Gemeenteraad van Zandvoort
VELO'S zijn niet
Sport en spel
Om de corporatieve maatschappij
IMERCURIUS
HAVERMOUT
25 cent per pondspak
Inederlandsch FABRIKAAT
ZATERDAG 4 NOVEMBER
EEN OUD BEGINSEL
Rede van dr. Kortenhorst voor de
R. K. W. Vaf deeling
Rotterdam
Geleidelijke groei
Vijftien jaar algemeen
kiesrecht
Fascisme
De vrijheid
OOK WERKLOOSHEID ONDER
INTELLECTUEELEN
AARME
W
,I\IK
HET LORENTZ-MONUMENT
TE LEIDEN
De plechtige onthulling
Gouden echtpaar
mm
Het Sportpark om advies Woningverbetering
Subsidie Maatschappelijk Hulpbetoon De Radio-
Centrale
Sportpark
Gemeente-vroedvrouw
Jeugdige werkloozen
Woningver betering
WASCHMACHINES vanaf fl. 3 O.-
WRINGMACHINES vanaf fl. 13.-
DE TWEEDE ZESDAAGSCHE
De baan overgedragen aan de
leiding
T.Y.B.B.:
H.V.B.
Programma voor Zondag a.s.
HAARLEM:
R.C.H.:
E.D.O.:
V.S.V.:
STORMVOGELS:
Politiesportver. „Haarlem"
BILJARTEN
H.F.C.:
Competitieprogramma
Directie Zuiderbad
Precario-verordening
Maatschappelijk Hulpbetoon
Radio Centrale
Rondvraag
Dimitrof weer in de
rechtszaal
In verband met de verklaringen
van Goering
Nieuws van den K.R.O,
In een vergadering van de plaatselijke af-
deeling der R. K. Werkgeversvereeniging te
Rotterdam, welke Vrijdagavond onder voorzit
terschap van den heer van der Lugt gehouden
werd, heeft Dr. L. G. Kortenhorst het woord
gevoerd over „Nieuwe stroomen In oude beddin
gen."
In dezen tijd aldus ving Dr. Kortenhorst
zijn rede aan waarin de mensch alle levens
waarheden opnieuw wil onderzoeken, waarin
geen waarheid onbewijfeld, geen gezag onaange
tast blijft, is het meer dan ooit noodig, naast
de practische vragen, die de crisis ons op te los
sen geeft, zich te bezinnen op de beginselen Spr.
herinnerde er aan hoe ook in 1917, als reactie
op de invoering van het algemeen kiesrecht,
gedurende eenigen tijd de gedachte van stan
denvertegenwoordiging naar voren werd ge
bracht. Ook toen vroeg men zich af of het niet
van nut kon zijn, bepaalde belangengroepen als
zoodanig in het parlement te doen vertegen
woordigen. In die dagen heeft de Werkgevers
vereeniging zich laten voorlichten door den
toenmaligen prof. Aengenent, die te dien op
zichte tot de conclusie kwam, dat standenverte
genwoordiging in volmaakte overeenstemming
is met de katholieke maatschappijleer. In zijn
toen gehouden inleiding had deze deskundige
het individueele kiesrecht en het organische
stelsel der „Interessenvertretung" tegenover el
kaar gesteld, en daarbij als verwezenlijking van
het laatste systeem de maatschappij der mid
deleeuwen geschetst, waarin de beroepsstanden
zelfstandige organisaties met publiekrechtelijke
bevoegdheden waren, die tevens hun invloed
konden doen gelden in het centrale staats- of
stadsbestuur: een corporatieve maatschappij met
als bekroning een corporatieven Staat. Prof.
Aengenent had echter de verwezenlijking van
deze scandenvertegenwoordiging destijds een
volslagen onmogelijkheid genoemd. De liberalis
tische, atomistische maatschappij was geen
bouwstof voor een organisch staatsherstel: eerst
moest zij zichzelf ordenen en ontwikkelen, om
zich dan te kunnen organiseeren in een corpo
ratieven staat.
Ofschoon de corporatieve staat aldus dr.
Kortenhorst thans als nieuwste vinding
door nieuwe bewegingen wordt voorgestaan, is
zij reeds in het begin der eeuw door katholie
ken en ook door andersdenkenden bestudeerd
en verdedigd; spr. citeerde in dit verband een
rede van prof. Aalberse uit 1904, een rapport
voor den middenstand van 1908, een artikel van
prof. Treub in „Vragen des Tijds" van 1908 en
twee praeadviezen voor de Ned. Juristen Veree-
niging van 1917.
