Opening van den afsluitdijk
Geweldige brand
Het proces te
Leipzig
Katholieke werkloozen naar Rome
AFSLUITING BEZEGELD
De overstrooming
in Slovenie
PLUNDERENDE BENDEN
OP CUBA
IN GASTVRIJ LIMBURG
MAANDAG 25 SEPTEMBER
De minister heeft thans het laatste
beletsel weggenomen
Voor verkeer gereed
„Eerst het gat dicht"
Een drijfriemenfabriek te
Enschede ging heden
morgen door vuur
verloren
De wethouder besliste
Maar tegen de verordening in
BRAND IN EEN RAADSZAAL
GOEDGELOOVIGE TUINDER
BEDROGEN
Twee pseudo-controleurs slaan
hun slag
Over de grens geduwd?
MR. STOMPS LEGT DEN EED AF
Groote ellende onder de bevolking
De Duitsche justitie gelooft er
niets van
De Amerikanen aangeraden zich
naar de kust te begeven
Troepenlandingen
Een stratosfeertocht in
Rusland
Start opnieuw mislukt
De Engelsche „Graal"
Stuurlieden-examen
Roermonds Bisschop heeft de pel
grims op hartelijke wijze
ontvangen en gezegend
Laaiende geestdrift
Gastvrij Venlo
Het eerste kampvuur
Dat zal je niet glad zitt
De reiszegen
De hartelijke bisschop
Naar Eijsden
Zeventien gewonden bij
races te Ostrau
2 motoren tusschen het publiek
Rusland protesteert bij
Mandsjoekwo
Bij de opening hedenmiddag van den afsluit
dijk voor het verkeer heeft ir. V. J. P. de Blocq
van Kuffeler een rede gehouden, waaraan we
het volgende ontleenen:
l!>oor het openbaar worden van den weg op
den dijk wordt heden officieel het gereedkomen
van de afsluiting van de Zuiderzee bezegeld en
bij deze gelegenheid moge ik enkele mededee-
lingen omtrent het werk doen.
In de vergadering van de Tweede Kamer van
21 November 1924 deelde de toenmalige Minis
ter van Financiën, Dr. H. Colijn, mede, dat het
in de bedoeling der Regeering lag nog in het
loopende zittingsjaar over te gaan tot de in
diening van voorstellen tot versnelde uitvoering
van de Zuiderzeewerken. Deze voorstellen, wel
ke werden verdedigd door de achtereenvolgens
opgetreden Ministers van Waterstaat ir. G. J.
van Swaay, Ir. M. C. E. Bongaerts en Mr. H.
van der Vegte en door de beide Kamers der
Staten-Generaal werden aangenomen, hielden
mede in de afsluiting van de Zuiderzee tusschen
Wieringen en Friesland.
Krachtens het betreffende organieke besluit,
omvat de dienst der Zuiderzeewerken o.m. de
Voorbereiding en de uitvoering van de afslui
ting van de Zuiderzee.
Lely's magistrale studie over de afsluiting en
de droogmaking van de Zuiderzee, bekend uit
zijn acht technische nota's aan de Zuiderzee-
vereeniging, lag beschikbaar. Veel is daarin ge
werkt, wat steeds leidde tot bewondering voor
den genialen greep, waarmede het algemeene
ontwerp was opgezet.
In een geval als dit, ligt er echter een lange
weg tusschen het voorontwerp en het gereed
komen van het werk, en die weg was zonder
goede voorlichting en hulp niet veilig te be
gaan.
De Regeering heeft den dienst der Zuiderzee
werken steeds in staat gesteld waar noodig die
hulp en voorlichting te verkrijgen, waardoor
deze dienst bekwaam werd voor de leiding van
het werk en in staat was de verantwoordelijk
heid daarvoor te dragen, zonder de verlammen
de inmenging van een te veel aan ambtelijke
instanties. Hier moge ook een woord van dank
worden gesproken tot den Zuiderzeeraad, het
door de wet aangewezen advies-college der Re
geering; het wakend oog, dat dit college over
ons werk liet gaan en zijn opbouwende critiek
heeft er toe bijgedragen het voor den dienst
noodige zelfvertrouwen te schragen. In het bij
eonder moge ik herinneren aan de zoozeer ge
waardeerde houding, die de opvolgende voor
zitters van den Raad, Dr. ir.. C. Lely, Dr. H.
Colijn en Dr. ir. H. Wortman, tegenover den
dienst steeds hebben ingenomen.
Nog als Minister heeft Dr. Lely deze organi
satie voorbereid; zijn rijke ervaring kwam hem
te stade bij het instellen van het ambtelijk ap
paraat, en aan den gelukkigen greep, dien hij
ook hier weder heeft gehad, is het naar mijne
overtuiging voor een groot deel te danken, dat
het werk goed is verloopen en wij voor veel
tegenslagen zijn bespaard gebleven.
