Bezuiniging op onderwijs
MINISTER MARCHANT
AAN 'T WOORD
qa n td.pt? OGRA MM A
Door een inbreker
aangevallen
MAANDAG 4 DECEMBER
Beperking, vereenvoudiging, doel
matige organisatie is voor
waarde voor lijfsbehoud
Algemeene regeling te
wachten
Hooger onderwijs
Minister Marchant
Geen verbod van groenloopen
PATER A. VAN DAM t
Een werkzame Redemptorist
heengegaan
Dinsdag 5 Dec. 1933
Ernstige autobotsing
Het slachtoffer overleden
Nijverheidsonderwijs
Geen sprake van sterke besnoeiing
of feitelijke inkrimping
O. S. P. ALS SINTERKLAAS
Noodlanding van de
„Zilvermeeuw"
Geen ongelukken
Speciaal briefpapier
NEDERLANDSCH GEESTE
LIJKE VERONGELUKT
In Londensch hotel
Voorschot arbeiderswoningen
Signalement van den dader
Het slachtoffer overleden
BEZUINIGING IN INDIË
Geen opheffing van diensten
Over kapitaalsvlucht
Telken jare verlaten honderden
met vele millioenen het land
Cocaïne in beslag ge
nomen
Vier arrestaties te Rotterdam
Mgr. G. Brandsma
Te Rome aangekomen
Communistische actie?
Onder Indische militairen
Zaandams tekort
Veel hooger dan verwacht werd
SPOORWEGONTVANGSTEN
Definitieve cijfers over Augustus
Verschenen is de memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer inzake de begrooting van
onderwijs, kunsten en wetenschappen voor 1934.
Hieraan wordt ontleend, dat de scherpe cri-
tiek goeddeels hieruit voortvloeit, dat de critici
de verschillende feiten en belangen niet zien
in de juiste verhouding. Men moet, positief,
de oogen wijd open houden voor den bedenke-
lijken toestand van onze financiën en voor de
ernstige gevaren daardoor voor ons onderwijs.
Het is 's ministers plicht om ons onderwijs te
behoeden voor den ondergang, die van de fi-
nancieele positie des lands het gevolg kan zijn.
Men moet bij zijn critiek op een bepaalden
maatregel, die het onderwijs minder algemeen
verspreid laat in een menigvuldig aantal scho
len, niet aan een bepaald nadeel op zichzelf zijn
aandacht geven, maar men moet voortdurend
zijn vervuld van de gedachte, beperking, ver
eenvoudiging, doelmatiger organisatie organi
satie is voorwaarde voor lijfsbehoud. Wijst men
telkens den voorgestelden maatregel af, omdat
daaraan ernstige bezwaren zijn verbonden, dan
wordt die voorwaarde niet vervuld.
's Ministers onderwijspolitiek zal eerst kunnen
worden beoordeeld, wanneer zijn constructieve
plannen ter tafel zullen zijn gebracht. Dat uit
zijn tot dusver voorgestelde incidenteele maat
regelen niet de toeleg zou spreken om de vitale
ondcrwijsbelangen zooveel mogelijk te ontzien,
kan niemand redelijk volhouden.
De ministerraad heeft het cijfer van 15M mil-
lioen bezuiniging, die moet worden aangebracht,
vastgesteld. Wie verantwoordelijk is voor de
handhaving van goed onderwijs, kan zulk een
bezuiniging niet aanbrengen van vandaag op
morgen. Het is alleen mogelijk door reconstruc
tie van het onderwijsbestel in zijn geheel. Hier
toe heeft de minister zich gezet. Een doelmati
ger organisatie zal aan het gehalte van het
onderwijs ten goede komen.
Inderdaad beoogt de regeering
één groote reorganisatie van het on
derwijs in zijn geheel. Maar dit voor
nemen sluit het aanbrengen van ver
dere bezuiniging door partieëele
wetswijziging niet uit. Herstel van
de rust in het onderwijs zal een doel
matige wetgeving moeten wekken.
De minister vertrouwt, dat een
wetsvoorstel tot algemeene regeling
van het onderwijs in zijn geheel
binnen enkele maanden de Tweede
Kamer zal hebben bereikt. Van dit
wetsvoorstel zullen de drie hangende
groote wetsontwerpen niet het uit-
uitgangspunt zijn.
Concentratie en betere distributie
van het voortgezet onderwijs acht de
minister geboden.
Het systeem van percentsgewijze bezuinigen
heeft voor den minister weinig bekoring. Aldus
wordt met de relatieve waarde van het object
geen rekening gehouden.
Op het hooger onderwijs bezuinigt de minis
ter, ondanks respectabel verzet, wat hij kan.
De denkbeelden der leden, die zich aandienen
met het beroep op artikel 36 der Nederlandsche
geloofsbelijdenis, zijn voor Nederland volslagen
irreëel. Hun beschouwingen zijn bovenal on-
Nederlandsch.
De minister is voornemens, machtiging te
verzoeken van de Kroon om de nog aanhan
gige wetsontwerpen in te trekken, zoodra hij
zijn ontwerp, houdende een algemeene regeling,
bij de Kamer zal kunnen indienen.
