Prikkeldraad
Fabrieksijs of Noorsch natuurijs?
Ander karakter?
Hoe is huurverlaging te bereiken?
BRUSSEL
ATLANTA
NU
WEDERINSTELLING VAN
COMMISSIES?
CONFLICT TE IJMUIDEN
Huichelarij
VRIJDAG 1 DECEMBER
DE 1JMUIDER HAVEN
Over een waarschuwing
DE Stad voor Uw REVEILLON.-
HET adres om dit te VIEREN:
DE tijd om te BESTELLEN:
NAT. BOEREN ONDERLINGE
Haar werking over 1932
De vrij uitgebreide opinie is, dat de
Minister niet ver genoeg gaat
Nieuwbouw de eenige
methode?
RADELOOS KLAAGDE HIJ ZIJN
NOOD AAN EEN VRIEND!
PLICHT VAN EEN BURGE
MEESTER
TWEEDE KAMER
Huurverlaging urgent
Door invoer van Noorsch ijs wordt
een eigen industrie in haar
bestaan bedreigd
V alu ta-dumping
's Ministers meening
De vette en de magere jaren
Sf. Nicolaas en de malaise.
Een „stilleven" tijdens de laatste staking, waardoor ook de nog niet stilgelegde
trawlers langen tijd tot werkloosheid waren gedoemd
De sociaal-democraten maken zich
op, om, naast een „arbeiderspartij", ook een
„middenstanderspartij" te worden.
Eigenlijk zijn zij hiermede al lang doende,
in zooverre zij zich in hun actie, speciaal in
hun verkiezings-actie, geenszins tot de ar
beiders bepaalden, maar gaarne ook bij
middenstanders en anderen hun netten
uitwierpen.
Bovendien zal niemand ontkennen, dat
de leidende functies in de S. D. A. P. voor
een zeer belangrijk deel werden en worden
vervuld door personen, die bezwaarlijk ge
acht kunnen worden tot de arbeidersklas
se te behooren.
Dit geldt zoowel voor ons land, als voor
.den vreemde.
En het geldt ook voor een niet gering
aantal gewone leden daargelaten nog,
dat de groote meerderheid der arbeiders
geen socialisten zijn.
Toch dient de S. D. A. P. zich nog steeds
uitsluitend en monopolistisch aan als „ar
beiderspartij".
Maar dit schijnt nu anders te zullen wor
den.
„Het Volk" wij bepalen ons nu maar
tot enkele symptomen bevatte de vorige
week een artikel onder het algemeene op
schrift: „de middenstand en de sociaal
democraten", met als ondertitel: „Socialis
me uitkomst ook voor de middengroepen".
Het artikel gaf in kort bestek den inhoud
weer van een geschrift, waarvoor de bouw
stoffen door een groepje jonge sociaal
democratische intellectueelen in Duitsch-
land waren bijeengebracht, en waarvan de
strekking uit den boven vermelden onder
titel zeer duidelijk blijkt.
Het is, schrijft opgetogen „Het Volk",
„een boekje van zoo ongemeen belang, dat
ieder, die zich ook maar eenigszins inte
resseert voor socialistische politiek, het ge
lezen moet hebben."
En de schrijver besluit:
„Dit boekje kwam voor Duitschland te
laat. Het fascisme had de middengroepen
reeds in zijn netten verstrikt, nog vóór de
sociaal-democratie zich het gevaar bewust
was. In Holland is het nog tijd. Dat men
de werkelijkheid zie en daarnaar handele!"
Aan duidelijkheid laat dit artikel, en met
name het slot, niets te wenschen over.
En opmerkelijk is in verband hiermee een
Radio-rede, Woensdag door den gewezen
Amsterdamschen wethouder De Miranda
gehouden over „de economische verwording
van middenstand en arbeidersklasse."
Inhoud en strekking van deze rede kwa
men met die van het Duitsche boekje won
derwel overeen.
Zeer nadrukkelijk werd door den Neder-
landschen spreker o.a. gewezen op de ge
meenschappelijke belangen van midden
stand en arbeidersklasse.
Als de een geslagen wordt, zeide hij, moet
de ander huilen.