Het allereerste vraagstuk, dat in verband met
de afsluiting tot klaarheid moest worden ge
bracht, betrof de verandering in de getybewe-
gïhg. Hiertoe werd een Staatscommissie onder
voorzitterschap van Prof. Dr. H. A. Lorentz in
gesteld. Wij moeten zeer dankbaar zijn, dat
deze geleerde bereid was zijn ijd en zijn talenten
beschikbaar te stellen voor de oplossing van
het bewegingsvraagstuk, dat hier aan de orde
was. Hij is er met de commissie in geslaagd de
oplossing zóó nauwkeurig te benaderen, dat
voor de praktijk geheel voldoende ggeevens be
schikbaar kwamen.
Inmiddels kwam een geheel ander vraagstuk,
n.l. hoe de uitvoering van het werk geregeld
zou moeten worden, aan de orde.
Het is hier niet de plaats om de overwegin
gen, die bij dit vraagstuk gegolden hebben, op
te halen. Slechts zij in herinnering gebracht,
dat de vier grootste aannemersfirma's op bag-
gergebied, die voordien als concurrenten naast
elkander hadden gestaan, de handen ineen
sloegen en gezamenlijk de Maatschappij tot
Uitvoering van Zuiderzeewerken (M.U.Z.) op
richtten, een zeer kapitaalkrachtige combinatie,
beschikende over ruim materieel, waaruit on
der elke omstandigheid naar behoefte zou kun
nen worden geput en over een rijke eivaring
bij de uitvoering van werken van geheel uit
eenloopenden aard.
Met deze combinatie heeft de Staat een
grondovereenkomst gesloten, waarbij haar den
bouw van den afsluitdijk c.q. ook van de daar
in gelegen kunstwerken werd opgedragen, vol
gens nader te sluiten aannemngsovereenkom-
sten, waarin telkens de aannemingssom voor
elk onderdeel zou worden vastgesteld. Volgens
bepaalde regelen nam de Staat deel in winst
en verlies van de N.V. Een to nu toe ongekende
figuur was hier geschapen.
Hoewel ik geenszins blind ben voor de be
zwaren, welke voor den Staat uit belangencom-
binaties met aannemers voortvloeien, is het mijn
overtuiging, dat voor dit uitzonderlijke geval
ook in financieel opzicht de beste weg werd in
geslagen, ook al zou men dien weg nog beter
wenschen. Er kan niet anders gezegd worden,
dan dat de M.U.Z. een passend apparaat te
werk heeft gesteld, een voortreffelijke organi
satie in het leven riep en ook de moeilijkste
omstandigheden volkomen wist te beheerschen.
Daardoor werd het moeilijke werk vlot uitge
voerd, iets wat den kostprijs steeds ten goede
komt en werd schade tijdens de uitvoering tot
een minimum beperkt.
Voor het maken van den dijk zelf betaalde
de Staat rond 60 millioen en aan stormschade
bij dit zoo aantastbare grondwerk in open zee
het onbeteekenende bedrag van slechts ƒ65.000
of ongeveer 1/10 pet. Beter dan woorden brengt
dit cijfer hulde aan het uitvoeringsbeleid van
de M.U.Z. en niet alleen aan haar leiders, maar
ook aan haar staf van geschoolde uitvoerders.
Toch zou dit resultaat niet bereikt zijn, wan
neer het personeel op de tallooze kostbare werk
tuigen, die in dienst waren, zich niet had inge-
spanen om de productie op te voeren en wan
neer niet de duizenden arbeiders hun krachten
hadden gegeven ook voor het eenvoudigste
werk. Hoe ook deze mannen hebben meegeleefd
met het werk, moge ik met een voorbeeld aan
geven.
Tijdens een der spannendste perioden van het
werk de dichting van de Middelgronden in
November 1931 bezocht de voorzitter van den
Zuiderzeeraad met my het werk. Wij wilden
een kruiplank naar een steenbank oploopen,
toen juist eenige arbeiders met zwaar beladen
kruiwagens de plank af wilden gaan. Zij zetten
hun kruiwagens niet neer, maar riepen ons toe:
„Van de plank af heeren, eerst moet het gat
dicht".
De afsluiting van de Zuiderzee maakte het
noodig door den bouw van uitwateringssluizen
te voorzien in de waterloozing van het IJssel-
meer, waarbij de afwateringsbelangen van een
uitgestrekt gebied zijn betrokken. Teneinde het
project voor deze sluizen te kunnen opmaken,
was het in de eerste plaats noodig de toekom
stige buitenwaterstanden en de arvosrcapaciteit
der sluizen te kennen. Omtrent de te verwach
ten buitenwaterstanden verstrekte het rapport
der Commissie Lorentz de gegevens, terwijl
proeven in de reeds genoemde waterbouwkun
dige laboratoria een inzicht in de sluiscapaci-
teit gaven.
