Chautemps voor het parlement De herstemmingen in Spanje Was een opstand voorbereid? m Litwinof te Rome Het nieuws van heden Nu Amerika weer nat wordt BUDGET-EVENWICHT IS DRINGEND NOODIG EEN DAG VAN ONRUST EN SPANNING K NIEUWE COMMUNISTEN ALS GETUIGEN DE BAROMETER IlPIj - VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS MAANDAG 4 DECEMBER 1933 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 „Het parlementaire stelsel toone zijn plichten jegens het land te kunnen nakomen Spoedbehandeling ge vraagd TYPEN ALS WEGWIJZERS Plwffi mmmm mmm Chautemps Regeering in de meerderheid De heiligverklaring van Bernadette De Duitsche emigranten te Parijs Het Weern'RORoouiiuiiiuiiumiu'iiiiiiiiiiiiiiiii STRATOSFEERVLIEGER SETTLE Zoo spoedig mogelijke ratificatie van het Russisch-Italiaansche vriendschapsverdrag Een uur bij Mussolini ERNSTIGE AANVARING M V\< Geestelijken en Zusters bij de uit oefening van hun stem plicht belemmerd Alarmtoestand in het heele land Alarmtoestand in geheelSpanje ,Op 4 Maart zou er op los geslagen worden, doch de koeriers dienst faalde" Dimitrof en het vraag recht Vijf minister treden af Uitzonderingstoestand in Catalonië Ongeloofwaardig DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN Engeland en Ierland Tot dusver zijn 350 aanvragen voor alcoholinvoer ingewilligd, de meeste uit Italië Canada fce*eurgestela Mgr. Cardinale t IL. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18546 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cf.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek PARIJS, 2 Dec. De Fransche Kamer is hedenmiddag te 3 uur bijeengekomen om de verklaring der nieuwe regeering-Chautemps aan te hooren. De afgevaardigden waren voltallig aanwezig, terwijl de publieke tribunes dicht bezet waren. Toen ministerpresident Chautemps den kathe der betrad, werd hij door de radicaal-socialisten met grooten bijval ontvangen, waarbij zich de neo-socialisten aansloten, terwijl de socialisten slechts aarzelend aan de begroeting deelnamen. Centrum en rechts bewaarden het stilzwijgen. In de regeeringsverklaring werd o.a. gezegd: De regeering hecht minder waarde aan on nutte polemieken dan aan noodzakelijke han delingen. Terwijl zoovele internationale econo mische problemen de aandacht vragen, is het parlementair leven reeds te lang verlamd door het telkens weer mislukken van de pogingen, om het evenwicht in de financiën te herstel len. De financieele crisis dreigt voor de schat kist gevaarlijk te worden door het permanente deficit en de toenemende speculatie. Frankrijk kan nochtans vertrouwen hebben in de toekomst. Zijn crediet en zijn geld behooren nog steeds tot de veiligste. Op politiek gebied heeft 't gebrek aan stabiliteit der regeeringen in het land nog al wat op winding veroorzaakt. Het staatsgezag wordt daardoor getroffen. Het beste middel om het parlementaire stelsel te verdedigen bestaat hierin, de natie te toonen, dat het in staat is, de verplichtingen tegenover het land na te komen. De regeering vraagt derhalve vertrou wen voor het 'herstel der financiën en de ver dediging van het regime. Zij bewijst haar goeden wil door de regeeringsverklaring vergezeld te doen gaan van een daad. Zij legt de Kamer een wetsontwerp voor, dat voorziet in het volledige herstel van het evenwicht in de begrooting door een rechtvaardige verdeeling der offers. Voor de behandeling daarvan vraagt zij aanwending Van de spoedprocedure. De regeering zal ook met plannen komen, die ten doel hebben, het economische leven van het land nieuwe kracht te geven, de productie