IN EN OM HAARLEM Jubileerende trammannen V Keizersgraven A DONDERDAG 12 OCTOBER Van der Lubbe, een baken Brand in een café Een feestavond in het Gemeentelijk Concertgebouw Daad van een krankzinnige? DE BETEEKENIS VAN HET PROPAGANDAWERK DE WINKELIER BETAALDE STATIEGELD Voor bij hem gestolen flesschen. DE NAJAARSSTORM Wagens omver geworpen Te Halfweg HOE DE STORM HUISHIELD Het Circus Rausch te Heemstede is Woensdag door den hevigen storm geheel uit elkaar geslagen Te Heemstede Te Warmond Rede Prof. Dr. Steger - - Zand dringt woningen binnen Schuur in elkaar gedrukt Brand niet te blusschen Wind blaast alarm Kassen beschadigd Te Zaandam Te water gewaaid 4 LEENING HAARLEM Niet geheel geplaatst VERKEERSONGEVALLEN Auto tegen tram Auto rijdt trottoir op VAN ONZE RECHTBANK Inbraak te Bennebroek Rijwieldief Diefstal rijwiel plaatjes llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll 111Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllll lllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Het Volk" tracht in een vlotte serie ar_ tikelen en met te waardeeren objectivi teit een beeld te schetsen van den le vensgang van Van der Lubbe, den Nederland- schen Herostratus (Herostratus is de Griek, die uit zucht om zijn naam onvergetelijk te maken, den prachtigen tempel van Artemis te Ephese in brand stak), naar wien momenteel de be langstelling van de geheele wereld uitgaat. In de karakteranalyse, die „Het Volk" van hem geeft trok vooral de Leidsche periode in v. d. Lubbe's leven onze aandacht, de periode, waar in hij zich klaarblijkelijk ontwikkelde tot den onevenwichtigen, revolutionnairen fantast, die nu het medelijden van elk weldenkend mensch opwekt. Hoe deze sociale oriënteering plaats greep, schetst de schrijver in „Het Volk" leer. zaam en levenswaar o.m. als volgt: „Op straat maakt hij kennis met Preek van Leeuwen, een jongen uit een gereformeerd ge zin. die om zijn revolutionnaire gevoelens de ouderlijke woning verlaat en daarna, samen met den student Piet van Albada, een kamer be trekt in het perceel Uiterste Gracht 56, be woond door de familie Van Zijp. Zijn eigenaardigen stempel krijgt dit „pen sion" door de geaardheid van zijn bezoekers. Dezen zijn allen revolutionnair, felle vijanden van de kapitalistische maatschappelijke orde. Maar tevens zijn de jongelui stuk voor stuk te eigengereid om zich in eenigerlei organisato risch verband te kunnen voegen. Zij doen zich kennen als anarchisten van het zuiverste wa. ter. Ieder heeft zoo zijn eigen kijk op het we- reldgeval en heeft als het ware het recept voor de nooden van dezen kwaden tijd in den zak. Het is alleen maar jammer, dat de domme menschheid hardnekkig weigert zich naar de aanwijzingen van deze heelmeesters te gedra gen. Natuurlijk zijn de maatschappij-verbe teraars het onderling heftig oneens, hetgeen tot hevige en onophoudelijke disputen leidt. Juf. frouw Van der Zijp, die niet aan politiek doet, hoort het alles maar aan, doch soms wordt het haar te machtig en, met haar nuchteren kijk van arbeidersvrouw, slaat zij dan precies den spijker op den kop, wanneer zij zegt: „Ach jon. gens, jullie praten allemaal over wat anders en jullie weet geen van allen, waarover je het pre cies hebt!" Voor Van der Lubbe is deze wilde en ver warde omgeving een kolfje naar zijn hand. Hij gevoelt zich in dit wereldje vol vaag gedaas als een vischje in het water. Maar het is niet temin juist het milieu, waar een zoo oneven wichtige natuur als de zijne verre van had moeten blijven. Een strenge opvoeding in orga. nisatorisch verband en regelmatige arbeid had den dezen jongen, waarin toch reeds een ze kere zelfgenoegzaamheid en zucht om zich te doen gelden naar boven