Vóór of tegen verdragsrevisie 1 1 i1 i 1 De Priesterarrestatie in Beieren Het nieuws van heden THOELESCOE DREIGT "4 DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 14 DECEMBER 1933 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V, DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Frankrijk op zoek naar medestanders DE HERTOG VAN TREMOILLE Titoelescoe Hevige storm in het Kanaal De oorlog in den Chaco Overwinningsvreugde bij de Paragueezen Het Weer|,||||||!|ii«iiiiiiiii»ini«,|,||||,||||||,|||«i VREDE OP DEN BALKAN? „Natte" invoer in Amerika OPENING VAN DEN RIJKSDAG Het herstelplan van Chautemps De salariskorting De eischen van Hitier BESCHULDIGING IS ONHOUDBAAR ,,Zeer vele katholieken zien met een soort van jaloezie naar de weerstandskracht der protestanten" Een rectificatie Radio-berichtgeving in de Ver. Staten Een monopoliebedrijf? Diner ter eere van Suvich Koning Boris terug naar Sofia Spanje-bommenland 7 spoorwegarbeiders gedood DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Nieuwe politieke partij in Amerika De rust keert weer in Spanje Anti-Christelijk De „Osservatore Romanoover de sterilisatiewet Dr. Schmitt te Londen DES SEEM ANNS LOS NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18555 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek De Europeesche mogendheden beginnen zich steeds scherper in twee groote kam pen te verdeelen. In het eene kamp. waar Frankrijk de leiding heeft, trekken de anti-re visionisten d.w.z. zij, die het meeste voordeel getrokken hebben uit de vredesverdragen en daarom van geen ingrijpende verdragsherziening willen weten, zich terug en in het andere vinden elkaar de revisionisten d.w.z. zij, die zich door de vredesverdragen op eenigerlei wijze on rechtvaardig behandeld achten, en derhalve een grondige herziening bepleiten. De revi sionisten worden aangevoerd door Italië, dat als overwinnende en zeer zelfbewuste natie, zich schromelijk te kort gedaan voelt, omdat het bij het verdeelen van den vredeskoek niet alles kreeg, waar het recht op meende te hebben. De Latijnsche zusters voor den spiegel van de Mid- dellandsche Zee, die elkander eindelijk beter schenen te zullen gaan verdragen, zitten elkan der weer leelijk in het haar, nu het verdrag van Versailles en de Volkenbond in hun huidigen vorm op het spel staan. Het plan van Mussolini om den Volkenbond te reorganiseeren en los te maken van het verdrag van Versailles, is ken nelijk bedoeld als een poging om de suprematie van Frankrijk en zijn bondgenooten te Genève te niet te doen. Frankrijk beseft dat heel goed en nu de regeering Chautemps althans voorloo- pig na het nemen van de financieele hindernis Wat vaster in het parlementaire zadel zit, treedt Paul-Boncour weer naar voren om den band met de Fransche hulptroepen ter verdediging van de vrijwel legendarisch geworden onschendbaarheid der internationale verdragen en van den Volken bond nauwer aan te halen. Den laatsten tijd was deze band bedenkelijk los geworden. Polen dat vroeger zoo braaf aan den Franschen leiband liep, heeft meer vorderingen in de kunst om op eigen beenen te staan gemaakt dan de Fransche gouvernante lief was. Na conform de Fransche wenschen met Sovjet-Rusland een non-agressie pact te hebben aangegaan, héfeft het op eigen gelegenheid toenadering tot de groote Fransche antipode, het Hitleriaansche Duitschland, ge zocht en gevonden. De verhouding tusschen Warschau en Berlijn en Danzig wordt met den dag beter, zoodat het niet onmogelijk schijnt, dat de précaire quaestie van den Poolschen cor ridor en alles wat daarmee verband houdt op den duur langs minnelijken weg geschikt zou kunnen worden. Dit zelfstandig optreden van Polen moet aan verschillende oorzaken geweten wor den. Van nature moet Polen met zijn Pilsoedski-régime zich meer aangetrokken ge voelen tot het dictatoriale Duitschland