IN EN OM HAARLEM
%tch weit wits
BEELDIG !MEp| em QP$
MBRCURIUS
25 cent per pondspak
ZATERDAG 2 DECEMBER
Uit den Gemeenteraad
cni^oruT?
GtKOCUTY
JA NATUUPLYkT
EEN PBACMT COLLECTIE
REUZE GOEDKOOP
GAS IN 700 HUIZEN
13 December feest te Zwanenburg
FILMNIEUWS
PALACE BIOSCOOP
Watt en Half Watt in hun eer
ste sprekende film: „Ridders
in Lompen"
EEN BIJ ZIJN VOLK GELIEFD VORST
LUXOR-THEATER
Zondagmorgen-voorstelling
Het mysterie Pullmann no. 12
REMBRANDT-THEATER
Liebe muss verstanden sein
Comité van Kath. Actie
TREKJES no. 810
HET LATE BEZOEK
'n Kleine comedie uit 't kleine
leven
iiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiii
De Haarlemsche Gemeenteraad heeft giste
ren de behandeling van de Gemeentebegroo-
ting beëindigd.
In de middagzitting werd het hoofdstuk
„Armenzorg" besproken. Van alle kanten, zelfs
door den communist Oversteegen, werd het werk
van wethouder Van Liemt in hooge mate ge
prezen. Verschillende raadsleden wezen daarbij
terecht op het uiterst moeilijke departement,
dat de heer Van Liemt te beheeren heeft en
het moet voor hem wel een groote voldoening
zijn geweest, dat zijn arbeid zoo algemeen ge
waardeerd wordt. Hij moge er een belooning in
zien voor de uren, die hij aan armenzorg en
werkloosheidsvoorziening geeft. De verschillen
de opmerkingen werden vlot door hem beant
woord. Men leze er het verslag op na.
Een poging om aan het verzoek der café
houders te voldoen, die hadden gevraagd de
personeele belasting voor hun inrichtingen te
verlagen, gaf de heer Castricum op na de
toelichting van den wethouder van financiën.
Meer succes had de heer Van Tetering, die
een motie indiende om de gemeentelijke gas-
en electriciteitswinkels in beheer over te dra
gen aan de vier organisaties op het gebied der
electriciteit. De wethouder nam haar om prae-
advies.
Voordat toen werd overgegaan tot de eind
stemming over de begrooting, stelde de heer
Slingenberg, die in de avondvergadering den
voorzittershamer had overgenomen, het nieu
we voorstel van B. en W„ inzake het kinder-
suppletieloon, aan de orde. De heeren Castricum
en Klein wilden de behandeling daarvan aan
houden totdat de Kroon over het beroep van
den burgemeester inzake de loonvoorstellen zal
hebben beslist; de heer Baas achtte het nieu
we voorstel van B. en W. beter dan het oor
spronkelijke, maar drong toch aan op terug
neming, en de heer Reinalda deed het voor
stel, de commissie voor het Georganiseerd
Overleg te hooren. Hij zag er, naar allen
schijn, niet goed uit voor B. en W. ondanks
het feit, dat de heer Singenberg had verklaard,
dat hij, bij niet-aanneming van de voorstellen,
de begrooting niet bij Gedeputeerde Staten
zou indienen. Toen het voorstel-Reinalda in
stemming zou worden gebracht, stelde hij de
portefeuille-kwestie en deelde mede, dat hij,
als het voorstel-Reinalda werd aangenomen,
de verantwoordelijkheid voor de gemeente-
financiën niet langer wenschte te dragen. Hier
voor zwichtten verschillende raadsleden en ook
de heer Reinalda trok zijn voorstel in.
De voorstellen van B. en W. waren toen
aan de orde. Bij de bespreking, die volgde,
zeide de heer De Braai, dat hij het nieuwe
voorstel van B. en W. niet juist achtte, maar
niettemin voor zou stemmen, omdat de heer
Slingenberg verklaard had bij verwerping te
zullen heengaan als wethouder. Hij stelde den
heer Slingenberg te zeer op prijs als wethou
der van financiën om er dat op te wagen. De
heer Reinalda vond het verkeerd om voor dat
dreigement uit den weg te gaan, te meer wijl
het argument van den wethouder z.i. onjuist is
en de begrooting voorloopig sluitend kan wor
den gemaakt uit den post „onvoorzien". De
heer Slingenberg ontkende zijn mededeeling
als dreigement te hebben bedoeld en meende
überhaupt, dat het geenszins onjuist is anders
te stemmen dan men in zijn hart gaarne zou
willen als daarmede een hooger belang, in casu
het gemeentebelang, gediend is.
Het voorstel om een korting toe te passen op
het kindersuppletieloon werd daarna aange
nomen met 26 tegen 13 stemmen. Er was
groote spanning en ook de heer Slingenberg
volgde met groote belangstelling den uitslag.
De Gemeentebegrooting werd daarna aange
nomen met 8 stemmen tegen.
Hierbij bleek de katholieke fractie uit elkaar
te zijn gevallen.