Intusschen waren de geesten toen niet rijp
voor deze gedachte. Het experiment van het al
gemeen kiesrecht had de bekoring van
het nieuwe en moet eerst eens be
proefd worden. Thans aldus spr. kunnen
wê'terugzien op 15 jaar ervaring met dit stel
sel, en we moeten erkennen dat het onder zeer
ongunstige omstandigheden de proef heeft
moeten afleggen. Toch kunnen we drie feiten
vaststellen: le dat het experiment niet in alle
opzichten is geslaagd, 2e. dat de maatschappij
zich in dien tijd krachtig in organischen zin
heeft ontwikkeld, 3e. dat Q. A. nog eens op
nieuw tot daden ter verwezenlijking van de cor
poratieve gedachte heeft opgewekt. De R. K.
partijen hebben altijd begrepen, dat het indivi
dueel kiesrecht niet het hoogste ideaal was:
in eigen kring hebben zij, binnen het kader
van het liberalistische kies-stelsel, naar een
eenigszins organische groepeering der indivi
duen gestreefd. In België trachtte men dit te
bereiken door met drie katholieke partijen (een
arbeiders-, een boeren- en een algemeene partij)
naast elkaar te werken, in Duitschland heeft
men het geprobeerd met de organisatie van zelf
standige groepen binnen het partijverband. In
ons land heeft men de vertegenwoordiging in
de partijraad en het instituut der kwaliteits
zetels. Spr. noemt in dit verband nog de veel
verder gaande voorstellen van de commissie
Barge die echter destijds verworpen zijn.
Ook in de maatschappij is veel veranderd in
de laatste vijftien jaar. Van het liberalisme is
niet veel meer over. Spr. wijst op den geweldigen
groei van de vakbeweging, ook onder midden
standers en werkgevers, op de verbreiding van
de collectieve arbeidsovereenkomst, op licha
men als den nfjverheidsraad, den middenstands-
raad, den hoogen raad van arbeid, op de in
schakeling van organisaties van belanghebben
den bü de uitvoering van de verschillende so
ciale wetten, en ten slotte op de bedrijfsraden-
wet, die toch ook geboren is uit de organische
gedachte.
Ook voor den crisissteun, dien de regee
ring steeds meer aan verschillende bedrijfstak
ken moet verstrekken, ziet spr. als eenige af
doende regeling de samenwerking van de be-
drijfsgenooten zelf, gelegaliseerd en bekrach
tigd door de overheid.
Nog op een ander punt behoeft het parle
mentaire stelsel verbetering. Weliswaar acht
spr. de anti-parlementaire psychose, die zich
thans alom in den lande voordoet, grootendeels
ongemotiveerd, doch voor het streven naar een
sterker gezag is een goede grond aan te wij
zen. Do grondwet van 1848 ging van de valsche
veronderstelling uit, dat alle partijen goedwil
lend en tot opbouwend werk genegen zouden
zijn en tevens geen vrees zouden hebben zelf
de verantwoordelijkheid voor eigen beleid te
dragen. De eerste veronderstelling werd teleur
gesteld door de communisten, doch eveneens
door partijtjes als die van de dominees Ling-
beek en Kersten. De tweede blijkt een illusie
waar het betreft de verantwoordelijkheidschu-
we S. D. A. P.
De dictatuur als geneesmiddel tegen deze
kwalen is een afdoend, doch zeer gevaarlijk
middel: men moet rekening houden met de
kwade kansen die zij meebrengt. Spr. komt in
dit verband tot de vraag: kan een Katholiek
volgens zijn beginselen fascist zijn? Hij stelt
voorop dat de werkgeversvereeniging als zoodanig
geen standpunt wenscht ln te nemen: als so-
cia'e organisatie op godsdienstigen grondslag
wenscht zij geen dwang uit te oefenen over
het geweten harer leden. Spr. verwijst naar Je
artikelen van deken Van Noort in ons blad.
waarin waardeering voor het streven naar sterk
gezag wordt geuit, doch de leer der staatsver-
goding als strijdig met die der Kerk wordt al-
gekeurd.
Dr. Kortenhorst ziet het fascisme als een
verkeerde ractie tegen het individualisme van
1848, Het is niet te ontkennen dat dit laatste
gebaseerd is op de beginselen van de Fransche
revolutie; cat de Katholieken in ons land daar
in feite voordeel van hebben gehad, herstel
der hiërarchie, persvrijheid, vrijheid van on
derwijs enz. neemt niet weg dat de begin
selen afkeurenswaardig zijn. Het fascisme keert
zich terecht tegen dit liberalisme, doch stelt
1 daartegenover niet de organische maatschappij
der middeleeuwen, doch de Staat van Lodewijk
XIV, de absolute Staat, die, even goed als de
leer van Rousseau gebaseerd is op de renais
sance, en via deze op de oude Romeinsche
Staat, die de vergoddelijking van den gezags
drager inhoudt.
Aan de band van eenige passages uit het
program dei N.S.B. betoogt dr. Kortenhorst
dan, dat ook deze beweging den Staat boven
het Recht stelt, en de rechten van den mensen
ondergeschikt maakt aan die van den Staat
Dit is in strijd met de Katholieke leer, die het
Recht, als komend van God, boven den Staat
stelt en de Staat slechts erkent als middel tot
het welzijn der individuen.
