Regeeren met beleid en kracht
Sociale Zaken
Het democratisch
beginsel
Verblindend licht
DEA.R. LEIDER AAN HET
WOORD
HRADIO-PROGRAMMA
PER FIETS NAAR ROME
DONDERDAG 9 NOVEMBER
TWEEDE KAMER
Stevige argumenten tegen de stroo
mingen van dit onrustig
tijdsgewricht
Staatscommissie niet
gewenscht
Critiek op de S.D.A.P.
Achter de Regeering
Toch een experiment?
De werkloosheid
Liberalen en Regeering
De Bedrijfsradenwet
STAKING BIJ „DE SPHINX
CONFLICT TE WACHTEN?
Vrijdag 10 Nov. 1933
Vraagstukken van den dag, die
dringend oplossing behoe
ven, onder de loupe
genomen
MEEVALLER VAN EEN TON
W erkloosheidsellende
Beperking van vrouwenarbeid
Huurverlaging urgent
Hedenmiddag overschrijden de
pelgrims bij Eysden de Neder-
landsche grens
Feestelijke ontvangst
Het spellingvraagstuk
Instelling van een commissie
Eenheid tusschen socialisten en
communisten uitgesloten
Slotbeschouwingen der
herzieningscommissie
Conflict met den vice-
admiraal?
Het hoofdbestuur van Christopho-
rus afgetreden?
EERSTE KAMER
Nieuwe vaststelling van rechts
gebied
ERNSTIGE VECHTPARTIJ
TE ZAANDAM
Een onrustige logeergast
Bedriegen
Ernstige aanrijding te Zuidhorn,
waarbij twee vrouwen
zijn gedood
Albert Vogel overleden
Voordrachtkunstenaar met wereld
vermaardheid heengegaan
60.000 Sweepstake-
loten onderschept
Door de Rotterdamsche rivier
politie
J. Schouten
DEN HAAG, 8 November 1933.
De nieuwe leider der anti-revolutionnaire
fractie, de heer SCHOUTEN, heeft bij de
algemeene beschouwingen over het regeer-
beleid een zeer gelukkig debuut gemaakt.
Na in rustig betoog tal van onderdeeien
van het bewind van dit kabinet te hebben
besproken wij komen daar straks op
terug heeft hij het slot van zijn rede
gewijd aan de stroomingen van dit onrus
tig tijdsgewricht en daarin de kracht zijner
welsprekendheid gepaard aan de kracht van
stevige argumenten. Zoowel uiterst rechts
als de S.D.A.P. hadden het daarbij hard te
verduren.
En vooral de heer Westerman, van wien wij
reeds schreven, dat trots al zijn bezweringen
van het tegendeel zijn betoog in de practijk
onherroepelijk op den
absolutistischen tota
len staat zou uit
draaien, kreeg van den
anti-revolutionnairen
fractiepresident op
niet te weerleggen
wijze aan de hand van
het program der N.S.
B. uitgelegd, dat deze
beweging zich als een
macht in den Staat
wenscht te organisee-
ren en eén revolution-
nair karakter draagt,
op grond waarvan ook
volgens den heer
Schouten de Regeering ook tegenover deze groep
de houding zal moeten aannemen die zij in
neemt tegenover de andere fascistische groe
peeringen. De afgevaardigde van Nationaal Her
stel zit nu eenmaal in een moeilijk parket. En
door zijn neiging tot interrumpeeren hij on
dervond dit hedenmiddag maakt hij het
zich alleen maar nóg moeilijker.
Hij zal zich hebben eigen te maken, dat het
nationaal herstel ten volle kan worden toever
trouwd aan de verantwoordelijke bona fide par
lementaire partijen en dat, als ook zijn party
daartoe het hare wil bydragen, hijzelf alle ge-
coquetteer met fascisme en nationaal-socialis-
me zal moeten laten varen.
De S.D.A.P. werd door den heer SCHOUTEN
vooral gecritiseerd om haar nog steeds hand
haven van den klassenstryd, die een hinderpaal
is, om tot een meer solidaristische samenleving
van met elkander tot heil van het algemeen
samenwerkende groepen te komen.
Die houding van de S.D.A.P., alsmede de diep
gaande principleele verschillen in ons volk en
het feit, dat er geen aanknoopingspunten ge
noeg zijn in wat in allerlei kampen te berde
wordt gebracht over een meer corporatieven op
bouw van maatschappy en staatsinrichting, de
den den heer Schouten afwijzend staan tegen
over de gedachte der Katholieke fractie, om
door een Staatscommissie al deze vragen eens
te doen onderzoeken. Er is in die vragen nog
zoo weinig concreets, de critiek komt veelal van
menschen, die vroeger zich afzijdig en onkundig
hielden van alle staatkunde, en bovendien: men
heeft toch op het moment wel een meer dade
lijk voor de hand liggende taak, aldus de leider
der anti-revolutionnaire fractie. Maar al die
argumenten ontzenuwen naar ons inzicht kwa-
ïyk de kracht van professor Aalberse's waar
schuwing, om Thorbecke's voorbeeld van 1840
toch niet in den wind te slaan.