De heeren Klein en Castricum alsook me
vrouw Hoekstra meenden tegen de begrooting
te moeten stemmen. Zij motiveerden hun stem
niet, maar vermoedelijk werden zij beïnvloed
door het besluit inzake het kindersuppletie
loon. Nog een lid der Rechtsche fractie, de
heer Visser van de Christelijk-historische
partij, stemde tegen; naar hij verklaar
de, omdat zijn voorstel betreffende het doen
verrichten van arbeid voor verstrekten steun,
niet was aangenomen. Het wil ons voorkomen,
dat men een zéér, zéér ernstige reden moet
hebben om zijn eindstem te onthouden aan
een zoo moeizaam tot stand gekomen begroo
ting als de onderhavige.
De heer De Braai bracht als nestór van den
raad de gebruikelijke woorden van dank, waar
op door den voorzitter werd geantwoord.
Het in elkaar zetten en in den Raad behan
delen van de b-grooting voor het jaar 1934
is door de uiterst droevige tijdsomstandigheden
een buitengewoon lastige karwei geweest. Dat
zij iemand bevredigt gelooven wij niet. Ook
den wethouder van financiën niet. Maar met
een zucht van verlichting zal hij na maanden
langen arbeid en hard zwoegen waarschijnlijk
tot zich zelf zeggen: den hemel zij dank, dat wij
zoover zijn. Allen, die hun beste krachten aan
dat werk hebben gegeven, hebben dan ook
recht op onze waardeering, want zij hebben,
dat staat buiten kijf, naar beste weten gehan
deld. Het is hartelijk te hopen, dat het ge
meentebestuur in volgende jaren gespaard blijve
van dergelijke moeilijkheden en laten wij
hopen, dat reeds het volgend jaar begonnen
kan worden met de thans aangezette schroe
ven wat los te wringen.
Het is in de laatste weken erg vlot gegaan
met de werkzaamheden ten behoeve van de
gasvoorziening in het dorp Zwanenburg in
Haarlemmermeer.
Op een perceel weiland, gelegen achter de
nieuwe Julianaschool is een eenvoudig huisje
gebouwd, waarin uitloopt d'e persleiding en de
groote gasmeter is geplaatst.
Eerst is het buizennet ingegraven over een
lengte van meer dan 6 kilometer; daarna zijn
de huisaansluitingen gemaakt; vervolgens is
in verschillende woningen de binnenleiding in
orde gemaakt en nu is men druk bezig met
het plaatsen van de gasmeters in de huizen.
De persleiding vanaf d'e gasfabriek te Haar
lem naar het dorp Zwanenburg is al klaar
en in gebruik genomen en reeds zijn er enkele
perceelen, waarin de huisvrouw van het gas
kan gebruik maken.
De deelname van de bevolking heeft de ge
koesterde verwachtingen nog overtroffen; vrij
zeker zullen meer dan 700 perceelen aan het
gasbuizennet worden aangesloten.
Het ligt in het voornemen van het ge
meentebestuur om op Woensdag 13 December
a.s. op eenigszins officieele wijze het gasdistri-
butiebedrijf te openen en in gebruik te stellen,
waarbij dan tegelijk in eenige lokalen van het
oude schoolgebouw een toonzaal zal worden
ingericht om oude en nieuwe gasverbruikers
op de hoogte te brengen van de verschillende
apparaten, welke op het gebied van de gas
voorziening bestaan en gebruikt kunnen wor
den om het levenscomfort in de huishouding
grooter te maken.
Ook zal daar op praktische wijze worden
toegelicht, dat het nu in Zwanenburg niet
alleen mogelijk zal zijn om gas te gebruiken
voor vei"warming, maar zelfs ook voor verlich
ting.
De constructie van de gaskousjes is tegen
woordig technisch zoo solied en zoo goedkoop,
dat met een gasbrander van 100 kaarsen een
schitterend licht kan worden verkregen, ruim
schoots voldoende om een flink vertrek be
hoorlijk te verlichten, terwijl de kosten daar
van niet meer bedragen dan een cent per uur.
Deze toonzaal zal op Woensdagavond 13
Decei. ber a.s. alleen door genoodigden kun
nen worden bezichtigd, doch daarna nog ge
durende een paar weken in de avonduren van
8 tot 10 uur voor alle belangstellenden worden
opengesteld.
Na het geluidsnieuws en een filmpje: „Een
kjjkje in Radioland," dat ons enkele van de
eenvoudigste radio-geheimen onthult volgde de
groote film, die ditmaal de anderhalf Watt
weer eens voor hun rekening hadden.
Ditmaal hebben we de beide komischen echt
hooren spreken en ook nu, zoowel als vroeger,
toen ze beiden alleen met hun gelaatsspieren
tot de toeschouwers spraken, waar ze weer de
komiekelingen, om wie je moet lachen of je wil
of niet, juist door het overdreven dwaze van
hun optreden.
De situaties waarin ook deze film hen voert,
zijn allerdolst en daarom dan ook alleronwaar
schijnlijkst, maar de kostelijke manier waarop
Madsen en Schenström, zooals Watt en half
Watt eigenlijk heeten ons dié weten voor te
stellen, doet dat alles gemakkelijk over het
hoofd zien.
