INCASSO-BANK n.v.
HANDELSCREDIETEN
STADSNIEUWS
VELO'S zijn niet duur
g
ZATERDAG 30 SEPTEMBER
WASCHMACHINES vanaf fl. 30.-
WRINGMACHINES vanaf fl. 13.-
Kap. 3o.ooo.ooo.— Haarleiü - Kruisweg 59 Reserve j 9.300.000—
MANNENKOOR
,DIE SPAERNE SANGHERS"
Algemeene ledenvergadering
VOOR DEN POLITIERECHTER
Het politieke „spel"
Propagandiste-ijver
Een paar handschoenen
Nachtelijke wraak
BIJ ZIEKTE IN HUIS
HET
WIT-GELE KRUIS
PROVINCIAAL ZIEKENHUIS
Jaarverslag over 1932
Openstelling der St. Vincentius-
bibliotheken
Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Haarlem en omstreken
BALLET JOOSS
EXPOSITIE KUNSTHANDEL
SMIT
Ten bate van Jan Wiegman
GRAALNIEUWS
Algemeen nieuws
Straperlo te Noordwijk
Nieuw-Guinea
Katholische deutsche Seelsorge
Katholisches deutsches Heim
„St. Agnes"
Katholischer deutscher Seelsorger
(Rektor)
Personalia
Politie
|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiii!i!!ii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiini!iiiig^g^j§^^£ BRIEVEN i
D'n Dré vertelt deuze week 'tien gewoon v erzinseltje
Ver, heel ver
Daar was 'ns
'n volkske
van hier
Men meldt ons:
Dezer dagen werd in de Kroonzalen van het
restaurant „Gebr. Brinkmann" de algemeene
ledenvergadering gehouden van „Die Spaerne
Sanghers".
De voorzitter, de heer L. Schoorl, opende de
vergadering met een woord van welKom en uitte
zijn vreugde over het feit, dat de ieden zoo tal
rijk waren opgekomen. In het kort werd nog
even aangehaald, wat alzoo gepresteerd was van
den oprichtingsdatum af. Vooral het afgeloopen
seizoen was zeer druk geweest, misschien bij
nader inzien te druk, doch er is hard gewerkt,
en'daarom dankte de voorzitter alien hartelijk,
in het bijzonder den directeur, den heer L. Du-
vosel.
Natuurlijk heeft ook de vereeniging te kam
pen gehad met de tijdsomstandigheden, door
dat er leden zijn, die door particuliere omstan
digheden, hetzij geheel, hetzij tijdelijk als lid
bedanken. Maar niettegenstaande ze nog zoo'n
jonge vereeniging is, doorstaat zij dezen storm
goed, dank zij ook den krachtigen aanwas, die er
voorheen was, zoodat de vereeniging bij het
begin van dit seizoen nog een vooruitgang in
het ledenaantal mag boeken, evenals met de
kunstlievende leden. De voorzitter besloot met
de aansporing om vol moed en energie het
nieuwe seizoen in te gaan.
Hierna bracht de secretaris zijn verslag uit
over het afgeloopen seizoen '32'33. Uit den
aard der zaak was dit een lijvig verslag gewor
den, door de vele gebeurtenissen, die hadden
plaats gehad; want niet alleen twee concerten
waren uitgevoerd, doch ook een extra-concert
voor de werkloozen, Willem de Zwijger-herden
king, Zangersfeest te Utrecht, uitgifte van het
maandblad en nog andere interne, aangelegen
heden der vereeniging werden besproken. De
leden volgden dit voorlezen van het verslag
aandachtig en brachten den secretaris door een
applaus hun dank ervoor.
Het financieele verslag en de begrooting voor
het volgend jaar werden daarna door den pen
ningmeester uitgebracht. De begrooting werd
ook, na weinig belangrijke opmerkingen, goed
gekeurd. Tot lid van de verificatie-commissie
werd gekozen de heer Schuddeboom.
De periodiek aftredende besturusleden, de
heeren H. Dankelman en H. Pot, werden her
kozen. De afgevaardigden van het congres van
het K.N.Z.V., te Maastricht, brachten hun ver
slag uit, en de heeren J. van Pareeren en C. J.
Roozen werden benoemd als afgevaardigden
voor het as. congres.
De voorzitter sloot deze in alle opzichten ge
animeerde en druk bezochte vergadering en
hoopte op aller trouwe^ medewerking op de a.s.
repetities. Het werk „Germinal", dat aan het
eind van het vorig seizoen op verlangen van
vele leden in studie is genomen, naar aanlei
ding van het succes, dat de dirigent daarmede
heeft gehad met het Kon. Rotterdamsch Man
nenkoor, te Utrecht, naast de andere werken
van het programma voor het a.s. concert, ver-
eischt veel en ernstige studie.
Er zijn voor het a.s. seizoen nieuwe plannen,
dus welgemoed aan het werk voor het eerst
volgend concert op 22 November a.s.
De Haarlemsche politierechter, mr. A. L. M.
van Berckel, die op de zitting van Vrijdag
morgen voor zijn zieken collega moest inval
len, kreeg heel wat burenruzietjes, mishande
lingen en beleedigingen zelfs van politieken
aard! te verduwen.