Waarom kan dan niet eens een deskundige
commissie inventariseeren, ordenen en sortee-
ren, wat er ten aanzien van een meer moderne
staatsregeling alzoo leeft in allerlei kring. Het
crisiswerk van dezen dag en ook het werk, om
met behulp van de Bedryfsradenwet en van
artikel 194 der Grondwet alvast meer organi
satie in de bedrijven te stimuleeren en te con-
solideeren, behoeft daardoor geenszins te wor
den belemmerd of tegengehouden.
De heer Schouten heeft zich volkomen ach
ter de regeering gesteld en aan het Kabinet
slechts in een gloedvolle peroratie toegeroe
pen, dat het zyn kracht zal moeten zoeken in:
regeeren.
Regeeren met beleid, maar vooral ook
met kracht. Krachtig vooral zal de houding
van het centraal gezag moeten zijn tegen
over de lagere organen voorzoover daar een
tekort aan bestuurskracht blijkt.
De regeering zal by haren arbeid niet te
veel aandacht aan allerlei agitatie moeten
wyden, maar voortdurend moeten indachtig
zijn, dat honderdduizenden in den lande geen
moties aannemen, geen congressen en demon
straties houden, maar met vertrouwen op God
naar beste weten dezen zwaren ty'd trachten
door te worstelen. By die honderdduizenden be
rust de ware volkskracht. En daaraan ontlee-
ne ook de Regeering de kracht voor een sterk
beleid.
Wat de afzonderiyke punten in het regeer-
beleid betreft, welke door den heer Schouten
werden aangevoerd, moeten wü ons de uiterste
beperking opleggen. Dit geldt trouwens ook ten
aanzien van de andere sprekers. Vooral de
nieuwe president der vrijzinnig-democratische
fractie mr. JOEKES bewees met zyn zeer in
détails afdalende rede, in welk een geweldig
aantal punten het geheel van het kabinetsbe
leid zich over de tien ministers verdeelt.
Van experimenten met onzen gulden wil de
heer SCHOUTEN niets weten en mr. JOEKES
en dr. Bierema de nieuwe leider der liberalen,
vielen hem daarin by, al stelde de laatste even
de vraag, of ook het vasthouden aan den hul
digen gulden temidden van allerlei landen met
in waarde gezakte munteenheid niet in zekeren
zin een experiment te achten is.
Amerika bewust, aldus de heer Schouten,
in wat voor onzekerheden men zich begeeft met
experimenten op het gebied der valuta, al gelieft
men die experimenten dan „beheerscht" te
noemen. En ook mr. Joekes had slechts woor
den van mispryzen voor wie moedwillig de munt
waarde op losse schroeven stellen wil.
Wat de economische politiek betreft, was de
hoofdstrekking van het betoog van den heer
Schouten, dat er gezorgd dient te worden, dat
de overheidshulp tenslotte niet het initiatief
en het verantwoordelykheidsgevoel van de
maatschappy zelf verzwakt.
Met den landbouwsteun in den huidigen vorm
zal men bezwaarlyk nog langer door kunnen
gaan.
En wat b.v. dr. Kortenhorst wil voor de
industrie n.l. een steunregeling, analoog aan
die, welke voor de agrarische bedrijven getrof
fen is, lijkt den anti-revolutionnairen woord
voerder alleen reeds daarom niet aanvaard
baar, omdat by de industrie de belangen veel
meer dan by den landbouw tegen elkaar in-
druischen. De eene tak b.v. heeft behoefte aan
een import, dien een andere tak weer gaarne
geweerd zou zien.
Ter bestrijding van den geesel der werkloos
heid heeft de heer Schouten sterk aangedron
gen op het ondernemen van allerlei groote
werken. De financieele politiek der Regeering
onderschreef hy.
In tegenstelling met den heer Albarda ging
hy er volkomen accoord mede, dat, nu het
Leeningfonüs is uitgeput, de crisisuitgaven ten
laste van den gewonen dienst worden gebracht.
In stede van te leenen, zooals de heer Albarda
al weder geopperd had, zou alle kracht gecon
centreerd moeten worden op nog verder gaan
de versobering. Ten aanzien van dé bezuini-
ging-in-perspectief op de hoofdstukken Water
staat en Defensie stond de heer Schouten
eenigszins sceptisch. Daar zouden wel eens te
genvallers kunnen komen. Een reden te meer.
om aan het dekkingsplan der Regeering niet
te wrikken en in ieder geval by bestrijding van
eenig onderdeel dadelijk een evenwaardig ae-
quivalent daarvoor in de plaats te stellen.