Na de slechts korte en zeker niet volledige
aanduidingen, die ik gaf, zal het u duidelijk
zijn, dat alleen door de goede samenwerking van
velerlei krachten dit werk tot stand kon komen
en toch zei de heer Telders in zijn toespraak
tot den Minister van Waterstaat na de sluiting,
dat de dijk er op dat oogenbiik niet zou liggen,
wanneer niet allen, die er aan gewerkt hebben,
iets van den gloed, die van het werk uitging,
hadden gevoeld.
Inderdaad, er ging iets fascineerends van het
werk uit; wij zagen den geleerden Lorentz uit
zijn studeercel treden om een practïsch vraag
stuk op te lossen; wij zagen groote concurree-
reride aannemersfirma's samen gaan, wij zagen
arbeiders hun zwaar werk verkiezen boven een
oogenbiik rust.
Ook de dienst der Zuiderzeewerken heeft met
liefde aan zijn taak gewerkt.
Is er allerwege met zooveel hart en ziel ge
werkt alleen omdat een zoo bijzonder technisch
vraagstuk werd opgelost? Gelooft het niet. De
ingenieur kan geen bevrediging vinden in den
rol van den geleerden timmerman alleen. Zijn
utiliteitswerk geeft slechts bevrediging, wanneer
hij ook de economie van zijn werk ziet. Goed
kan zijn werk alleen zijn, wanneer hij de eco
nomische doelstelling ervan vat, en de hoogste
efficiency van een werk kan slechts worden be
reikt, wanneer in de economie van het werk de
ingenieur meespreekt en daardoor met de tech
nische mogelijkheden rekening wordt gehouden.
De afsluitdijk ligt er thans, als een werk,
waarop wij durven vertrouwen.
Ik kan dus den Minister van Waterstaat ra
den de afsluiting van de Zuiderzee als gereed
te beschouwen en het laatste beletsel weg te
nemen, opdat dit werk ten volle aan zyn be
stemming zal kunnen beantwoorden.
Vanmorgen in de vroegte is door onbekende
oorzaak brand uitgebroken in de Eerste Twent-
sche Drijf riemenfabriek aan de Deurningerstraat
te Enschede. Met groote snelheid greep het vuur
om zich heen en in korten tijd wias het gebouw
een groote vlammenzee. Spoedig was de brand
weer ter plaatse, maar zij moest zich beperken
tot het beschermen van de omliggende gebou
wen. De drijf riemenfabriek is geheel uitgebrand.
Een groote voorraad lederwaren ging ver
loren. Gebouw zoowel als inventaris waren ver
zekerd.
Ongeveer ly2 wagon leer is door de vlammen
vernield, evenals de aanwezige machines.
Door den brand is 13 man personeel werk
loos.
Het perceel, dat eigendom is van den heer
Reysvo, was verzekerd voor 10.000 en zou juist
hedenavond worden verkocht.
De politie stelt een onderzoek in naar de
oorzaak.
Nog erger dan een wethouder, die zich niet
aan de wet houdt, is een burgemeester die
zich aan wet en verordening niet stoort, aldus
schrijft men ons uit Zaandam.
Wijl een dergelijke overheidspersoon aan de
boorden van de Zaan wordt aangetroffen, dient
vooraf gemeld dat het niet Burgemeester ter
Laan is wien zulk een vergrijp wordt aange
wreven, maar zijn plaatsvervanger.
Gedurende de kermis wordt sedert de laatste
jaren te Zaandam een tapverbod uitgevaardigd,
waaraan trouw de hand wordt gehouden en dat
blijkens de officieele rapporten goed werkt-
Nu wil het,ook weer sedert de laatste jaren,
dat op Woensdag in de kermisweek een groote
draverij op de korte baan wordt gehouden.
Maar ook daarvoor geldt natuurlijk het tap
verbod.
Als slot van zoo'n draversdag wordt na afloop
de prijsuitdeeling gehouden in een der grootste
café's waar een groot aantal bewonderaars van
de hippische sport van hun belangstelling blijk
geven. Daar heerscht dan een feestelijke stem
ming en bij sommigen komt het verlangen wel
eens op naar een „hartversterkertje", waar
tegen de plichtgetrouwe kellners met het oog op
het tapverbod bezwaar moeten maken.
Zoo was het ook op den laatsten draversdag,
toen ten slotte op „vereerend verlangen" de loco
burgemeester, die tevens voorzitter der harddra-
verijvereeniging is aan alle scrupules een einde
maakte door aan het bedienend personeel het
verlof te geven in dit speciale geval sterken
drank te serveeren.