Zoo had in het overigens vredige dorpoje Koog
a. d. Zaan op een Zomerschen dag verdachte
J. D. zijn rijwiel bestegen en een tweetal even
eens fietsende nationaal-socialisten gepasseerd,
die lachtenDat was een provocatie, meende
onze -kameraad, want ze lachten mij uit. Hen
ging daarom naast de beide aanhangers-van-
een-sterk-gezag rijden en riep hen toe: Zipzoo,
s.... (hier volgde een zeer onheusch woord,
dat wij, om de goede toon in onze courant te
bewaren, zullen weglaten) nu heb ik je" Ten
minste dat beweerde een der nationaal-socia
listische getuigen.
Verdachte verklaarde „slechts" geroepen te
hebben; „Ziezoo grijnslach nu eens, waar ik
bij ben...,"
Wij weten niet of de nazi's aan deze vrien
delijke uitnoodiging gevolg hebben gegeven,
maar in ieder geval werd beweerd door de beide
gtuigrn, dat verdachte toen zóó met zijn fiets
gelaveerd had, dat beiden genoodzaakt waren af
te stappen, om ongelukken te voorkomen. Het
ongeluk kwam echter toch, want verdachte gaf
één van hen, den 17-jaigen L. S. S. een klap
onder zijn neus, wat een tandbloeding tenge
volge had eneen proces-verbaal.
Verdachte ontkende het getuigenis pertinent,
er was geen woord van waar! De getuige, die
zijn bloed onvrijwillig voor de goede zaak had
geofferd, had zich met zijn fiets omgedraaid
om zich op het politiebureau te beklagen over
de beieediging door verdachte en.... was toen
over zijn fiets gestruikeld. Heel logisch!
De officier van Justitie eischte veertien da
gen gevangenisstraf.
De politierechter maakte er 14 dagen voor
waardelijk van met een proeftijd van drie jaar
en ƒ5.boete.
Op de chocolade-fabriek van de firma Pette
te Wormerveer waren in de maand Juli van dit
jaar eenige fabrieksmeisjes ontslagen. Vanzelf
sprekend vonden de betrokkenen dit zeer on
aangenaam en in verband daarmede had een
bepaalde werknemersbond een vergadering be
legd. Veel animo bestond er wellicht voor deze
vergadering niet, want op den ochtend van 13
Juli (een ongeluksdag dus!) was een propa
gandiste het fabrieksterrein opgewandeld,
naar de portier, als getuige gehoord, verklaar
de, pad in het scliatflokaal de fabrieksmeis
jes om zich heen verzameld en ze in klare en
meesleepende bewoordingen opgewekt om ge
noemde vergadering te bezoeken. De portier,
die een beste man is met veel medegevoel voor
zijn medemenschen, keek eerst te zaak eens
rustig aan, maar ze begon hem al gauw te ver
drieten. Hij stelde het gesprokene heelemaal
niet op prijs en sommeerde de porpagandiste
kort en goed de fabriek te verlaten. Het meisje
het zich echter niet „op haar kop zitten" en
weigerde krachtig en robust, zooals de zwakke
sekse is, de fabriek zelfs na de derde sommatie
van den portier te verlaten. Nu vond deze het
welletjes en riep den sterken arm van de poli
tie te hulp, die de profete-in-den-dop een pro-
cea-verbaal wegens „huisvredebreuk" neer
schreef. Ze was echter niet voor den politie
rechter verschenen, wat jammer was want nu
konden wij haar redenaars-, beter redenares-
sentalent niet beoordeelen.
Een fabrieksmeisje werd als getuige gehoord
en bevestigde de verklaringen van den portier.
De Officier van Justitie vond de daad'van
het meisje zeer brutaal en eischte een maand
gevangenisstraf, waarvan de politierechter 14
dagen maakte.
Een juffrouw uit Beverwijk, die aldaar een
paar handschoenen van den stand van een
marktkoopman gestolen had, werd bij verstek
veroordeeld tot een boete van f 50, of 25 dagen
hechtenis. De Officier van Justitie had 6 we
ken gevangenisstraf geëischt.
Het werden dus een paar heele dure hand
schoenen!
In het nachtelijk duister van 6 September j.l.
reed de automobilist H. T. in de omgeving van
Bennebroek met zijn auto en werd zeer gehin
derd door den schijnwerper, welke zich be
vond op een voor hem rijdenden auto, bestuurd
door den heer W. K.
De gehinderde automobilist „liet het er niet
bij zitten" en wilde den auto passeeren. De
bestuurder ervan vermeerderde echter zijn snel
heid, zoodat passeeren onmogelijk werd.
Het werd een strijd op leven en dood midden
in den nacht. Beide auto's vlogen met een
volgens getuigen duizenlingwekkende vaart
over den weg, maar op den Rijksstraatweg be
haalde de achtervolgende en woedende
automobilist T. de overwinning. Hij passeerde
den auto van zijn rivaal en dwong deze tot
stoppen. Dat daarmede de kwestie niet beëin
digd was, verwacht idereen, die de woede van
driftige automobilisten kent!
Bijna uit zijn vel springend van kwaadheid
stapte de heer T. uit zijn auto, rukte het por
tier van den anderen wagen open en vernielde
de toeleidingsdraad naar den plagenden schijn
werper, zooals hij dacht, maar dat had hij mis,
want hij vernielde.... een richtingaanwijzer.
Die vernieling bezorgde hem een proces-ver
baal dat proces-verbaal bezorgde hem op
zijn beurt een dagvaarding en de dagvaar
ding bezorgde hem een veroordeeling tot f 100
boete; overeenkomstig den eisch van den Offi
cier van Justitie.