Steeds weten ze zich, ook uit de dolste situa
ties te redden en ten slote bereiken ze dan ook
waar ze zoolang vergeefsch naar gestreefd heb
ben: een engagement in een variété, tegen een
Koning Christiaan van Denemarken, die zich bemind heeft gemaakt in alle
kringen der bevolking, onderhoudt zich op een ruiterfeest te Kopenhagen met
zijn kleine bewonderaars
honorarium, waarvan zij nooit hadden durven
droomen.
Het verhaal, zooals gezegd, is de onwaar
schijnlijkheid en de dwaasheid zelf, maar zon
der onwaarschijnlijke dwaasheid kunnen Watt
en Haflwatt geen Watt en Halfwatt zijn en dus
hebben we vrede met het verhaal, omdat we
zonder dat ook Watt en Half Watt zouden ge
mist hebben.
Op het tooneel hadden we ditmaal iets bij
zonders, n.l. de Weensche violist Treib v. d.
Treib, die hier debuteerde met de door hem
uitgevonden zevensnarige viool. Deze viool is
zóó gebouwd, dat vier snaren hooger liggen dan
de drie andere; met een gewonen strijkstok
zouden dus de onderste niet geraakt kunnen
worden. Daarom gebruikt hij ook een bijzon
dere strijkstok met twee beharingen, die even
ver van elkaar liggen als de twee groepen sna
ren. Zóó kan hij op beide snarengroepen tege
lijk spelen, en het gevolg hiervan is, dat hij op
hetzelfde instrument meerstemmig kan spelen,
met andere woorden, deze zevensnarige viool
kan een heel trio, of een heel kwartet vervan
gen zelfs is het mogelijk er zesstemmig op te
spelen.
Dat voor deze viool een zeer ingewikkelde
vingertechniek noodig is, daar vaak drie of zelfs
vier snaren tegelijk moeten gebruikt worden,
maar die techniek hééft de uitvinder zich na
langdurige oefening weten meester te maken
en wat hij ons gisteravond, op zijn debuut in
Nederland liet hooren is werkelijk van dien
aard, dat het te hopen is, dat zijn instrument
ingang zal vinden, wat natuurlijk alleen kan
gebeuren, wanneer componisten zich aangetrok
ken zullen gevoelen er muziek voor te schrij
ven, zoodat er langzamerhand een repertoire
ontstaat voor de zevensnarige viool, die ons
overigens wel toekomst schijnt te hebben.
Chambres, die waardevolle sieraden bij zich
draagt.
Hieromheen wordt een weefsel van spitsvon
digheid, sluwheid en wreedheid gewonden, waar
bij reizigers en treinpersoneel betrokken zijn.
doch dat de toeschouwer uiterst moeilijk uitra
felen kan.
Een gevluchte moordenaar, Delmar, bevindt
zich in dezen trein, niet onder de reizigers, maar
verscholen in een koffer in den bagage-w'agen.
Hem worden door zijn vrouw, die, echter onder
een valschen naam, ook meereist, een briefje en
een mes op geraffineerd sluwe wijze in handen
gespeeld. In den bewsuten bagagewagen is n.l.
ook haar schoothondje tijdelijk ondergebracht
en dit gebruikt zij als middel om haar doel te
bereiken. In de dikharige huid verstopt zij met
een briefje voor haar man een mes, uit den
restauratiewagen gestolen. Uit de koffer gekro
pen, vindt haar man mes en briefje, en dan
ontstaat er een reeks hevige gevechten met het
treinpersoneel, met tot slot een race van Del-
mar, die over de wagons loopend, de locomotief
bereikt en daar stoker en machinist dood schiet.
Intusschen heeft zichin den slaapwagen het
drama afgespeeld met den juwelier, die be
dwelmd is door een sigaret, welke hem door zijn
reisgenoote, een oplichtster, aangeboden was.
Tot nog grootere consternatie ontvlucht tevens
uit de handen van een rechercheur een jonge
man ,die verdacht wordt van medeplichtigheid
bij de vlucht van Delmar.
De rechercheur wekt daarna alle reizigers en
onderweipt hen met hun bagage aan een nauw
keurig verhoor en onderzoek. Het geheim wordt
echter niet opgelost vóór een ras-journalist den
schurk Delmar na een gevecht op leven en dood
van den locomotief weet weg te krijgen en de
zen het verhoor mede laat ondergaan. Dan blijkt,
dat onder de reizigers nog meer gevaarlijke su
jetten schuilen.
Het zou geen film zijn, als door dit alles heen
ook niet een liefdeshistorie was verwerkt, welke
twee hartewenschen in vervulling doet gaan.