De opheffing van de inspectie van het voor
bereidend onderwijs is een bezuinigingsmaat
regel, die geenszins beteekent, dat van een wet
telijke regling van dit onderwijs is afgezien.
De minister moet erkennen, dat bij hem
twijfel bestaat, of de wijze, waarop thans de
commissies voor georganiseerd overleg in
leeraars- en onderwijzerszaken in het overleg
zijn ingeschakeld, inderdaad wel bevredigend
is- Hij behoudt zich zijn oordeel voor.
Na kennisneming van een in de pers ver
schenen bericht, dat een lid van den raad der
gemeente Amsterdam zich tot B. en W. had ge
wend met vragen omtrent het verspreiden van
communistische blaadjes op openbare lagere
scholen aldaar, heeft de pinister zich tot den
burgemeester gewend met verzoek hem omstan
dig in te lichten omtrent de getroffen maat
regelen, die van zoodanigen aard behooren te
zijn, dat herhaling van het aan den dag getreden
euvel voor goed is uitgesloten, zoowel in als in
de omgeving van de scholen.
De minister ziet in de omstandigheid, dat het
getal leerlingen der scholen voor voorbereidend
hooger en middelbaar onderwijs in sterke mate
toeneemt dan de bevolking des lands een ver
schijnsel, dat samenhangt met de heerschend"
crisis. Of het wenschelijk en mogelijk is, de pro
gramma's voor het eindexamen zoodanig te ver
zwaren dat een teruggang van het getal leer
lingen het gevolg zou zijn, valt te betwijfelen.
Zoodra het wetsontwerp, houdende de alge
meene maatregelen voor het onderwijs, zal zijn
ingediend, zal automatisch de reorganisatie van
het hooger onderwijs aan de orde zijn. Op con
centratie zal daarbij moeten worden aangestuurd.
Het betrekken in deze concentratie van de
Landbouwhoogeschool maakt een onderwerp uit
van gedachtenwisseling tusschen den minister
en zijn ambtgenoot van Economische Zaken.
Het in het Voorloopig Verslag bedoeld gerucht
betreffende verhooging der collegegelden, moet
op een misverstand berusten.
Ongetwijfeld heeft de sterke uitbreiding van
het aantal studenten de aandacht van den Mi
nister. Intusschen kan hij de opmerking, dat
de beperking zal moeten worden gezocht in een
scherpere selectie, niet beamen, zoolang
tóet vaststaat, dat een selectie-methode be-
schikbaar is, die het inderdaad mogelijk maakt
de minst geschikten uit te lezen. Overigens
behoort bedacht te worden, dat een op ruime
schaal toegankelijk hooger onderwijs van de
grootste waarde is voor de volksgemeenschap
De Minister acht het thans feitelijk niet mo
gelijk om tot subsidieering van de R. K. Han-
delshoogeschool te Tilburg over te gaan. Begin-
selbezwaar heeft hij niet.
Met betrekking tot den leerstoel voor mu
ziekgeschiedenis te Utrecht, deelt de Minis .er
mede, dat hij alleen heeft opgemerkt, dat de
uitgaven niet werden verhoogd, en dit is niet
tegen te spreken. Het constateeren van dit feit
is bezwaarlijk „een sophisme" te noemen. Dat
hier een bedrag van f 3090 zou worden be
spaard, heeft de Minister niet beweerd. Een
andere vraag is, of in dezen tijd dezelfde uit
gave is te verantwoorden, zonder dat het to
taal wordt verhoogd, door den leerstoel voor
een buitengewoon hoogleeraar in de musicolo
gie te vestigen, die tot dusver door denzeifden
geleerde werd bezet als bijzonder hoogleeraar,
waarvoor het Rijk f 3000 betaalt. De Minister
beantwoordt deze vraag bevestigend.
Het hooger onderwijs in de kunst is een van
de vitale deelen van het hooger onderwijs, dat
niet mag worden vernietigd. Zelfs nu niet. De
kunst is in het algemeen niet ruim bedeeld. Zij
is ook dit jaar ingrijpend besnoeid. De uitga
ven voor de toonkunst echter en voor het on
derwijs daarin staan achter bij die voor de
beeldende kunst. Wat het hooger onderwijs be
treft, is de uitgave voor den bijzondcren leer
stoel te Utrecht de eenige. Wordt het crediet
voor dezen leerstoel geschrapt, dan is het hoo
ger onderwijs in de toonkunst om het leven ge
bracht.
De bijzondere leerstoel te Utrecht, gevestigd
door de Maatschappij tot Bevordering der Toon
kunst, is bezet door Prof. Smijers. Zijn bezol
diging bedraagt ƒ3000, met welk bedrag Toon
kunst door het Rijk wordt gesubsidieerd.