te organiseeren en te beschermen en de werk loosheid te verminderen. In overeenstemming met de parlementaire instellingen en commissies zal zij de traditio- neele buitenlandsche politiek van het republi- keinsche en pacifistische Frankrijk voortzetten. Zij blijft daarbij den Volkenbond, het ideaal voor internationale samenwerking, alsmede haar vriendschapsbetrekkingen en haar overeen komsten trouw. De regeering is bereid, door diplomatieke onderhandelingen de betrekkingen tot alle lan den te verbeteren. Zij is echter van meening, dat afzonderlijke overeenkomsten slechts dan voor het land van nut zullen zijn, wanneer zij Frankrijks veiligheid geen schade doen en wanneer zij de internationale verplichtingen respecteeren, door welke alle volkeren sedert den oorlog hebben getracht, gemeenschappelijk hun rechten te garandeeren. Eerst moet echter het herstel der publieke financiën plaats hebben, waarvoor de regeering een beroep doet op de eendracht van alle repu blikeinen. Zij verzoekt de Kamer, in den naam van het land te handelen, dat zeker strenge maatregelen prefereert boven de tegenwoordige onzekerheid. De verklaring van den minister-president werd door de radicalen met grooten bijval ont vangen. Centrum en rechts toonden zich vrjj koel. Vervolgens las de Kamerpresident de ver zoeken om interpellaties voor, waarna de mi nisterpresident opnieuw het spreekgestoelte be steeg om de kwestie van vertrouwen te stellen voor de verdaging der interpellaties tot na de behandeling der financieele voorstellen. Hij voerde als motief aan, dat de regeling der finan cieele kwestie door het inschakelen van inter pellatiedebatten niet verantwoord zou zijn. Bij de stemming werd het voorstel der regee ring aangenomen met 391 tegen 19 stemmen en ongeveer 200 onthoudingen. Daarna diende de minister-president de fi nancieele voorstellen in. Hij verzocht de spoed procedure en stelde opnieuw de kwestie van vertrouwen. De spoedprocedure werd toegestaan met 569 tegen II stemmen. PARIJS, 2 Dec. (V. D.) De door Chautemps ingediende financieele voorstellen voorzien in een volkomen dekking van het tekort op de begrooting, dat geschat wordt op rond zes mil liard francs. De maatregelen zijn samengevat in 13 artike len en bedoelen op te brengen: Rond twee milliard aan bezuinigingen. Rond een milliard door maatregelen tegen de belastingontduiking. Rond anderhalf milliard door fiscale maat regelen. Rond anderhalf milliard door buitengewone inkomsten. De bezuinigingen zullen in hoofdzaak bereikt moeten worden door vermindering van de uit gavenraming met 600 millioen, door een hervor ming van de administratie, die 300 millioen moet opbrengen, door verlaging der ambtena rensalarissen tot een totaal bedrag van 275 millioen, door nauw toezien op de onkostenver goedingen en dergelijke, waardoor men 600 mil lioen hoopt te besparen. Salarissen tot 12000 francs zullen door de kor ting niet getroffen worden. Duitschland bezit in het Zuiden nog een groot aantal popperige, speelgoedachtige oude stadjes. Het Lousitzsche stadje Scheigeswalde voert thans een aardige vondst uit, om het oudbollige karakter der gemeente te verhoogen. Het gebruikt allerlei stadtypen als wegwijzers. Hierboven JHerr Amtsrichter" met zijn onafscheidelijk dashondje ROME, 2 Dec. Vrijdag 8 December a.s. zal de Heiligverklaring plaats vinden van de Ge lukzalige Bernadette Soubirous, het herderin netje van Lourdes, aan wie de H. Maagd in de grot is verschenen. Duizenden pelgrims komen dezer dagen weer naar Rome om de plechtigheid bij te wonen. As. Woensdag