Deze film en ook het interessante voorpro
gramma doen voor volwassenen een gang naar
Luxor deze week weer een ontspanning zijn.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
SI
begrepen worden, is een film warain Rose Bar-
sony de hoofdrol vervult met George Alexander
aan haar zijde, of liever gezegd als haar
opponent. Hoe het zich precies toedraagt, valt
moeilijk te zeggen, de geschiedenis en de ver
wikkelingen loopen te ver uit elkaar en zijn toch
weer zoo ineengestrengeld, dat het bijna onbe
gonnen werk is, dat in een paar woorden te ver
tellen. De hoofdzaak is, dat het meisje (de secre
taresse) door een eigenaardig ongeval geld te
kort komt en dan na vele eigenaardige wegen
een steun krijgt in den man voor wien het geld
bestemd was. Alles lost zich dan ook reuze-goed
op en aan het slot is het aantal wereldparen
Weer met een gelukkig vermeerderd.
Er steekt in de heele film geen cent kwaad,
wel een hoop muziek en zang, zoodat het zelfs
voor volwassenen geen bezw'aar is met hun
grootere familieleden mee naar binnen te wan
delen.
In het voorprogramma treffen we weer de
gebruikelijke journaals aan van Polygoon en
Fox, terwijl daarna een Band-film met Howar's
dansen van zich doet zien en spreken. Die Bands
schijnen in den laatsten tijd erg en vogue te
zijn, en de een is blijkbaar nog meer beroemd
dan de ander. Fijnproevers zullen natuurlijk
oogenblikkeüjk het verschil hooren en dienover
eenkomstig waardeeren. In ieder geval hoe goed
ook, toch haalt het nog in geenen deele bij een
teekenfilmpje van Max Fleischer, welks plaats
zij blijkbaar dezen keer innam.
Op het tooneel was een soort instrumenten
virtuoos met partner, die luisterden naar de na
men Horace en Bell. Ook zij musiceerden goed
en oogstten veel bijval.
Alzoo het geheel een genoeglijk, vlot en aan
genaam programma voor iedereen.
De Zondagmorgen-film neemt haar bezoekers
deze week mee op een expeditie door Nieuw
Guinea, alwaar men de wonderen van dat Pig-
meeën-land kan zien. De expeditie werd grootsch
opgezet, doordat zij door de Smithsonian Insti
tutions w'erd georganiseerd met medewerking
van het Nederlandsche gouvernement. Welke
geweldige moeilijkheden zoo'n expeditie in een
zoo goed als onontgonnen land heeft, ziet men
eerst goed aan deze zeer overzichtelijke en tame
lijke minitieus opgenomen film, waarin men de
wonderlijkste dingen te aanschouwen krijgt.
Voor liefhebbers van sensatie valt deze week
te genieten in Luxor. Want behalve groote ge
heimzinnigheid heerscht er in de hoofdfilm „Het
mysterie Pullman no. 12" den geheelen duur een
spanning, welke lederen bezoeker zonder uitzon
dering moet beïnvloeden. Zij wordt reeds onmid
dellijk bij het begin der film geschapen, als men
een vluchtig beeld krijgt van „de clou" van dit
detective-werk, den moord op den juwelier
Het is niet direct een triestig programma dat
in deze St. Nicolaasweek in het Rembrandt
Theater gaat, dat zou trouwens ook moeilijk
gaan bij zoo'n soort feeststemming. Liefde moet
Maandag bestemd voor godsdienstige veree-
nigingen. Geen andere vergaderingen uitschrij
ven.
Donderdag 7 December 's morgens 9 uur ver
gadering van het R. K. Armbestuur parochie
„St. Bavo" te Haarlem-Noord in de Pastorie.
Bureau-vergadering R. K. Reclasseeringsver-
eeniging in 't St. Vincentiusgebouw, Nieuwe
Groenmarkt 22.
8 uur: Cursus R. K. Esperantistenvereeniging
Abbé Richardson, waarna te 9 uur ledenverga
dering met conversatie bij Brinkmann.
8.15 uur: Repetitie R. K. Oratorium-Vereeni-
ging voor het heele koor bij Brinkmann.
Teneinde eikaars oezoek niet te hinderen of
te bemoeilijken wordt allen R.K. Vereenigingen
verzocht bij het uitschrijven van een vergade
ring vooraf overleg te plegen met het algemeen
secretariaat mej. W. van der Singel, Kleverlaan
194, telefoon 23608 en bij vaststelling hiervan
onmiddellijk mededeeling te doen.
fersonen:
Bertus.
Sophie, zijn vrouw.
Gerrit.
Mia, zijn vrouw.
Joop.
Anna, zijn vrouw.
Coba.
Pauw.
Speelt in de huiskamer van Bertus en Sophie.
(Men zit gezellig rond de tafel, die vol staat
met flesschen, glaasjes, gebak, bonbons, enz
De klok slaat elf uur).
Coba. Al elf uur? Dan moet ik opstappen.
Sophie. Toe, meid, zanik niet! Je hebt niks
te verzuimen!
Coba. Dat zeg j ijIk moet morgenoch
tend om half acht de deur uiten. vóór die
tijd me boeltje nog 'n beetje opknappen.
Bertus. Wil Coba al weg? Kom, zus....
geen spelbreekster zijn, hoor! M'n vrouw is
maar ééns in t jaar jarig. Vooruit, neem nog
hi advokaatje!
Coba. Nee, nee, ik moet niet meer, hoor!