Deze meende bovendien, dat verdachte zoo
langzamerhand voor gevangenisstraf in aan
merking komt, omdat hij al tweemaal wegens
onbeheerschte woede-uitvallen veroordeeld was.
Eerst gepleagd en dan nog een boete, wat
is de wereld toch onrechtvaardig!
Katholieken van Haarlem!
Weet gij nog niet wat het Wit-Gele Kruis is?
Dat is haast niet te gelooven! En toch, vele
Katholieken in Haarlem schijnen het nog niet
of niet voldoende te weten, anders waren zij
reeds lang lid van het Wit-Gele Kruis gewor
den.
Welnu, luister!
Het Wit-Gele Kruis is de Katholieke Sociale
organisatie in Haarlem, welke zich ten doel stelt
de R. K. Wijkverpleging en de R. K. Kraam-
verzorging.
Voor de wijkverpleging zijn vier bekwame ge
diplomeerde verpleegsters, terwijl een magazijn
met hulpmiddelen voor de verpleging kosteloos
ter beschikking van de leden staat.
Ook de afdeeling „Kraamverzorging" mag
zich in veler belangstelling verheugen. Via deze
afdeeling wordt ook bemiddeling verleend voor
de noodige verloskundige hulp.
Dit wat de taak van het Wit-Gele Kruis be
treft!
Maar nu wij u toch met deze mooie en hoogst
nuttige, ja noodzakelijke organisatie in kennis
brengen, moet de kennismaking maar zoo goed,
zoo volledig mogelijk zijn.
Zooals we reeds zeiden, 't Wit-Gele Kruis is
een sociale organisatie. Samenwerking van al
len is dan ook noodig om overal waar hulp ver-
eischt wordt, deze te kunnen bieden.
Denk nu niet, dat het Wit-Gele Kruis voor
hen die financieel meer gezegend zijn alleen te
vragen en niets te bieden heeft! Zóó is het in
derdaad niet! Ook voor hen kan de wijkver
pleging en zeker ook het magazijn, in tal van
kleinere gevallen van zeer groot belang zijn. In
hoeveel gevallen kan men reeds niet geholpen
zijn door een kleine aanwijzing van een des.
kundige verpleegster? Hoe dikwijls gebeurt het
niet, dat men bij een ziekte plotseling en soms
voor korten tijd een hulpmiddel noodig heeft?
Voor rijken en armen is het Wit-Gele Kruis
derhalve de vereeniging.
Als ge een en ander eens goed overweegt,
zult ge het met ons eens zijn, dat eigenlijk ge
heel Katholiek Haarlem lid behoorde te zijn
van 't Wit-Gele Kruis. En dat kan, want lieusch
de contributie is laag genoeg. Voor ƒ2.40 per
jaar plus de inningskosten kan men reeds lid
zijn. En dat bedrag kan desgewenscht nog in
maandelijksehe, driemaandelijksche of half-
jaarlijksche termijnen worden betaald
En daarvoor heeft men dan kosteloos recht
op wijkverpleging en op het gebruik van hulp
middelen.
Wjj behoeven niet te zeggen, dat die ƒ2.40
per jaar een minimum is. Voor hen, die wat
meer te missen hebben, mag dat bedrag ook
5.7.50, 10.of meer zijn.
Maar vóór alles: wordt lid van 't Wit-Gele
Kruis. Bedenkt u niet langer, maar geeft u zoo
spoedig mogelijk als lid op bij een der leden
van ons bestuur.
Het bestuur der afd. Haarlem van
„Het Wit-Gele Kruis":
R. SCHLATMANN, president,
v. Eedenstr. 6.
Mej. M. PEETERS, vice-presidente,
Bloemendaal.
H. MEEUSEN, secretaris,
Kleverparkweg 21 A.
A. BaR, penningmeester, Slingerweg 4,
Aerdenhout.
Dr. J. H. v. BEERS, Van Eedenstr. 17.
Dr. TH. KOOT, Kleine Houtweg 125.
W. J. B. v. LIEMT, Lorenzplein 35.
E. 52
Aan het Jaarverslag van het Provinciaal
Ziekenhuis nabij Santpoort over 1932 ontleenen
wij het volgende:
In de algemeene wijze van verplegen kwam
dit jaar geen principieele wijziging.
De instelling van een eenvoudige vooroplei
ding voor de leerling-verplegenden kan als een
aanwinst van beteekenis worden beschouwd.
De geneeskundige behandeling ondervond, in
veel sterkere mate dan wij aanvankelijk zelf
hadden verwacht, den gunstigen invloed van
het feit, dat het Ziekenhuis thans beschikt over
een eigen specialist voor interne geneeskunde.
Het maximum-aantal is voor de aangewezen
afdeeling vastgesteld op 143 vrouwen en 145
mannen en voor het gestichtsgedeelte op 925
vrouwen en 305 mannen.
Wij hadden in het afgeloopen jaar bij voort
during een groot aantal (varieerend van 29
67) open plaatsen, waarvan een belangrijk ge
deelte de aangewezen afdeeling betrof.
Het aantal opgenomen lijders aan' ouder -
domspsychosen blijft, op bijna verontrustende
wijze, toenemen. (Het bedroeg in 1930: 49 in
1931: 57 in 1932: 68).
Behandeld werden o.m. 24 Syphilispsychosen
en 55 Psychoneurosen.