Wij betwisten het niet. Wij zullen de
Iaatsten zijn, om niet volmondig te erken
nen, dat er een nauwe gemeenschap van
belangen bestaat tusschen middenstanders
en arbeiders, en wij kunnen slechts met
voldoening constateeren, dat ook de sociaal
democraten, die zich vroeger wel eens in
anderen zin over den middenstand hebben
uitgelaten, nu tot dit inzicht zijn gekomen.
Alleen zouden wij, na het bovenstaande,
de vraag willen stellen, of het niet hoog tijd
wordt, dat de sociaal-democraten hun ex-
clusivistisch klasse-standpunt gaan her
zien, en vooral hun ondeugdelijke en on
houdbaar gebleken theorie over den klas
senstrijd, welke met een harmonische orde
ning der maatschappij in flagrante tegen
spraak is, prijs geven?
Die ordening eischt geen strijd tusschen
de standen, maar samenwerking, en niet
slechts tusschen twee, maar tusschen alle
standen.
Wellicht, dat de sociaal-democraten er
nu eerlang ook toe komen dit inzicht te
benaderen.
Zij zijn op weg.
En zij zouden, om daarvan een tastbaar
blijk te geven, alvast kunnen beginnen met
eenige verandering te brengen in hun par
tij-naam, welke trouwens nooit in zuivere
overeenstemming was met de werkelijkheid.
P. S.
„Het Nederlandsche katholicisme is
alleen in een sterke democratie zeker van zijn
bestaan," schrijft „Het Volk", bedoelende daar
mee speciaal de katholieke jongeren te waar
schuwen tegen het fascisme.
Wij gelooven, dot deze waarschuwing overbo
dig is.
Ze is ook onjuist, althans in hare formulee
ring.
Er bestaat evenmin een „Nederlandsch Ka
tholicisme", als er een Duitsch, Fransch, of welk
ander nationaal Katholicisme bestaat.
Het Katholicisme is, zooals zijn naam aan
geeft,- algemeen en aan geen grenzen, of
natie gebonden.
Het is en hier komen wij tot de tweede fout
in bovenvermelde formuleering ook niet ge
bonden aan eenig politiek regime, dus ook niet
aan de democratie.
Het Katholicisme leeft en bestaat door zijn
eigen kracht en uit zijn eigen beginsel, onaf
hankelijk van welken regeeringsvorm ook.
Het zal derhalve, wat er moge gebeuren of
veranderen, in Nederland b 1 ij v e n bestaan.
Wil dit nu zeggen, dat de Nederlandsche ka
tholieken, als politieke persoonlijkheid en als
een gemeenschap, die op elk gebied van het
openbare leven hare werkzaamheid ontplooit, er
geen belang bij hebben, of de democratie wordt
gehandhaafd?
Natuurlijk niet.
De katholieken van Nederland vormen het
is reeds tal van malen gezegd een volks-
partij, een partij dus, welke het volk in al zijne
geledingen omvat; en zoo'n volkspartij willen
zy ongetwijfeld blijven.
Zij willen dit blijven, omdat de overtuiging
by hen leeft en de ervaring hun heeft geleerd,
Volledig pension in luxe-kamers m.privé-bad f 6.-
Vraagt speciaal REVEILLON-PRCGRAMMA.
dat zij onder het bestaande regime alle gelegen
heid hebben 's lands welzijn te bevorderen, en
alle vrijheid genieten, om hunne beginselen te
propageeren en in daden om te zetten.
Zoo zijn dus de voorwaarden aanw'ezig, waar
onder zij als katholieke partij het nationaal
belang en tevens het katholiek belang kunnen
dienen.
En nu is het toch niet aan te nemen, dat zy
die voorwaarden zouden willen prijs geven, of
onder een andere banier, dan de tot dusver ge
volgde, zouden willen optrekken?
Reeds een oppervlakkige kennis van de ge
schiedenis der laatste halve eeuw een kennis,
welke intusschen steeds om verdieping
vraagt waarschuwt daartegen.
En dan is er nog dit.
In geen ander land, dan het onze, hebben de
katholieken duidelijker tot uitdrukking gebracht,
dat zij ook in hun politieke actie en organisatie
zich hun naam, zoomin als hun beginsel
schamen.
Zij traden op en blijven optreden als leden
eener katholieke partij.
En de enkele malen, dat zich de een of an
dere overigens te betreuren afscheiding
voordeed, werd ook door de dissidenten het
woord „katholiek" in den partijnaam gehand
haafd.
Dit geldt zoowel voor het Parlement, als voor
het land.