Krijg 'k misschien weer hoofdpijn enne....
Nee, ik moest nou heusch maar gaan
(kuchje). 'kHeb 't weer 'n beetje op me borst
óók.
Bertus. Je moet 't zelf weten, meid
maar Sophie heeft broodjes met ham en augur-
kies klaargemaakt
Gerrit. Snotverdikkiedaar ben ik voor
te vinden.
Joop. En anders ik wel!
Mia. Nou, Coba, dén blijf je nog effe
Anna. En anders hebben w ij zooveel te
meerl Ik még zoo'n hartigheidje wel, als je de
heele avond
Joop.... heb zitte pimpelen! (gelach).
Anna. Hierzoo. Mijn man zegt wat! Hij zit
zelf én z'n vijfde Voorburgie.
Joop. Wat heb je dat netjes opgeteld, vrouw1
Bertus. 'n Bewijs, dat ze goed op je past,
Joop! Kaarten we nog, Offe
Mia. Toe, laat die kaarten nou effe rusten!
*n Mensch wil toch óók wel es praten, hè?
G e r r i t. Omijn vrouw stelt voor om even
te pauzeeren.
Joop. Nou, dan pauzeeren we! Want als 'n
V i o u w iets voorstelt
Bertus. Dan is dat 't zelfde als 'n bevel,
(gelach).
Sophie. Hóór es even! Die geeft ons weer
es 'n lik uit de pan!
Mia. Laat maar praten, Sophie!! Op je ver
jaardag mot je wat door de vingers zien!
Anna. En anders denk je maar: ze zijn
niet wijzer 1
Bertus. Nee maar, zeg, mannen.... moeten
wij ons dat laten zeggen?
Gerrit. Natuurlijk, daar zijn we huwelijks
slachtoffers voor(gelach).
Sophie. O, o, o! Hóór nou toch zulke
Je mag van geluk spreken, Coba, dat jij on
getrouwd bent gebleven.
Joop. Ja hoor! 't Huwelijk is niks! En als
'r zoo af en toe niet es 'n verjarinkie tusschen-
door liep.... waarop je al je verdriet en ellen
de voor 'n paar uurtjes kan vergeten....
Bertus. Ik zet er tenminste 'n borrel op..
En hoe denken jullie d'r over?
Joop. Noukan 't nog, Anna? Volgens
jouw opstelsommetje wordt dit mijn zesde.
Anna. Ja, pas maar op, jijJe moet
morgen weer vroeg an de slag.
Bertus. Je laat je niet kisten, Joop, in
mijn huis.... Jij zorgt wel voor 't vrouwelijke
gedeelte, hè Sophie? Dan zijn de werkzaam
heden 'n beetje verdeeld.
Sophie. Ja goed! Coba.... moet je heusch
nika meer hebben?
Coba. Neeecht niet.
Sophie. Neem dan nog 'n choeolaadje....
Zoo meteen zal 'k de broodjes met ham uit de
keuken halen. Je kan trouwens nou tóch niet
weggaan, 't Giet buiten.
Coba. Nou.... ik heb anders wel méér in
de regen geloopen, hoor!
Mia. Regent 't zoo? Ik heb nota-bene me
bontmantel bij me.
Gerrit. Ook 'n zorg! Dan bellen we 'n taxi
op.
Mia. Wel jaof 't niks kost....
Gerrit. Hierzoo! De dame met de bont
mantel zeit wat! 'n Grappie van tweehonderd
pop geweest. Daar hadden we zoowat duizend
keer voor in 'n taxi kenne zitten.
Anna. Daarom wil Mia nou juist 'n beetje
zuinig én doen. Dat begrijp ik best. En op zoo'n
manier kan je nog es an 'n extraatje komme
Bertus. Hoor je 't Joop? Je vrouw solli
citeert óók naar 'n bontjas!
Joop. Da's geen nieuwtje voor me, Bert! Ze
ligt al zes weken over zoo'n ding te zaniken.
Anna. Dat lieg je. Ik heb één keer gezegd,
dat
Joop. Ja, ja, jastil nou maarEn ik
heb je beloofd dat je d'r een zou krijgen als me
belastingbiljet meeviel.
Anna. Ja.... die smoesjes kenne we! Je
belastingbiljet is nog nóóit meegevallen'tzou
dus wel 'n mirakel wezen als
Joop. Neenee.... nou is 'r kans....
En ik kan je wel vast vertellenNee., nee..
ik zeg nog niksmaar als 't lukt
Gerrit. O, ik snap 't al.... Je hebt de In
specteur van de belastingen te grazen geno
menEn als ie nou geenaccountant stuurt
om de boeken na te kijken
Joop. Die mag ie sturenen als die
ventNeenee.... daar laat 'k me voor
loopig niet over uit. We spréken mekaar nog
wel esAfijn, als Anna over 'n maandje 'n
bontmantel draagt
Gerrit. Jaja.... dan kom 'k wel es
informeeren hoe je 'm dat hebt geflikt. Proost
Op de goeie afloop!
Anna. Hoe gaat 't anders in de zaken, Ger
rit?