De exploitatierekening over 1932 geeft als
eindcijfer aan een bedrag van 1.795.096.35,
tegenover 'n geraamd bedrag van ƒ1.890.435.50.
De lasten bleven derhalve ƒ95.339.15 beneden
de raming.
Tegenover deze mindere uitgaven staat een
geringere optvangst aan verpleeggelden van
ƒ36.102.40, wat aan het kleinere aantal ver-
pleegdagen toe te schrijven is.
De bijdrage der Provincie, welke op ƒ265.000
was geraamd, kan worden vastgesteld op
207.554.49.
De verpleegprijs der derde klasse patiënten,
welke over 1931 ƒ1.054.70 bedroeg, onderging
weinig verandering en is nu berekend op
ƒ1.047.79 en bleef dus belangrijk onder het op
grond van de begrooting becijferde bedrag ad
1.090.—.
De begrooting is geraamd op een totaal be
drag aan baten van ƒ1.828.872.50, aan lasten
van ƒ1.695.287.—.
Het bestuur der St. Vincentius bibliotheken
bericht ons, dat haar op de verschillende pun
ten der stad gevestigde bibliotheken in de eer
ste week van October weer zullen worden open
gesteld.
In de afgeloopen maanden zijn alle boeken
weer grondig nagezien en opnieuw gekaft en
gebonden. Daarenboven werden alle bibliothe
ken met 100 nieuwe nummers uitgebreid. Voor
al dit laatste zal de telkenjare terugkeerende le
zers interesseeren. Voor de ouderen zijn dit boe
ken van van Schendel, Sinclair, Emil Fiedler,
Jeanne Oterdahl, Courths-Mahler, Ivans, Wolf-
fenbuttel-v. Rooyen, enz., zoodat de rubriek
„boeken voor ouderen" nu in elke bibliotheek
uit meer dan 1000 van de nieuwste en oudere
boeken bestaat.
Ook de rubriek „godsdienstige werken" on
derging uitbreiding. De jongens en meisjes zul
len verrukt staan by het zien van de nieuwe
boeken, waarmede de speciale afdeelingen voor
hen, zijn uitgebreid. Zij weten dat nergens zoo'n
groote verzameling prachtige jongens- en meis
jesboeken voorhanden is dan in de St. Vincen
tius Bibliotheken.
De „één cents kinderbibliotheek", welke ver
leden jaar met 29 nummers werd opgericht, en
waarvoor direct zoo'n groote belangstelling be
stond, is mede daarom nu tot 60 nummers uit
gebreid. U moet deze alleraardigste frissche kin
derboekjes zien, waar de allerkleinsten terecht
verzot op zijn!
Ok nu kan de St. Vincentius-bibliotheek weer
met trots haar poorten openen. Het aantal
uren dat de boeken worden uitgereikt is ver
meerderd, de keuze van boeken alwéér vergroot,
en de prijs is nog steeds even laag gebleven.
De St. Vincentius-bibliotheken willen de
slechte lectuur en haar gevolgen bestrijden door
goede boeken tegen lagen prijs ter leen te geven.
Verleden jaar maakten ruim duizend lezers van
deze bibliotheken gebruik en werden ruim 48000
boeken uitgereikt.
Voorwaar een mooi resultaat. Maar verdient
hét streven en werken her bibliotheek-commis-
sie nog geen grootere beantwoording? Als alle
katholieken die op 't oogenblik nog duur uit
z.g. neutrale bibliotheken boeken leenen, en
daardoor ongetwijfeld hun geloof en hun zeden
in 't grootste gevaar brengen, voortaan uit de
St. Vincentiusbibliotheken, a 3 cent per boek
per week, komen lezen, dan pas is de commissie
dezer bibliotheken tevreden en acht zij haar
doel bereikt.
Zij hoopt verder door haar boeken aan velen,
oud en jong, in de donkere wintermaanden, ge
noeglijke en ontspannende, alsook leerrijke en
heilzame leesavonden te mogen bezorgen. Zij
stelt daarvoor haar bibliotheken voor een ieaer
open en heeft daarnaar haar voorwaarden ge
regeld. Hierover, alsook over de tijden, dat ae
bibliotheken zijn geopend, lichten U de adver
tentie in dit nummer en de aanplakbiljetten Ih
de kerkportalen, enz. in.
Van den Directeur van den Economischen
Voorlichtingsdienst ontving de Kamer de mede-
deeling, dat de nieuwe regeling betreffende de
consulaire facturen voor Brazilië eerst op 31 Oc
tober a.s. in werking zal treden.
Belanghebbenden kunnen nadere inlichtingen
verkrijgen ten kantore der Kamer, Nassauplein
6, Haarlem.
Bij verordening van 20 September 1933 zijn
een aantal wijzigingen aangebracht in het
Duitsche tarief.
Belanghebbenden kunnen hiervan eveneens
inzage krijgen op het secretariaat der Kamer,
Nassauplein 6, Haarlem.
Men schrijft ons:
Het Ballet Jooss komt 8 October in Haarlem
en onwillekeurig denken wij aan het groote
succes dat 't ensemble hier den laatsten keer
behaalde met zijn opvoering van Der Grüne
Tisch, Ein Bal in Alten Wien, Moderne Gros-
stadt en andere balletten. Het ensemble, dat
verleden jaar nog vast verbonden was aan de
Essener Opera, heeft zich, gezien de vele aan
vragen, uit alle deelen van de wereld, daarvan
thans losgemaakt en voert sinds 1 Augustus een
zelfstandig bestaan. De eerste twee maanden
van dit seizoen waren echter uitsluitend gewijd
aan de instudeering van enkele geheel nieuwe
balletten, alle volgens choreographie van Kurt
Jooss en op muziek van den componist Fritz a.