Spr. geeft vervolgens een philosofische uit
eenzetting van het begrip vrijheid, volgens de
Christelijke levensopvatting. Dit begrip is niet
absoluut, doch houdt in onderworpenheid aan
de zedewet. De mensch is een sociaal wezen; en
gebonden aan de gemeenschap met anderen
Doch dit houdt niet in, dat hij moet opgaan in
die gemeenschap: het individu gaat tenslotte
voorop, en ook het gezag, dat de gemeenschap
uitoefent, heeft tot doel: het algemeen welzijn.
In dit licht bezien, kan spr. niet aannemen,
dat al onze grondwettelijke rechten in beginsel
juist zijn. Zij mogen geen vrijheid van propa
ganda waarborgen voor kwade dingen. Ook het
individueel kiesrecht, als gebaseerd op die totale
ongebondenheid van het individu, moet spr. in
beginsel verwerpen. Het moet vervangen worden
door een organisch kiesrecht, waarin de wensch
zich slechts kan uiten als deel van een grooter
orgaan, doch deze organen moeten dan ook zoo
veel mogelijk door het centrale gezag worden
vrij gelaten in hun interne aangelegenheden.
Dr. Kortenhorst citeert in dit verband een pas
sage van G. A., waarin reëele richtlijnen wor
den gegeven voor de hervorming van den Staat:
evenals datgene wat de individuen door eigen
initiatief en arbeid tot stand brengen, hun niet
ontnomen mag worden, zoo mag ook niet dat.
wat door lagere organisaties gedaan kan wor
den, worden geüsurpeerd door grootere licha
men.
Dr. Kortenhorst besloot zijn uitvoerige rede
met te schetsen de taak der sociale organisaties
in de voorbereiding van deze nieuwe maat
schappelijke orde.
De „Nederlander" wijst er, in verband met
de toeneming van het aantal studenten aan de
universiteiten in een sneller tempo (ook aan
de hoogescholen is toeenming, maar in een
langzamer tempo) op, dat er reeds thans in de
academische beroepen een niet onbelangrijke
werkloosheid is.
Het sterkst is deze onder de ingenieurs. Be
kend is, dat er 231 technische- en 60 landbouw
ingenieurs zonder werk zijn, van wie velen ge
durende een jaar en langer. Maar onder de
aan de universiteiten opgeleiden vinden wij de
werkloozen evenzeer. Voor de medici wordt een
aantal van 200 op plaatsing wachtende afge
studeerden genoemd. Van 153 leeraren met
middelbare bevoegdheid staat vast, dat zij geen
werkkring hebben. Werklooze apothekers zijn
er nog niet, maar dat ook hier een belangrijke
overvulling staat te wachten, valt af te leiden
uit het feit, dat er in Nederland en Neder-
landsch-Indië samen 800 apothekersplaatsen
zijn en het aantal pharmaceutische studenten
550 bedraagt. En wie zal zeggen, hoeveel mrs.
in de rechten reeds zonder arbeid zijn?
Daarbij komt, dat er tal van gestudeerden
zijn, die wel eenig werk hebben, maar daarmee
niet of nauwelijks in hun levensonderhoud
kunnen voorzien.
N.V»
Vrijdagmiddag heeft in tegenwoordigheid van
tal van autoriteiten uit universitaire kringen
de onthulling plaats gehad van het Lorentz-
monument, dat is aangebracht aan den gevel
van het Kamerlingh Onnes Laboratorium, af-
deeling theoretische natuurkunde, boven den
ingang van de leeskamer Bosscha te Leiden.
De kinderen en kleinkinderen van wijlen prof.
Lorentz woonden de plechtigheid bij. De Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen was vertegenwoordigd door den chef
van het Departement, den heer Van Beeck
Calkoen. Voorts was aanwezig de chef van den
Rijksgebouwendienst, baron Van Lynden.
In de eerste plaats werd het woord gevoerd
door den voorzitter van het Lorentz-comité.
mr. H. van de Sande Bakhuyzen. Deze sprak
een woord van welkom tot de autoriteiten en
richtte zich daarna speciaal tot de kinderen
en kleinkinderen van wijlen prof. Lorentz, die
niet alleen een groot geleerde, maar bovendien
ook een goed burger van zijn stad was en een
ruime plaats had in de harten van zijn mede
burgers. Spr. dankte de kinderen, dat zij de
burgerij door de oprichting van het monument
in de gelegenheid hebben willen stellen de na
gedachtenis van prof. Lorentz te eeren. Ten
slotte richtte spr. zich tot de ontwerpster van
het monument, mevrouw Franzen, wier werk
voor spr. een openbaring is geweest.
Nadat het monument was onthuld, begaf
men zich in het gebouw, waar prof. dr. J. Hui-
zinga een rede hield. Deze zette uitvoerig de
historisch-wetenschappelijke beteekenis van
de figuur van prof. Lorentz in de internatio
nale wereld der physica uiteen, waar hij naast
Huygens de grootste figuur van de laatste drie
eeuwen is geweest.
Ten slotte heeft de rector-magnificus, prof.
mr. D. van Blom, het monument namens cura
toren van de Universiteit met een enkel woord
van dank aanvaard.