Er is een oogenblik geweest het was in de
jaren van heftigen strijd om en tegen dr.
Schaepman dat men, naar Duitsch model,
van een „Centrumparty" wilde spreken, in de
Kamer althans.
Maar die nieuwigheid vond geen bijval, en
het bleef bij een spoedig opgegeven poging.
Wij gelooven, dat onze jongeren, even
als onze ouderen, ook op dit punt aan
de goede en beproefd gebleken tradi
tie zullen vasthouden, en zich nimmer zullen
scharen achter een vlag, waarop de eerenaam
katholiek ontbreekt.
wy gelooven dit niet alleen, maar zijn er vast
van overtuigd, steunende op de feiten, en alle
verhalen en geruchten wtelke nogal eens in
bedenkeiyke mate overdreven wordèn ten
spijt.
P. S.
Als uitvoeringsorgaan van de Land- en Tuin-
bouwongevallenv'et 1922 hield de Bedrijfsveree-
niging Nationale Boeren Onderlinge haar jaar
vergadering te Utrecht.
Voorzitter vond aanleiding bij zijn openings
woord, na de talrijke afgevaardigden uit alle
deelen des lands welkom te hebben geheeten,
zijn voldoening uit te spreken, dat, waar aller
wegen met beklemming de gevolgen der crisis
moesten worden ondervonden, de N. B. O. haar
krachtige financieele positie niet alleen had we
ten te behouden, maar nog belangrijk had weten
te versterken. Wel was ook bij deze vereeniging
het verzekerd loonbedrag niet onaanzienlijk te-
ruggeloopen, waardoor de uit den omslag verkre
gen inkomsten waren gedaald, maar dank zij het
steeds economisch gevoerde financieele beleid en
de lage kosten van beheer, had deze teruggang
geen overheerschenden invloed op de financieele
uitkomsten en kon met dezelfde lage omslag als
het vorige jaar worden afgerekend.
De daarna in behandeling genomen agenda
had een vlot verloop. De overgelegde balans en
verlies- en winstrekening werden als zoodanig
vastgesteld.
De periodiek aan de beurt van aftreding zijnde
heeren J. Koert te Wolphaartsdijk en J. Flin
terman RAzn. te Loosduinen, resp. bestuurslid
en plaatsvervangend bestuurslid, werden herko
zen. In de vacature in de Financieele Commis
sie werd voorzien door verkiezing van den heer
A. Kooistra te Witmarsum, terwijl de heer H.
J. Wegerif te Amsterdam w'ederom als accoun
tant werd benoemd.
Uit de afdeelingen Algemeene Leden, Dubbel-
Den Haag, 30 Nov. 1933
Amper was de atmosfeer in de Tweede Ka
mer na de lange middagvergadering, die door
Minister Verschuur's knappe rede besloten werd,
weer een beetje opgefrischt de werksters ver
richten in zulk een tusschenpoos wonderen van
snelheid of daar stond alweer de lange ge
stalte van Minister SLOTEMAKER achter de
regeeringstafel, om noodgedwongen allerlei wen
schen, by de afdeeling Arbeidersverzekering van
zyn departement geuit, af te wimpelen. Notee-
ren wy hier uit zyn kort bescheid alleen, dat
de keuze tusschen omslagstelsel of fondsenstel
sel by de verplichte invaliditeits- en ouderdoms-
verzekering, welk vraagstuk thans door de Re
geering wordt onderzocht, niet op de lange
baan kan worden geschoven, omdat binnen
eenige jaren de bijdrage van het Rijk aan het
Invaliditeitsfonds geweldig stijgen zal en er dus
haast by is, wanneer men op het omslagstelsel
zou willen overstappen, en dat de Minister de
unificatie der sociale verzekering ook al om
de besparingen, daaraan annex een groot en
dam, Nieuwe Pekela, Schouwen/Duiveland, Tho-
len en Westland, werden voor den Ledenraad
der N. B. O. S. Z. V. (uitvoering Ziektewet),
als leden en plaatsvervangende leden, de volgen
de heeren gekozen: leden: J. Herweyer, H. I.
Ambacht; A. Schaap AJzn., Dubbeldam; J. J.
Eerkens, Ommelanderwijk; C. Blom, Haamstede;
C. P. Vogelaar, Poortvliet; A. Vreugdenhil,
Schipluiden; plaatsvervangende leden: C. M.