Dr. BIEREMA, die terecht een woord van
hulde bracht aan oud-Minister de Geer voor
het secure beheer, door hem in de afgeloopen
jaren, over 'sRyks schatkist gevoerd, keurde
eveneens het financieel plan van het huidige
kabinet goed, al miste hij in de begrooting een
behoorlük tastbare bezuiniging. Inderdaad heeft
de liberale leider niet geheel ongeiyk, als hy
nadruk legt op het feit, dat een belangryk
deel van de bezuinigingsmaatregelen eerst veel
later effect sorteert, terwijl eveneens geen
waarde kan worden ontzegd aan zijn opmer
king, dat het gewone jaariyksche begrootings-
accres ad 10 millioen, dat Minister Oud zegt
door bezuinigingen te hebben opgevangen, dit
jaar wel eens achterwege kon zyn gebleven
door de daling van allerlei pryzen. Zelfs zou
er volgens den liberalen afgevaardigde dit jaar
wel eens tengevolge van die oorzaak een auto
matisch decres geweest kunnen zyn. In groote
lijn stond ook dr. Bierema overigens achter
het kabinet. Op door hem geopperde wenschen
komen wij bij het antwoord der Regeering
vanzelf terug.
Mr. JOEKES heeft met den heer Schouten
en met de regeering het idee van de Staats
commissie afgewezen. Ook naar zyne meening
valt voorloopig met dè Bedryfsradenwet en
met art. 194 van de Grondwet genoeg te be
reiken in de richting, waarin de voorstanders
van een meer corporatieve ordening streven.
Dan zal toch eerst het beginsel van de veror
denende bevoegdheid, dat in de Bedrijfsraden
wet tot nog toe alleen nog maar als kiem zon
der meer aanwezig Is, verder moeten worden
uitgewerkt. En dat ons kiesrecht met zijn
evenredige vertegenwoordiging allerminst indi
vidualistisch is, zooals de heer Joekes aan
voerde, moge waar zyn, daarmede heeft het nog
geen waarde voor een meer corporatieve orde
ning van onze staatsinrichting, zooals die he
den ten dage gewenscht wordt.
Verdere sprekers waren nog de plattelander
VERVOORN en de sociaal-democraat J. TER
LAAN, die recht en gerechtigheid aanbeval by
de belastingheffing en uit de op komst zynde
crisisinkomstenbelasting niet minder dan 25
millioen wilde halen. Dat aan deze belasting
die zal geheven worden van gelijk of nage
noeg gelijk gebleven inkomens zeer onbil-
lyke kanten zullen zitten, daarover maakt de
heer Ter Laan zich geen zorg. De heer VER
VOORN leverde het gebruikelyke landelyke be
toog, dat meer dan r.oodig de tegenstelling
tusschen stad en land toespitste en dat qua
inhoud, al was de vorm beschaafder, niet zoo
veel hooger stond dan wat zyn party-antipode
Braat altijd te berde bracht.
Met betrekking tot de staking by de aarde
werkfabriek van de N.V. „De Sphinx" te
Maastricht kan nog worden medegedeeld dat de
fabriek onder politiebewaking staat. Er wordt
aan de fabriek door stakende arbeiders gepost.
Alles is rustig.
De directie van „De Sphinx" verzoekt ons
mede te deelen, dat de tegelfabriek normaal
werkt, terwijl alleen in de aardewerkfabriek
een partieele staking is uitgebroken. Ongeveer
de helft van het personeel van deze laatste
fabriek, 600 man, zyn in staking.
Op het Departement van Sociale Zaken
heeft Woensdagmiddag de rijksbemiddelaar
prof. mr. A. C. JoSephus Jitta, een conferentie
gehouden, gebaseerd op art. 51 der Arbelds-
geschillenwet (het voorkomen van geschillen),
met de directie der N. V. Machinefabriek
„Heemaf" te Hengelo en vertegenwoordigers
der arbeidersorganisaties.
De bespreking is zonder resultaat gebleven.
HUIZEN, 1875 M.: 8.00 NCRV: Herden
kingsprogramma naar aanleiding van den
geboortedag vóór 450 laren van Dr. Maar
ten Luther. 8.00 Schriftlezing. 8.15
Morgenconcert. 10.30 Morgendienst door
Ds. K. H. Wallen. 11.00 Lezen v. Chris
telijke lectuur. 11.30 Gramofoonmuziek.
12.00 Politieberichten. 12.15 Gramo
foonmuziek. 12.30 Orgelconcert uit de
Evang. Luth. Oude Kerk, Spul, te Am
sterdam, door Jac. Bonset. 2.00 Prof.
Mr. J. Loosjes: „De geschiedenis van het
Lutheranisme in Nederland." 3.00
Koormuziek (gr. pl.). 3.30 Rustpoos.
4.00 Bijbellezing door Ds. A. Klinkenberg
J.A.zn. Mej. G. Koeman, sopraan; H. F.
Jurjaanz, orgel. 5.00 Het ensemble v. d.