zullen in Rome drie extra-trei- r.en aankomen van leden der Fransche Kath. Actie en twee treinen van de Fransche Com missie voor Bedevaarten. Denzelfden dag arri veert ook een bedevaart uit het diocees Nice, terwijl verder extra-treinen zullen loopen uit België. Zwitserland, Oostenrijk, Tjecho-Slo- wakije en Spanje. De Italiaansche nationale vereeniging voor het vervoer van zieken te Lourdes zal zorgen voor een groot aantal brancardiers, daar ook vele zieken de Reis naar Rom^ zullen maken, om bij het sinds lang verbeide moment van de Heiligverklaring tegenwoordig te zijn. PARIJS, 2 Dec. (V. D.) In den Parijschen Gemeenteraad kwam gisteren de kwestie der Duitsche emigranten in de Fransche hoofdstad ter sprake. De prefect van politie Chiappe ver klaarde, dat te Parijs momenteel niet meer dan 7200 Duitschers woonden, terwijl zich in 1919 22.000 Russen te Parijs hadden gevestigd en na de fascistische revolutie in 1921 ongeveer 71.000 Italianen in de Fransche hoofdstad waren ge komen. Men mocht echter van de Duitsche vluchtelingen eischen, dat zij hun politieken strijd te Parijs niet voortzetten, niet trachtten Franschen in hun werk te betrekken, niet als medeplichtigen van dienstweigeraars optra den, geen loondumping bedreven en tenslotte niet alle leege plaatsen in de bedrijven inna men. In dit opzicht was de toestand trouwens ten zeerste bevredigend. Te Parijs hadden slechts 34 Duitsche arbeiders of bedienden een definitieve vergunning om zich in Frankrijk te vestigen, gekregen. I VERWACHTING. Krachtige tot ma- tigen Oostelijke wind, helder tot licht EE bewolkt, droog weer, lichte tot matige vorst overdag, des nachts matige tot strenge vorst. Hoogste stand: 785.3 te Breslau. Laagste stand: 755.9 te Haparanda. Zon op 7.51, onder 3.48. Licht j§ Ej op 4.18. 10 Dec. Laatste Kwartier. illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllli ROME, 3 Dec. (V. D.). Officieel wordt medegedeeld, dat Mussolini Zondagmiddag den Russischen Volkscommissaris voor Buitenland sche Zaken, Litwinof, in het Palazzo Venezia ontvangen heeft en een langdurig en hartelijk onderhoud met hem heeft gehad. Mussolini en Litwinof hebben over de inter nationale politieke kwesties gesproken, in het bizonder over die, waarbij beide landen direct betrokken zijn. Zij overwogen de mogelijkheden van een verbetering van den algemeenen po litieken toestand in den geest van het onlangs gesloten Italiaansch-Sovjet-Russische vriend schapsverdrag, waarbij zij overeenkwamen dit verdrag zoo spoedig mogelijk te ratificeeren. Wij vernemen, dat dit onderhoud meer dan een uur heeft geduurd. Des middags heeft Mussolini Litwinof 'n con tra-visite gebracht in de Russische ambassade. Zondagavond gaf Mussolini ter eere van Litwinof een diner. Na zijn vlucht in de stratosfeer overhandigt Settle den hoogtemeter, welke 17500 meter aanwees, aan een ambtenaar van de Amerikaansche vereeniging voor Lucht vaart. Geheel links de metgezel van .Settle, majoor Chester L. Fordney i IgPgPfl y-v De boeg van het s.s. „Deutschland" werd bij een botsing in de haven van New-York ernstig beschadigd MADRID, 4 Dec. (V.D.) De herstemmingen voor de Cortes schijnen een onrustiger verloop te hebben gehad dan de eerste ronde der ver kiezingen. Vooral te Madrid is het tot tal van botsingen gekomen tusschen aanhangers der rechterzijde en Marxisten. In een voorstad van Madrid heeft het gepeupel geprobeerd een klooster in brand te steken. Pas toen de politie van de vuurwapenen gebruik maakte, kon de menigte worden verspreid. In het bijzonder de nonnen en de