Donken, Drongelen; J. Bakker Dzn., Dubbeldam;
Ph. R. Huizing, Nieuwe Pekela; T. L. Jonker,
Haamstede; M. H. v. Oorschot, Tholen; J. Flin
terman RAzn., Loosduinen.
Verder werd uitbreiding gegeven aan de ver
zekering der Wettelijke Aansprakeiykheid.
Na afwerking der agenda hield de directeur
een inleiding over de ingediende wijzigingen op
de Ziektewet.
Uit het jaarverslag valt het volgende te ver
melden
Niettegenstaande den teruggang in het verze
kerd loonbedrag vertoonde het aantal ongevals
aangiften een belangrijke styging. In totaal wer
den 1599 ongevalsaangiften ingediend, waarvan
33 niet als zoodanig in behandeling konden wor
den genomen, zijnde geen ongeval in den zin der
wet. Hiervan waren 1463 getroffenen bipnen de
eerste zefe v'eken hersteld. 4 gevallen hadden den
dood van het slachtoffer tot gevolg, terwijl in
„Vele jaren aan de borst te sukkelen en
's nachts hoestbuien, die wel een half uur
duurden, dat was mijn leven. Slapen deed
ik weinig en eten, ho maar Radeloos
klaagde ik mijn nood aan een vriend.
Deze raadde mij Akker's Abdijsiroop aan.
Ik had er weinig vertrouwen in, maar
toch kocht ik den volgenden morgen Abdij
siroop. Na gebruik van 3 lepels voelde ik
al verlichting en na 5 flesschen was ik
heelemaal van dien ellendigen hoest ge
nezen, zoodat ik mij nu weer prettig voel,
goed slaap, kortom een gelukkig mensch
ben." Zoo schrijft ons de heer L. K. te
's H., wiens origineele brief voor iedereen
ter inzage ligt.
Als ge aan de borst sukkelt, neem dan
ook Abdijsiroop, evenals de Heer L. K.
Abdijsiroop bevrijdt de ademhalings
organen van slijm en andere ziektever
wekkende stoffen. Abdijsiroop verruimt
de ademhaling, verdrijft benauwdheden,
heelt de aangedane en ontstoken plekken.
Onovertroffen bij Hoest, Bronchitis, In
fluenza, Asthma. Alom verkrijgbaar.
Thans per flesch 1.1.50 en 2.75.
Vraagt voor gebruik buitenshuis Abdij
siroop-Bonbons („gestolde" Abdijsiroop),
even geneeskrachtig! Doos: 35 en 60 cent.
99 gevallen een voorloopige rente aan getroffe
nen moest worden toegekend. Het aantal hier
onder voorkomende ernstig getroffenen was ech
ter gering. In 17 gevallen werd bij de toeken
ning eener rente de bemiddeling van den beroeps-
rechter ingeroepen, welke slechts in 1 geval af
wijking van het door de N. B. O. toegekende tot
gevolg had.
De balanscijfers sluiten met een totaal aan
activa en passiva van 646.065.97, hetgeen weer
een belangrijke stijging vertoont ten opzichte
van het vorige jaar.
Het effectenbezit gerekend naar den beurskoers
van 30 April 1933 bedraagt 455.680.93, terwijl
per dien datum aan liquide middelen aanwezig
is 108.615.38. De inventaris werd tot op 1
afgeschreven.
De wettelijk verplichte reserves bedragen
280.632.65, terwijl als onverplichte reserves een
bedrag van 126.757.32 in de balans is opgeno
men.
Door den heer Kupers is aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken gevraagd, of de
Minister het te vereenigen acht met de plichten,
die op den Burgemeester eener Nederl. ge
meente rusten, dat deze in het openbaar zich
in beleedigenden vorm uitlaat over een groep
van de Nederlandsche bevolking, zooals blijkens
een verslag in het dagblad ,,De Zeeuw" van
22 Sovember j.l. in een te Goes gehouden open
bare vergadering van de Nationaal-Socialistische
Beweging, de heer C. van der Voort van Zyp
heeft gedaan door te zeggen:
,,De N. S. B. predikt geen anti-semitisme,
maar wel protesteert zij er tegen, dat met name
de socialistische Joden, bijv. in het Amsterdam-
sche Gemeentebestuur, zulk een onevenredig
grooten invloed hebben. Voor dergeiyke joden
die de Nederlandsche arbeiders hebben ge
ëxploiteerd, die alles, wat ons hilig is, naar
beneden haden en die er op uit zyn d best be
zoldigde baantjes te krygen, is in Nederland
gen plaats"?
