De brand in den Rijksdag
Nationaal-Socialisme in Japan
In het uitzicht van 12 November
De ontwapenings
conferentie
Het nieuws van heden
DRIE UITSPRAKEN
Pi
SPRAK TORGLER MET
V. D. LUBBE?
DE STAATSGREEP 1932
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 26 OCTOBER 1933
Erkenning van goede
trouw
De Fransche kabinets
crisis
Het Weermiinuiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Druk van Engeland en
Frankrijk
Torgler was nerveus"
Houding der boeren en
soldaten
De treinramp in
Frankrijk
Roosevelt moet de
kamer houden
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
IN DE BERG-EN-DAL-BA AN
- wmm
Sarraut confereert met de
partijleiders
Bij het bezoek van kinderen uit de
provincie aan den Weenschen Prater,
maakte de Oostenrijksche vice-kanse-
lier Fey met hen een tocht in de berg-
en-dal-baan
Bureau stelt voor de bijeenkomst
der hoofdcommissie te verda
gen tot 4 December
GROOTE BELANGSTELLING VOOR HITLER'S REDE
Dinsdag in den vroegen middag stond reeds een groote menigte voor het Ber-
lijnsche Sportpalast, om er des avonds te kunnen luisteren naar de rede van
Rijkskanselier Adolf Hitler
Verklaringen van het nat. soc.
Rijksdaglid en gewezen
communist Karwahne
„Japan wil een nationale regeering
met gematigde fascistische
beginselen
(Nadruk verboden)
Op de vraag van Torgler, of Karwahne op
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
HAARLEMSCHE COURANT
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18514
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 d.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Zooals men weet, zal 12 November geheel
het Duitsche volk opgeroepen worden om
door Rijksdagverkiezingen en volksstem
ming heel de wereld ervan te overtuigen, dat
Hitier wezenlijk de consequente uitvoerder Is
van den nieuwen volkswil en zijn krachtige
buitenlandsche politiek de algemeene en volle
dige goedkeuring wegdraagt van gansch de
Duitsche natie. Officieel en plechtig zal het
Duitsche volk met een eensgezind „ja" moeten
antwoorden op de vraag of het Duitschlands
uittreden uit den Volkenbond en de ontwape
ningsconferentie billijkt als een noodzakelijken
stap om te bewijzen, dat het nu eindelijk na
ruim 14 jaren van vernedering uit moet zijn met
een zijn nationale eer te na komende interna
tionale discriminatie. Het lijdt niet de minste
twijfel, dat onder de huidige omstandigheden
en verhoudingen het Duitsche volk in overwel
digende meerderheid aan Hitler's oproep ge
hoor zal geven en zich zal uitspreken overeen
komstig diens wensch. De komende Rijksdag
verkiezingen en de volksstemming zullen dan
ook in feite niets anders zijn dan een nieuwe
massale demonstratie van de Duitsche eenheid
in de onafzienbare reeks, welke sinds de „na
tionale revolutie" is begonnen en waarschijnlijk
tot in lengte van dagen zal worden voortgezet.
Frankrijk, dat voor de zooveelste maal weer
eens de dupe is geworden van beschamend kort
zichtig politiek party-egoïsme en tengevolge
van het verraad der socialisten aan Daladier
een democratisch zeer droevig figuur heeft ge
maakt, zal met leede oogen moeten aanzien, hoe
het nationale verantwoordeiykheidsbesef by
zyn buren sterker leeft dan in het eigen huis,
dat toch het oficieele geboortehuis is van het
woord en het begrip: „chauvinisme". Opdat de
12e November voor de Duitsche regeering een
zoo volledig mogelyk succes worde, hebben de
nationaal-socialistische leiders een zgn. verkie
zingscampagne ingezet, die by gebrek aan te
genstand den weg naar het hart des volks by
voorbaat vry moet vinden. Opmerkeiyk is, hoe
daarby aangestuurd wordt op een openlijke ver
zoening van de inneriyk mogelyk nog bestaan
de tegenstellingen. In verband hiermee verdie
nen een drietal uitspraken, die als zuiver afge
stelde kamraderen in elkander grypen, byzon-
der vermelding.