Gerrit. O, geen klagen, Anna.... voor deze
beroerde tijd
Mia. Van de week heb ie nog 'n werk van
vierduizend gulden aangenomen.
Sophie. O, geen wonder, dat jij dan 'n bont
mantel krijgt. Ik bèn voorloopig nog zoo geluk
kig niet.
Anna. Nou.... jullie hebben toch ook geen
klagen, wel?
Sophie. O nee, Goddank niet, hoor! En als
Bert eenmaal hoofdagent voor de provincie
wordt
Joop. O ja, is daar kans op?
Bertus! 'tls zoo goed als voor mekaar. Dan
wordt 't grond-salaris 2500.
Mia. Zoo, zoo? En dan al die provisie nog!
Gerrit. Ik dacht ook alhij is zoo
royaal vanavond.... 't lijkt wel 'n bruiloft.
Joop. Ja, als je zoo es nagaat, dan zijn we
toch aardig vooruitgeboerd, zooals we hier zit
ten met z'n drieën broersdat zag er 'n jaar
of twaalf geleden nog heel anders uit.
Bertus. Nou! Toen stonden we d'r allemaal
even' beroerd voor. En Pauw ging van armoed
naar Amerika, om z'n geluk te beproeven.
M i a. Daar hooren we zoo heelemaal niks
meer van, hè? Hoe zou die 't toch maken?
Gerrit. De hemel zal 't weten. Hij geeft
taal noch teeken.
S o p h i e. Hij zal z'n eigen d'r best doorheen
geslagen hebben.... anders was ie al terug
geweest.
Anna. Ja, dat denk ik ook. En hoe gaat t
tegenwoordig met jou, Coba?
Coba. O, dat schikt wel'kheb 'r van de
week weer 'n naaihuis bij gekregenEn als
't nou met me gestel maar 'n beetje beter wou.
Mia. Ja, da's nog maar steeds niet in orde, hè?
Zoo'n verwaarloosde bronchitis.... da's altijd
'n leelijk ding.... Je moest 't es flink kunnen
uitvieren.
Coba. Jaje bent de eenigste niet, die
dat zegt. Maar dat gaat nou eenmaal niet. Als
ik me klanten in de steek laat
Sophie. Geen prettig idee, dat Coba nou
de eenigste is, die zoo moet tobben.
Coba. Och.... tobben.... ik red me wel.
hoorik ben maar alléénenne(Er
wordt gescheld).
Bertus. Hè? Wat zullen we nou
Sophie. Wat kan dat wezen.... over elven!
Bertus. Misschien 'n expresse-bestelling van
Anna. Misschien nog 'n later verjaringsvisite,
de kamer uit).
Sophie (naroepend). Eerst door het
raampje kijken, hoor!
Anna. Misschien nog n late verjaringsvisite.
Mia. Ben je mal, wie zal 't nou in z'n hoofd
krijgen, om(men hoort stemmen). Stil!
Bertus (in de gang nog)Wat? Nee maar
ben jij 't werkelijk?
Pauw (in de gang): Daar sta je van te
kijken, hè?
Sophie. Hè.... wie is dat?
Mia. Ik weet niet'k zou zeggen....
Anna. Sssst....
Bertus (a.v.). Noukom je niet binnen?
Pauw (a.v.). Ik zie 'r nogal elegant uit
Bertus (a.v.). Nou jamaar je kan toch
niet in de gang blijven staan. We zijn toevallig
allemaal bij elkaar't is de verjaardag van
Sophie.
Pauw. Jadat heb 'k gehoordbij Joop
aan huis.
Bertus (in de deuropening)Nou geef ik
jullie te raje wie we nou nog op bezoek krijgen.
Sophie. Ja, hoe moeten we dat nou....
Anna. Dus tóch nog visite.... (stilte).
Bertus. Niemand eenig vermoeden? (spreekt
in de gang). Kom dén maar te voorschijn. (In
de deuropening staat nu Pauw, „de broer uit
Amerika." Hij zit schunnig in de kleeren en is in
minstens vier dagen niet bij de barbier geweest.
Hij lacht wat verlegen. Algemeene verbazing).
Pauw. Goeien avond
Sophie. Hè? Wie is....
Joop. Allemachtigdat is.
Gerrit. Ja! 'tls Pauw!
Coba. Waarachies
Anna en Mia (tegelijk ontsteld)Is dat.
is dat
Pauw. Ja, dat zei 'k al tegen Bert: ze zullen
raar opkijkenIk zit nou niet bepaald in 'n
pakkie, dat zóó van de kleermaker komt....
Nee, Gerrit, zit nou niet zoo naar m'n schoenen
te kijken, want dan word ik nog meer verlegen
dan 'k al benNou, ik zal maar binnenko
men, hè
Bertus. Ga zitten, Pauw.... en vertel es..
Coba. Zouê we Pauw niet eerst es gedag
zeggen? (gaat naar hem toe; geeft hem 'n zoen).
Pauw. Dag Cobaben je niet bang voor
m'n snuitwerk? D'r is sinds verleden week geen
scheermes overheen geweest, hoor!