Horst. 6.30 Halfuurtle voor de 1eugd,
Ds. C. Riemers: „Luther's beteekenis voor
het jonge leven." 7.00 Politieberichten.
7.15 Ned. Chr. Persbureau. 7.30 Li
terair halfuurtje, Prof. Dr. G. Besselaar:
„Afrikaansche letterkunde als uiting van
volkswil en volkskracht." 8.00 Gods
dienstoefening ter herdenking van Luther's
geboorte (10 Nov. 1483) in de oude Evang.
Luth. Kerk te Amsterdam. 10.00 Gra
mofoonmuziek. 10.15 Bespeling van het
studio-orgel door L. Blaauw. 11.00 Gra
mofoonmuziek. 11.30 Sluiting.
HILVERSUM, 296 M.: 8.00 VARA: Orgel
spel door Cor Stevn. 8.30 Gramofoon
muziek. 10.00 VPRO: Morgenwijding.
10.15 VARA: Rollen Numan draagt voor.
10.30 Trio Guaroni onder leiding van
Loe Cohen. 11.00 Rolien Numan draagt
voor. 11.20 Trio Guaroni. 12.00 AVRO:
Gramofoonmuziek. 12.30 Kovacs Lajos
en zijn orkest, afgewisseld door gramo
foonmuziek. 2.30 Emeïs van Buuren
draagt voor. 3.00 Gramofoonmuziek. -
4.00 VARA: Vara-Kleinorkest onder leiding
van H. de Groot. 4.50 Na schooltijd:
Wonderlijk avontuur van Oome Keesje.
5.30 De Flierefluiters onder leiding van
J. v. d. Horst. 6.40 Het Fascisme in
Italië: J. W. Mattijsen. 7.00 Program
ma van London Regional. 8.00 VPRO:
Cursus Religieuze opbouw: Ds. W. Banning.
8.30 Concert: G. v. d. Rcnesse. piano.
9.00 Menschen ijj dezen tild. VII: Prof.
L. J. van Holk. 9.30 Vervolg concert.
10.00 Vrilz. Godsd. Persbureau. 10.05
Vaz Dias. 10.15 Ds. F. H. G. van ïter-
son: Praatje over „Tot steun". 10.45
Gramofoonmuziek. 11.00 VARA: De No
tenkrakers onder leiding van D. Wins.
12.00 Sluiting.
LUXEMBURG, 1191 M.: 7.50 Nederland-
sche avond, S"mphonieconcert v. Tschai-
kowsky. 8.35 Vocaal concert. 9.20
Vioolconcert door Jan Dörner. 10.15
Concert door het orkest van Paul von
Déky.
BRUSSEL. 509 M.: 12.20 Kleinorkestcon-
cert onder leiding van Piet Leemans.
1.30 Gramofoonmuziek. 5.20 Orkestcon
cert onder leiding van Karei Walpot.
6.35 Gramofoonmuziek. 6.50 Kleinor-
kestconcert onder leiding van Pieter Lee
mans.
KALUNDBORG, 1153 M.: 11.20 Strijkor
kest onder leiding van Harald Andersen.
2.20 Omroeporkest onder leiding van
Fritz Mahler. 7.20 Omroeporkest onder
leiding van Emile Reesen. 8.20 Gramo
foonmuziek. 9.40 Saxofoon- en piano
muziek. 10.10 Dansmuziek.
BERLIJN, 419 M.: 6.50 Populair concert
door het omroeporkest. 9.20 Berichten
daarna dansmuziek,
HAMBURG. 372 M.: 3.20 Concert. 4.20
Gevarieerd programma. 9.40 Populair
concert.
LANGENBERG, 472 M.: 11.20 Populair
concert door het omroeporkest onder lei
ding van Merten. 12.55 Gramofoonmu
ziek. 2.05 Populaire muziek. 7.30
Concert door het orkest van den West-
duitschen omroep onder leiding v. Busch-
kötter.
DAVENTRY. 15.74 M.: 12.20 Orgelrecital.
12.50 B. B. C.-dansorkest onder leiding
van Henry Hall. 1.35 Concert door het
Northern Studio-orkest onder leiding van
Johan Bridge. .3.20 Concert. 4.10 Gra
mofoonmuziek. 4.50 Concert door het
Metropole Hotel-orkest onder leiding van
Emile Colombo. 8.20 Musici Hall-pro
gramma. 9.40 Gramofoonmuziek. 11.15
Harry Roy en zijn Band.
PARIJS EIFFEL, 1446 M.: 7.50 Concert.
8.35 Radiotooneel.
PARIJS R„ 1725 M.: 8.05 Gramofoonmu
ziek. 12.50 Gramofoonmuziek. 7.40 en
7.55 Gramofoonmuziek. 9.05 Kamermu
ziek.
MILAAN, 331 M.: 4.30 Kamermuziek.
6.00 Gramofoonmuziek. 7.00 Gramofoon
muziek. 7.35 idem. 9.20 Dansmuziek.