Cohen. Vanaf 1 October zijn de voorstellingen
vastgelegd in Nederland tot den 16de, omdat
men den 18en reeds van Le Havre scheep zal
gaan naar Amerika. Voor Februari volgt dan
weer een seizoen in Engeland, Parijs, Zwitser
land, Weenen Praag en Scandinavië.
Na hun laatste optreden in Nederland be
zocht het ballet o. a. de Volkenbondsstad Ge
neve. Met spanning werden door de artisten
deze voorstellingen tegemoet gezien. Was dit
niet „de" stad van de echte groene tafel? In
derdaad toonde het publiek zich aanvankelijk
eenigszins gereserveerd, maar ook hier zege
vierde het genie van Kurt Jooss en de groote
aangrijpende levenswaarheid welke uit zijn
scheppingen spreekt. Het werd een spel van
diplomaten, want alle afgevaardigden zonder
onderscheid bezochten de voorstellingen.
Ook in Parijs trok dit Duitsche ensemble be
langstelling toen het in de Salie Pleyel voor
stellingen gaf. Paul Boncour, de minister van
Oorlog, deelde zelfs handteekeningen uit op de
J ooss- programma's
In Juni bezocht het ensemble, al met even
veel succes, landen. Toevallig vielen ook daar
de voorstellingen juist samen met de groote
internationale conferentie. Jooss veroverde in
korten tijd een wereldnaam.
Dat was niet te verwonderen.
Want wat is het groote geheim van zijn
kunst? Dat is zijn onnavolgbare regie. Hij weet
uit zijn dansers en danseressen acteurs en ac
trices te maken, wij zien geen acrobatische toe
ren, geen onlogische sprongen en onbegrijpe
lijke bewegingen; wij zien „menschen" voor ons,
brokken leven, wij worden meegesleept door de
smart en de vreugde van het gebeuren daar
voor ons op het tooneel.
Dat was de groote onthulling die Jooss ons
bracht!
De Wiegmans hebben als kunstenaars een ge-
renommeerden naam in ons land. Daar is om te
beginnen de begaafde Matthieu, die ons zijne
moderne, expressionnistische kunst bracht en
die, vooral als hij schildert op religieus gebied,
in de kleur kan zijn van een prachtige wijding
en bezieling.
Zijn licht is ontroerend schoon. Hij is een
schilder, waar wij, katholieken, trotsch op mo
gen zijn. Het is waar, dat zijn vormgeving af
wijkt van de traditioneele, maar zij is in haar
oorspronkelijkheid den tijd^ellieht vbor&fc !Dè
excessen ervan, zoo deze mochten bestaan, zul
len vanzelf meer verdwijnen.
Piet en Jan Wiegman sluiten zich op waardige
wijze aan by hun broer, al heeft ieder dan ook
een eigen interpretatie. Jan Wiegman treedt
meer op den voorgrond als teekenaar en illus
trator. Het is over hem, dat wij het hier in het
bijzonder even willen hebben. Hij is thans zoo
goed als hersteld van het ongeval te Heemstede
en kan over eenige maanden weer in het groote
gezin worden opgenomen.
Kunstbroeders kwamen nu op het sympa
thieke idee om ten bate van hem en zijn gezin
een of meer werken af te staan, deze gezamen
lijk te exposeeren in de achterzaal van den
kunsthandel Smit, Grootë Houtstraat, en aan
deze expositie, waarvan niet verkocht wordt,
een verloting te verbinden.
Gelukkig schijnt deze opzet geslaagd. Velen
kwamen reeds kijken en velen namen een of
meer loten. Hopen we, dat de baten beteeke-
nend mogen zijn.
De heer Smit heeft van de ten geschenke ge
kregen werken een prettig arrangement ge
maakt.
Zeer bekende kunstenaars droegen een werk
bij. Op de eerste plaats Matthieu en Piet. Zij
schonken waardevolle stukken. Voorts zonden
in: Charlie Toorop, A. Colnot, John Raedeker,
Wim Schumacher, Herman Moerkerk, Leo Ges
tel, Else Berg, K. Verwey, Josseaud, Wesseling,
Boot, Miolee, W. Sluyters, Pieck e.a.
Allen klinkende namen dus op beeldend ge
bied.
Charlie bracht typische „Kaartspelers," Rae
deker een pracht kop (teekening), Moerkerk e|p
mooie aquarel, Wesseling een verdienstelijk
landschap, Boot een schoone romantische schil
dering, Wim Schumacher een vrouwen-portret,
enz.
Wij kunnen onzen lezers adviseeren eens een
kijkje te gaan nemen. Koopen hoeft men, ja
kan men zelfs niet. Men kan wel een lootje ne
men (ad 50 ct.) of meerdere loten, men kan
deze ook aanvragen bij den heer Heilo te Haar
lem. (Gironummer 155427).
Op deze wijze steunt men een zeer goede zaak
en men heeft veel kans in het bezit te komen
van een waardevol en aantrekkelijk kunstwerk.
d. H.
GR AALHUIS ST. JEANNE D'ARC
Spaarae 29
De clubs gaan Maandagavond gewoon door,
al is er filmavond.