Prof. Smijers is overbelast, doordien hij te
vens leeraar is aan het Conservatorium te Am
sterdam. Daardoor kan hij zich niet geheel
wijden aan het hoogleeraarsambt. De oplossing,
die de ondergeteekende daaraan heeft willen
geven is deze, dat prof. Smijers, thans bijzon
der hoogleeraar. zou overgaan in Rijksdienst
als buitengewoon hoogleeraar, terwijl hij zich
dan geheel aan dit ambt zou kunnen wijden.
Voor zijn college is veel belangstelling. Hij zou
dan een wedde moeten hebben van 6000.. De
Minister stond voor de vraag, of dit mogelijk
was, nu eerste eisch is, dat nieuwe en hoogere
uitgaven moeten worden vermeden. Dit trakte
ment zou voor de eene helft niet anders zijn
dan overbrenging van het subsidie aan Toon
kunst naar een ander hoofd. In zoover is dus
van een nieuwe uitgave geen sprake. Doch voor
de andere helft werden de uitgaven voor de let
terkundige faculteit te Utrecht evenmin ver
hoogd, indien de vacature van den leerstoel
voor de geschiedenis der Kerkelijke kunst niet
werd vervuld- Door dezen leerstoel onbezet te
laten, wordt geen vitaal onderwijsbelang ge
schaad, omdat de geschiedenis der Kerkelijke
Kunst kan worden gedoceerd door den hoog
leeraar in de kunstgeschiednis.
De excessen, die zijn voorgekomen bij het ont
groenen van studenten (echter uitsluitend te
Utrecht; niet ook te Delft) hebben ook den
Minister geërgerd. Meer ernst en sterker besef
van fatsoen ware te wenschen bij jongelieden,
die door universitaire studie zich voorbereiden
voor een belangrijke maatschappelijke positie.
Zij hebben zich bovendien rekenschap te ge
ven van de ergernis, door buitensporigheden ge
wekt buiten hun kring. In de eerste plaats be
hooren daarvan de studenten te zijn doordron
gen, aan wie door hun corps de leiding is óp-
gedragen. De bestaande regeling ter handhaving
van de tucht onder de studenten werkt evenwel
voldoende. In een verbod van groenloopen ziet
de Minister geen heil.
Tot de taak van den Minister behoort ook,
na te gaan welke scholen voor voorbereidend
hooger en middelbaar onderwijs zonder over
wegend bezwaar kunnen worden gemist. Ook
san de Rijks hoogere burgerscholen te Enkhui
zen, Alkmaar en Helder zal daarbij aandacht
worden geschonken.
In het Groot-Ziekenhuis te 's Hertogenbosch
is Zaterdagmorgen op 57-jarigen leeftijd over
leden pater A. van Dam, Cs s.R.
Pater van Dam was den 17en Januari 1876 te
Amsterdam geboren en trad in 1894 te 's Her
togenbosch in het noviciaat. Den 24sten Sep
tember 1895 legde hij de H. Geloften af, ter
wijl hij daarna op 4 October 1900 te Wittem tot
priester werd gewijd.
Niet lang daarna begon dat rijke priester
leven van ruim dertig jaren. Ta'loos zijn de
H.H. Missies, retraiten, ook voor geestelijken, en
andere oefeningen door den volijverigen Re
demptorist met veel vrucht gepredikt. In Den
Bosch, waar de pater vele jaren werkzaam was
en alom hcogachtir.g verwierf, heeft zich zijn
activiteit op bijzondere wijze ontplooid. Met
den eerw. pater Balduwinus ijverde hij in 1916
voor den eersten plechtigen Omgang ter eere
der Zoete Lieve Vrouw. Een krachtig leider was
hjj der Bedevaart naar O. L. Vrouw in 't Zand
te Roermond. Bovenal oewonderde men zijn
onverdroten ijver als directeur der H. Familie
afd. mannen.
Ongetwijfeld zullen zijn vele vrienden hun
achting on dankbaarheid op praktische wijze
toonen door veel voor zijn zielerust te bidden.
Woensdagmorgen om negen uur zal te Den
Bosch de plechtige uitvaart worden gehouden.
De begrafenis zal plaats hebben op het kerkhof
van den berg Nebo te Nijmegen.
HUIZEN. 1875 M.: 8.00 KRO: Morgen!
concert; 10.00 Gramofoonmuziek; 11.30
Godsdienstig halfuurtje door pastoor L. H.
Perquin; 12.00 Politieberichten; 12.15 Het
Kro-sextet onder leiding van Piet Lus-
tenhouwer; 2.00 Vrouwenuurtje; 3.00 Gra
mofoonmuziek; 3.30 Cellorecital door Fe
lix Kwast, aan den vleugel Fred. Boshart;
3.45 Declamatie door Tine Medema. Kin-
dertwaalfuurtje; 4.00 Verzorging zender;
4.15 Gramofoonmuziek; 4.30 Tine Medema;
4.45 Vervolg cellorecital; 5.00 Gramofoon
muziek; 5.15 Het Kro-orkest onder leiding
van Johan Gerritsen; 6.00 D. Wehrens:
,,St. Nicolaas." 6.15 Kro-orkest: 7.00 Poli
tieberichten; 7.15 Gramofoonmuziek; 7.45
Middenstandskwartiertje; 8.00 Bonte Sin
terklaasavond. met medewerking v. Toos
Meersmans. Iren en Lucien. De 8 Neer-
landia's, de 4 Goossensens, de Kro-boys
onder leiding van Piet Lustenhouwer.