borrelde, wellicht nog in het goede spoor kunnen brengen. Het voort durend verkeer met anarchistisch georiënteer de vrienden, het zich bewegen in een schijn, wereldje vol holle phrasen, het vagebondeerend leven, waartoe zijn invaliditeitsrente hem in staat stelde, hebben uit hem een volslagen on maatschappelijke doen groeien. Wij zien hem in actie op de openbare straat. Indien er met de politie geknokt moet worden is hij haantje de voorste. Hij is niet boos op de politie-mannen, die hem ongenadig sloegen. „Zij begrijpen mij niet, zij kunnen mij niet begrij pen. Als zij mij maar begrepen, dan zouden zij zich bij ons aansluiten!" klinkt het pseudo- Messiaansch verzoenende woord. Zijn verweer tegen het Burgerlijk Armbestuur, dat hem hulp onthoudt, die hij noodig heeft om zich op een kamer eenigszins te installee. ren was: de hongerstaking en Rinus krijgt door deze Gandhi-imitatie zijn zin. Maar een andermaal deinst hij er niet voor terug de rui ten in te slaan, hetgeen hem drie maanden brommen bezorgt. Zoo scharrelt v. d. Lubbe met zijn kleine in validiteitsrente, die tusschen f5 en f7 per week schommelt, door het leven. Hij heeft plan nen tot regelmatigen arbeid, wil een negotie in groenten beginnen en dan weer een boekwin. keltje. Maar van deze goede voornemens komt niets terecht. De zucht om in zijn Leidsche we reldje van maatschappij-verbeteraars een rol te spelen behoudt de overhand. Merkwaardig is ook de lectuur, die hij uit de Openbare Lees zaal betrekt. Naast „Het Kapitaal" van Marx, treft men er „Productie en Welvaart" en „He den en Morgen" van Henry Ford aan, zoomede reisbeschrijvingen van Sven Hedin. Tot een regelmatige verstandelijke vorming, tot een bepaalde scholing komt het echter niet. Daar. voor is hij te onrustig, te verward en te weinig standvastig." Wat hier over v. d. Lubbe in Leiden verteld wordt, had evengoed woord voor woord op een Haarlemschen jongen van toepassing kunnen zijn. De toestanden te Leiden verschillen niet van die in Haarlem en andere Hollandsche ste den en het is ónze schuld niet, dat wij bij het lezen van deze karakterschets als vanzelf aan iemand als den Haarlemschen Oversteegen den ken. Hadde het toeval v. d. Lubbe in Haarlem inplaats van in Leiden gebracht, het zou hem waarschijnlijk niet anders zijn vergaan dan nu. Welnu, dan is v. d. Lubbe een felle aanklacht tegen den tijd, die pas achter ons ligt, want wij willen vastleggen, dat v. d. Lubbe zich tot een uit het lood geslagen mensch ontwikkelde door zijn on}gang met even hulpelooze kameraden als hij en door de jdubbeltjes-wetenschap, die hij opdiepte uit de boeken van de Openbare Leeszaal in een tijd, dat wij hier in Haarlem onze heftige raadsdebatten hadden over het al of niet ter lezing leggen in de Openbare Lees zaal van geschriften als „De Tribune" en de honderd en één leugenachtige ophemelarij van het ook nu nog hongerlijdende Sovjet.Rus land. Dat was in den tijd dat in onzen Raad de overtuiging werd uitgesproken, dat derge lijke lectuur een derailleerenden invloed moest hebben op de onrijpe en tot behoorlijke studie- onbekwame lezers van dergelijke lectuur en dat gewezen werd op de désastreuse gevolgen, die deze soort lectuur voor onze samenleving kon hebben. Dat was in den tijd, dat van andere zij de in onzen Raad ook van liberalen kant daartegenover in naam van de vrijheid van meeningsuiting en de vrijheid van onderzoek voor rijp en groen, de grootste bandeloosheid als de opperste wijsheid in het besturen van een openbare leeszaal werd aangeprezen. In. dien iemand toen den leden van den Vrijheids bond de mogelijkheid zou hebben voorgehouden, dat een der bezoekers van de Openbare Lees zaal door de daar voorhanden lectuur er toe