Indien de Minister van oordeel is, dat deze
uitlatingen niet toelaatbaar zijn, is hy dan
bereid, zoo wordt gevraagd, mede te deelen,
welke maatregelen hij denkt te nemen om een
herhaling van het vermelde feit tegen te
gaan?
te bevorderen goed acht, al ontveinst hy zich
geenszins de moeiiykheden.
Wat vervolgens by de afdeeling Volksgezond
heid te berde gebracht werd, kan in hoofdzaak
in tweeën worden gesplitst. Er was een groep
leden de dames KATZ, GROENEWEG, BAK-
KER-NORT en de heer VAN DE PURTT die
zaken van ziekenverpleging, t.b.c.-bestryding,
de positie der verpleegsters bespraken. Er was
een andere groep de heeren KAMPSCHöER,
DREES, STEINMETZ, TER LAAN die het
vraagstuk van de woningvoorziening behandel
den.
De Regeering ziet in, dat verlaging van het
huurpeil noodzakeiyk is.i En zij wil die bevor
deren ten eerste door mee te werken tot ver
laging van de huur der Woningwetwoningen en
bovendien door den bouw van goedkoope wo
ningen te stimuleeren.
De vrü uitgebreide opinie het meest des
kundig vertolkt door den sociaal-democratischen
oud-wethouder van Den Haag DREES, hoewel
de Amsterdamsche Katholieke afgevaardigde
STEINMETZ diens betoog verdienstelijk met
gegevens uit de hoofdstad aanvulde en onder
streepte de vry uitgebreide opinie was, dat
de Regeering verder dient te gaan en dat zy het
euvel van de te hooge huren zal moeten aan
pakken daar, waar hiervoor het meeste succes
is weggelegd, bij de particuliere woningen.
De heer DREES had zelfs een motie, welke
ook de wederinstelling van de Huurcommissies
vroeg.
Zoowel de heer DREES als de heer STEIN
METZ betoogden, dat de vrye werking van
vraag en aanbod, 'ook wanneer de woningbouw
tegen lager huren krachtig wordt bevorderd,
veel te traag gaat. Men moet niet vergeten,
aldus de laatste afgevaardigde, dat tallooze
middenstanders in dezen slechten tyd verhuizen
IJmuiden, het centrum van onze Noordzee-
visschery, is reeds langen tijd in een zwaren
strijd om het bestaan gewikkeld. Vischinvoer
vanuit het buitenland heeft een groote werk
loosheid onder de visschersbevolking teweeg
gebracht.
Bij dezen somberen toestand van zaken schijnt
het 't noodlot van IJmuiden, dat de bevolking
zich niet tot eendrachtige samenwerking ter
handhaving van het gezamenlijk belang kan
opwerken, doch in onderlinge oneenigheid om
trent ondergeschikte punten het den buiten-
landschen concurrent bijzonder gemakkelijk
maakt.
Te meer verwonderlijk is dit, omdat in weinig
plaatsen de belangen van alle bevolkingsgroepen
zoozeer parallel loopen als hier, waar allen ge-
ïykelijk hun bestaan vinden in het visschery-
bedryf met nevenbedrijven.
Een staking, die gedurende zeven maanden
het bedrijf zoo goed als stil heeft gelegd, heeft
onberekenbare schade gedaan aan de eigen
zaak. Thans is er een conflict ontstaan tus
schen een groep vischhandelaren en de fabri
kanten van het voor de vissehery zoo onmisbare
nevenproduct: ijs. Zoo kan het geschieden dat
we in de IJmuider Courant van 17 Nov. j.l. een
oproep afgedrukt vinden waarin deze groep er
bü haar collega's op aandringt, in plaats van
het product der IJmuider fabrieken.... inge-
naar arbeiderswoningen, factor, die de daling
der huren van dat woningtype tegenhoudt.