In zijn rede op den leidersdag der nationaal-
socialisten heeft Rijkskanselier Hitier ge
zegd: „Het groote werk der verzoening in
ons volk, begonnen door het nationaal-socialis-
me, moet thans bekroond worden. Ook onze
vroegere binnenlandsche politieke tegenstanders
zouden wy tegemoet komen en de hand reiken,
wanneer zij bewijzen op te willen komen voor
de Duitsche eer en den Duitschen vredeswil."
Denzelfden dag vulde Kardinaal Bertram van
Breslau deze woorden aan in een verklaring,
waarin hij o. a. schreef: „Nog een andere, zeer
ernstige en drukkende zorg kwelt vele duizen
den trouwe katholieken: de zorg nJ. om hen,
die in den vroegeren party-staat die leiders
volgden, die uit godsdienstig plichtsgevoel den
geestelyken strijd trachtten aan te binden te
gen Marxisme en Bolsjewisme in vormen, wel
ke zich aanpasten by den vroegeren staat.
Deze mannen, die het welzyn van volk en
Staat, van godsdienst en Kerk naar hun beste
vermogen en in plichtbewuste gehoorzaamheid
aan de bestaande overheid hebben trachten te
dienen en te bevorderen, zijn ook heden bereid
den nieuwen Staat en den wil des volks op
recht en trouw te dienen en in eerlijke samen
werking met de bestaande regeering hun kracht
en kunde beschikbaar te stellen voor het ge
meenschappelijke reddingswerk." De derde uit
spraak, welke in dit verband van byzondere
beteekenis is, heeft Dr. Goebbels gedaan in zyn
groote rede in het „Sportpalast". „Nadat wy
in de laatste acht maanden de binnenlandsche
vijanden hebben verslagen," aldus zei hij, „moe
ten wij nu ook ruim en groothartig zyn en.hun
die ons in deze maanden hebben leeren kennen
en hoogachten, verzoenend de hand toesteken."
Met deze uitspraken voor oogen, mag men er
van verzekerd zyn, dat de 12e November niet
alleen een demonstratie naar buiten, maar ook
een groote verzoendag voor het binnenland
worden zal. Waar de wil tot waardering van
de eerlyke vroegere tegenstanders, die met
zuiver geweten en oprechte overtuiging de
vorige regeeringen hebben gediend en thans het
nieuwe wettige gezag in Duitschland met ge
lijke trouw aanvaarden, zoo nadrukkelyk
wordt uitgesproken, moet een weg zijn om
tot een wezenlijke innerlyke verzoening
te komen. Overwinnaars, die ook de plicht- en
eergetrouwe overwonnenen blyvend willen dis-
crimineeren en als tweede-rangs menschen be
handelen, begaan een ernstige fout en groote
onrechtvaardigheid. De nationaal-socialistische
machthebbers in Duitschland kunnen, gezien
hun buitenlandsche politiek, niet anders dan
de eersten zyn om dit volmondig te erkennen.
PARIJS, 25 Oct. (Reuter) Albert Sarraut is
belast met de vorming van een kabinet.
PARIJS, 25 Oct. (VD.) In parlementaire en
politieke kringen verwacht men, dat het Al-
bert Sarraut zal gelukken een kabinet samen
te stellen, dat op een meerderheid in Kamer
en Senaat zal kunnen rekenen.
Sarraut heeft, bij het verlaten van het Elys-
sée, verklaard, dat hij zich zyn definitief ant
woord heeft voorbehouden, totdat hy gecon
fereerd zal hebben met de leiders der verschil
lende groepen van Kamer en Senaat.
Vanavond zal Sarraut opnieuw naar presi
dent Lebrun gaan, om dezen zijn definitief
antwoord te geven.
De radicaal-socialistische afgevaardigden en
senatoren zyn Woensdagmiddag in een korte
zitting byeengekomen en hebben Sarraut hun
sympathie betuigd. Een definitief standpunt
zullen zij pas innemen, wanneer Sarraut zyn
ministerlyst zal bekend maken. Donderdag zal
Sarraut in een bijeenkomst der radicaal-socia
listische parlementsleden zijn program uiteen
zetten.