ROME, 441 M.: 4.35 Vocaal en instru
mentaal concert. 7.35 Gramofoonmuziek.
8.50 Zangvoordracht.
WEENEN, 517 M.: 6.20 Pianorecital.
7.50 Concert door het Omroeporkest on
der leiding van Joseph Holzer. 9.50 Gra
mofoonmuziek.
WARSCHAU. 1411 M.: 5.40 Populaire mu
ziek. 7.35 Phllharmonisch orkest van
Warschau. 10.25 Gramofoonmuziek.
BEROMüNSTER, 460 M.: 4.20 Gramo
foonmuziek. 4.30 Ooerette-fragmenten.
5.20 Gramofoonmuziek. 7.10 Concert
door het Omroeporkest. 7.45 Concert.
8.30 Gevarieerd programma.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN
KATHOLIEKEN RADIOGIDS
De Minister van Financiën maakt bekend,
dat ten behoeve van 'sRyks schatkist van een
onbekende is ontvangen een bedrag van
100.512.50,
Aan het Voorloopig Verslag over de Be-
grooting van Sociale Zaken, wordt het volgen
de ontleend:
Wderom drongen verscheidene leden aan
op het tot stand brengen van een wettelyke
regeling, die bindendverklaring van collectieve
arbeidsovereenkomsten mogelyk maakt.
Andere leden meenden tegen bindendverkla
ring der collectieve arbeidsovereenkomsten te
moeten waarschuwen. Deze zal nieuwe lasten
leggen juist op die bedrijven, welke het zwakst
staan en welke dientengevolge ten gronde
zouden gaan.
Sommige leden achtten naast de Bedrijfs
radenwet een andere wet noodig, die de econo
mische samenwerking tusschen de onderne
mers bevordert en zoo noodig voorschrijft.
Andere leden zouden tegen een dergelyke
samenwerking uitsluitend van ondernemers
bezwaar hebben; zij meenden, dat alle bedryfs-
groepen daarin moesten worden betrokken.
Vele leden vroegen den Minister, wat diens
plannen zijn met betrekking tot een wettelijke
verkorting van den arbeidsduur in daarvoor
in aanmerking komende bedrijven. Wat is de
Regeering voornemens te doen, naar aanlei
ding van het daaromtrent door den Hoogen
Raad van Arbeid uitgebrachte rapport?
Ten einde den demoraliseerenden invloed der
werkloosheid zooveel mogelyk te beperken,
zouden sommige leden het zelfs gewettigd
achten, in die bedrijven, waar dit technisch
mogelijk is, de arbeiders zoo noodig om de
andere week of halve dagen te laten werken.
Deze leden zouden aan de aldus half-werkloos
wordende arbeiders in den vorm van een uit-
keering by gedeeltelijke werkloosheid een re
delijke compensatie willen verschaffen voor
het verlies aan inkomsten, dat zy op deze
wijze zouden lijden.
In het byzonder werd met kracht aange
drongen op invoering der Arbeidswet voor
chauffeurs.
Ook voor het kantoorpersoneel werd door
verscheidene leden een werktijdenregeling ge
vraagd.
Voorts werd een werktydregeling gevraagd
voor de binnenscheepvaart en voor het hotel-,
café- en restaurantpersoneel.
Opnieuw werd met klem aangedrongen op
een wettelyke regeling van den arbeidsduur in
den landbouw.
Verscheidene leden waren van oordeel, dat
maatregelen genomen moeten worden tot vér
gaande beperking van vrouwenarbeid, speciaal
van dien van de gehuwde vrouw. Nu de
werkloosheid zoo groot is, bestaat daartoe nog
te meer reden. Sommige leden zouden zelfs
een volstrekt verbod van loonarbeid der ge
huwde vrouw wenschen, met uitzondering
slechts van kostwinsters.
Verscheidene leden bepleitten een verbod van
het te werk stellen van meisjes beneden 16
jaar in fabrieken en werkplaatsen.
Verscheidene leden drongen met kracht aan
op zoo groot mogelijke beperking van het aan
tal overwerkvergunningen. Deze schijnen nog
vry veelvuldig en vry gemakkeiyk te worden
verleend.
Verscheidene leden drongen aan op instel
ling van een Rijkskindertoeslagfonds. Oe
zware lasten, die in dezen tyd op den consu
ment worden gelegd, doen hun druk vooral
gevoelen op de groote gezinnen. Daarom moe
ten maatregelen worden getroffen om dien ge
zinnen. het dragen dier lasten eenigszins ge
makkeiyk te maken.
Vrijwel algemeen was men van oordeel, dat
huurverlaging van bestaande en bouw van
goedkoope nieuwe arbeiderswoningen nood-
zakelyk en urgent is.