zou kunnen komen den Rijksdag in brand te ste ken, zouden zij dien spreker waarschijnlijk hoog hartig hebben uitgelachen. De feiten toonen nu de juistheid van de toen gegeven waarschuwin gen aan. In het licht, dat bovenstaande schets uit „Het Volk" op v. d. Lubbe geeft, mogen wij er ook nog de aandacht op vestigen hoe juist indertijd onze wethouder van Maatsch. Hulpb. den toestand inzag, toen hij de cursus sen voor jeugdige werkloozen instelde om de tengevolge van de werkloosheid intredende de moralisatie en den omgang met slechte vrienden tegen te gaan. Dat de vrees voor slechte vrien den geenszins denkbeeldig was, blijkt nu wel uit de geschiedenis van v. d. Lubbe. Van der Lubbe toch zou een andere van der Lubbe zijn geworden als hij in een andere omgeving terecht ware gekomen. Ergens lezen wij, dat hij er zelfs wel eens aan moet hebben gedacht zendeling te worden. Het is alsof wij den v. d. Lubbe van nu, zijn opvoeding zien genieten in de Haar- lemsche Groote Houtstraat en Groote Markt van eenige jaren terug. Hij kwam verkeerd te recht. Wij herinneren aan dit allés om even de aan dacht te vestigen op het hoogst gevaarlijke tijd perk, dat wij achter den rug hebben. In de laat ste tien jaren hebben wij in ons land en eldefs op een vulcaan geleefd en de beulen der aan. staande revolutie gekoesterd en tegen ons hart gedrukt. Blijkbaar is nu de reactie ingetreden, maar het gevalv. d. Lubbe zij een baken. In den nacht, dat Herostratus in Ephese den tempel van Artemis in brand stak, werd Alexan der de Groote geboren, die het aanschijn van Griekenland en van een groot deel van Azië vernieuwen zou. Wij moeten ook nu niet ver geten de middelen aan te wenden om een her haling van het gevaar, dat wij pas ontliepen, te voorkomen. Daarvoor is een bijna algeheele vernieuwing van onze maatschappelijke orde noodig: de instelling van een maatschappij, waarin om te beginnen iedereen, die werken wil en werken kan in de gelegenheid wordt ge steld om zijn arbeid ten bate der gemeenschap te presteeren en daarvoor het loon te ont vangen, dat hem krachtens zijn capaciteiten toekomt, zoodat het hem in staat stelt zijn plichten tegenover zijn gezin te vervullen. Voor velen is de onmogelijkheid om dat te kunnen, om het brood voor hun nabestaanden op ho norabele wijze te verdienen een bron van droefheid en, tenslotte ook van gerechtsvaar digde ergernis. Hedennacht omstreeks 2 uur brak brand uit in het café van den heer N. J. P., dat gelegen is aan de Dorpsstraat te Noordwijkerhout. De caféhouder, die ongehuwd is, kon het huis niet meer langs den gewonen weg verlaten en moest in nachtkleeding uit een raam springen. In zeer overspannen toestand is hij naar het St. Bavogesticht te Noordwijkerhout overge bracht. De brandweer, die spoedig ter plaatse was, kon niet verhinderen dat het café tot den grond afbrandde, en moest zich bepalen tot het nat houden van de naastbij gelegen woningen. De sigarenwinkel van den heer N .S. kreeg ernstige brand- en waterschade, ook het aan de andere zijde gelegen winkelhuis van den heer S. had groote schade bekomen. Omstreeks half zes was het gevaar voor uit breiding geweken en kon de brandweer, welke onder leiding stond van den gemeente-opzich ter den heer van der Klugt, gedeeltelijk inruk ken. Alleen de muren van het café staan nog over eind. De heer N. J. P. was slechts drie weken in Noordwijkerhout gevestigd. Het totaal afge brande huis is verzekerd. daarbij ook op, dat wie iets wil geven, ook iets hebben moet. Verdieping, bestudeering, zelfstudie in debatingclubs b.v. is daarom zoo dringend noodig. De belooning is het propa gandawerk waard: Het is zoo heerlijk iemand weer eens op het goede pad geholpen te heb ben. Fijn