In den namiddag werd de volgende lyst van
ministers als mogelijk genoemd:
Sarraut, premier en Buitenlandsche Zaken;
Daladier, Oorlog; Barthou, Oorlogsmarine;
Dalimier, Koloniën; Bonnet, Financiën (Bud
get?); chautemps, Financiën; Senator Steeg,
H Hoogste stand: 744.0 te Valencia.
H Laagste stand: 750.4 te Jan Mayen.
H Verwachting: Krachtige j§
H tot matigen, tijdelijk afnemende
H Noord-Westelijke tot Zuid-Westelij- §j
H ken wind, zwaar bewolkt tot betrok-
H ken, regenbuien met kans op onweer.
IÉ Iets kouder.
j= Zon op 6.45, onder 4.42. Licht
op 5.12. 2 November Volle Maan.
illllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllli
Onderwys; Laval, Openbare Werken; Pietri.
Begrooting.
PARIJS, 25 Oct. (V.D.). Albert Sarraut heeft
hedenavond tegen 10 uur zijn beraadslagingen
met de politieke persooniykheden beëindigd,
zonder te hebben besloten tot een definitief aan
vaarden van de opdracht van den president der
republiek tot het vormen van een kabinet. Hij
verklaarde tegen vertegenwoordigers van de
pers, dat hij nog moest nadenken over de resul
taten van zijn onderhandelingen, alvorens hy
zyn definitief antwoord kon geven.
GENèVE, 25 October. (V. D.). Het bureau
der Ontwapeningsconferentie is Woensdag
middag voor de eerste maal sedert het uittreden
van Duitschland onder voorzitterschap
van Henderson in geheime zitting bijeengeko
men, om te beraadslagen over den stand van
zaken en de besluiten voor te bereiden voor
de op Donderdag te houden zitting van de
hoofdcommissie.
Engeland werd vertegenwoordigd door Eden,
Frankrijk door Massigli en de Vereenigde Sta
ten door Norman Davis.
By de langdurige besprekingen is overeen
stemming bereikt op de volgende twee punten:
1 De hoofdcommissie wordt verdaagd tot 4
December:
2 Het bureau krijgt van de hoofdcommissie
opdracht in den tusschentyd een nieuwen
tekst voor te bereiden, welke dan aan de
hoofdcommissie op 4 December ter behande
ling zal worden voorgelegd.
Tot de verdaging der conferentie tot 4 De
cember is besloten op voorstel van de verte
genwoordigers van Engeland en Frankrijk.
De Zwitsersche bondsraad Motta had een
verdaging der conferentie voor onbepaalden
tijd een catastrophe genoemd.
De hoofdcommissie zal de besluiten van he
den zonder beraadslaging ratificeeren en dan
uiteengaan tot 4 December.
Het bureau kwam voorts tot overeenstemming
over de volgende formule:
1 Het bureau zal het oude plan van Mac-
Donald omwerken in den geest der recente En-
gelsche voorstellen;
2 De intusschen tusschen de vertegenwoor
digers der verschillende mogendheden gevoer
de directe besprekingen zullen worden vast
gelegd.
Het bureau zal Donderdagavond of Vrijdag
ochtend nog eens byeenkomen om het verdere
werkprogram definitief vast te stellen.
In de volgende weken zal het bureau waar-
schynlijk nog enkele malen bijeen komen.
BERLIJN. 25 Oct. De zitting van heden be
gint met het verhoor van getuige Karivahne,
nat.-soc. Ryksdaglid, die op den middag voor
den Ryksdagbrand met de nat.-socialisten Frey
en Kreuel een ontmoeting had met Torgler,
die zich in gezelschap van v. d. Lubbe zou heb
ben bevonden.
Torgler zag er heel anders uit dan gewoon
lijk, verklaarde getuige, hij was bleek en schrok
terstond, toen hij ons zag. Zyn gewone kalmte
was verdwenen.
Later zagen de drie heeren hem nogmaals,
toen hy met een ander persoon op de bank
zat voor de zaal der begrootingscommissie.