Verscheidene leden achtten het bedrag,
uitgetrokken voor het verleenen van bydragen
aan werkloozenkassen voor zoover zy meer
bedragen dan 10 pet. van de bydragen der
leden, onvoldoende. Deze leden vreesden, dat
by verlaging van 250 tot 200 pet., de verzeke
ring niet in stand te houden zal zyn; reser
ves zijn thans niet meer aanwezig. Zy dron
gen er daarom op aan het maximum van 200
pet. vast te houden en eventueel een aanvul
lend krediet aan te vragen. Er moet tegen ge
waakt worden, dat de werkloosheidsverzekering
tengevolge van de economische crisis in elkaar
zou schrompelen. Men kan de contributie der
leden ook niet onbeperkt verhoogen.
Opnieuw werd aangedrongen op het geven
van loontoeslagen, in het byzonder aan den
landbouw, al ware het slechts in bepaalde
streken en bepaalde tyden van het jaar.
Verscheidene leden klaagden over de lage
loonen in de werkverschaffing. In vele ge
vallen zijn deze, naar hun meening, onvol
doende om daarvan op eenigszins behooriyke
wyze te kunnen leven; dit geldt vooral voor de
plattelandsarbeiders.
Vele leden kwamen op voor de belangen der
jonge werkloozen. In het bijzonder werd den
minister gevraagd te willen bevorderen, dat
algemeen vormend of vakonderwijs verplicht
worde gesteld voor jonge werkloozen en dat
eenige financieele steun worde verleend aan
de deelnemers der verplicht te stellen cursus
sen.
Verscheidene leden drongen aan op verstrek
king van goedkoope aardappelen aan werk
loozen.
Ten slotte vroegen eenige leden, of in de
wyze van stempelen niet een verandering kon
worden gebracht, ten einde de werkloozen
zooveel mogelyk weg te houden uit de om
geving der stempellokalen, die broeinesten zyn
van het extremisme.
Naar wij vernemen staat het thans vast, dat
de kranige werklooze jongens, die per fiets
naar Rome trokken, hedenmiddag in het va
derland zullen terugkeeren. Waarschijnlijk zul
len zy tusschen drie en vier uur de Belgisch-
Nederlandsche grens nabij Eysden overschryden.
Voor de ontvangst te Maastricht is de vol
gende regeling getroffen:
Om half vier verzamelt de fietsclub van de
Maastrichtsche R. K. Werkliedenvereeniging in
,JDe Stuers" te Maastricht, en trekt dan met
aalmoezenier Linssen en enkele bestuurders
naar de grens, waar ter begroeting aanwezig
zijn rector Boonekamp en, namens het R. K.
Werkliedenverbond, de voorzitter en secretaris,
de heeren De Bruyn en Schutte.
Na de begroeting trekt de karavaan naar
Maastricht.
In de oude Kruisheerenkerk wordt het bivak
opgeslagen voor den nacht.
Des avonds zal men gezellig met elkaar In
De Stuers verkeeren om den volgenden dag de
reis voort te zetten.
Naar de „Telegraaf" verneemt ligt het in de
bedoeling van den minister van Onderwys,
Kunsten en Wetenschappen zich over het spel
lingvraagstuk te laten voorlichten door een
commissie, waarvan de instelling dezer dagen
te verwachten Is.
Men verwacht dat in deze commissie o.a.' zit
ting zullen nemen prof. dr. C. G. W. de V o o y s
uit Utrecht en prof. dr. Van G i n n e k e n uit
Nymegen. Van het resultaat van de besprekin
gen zal het afhangen of de minister later nog
zal overgaan tot het Instellen van een staats
commissie.
De herzieningscommissie heeft in geen enkel
program en slechts in één besluit der sociaal
democratische arbeiderspartij verandering on
middellijk noodig geoordeeld.
„Dit wil echter niet zeggen," zoo leest men ln
haar slotbeschouwingen, waarover ir. Albarda
in „Het Volk" schrijft, „dat er voor de Party
geen reden zou bestaan, zich over haar tactiek
zeer ernstig te bezinnen. Een partij, die blin
de'ings de formules van haar programs toe
past, zonder zich rekenschap te hebben gege
ven van de economische en financieele ge
volgen en van de psychische reacties, die daar
door te voorschijn kunnen worden geroepen,
loopt niet alleen gevaar in het bereiken van
haar naaste doeleinden te falen, maar zal
bovendien ir het volk stemmingen oproepen, die
haar isoleeren, doordat zij zelfs groepen, die
by haar behooren, van haar vervreemden. Zulk
een partij verschrompelt tot een machtelooze
secte."
Vervolgens noemt de commissie drie punten
van practische politiek:
Ten eerste moet de Party duidelijk haar
democratisch karakter vertoonen, niet slechts
door congres-besluiten en polemisch verweer
maar meer nog door het voeren van een poli
tiek, die eiken twyfel aan haar democratiscne
beginselvastheid wegneemt. Daarom moet ook
eenheid met de communisten nu uitgesloten
worden geacht.