psychologisch schetste spr. de waarde van het huisbezoek en de wijze waarop dit moet ge schieden. Succes bereikt men bij het propagan dawerk altijd: is het niet bij een ander, dan is het bij zichzelf, want zelf wordt men er beter van. Mochten er moeilijkheden zijn, dan dienen die slechts om ze te overwinnen. Met de aansporing om trouw te blijven aan zijn beginsel als propagandist en met de beste wenschen voor den groei en bloei der club, be sloot spr. zijn belangwekkende en heldere in leiding. Nadat de voorzitter een hartelijk dankwoord tot prof. Steger gericht had, was er gelegen heid tot vragen stellen, waarvan door velen werd gebruik gemaakt en waarbij menig punt van practische politiek ter sprake kwam. Door een winkelier werden twee jongens aan het bureau van politie te Heemstede gebracht, die flesschen bij hem afgaven om statiegeld daarvoor te bekomen. Het bleek, dat die jon gens de flesschen uit zijn pakhuis hadden ont vreemd. De jongens, die te Haarlem woon achtig zijn, zijn aan hun ouders afgegeven. Ook te Vijfhuizen heeft de storm ernstig huis gehouden. Van verschillende woningen wa ren tal van dakpannen afgewaaid, niet minder dan een zestal boomen hier in de omgeving moesten het afleggen tegen den geweldigen storm. Voorts werd een boerenwagen, geladen met riet, langs den Vijfhuizerdijk totaal om geworpen. Met de wielen omhoog lag de wagen aan den wegkant. De bestuurder, de heer N. Smit, kwam er goed af. Een zuurwagentje van een Haarlemschen koopman sloeg met een rukwind om op den Spaarnwouderweg. Flesschen rolmops en pot ten met haring lagen verspreid op den weg, alles was bedorven. Een leege boerenwagen, die bfj den landbouwer S. Groot op het erf stond, reed, door den wind voortgestuwd, in den tocht. Aan hooibergen en gebouwen, die met riet zijn gedekt, werd veel schade toegebracht. Van persoonlijke ongelukken hoorden wij niet. De windhoos, welke aan den storm van Woensdag vooraf ging en het herfstseizoen voor goed opende, heeft ook te Halfweg iijn sporen achtergelaten. Verrast door het vrij plotseling optreden ervan haastte men zich met het nemen van de noodige veiligheidsmaat regelen. Een grijze met stof en zand bezwan gerde lucht kondigde de opkomende bui aan. De hoos heeft bijna overal meer of minder schade veroorzaakt. Een serie antennepalen sneuvelde, schuttingen bezweken, boomen kraakten en menige dakpan zweefde door het luchtruim. Zooals gewoonlijk heeft het dak van de R. K. kerk het weer ernstig moeten ont gelden, zelfs het torenuurwerk bleef staan, doordat een cijfer van de wijzerplaat gedeel telijk werd afgerukt, waardoor de groote wijzer vastliep. Van de R. K. school sloeg een raam stuk, de scherven vlogen door de klas, geluk kig zonder iemand te verwonden. Van een keet, staande aan de Schoolstraat, werd het dak afgerukt en een 30 Meter verder het land in- geslingerd. Voor zoover wij hebben kunnen na gaan hebben zich geen persoonlijke ongelukken voorgedaan. Behalve de gisteren reeds genoemde storm schade heeft op het Sportpark te Heemstede ook een kleedhuis van de voetbalclub T. O. P. het moeten ontgelden. Dit gebouwtjes, dat een oppervlakte heeft van 7 bij 4 M. is achterover geslagen over de terreinafrastering en onderst boven in een sloot terecht gekomen. In Groenendaal zijn wel veel takken afge waaid. Slechts één boom werd omvergeworpen, juist een achter het gebouwtje in het herten kamp. Het rieten dak werd beschadigd. Het personeel van „Plantsoenen" was den heelen middag druk in de weer om omge waaide boomen en afgewaaide takken op te ruimen. Persoonlijke ongevallen kwamen niet voor. De bewoners der woonwagens in het woon wagenkamp aan den Meerweg, vlak naast den Ringvaart maakten eenige