Omstreeks vier uur, half vyf hadden Kar
wahne, Frey en Keuel den Ryksdag weer ver
laten.
Op de vraag van den president, waaraan hy
v. d. Lubbe had herkend, antwoordde getuige
Karwahne: „Van der Lubbe liep in tegenstel
ling met nu rechtop, hoewel zyn houding slap
was. Door zijn heele gelaatsuitdrukking kon ik
zyn herinnering niet kwyt raken. Ik ben van
geboorte Sileziër. Wij hadden daar op de land
goederen altyd Poolsch-Galicische landarbei
ders. Ik dacht nog bij myzelf, dat hy een zelfde
type had en was zelfs van meening, dat hy een
Pool was. Hy zag er opzettelijk onverzorgd uit.
Zijn haar was naar achteren gekamd. Zyn
heele uiterlijk liet daarby den indruk achter:
een der gewone misdadigerstypen, zooals ik die
ken. Ik had den indruk, dat hij ongeveer een
half of een heel hoofd kleiner was dan Torgler."
's Avonds, toen het bericht van den Rijksdag
brand kwam, zat get. Karwahne met zyn beide
begeleiders in het café „Vaterland". Aanvanke-
lyk geloofde men, in verband met de politieke
agitatie van de laatste dagen, dat het slechts
een tendenzbericht was. Toen het bericht ech
ter bevestigd werd, had get. tot Frey gezegd:
De Japansche pers heeft opnieuw een groo
te „affaire": de Japanners lezen weer
ijverig hunne ochtend-, midag- en avond
bladen. Veertien officieren van het leger en de
vloot zijn voor den Krygsraad gedaagd; drie
werden ter dood veroordeeld, de elf anderen
gedegradeerd. De Japansche openbare meening
is sterk verdeeld. Duizenden Japanners hebben
den keizer reeds verzocht de ter dood veroor
deelden te willen begenadigen. Niet weinigen
hebben naar aanleiding van het vonnis „hara
kiri" gepleegd, sommigen omdat naar hunne
meening, drie officieren onschuldig gefusilleerd
zullen worden, anderen weer omdat de elf ove
rigen er met een veel te lichte straf afkwamen
De Nationaal-Socialistische Party streeft
naar de herstelling van de Showa, (Showa be-
teekent „stralende vrede"). De restauratie om
vat het herstel van den ouden Japanschen geest
(„Jamato Damashi i Busshio") alsmede het
invoeren van een exclusief staatssocialisme;
Japan moet weer een agrarisch land worden als
voorheen; om dit doel te bereiken moet de te
genwoordige kapitalistische economie worden
vernietigd, een onverzoenlyke stryd worden
aangebonden tegen het communisme en de mid
denstand uit zyn slaafsche verdooving worden
opgewekt.
Het Japansche Nationaal-socialisme is niet
uitgdacht door een enkel man. Dr. Shumei Cha-
wa, de president van de Rokushi (nationalisti
sche partij) heeft voora veel aanhangers onder
de militairen. Na het incident van Mandsjoerye
in 1931 heeft hij zijn actie verdubbeld en dui
zenden aanhangers gewonnen onder de mili
tairen en de boeren.
Rozaburo Tachibana heeft weer andere eischen
op zijn program. Hij wil een maatschappy
stichten, die gebaseerd is op den landbouw,
met uitsluiting van de industrie. Hy maakt
voornamelyk propaganda onder de jonge boe
ren.
Ikki Kita een der meest gelezen moderne
schryvers, predikt de gewelddadige revolutie. Al
leen door een staatsgreep zal volgens hem hét
Nationaal-Socialisme gelegenheid krygen om de
macht in handen te nemen.
Akira Inouyé, de meest strijdlustige partyiel-
der, wil de nationale reconstructie grondvesten
op boeddhistische beginselen. Hij is de leider van
de „Ketsumédan" (de broederschap van het
bloed)Er gaat een onweerstaanbare invloed uit
van dezen man, zyn ideeën werden thans aan
vaard door tal van officieren van leger en
vloot.