HILVERSUM. 296 M.: 8.00 AVRO; Gra
mofoonmuziek; 10.30 Zangvoordracht door
Jo Speyerde Wilde. a. d. vleugel Egbert
Veen; 10.01 Morgenwijding; 10.15 Gramo
foonmuziek; 10.30 Zangvoordracht; 11.00
kook- en bakpraatje door mevr. R. Lot
geringHillegrand „Hazen en konijnen.''
11.30 Concert door het ensemble Rent
meester met tusschenspel van gramofoon
muziek; 1.00 Lunchconcert door het Om
roeporkest onder leiding van Nico Treep.
Soliste Toos Sclrleyer, sopraan; 2.30 Om
roeporkest; 3.00 Knipcursus door mevr. Ida
de Leeuwvan Roes. 7e les; 4.00 Piano
recital door Annie Saveniie; 4.30 Radio-
kinderkoorzang onder leiding van Jacob
Hamel; 5.00 Halfuur voor de jeugd, radio-
tooneel voor de jeugd: VPRO: 5.30 Bij-
belvertelllngen voor 1onge menschen. AVRO
6.00 Vooravondconcert door het omroep
orkest onder leiding van Nico Treep; 6.40
Tusschenspel van Gramofoonmuziek; 7.30
Engelsc.lie les door Fred. Fry; 8.01 Vroo-
lijke klanken op St. Nlcolaasavond. me
dewerking van Kovacs Lajos en zijn or
kest, de ..Fidelio Singers", Han Hollander
en Radlotooneel onder leiding van Kom
mer Kleyn; 11.00 Vaz Dias; 11.10 Gramo
foonmuziek; 12.00 Sluiting.
LUXEMBURG, 1191 M.: 7.50 Belgische
avond: concert voor piano en orkest; 8.40
Orkestconcert; 9.20 Kamermuziek; 9.40
Orkestconcert; 10.50 Dansmuziek.
BRUSSEL. 509 M-: 12.20 Gramofoonmu
ziek; 1.45 Kleinorkest van het N I. R.
onder leiding van P. Leemans; 5.20 Radio
orkest onder leiding van Karei Walpot;
7.20 Gramofoonmuziek; 8.20 Omroepsym-
phonle-orkest onder leiding van Jean
Kumps; 9.20 Radio-orkest onder leiding v
Karei Walpot.
KALUNDBORG. 1154 M.: 11.20 Strijkor
kest onder leiding van A. Bendix; 2.20 Mo-
gens Hansne's orkest; 7.20 Eerste en twee
de bedliif van Rigoletto van Verdi; 9.30
Omroeporkest onder leiding van Fritz
Mahler; 10.20 Dansmuziek.
BERLIJN, 419 M.: 7.35 Omroeporkest
onder leiding van Otto Frickhoeffer; 9.50
Dansmuziek.
HAMBURG. 372 M 12.40 Populaire mu
ziek; 1.55 Gramofoonmuziek; 3.20 Con
cert; 4.40 Noragorkest onder leiding van
Gerhard Maasz; 5.20 Gramofoonmuziek.
UANGENBERG, 472 M.: 11.20 Populair
concert; 12.55 Gramofoonmuziek; 8.30
Dansmuziek onder leiding van Kühn.
DA VENTRI*. 1554 M.12.20 Orgelconcert;
12.50 Gramofoonmuziek; 1.50 Studio-or
kest onder leiding van Frank Can teil; 9.40
B. B. C.-dansorkest onder leiding van
Braltwaite; 10.50 Lew Stone en zijn Band.
PARIJS EIFFEU. 1446 M.: 8.50 „Romeo
et Juliette", opera van Berliosz.
PARIJS R., 1725 M.: 8.05 Gramofoonmu
ziek; 12.20 Idem; 7.40 Gramofoonmuziek;
8.20 Blijspelen; 9.50 Declamatie.
MILAAN, 331 M.: 4.30 Dansmuziek; 6.00
Gramofoonmuziek; 8.20 Opera van Kal
man.
ROME, 441 M.: 4.35 Orkestmuziek; 7.35
Gramofoonmuziek; 8.20 Beethovenconcert;
9.35 Populair concert.
WEENEN, 517 M.6.45 Opera; 9.40 De
Karl Hauptkapel.
WARSCHAU, 1411 M.: 9.35 Dansmuziek.
BEROMUNSTER, 460 M.: 6.40 Recital;
7.20 Opera in vier bedrijven.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEP
KATHOLIEKEN RADIOCIDS
Zaterdagavond te kwart voor zeven is even
ten Noorden van de gemeente Overschie op den
Rijksweg, waar die niet verlicht is, een luxe
auto, bestuurd door den heer B. uit Amster
dam met groote snelheid in de flank van een
stilstaanden vrachtauto gereden.