angstig uren door. Maar ook hier liep het gelukkig zonder onge lukken af. De geweldige storm van gisterenmiddag heeft ook in Warmond zijn sporen achterge laten. Het dak van de woning van den land bouwer Van S. werd er totaal afgerukt. Geluk kig kwamen persoonlijke ongelukken niet voor. Op verschillende plaatsen zijn tevens boomen ontworteld. In een lokaal van de R.K. Montessorischool aan de Velserstraat hield Prof. Dr. Alph. Ste ger, lid van de Eerste Kamer en alg. voorzitter der R.K. Propagandaclub Woensdagavond voor de R.K. Propagandaclub van de Kleverparkpa- rochie waarvan zeer vele leden aanwezig wareneen rede over: De beteekenis van het propagandawerk. Na het welkomstwoord van den voorzitter, den heer H. O. H. Knötschke, verkreeg Prof. Dr. Steger het woord, die allereerst wees op de groote beteekenis van dezen avond voor de propagandaclub van de Kleverparkparochie. Aan de hand van het clubreglement zette spr. vervolgens hët doel van de propagandaclub uiteen, n.l.: „Door georganiseerde propaganda de katholieke zaak te dienen op sociaal, poli tiek en cultureel terrein." Propaganda is het verspreiden van denkbeelden, i.e. dus van de katholieke leer. Deze propaganda, aldus merkt spr. op, moet niet alleen gevoerd worden onder de katholieken van de parochie, maar ook onder niet-katholieken. De tijden zijn daarvoor meer dan rijp, maar de arbeiders thans nog niet talrijk genoeg. Spr. besprak vervolgens eenige principieele vragen betreffende de propaganda en zette uit een dat propaganda 'n stuk leekenapostolaat is. Op verschillende wijzen is propaganda te ma ken, zooals door het verspreiden van lectuur, lid te worden van een R.K. organisatie en door vele andere meer. In onzen tijd is propaganda niet alleen aller noodzakelijkst maar ook zoo hoopvol. Deze tijd is een overgangstijd, waarin verschillende nieu we verschijnselen en denkbeelden, technische zoowel als economisch en redelijke, opgekomen, Wij beseffen, aldus spr., dat er een nieuwe we reld in aantocht is, maar welke zal deze zijn, de wereld van Christus of van den Anti- Christ? De wereld drinkt de zonde thans als of het water is. In welsprekende woorden schetste spr. hoe thans de beginselen vervalscht worden met de rampzalige gevolgen daarvan. Degene, die thans leeft, zooals de publieke opinie dat wil, moet Gods wet daardoor overtreden. Het gezond ver stand ontbreekt in dezen tijd, men gebruikt elk zondig instinct om geld te verdienen. Dit alles moet ons niet ontmoedigen, zeide spr., maar ons prikkelen tot tegenweer. In krachtige bewoordingen riep spr. zijn toehoor' ders op te strijden voor Christus en propaganda voor het katholieke geloof te maken. Tegenover het kwade, dat in dezen tijd ster ker dan ooit heerscht, zette spr. ook het ont zaglijk vele goede, dat thans gedaan wordt. In dezen tijd kan men zoo heerlijk medewer ken aan de verbetering der zeden, aan de uit breiding van ons geloof. De jeugd b.v. is beu van het militarisme en wil hoogere idealen. Het materialisme heeft overal afgedaan en de chris telijke ziel herneemt haar rechten. Spr. wees op de zeer vele priesterroepingen in den hui- digen tijd, op de uitbreiding van de contempla tieve orden, op de reusachtige ontplooiing en de stuwkracht van de jeugd, georganiseerd in de Graal, K. J. C. enz., op de bestudeering en toe passing van de liturgie en de vorderingen op godsdienstig gebied. Dit alles is zoo héél veel verbeterd sedert vroeger. Spr. Wekte tenslotte nog eens allen op een goede propagandist te worden, maar wees er H. A. VAN DEURSEN Conducteur Remise Leidschevaart F. V. d. LANDEN Conducteur Remise Leidschevaart S. BRUIJN Ambachtsman werkplaats J. KNEEPKENS Wagenvoerder Remise Leidschevaart J. J. A. VAN