dan tot het „democratische" Frankrijk, waar het parle mentarisme aardig op weg was zich onsterfelijk te blameeren. Bovendien is het vertrouwen van Polen in Frankrijk sinds de aanvaarding van het, zij het ook sterk gewijzigde, viermogendheden- pact eenigszins geschokt, al heeft Frankrijk zich uitgesloofd om al de daardoor gewekte be zorgdheid zijner vrienden in Oost- en Mid den-Europa weg te praten. Liever dan op een twijfelachtigen partner te bouwen heeft Po len contact gezocht met een tegenstander, van wien het tenminste precies wist, wat het er niet en wel aan had en wat het er niet en wel aan zou kunnen hebben. Binnenkort hoopt Paul-Boncour persoonlijk naar Warschau te reizen om Polen ervan te overtuigen, dat het alleen maar onder de schutse van Chante- cler's vleugelen veilig kan zijn. De Kleine En tente, die zich mede onder invloed van een zeker wantrouwen in de macht en de volhar dendheid van den Franschen bondgenoot hecht aaneen heeft gesloten, zoo hecht, dat Musso lini reeds herhaaldelijk over een nieuwe groo te mogendheid heeft gesproken, baart Frank rijk minder zorg. Tsjecho-Slowakije, Roeme- nië en Joego-Slavië hebben deels hun ontstaan, deels hun gebiedsuitbreiding volledig te dan ken aan de door Frankrijk heilig verklaarde vredesverdragen en zullen zich met hand en tand verzetten tegen elke eventueele inbreuk op de daarin vastgelegde territoriale regelin gen. Wie daar nog aan twijfelen mocht, is door den Roemeenschen minister van ouiten- landsche zaken Titoelescoe uit den droom ge holpen. Onomwonden heeft deze groote tegen speler van Italië dezer dagen verklaard, dat elke verdragsherziening, welke aan de gren zen zou raken, beschouwd dient te worden als een „casus belli", en dat de vrede in Europa alleen gewaarborgd kan worden door handha ving en naleving van de verdragen. Wanneer straks Benesj, de minister van bui- tenlandsche zaken van Tsjecho-Slowakije in Parijs op bezoek komt, zullen wij wel soort gelijke geluiden te hooren krijgen. Stelt men nu tegenover deze opvattingen, die van Italië, Duitschland en Hongarije, welke den vrede in Europa alleen gewaarborgd achten, wanneer zoo spoedig mogelijk de huns inziens niet lan ger duidbare fouten van de vredesverdragen en het Volkenbondsconvenant worden gecorri geerd, dan vraagt men zich terecht af, hoe het ooit mogelijk zal worden deze diametrale tegen stelling te overbruggen. Veel zal er van afhan gen, welke houding Engeland tegenover de hangende vraagstukken zal aannemen, maar Engeland hult zich voorloopig nog in een zwij gende of onduidelijk sprekende geheimzinnig heid. In de voornaamste hoofdsteden van het Euro peesche vasteland worden op het oogenblik tusschen diplomaten en staatslieden informa tieve besprekingen gevoerd. Hitier heeft te Ber lijn weer met den Franschen gezant Francois Poncet geconfereerd en den Italiaanschen on derstaatssecretaris van buitenlandsche zaken Suvich ontvangen. Te Parijs is de Engelsche ambassadeur Lord Tyrrell weer aangekomen, terwijl de komst van Benesj er tegemoet wordt gezien. De vraag vóór of tegen .revisie der verdragen drijft de vroegere vrienden weer bijeen en de oude tegenstanders uit elkaar, voor deze vraag wijken alle andere kwesties naar het tweede plan- LONDEN, 13 Dec. (Reuter) Een hevige storm woedt heden aan de kusten van Engeland en met name boven het Kanaal. Er is gevaar voor de scheepvaart en overal zijn reddingsbooten uitgezonden. LONDEN, 13 Dec. Wegens den buitengewoon hevigen storm is het vrachtverkeer tusschen de Engelsche en Fransche kust gestaakt. Tal van schepen geraakten in nood. De reddingbooten van de Engelsche kanaalhavens waren onafge broken in touw. Twee visschersschepen worden vermist. Een bark is door de golven verplet terd. De bemanning kon evenwel worden gered. Twee vliegers worden vermist. Een driemaster, met een bemanning van 10 tot 13 