De luxe-auto sloeg over den kop en werd ge
heel vernield. Wonderlijk genoeg bleef de be
stuurder volkomen ongedeerd.
Zijn mede-passagiere echter, mej. N. de J.
uit Rotterdam werd door den schok uit den
wagen geslingerd en kreeg een 'ernstige sche
delbreuk, zoodat men voor haar leven vreest. Zij
is in het gemeentelijk ziekenhuis van Over
schie opgenomen.
Naar wij nader vernemen, is mej. N. de J-,
die bij het auto-ongeluk tusschen Delft en
Overschie ernstig werd gewond, overleden.
Ten aanzien van het Nijverheidsonderwijs
deelt Minister Marchant in zijn Memorie van
Antwoord der Onderwijsbegrooting mede, dat
hij het onderwijs voor jongens en meisjes, met
inbegrip van het landbouwhuishoudonderwijs
en daaronder zeker niet het minst de ambachts-
en vakscholen voor jongens in dezen tijd van
werkloosheid en economischen nood van zeer
veel belang acht voor de volksopvoeding en voor
de economische weerkracht van Nederland. Van
een sterke besnoeiing of feitelijke inkrimping
van dit onderwijs is dan ook geen sprake.
Op het zeevaart- en machinisten-onderwijs,
voorzoover dit de opleiding voor de groote
vaart betreft, heeft reeds in verband met den
sterken achteruitgang van het aantal leerlingen
bezuiniging plaatsgehad. Verdergaande bezuini
ging en inkrimping van dit onderwijs ligt in
het voornemen van den Minister.
Bij een voldoende bezetting zijn de kosten van
verschillende cursussen gering. Het ligt echter
niet in het voornemen van den Minister te
bevorderen, dat voor nieuw op te richten cur
sussen, voorloopig althans, Rijkssubsidie wordt
toegekend.
Dat de uitvoering van de Nijverheidsonder
wijswet relatief zware offers van de publieke
kassen vergt, moet worden toegegeven. Al moge
deze wet ook, uit technisch-legislatief oogpunt
bezien, allerminst volmaakt zijn, aan den an
deren kant zijn haar zegenrijke gevolgen groot
geweest. Naar de Minister meent, wordt hier
te lande beter en degelijker nijverheidsonderwijs
aan in verhouding van de bevolking grootere
scharen van jongelieden gegeven, dan in welk
ander land van Europa ook.
Het Departement heeft er de laatste jaren
met kracht naar gestreefd het onderwijs aan
de lagere nijverheidsscholen zoo eenvoudig en
zoo practisch mogelijk te doen geven met ver
mijding van allen onnoodigen theoretischen
ballast. Ten aanzien van het nijverheidsonder
wijs voor meisjes zijn soortgelijke maatregelen
getroffen.
Dat de toestand wat de schoolgeldregeling
betreft voor de Rijksfinanciën thans nog niet
bevredigend is en voor leerlingen en ouders in
den regel niet al te drukkend is te achten, kan
blijken uit het feit, dat de gemiddelde school-
opbrengst per leerling per jaar aan de am
bachtsscholen in 1932 f 12.71 heeft bedragen,
terwijl de netto-kosten per leerling per jaar
gemiddeld f 321 bedroegen.
Een voorstel om de examens ter verkrijging
van een bevoegdheid vor het geven van nij
verheidsonderwijs om te zetten in school
examens is van den minister niet te verwach
ten.
Het is inderdaad de bedoeling, de handels
school voor verkoopsters te Amsterdam met in
gang van 1 Januari 1934, onder den naam van
vakschool voor winkelpersoneel, weder onder
het nijverheidsonderwijs terug te brengen.
Te Zaandam heeft Zaterdagavond de Onaf
hankelijk Socialistische Partij (O.S.P.) het a.s.
St. Nicolaasfeest aangegrepen om propaganda
te maken voor haar denkbeelden.
Op het drukste uur van den avond zag men
plotseling St. Nicolaas in vol ornaat met Zwar
ten Piet over het Marktplein stappen, omstuwd
door een groote menigte toeschouwers.
Op den mijter van den bisschop prijkten de
letters O. S. P., terwijl op den zak van zijn
knecht te lezen stond„Ko Lijn surprises, brood
roof, steunroof enz."
Vóór het middelpunt van de Markt was be
reikt, is de politie tusschenbeide gekomen en
heeft zoowel den Sint als z'n knecht aangehou
den en naar het bureau geleid. Hier is tegen
beide personen proces-verbaal opgemaakt we
gens het houden van een vertooning, waarvoor
geen vergunning was verleend en die aanleiding
kon geven tot verstoring der openbare orde.
De „Zilvermeeuw", het nieuwe K.L.M.-toestel,
dat bestemd is voor den dienst op Indië en dat
thans ingevlogen wordt, heeft bij Lymnp (bij
Croydon) een noodlanding gemaakt wegens een
motordefect.
De noodlanding verliep vlot. Ir. Maidment van
de Curtiss-Wright fabrieken is onmiddellijk naar
Engeland vertrokken om de motoren na te zien.