ES Poetser Remise Leidschevaart (thans gepens.) H. V. DONSELAAR Voorman Monteur bovenleiding A. B. v. KORDELAAR Conducteur Remise Leidschevaart K. KLOMP Conducteur Remise Soendaplein BUITENHUIS Haltechef Volendam B. J. W. KOOPS Conducteur Remise Leidschevaart A. F. SLEBOS Conducteur Remise Soendaplein A. M. DE JONG Ambachtsman I werkplaats Groote wolken fijn zwart zand, dat door de lucht werd gedreven, drong te Bennebroek door gesloten deuren en ramen de woningen binnen. De wind was zoo hevig, dat een motorrijder op den Meerweg tot tweemaal toe in den slootkant terecht kwam, waarom hij de reis maar opgaf. De boomtakken vlogen door de lucht er, op de buitenplaatsen moesten vele boomen het ont gelden. Op de van Verschuer-Brants-Stichting woei o.a. een zware populier om. Dat veroor zaakte gelukkig geen ongelukken. Verder hoorden wij van het afwaaien van dakpannen en wankelende schoorsteenen, ge lukkig zonder persoonlijke ongelukken. Te Schagerbrug is Woensdagmorgen een landbouwschuur van den heer N. van Schaik in elkaar gedrukt, terwijl een schurr van den heer Jb. Koster Mz. door een ontwortelden boom ernstig werd beschadigd. Voorts zijn van verschillende boerderijen en woonhuizen vele pannen afgerukt. Tijdens het hevige stormweer van Woensdag morgen brak te ongeveer half 12 te 't Zand brand uit bij den heer W. Meijers aan den Zij- perdijk. Aan blusschen viel niet te denken. In zeer korten tijd was het pand, bestaande uit burgerwoonhuis met kapschuur, waarin het boerenbedrijf werd uitgeoefend, tot den grond afgebrand. Bij den heer J. van Dam aldaar werd een zeer zware boom ontworteld. In Assendelft zijn van verscheidene percee- Ien de pannen afgewaaid, terwijl ook ontwor telde boomen de hevigheid vaia den storm aan toonden. De vrijwillige brandweer rukte om twaalf uur uit met de auto-motorspuiten. Het dorp werd in alle richtingen in groote snelheid doorkruist, doch men ontdekte geen spoor van brand. Het alarmsignaal bleek door den storm in werking te zijn gekomen! Te Ter Aar is nogal schade veroorzaakt bij verschillende tuinders, doordat éénruiters van kassen en warenhuizen werden afgeslingerd. Ook ramen die op stapel lagen, werden vernield. Bij den heer L. H. V. knapten vier bergroeden totaal af en het hooi vloog door de lucht. Vele boomen werden ontworteld. Zaandam is nog al goed van de hevige storm vlagen afgekomen. Hier en daar hebben eenige boomen het be geven. Verder is een oude loods in elkaar ge waaid en heeft de garage Verhoef een groot spiegelruit verloren. De haan van den toren op de R. K. kerk werd duchtig heen en weer gezwiept, maar heeft gelukkig victorie gekraaid. Te Krommenie is een drietal wielrijders Woensdagmorgen ter hoogte van de Pelikaan- brug door den wind opgenomen en met fiets en al in het water geslingerd. Met een nat pak kwamen zij er af. Vrijdag, 13 October is voor het N.Z.H.-per- soneel, behoorende tot de groep Noord-Holland, weer een hoogtijdag. De .makkers" die in 1932 en 1933 het trambedrijf 25 jaar hebben gediend, zullen gemeenschappelijk worden gehuldigd. Het aantal jubilarissen was in 1932 te klein om daarvoor een afzonderlijke samenkomst te organiseeren, zoodat het besluit viel, hen met de jubilarissen van 1933 te zamen te huldigen. Met hur collega's in de groep Zuid-Holland hebben de Noord-Hollandsche N.Z.H.'ers een kostbaar bezit, n.l. een stevig Jubileumfonds en dit is het orgaan, waardoor de trammannen tot hun jubileerende kameraden spreken. De persoonlijke huldiging heeft reeds plaats gehad op de eigenlijke jubileumdagen. Dan gaat een deputatie van het bestuur van het Jubi leumfonds de feestelingen te hunnen huize be zoeken met aanbieding van bloemen, een ge schenk en een