Vrijdagavond vergaderde de Raad dezer Ge
meente om vier uur ten raadhuize in openbare
zitting onder voorzitterschap van Burgemees
ter VAN ALPHEN.
Afwezig was de heer DRUIJF.
Ingekomen was een schrijven van den heer
Groen, dat hij zijne benoeming tot lid van de
Commissie en Bedrijven van P. W. aanneemt.
Naar aanleiding van het schrijven van Ged.
Staten over inlichtingen betreffende het voor
stel van B. en W. en de raadsmeerderheid ver
zoekt de heer GEERS, ook de mededeeiingen
van de raadsminderheid te vermelden.
Aan dat verzoek zal worden voldaan.
Daarna komt in bespreking het voorstel van
de heeren Van der Moolen en Van Rijnberk om
in principe te besluiten tot het stichten van een
sportpark in Plan Noord over te gaan.
Wethouder SLEGERS zet uitvoerig het voor
en het tegen uiteen. Het tegen bestaat voorna
melijk in de geldmiddelen. Men hoopt echter,
rijkssubsidie te verkrijgen, wat een heel groote
en belangrijke steun zou zijn.
De VOORZITTER wil het plan zenden naar
de Commissie van Sociale Zaken om advies.
De heer GROEN wenscht met nadere bespre
king te wachten, tot na de behandeling van de
begrooting.
De heer VAN DER WERFF wil wachten, tot
het uitbreidingsplan van de gemeente nader is
goedgekeurd.
De heer GEERS steunt het plan, om het voor
advies eerst naar de Commissies te zenden.
De heer VAN RIJNBERK brengt onder de
aandacht, dat het niet de bedoeling is. om het
plan nu dadelijk in behandeling te nemen, of
een plaats reeds vast te stellen. Het is alleen
de bedoeling, dat de raad zich in beginsel voor
of tegen zal uitspreken.
Andere plannen, die nu hangende zijn, zou
den dan daarin opgenomen kunnen worden of
vervallen.
De heer ELFFERS meent ook, dat het wen-
schelijk is, dat de raad zich uitspreekt, of elke
vereeniging een afzonderlijk terrein zal hebben
voor haar sport, of dat er voor de sport een
gemeentelijk terrein zal komen.
Waar de raad zich in dien geest uitspreekt,
wordt op voorstel van den voorzitter het plan
naar de Commissies gezonden.
Met het oog op de werkverschaffing in het
object geborgen, vraagt de heer VAN RIJN
BERK spoed.
•Mejuffr. Broerstra, gemeente-vroedvrouw,
had ontslag verzocht tegen 1 December en nu
reeds vervanging van haar door het aanstellen
van Zuster Bokma.
Tegen het eerste deel van het verzoek heeft
de raad geen bezwaar, het tweede deel zal door
B. en W. eerst behandeld worden, die daaibij de
raad van advies zal dienen in hare beslissing.
De Commissie voor ontspaning aan jeugdige
werkloozen heeft een uitvoerig rapport inge
zonden over haar arbeid in den afgeloopen win
ter. Zü vraagt de plannen van den raad voor
den komenden winter en eventueel een bedrag
voor de bestrijding der kosten.
B. en W. zullen in een volgende raadsverga
dering daarover adviseeren.
Dinsdag 21 November hoopt het echtpaar
P. J. Neeskes—M. Pronk te Heemstede, een
halve eeuw in den echt verbonden te zijn.
Waar de woningen aan den Parallelweg voort
durend leeg staan en dit voor een groot ge
deelte komt, omdat deze woningen ramen heb-
E S?
De data van den tweeden Zesdaagschen Wie
lerwedstrijd te Amsterdam naderen snel. Nog
slechts veertien dagen scheiden ons van den
openingsavond en intusschen is reeds voldoen
de gebleken, dat de belangstelling voor de
Tweede die voor de Eerste nog zaal overtreffen.
Donderdag zijn wij weer eens een kijkje gaan
nemen in het R. A- I.-gebouw, waar nog steeds
hard gewerkt wordt aan den opbouw der tri
bunes. De baan is reeds geheel gereed gekomen.
Het kommetje van een jaar geleden lag kant
en klaar om de eerste renners te ontvangen.
In de bochten is het hout geheel wit in ver
band met het feit, dat de latjes daar zijn bij
geschaafd.
Voor het eerst zouden eenige rondjes door de
renners gemaakt worden, doch daarvóór werd
de baan gekeurd door de Technische Commis
sie van de Nederlandsche Wielren Unie, terwijl
wij voorts nog eenige leden van het bestuur der
N. W. U. mochten ontdekken. Bij monde van
den heer J. van Eek. lid van de T. C. der
Wielren Unie werd de baan officieel overge
dragen aan den sporttechnischen leider van
de Zesdaagsche, den heer Fr. Grolms, die
daarbij dankte voor de medewerking ondervon
den van de Technische Commissie.
Verschillende amateurs maakten daarna
eenige rondjes, soms in zeer scherp tempo, ter
wijl zelfs profs als Gerard Leene het tricot had
den aangetrokken om een rondje te maken. Zoo
zagen we o-m. rijden van der Linden, Hoevens.