geestelijken werden lastig geval len en velen hunner hebben hun stemrecht niet kunnen uitoefenen. Te Madrid zijn veel particuliere auto's, welke voor propaganda voor de rechtsche partijen ter beschikking waren gesteld, omvergeworpen en in brand gestoken. Uit het binnenland zijn nog slechts weinig berichten binnengekomen. Het blijkt evenwel, dat het ook daar tot tal van incidenten is geko men, waarbij aan beide zijden verscheidene per sonen werden gewond. Te Mazarron (provincie Murcia) werd een man gedood. Zoowel in de provincie als in Madrid zijn tal van stembussen vernield. MADRID, 4 Dec. De Spaansche regeering heeft gisteren een buitengewonen ministerraad gehouden en in aansluiting daarop den staats president voorgesteld den alarmtoestand af te LEIPZIG, 2 Dec. In het verdere verloop van de zitting van heden van het Rijksdagbrand proces wilde Dimitrof eenige vragen stellen. De president wijst hem er op, dat hij van het begin van het proces af op de onbehoór- lijkste wijze misbruik van zijn recht tot het stellen van vragen heeft gemaakt. Ook de procureur-generaal merkt op, dat Dimitrof de beklaagdenbank beschouwt als een politiek spreekgestoelte. Daarvoor is het gerecht niet de juiste plaats. De getuigen, Martin uit Annaberg en Schmal- fuss uit Falkenstein bevestigen in hoofdzaak de verklaringen der vorige getuigen, volgens welke in communistische kringen algemeen sprake was van een plan, om begin 1933 uit gebreide stakingsbewegingen te ontketenen. Ook getuige Drezsel gaf toe dat hij als leider van den anti-fascistischen strijdhond een poli tieken strijd verwachtte. Barnitzke, een werkman uit Grimberg (Si- lezië), deelt mede, dat in een vergadering van leiders van den rooden bond tot zelfbescher ming der bevolking, welke in Februari 1933 in zijn woning werd gehouden, gezegd zou zijn, dat de vooruitzichten voor een communistische overwinning gunstig waren, indien iedereen zijn plicht deed. Het signaal voor den strijd zou de arrestatie van communistische leiders zijn. De beschermingsorganisatie had ten doel de revolutie uit te breiden. De instructies hadden niet slechts betrekking op Grünberg doch droe gen een algemeen karakter, omdat het uit breken van den strijd in het geheele rijk werd verwacht. Het partijbestuur te Breslau had voor 3 Maart een proef mobilisatie bevolen; een datum voor het uitbreken van de revolutie is niet opgegeven. Getuige Grunwald uit Sagan deelt mede dat een afdeelingsleider kort na den brand in den Rijksdag tegen hem had gezegd, van opvatting te zijn, dat de brand het signaal was voor den aanval der communistische partij, doch dat de naar de provincie gezonden koeriers aangehou den waren. Getuige meent, dat koeriers uit Berlijn werden bedoeld. Pucks uit Köpenick die tot 1933 lid was van den bond van roode frontstrijders, verklaarde, dat er van 30 Januari af groot alarm was ge maakt voor den bond en op 3 en 4 Maart het allergrootste alarm. De president: U hebt ook gezegd, dat men van plan was op 4 Maart er op los te slaan. GetuigeOp 2 of 3 Maart werd ons gezegd, dat men in het geheele rijk zou beginnen. Als de nationaal-socialisten op 4 Maart in fakkel optochten door de straten trokken, zou men beginnen, eerst met handgranaten en dan met de revolver. Er waren koeriers aangesteld en die dienst fungeerde, doch op 4 Maart faalde hij. Wij zaten bij elkaar en wisten niet, wat er te doen was. Toen hebben wij aan onze men- schen gezegd, dat zij naar huis moesten gaan. Aan die comedie zouden wij niet meer mee doen. Wij waren achterdochtig geworden, om dat er Zaterdag 4 