Dit meende de loco-burgemeester bij afwezig
heid van het hoofd der gemeente wel te kunnen
doen.
En zoo geschiedde het, dat weldra de bladen
met het Schiedamsche vocht in de zaal werden
rondgedragen.
Doch nu komt de straf voor de overtreding.
Het geval is ter oore gekomen aan het plaat
selijk drankweer-comité, dat zich thans met een
adres tot den gemeenteraad heeft gewend, waar
in tegen deze daad wordt geprotesteerd en be
toogd wordt, dat niet de burgemeester maar de
Raad een bevoegdheid heeft het tapverbod in
te trekken of buiten werking te stellen.
Doordat een schilder wat onvoorzichtig han
delde, ontstond te De Lier in de raadszaal van
het gemeentehuis brand. De vlammen sloegen
plotseling hoog op, terwijl veel rook zich ont
wikkelde.
Het secretarie-personeel bestreed het vuur
met enkele brandbluschapparaten en emmers
water, waarmede het gelukte de brand te blus-
schen.. De uitgerukte motorspuit behoefde geen
dienst te doen. Er werd nogal wat schade aan
gericht, die door verzekering wordt gedekt.
Te De Lier is een tuinder het slachtoffer ge
worden van twee handige oplichters. De tuin
der had n.l. aan iemand een partijtje aard
appelen verkocht. Toen de man met zijn voer
tuig juist het erf had verlaten, werd hij aange
houden door twee mannen, die verklaarden con
troleurs van de Aardappelcentrale te zijn, en
vroegen bij wien de voerman de lading haa ge
kocht.
De voerman, die niet in het bezit was van
geleide-bewijzen, gaf den naam van den tuinder,
zekeren M. op, waarheen de „controleurs" zich
begaven.
Zij deelden M. mede, dat hij een ernstig straf
baar feit had begaan, doch hij kon dit wel af-
koopen, wanneer alsnog f 17.50 voor de vervoer-
bewijzen werd betaald.
De tuinder deed dit, en was blij, dat hij er
zonder bekeuring afkwam.
Toen later een onderzoek werd ingesteld,
bleek, dat hier twee oplichters hun slag hadden
geslagen.
De politie zou nu wel graag de twee „contro
leurs" kennen.
Mr. Stomps uit Heemstede, die zich met de verdediging van Van der Lubbe wilde be
lasten, doch wiens bijstand door den bekla agde werd afgeweven, legt den eed af,
alvorens hij als getuige in het Rijksdagbrandproces gehoord wordt. Rechts ziet men
de verdachten.
BELGRADO, 24 Sept. (V.D.) Volgens be
richten aan de bladen uit Leibach, hebben de
overstroomingen in Slovenië een catastrophalen
omvang aangenomen.
Het Leibacher Veld vormt één afzienbare zee,
die op vele plaatsen 5 M. diep is. De bevolking
is op de bergen gevlucht. De steden Leibach en
Zilli, dat zonder licht is, zijn van de buiten
wereld afgesneden. De Sawo en de Sann ver
nielen de eene brug na de andere. Militairen,
brandweer en arbeiderscolonnes werken aan de
redding van de in gevaar verkeerende bewo
ners.
In Stein by Laibach zyn verscheidene kin
deren verdronken. Het water overviel op vele
plaatsen zoo plotseling de bevolking, dat in ver
schillende dorpen de schoolkinderen niet meer
naar huis konden worden gezonden en in vele
kerken de bezoekers van den ochtenddienst
werden ingesloten.
De verwarring der bevolging werd nog ver
hoogd door een vrij krachtige aardbeving, die in
den voorlaatsten nacht waargenomen werd.
Naar wy vernemen, is de Nijmegenaar V., die
eenige weken geleden tydens de Beeksche ker
mis bij een geschil met de Duitsche grenswach
ten over de grens werd geduwd en met enkele
Tiitsche beambten handgemeen werd, door ae
Justitie te Cleef veroordeeld tot drie maanden
hechtenis. Naar men ons mededeelde, werden
getuigenverklaringen, dat V. bij het incident
over de grens zou geduwd zyn, niet aanvaard.
HAVANA. 24 Sept. (Reuter) Geheel Cuba
schynt, zich in afwachting van de komende ge
beurtenissen, zoo snel mogeiyk te wapenen. Ge
weren met een houder vol patronen worderxjver-
kocht voor vier dollar, machinegeweren met een
band kogels voor veertig dollar.
Tengevolge van de vyandige houding der sta
kers op verschillende deelen van het eiland
verkeeren leven en eigendommen der Britsche
en Amerikaansche onderdanen steeds meer in
gevaar.
De Cubaansche regeering heeft in alleryi
troepen naar de verschillende deelen van het
eiland gezonden, waar de plunderende benden
optreden, doch het is onmogeiyk alle fabrieken
te beschermen.