Cornelissen, G. Leene en last not least John
Stol, den veteraan, die nog even gemakkelijk op
de fiets zat als vroeger en er niet zoo gauw
genoeg van kon krijgen.
Talrijke belangstellenden hadden zich intus
schen op het middenterrein verzameld en sloe
gen de training gade. Intusschen vernamen wij,
dat voorloopig geen publiek in het RAI-gebouw
meer zal worden toegelaten om de training bij
te wonen, zoolang de werkzaamheden betref
fende den bouw nog niet zijn afgeloopen. Dit
kan echter binnen enkele dagen tegemoet wor
den gezien.
lb. Stormvogels 3Haarlem 4. IVO—EHS.
SpaarnevogelsHFC 3. RCH 5—EDO 3. DIO—
RCH 3.
2a. Zandvoort 3Kenau. Zeemeeuwen 3—
VOG. THB 2—DWO. EDO 7—Vijfhuizen. HFC
4Hillegom 2.
2b. Haarlem 3aRozenprieel. Bloemendaal-
sche Vet.VSV 4. Stormvogels 5Swastika.
Kennemers 3DSK.
2c. WHZandvoort 2. DCOETO. Hillinen
2Droste. Haarlem 5Zeemeeuwen 2.
2d. VSV 3Beverwijk 2. Stormvogels 4Kin-
heim 3. THB 3Spaarnevogels 2. DIO 2
Spaamdam.
3a. Kinheim 5—WH 3. EHS 5—DCO 4.
Spaamestad 3Hillegom 4. Schildwacht. WB
3Zeemeeuwen 5.
3b VSV 5—DIO 3. Kennemers 4—RCH 7.
Beverwijk 3Schot'en 3. DCO 2Swastika 2.
3c. Beverwijk 4Spaarnestad 2. HFC 5
EHS 2. RCH 8—Kennemers 5. VOG 2—DOA.
3d. Bloemendaal 3Brederode. Haarlem 6
Spaarndam 2. Kinheim 4Heemstede.
3e. THB 4Bloemendaal -1. HFC 7Brede
rode 2. Ripperda 3Kinheim 6. DSK 3Kin
heim 6. DSK 2—Kennemers 8.
3f WB 2—Kennemers 9. RCH 11—EDO 8.
EHS 4—WH 2. Heemstede 2—DOA 2.
3g. Beverwijk 5RCH 10. Damiaten 2
Spaarnevogels 3. Kennemers 10Schoten 4.
Rozenprieel 2WE.
3h. Hillegom 3EDO 10. Schoten 5RCH 9.
DIO 4—HSV. Kenau 3—Hillinen 4.
3j. Halfweg 3—Droste 2. ETO 2—HSV 2. DKT
2—Heemstede 3. IVO 3—Bloemendaal 5. DCO
3Hillinen 5.
3k. HFC 6Zandvoort 4. EHS 3Kenau 4.
Bloemendaal 6Halfweg 4. Swastika 3DKT.
31. Hillinen 3Zeemeeuwen 4. Vijfhuizen 2
Zandvoort 5. Mechelen. Rozenprieel 3VOG 3.
DSK 3—Haarlem 7. Spaarnevogels 4—Rip
perda 4.
la. Kinheim 2EDO 5 Haarlem 3Bloe
mendaal. RCH 4Spaarnestad. Ripperda
Schoten 2. EDO 4—Damiaten.
W. v. d. Lit
J. Kluijskens J. v. Es
Th. v. Turnhout P. Rotteveel R. Kamer
J. v. Riel J. Put J. v. Honschoten B. Wil-
lemse J. Willemse.
Voogd
Van den Berg Huisman
de la Mar Kammeijer Vreeken
Iseger Bieshaar Oldenburg Verwaal Po-
lanen.
Kos
C. Prevost Krom
Paape Ruis Hessels
Hanse Slot W. Kedde Verkerk Martin
De Waard
G. Zandstra K. Zandktra
Koppen v. d. Putten Oomen
Nottrot C. Bruin Goemaat Perukel Jr.
Veen.
Van der Wint
Van Zutphen, Van der Griendt,
De Boer, De Koning, Kraak
De Wolf Sr., v. d. Lugt, De Wolf Jr., Sterk,
Hillekamp.
De Waard
Haak Sr., Haak Jr.,
Bravenboer, Fijen, v. d. Velde,
v. d. Steen, Groeneveld, v. Pel, SchoorI,
v. d. Kuül
Men verzoekt ons te melden dat het secreta
riaat der P.S.V. „Haarlem" thans gevestigd is
bij den heer R. Wieringa, Ooievaarstraat 23,
Haarlem.
v. d. Meulen
P. Jongeneel A. van Baasbank
R. Jongeneel, Kruyer, Lamp,
v. Riemsdijk, Kenner, Koper, Dorsman, Chapon
Voor de competitie van de Nederl. Biljart
bond worden in de komende week de volgende
wdstrijden gespeeld:
Klasse c., Afd. 2;
9 Nov.: B. C. „Haarlem"—„De Roemer" (Am
sterdam), café Metz, Barteljorisstraat.