Zooals reeds gemeld werd, zal de Fokker F
XX „Zeemeeuw" van de K.L.M. 18 December
a.s. van Amsterdam naar Batavia vertrekken,
om speciaal de Kerstpost, die in groote hoe
veelheden pleegt te worden aangeboden, te ver
voeren. Zendingen, welke met dit toestel ver
trekken, arriveeren op 22 of 23 December te
Batavia. De „Zilvermeeuw" zal dan direct na
Kerstmis de terugreis aanvaarden met de
Nieuwjaarspost van Indië, welke op 30 of 31
December te Amsterdam aankomt.
Voor deze extra postvlucht moet het drie
hoekige zegel voor speciale vluchten gebruikt
worden.
De Nederlandsche Vliegtuigenfabriek Fok
ker stelt speciaal briefpapier met bijbehoorende
envelop (5 gram) gratis beschikbaar voor het
overbrengen van Kerst- en Nieuwjaarsgroeten.
Het papier zoowel als de envelop zijn met een
fraaie driekleurenteekening bedrukt, voorstel
lende de „Zilvermeeuw" in vlucht, versierd met
een takje hulst in frissche kleuren.
Dit briefpapier wordt in den loop der volgen
de week verkrijgbaar gesteld bij alle passage
kantoren der K.L.M. en reisbureaux in geheel
Nederland, zoodat iedereen aan zijn Kerstgroe
ten aan familieleden en vrienden in Indië het
bijzondere feestelijke cachet kan geven.
De brieven moeten gefrankeerd worden met
het speciale zegel van 30 ets., dat thans reeds
aan alle postkantoren verkrijgbaar is, benevens
met het gewone port van 6 ets.
Een Reuter-bericht uit Londen meldt het vol
gende:
Een man, van wien vermoed wordt dat hij
geestelijke is, afkomstig uit Nederland en die in
het hotelregister stond ingeschreven als Bou-
mans, is in het Grosvenor Hotel nabij het Vic
toria Station uit het raam gevallen en in kri
tieken toestand in een der ziekenhuizen opge
nomen.
's Avonds tevoren was hij zonder bagage in
het hotel aangekomen.
Nader weet Reuter te berichten: De man. die
uit een venster van het Grosvenor Hotel viel is
inderdaad gebleken een geestelijke te zijn en
wel een jonge Nederlandsche priester Boumans,
die sedert Maart verbonden was aan de kerk
van de H. Maria der Engelen in de Londensche
wijk Bayswater.
De pastoor dezer kerk vertelde, dat de jonge
geestelijke studeerde voor een examen en tege
lijkertijd prachtig werk deed ten behoeve van
het in de nabijheid gelegen convent van de
Kleine Zusters der Armen, waar hij eiken dag
de H. Mis las en den armen veel goed deed.
De pastoor voegde eraan toe, dat hij groote-
lijks verwonderd was Vrijdagavond een brief van
den Nederlandschen priester te hebben ontvan
gen, waarin deze schreef „Ik blijf hier in Gros
venor Hotel tot Woensdag, omdat ik hier beter
studeeren kan."
Gebleken is dat Pater Boumans aan de Goud
kust als missionaris heeft gearbeid. De pastoor
geloofde, dat hij aan malaria leed en den iaat-
sten tijd zich wellicht had overwerkt; hij ver
klaarde tenslotte niet te weten tot welke orde
of congregatie Pater Boumans behoorde.
Bij Koninklijk Besluit van 17 November 1933,
No. 50, is ingetrokken het K. B. van 1 Augustus
1924, betreffende het verleenen van voorschot
onder verband van tweede hypotheek ten be
hoeve van den bouw van arbeiderswoningen met
dien verstande, dat onder de gestelde voor
waarden en bepalingen gehandhaafd blijven
alle voorschotten, die ingevolge dat besluit zijn
verleend.
Toen Zaterdagmiddag de heer H„ wonende
aan de Joan Maetsuyckerstraat 56 te Den Haag,
thuis kwam, vond hij zijn drie-en-zeventig-jar.ge
echtgenoote zeer overstuur met verschillende
verwondingen op den divan zitten. Terwijl zij
alleen thuis was, had iemand zich toegang tot
de woning verschaft en haar de wonden toe
gebracht. Vermoedelijk is diefstal de beweeg
reden tot de daad geweest; er worden althans
eenige voorwerpen vermist. De verwondingen
zijn waarschijnlijk niet met een wapen toege
bracht en blijken gelukkig niet van ernstigen
aard. Mevrouw H. heeft, naar het schijnt meer
te lijden van den schrik dan van de kwetsuren.
De gemeentelijke geneeskundige dienst heeft
haar naar het ziekenhuis aan den Zuidwal ge
bracht.
Omtrent het gebeurde aan de Joan Maet
suyckerstraat wordt ons nader medegedeeld, dat
de bewoner van perceel 56, de heer A. Harmsen,
bij zijn thuiskomst zijn vrouw zwaar bloedende
heeft aangetroffen. Vermoedelijk heeft in de
"ang der woning een worsteling plaats gevonden
tusschen mevrouw Harmsen en den dader. In
de gang bevonden zich namelijk groote plassen
bloed; er kleefde bloed aan de muren en het
1 achter, den kapstok was gescheurd.