Toen de verschillende groepen in een groote
„concentratie" waren ondergebracht werd een
gemeenschappelyk programma opgesteld, dat
grooten^eels een samenvatting is van de leuzen
der eerste Duitsche socialisten met al hun
zucht naar centralisatie en bureaucratie De
Japansche Nationaal-Socialisten doen voor hun
ne Europeesche collega's niet onder in radica
lisme. „Wij offeren met blijdschap ons leven
voor het volk", „de nationale beweging naar het
Vaderlandsche Herstel is het werk van solda
ten en boeren"; „al wat zich tegen onze Va
derlandsche en monarchistische beweging durft
verzetten, wordt vernietigd", dat waren de leu
zen, die opgang maakten.
De actie zou uitgaan van de boeren en sol
daten, de volgelingen van Okada en Tachiba
na. De Staatsgreep zou uitgevoerd worden vol
gens de beginselen van Kita en allen, die het
geluk der natie in den weg stonden, zouden
onschadelyk worden gemaakt, volgens de
ideeën van Inoyé. In het najaar van 1931 waren
alle voorbereidingen reeds getroffen, maar om
onbekende redenen kwam het plan nog niet tot
uitvoering. In het voorjaar van 1932 begonnen
Inoyé en zyne volgelingen iedereen te vermoor
den, die op de zwarte lijst stond. Junnosuke, de
Minister van Financiën en de Directeur der
Japansche Bank vielen weldra als slachtoffers.
Iedere partygenoot moest minstens één tegen
stander uit den weg ruimen; na den val der
voornaamste vyanden zou in Tokio de dictatuur
der Nationaal-Socialistische Party worden uit
geroepen terwijl de staat van beleg zou worden
afgekondigd.
Den 13den Mei hechtten de afgevaardigden
der afdeelingen hunne goedkeuring aan het vol
gende program: 1. De hoofdmacht zal de direc
te actie beginnen om half zeven in den morgen
van 15 Mei; 2. Een afzonderlijke groep zal om
7 uur de spoorwegstations, de gasfabriek en de
electrische centrale bezetten; 3. Het gros van het
partij-leger wordt verdeeld in 4 groepen. De
eerste groep bezet de ambtswoning van den Mi
nister-President, de tweede groep bezet het
Ministerie van het Keizerlijk Huis; de derde
groep bezet het lokaal van de politieke party
Seiyukai en de vierde groep de Mitsubishi-
Bank. Vervolgens doen de eerste drie groepen
een aanval op de kazerne van de stedelyke po
litie; groep 4 doet een aanval op de kazerne der
burgerwacht.
Om half zeven werd de Minister-president
Inukai vermoord. Om 7 uur kwamen de natio
naal socialistische groepen in actie. Precies op
den aangegeven tyd werden bommen geworpen
op de stations, en begon de terreur in de ge-
heele stad. Maar de aanval werd weldra af
geslagen; de nationaal-socialisten waren te
klein in aantal om den stryd tegen de burger
wacht te kunnen volhouden.
De boeren werden naar de gevangenissen
overgebracht en de militairen in een oud fort
opgeborgen. Thans eerst vyftien maanden later
heeft de Opperste Krijgsraad hun vonnissen
uitgesproken.
Thans beschouwt iedereen hun daad als een
uitweg van al te groote vaderlandsliefde, of als
een vergissing die helaas het leven heeft gekost
aan een groot aantal personen. Ongeveer de ge-
heele pers dringt thans aan op een nationale
Regeering, steunende op een partygroepeering
met „gematigde" fascistische beginselen.
„Wij moeten direct aan het Ministerie van Bin
nenlandsche Zaken melden wat wij gezien heb
ben, om te voorkomen, dat de daders vluch
ten, want niemand anders dan zy zijn de da
ders."
Getuige was toen samen met Frey naar het
Ministerie van Binnenlandsche Zaken gegaan
en vandaar naar het politiepresidium ge
stuurd. Hier waren reeds verscheidene arrestan
ten aanwezig. Karwahne werd geconfronteerd
met een man in zwarte kleeding, doch moest
toen verklaren, dat hij dezen man niet in den
Rijksdag gezien had. Later werd Karwahne on
opvallend in de kamer geleid, waar de ar
restanten verhoord werden. Van der Lubbe was
daar al, zonder bovenkleeren, doch met een
deken over de schouders geslagen.