Maart tot den middag niets gebeurde, ofschoon er toen op los geslagen zou worden. Vervolgens richt Dimitrof een lange reeks vragen tot de verschillende getuigen. Als hij steeds nieuwe vragen stelt ontneemt de voor zitter hem energiek het woord. Nadat tenslotte toch nog eenige vragen van Dimitrof, welke na een korte beraadslaging door den Senaat werden toegestaan, waren be antwoord, werd de zitting tot Maandag ver daagd. kondigen voor het geheele landsgebied. De pre sident heeft het desbetreffende decreet, dat on middellijk van kracht werd, onderteekend. De aanleiding tot deze buitengewone maatregelen wordt gevormd door de Putsch-plannen der Marxisten en anarchisten, welker houding steeds dreigender zou zijn geworden. Lerroux verklaarde gisteren, dat de journalis ten zich gereed moesten houden, om Maandag sensationeele gevallen te ontvangen. In vele groote steden o.a. te Madrid, hebben de wapenhandelaren hun voorraden wapens en munitie bij de politie ingeleverd, uit vrees over vallen te worden. MADRID, 4 Dec. (Reuter). De leiders van de Links-republikeinen, Azana, Quiroga, Domingo Ordas, Sanchez Roman, hebben besloten, dat de vijf ministers van hun party Maandag af moeten treden, waardoor feitelijk het geheele kabinet tot aftreden wordt gedwongen. Van andere zyde wordt gemeld, dat men den president van de republiek heeft aangeraden de Cortez te ontbinden, voor deze bijeen is geroe pen. Op het hoofdkwartier van de Volksparty werd medegedeeld( dat in de provincie de rechtsche partyen de meerderheid behaalden. Opmerkelijk was, dat noch Lerroux. noch ministerpresident Barrios hun stem hebben uit gebracht. In verschillende kringen maakt men hieruit op, dat de Radicale party het consigne heeft uitgegeven niet te stemmen. BARCELONA, 4 Dec. (Reuter). Daar de on derhandelingen tot oplossing van de transport arbeiders-staking mislukt zün, heeft de gouver neur-generaal van Catalonië den uitzonderings toestand afgekondigd voor het geheele gebied. In een electrischen transformator is een bom ontploft. Ook werd door onbekenden een flesch met brandende vloeistof op een autobus gewor pen, waarby vijf reizigers lichte brandwonden opliepen. Veertig anarchisten werden gearresteerd en de vergaderlokalen der „rooden" gesloten. In een radio-rede verklaarde de minister van Binnenlandsche Zaken, dat de uitzonderings toestand was afgekondigd, omdat de regeering op de hoogte was gekomen van een complot. Het W. B. verspreidt sinds een paar dagen allerlei berichten over arrestaties van eenige katholieke priesters in Beieren. De reden waar om, die door het thans eenige Duitsche nieuws bureau wordt opgegeven, klinkt al heel zonder ling, om niet te zeggen volstrekt ongeloofwaar dig. De gearresteerde priesters, onder wie de leider der Katholieke Actie in Beieren, pastoor dr. Mühler, worden regelrecht gedoodverfd als verspreiders van „gruwelberichten" en als vy- anden van volk en staat. By hen, heet het, wer den gevonden marxistische lectuur (waarschyn- ïyk. boeken voor eigen privé-gebruik!) en ledenlijsten der „Rote Hilfe". Dit alles klinkt uitermate onwaarschünlijk. wy bepalen ons er toe deze „W.-B."