De Armenactie_club moet bij elkaar komen
dezen avond. Menschen, er is werk aan den
winkel!
De Mandolineclub van Overveen wordt nu
op Maandag voor het eerst op het Spaarnehuis
gegeven.
Wanneer de hockey-dub van Zondagmiddag
begint, wordt nog nader bekend gemaakt.
Donderdag van 7 tot 8 uur is er een Hand-
werkclub opgericht voor aspirant Graalledec
(dus meisjes van 13 tot 15 jaar).
GRAALHUIS ST. STANISLAUS KOSTKA
Middenweg 116
De Inwijdingscursus van Zondag vervalt.
Om 3 uur Inkleedingscursus.
Woensdagavond om 8 uur Dadenclub.
GRAALHUIS ST. VERONICA
Emmastraat
Zondag 12 uur Dadenclub de „Justa's".
De inwijdingscursus is om 5 uur. Om half 7
inkleedingscursus. Na het Lof Dadenclub.
Woensdag 7 uur Dadenclub: „de fiere Blij
heid".
Donderdag 7 uur Dadenclub „de Zaaister".
De Lydwina-film wordt vertoond in de St.
Bavo, Smedestraat op Zaterdag-, Zondag- en
Maandagavond te 8 uur, met interessanten bij
film.
Als u nog niet in het bezit bent van kaarten,
ze zijn verkrijgbaar aan de verschillende club
huizen.
Naar wij vernemen heeft de burgemeester
van Noordwijk op het verzoek om verlenging
van de vergunning voor het beoefenen van het
Straperlo-spel afwijzend beschikt, zoodat de
vergunning onherroepelijk 30 September af
loopt.
Woensdag 27 September is alhier opgericht
afd. Haarlem der Ned. Kolonisatievereeniging
Nieuw-Guinea".
Op de oprichtingsvergadering was aanwezig
de heer J. van Keppel, oud-beambte der Gem.
Mijnb. Mij. ,3iUiton", benevens 12 adspirant-
kolonisten, die allen als lid toetraden.
Het bestuur werd samengesteld als volgt:
voorzitter: H. A. Torcque, Wouwermanstraat
32; secretaris: A. J. Gerritsen, Weteringstraat
14; penningmeester: W. Dolfin, van t Hoff-
straat 6 I. Leden: B. W. Jansen Jr., Rolland-
straat Ia en de heer C. Boonman, Kinderhuis-
.singel 24.
Frederikspark 8 - Tel. 12398
Spaarae 87 Tel. 11551
SONNTAG, den 1. Oktober, morgens 8.30
Uhr, hl. Messe mit Predigt und Gesang in
deutscher Sprache. Der Gottesdienst wird ge
halten in der St. Josephskapelle des Kinder -
hauses am Zijlsingel.
DONNERSTAG, den 5. Oktober, abends 8DO
Uhr Andacht mit Predigt und Beichtgelegen-
heit in der Paterskirche am Nieuwe Groen
markt.
MONTAG und FREITAG fallen die Sprech-
stunden des Rektors aus.
De heer J. van der Burch, 1ste violist van
het Residentie-Orkest, is benoemd als leeraar in
het vioolspel aan de Heemsteedsche Muziek
school.
Bij het politiekorps hier ter stede zijn als po
litie-agenten aangesteld de heeren T. L. Mulder
van Franeker en J. A van der Hurk uit Water
graafsmeer.
[JLVENHOUT, 26 Sept. 1933.
Menier,
Daar was 'ns
Ja, 'k gaai deuze week 'n
sprookske vertellen, amico,
waant ik zal oew maar rondweg en eer
lijk verklappen, da 'k zóówvèul te zeggen heb
deuze week en dat er zóówvèul gedachten deur
m'nen kop kronkelen, da 'k niet weet, waar ik
over schrijven zal! 'k Heb menschen gekend,
gij ok wel, denk ik, die 'nen heelen pen-
houwer opfratten, omda ze nie wisten wa ze
veur 'n briefke zouwen schrijven Maar ik zouw
vandaag wel 'nen heelen bussel penhouwers
op kunnen kluiven, omda 'k veuls te veul te
schrijven heb....!
En omda 'k nouw eenmaal niet gèren op*"rn
houtje bijt, hè 'k al die gedachten maar mee
'nen grooten ragebol uit m'nen kop geveegd
en besloten om 'nen doodgewoon verzinseltje
te vertellen.
Dus, daar was 'ns 'n Volkske en da leefde
op 'n eilaandje onder de tropische zon. Ver,
heel ver hier vandaan, waant niemaand wit,
waar da-d-eilaand verdwaald leet, in d'n Blaau-
wen Oceaan, waarin eiken avond de zon wier
uitgebluscht as 'n groen vuur.
't Volk dat daar woonde, zou nie hebben kun
nen zeggen waar 't vandaan kwam, maar daar
zijn wel meer volkeren, die da nie persies
weten, 't Was 'n dwergvolkske. De koning, de
grootste man van deuze wea-
reld, was ongeveer tachtig
centimeters hoog. Z'n Truike,
de koningin, was de schoonste
vrouw van deus weareld.