Getuige kreeg een zoodanige zit
plaats, dat hij van der Lubbe vijf
minuten lang kon zien zonder op te
vallen. Toen werd hij weer naar
buiten geroepen en verklaarde on
middellijk, dat deze arrestant de
zelfde was, dien hij met Torgler in
den Ryksdag had gezien.
President: „U hebt toen niet den
minsten twijfel gehad?"
Karwahne: „Neen, ik was vol
komen zeker van mijn zaak. Ver
gissing was uitgesloten. Dat was
mijn innerlijke overtuiging en is het
nog.
Hierop wordt v. d. Lubbe voor
de rechterstafel geleid. Hij ontkent
den getuige te kennen of ooit te
hebben gezien.
Vervolgens wordt ook Torgler
voor de tafel geleid en naast v. d.
Lubbe geplaatst, waarop Karwahne
met alle beslistheid verklaart, dat er
geen twijfel bestaat aan de juistheid
zijner verklaringen.
De vraag van den procureur-generaal, of het
wellicht dr. Neubauer geweest was, die by de
tweede ontmoeting met Torgler op de sofa zat,
beantwoordt getuige ontkennend, daar hy dr.
Neubauer reeds sedert jaren kende en hem
dus had moeten herkennen.
By het verlaten van den Ryksdag had Kar
wahne en zyn begeleiders het gevoel gehad, dat
er iets niet in orde was. In de kamer der com
munistische fractie liepen vele personen rond,
die een zekere opgewondenheid vertoonden.
Als dr. Sack opmerkingen maakt over de uit
lating van dr. Karwahne, dat zich in de om
geving van Torgler of andere communistische
leiders misdadigerstypen bewogen, verklaart Kar
wahne: Wanneer de communistische partij eeni-
egrlei politieke maatregelen gaat organiseeren,
werden steeds menschen ergens vandaan ge
nomen, die internationale misdadigers te noe
men zyn. Get. had het overigens niet gemunt
op den persoon van Torgler.
Als Torgler den getuige eenige vragen stelt
over ongeveer 7 jaar geleden gebeurde dingen,
die verband houden met Karwahne's vroeger
lidmaatschap van de communistische partij,
verklaart Karwahne er niet aan te denken, deze
vragen te beantwoorden. Ook de procureur-
generaal verklaart, dat de vragen niet ter zake
zyn. Desondanks verzoekt dr. Sack om een se
naatsbesluit omtrent dit punt.
Na de pauze, waarin het gerecht hierover had
beraadslaagd, werd Torgler's vraag toegelaten.
Torgler herhaalt zijn vragen. Karwahne be
vestigt, dat hij in Hannover tot de omgeving
van Katz behoorde. Op de andere vragen wil
hy geen antwoord geven.
De voorzitter neemt de vragen over. Nu
verklaart de getuige, dat als er gesproken
werd van linksche en ultra-linksche groepen,
dit alleen spookbeelden waren in de hersenen
der leiders. De stryd onder de communisten
in 1925 ging alleen daarom, of de Duitsche
arbeiders moesten blyven onder de voogdij
schap van Moskou. Of links of rechts, dat was
maar een dialectische aardigheid. Het was een
terugdeinzen voor de beantwoording der
vraag, of de lui onder Moskou stonden of
niet.
Op de vraag van den voorzitter, of de groep-
Katz byzonder radicaal was, gaf getuige een
ontkennend antwoord.
Katz was een der leiders, die de voogdy van
Moskou van de hand wezen. Toen bleek, dat
Katz andere plannen had, moest hy het veld
ruimen.
By het parool: „Los van Moskou" was als
tweede gekomen: „Los 7an het internationale
jodendom".
De treinramp in Frankrijk. Thans 35 do oden.
Schietparty bij universiteitsgebouw te Warschau.
Ook een volksstemming in Oostenrijk.
Ontwapeningsconferentie tot 4 December ver
daagd?
De organisatie van den graansteun opgedra
gen aan de Stichting Kederlandsche Graan-
centrale en de Stichting Nederlandsche Meel
centrale.
