
AFDEELING H
le klasse
KFCVUC
DHC—Xerxes
Pllvers -Excelsior
HBSStormv.
RCH—DFC
2e klasse A
OlvmpleDe Holl
HW—RFC
Unites—CV v
Alnhen—Oulck
EVV—VIOS
2e klasse B
St. HoogerONA
ODSNepturus
FV rtunaO verm.
GondsDCL
VDLBEC
3e klasse A
Laakkw.UVS
ASC—HUlinen
SchotenZandv.
HillegomRVC
AFDEKT,ING III
le klasse
HeraclesAGOW
Wagen.Tub.
V itesseEnschede
Ensched. B.Go
Ahead
HengeloPEC
2e klasse A
Zwolsche Boys
Rigtersbleek
Rob. et Vel.—RODA
DO i O—LD
KJdCGGLTO
2e klasse B
Quick—NEC
Be QuickAZC
Doetmch.Zutph.
RiiedenA*ah. B.
3e klasse A
Gennanlcus
Haaksbergen
EilermarkAlmelo
PnenixLa
Première
3e klasse B
WSVAlbatros»
DaventrlaDe Ga».
Sall&ncUaApeld.
Boys
LaborApeldoorn
3e klasse O
TECTrekvogel»
Hertog Hendrik
ESCA
SML-Spatram
Oost-Amh. B.
WAVVRhenu»
3e klasse D
WVCFALTO
Theot.Lochem
GelnaNeede
CPC-WO
4e klasse A
De Tub.Wilh-BCh.
PJLonneker
Oldenz.Glanerbr.
Wierd. B.Unlsson
4e klasse B
HattemVaasser B.
REWIOD—Dier. B.
Erlnk en Orden
Alexandria
4e klasse O
TWHVG
DoesburgVelp-
sche Boys
AVWBIC
4e klasse D
Oosterb. B.Clto
EllsthaOosterb.
EdeDVSE
4e klasse E
Aal tenBerg
se he Boy»
DinxperloDSC
ReünieWlntersw.
AFDEELING IV
le klasse
E.ndh.NOAD
MVV—NAC
lONGA-Middelb.
Willem H—
BleUerhelde
BW—PSV
2e klasse A
BredaDOSKO
VllssingenTem.
EBC—Axel
2e kiasse B
TAC—De Valk
PtcusWilhelm.
RoermondWSC
TegeienHelmond
2e klasse C
KVCHeerleg Sn
PalemigHoensbr.
MirandaJuliana
Staatsie. Emma
AAC
SittardWaubach
AFDEELING V
Ie klasse
Be QuickLeeuw.
Friesl.Alcides
VelocitasFris!»
AchillesVrendam
Sneek—GVAV
2e klasse A
HeerenveenFVC
MSCLSC
Black B.R.-Geel
2e klasse B
ZuidbroekWW
Hooeez.Noordster
6tadsk-naal
Muntendam
RrtoGRC
HelpmanHSC
Overleg met de organisaties
Het moderne comité ter behartiging van de
algemeene belangen van overheidspersoneel
(AKOB) kwam Woensdag J.l. in vergadering
bijeen. Door de vertegenwoordigers van het
comité in de centrale commissie voor georga
niseerd overleg bi) het Rijk werd verslag uitge
bracht van de behandeling der regeeringsvoor-
stellen inzake de salarieering van Rijksperso
neel en onderwijzers in de door die commissie
op 12 September gehouden vergadering.
Het comité nam met groote belangstelling
van dit verslag kennis en hechtte zijn volle
goedkeuring aan de door de vertegenwoordigers
in het Rijksoverleg ingenomen houding. Het
comité heeft verder nog uitvoerig beraadslaagd
over de positie-regeling van het rijkspersoneel
ln verband met de binnenkort voort te zetten
onderhandelingen ln het Rijksoverleg.
Ric 6 Rac.
„Een vaa mijn gedichte» heeft me
honderd gulden opgebracht".
„Hoe zooi Welke uitgever heeft het er
▼oor gegeven?"
rik heb bet aangeteekend over de post
gestuurd met een aangegevec waarde van
honderd gulden. En nu is de rending
zoekgeraakt.