Klasse D., Afd. 3:
9 Nov.: No. 1—B. V. „Haarlem", hotel „Num
mer Eén", IJmuiden.
10 Nov.: B. C. „Haarlem"—t Blauwe Krijtje
(Beverwijk), café Metz, Barteljorisstraat.
Klasse E., Afd. 5:
8 Nov.: B. V. „Haarlem"—B. V. „D. E. S.",
café „De Louw", Spekstraat.
10 Nov.: ExcelsiorB. V. „Haarlem I", café
„Spoorzicht", Wijkeroog.
Klasse F., Afd. 6:
7 Nov.: B. V. „Haarlem"—B. V. „D. E. S.",
café „De Louw", Spekstraat.
7 Nov.„Vriendenkring"„Korenbeurs",
„Centraal Bar", Kruisweg.
ben, die zich te hoog boven den vloer bevin
den, 1 Meter 30, vragen B. en W. een crediet
van f 750 om deze ramen in die vier woningen
te laten verbeteren.
De heer ELFFERS maakt bezwaar, want
meer gemeentewoningen zullen dan wel op die
wijze verbeterd moeten worden.
De heer GROEN is voor verandering der ra
men, omdat elke maand, dat de woningen leeg
staan schade beteekent.
De heer PADT vraagt aandacht voor de ver
betering van de woningen op Bentveld, die ook
hetzelfde practische gebrek hebben.
En de heer VAN DER MOOLEN vindt de
verbetering wel goed, maar zou toch ook gaar
ne zien, dat de woningen in de Hobbemastraat
nu eens afdoende behandeld werden. Daar ko
men steeds meer woningen leeg.
Wethouder SLEGERS geeft eerst den heer
Van der Moolen nadere toelichting op de ont
smettingspogingen, die door de gemeente wor
den toegepast. Daarna wijst hij op het noodza
kelijke der verbetering door verandering van
de ramen. Met de bijkomende kosten is de
raming niet te hóóg.
De heer GEERS is er voor, om tegemoet te
komen aan redelijke eischen, maar wenscht de
verandering nu tot vier beperkt te zien. Het
College kan dan verdere maatregelen overwe
gen.
Het voorstel van B. en W. wordt aangeno
men met een stem tegen.
B. en W meenden dat een verdeeling van het
salaris van den directeur van het Zuiderbad,
die in den wintertijd in dienst is van P. W.
en voor dien arbeid zijn salarisdeel op f 1000
bepaald zag te hoog, in verhouding met de sa
larissen van het andere personeel in dienst
van het bedrijf. Daarom hadden B. en W. voor
gesteld, dit winterdeel te bepalen op f 700 zoo
dat f 1800 voor rekening van het Zuiderbad
kwam.
De meening van enkele raadsleden was. dat
in overleg en door de Commissies eenmaal een
verdeeling getroffen was en handhaafden die
beslissing met vier stemmen voor het voorstel
van B. en W. en zes tegen.
Met algemene stemmen werd een wijziging
der precario-verordening aangenomen, zooals
die door B. en W. was voorgesteld.
Voor het gebruik van de wals met bediening
zal f 3 per uur gerekend worden. Het gebruik
van lichtpalen voor reclame zal op f 50 per
jaar komen te staan.
Naar aanleiding van een aanvrage tot ver
hooging van de subsidie voor Maatschappelijk
Hulpbetoon tot een bedrag van f 5000 vraagt de
heer ELFFERS een overzicht van de uitgaven
vóór de Fin. Commissie.
B en W. hadden die Commissie gevraagd om
advies voor deze subsidie, dus voor de ont
vangsten. Hij meende, dat men nu ook wel de
uitgaven eens mocht zien.
De heer VAN DER MOLEN begrijpt niet,
waarom dé post zoo plotseling met f 5000 ver
hoogd moet worden. Hadden de besprekingen
met de organisaties een geregeld verloop ge
had, dan was deze post door de overeenkomst,
die dan bereikt zou zijn zeker overbodig ge
weest.
Wethouder MOLENAAR zet uiteen, hoe hij
getracht heeft, om overeenstemming te berei
ken. Maar de toegezonden concepten van de
mannen en vrouwenafdeeling van Onderling
Hulpbetoon zijn onbeantwoord gebleven. Tot be
wijs van toezending der concepten wil hij
gaarne de correspondentie overleggen met de
andere organisaties, die daarop toestemmend
hebben geantwoord.
De heer VAN DER MOOLEN wil gaarne die
correspondentie zien.
Volgens voorstel van den heer ELFFERS
wordt de beslissing aangehouden tot advies
van de Finantieele Commissie met zeven stem
men voor en vijf tegen.
De heer BOLWIDT wordt dan gelegenheid
gegeven om zijn bezwaren te uiten tegen de Ra
dio Centrale en den leider daarvan, den heer
Geuzendam.