De Amerikaansche consuls in alle deelen van
het eiland raden de Amerikaansche staatsbur
gers aan zich naar de kust te begeven teneinde
een landing van Amerikaansche marine-troepen
te vermyden. Verder heeft men alle vreemdelin
gen in Saguscity aangeraden, deze stad onmid-
delhjk te verlaten.
In officieele kringen te Washington vreest men
dat de toenemende rechteloosheid, de landing
van marinetroepen en matrozen noodzakelijk zal
maken.
De Britsche lichte kruisers, die op eenige my-
len afstand van Havana liggen, staan voortdu
rend in contact met den Amerikaanschen ad
miraal.
Mouskou-leerlingen
WASHINGTON, 24 Sept. (Reuter). Een lid
van de Amerikaansche regeering heeft ver
klaard, dat in Moskou opgeleide communisten
in Cuba den grondslag hebben gelegd voor de
communistische organisaties aldaar.
Volgens ingekomen berichten requireeren ge
wapende lieden bij de inwoners levensmiddelen
en onderdak, zonder ervoor te betalen.
De bevelhebber van de Amerikaansche vloot
in de Cubaansche wateren heeft machtiging
ontvangen strijdkrachten aan land te zetten,
indien hy dit noodig oordeelt.
MOSKOU, 25 Sept. (Reuter) Duizenden
waren gisteren samengestroomd om te zien
naar het opstijgen van den stratosfeer-ballon,
zij moesten evenwel teleurgesteld naar huis te-
rugkeeren.
Vermoedelijk was niet voldoende gas in den
reusachtigen ballon gepompt, aangezien de bal
lon weigerde op te stygen. Na verscheidene ver-
geefsche pogingen heeft men het opgegeven.
De Engelsche „Graal", welke door de Neder -
landsche Graal-beweging in Engeland is Inge
voerd, zal Zondag a.s. voor het eerst in het
publiek optreden in de „Albert Hall" te Londen
met de opvoering waar door de Graal-leden
„Everyman" zal worden opgevoerd van het uit
het Nederlandsch vertaalde Middeleeuwsche
stuk „Elkerlyck".
Kardinaal Boume heeft het beschermheer
schap voor deze eerste opvoering op zich geno
men. De beweging telt in Londen reeds een
400-tal leden.
DEN HAAG. Geslaagd voor 3de stuurman
Groote Stoomvaart de heer K. B. J. Bikbergen.
De Keizer Karelstad keeren we met een
beetje weemoed den rug toe. Heusch, 't is geen
ondank! Want vele vrienden en weldoeners
hebben we er gekend.
Maar niet Nijmegen alleen behoort tot de
weldoeners, die we in onze gebeden herdenken.
By na alle provinciën zyn vertegenwoordigd in
de lijst van gevers.
Voeg daarbij de ruim achtduizend gulden aan
particuliere giften in deze spreekwoordeiyk
geworden „zware tijden" en we kunnen met
een gerust hart schrijven, dat velen in Neder
land de bestaansreden van dezen tocht ten
volle onderschrijven.
We bemerken het trouwens spoedig gènoeg.
Als we langs de laat nabloeiende heidevelden
en Piasmolen, Mook en Gennep passeeren,
hebben we met de zwaar bepakte fietsen niet
alleen bekyks, maar ook veel sympathie. Van
elke deur klinkt ons een „Goede reis!" toe. Een
oud boertje laat zyn pijp uitgaan in lachend
antwoord op den luidruchtigen groet der pel
grims. Zelfs de trein reed sneller over den
overweg en zong het in zyn wielen of was
dat maar verbeelding en nydaste hij, omdat
wy het per fiets afkunnen?
Afferden geniet de eer van eerste pleister
plaats.
Mobilisatie-herinneringen.
Kampement op straat. Brood veldflesch
watervragen kaarten koopen sommi
gen in naleven waan, dat het van thuis gekre
gen zakgeld nooit op kan, bestellen reeds bier
of melk.
Schoolkleuters wagen zich wat dichter by de
fietsen, vragen eerbiedig, of we echt naar den
Paus gaan en hoe ver het wel is.
De jongens, overmoedig, goochelen met de
duizenden kilometers of het niets is en zouden
nu reeds stuk voor stuk gefotografeerd willen
worden.
Slechts enkelen wandelen naar het wegge
doken kerkje met zyn vroeg-eeuwschen toren
en zijn prachtig albasten altaarretabel. De
pastoor komt ook eens kijken en is als Lim
burger niet weinig trotsch op zyn kerkje.
Reeds tegen drie uur bereiken we in volle
kracht nog Venlo. Er wordt gewinkeld om het
laatste noodige op te doen. De halfopgeslagen
kermis heeft geen bekoring, wel het kloeke
Mgr. Mutsaersoord, dat een klein voorproefje
geeft van wat hellingen beteekenen.