Minister SLOTEMAKER heeft daartegenover
als zyn meening gehandhaafd, dat, als van
Rykswege zou worden meegewerkt aan de ver
laging van de huren der woningwetwoningen
en daarnaast de bouw van nieuwe woningen
van laag huurtype wordt aangepakt, de huur-
verlagirig automatisch tot stand komt. Weder
instelling van de Huurcommissies zou enkel
maar den nieuwbouw tegenhouden. En nieuw
bouw is volgens den bewindsman de eenige
methode, nm biy'vende huurverlaging te be
reiken.
Van de overige vrij ondergeschikte onderwer
pen, door den Minister behandeld, behoeven wy
alleen te vermelden, dat de bewindsman niet
bereid is, voor verpleegsters een soort van nu
merus clausus in te voeren. Een dergeiyke
wensch was in verband met de slechte positie
der gediplomeerde verpleegsters o.a. door Me
vrouw BakkerNort geuit.
De motie-Drees komt heden in stemming.
Op het moment, dat 30 November in 1 De
cember overging, had de derde president VAN
DIJK, een telegram en vele handdrukken in
ontvangst te nemen. Men had n.l. ontdekt, dat
hij, evenals president Ruys de Beerenbrouck, op
dezen dag jarig is.
Vervolgens heeft de Kamer nog afgehandeld
de afdeeling Werkloosheidsverzekering en Ar
beidsbemiddeling, waarby ir. BONGAERTS o.a.
aandrong op maatregelen ten behoeve van ge
deeltelijk werklooze mijn-arbeiders, maatregelen
die volgens Minister Slotemaker in bewerking
zyn.
Aan het debat werd verder deelgenomen door
den vrijheidsbonder dr. VOS, den sociaal-demo
craat dr. v. d. TEMPEL, den christ.-historischen
afgevaardigde BAKKER, den anti-revolutionnair
AMELINK en den rev.-socialist SNEEVLIET.
Het feit, dat een voor-ontwerp betreffende een
wetteiyke werkloosheids-verzekering by den
Hoogen Raad van Arbeid om advies is, sneed
overigens diepgaande beraadslagingen over het
onderwerp af.
De Kamer is met Sociale Zaken thans gena
derd tot Werkverschaffing en Steunverleening.
voerd Noorsch natuurijs te gebruiken. Als mo
tief wordt aangevoerd, dat de plaatseiyke fabri
kanten het ys kunstmatig duur houden. Intus
schen hebben deze Iaatsten, ofschoon thans met
verlies werkende, hun prijzen zoozeer verlaagd,
dat zij thans lager netto-prijzen' noteeren dan
hun buitenlandsche concurrenten. Dat boven
dien by den aanmaak van fabrieksijs belangryk
meer werkkrachten zijn betrokken, dan by de
distributie van natuurijs, wordt door deze groep
ook uit het oog verloren'.
De geschiedenis Van de ijsproductie voor de
IJmuider visscherij, geeft geen hoogen dunk van
het inzicht der plaatselijke bevolking in haar
eigen belang. Vóórdat in 1910 de eerste groote
ysfabriek n.l. die voor de Vischhandelvereeni-
ging, werd gesticht, moest de vischhandel zich
daar behelpen met het ijs van twee fabrieken,
wier capaciteit verre onder de behoefte lag, en
verder met het natuurijs, dat 't winters gehaald
werd uit de vijvers uit den omtrek, o.a. van de
begraafplaats Westerveld en 's zomers met hou
ten zeilschepen uit Noorwegen werd aangevoerd.
Aan den eersten opbloei der vissehery te
IJmuiden, die juist in dien tijd viel, werd een
al te spoedig einde bereid door het' uitbreken
van den wereldoorlog en de daaraan verbonden
gevaren voor de zeevaart. Maar toen einde 1915
de mijnenvelden eenigszins waren afgebakend,
waagden eenige visschers zich spoedig weer op
hun element, en dat werd net begin van een
ongekende bloeiperiode voor het geheele bedrijf.
In die vette jaren, die den eersten tyd na
den oorlog nog voortduurden, breidde de vloot
zich uit tot een goede tweehonderd schepen. De
ijsfabrieken hielden met dezen opbloei gelijken
tred.
De inflatie in Duitschland bracht een gevoe-
ligen slag toe aan den vischhandel, die met de
waarde van de Mark veel van zyn groote vor
deringen in het niet zag verzinken. Daarop
volgde een moeilijke tijd: steeds meer landen
sloten hun grenzen, naarmate zy de eigen be
volking wilden steunen in den strijd om het
bestaan. Herhaalde arbeidsconflicten en stakin
gen, gevolg van een noodzakelyxe verlaging
van het levenspeil, ook der arbeiders, die zich
in de goede jaren een machtspositie hadden ver
overd, maakten de zaak niet beter.