Hij geeft als bezwaar, dat van de waarborg
som, die f 6000 zou moeten bedragen slechts
enkele aandeelen N. M. S. in kas zijn tot een
bedrag van enkele honderden guldens
Dan heeft de heer Geuzendam sinds 1931,
het jaar dat hem de concessie verleend is,
slechts een bedrag van f 308.60 aan precario
betaald, terwijl volgens de berekening van den
heer Bolwidt dit bedrag, met inbegrip van 1934
in totaal f 2677 zou moeten zijn.
Ook is nooit nagegaan of aangevraagd, als
nieuwe draden gespannen werden, zoodat maar
geschat moet worden, of het genoemde bedrag
juist is. Uitdrukkelijk bepaalt de verordening,
dat geen nieuwe draden gespannen mogen wor
den, alvorens de directeur der bedrijven aan
het plan zijn goedkeuring heeft gehecht. Ook
daaraan wordt niet de hand gehouden.
De heer Bolwidt kan niet begrijpen, waarom
het contract niet wordt nageleefd, daar het
toch om honderden guldens gaat en men elkaar
in de finantieelee commissie vaak om enkele
guldens in de haren zit.
Hij wordt door den VOORZITTER tot het
parlementaire stelsel geroepen als hij zegt, dat
het gemeentebeleid in dat opzicht hier een
snertzoo is.
Wethouder SLEGERS deelt mede, dat wat de
heer Bolwidt naar voren brengt reeds de aan
dacht 'van B. en W. had. Maar hem verklaarde
de ambtenaar, die naar de opmeting gevraagd
werd, dat die nauwkeurig geschiedde. Ook de
politie werd steeds van nieuwen aanleg in ken
nis gesteld.
De heer ELFFERS meent een zekere regee-
ringloosheid te moeten constateeren. Wordt een
gemeente goed bestuurd, dan kan zoo iets toch
niet voorkomen. 'Hij vindt dat B. en W. niet
stevig handelen, als de bepalingen van het con
tract niet worden nagekomen. De kohieren en
aanslagbiljetten hadden hier toch dadelijk de
aandacht op moeten vestigen.
Had de heer GEERS geweten, dat de heer
Bolwidt deze zaak zou ter tafel zou brengen, dan
had hij, hoe afkeerig hij ook is van besloten
zittingen, voorgesteld, om deze bespreking in
besloten zitting te voeren. Hij meent, dat ook
de Commissie van P. W. en die van de Bedrij
ven hier gefaald hebben.
De VOORZITTER geeft toe, dat het raads
besluit «door B. en W. niet precies is gehand
haafd. Het storten der waarborgsom is onvol
doende geweest. Hij wil gaarne inzage geven
van de reeds gevoerde correspondentie, maar
vestigt de speciale aandacht op, dat onregel
matigheden niet zijn gepleegd, wel groote slor
digheid. Gelukkig kan de gemeente navorderen
en wordt er dus geen schade geleden.
De heer VAN RIJBERK wenscht deze zaak
toch voorzichtig te behandelen met het oog op
de belangen van de aangeslotenen.
De heer ELFFERS ziet het noodzakelijke van
langzaamheid niet in. Ook niet van correspon
dentie. Men moet alleen vragen, wat volgens
contract verplicht is en daarmede' uit. Of anders
die maatregelen nemen, die anders ook genomen
worden.
B. en W. zullen deze zaak ten spoedigste af
wikkelen.
De heer VAN RIJNBERK vraagt naar de
verandering in de boekhouding bij Maatschap
pelijk Hulpbetoon.
Wethouder MOLENAAR deelt mede, dat
geen verandering noodig is, daar deze volgens
de wenschen van den gemeente-accountant ge
schiedt en geregeld wordt gecontroleerd en dan
steeds in orde bevonden wordt.
De heer VAN DER MOOLEN bepleit een
handhaven van het uurloon op f 0.65 als bij
productief werk voor moeilijk en groot werk.
Wethouder SLEGERS wijst op de moeilijkhe
den, om te bepalen, wat nu wel en wal niet
productief werk is Bovendien wil men in Den
Haag, dat niet boven het contractloon uitbe
taald wordt.
Om ingrijpen van het Departement te voor
komen, heeft men het uurloon op ƒ0.45 ge
steld. Zeker kan bij zwaar werk een nooger
uurloon betaald worden en B. en W. hebben in
dien geest dan ook reeds besprekingen gevoerd.
De heer GEERS wenscht nog eens vast te
leggen, dat door B. en W geen uurloon ver
laagd zal worden, voor de raad zich daarover
eerst heeft uitgesproken.
Daarna gaat de vergadering over in besloten
zitting.
BERLIJN, 4 Nov. Naar aanleiding van
het feit, dat minister-president Goering
verklaringen zal afleggen, die voor alle be
trokkenen bij het Rijksdagbrandproces van
belang zijn. is aan beklaagde Dimitrof, die,
zooals gemeld, gisteren voor drie dagen van
de zittingen was uitgesloten, bij wijze van
uitzondering toegestaan, de zitting van he
den bij te wonen.