Coba. Ach komik ben niet zoo ver
wend, wat zoenen betreft.
Sophie (ook zoen, na korte aarzeling toch)
Dag Pauwhoe gaat 't? (Anderen volgen
haar voorbeeld: Gerrit en Joop geven hem 'n
hand).
Pauw. O ja, laat ik je nou eerst es felici-
teeren met je verjaardag, Sophie.... en nog
vele jaren, meid!
Sophie. Dank je.... En hoe gaat 't met
jeGa zitten.
Gerrit. Hoe kom je zoo ineens uit de lucht
vallen, kerel!
Mia. En waarom schreef je heelemaal niet
meer?
Anna. Toevalliggeen vijf minuten ge
leden hadden we 't nog over je. Waar kom je
nou eigenlijk vandaan?
Bertus. Laat 'm nou eerst es op z'n gemak
uitblazen. Heb je nog koffie, Sophie? Hier,
Pauw, steek 'n sigaar opzoo'n ouwerwetsche
Hollandschedat zal wel 'n heele tijd ge
leden zijn, dat je die gerookt hebt.
Pauw. Nou, om je de waarheid te zeggen,
ben ik al 'n maand of twee hier in 't land
terug.... dat wil zeggen: zoo tegen de grens
van België aan.
Sophie. En daar schreef je ons niks van?
Pauw. Nee.... d'r is nog niks van geko
menik wou liever pas schrijven als 'kwat..
hm.... afijn.... dat komt nog wel. Vertel me
eerst maar eens hoe 't met jullie gaat. Van me
zelf is 't straks gauw verteld't is trouwens
te droog om 'r lang over te doen. Is Bert nog
steeds agent van de
Sophie. Ja, jastraks hoofdagent
tenminste zoo goed als zeker.'
Bertus. HmNouzoo goed als ze
ker.... dat moeten we nog afwachten.... o,
niet dat we mogen klagen, hoor!
Pauw. En Joop is óók voor z'n eigen begon
nen heb 'k gemerkt.
Joop. Ja.
Pauw. Ik was aan z'n huisopgezocht in
't adresboek, 'n Aardige winkel, hoor.... en gaat
's goed?
Joop. Hè? O, ja
Anna. De tijdsomstandigheden in aanmer
king genomen.... Bepaald best heeft zoowat
niemand 't tegenwoordig. Als je alleen die hooge
belastingen maar es rekent....
Gerrit. Ja, die breken je de nek.
Pauw. Jullie zien d'r allemaal best uit, hoor
Moet je Gerrit ziendie krijgt waarachies al
'n heele buikAlleen Coba lijkt me wat smaller
dan toen.
Coba. O, dat komt wel weer in orde
in de dikte zit 't ook niet altijd.
Mia. Ze sukkelt wat met 'r longen
Pauw. En nog steeds vrij meissie, Coba?
Coba. Ja hoor! Maar je hoeft me niet te
beklagen.... als 't niet voor je bestemd is....
(hoest even).
Pauw. Dat hoestje bevalt me anders niet.
Sophie. Ze moest 'n week of zes in huis
kunnen blijven.maar ja.
Pauw. Zoozoo't doet me plezier,
dat 'k jullie zoo allemaal bij elkaar tref
'n Mooi huis, Bert, voor zoover ik 't kon be
kijken.
Anna. Dat vader en moeder overleden zijn,
dat
Pauw. Ja, dat weet 'k.... daar heb 'k be
richt van gehad destijdsTjadat zijn
van. die dingen.... En met de kinderen?
Stemmen: O goed. Best, dank je. Ja,
hoor, behoudens de gebruikelijke kinderziektes.
Bertus. Lust je 'n borrel, Pauw?
Pauw. Nou, als ik 't voor 't zeggen heb
dan liever 'n toterham of zooiets.... ik heb de
heele daghm
Bertus. Hè? Had je geen gelegenheid om
ergens te eten?
Pauw. Gelegenheid welmaar eh
hm
Mia. Begrijp ik 't nou goed? Géét 't je niet
al te best?
Pauw. Niet al te best? Zeg maar beroerd
dat is 't juiste woord. Nou weten jullie 't meteen.
Gerrit Nouda's óók wat.... En nu
dachten we nog wel dat je daar in Amerika....
Pauw. Daar ben 'k niet lang geweest, 't Was
er al héél gauw armoe, 'k Heb zoowat overal
gezeten.... nou snappen jullie meteen dat er
van de correspondentie nooit veel terecht is
gekomen.... 'k Heb veel geleerd.... van alles
aangepakt.... en tenslotte heeft de algemeene
wereldcrisis me weer naar m'n vaderland ge
schopt
Anna. Ojuisten wat ben je nou
van plan?
Pauw. Och.... d'r zal wel hier of daar 'n
baantje voor me te vinden zijn.... daar ben 'k
niet zoo bang voor. Ik ben voor alles te gebrui
kenik ben chauffeur geweest.... portier,
boekhouder, slager, stoker, sjouwer, matroos en
nog veel meer.
Mia. De baantjes liggen hier anders ook niet
voor 't grijpen.