oorkonde. Maar een tramman wil ook wat anders zien dan tramrijtuigen. En zoo zal op 13 October des avonds de groote Gemeentelijke Concertzaal gevuld zijn met een belangstellende schaar man nen en vrouwen, toejuichende hun feestvierende collega's met de hunnen. De beide muziekgezelschappen van Haarlem en Leiden, welke de N.Z.H. rijk is, zullen ge zamenlijk musiceeren en Kees Pruis komt met eenige artisten leiding geven aan de feest stemming. Wij plaatsen hierbij de foto's van de jubi larissen. Diegenen onzer lezers ,die veel van de tram gebruik maken, zullen er ongetwijfeld be kende gezichten bij aantreffen. Naar wij vernemen, is bij de inschrijving op 5.086.000 4 pet. obligatiën ten laste der ge meente Haarlem, tot den koers van 981/4 pet., met recht van voorkeur voor houders der af losbaar gestelde 5 pet. leeningen 1931, 1932 en 1932 II, het aangeboden bedrag niet geheel ge plaatst, zoodat de inschrijvingen ten volle wor den toegewezen. Met de plaatsing van het res tant wordt voortgegaan. eel te laat heeft de voormalige keizer van China Poe-ji, die thans bfj de gratie van Japan gouverneur is van den nieuwen staat Mandsjoekwo, door zijn troepen de graven laten bezetten, waar het stoffelijk overschot der Chineesche keizers en keizerinnen rust, benevens dat van tal van hun hoogwaardigheidsbekleeders. Het haalt niet veel meer uit; reeds veel te lang heeft in dit land het bandietenwezen hoogtij kunnen vieren. De prachtige mausolea, die de graven omsluiten en ware doodensteden vormen te midden van de eindeloosheid der Mongoolsche steppe, zijn zonder uitzondering al meer dan eens bezocht door bandieten of strijdkrachten van den een of anderen maarschalk. Zij zijn leeggeroofd; voor vele millioenen aan edel me taal en sieraden is gestolen, verstrooid naar alle windstreken. De burgerstrijd, die nu al woedt sinds 1912, twintig lange jaren reeds, heeft zelfs den schroom doen verdwijnen, dien de Chinees van oudsher had voor de nagedach tenis der afgestorvenen. Wijd en zijd liggen deze graven verspreid, van de keizers uit de Ming- en de Mandsjoe- dynastie. Ergens in de kale vlakte, waar de wind giert uit de nabije woestijn van het verre Mongoolsche land, of hoog in het dorre berg land, dat als een machtige grendel het eigen lijke China omsluit, in dichte wouden of aan snelstroomende, eindeloos lange rivieren- Eeuwenlang hebben de heerschers over het Hemelsche rijk gerust in hun schitterende grafgewelven, met om zich de schatten, waar aan zij hechtten tijdens hun aardsch bestaan. Vrome Lama-priesters verzorgden hun graven en baden voor hun zieleheil. En verder lagen zij er onbeschut. Geen soldaat behoefde er ooit de wacht te houden, ofschoon de millioe nen er voor het grijpen lagen en ondanks de ellende, waaraan de bevolking ook toen maar al te vaak ten prooi was. Want nimmer zou eenig Chinees, al dreigde hij van honger te zullen omkomen, zich vergrijpen aan graven. De eerbied voor de afgestorvenen overheersch- te in China steeds ook den nijpendsten nood. Sinds een jaar of zes is dit veranderd- Het China van voorheen bestaat niet meer. De kei- zersdynastie werd ten val gebracht en de re publiek zag geen kans, de eenheid te bewaren in dit ontzaglijk groote land met zijn 500 mil- lioen inwoners. Bandietenbenden trokken door het land, moordend en plunderend. En zij waren het. die zich tenslotte ook niet ontzagen, de graven te schenden. Het was nog veel gemakkelijker dan het plunderen van een stad. Hier, in de kei zersgraven. behoefde men de millioenen maar te grijpen. Zoo werd in 1928 de grafkelder leeggestolen, waarin het stoffelijk overschot rustte van de keizerin-moeder Hsoe-bsi, de felste vijand der „Vreemde duivels" de vrouw, onder wier