Wat deden de ijsfabrieken om zich aan de
omstandigheden aan te passen? Een nieuw be
drijf werd begonnen, dat met betrekkelijk ge
ringe kosten aan het bestaande kon worden
verbonden: de koelhuis-industrie.
Van de afbraak van onzen landbouw-
export kreeg ook dit bedryf intusschen den
terugslag te voelen, soms zelfs sterker dan de
landbouw zelf. Duitschland belastte dit jaar
den invoer van koelhuiseieren met 70 mark per
100 K.G. tegen 30 mark voor versche eieren.
Gevolg: Nederlandsche exporteurs voeren hun
eieren versch in en slaan ze in Duitsche koel
huizen op.
Daarnaast zochten de fabrikanten het in
nauwere samenwerking. Eenige kleine fabrieken
werden stopgezet en de twee groote verdeelden
het IJmuidensch afzetgebied: de reederijen wer
den door N.V. „IJmuiden", de vischhandel door
de Ijsfabriek voor de Vischhandelvereeniging
bediend, wat het transport rationaliseerde en
vereenvoudigde.
Een groep vischhandelaren vermoedde achter
deze noodzakelijke samenwerking een poging tot
prysopdrijving en het geschiedde dat een
Noorsche combinatie werd aangezocht om naar
IJmuiden Noorsch natuurijs te leveren, hetgeen
dank zij den lagen stand van de Skandinavische
valuta tegen lagen prys mogelijk is. Noorsche
werklieden verschenen te IJmuiden, die daar
een opslagplaats met ysmolen bouwden en ver
volgens weer vertrokken. 13 Dec. 1931 werd het
eerste Noorsche ys aangevoerd en sedert dien
is 6.430 ton daarvan te IJmuiden geleverd.
Zoo wordt een vreemdeling, die de laatste
zestien jaar nooit in de gelegenheid was,
IJmuiden van ys te voorzien, thans door zyn
lage valuta in de gelegenheid gesteld, de be
staande IJmuider industrieën ten gronde te
richten zonder dat hy ook maar iets behoeft
te betalen aan sociale of andere lasten, invoer
rechten of haven- en kaaigelden, welke lasten
op de IJmuider industrieën drukken met on
geveer een gulden per ton gefabriceerd ys.
Daarnaast brengt het gebruik van natuurys
ernstige gevaren voor de volksgezondheid mede.
Het Noorsche ys bevat gemiddeld vyf maal
zooveel bacteriën als fabrieksijs. Daarbij wordt
Sinterklaas en zwarte Pieter
Zaten boven op een dak,
En genoten met hun beidjes
Van een goede pijp tabak.
Sint ging op een schoorsteen zitten
En toen sprak hij tot zijn knechts
„Ik ga dit jaar óók bezuin'gen",
„Want de tijden zijn heel slecht".
„Daarom heb ik dit beslotens
„'k Geef alleen de kind'ren iets",
„Ook de vrouwen kleinigheden",
„Maar de mannen geef ik niets".
„Ai", zei Piet, „dat zij niéts krijgen"
„Valt de mannen vast niet mee!"...,
„Ja", zei Sint, ik vind 't vervelend",
„Of heb jij soms een idee?"
Zwarte Piet trok aan zijn pijpje,
Snoof de geur eens gretig op,
En toen trok een glunder lachje
Over Pieters zwarte kop.
„Hoor eens Sint, als zij niets krijgen",
„Schrikt zich ied're man een bult".
„En U zal toch óók wel weten t.....
,,'n Mannenhand is gauw gevuld
„Daarom... geef ze iets bijzonders"...
„Heel goedkoop en tóch heel goed."
„En ik hoef U niet te zeggen",
„Wat dat dan wel wezen moet!"
Sinterklaas trok aan zijn pijpje.....