Rector Bos is een uiterst charmant gastheer;
rector Helgers van de Venlosche verkenners een
heeriyke kameraad, die onmiddellijk voorstelt
een kampvuur te ontsteken. Bezwaren zijn er
niet. Om half negen jaren de verkenners een
gloed in het nydig sissende, dan fel kokende
dennenhout; hars druipt neer; de witgevleu-
gelde zusters van Vader Vincent komen met
de verpleegden op den rossen gloed af en hebben
kinderlijk plezier in de met verve ten tooneele
gebrachte spookgeschiedenissen der jongens, die
onuitputtelijk zyn in kampspelen.
Beneden komen de lichtjes van Venlo flauw
door den nevel.
Rector Helgers bidt het avondgebed voor.
Een mooie dag wordt vroom besloten.
Tevoren ben ik naar Dr. Helmond gefietst,
die zoo vriendelijk is, naar aanleiding van een
door my geuite klacht, een onderzoek in loco
in te stellen. Dat loco is het fatsoenhjkst te be
palen door zijn trefpunt met de rechterhelft
van mijn zadel. De dokter is klaar met zyn ge
makkelijke diagnose.
Hm! een furunkeltje, dat zal je niet glad
zitten!
Inderdaad!
Broeder Hoedt krijgt werk; zyn kunstig en
practisch samengestelde verbandkist gaat open
en in den gesloten ziekenauto krygt mijn furun
keltje zyn eerste verband.
Voor het misgeloopen avondeten word ik
vergoed door twee boordevolle borden pap,
koffie en heeriyk belegde broodjes van de keu-
kenzuster.
De fynvoelende rector Boonekamp laat in
derdaad niets na, om zyn jongens diep te door
dringen van het eerste doel van dezen tocht:
mèt de kerk leven, haar vele gaven leeren ken
nen, zoodat we vertrouwd geraken met den
steun, dien zij ons in alle omstandigheden biedt.
En geen katholiek onderneme een grooten
tocht, zond ;r sacramenten en zegening!
Maar hoe zyn we gezegend!
De weg van het gastvrije Christoffelhuis naar
de stemmige binnenplaats van het Louisa-huis
is kort. Spoedig staan we er in vier rijen, de
fiets aan -*e hand. Daar verschynt Roermonds
beminnelijke Kerkvorst. Onmiddellyk vindt hy
den weg naar het hart dezen eenvoudigen, met
een goed woord, een gullen lach, het vertrouw-
lijk „Ik zou ook wel mee willen". Wat zelfs
een enthousiast Hagenaar de verzekering ont
lokt, dat Mgr. best nog mee kan fietsen.
Aan de ramen verschynen zusters met blauwe
werkschorten, hier en daar een oude vrouw,
een jonge werkster. In de poortopening staan
drie oude mannen, één met een bolhoed, dien
hij halsstarrig ophoudt, ondanks 't steeds luid
ruchtiger protest der twee anderen.
Eindelyk komen de drie vrachtwagens en
de luxe-ford van broeder-vicaris Essen het
plein opgelawaaid. Fotografen staan acrobatisch
hoog op ladders. Onze Rector vraagt Mgr. om
den zegen.
Ik ben biy, zoo begon Mgr. ongeveer, dat ik
jullie hier in de oude stad van St. Christoffel
den reiszegen mag geven.
Gy zyt de uitverkorenen onder de vele lij
ders van dezen tyd. Gy gaat naar Rome, niet
per trein, maar per fiets. Dat zal niet mee
vallen, hoor! Maar ge hebt moed. Prachtig!
Zorgt vooral, dat deze zegen, die U ook in het
lichamelijke zal beschermen, U geestelyk zal
sterken. Dat ge door godvruchtige oefeningen
op Uw tocht en in Rome uw ziel rijker maakt
aan bovennatuurlijk leven.
Gy zyt de kernclub, de leekenapostelen, die
by den H. Vader den Paus zoo'n bevoorrechte
plaats innemen.
Ge zult hem beloven trouwe kinderen van de
H. Kerk te worden, want ja hoor, dat hebben
we in dezen tyd vooral noodig, flinke kerels,
met een mooi Roomsch leven, die altyd en
overal pal staan.
Ge gaat nu naar de stad van die twee vurige
apostelen Petrus en Paulus. Jonge mannen, ge
moet niet bang zijn. Denk maar aan het H.
Evangelie van verleden Zondag: Zoek eerst het
Ryk Gods en het overige zal U worden toege
worpen.
Ge gaat naar den Paus!
Maar ook naar Moeder! Vergeet haar niet
hoor! Vraagt alles wat ge noodig hebt maar
aan Moeder. Ge zult het krijgen hoor, dat weet
ik zeker!