In verschillende vertrekken zijn de kasten uit
gehaald. De dader heeft in de commodes enz.
waarschijnlijk gezocht naar geld en sieraden
Wet gestolen is, kan nog niet worden opgegeven.
De heer H„ die evenals zijn vrouw over de
zeventig is, is in de morgenuren oppasser en dan
dus niet thuis.
De toestand van mevrouw Harmsen is zoo-
dan'g, dat zij niet kan worden gehoord. Hier
door wordt uit den aard der zaak de taak der
politie sterk bemoeilijkt.
Omtrent den roofmoordaanslag op de 73-
jarige' mevrouw A. Harmsen in de Joan
Maetsuyckerstraat te Den Haag, welke Zater
dagochtend is gepleegd, vernemen wij nog, dat
de toestand van het slachtoffer ook Zondag
nog onveranderd hoogst ernstig was.
Slechts een enkele maal is zij even bij be
wustzijn geweest en in die oogenblikken heeft
zij aan een rechercheur van politie, die bij het
ziekbed steeds aanwezig was, als signalement
van den dader kunnen opgeven, dat het is een
jonge man van ongeveer 18 jaar, lengte on
geveer 1.65 meter, net gekleed, mager gezicht,
lichte oogen, achterover gekamd donker haar,
donkere colbertjas en lange broek. Hij was
blootshoofds. Zij kende den jongen man niet
en had hem ook nimmer te voren gezien.
De Commissaris van Politie in de afdeeling
C. te 's-Gravenhage verzoekt personen, die een
jongen man, die aan het opgegeven signalement
beantwoordt, in den loop van den Zaterdag
hebben gezien niet onwaarschijnlijk is hij
bebloed geweest of waren zijn kleeren geha
vend, daar een hevige worsteling moet hebben
plaats gehad daaromtrent ten spoedigste
mededeeling te willen doen aan het Commis
sariaat van Politie, Alexanderplein te 's-Gra
venhage.
Nader wordt gemeld, dat mevrouw A. Harm
sen Zondagavond te kwart over zes zonder we
derom tot bewustzijn te zijn gekomen is over
leden.
BATAVIA, 2 Dec. (Aneta). Alle departemen
ten zijn thans gereed met de indiening en be
spreking der verschillende bezuinigingsvoor
stellen, zoodat de begrootingscommissie thans
over een volledig overzicht beschikt.
In verband hiermee kunnen op de buitenge
wone vergadering van den Raad van Ned. In
dië, die op 14 dezer zal worden gehouden, en
welke ook door de departementshoofden zal
worden bijgewoond, verschillende beslissingen
aanstonds worden genomen.
Het vroeger gemelde standpunt dat opheffing
van diensten niet in de bedoeling ligt, bleef ook
ten aanzien der andere, thans door de begroo
tingscommissie in beschouwing genomen depar
tementen, gehandhaafd, aangezien wel bezui
niging, doch niet een wegneming van diensten
uit de staatshuishouding wenschelijk wera ge
acht.
In de memorie van antwoord op de finan-
cieele begrooting deelt minister Oud mede, dat
hoewel de belastingadministratie over een aan
tal doelmatige contrólemiddelen beschikt, zij
zich niet ontveinst, dat daarmede niet alle
belastingontduiking kan worden achterhaald.
Naar een verbetering en aanvulling van die
contrólemiddelen wordt dan ook voortdurend
gestreefd.
Met de leden, die in beginsel de opheffing
van het bankgeheim ten behoeve van den Ne-
derlandscnen fiscus wenschelijk achten, is de
minister van oordeel, dat zoodanige maatregel
zeer ongewenschte economische gevolgen zou
hebben, zoolang andere landen het bankgeheim
nog eerbiedigen.
Eenig inzicht in den omvang van de kapi
taalsvlucht kan worden verkregen uit een staat
je, vermeldende het aantal voor de vermogens
belasting in aanmerking komende personen, die
zich in elk der belastingjaren 1923/24 tot en
met 1932/33 binnen het Rijk hebben gevestigd
of het Rijk metterwoon hebben verlaten, als
mede hun gezamenlijk vermogen.
Daaruit blijkt, dat zich de laatste 12 jaar hier
te lande gevestigd hebben 6864 personen met
een totaal vermogen van 755,7 millioen gul
den, terwijl over hetzelfde tijdvak het land
verlieten 5061 personen met een totaal vermo
gen van 685,5 millioen gulden.
De in de Troonrede aangekondigde maatre
gelen tegen het ontgaan van belasting door
reserveering van winst in naamlooze vennoot
schappen zijn in vergevorderden staat van voor
bereiding. In verband hiermede meent de mi
nister het denkbeeld van een crisisheffing op
door naamlooze vennootschappen gereserveerde
winsten onbesproken te kunnen laten.
De droom
De droom in het leven is een
even groote weldaad als de werke
lijkheid. Een lieve schoone droom is
vooor hem of haar tot wie(n) hij
komt immers werkelijkheid.