„Dat ik daar nou niet aan dacht
„Fraaie rood met zilver doozen",
„Met hun inhoud.... geurig, zacht
„Doos met inhoud, ja hoe kan het",
„Samen vijftig cent per pak",
„Nou, het is een reuze koopje",
„Voor die DUBBELSTER tabak
„Let eens op Piet, vijf December"
tf Is 't voor alle mannen feest",
„Want van elke soort cadeautjes",
„„Trekt" de DUBBELSTER
[het meest lil**
Een van Amerika's chronische ziekten, de
typisch-Amerikaansche lynchkoorts, waart
weer door het klassieke land van de
„vryheid". In nuchteren Reuter en V.D.-stijl ko
men berichten tot ons van tooneelen, die in on-
menschelijke gruwelykheid huns gelyken haast
niet kennen. Men leest van dolzinnig tierende
menigten, die negers bij honderden de steden
uitjagen en mishandelen, huizen plunderen,
gevangenissen bestormen. Van politie-autori-
teiten, die onder hun bescherming staande ne
gérs aan het razend gepeupel uitleverden, zoo
dat de ongelukkigen werden gehangen of levend
verbrand. Van belhamels, die uit gevangenissen
werden bevrijd of ontslagen. Dat alles speelt
zich als dagelijks terugkeerend feit af in het
Amerika van 1933.
Deze excessen staan niet op zich. Het zijn de
periodieke uitbarstingen van 'n latenten rassen
haat, van een voortdurende descriminatie,
waaraan de negers tot op den huidigen dag
nog altyd in Amerika bloot staan. De slaver-
ny is afgeschaft, maar de „Negerhut van Om
Tom"-mentaliteit heeft zich nog nauwelijks ge
wijzigd. In de Zuidelyke Staten b.v. wordt het
een neger nog altijd onmogelijk gemaakt zijn
stemrecht uit te oefenen, economisch en juri
disch is zijn positie uiterst zwak. En al zyn de
strengste maatregelen niet meer van kracht,
toch staat het zwarte deel van Amerika's be
volking zoowel in Noord als Zuid nog bloot aan
een reeks van permanente vernederingen, die
in strijd zyn met elk begrip van bescherming
en menschelykheid. Dat een neger niet bij een
blanke in een treincoupé mag plaats nemen,
zich niet met een blanke vrouw mag vertoonen,
zijn algemeen bekende feiten.
En daarom is het zoo merkwaardig dat het
juist Amerika moet zyn, dat voorgaat in pro
test-acties tegen Duitschlands anti-joodsche
maatregelen. Dat juist vanuit Amerika een
joodsche heer Untermeyer ons hier komt ver
tellen, dat wij Duitschland uit naam van recht
en menschelijkheid moeten boycotten, dat het
de Amerikaansche „Athletic Union" is, die uit
protest niet aan de Olympiade te Berlyn
wenscht deel te nemen, een houding nog on
langs door de redactie van „Het Volk" hoogelyk
geprezen en aan onze athleten ten voorbeeld
gesteld. En het is ook zoo merkwaardig, nu wy
toch schrijven over dit blad, om te constatee
ren, dat, terwijl dagelyks de kolommen trillen
en daveren van heftige agitatie tegen de anti-
joodschheid van Duitschland het lot der Ameri
kaansche negers de roode redactie minder in
teresseert en men de jongste excessen hoogstens
een sobere vermelding waard acht.
Bij deze houding en mentaliteit wordt al dat
protest-gedoe een wel zeer hol en doorzichtig
gebaar en past hier slechts één woord en wel:
huichelarij
het niet geleverd in manden, zooals het Ne
derlandsche ys, doch in jute-zakken, die na
geledigd te zijn in de vischhallen tusschen afval
en modder blijven slingeren om, na op het z.g.
nettenhang aan de Zuidzyde van de Visschers-
haven gedroogd te zijn, den volgenden dag weer
met ijs gevuld te worden.
Zich baseerend op de crisis-invoerwet hebben
de ijsfabrikanten zich tot de regeering gewend
om contingenteering van natuurijs te vragen op
basis van 100 pet. van den invoer der laatste
tien jaar, wat neerkomt op algeheele aisnyding
van den invoer. Ofschoon deze aanvrage ge
steund wordt door de R.K. Werkgeversvereeni-
ging heeft de regeering nog in Juli j.l. het ver
zoek afgewezen. Toch is de zaak nog in onder
zoek en wy hopen dat tijdig genoeg zal wor
den ingegrepen om IJmuiden de twyfelachti-
ge aanwinst van een zeventigtal werklooze ge
zinnen te besparen.