Ik heb vandaag op den feestdag van de
Zeven Smarten van Maria de H. Mis voor U
opgedragen. Ik zal haar blijven vragen, dat
ze U geestelijk en lichamelijk moge bystaan.
Ge weet net toch. hé, Stella duce, de lieve,
schitterende Leidsterre! Denk er goed aan,
jongens. Moeder niet vergeten!
Dan zult ge flinke kerels worden, leeken
apostelen voor geheel Nederland, een voorbeeld
voor de leden van het R. K Werkliedenverbond.
Wacht eens. Zou ik niet even de rochette
aandoen? gaat Mgr. ineens vertrouwelijk ver
der tot de oude moeder-overste, die druk be
redderend alles reeds heeft gereed gemaakt.
Niet waar moeder, we zullen het maar een
beetje deftig doen, wor!
Maar hiermede levert zelfs een bisschop zich
genadeloos aan de opperheerschappy der vrouw
over. De oude moeder-overste komt met een
tapyt aandragen voor het bordes. Mgr. helpt
zelf lachend mee, want nu het toch moet, zal
het netjes hangen ook.
We knielen allen naast onze fietsen en krij
gen den zegen voor onze fietsen en auto's en
later voor ons zelf.
En nu gezamenlyk een liedje, stelt Mgr. ge
moedelijk voor. Wat zullen we nemen? Aan U
o Koning der Eeuwen! Vooruit dan maar.
Dan breekt het enthousiasme los. Leve Zijne
Excellentie! zet iemand in. Je kunt volgens mij
gezelliger roepen: Leve Mgr. Lemmens! Voor
uit maar. De bisschop lost enkele salvo's. Leve
de pelgrims! Leve de H. Vader! wat de jongens
met het gisteren van de verkenners aangï.eer-
de b-r-a-v-o, bravooooü! beantwoorden.
Dan nog een bisschoppelijk: Leve broeder
kok, want die moet zorgen dat jullie goed te
eten krygt, wor. En als het eens niet lijen kan
of het is wat aangebrand, dan zegt ge maar,
net als wy in Limburg: de heng in de broek
zakken en dan maar een deuntje fluiten!
Het is of de jongens 's avonds nog in Rome
willen komen. Voor het bezichtigen van de
Munsterkerk en het prachtige kerkje van Asselt
is geen tijd. In Geleen wordt een half uur ge
rust en even later vindt in Beek een brood- en
kaasuitdeeling plaats.
Reeds om drie uur in den namiddag zijn we
in Eijsden. waar we dus ruimschoots gelegen
heid hebben om ons rustig in de zon te koes
teren.
(Vervolg van pag. 1)
Volgens mededeelingen van zyn verdediger,
den advocaat Seuffert, heeft van der Lubbe zich
gisteren in den gevangenistuin zeer opgeruimd
gedragen. Als een normaal krachtig mensch
had hij gewandeld en ook voedsel tot zich ge
nomen. Hy gaf het voornemen te kennen, he
den eenige verklaringen te zullen afleggen.
Heden zal het onderzoek naar den persoon van
den Bulgaarschen schoenmaker Taef en van den
vroegeren Duitschen R-ksdag-afgevaardigde
Torgler worden beëindigd.
In de zaal bevond zich vanmorgen de Neder-
landsche consul-generaal te Leipzig Knobel, die
de Nederlandsche regeering op de hoogte houdt
van den gang van zaken ijdens het proces.
Knobel zou verklaard hebben dat hij de vaste
overtuiging was toegedaan, dat Van der Lubbe
tydens het voor-onderzoek op geen enkele wijze
eenig onrecht was geschied, en dat hij ook
hans een uitstekende en zorgvuldige behande
ling had. De Van der Lubbe behandelende ge
neesheer dr. Schuetz is sedert vele jaren ge
vangenisdokter te Leipzig en niet alleen de jus-
titieele autoriteiten doch ook het publek stel
len groot vertrouwen in hem.
Ook heden, op den vierden dag van het pro
ces, was de publieke belangstelling weer zeer
groot. De zitting kon pas te tien uur geopend
worden aangezien de verdediger van Torgler,
dr. Sack, niet eerde aanwezig kon zyn.
Als Van de Lubbe wordt binnengeleid maakt
hij weer denzelfden indruk als Zaterdag, doods
bleek zonder eenige belangstelling voor wat
om hem heen gebeurt.
Openvig
Over over tien uur opende dr. Buenger de
zitting. Dr. Seuffert deelde mede, dat de zus
ter van beklaagde Dimitrof was gearriveerd en
verzocht om als toehoorders te worden toege
laten. Zy wil verder getuigen, daat haar broer
tot 1923 lid was van verschillende corporaties
in Bulgarye, dat hy haar in 19311932 had ge
schreven en ook te Moskou verklaard had, dat
hy zich in Duitschland bezig hield met den toe
stand der Bulgaarsche communistische partij,
alsmede met litterair werk. De zuster van Di
mitrof wordt dan in de zaal geroepen.