Het leven zonder 'n droom is zoo
hard en bruut. We hebben recht op
zóóveel uur rust. op zóóveel loon, op
zóóveel gewaarborgde arbeidsvoor
waarden. Doch we hebben óók recht
op 'n droom. Ontneem iemand, die 'n
schoonen droom droomt, dezen niet.
Wees niet noodeloos wreed. Het leven
is zelf een droom volgens den Spaan-
schen priester-dichter Calderon en
uit dien droom zullen we eens ont
waken tot de werkelijkheid.
Neen, dit wil volstrekt niet zeg
gen, dat we ons leven moeten ver-
droomen. Het wil alleen zeggen, dat
wij in ons leven ook plaats moeten
geven aan wat illusie.
De centrale recherche te Rotterdam had er
lucht van gekregen dat met monsterfleschjes
cocaïne werd gevent. Zij kwam er achter, dat
een vrij groote partij verkocht en afgeleverd zou
worden. Op het oogeriblik, dat dit geschiedde,
werd ingegrepen en zoo konden, aldus vertelt
„Het Volk" twee doozen, elk inhoudende hon
derd flesschen met vijf gram cocaïne in beslag
worden genomen.
De garagehouder V. en de caféhouder M.
werden aangehouden en in arrest gesteld. Bei
den bleven ontkennen, doch het onderzoek wees
uit, dat de in Deslag genomen hoeveelheid af
komstig was Van den caféhouder A. B. Deze
had de geheele partij gekregen van een Duit-
schen kapitein om ze in Rotterdam te verkoo-
pen. In de woning van B. trof de recherche nog
twee koffers aan, die 500 flesschen met cocaïne
bevatten. Daarop werd natuurlijk ook beslag
gelegd. Ook de caféhouder verhuisde naar net
hoofdbureau van politie.
De kapitein P. R., die met zijn boot geregeld
van Rotterdam den Rijn opvoer en dan ver
schillende steden aandeed, was op het oogen-
blik, dat zijn drie helpers werden aangehouden,
in Duitsch.and. Nauwelijks was hij weer m
Rotterdam terug of ook hij werd gearresteerd.
R. legde, evenals de caféhouder B. tevoren had
gedaan, een volledige bekentenis af. Hij ver
klaarde de cocaïne ruim drie kilogram uit
een kist gestolen te hebben, die tot een zending
medicamenten behoorde. De zending was uit
Darmstadt afgezonden en voor Zuid-Amerika
bestemd. Gedurende de reis van Darmstadt
naar Rotterdam had de kapitein de cocaïne ge
stolen en de andere medicamenten in de kist
gelaten.
De vier personen zijn overgebracht naar net
Huis van Bewaring.
i.
Onze Romeinsche correspondent seint, dd.
2 December:
Z. H. Exc. Mgr. G. Brandsma, de nieuwge-
wijde apostolisch-vicaris van Kisumu (Midden-
Af rika), is hedenavond te Rome aangekomen.
J. H. Exc. zal tijdens zijn verblijf alhier de gast
zijn van het Schotsch College.
Heden werd mevrouw F. Steenberghe
Engeringh door Z. H. den Paus in audiëntie
ontvangen.
BANDOENG, 2 Dec. (Aneta) De opmerke
lijke gevallen van on-militaire handelingen,
welke den laatsten tijd door den Krijgsraad te
Tjimahi zijn berecht, worden door het „A.I.D.
De Preangerbode" toegeschreven aan een actie,
die gevoerd zou worden onder leiding van een
zekeren „Bob" Hessels, te Amsterdam, een ge
wezen onderofficier van het Indische leger, die
volgens de inlichtingen van genoemd Dlad op
treedt als communistisch agent.
In de laatst gehouden vergadering van den
gemeenteraad van Zaandam heeft burgemees
ter Ter Laan het bedrag, dat nog op de inge
diende begrooting voor 1934 moet gevonden
worden op 100.000 geschat.
Nadere becijferingen hebben evenwel doen
zien, dat dze raming veel te laag is en zeker
moet worden gerekend op een tekort van 1%
2 ton.
Hierdoor is noodig geworden de geheele be
grooting opnieuw onder handen te nemen, zoo
dat van behandeling in den gemeenteraad in
dit jaar wel niets zal komen.
De definitieve ontvangsten der Ned. Spoor
wegen over de maand Augustus 1933 hebben
in totaal bedragen 11.703.004.36, verdeeld als
volgt:
Reizigers 6.679 849.58; bagage ƒ247.862.23;
post ƒ260.000.goederen 4.215.963.52; lev.
dieren ƒ62.487.42; diversen ƒ236.841.61.
De ontvangsten over Aug. 1932 bedroegen
13.265.092.zoodat dus minder is ontvangen
1.562.087.64.
Definitieve ontvangsten van af 1 Jan. 1932
waren 95.321.340.98 en van af 1 Jan. 1933
ƒ82.417.290.81, hetgeen een vermindering betee
kent van 12.904.050.17.