In het belang van de democratie is ook
noodig dat de gebreken onzer hedendaag-
sche staatsinrichting en die van de werk-
wyze van parlement, provinciale staten en
gemeenteraden, eerlijk worden erkend en
spoedig worden verbeterd. Daarbij moeten
onaangetast blijven de beginselen der de
mocratie, n.l. de vrijheid en de rechtsge-
lykheid van alle staatsburgers en de aflei
ding van richting en inhoud van het staats
bestuur uit den wil des volks.
Ten derde is het noodig, dat worde overge
gaan tot de uitwerking van een program tot
verwezen1 yking van het socialistisch einddoel.
„Hoe diep het socialistisch beginsel ook leeft
in de overtuiging van honderdduizenden, het
zal de bewondering en de instemming van veel
grootere massa's eerst verwerven, als voor zijn
practische toepassing de voornaamste lynen
duidelijk geteekend zyn."
Voor de volledige verwezenlyking van het
socialisme wordt een internationale samenwer
king op economisch en staatkundig gebied ver-
eischt, die in deze jaren meer dan ooit ont
breekt. Partieele verwezenlyking is echter niet
onmogelyk.
De commissie besluit met een woord van
vertrouwen in de toekomst der sociaal-demo
cratie.
In Den Helder gaan hardnekkige geruchten
dat het hoofdbestuur van de Nederl. R.K. Ver-
eeniging van Marinepersoneel wegens ernstig
meeningsverschil met den vice-admiraal Brutel
de la Rivière en bloc zou zyn afgetreden.
Op het verzoek van de „Volkskrant" om in
lichtingen aan het secretariaat van het hoofd
bestuur weigerde men pertinent dit bericht te
bevestigen of tegen te spreken. Men meende
dat het onder de huidige omstandigheden niet
opportuun was, mededeellngen van welken
aard ook te doen.
Zich wendend tot enkele hoofdbestuursleden
persoonlyk ontving het blad de mededeeling,
dat zy inderdaad hun functie als hoofdbe
stuurder ter beschikking hadden gesteld, naar
zy zeiden „om particuliere redenen".
In het voorloopig verslag over de wetsont
werpen houdende nieuwe vaststelling van het
rechtsgebied en de zetels der rechtbanken en
kantongerechten, wordt voldoening erover uit
gesproken, dat de regeering aan de bezwaren
tegen het vorige wetsontwerp grootendeels is
tegemoetgekomen. Enkele leden betreurden ech
ter nog, dat de regeering niet haar geheele
voorstel heeft teruggenomen, want het ressort
der rechtbanken te Groningen en Arnhem zal
nu voor die colleges te groot worden. Deze le
den vertrouwden, dat de regeering de bezuini
ging, welke nu niet kan worden verkregen, zoo
weinig mogelyk zal trachten te vinden in het
niet-bezetten van openvallende rechtersplaat-
sen, daar anders het gevaar dreigt, dat de over-
blyvende rechters ten gevolge van overlading
met ambtsbezigheden van het maatschappelijk
leven zullen vervreemden. Deze leden achtten
het getal van 39 kantongerechten, die opgehe
ven worden, te groot. Verscheidene kantons zul
len te groot worden voor een behoorlijke rechts-
bedeeling. In 't byzonder werd hier genoemd
het kanton 's-Hertogenbosch.
Toen Woensdagmiddag de reizende koopman
J. R. v. d. S., een 52-jarige man uit Amster
dam, aan het volfe;logement van Oosterhek
aan de Franschestraat, om logies vroeg en men
van hem verlangde, dat hij den logeerprijs voor
af zou betalen, werd hy hierover zoo boos, dat
hy zyn mes'trok en den knecht van den loge
menthouder te lyf ging.
Deze liep daarby een ernstige verwonding aan
het hoofd op. Een der logeergasten, die den
knecht te hulp kwam, werd eveneens met het
mes bewerkt en kreeg een diepe snede over de
wang en aan den arm.
De knecht is daarop met een steekpan op
den man afgegaan en heeft hem daarmede een
klap op het hoofd gegeven, waardoor hy tyde-
lijk buiten gevecht werd gesteld en men hem
het wapen kon ontnemen.
De drie deelnemers aan den strijd moesten
allen in het ziekenhuuis worden verbonden.
De Amsterdammer is daarna door de politie
achter slot en grendel geplaatst.
De mensch is toch een eigenaar
dig wezen. Er zijn bedriegers die als
'f ware geboren bedriegers zijn, maar
er zijn ook zuiver eerlijke menschen,
die gruwen om anderen ook maar
in 't minste te bedriegen of bedrie-
gelijk te schijnen.
En toch
En toch zijn we er allemaal op uit
één te bedriegen: ons zelf.
Er zijn maar enkele uitzonderin
gen die niet met een, zij 't ook klein,
zelfbedrogje hun geweten pogen in
slaap te sussen. O, dat mag ik nog
wel. Dat is voor mij zoo erg niet. Dat
zal ik zelf wel uitvechten.