be wind de Boxeropstand uitbrak. De kostbaarste juweelen en kunstvoorwerpen waren uit het mausoleum gestolen in totaal voor een waar de van.... 75 millioen gulden. Nooit heeft men de roovers kunnen achterhalen. Vele maanden na den diefstal bood een New-Yorksche juwe liersfirma een deel der schatten te koop aan, maar ook zij wist niet, wie de eigenlijke leve rancier was. Sindsdien zijn tal van andere mausolea leeg gestolen, o-a. dat van Fu Ren-shi, die tijdens het bewind van den Ming-keizer Chen met ministerieele waardigheid was bekleed. Het mausoleum bestond uilt twee vertrekken, in het eene waarvan het stoffelijk omhulsel van Fu rustte, terwijl men in het andere dat van zijn vrouw had geplaatst. Het hoofd van Fu was getooid geweest door een muts met een grooten briljant en aan weerszijden door een parel. Zijn gordel sierden 7 edelsteenen en zijn voeten rustten de gebalsemde doode zat na melijk in een leunstoel aan een marmeren tafel op twee gouden leeuwen van 2 kg. elk. Ook in het vertrek van Fu's vrouw was voor een onnoemelijke waarde bijeen. Een enorme parel sierde haar hoofdtooi die door een gou den speld bijeen werd gehouden. Ook in haar mond had de doode een groote parel en haar voetjes rustten op twee gouden phoenixen. Terwijl men in urnen langs den wand haar zij den gewaden had vergaard, die bezet waren met paarlen en edelsteenen zonder tal. Alles bleek ook hier gestolen te zijn. Maar anders dan bij den diefstal der kostbaarheden van wijlen keizerin Hsoe-hsi slaagde men er ditmaal in, enkele der roovers te vatten. Zij werden na afschuwelijke martelingen ter dood gebracht, maar aan het bedrijf der grafschen- ners heeft dit voorbeeld toch geen einde kun nen maken. (Nadruk verboden) Hedenmorgen reed de heer B. met zijn auto de Haemstedelaan te Heemstede uit juist °P het oogenblik dat een tram naderde. De auto werd door de tram gegrepen en nogal ernstig beschadigd. De tramdienst ondervond hier door een klein oponthoud. Persoonlijke onge vallen vonden hierbij niet plaats. Woensdagmiddag half vier reed in de Groote Houtstraat een luxe auto, die bestuurd werd door den 25-jarigen musicus K. Hij moest plot seling remmx voor een uit de Peuzelaarsteeg komende bakfiets. Doordat het asphalt nat was, gleed de auto door en kwam op het trottoir terecht. Hier liep een viertal personen, een echtpaar met zijn 3-jarig zoontje en een juffrouw. Dit viertal werd ondersteboven gereden, doch bekwa mgelukkig geen letsel. Alleen de juf frouw klaagde over pijn in het hoofd. De ongevallendienst, die gewaarschuwd was heeft haar thuis gebracht. De remmen van den auto waren, in orde, ter wijl hij een matige vaart had, zoodat er geen termen aanwezig waren, om proces-verbaal op te maken De wagen bekwam eenige schade. Dé eigenaar van het café „De Geleerde Man" te Bennebroek, ontdekte in den morgen van 28 Augustus, dat bij hem ingebroken was. Het bleek een Tsjecho-Slowaak te zijn, die een gouden horloge, een costuum, een hoeveelheid eetbaren en wat reisgeld medegenomen had. Overeenkomstig den eisch werd hij heden morgen veroordeeld tot tien maanden gevan genisstraf Een 22-jarige Rotterdamsche monteur stal den dag. nadat hij uit de Rotterdamsche straf gevangenis ontslagen was, te Haarlem een fiets. De Officier van Justitie eischte veertien dagen geleden een jaar gevangenisstraf. De Rechtbank maakt er hedenmorgen tien maanden van met aftrek van preventief. Een Haarlemsche jongeman stal vier rijwiel plaatjes, om wat meer zakgeld te krijgen. Overeenkomstig den eisch werd hij heden morgen tot vier maanden gevangenisstraf voor waardelijk met een proeftijd van drie jaar ver oordeeld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1933 | | pagina 5