De Eerste Kamer keurde Lhs. de Omzetbe
lasting goed.
Vooiloopig verslag der Tweede Kamer over de
Rijksbegrooting van Buitenlandsche Zaken.
Maatregelen tegen den smokkelhandel in
rogge.
De Kon. Ned. Zoutindustrie laat een fabriek
in Hengelo bouwen.
Een protestvergadering der georganiseerde
slagers te Utrecht tegen de regeeringsmaat-
regelen.
Rapport inzake de mogelijkheden van samen
voeging van theoretische scholing en practische
werkzaamheid voor jongere werkloozen.
leidende wijze had deelgenomen aan den storm
aanval op het communistische partygebouw in
1925, weigerde deze te antwoorden, want zijn
antwoord zou zonder twijfel Duitsche menschen
overleveren aan de wraak der Derde Interna
tionale. Ook weigert Karwahne te antwoorden
op de vraag, of hy in 1925 aan de burgeriyke
bladen materiaal heeft geleverd, nadat hy uit
de communistische party was gestooten.
De president wijst Karwahne op een senaats
besluit. Deze blyft echter hardnekkig protes
teeren tege- een verhooi door den aange
klaagde Torgler.
Als een assessor opmerkt, dat hy toch alleen
maar ja of neen behoeft te zeggen, verklaart
Karwahne, nooit voor burgerlijke bladen te heb
ben geschreven, ook had hy hun geen materi
aal geleverd.-
Torgler verklaart dan by de eerste ontmoe
ting met Karwahne in den Ryksdag op 27
Februari op de sofa te hebben gezeten.
Karwahne noemt dit absoluut onjuist. Eerst
by de tweede ontmoeting zat Torgler op de
sofa.
Vervolgens schildert het nat.-soc. Ryksdag
lid Frey uit München zyn ontmoeting met
Torgler. Ook hem was de verwilderde blik van
Torgler opgevallen. Torgler's eersten begeleider
had hy niet goed bekeken; hy kon dus niet
beslist beweren, dat het v. d. Lubbe was ge
weest. De man maakte echter den indruk, niet
in den Rijksdag thuis te behooren.
De man, die naast Torgler op de sofa zat, had
een bleek gezicht en buitengewoon fonkelende
oogen. Bij de confrontatie had hy hem als
Popof herkend.
De voorzitter wijst er op, dat getuige bij
zyn eerste verhoor met beslistheid v. d. Lubbe
als den eersten begeleider van Torgler had her
kend.
Getuige geeft dit toe, doch verklaarde dat
v. d. Lubbe bij een latere confrontatie den in
druk had gemaakt van een grooter mensch dan
Torgler's begeleider.
Het was mogelijk, dat Van der Lubbe bij de
ontmoeting met Torgler in elkaar gedoken had
geloopen, maar met zekerheid kon hij niet zeg
gen, dat v. d. Lubbe de begeleider van Torgler
was geweest.
Nu wordt Popof voor de tafel der rechters
gevoerd. Getuige Frey neemt hem scherp op en
zegt dan: „Dat is de man. die naast Torgler
zat."
Verwisseling van persoon houdt Frey dan
voor buitengesloten, hetzy dan dat Popof een
dubbelganger heeft.
Het gerecht besluit dan in de ruimte vóór
de zaal van de begrootingscommissie een on
derzoek ter plaatse in te stellen ter reconstruc
tie der ontmoetingen.
PARIJS, 5 October (V. D.) Het ernstige
spoorwegongeluk by Bonneville heeft tot nu
toe aan 38 personen het leven gekost. Van de
gewonden, die naar het ziekenhuis zijn over
gebracht, zyn 6 Woensdag in den loop van den
dag overleden.
PARIJS, 25 Oct. (Reuter.) Uit Washington
wordt gemeld, dat president Roosevelt aan een
lichte verkoudheid lydt, welke hem dwingt de
kamer te houden.
lNo rxt v t n 111 i 'M ii I y r r r 7 r ■A/P/
X
stand op Donderdag 1 uur n-m.: 744
Vorig estand 746