We bedriegen o zoo gemakkelijk en
maar al te vaak ons zelf met een
dooddoener ten einde het verbodene
te kunnen doen.
Woensdagavond ongeveer zes uur heeft
op den straatweg tusschen Noordhom en
Niezyl onder de gemeente Zuidhorn een ern
stig ongeval plaats gehad, hetwelk aan twee
personen het leven heeft gekost.
Op dat moment n.l. reden op den straatweg
de ongeveer dertigjarige arbeidersvrouw de
Haan en haar twaalfjarige dochter. Zij werden
achterop gereden door een auto, bestuurd door
den heer Sennema uit Leeuwarden. Door het
verblindende licht van een tegenkomer werd
den heer Sennema dermate het zicht ontno
men, dat hy de beide fietsende vrouwen op den
weg niet opmerkte. De wagen reed de beide
wielrydsters aan, die tegen den grond gesmakt
werden.
Zeer ernstig verwond werden de beide slacht
offers opgenomen. In allerijl werd de mare
chaussee gewaarschuwd, terwyl ook dr. J. P. C.
Tichelaar uit Zuidhorn spoedig ter plaatse ver
scheen. De geneesheer kon slechts den dood by
beiden constateeren.
De lijken werden in den loop van den avond
raar het lijkenhuisje te Zuidhorn overgebracht.
De marechausse leidde onmiddeliyk het onder
zoek, waarbij tegen den bestuurder S. uit
Leeuwarden proces-verbaal werd opgemaakt.
De auto werd in beslag genomen.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Op 59-jarigen leeftyd is Woensdagavond na
een korte ongesteldheid te Den Haag overleden
de voordrachtkunstenaar Louis Albert Anthing
Vogel.
Albert Vogel werd den 18en Juni 1874 oe
Bergen op Zoom geboren. Na de H. B. S. te
Haarlem en te Leiden te hebben bezocht, volg
de hy aan den hoofdcursus te Kampen de op
leiding voor officier. Na zeven jaren actieven
dienst als officier ging de thans ontslapene
over naar de reserve, waarby hy laatstelyk
den rang van luitenant-kolonel bekleedde.
De heer Vogel was leeraar in welsprekend
heid aan de Hoogere Krijgsschool en aan de
Universiteit te Leiden. Voorts was hij Kamer-
recitator van wijlen Koningin Elisabeth van
Roemenië (Carmen Sylva), terwijl hy stichter
en algemeen voorzitter was van de Maatschap
pij ter Bevordering van de Woordkunst. Nog
versch in het geheugen ligt, dat een zijner leer
lingen, de jonge Henri van 't Hooff uit Haar
lem, in Amerika het vorig jaar den eersten
prys in welsprekendheid verwierf.
Van de hand van den thans ontslapene ver
schenen o.m de volgende werken: Het Japan-
sche tooneel (1910); Je Mantiendrai (een boek
voor leger en volk) (1917); Voordrachtkunst
(1918); Dialogen (1927) en Rhetorica (1931).
Welhaast geen enkele plaats van eenige be
teekenis in ons land zal Albert Vogel bij de
menigvuldige tournée's, welke hy heeft ge
houden, hebben overgeslagen, al moge dan de
laatste jaren zijn bezoek wat zijn verminderd.
Vooral ook in katholieken kring is Albert
Vogel herhaaldelyk opgetreden o.a. met Cyriel
Verschaeve's Passieverhaal.
Er konden voorts weinige feestelyke herden
kingen zijn, waarby declamatie te pas kwam
of ook Albert Vogel kwam daaraan te pas.
Hij was een bekend vertolker van scènes uit
Shakespeare's drama's .Julius Caesar" en „Co-
riolanus", voorts van Multatuli's „Toespraak
tot de hoofden van Lebak".
Hoewel by zyn kracht zocht ln forsche zeg
ging was ook het fynere genre hem niet
vreemd en declameerde hij bijv. ook gaarne
uit „Sproken" van Henri van Booven.
De rivierpolitie te Rotterdam heeft Dinsdag
avond een groote party Sweepstake-loten in
beslag genomen. Bij aankomst van het Engel-
sche stoomschip „Tringa" uit Manchester in
de Parkhaven bemerkte de douane in een hut
een 55- a 60-duizendtal loten, die de Engelsche
marconist onder zijn berusting had.
De marconist deelde, volgens „Het Volk",
mede, dat hy de zending van een onbekende
in Engeland had gekregen om de party mee
te nemen naar Rotterdam, waar de loten zou
den worden afgehaald. De man kon daarom
niet vertellen, voor wie zij bestemd waren.
De rivierpolitie nam de loten in beslag. Wat
er precies mee gebeuren moet, weet men nog
niet. In ieder geval zullen zy uit de circulatie
worden genomen.
Tegen den marconist is geen proces-verbaal
opgemaakt, omdat het vervoeren van de loten
niet strafbaar is.