De procureur-gen sraal, dr. Werner, verzet
zich tegen het verhoor van de zuster van Di
mitrof als getuige, aangezien zonder meer als
waar kan worden aangenomen, hetgeen be
klaagde heeft medegedeeld.
Voorzitter: De Senaat besluit de zuster van
beklaagde als getuige te verhooren, nu zy ter
plaatse is.
Getuige verklaart dan, dat Dimitrof sedert
1905 secretaris-generaal van het arbeiders-syn
dicaat van de communistische party is.
Beklaagde Dimitrof interrumpeert: De ver
taling is niet juist.
Voorzitter: Dimitrof, u hebt te zwijgen. Wan
neer deze zaak afgeloopen is kunt u protsteeren.
Als Dimitrof nieuwe opmerkingen maakt,
roept de voorzitter: U moet zwijgen.
In verder antwoord op vragen van den voor
zitter verklaart getuige eerder, dat haar broer
ook lid is van de Bulgaarsche communistische
partij; bovendien is hij sedert 12 jaar onafge
broken vertegennwoordiger van de party in het
parlement geweet.
De voorzitter verklaart dan, dat hieraan niet
getwijfeld is en vrakgt dan getuige of zij met
haar broer in briefwisseling heeft gestaan.
Getuige bevestigt dit en zegt, dat haar broer
haar geschreven heeft, dat hy het voor zijn
plicht hield in Duitschland voor de Bulgaarsche
communistische party te werken en artikelen te
schrijven, welke zich met de Bi/.gaarsche partij
bezig houden.
Dimitrof interrumpeert: De arbeidersklasse.
President: Dimitrof, het is de laatste
keer, dat ik er u aan herinner, dat u niet moogt
interrumpeeren.
Dimitrof: De vertaling was niet heele-
maal juist. Ik vraag aan getuige, of ik haar
geschreven heb, dat de internationale party-
correspondentie wekelijks een tot drie artikelen
over de Bulgaarsche toestanden van mijn hand
heeft gebracht.
Getuige: Ja, dat heeft hy my geschreven.
Dimitrof: Heb-ik u ook niet geschreven,
dat ik bezig ben aan een geschiedenis van Bul-
garije's revolutionnaire arbeidersbeweging?
Ook dit bevestigt getuige, evenals de verders
vraag, of hij haar niet heeft medegedeeld, dat
hij de campagne in Bulgarije door zyn werk
zaamheden en door zijn reis naar Parijs had
willen bevorderen.
Getuige verklaart op een vraag, dat zy ook
meermalen Popof en diens vrouw heeft ont
moet. Getuige zelf woonde van 1926 tot 1933 on.
onderbroken te Moskou.
De president maakt er op opmerkzaam, dat
getuige eerst verklaarde zich enkele ontmoetin
gen niet te kunnen herinneren en nu plotseling
eiken door Popof aangegeven datum weet te
bevestigen.
De procureur-generaal verklaart: Propof stelt
voortdurend suggestieve vragen. Juister zou het
zijn, wanneer getuige gevraagd zou worden,
waar zy volgens haar herinnering Popof heeft
getroffen.
De president verzoekt den tolk, er op te wyzen
dat suggestieve vragen, aan een Duitscher ge
richt, niet toelaatbaar zyn.
PRAAG, 24 Sept (Reuter) Tydens wed
strijden voor motorfietsen op de baan van Mo
ravisch Ostrau kwamen twee motorrijders tus
schen de toeschouwers terecht; een der rijders
werd gewond, terwyl verder nog drie personen
zwaar en drie licht gewond werden. Een andere
deelnemer reed op een weg, die voor het pu
bliek gesloten was, doch waarop zich toch men-
schen bevonden. Drie personen werden daar
zwaar en zeven licht gewond.
CHARBIN, 25 Sept. (Reuter). De consul-
generaal van Sovjet-Rusland heeft den minister
van Buitenlandsche Zaken van Mandsjoekwo
een in scherpe bewoordingen gestelde nota
overhandigd, waarin hij protesteert tegen de
arrestatie van drie Russische beambten van
den Chineeschen Oosterspoorweg, onder be
schuldiging van sabotage.
Hij eischt him onmiddellijke invrijheidstel
ling.
PEKING, 24 Sept. (VJD.) Een Japansch vlieg
tuig heeft Zaterdag boven Peking pamfletten
uitgeworpen, waarin den Chineeschen generaal
Fang Tsjeng Woe wordt gesommeerd zyn 2OC0
man uit de gedemilitariseerde zóne terug te
trekken.