(Vervolg zitting van Vrijdag).
Na de pauze wordt de kellner Heyta gehooid.
De president vraagt hem, wanneer hij in 1932
en 1935 Tanef, Dimitrof en Popof te Berlijn ge
zien heeft.
De getuige verklaart, dat hij ze in 1932 in het
geheel niet gezien heeft. Wel in Februari 1933.
Zijn chef, Michalski, heeft hem de foto's uit de
courant laten zien en toen herinnerde hij zich,
dat deze heeren wel eens in het café waren ge
weest.
President: Is dat wel juist en weet u het heel
zeker?
Getuige: Ja.
President: Had een der heeren een snor?
Getuige: Dat weet ik niet.
President: Was Tanel slank of dik?
Getuige: Net als ik (vroolijkheid. want de ge
tuige is absoluut niet slank, terwijl Tanef klein
en slank is).
De beklaagden staan op en de getuige zal ze
nu bü hun naam noemen en aanwijzen.
Eerst houdt hij Popof voor Tanef, maar als
hij Tanef ziet herkent hij hem.
Procureur-generaal: Heeft u vandaag voor het
begin der zitting de beklaagden gezien?
Getuige: Ja ik heb ze gezien.
Procureur-generaal: Toch kan hij ze niet be
schrijven, zoodat men geen conclusies kan trek
ken uit het feit, dat hij geen beschrijving kan
geven van de heeren. die hij teen in het café
gezien heeft.
De 53-jarige mevrouw Hartung, die vervol
gens als getuige wordt gehoord was tot het jaar
1929 lid der K. P D. en heeft volgens haar zeg
gen in net bureau der „Rote Hilfe" in
de Dorotlieenstrasse den secretaris der emi
grantenhulp wel eens geholpen. Zij weet
zeker, dat Dimitrof in 1923 herhaaldelijk
op het bureau der „Rote Hilfe" is geweest. Zij
wist niet hoe hü heette, maar de secretaris heeft
haar verteld, dat het de vertegenwoordiger was
van de in Duitschland wonende Bulgaarsche
emigranten.
President: Kwamen de Bulgaarsche emigran
ten rechtstreeks met Dimitrof in contact?
Getuige: Neen, ze onderhandelden met hem
door een tusschenpersoon. Dimitrof was te
„deftig" om zich rechtstreeks met die lui te
bemoeien.
Toen ik het portret van Dimitrof in de cou
rant zag staan, zei ik dadelijk bü mijzelf, dat
is de man, di toen de vertegenwoordiger der
Bulgaarscna emigranten was.
President: U heeft ook bij de confrontatie
gezegd, dat u beklaagde Dimitrof absoluut her
kende. Heeft u vroeger Popof ook wel eens
gezien?
Getuige: Ik weet heel zeker, dat ik Popof bü
een vrouw gezien heb, die Bulgaarsche emi
granten had inwonen.
Tanef komt mij ook bekend voor.
Dr. Teiohert: Mevr. Rischkowski, in wier wo
ning u Popof zou gezien hebben, heeft bü het
vooronderzoek verklaard, dat ze Popof niet
kende.
Getuige: Dat weet ik.
Dr. Teichert: Toen u met mevr. Rischkowski
geconfronteerd werd, kon u niet precies zeggen
waar u Popof gezien had.
Getuige verklaart dan, dat ze toen niet wist,
hoe Dimitrof heette. Ze heeft dat pas later
gehoord.
Beklaagde Popof verklaart, dat hü in het
jaar 1928 geen enkelen dag in Duitschland is
geweest, maar in Rusland. In de maanden Juni
en Juli vertoefde hü aan de Zwarte Zee.
De zitting wordt daarop tot Zaterdag ver
daagd.
Dinsdagmorgen 7 November a.s. te 10 uur zal
te Leeuwarden de plechtige Bisschopswpding
plaats hebben van Z. H. Exc. Mgr. G. Brands-
ma, Apost. Vicaris van Kirumi (Afrika) door:
Z.H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen, Aartsbisschop
van Utrecht, Z. H. Exc. Mgr. J. H. J. Lemmens,
Bisschop van Roermond, Z. H. Exc. Mgr. J.
Biermans, Superior Generaal van de Congrega
tie Mill-Hill, waarbij o. a. een ooggetuigeverslag
wordt gegeven door Pater J. Dito O. P.
Het Stedelük Orkest van Maastricht, o-1. v.
Henri Hermans, geeft Dinsdagavond 7 Novem
ber om 9 uur een concert voor de K. R. O.-
microfoon van moderne werken, waarbij o. a.
met medewerking van den organist Jean Dries-
sen wordt uitgevoerd, het concert voor Orgel
en Kamerorkest op. 46 No. 2 van Hindemith.
Verder vermeldt het programma: Alborado
del Gracioso van M. Ravel en de tweede Suite
van J. van Otterloo, zoodat ook weer eens een
werk van een der verdienstelijkste Hollandsche
jongeren in een zeer goede uitvoering verzorgd
zal worden.