En as ik zeg: „deuze weareld", dan bedoel ik
daarmee, dat da volkske nie beter wist, of
huilie eilaandje wès de heele weareld! Maar da
tusschen hokskes. Die weareld was dan ok ver
schrikkelijk groot. Twee volle manen en één
kwart maan waren noodig gewist, om de
weareld te laten meten, deur de soldaten van
d'n koning. Ja, hij had 'n leger, deuze koning,
'n Leger van twaalf soldaten, die om de beurt
de wacht hielden veur 's konings paleis, ge
bouwd in de takken van 'nen kollesalen boom,
die 't dichtste bij de zon kwam, bij de maan
en bij de sterren, allemaal geschapen tot de
noodzakelijke illuminatie van 's konings paleis.
Verder was 't leger belast mee de vischvaangst,
veur de keuken van de koningin, militaire oefe
ningen en handhaven van de orde.
Zooas gezeed, de koningin was 'n schoone
dame. Zestig duim hoog, gekleed in 'n soorte
ment strooihuis en gepermanent mee apenvet,
zoowdat H. M.'s coiffure in kèèrsrechte pinnen
naar alle windstreken wees, bruingrijs van
teint en verder getooid mee küstelijke veeren-
kraansen om d'r enkels, was er veur dit volk
gin schoondere vrouw denkbaar, as deuze men-
schelijke spinnekop. De koning was dan ok op
en-top gelukkig. Sjuust as z'n volk.
Er woonde in 't Rijk 'nen grooten geleerde,
die altij veur z'n hut, mee z'n beentjes over
mekaar geslagen, zwaar zat te prakkizeeren.
Op 'nen goeien dag deed ie z'n „rokcostuum"
aan, om sjuuster te zijn: hij beplakte z'n eigen
mee de zuiveren schubbekes van 'nen visch,
streek bruinen modder in z'n haren en waschte
z'n voeten en ging op weg naar 't koninklijk
paleis. De wacht diende 'm aan en 'n oogen-
blikske later wier ie omhooggetrokken in 't
paleis, mee z'n hoofd omlaag. (Alleen de vor
stelijke familie en de soldaten gingen altij mee
d'r beenen omlaag mee deuze „lift". Hoogst
waarschijnlijk was deuze hofetikette 'n veilig
heidsmaatregel teugen sommigte lui, die mee
verkeerde bedoelingen naar 't paleis zouwen
komen). De „weareld" hee nooit geweten wat
d'n geleerde daar aan 't Hof is komen bespre
ken, maar na twee zonnen kwam de koning
hoogstdeszelfs naar de hut van z'nen geleerde
enten aanschouwe van heel 't volk, wier
daar, veur die hut, 'n tweede zon geschapen
Om d'n vrede te bewaren, d'n koning en de
zon gin concurrentie aan te doen, wier d'n ge
leerde, na deuze vertooning, na daankbetuiging
van Koning en Volk, plechtig opgehangen.
Daarna, as ie teruggekeerd was tot z'n veur-
vaderen, werd ie stijlvol verzwaard mee zorg
vuldig uitgezochte keien, en neergelaten in d'n
Oceaan, zoowdat ie eiken avond de zon zouw
zien opkomen aan d'n verkeerden kaant van
d'n waterspiegel. Kortom: 'n vorstelijke begra
fenis was z'n deel.
Wat ie gedaan had, om deuze eer deelachtig
te worren, zulde vragen, amico?
Hij had 't vuur uitgevonden. Hij had uit vuur-
steenen vonken geslagen en zoow 'nen plas vuur
water, petroleum die daar welde, aangestoken.
De proeven wieren herhaald en eindelijk had
den ze daar zóów dikkels „de zon nagemokt,"
dat de vuren gezien wieren, ver op d'n Oceaan
en'n paar blanke reuzen op 't eilaandje
kwamen aangestevend, komende uit 'n weareld
die achter de zon scheen te bestaan. Laangen
tijd hee d'n koning mee z'n soldaten geconfe
reerd, mee 't gevolg, dat de blaanke reuzen in
'nen nacht wakker wieren, in boonvezels gerold
as 'n coconneke. Groote tooverdingen wieren ge
vonden: op de reuzen en op d'r schip, 't Mooiste
en 't wonderlijkste waren twee paf-paffers, waar
vuur uit kwam en 'n vlug ding. De koning per-
beerde die „vlugge dingen" op z'n trotsche. la
chende soldaten endaar zat ie ineens zonder
leger. Ze vielen leuk teugen d'n grond, 't ko-
ninginneke klapte in d'r haandjes van ple
zier, maar de soldaten stingen nie meer op,
wa de bedoeling nie was gewist. En bovendien:
heel ongeriefelijk veur de keuken, de orde, de
wacht en van allerlei ander nuttige zaken. Mee
aandere woorden: d'n koning had z'n heele per
soneel uit de weareld gepaft en van kwaaiigheid
schupte-n-ie z'n Truike onder d'r strooihuis.
Toen stak ie z'n ermen deur de lussen van de
lift, liet 'nen zwaren keisteen over d'n tak val
len en zóów schoot ie omhoog, z'n paleis binnen
en daar hong ie de toover-paf-paffers weg in
'n donker hoekske van de „kleerkast", waar z'n
costuums van tabakssteelen hongen.
Op 't schip waren kollesale rijkdommen.