Gerrit. Niks, hoor
Pauw. O, ik heb geen huishouden.ik ben
met 'n beetje tevreden.... 'tls op 't oogenblik
de voornaamste kwestie voor me, dat ik onder
dak moet hebben.... en als ik nou voorloopig
bij een van jullie(onbehaaglijke stilte).
Bertus. Hm(de anderen ook om de
beurt „hm").
Pauw. Een of ander hoekie op zolder
dat is al voldoende.... en 'n hap eten als 't er
op over kan schietenIk heb geleerd me in
elk opzicht te behelpen(stilte als voren).
Bertus. Hm.... (anderen ook „hm").
Mia. Ja, dat is nou 'n rare geschiedenis
Anna. Om daar nou maar zoo ineens over
te beslissen.
Sophie. Ja, om je de waarheid te zeggen:
't komt me koud op me dak vallen, hoor....
PaiUW. Ik geef toe't is wel wat eh
plotseling.... maar je begrijpt, dat ik er tot
't uiterste mee gewacht heb.
Gerrit. Dat blijft twaalf jaar weg en
nee, Coba, stoot me nou maar niet énik
ben altijd rond voor de vuistdan weet
iedereen, wat ie én me hebik zeg: dat blijft
twaalf jaar wegkomt straal-gesjochten
boven wateren stelt z'n broers en schoon
zusters voor 't feit, dat ie.... ik mot zeggen,
dat is géén werk.
Joop. Tja.... (pauze).
Bertus. Tjaik kan 't niet helpen,maar
ik moet toegeven, dat Gerrit gelijk heeft.
Twaalf jaar zoowat geen boe of baen dan
je familie tot zoete inval promoveeren
Mia. En 't is de vraag nog of we wel ge
legenheid hebben
Anna. En dan 't beddegoed't hakt er
nogal niet in
Sophie. Da's nog niet eens 't ergste
maar God weet hoe lang dat grappie nog kan
duren.
Pauw. En als ik je nou garandeer, dat ik
binnen vier weken 'n betrekking heb en dan
meteen zal beginnen te vergoeden, wat 'r aan
me besteed is....
Bertus. Hoe kan jij dat nou garandeeren?
Pauw. 'n Kwestie van zelfvertrouwen
en als 't me niet lukt, dan zet je me weer op
straat.
Mia. Wat is dat nou voor 'n gezegde? Je
weet drommels goed, dat we je niet meer kun
nen wegsturen als je eenmaal.... 't Zou 'n
mooie blamage zijn voor de familie (stilte).
Pauw. Nou, ik wil 't niet forceeren hoor....
Als jullie me geen van allen kunt hebben....
kom er gerust rond voor uitIk kan overal
tegen en heb in die twaalf jaar wel slimmere
gevalletjes meegemaakt
Bertus. Hm(anderen ook „hm")
Coba. Ga maar met mij mee, PauwIk
begrijp wel, dat 't bij Bert, of Joop, of Ger
rit.... ook met 't oog op de kinderen.... niet
al te best geschikt kan wordenVannacht
moet je je dan nog maar wat behelpenen
morgen kan er dan andere raad worden ge
schaft.... Ik heb geen huishouwen.... en wat
eten betreft.... ik gebruik zelf heel weinig....
du"
Pauw. Graag, Coba(verduwt "n
snik) Graag, meiddat vind 'k nou
echt.echt mooi.En dan moesten we met
een maar gaan.
Sophie. En je wou 'n boterham? Ik sta
klaar om alles uit de keuken te halen.
Pauw. Niet meer noodig, SophieGa
mee, Coba.. ..we kunnen nog precies in „Dé
witte zwaan" 'n biefstukkie gaan eten.... m'n
auto staat in de garage hier in de straat.
Allen. Hè?!! Je auto?!!
Mia. En dat schoreme jassie.... en dat
vieze petje
Anna. En die kapotte schoenen
Pauw. Eventjes geleend, in diezelfde ga
rageom de comedie zoo natuurlijk mogeiyk
te maken.
Sophie. Dusdusben je dan
Pauw. Ik ben géén millionnair, maar veel
meer dan de helft scheelt 't toch niet. Toe,
Coba, trek je mantel aan en zet je hoed op
Neem niet per ongeluk de bontmantel van een
van de „dames".... Dag beste, brave broers....
dag schatjes van schoonzussiesIk hoef jul
lie geen voorspoed te wenschen, want die is er
al langdaar heb ik grondig naar geïnfor
meerd.... Nog veel genoegen vanavond, (ver
trekt met Coba Lange stilte).
Bertus. Is dat effe wat?
Sophie. Daar hebben we ons leelijk....
Gerrit. Allemachtig, wat 'n
Joop. Snotver.
Mia. 't Is of ik 't gevoeld heb, dat ie ons te
grazen nam.
Anna. Jaeigenlijk stom van ons....
want 't was vroeger al zoo'n huichelaar.
Sophie. En geloof jij, dat Coba d'r niks
an geweten heb?
Mia Groote Mozes.... daar zèg je zoo wat!
Doek
G. N.