-berichten te registreeren. Het Rijksdagbrandproces. Verdere communis tische getuigen gehoord. Litwinof te Rome ontvangen. Successen voor de regeering-Chautemps in de Fransche Kamer. Spoedbehandeling toegestaan. Een vyfjarenplan in Turkije. Z. H. Exc. Mgr. G. Brandsma in Rome aange komen. Bejaarde dame te 's-Gravenhage door een in breker aangevallen; het slachtoffer overleden. Memorie van antwoord aan de Tweede Kamer inzake de Onderwüsbegrooting. Bezuiniging in Indië; geen opheffing van diensten. Communistische actie onder Indische militairen? Noodlanding van de „Zilvermeeuw". Ernstige auto-botsing bij Overschie. LONDEN, 2 Dec. (V.D.) De thans weer in het middelpunt der belangstelling staande kwes tie van de Engelsch-Iersche betrekkingen zijn in een afzonderlijke zitting van de Engelsche kabi netscommissie voor Ierland besproken. Daarby werd het oordeel uitgesproken, dat eenige door de Iersche regeering uitgevaardigde nieuwe wet telijke maatregelen de betrekkingen tusschen Ierland en de Engelsche Kroon in gevaar brach ten. Naar uit politieke kringen verzekerd wordt zal de minister voor de Dominions J. H. Thomas waarschyniyk Dinsdag a.s. naar aanleiding van een gestelde vraag in het Lagerhuis een ultima tieve verklaring afleggen over de gevolgen, die voor Ierland zouden voortvloeien, indien Ierland uit het Britsche Gemeenebest zou treden. In dit geval zouden Iersche onderdanen als buitenlan ders behandeld moeten worden. Ieren, die in Engeland woonden, zouden dan tusschen de En gelsche en de Iersche nationaliteit moeten kie zen. WASHINGTON, 2 Dec. (Reuter) Op zün bui- tenverbiyf te Warmsprings heeft president Roosevelt heden de code onderteekend, welke den omvang en de wijze van den invoer van sterke dranken regelt. De code draagt een voor- loopig karakter, daar het Congres een perma nente wetgeving zal moeten geven. Vanmiddag waren meer dan 350 aanvragen voor alcoholinvoer ingewilligd. De meeste dezer aanvragen kwamen uit Italië, verder uit Duitschland, Engeland en Frankrijk. De ver gunningen betreffen slechts voor 5 pcf. whis key Ierland zou hebben aangeboden, om groote hoeveelheden Amerikaansche waren te koopen, wanneer Ierland ruimeiyk whiskey naar Ame rika kan invoeren. De Canadeesche likeurstokers zijn zeer teleur gesteld, dat de Vereenigde Staten den invoer van alcohol hebben vastgesteld op hel gemid delde van de jaren 1910—'14. zy hebben groote voorraden gereed gemaakt, welke thans slechts voor een betrekkeiyk klein gedeelte runnen worden Ingevoerd. Tusschen Canada en de Vereenigde Staten zyn onderhandelingen gaande, om een regeling te treffen dienaangaande. NEW YORK, 2 Dec. (V. D.) De politieverorde ningen der verschillende staten over het schen ken van alcohol, die Dinsdag a.s. van kracht worden, zyn zeer uiteenloopend. In de Staten New Yersey, Wisconsin Louisia na, Nevada en Missouri mogen volwassenen in de bars alcohol drinken. In New York daaren tegen, wordt in de bars slechts bier geschonken, terwijl alle andere alcoholische dranken aan tafels worden geserveerd. De localen mogen hier ook geen reclame voor alcohol maken. In Rhode Island wordt alcohol slechts geschonken, wanneer ook iets anders verteerd wordt. In Ca- lifornië, Connecticut en Colorado wordt bier en wijn slechts gelijktydig met spijzen ver strekt. In Montana is alcohol slechts cp ver toon van een alcoholkaart in staatswinkels te verkrygen. In Delaware en Pennsylvania kan de dorstige Amerikaan slechts in hotels, restau rants en clubs alcohol krygen. Matrozen en soldaten mogen alleen bier drinken Bij het luchtverkeer is alcoholgebruik verboden. In Colorado wordt slechts wyn en bier geschonken. GENUA, 1 Dec. De nuntius te Lissabon, Mgr. Cardinale, is in zijn geboorteplaats Genua, waar hy herstel van zyn ziekte had hopen te vinden, op 64-jarigen leeftijd overleden. (United Press) i v v\\\\\\\\nmiiii//f y Stamd op Maandag 1 uur nan-: 766 Wn-ige stand: 768

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1933 | | pagina 1