Om te beginnen 'n tooverglas, waar g'oew
eigen in zien kon. Heel 't volk mocht z'n eigen
daarin komen zien, van d'n koning, teugen be
taling van 'n zakske zout. 't Was 'n scheerspie
geltje van de blaanke reuzen, die vergeten wie
ren in d'r coconneke. 's Konings Trui hee weken
veur den scheerspiegel gezeten, zonder misselijk
te worren. Integendeel zelfs. Nouw wist ze pas
hoeveul schoonder ze was dan heur onderdanen
diegin strooihuis hadden en gin apenvet
mochten gebruiken. Ze wier ijdel.
En 'tvolk wier 'n bietje ongelukkig daardeur.
Waant schoon was H. M. altij gewist, maar
nooit trotsch! Maar daar was nog veul meer
aan boord van da wonderschip. Kisten vol mee
„vlugge dingen" en d'n koning voelde z'n macht
uitstijgen boven de Zon, die al die wonders ach
ter heur had gehad. Waant achter heur waren
die wonders vandaan gekomen
De twee blaanke reuzen wieren vergeten in d'r
coconnekes. Of had ik da-d-al gezeed?.
Pannen waren er! Om *n bad in te nemen,
telkens as de maan weer om was. Boeken waren
er, die ge uit mekaar kost scheuren en waar ge
prachtige lendendoeken van kost maken (veur
mooi weer tenminste
Platenzoowdat de Koningin virtien dagen
later 'n „hofbal" gaf, en toen gekleed was mee
Mariene Dietrich op-eh-d'ren rug.
Inkt was er, waar g'oew kippen mee kon ver
ven. Afijn, daar was van alles, zelfsjenever!
De koning perbeerde-n'-t- die aan te steken
mee de vuurstokken (de lucifers die ie gevonden
had waarop ie z'n eigen veur kaffer had uitge
scholden, omdat ie d'n Geleerde zo'n prachtige
begrafenis had gegeven veur die ongelukkige
vuursteentjes....!), maar toen de jenever nie
braanden wouw, toen pruufde-n-ie 'm en na de
eerste flesch wier ie weer pas wakker, toen ze
'm aan 't balsemen waren veur de begrafenis
feesten.
In 't kort de beschaving mokte gewoon
weg op 'n overweldigende manier d'ren entree.
Maar de blaanke reuzen wieren vergeten in d'r
coconnekes, of had ik da-d-al gezeed?
En d'n koning bleef betreuren de eer aan d'n
geleerde bewezen, veur z'n snerterige namaak-
zon, maar.... ok dwergen zijn maar men
schen!
Weer zat 'nen geleerde van deuzen stam zwaar
te peizen, mee z'n beentjes over mekaar gesla
gen, veur z'n hut.
D'n eerste had 't vuur uitgevonden, d'n deuze
vond de.... democratie uit!
'n IJdele koningin, die op de gewoonste werk
dagen zelfs d'ren strooihuis droeg; die teuges-
woorig durzichtige vruchten (radiolaampen van
't schip) om d'ren hals hing, die paf-paf deed
mee die vlugge dingen, as 'nen eerbare dwerg
heur nie aanstond, ollee, da kon niet deur
d'n beugel.
En d'n koningDie was zeuven dagen
van de week „lijk". (Na z'n eerste zattemans-
bui en z'n daarop volgende balseming bleef da
woord bestaan). En as ie nie lijk was, dan paf-
pafte-n-ie en lest was ie woedend, woedend as
'nen gevangen aap, omdat ie in de zon gin gaten
kost paf-paffen. En toen had ie werendig d'n
profeet mee gaatjes gemokt!
Deuze geleerde piekerde, piekerde en.... hij
stiohtte 'n vereeniging, 'n soortement van Recht-
sche partij, omda ze geïnspireerd wier op d'n
profeet-mee-de-gaatjes.
Maar de dwergen zijn maar menschen en
dus kwam er nog 'n partij, 'n Linksche, omda
ze slecht „rechts" kost zijn, waant 'n rechtsche
was er aL
Zoow brocht de beschaving de politieke par
tijen hier. Zoow ok kwam er 'n parlement en
toen toen wier 't Hof koning Paf-Paf en
koningin Strooihuis, 'n instelling, waar de twee
partijen geregeld om vochten.
t Wier 'n küstelijke geschiedenis.
tHof moest nog 'nen boom inrichten, en nóg
'nen boom, om de natie naar wèèrde te kunnen
representeeren. De partijen hadden al gaauw
ministers, kamerlejen en die déjen t ok nie
veur niks en elke partij had 'n leger en da
kostte al heel wa zakskes zout.
t Zout wier duurder en duurder en d'n stam
wier ermer en ermer.
Enongelukkiger ok.
Waant 't was 'n groote eer om lid van t par
lement te zijn en nog veul meer eer om mi
nister te zijn en om zoutbewaarder (ontvanger
zouwen wij zeggen) te zijn. Ok om generaal te
zijn en zoow.
Er kwam dus piek-en-pook, naijver!
De gelukkige bevolking, die hoe langer hoe
„beschaafder" wier, wier hoe langer hoe onge
lukkiger en op t lest hadden al die erme prulle-
mannekes van dwergkes "nen bult van de zware
belastingen die ze mosten torsen....!
*k Zouw er nog veul meer van kunnen zeg
gen, maar m'n velleke-n-is sjuust op tijd vol
en m'n vertesseltje mot dus maar uit zijn.
Waant nouw t eenmaal aan de belasting was
gekomen, nauw was er de aorigheid toch heele-
gaar af ok!
Dus veul groete van Trui en as altij gin hork»
minder van oewen
toet a voe
DRÉ