koppen, is waarschijnlijk vergaan. Volgens berichten uit Oost- en Noord-Europa, alsmede uit Italië, is de kou sedert gisteren sterk toegenomen. Te Triest is het verkeer ge heel stilgelegd door den sneeuwval. In Zuid- Italië hebben nieuwe stortbuien groote schade aangericht, ten gevolge van overstroomingen, aardverschuivingen en huisinstortingen. De jonge hertog kwam hij den brand op het slot der familie Mc Cornick bij Londen om het leven. Men ziet hem hier als deelnemer aan de jongste Jeanne d'Arc-feesten BUENOS AIRES, 13 Dec. (Reuter.) Te Asun cion raamt men, dat de Paragueesche troepen bij hun overwinning in den Gran Chaco 500 mitrailleurs hebben buit gemaakt. In den loop van het gevecht zouden duizend Bolivianen zijn gesneuveld, terwijl de Paragueesche verliezen 140 dooden en gewonden zouden bedragen. Volgens de „New York Times" worden dras tische maatregelen tegen Bolivia en Paraguay overwogen door de negentien andere republie ken van het Westelijk halfrond, als de oorlog in den Gran Chaco niet eindigt. Die maatregelen 1 VERWACHTING: In het Noorden 1 zwakke tot matigen, Noord-Oostelijke tot EE Noord-Westelijken of Westelijken wind, SE half tot zwaarbewolkt of betrokken, waarschijnlijk eenige neerslag. Aanvan- kelijk nog lichte vorst, later lichte of ma- tige dooi. In het Zuiden matige tot zwakken, Noord-Oostelijke tot Noord- 5 Westelijken wind, toenemende bewolking, aanvankelijk nog weinig of geen neer- slag; matige of strenge vorst des nachts, overdag lichte vorst tot temperatuur om Sj het vriespunt. je H STORM WAARSCHUWINGSDIENST 1 Geseind van De Bilt, heden 14 Decern- ber te 9.25 aan de posten van Delfzijl EE tot Hoek van Holland: „Attentiesein EE neer", en aan de posten van Hoek van EE Holland tot Nieuwersluis: „Stormsein EE neerhalen." Hoogste stand: 770.1 te Blacksod. Laagste stand: 743.5 te Toulouse. H Zon op 8.04 onder 3.45 - Licht op 4.15 EE EE 17 December N. M. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii zouden in de eerste plaats betrekking hebben op een blokkade. Een vertrouwde van den president van Uru guay zeide echter er op te rekenen, dat de strijd binnen tien dagen definitief zal zijn geëindigd. LA PAZ, 13 Dec. (V.D.) De recrutenlichtingen van 1917 tot 1920 zijn onder de wapenen ge roepen. De Boliviaansche Minister van Oorlog heeft medegedeeld, dat kolonel Penaranda met zijn staf en 3000 man troepen door de vijande lijke linies zijn geslagen en zich weer hebben aangesloten bij de hoofdmacht der Boliviaansche troepen. Penaranda is voor dit feit benoemd tot generaal. WASHINGTON, 13 Dec. (Reuter) Gedu rende de vier volgende maanden zullen ruim 5J4 millioen gallons alcoholica in de Vereenigde Staten mogen worden geïmporteerd. De totale hoeveelheid aan alcohol, wijn, bier Koning Boris van Bulgarije (rechts) brengt een bezoek aan koning Alexander van Joego-SlaviëDe aankomst op het station van Belgrado enz., dat tot 31 Maart a.s. mag worden in gevoerd, bedraagt voor: Italië 1:100.000 gallon (1 gallon is pl.m. 4J4 L.) Frankrijk 784.000 gallon Engeland 607.000 gallon Duitschland 399.000 gallon Spanje 395.000 gallon Japan 187.000 gallon Nederland 110.000 gallon Portugal 60.000 gallon China 35.000 gallon Griekenland 25.000 gallon PARIJS, 13 Dec. (Reuter) De financieele commissie van den Franschen Senaat heeft in grijpende wijzigingen aangebracht in artikel 6 van het saneeringsontwerp, dat betrekking heeft op de korting der ambtenaarssalarissen en dat door de Kamer was aangenomen. De commissie heeft de vrijstelling voor de lage salarissen ge schrapt en heeft besloten, dat de korting op de salarissen boven de honderdduizend francs zal worden berekend naar een percentage dat hooger is dan negen procent. President von Hindenburg verlaat den Dom, na de bijwoning der godsdienstplechtigheid ter gelegenheid van de opening van den Rijksdag LONDEN, 13 Dec. (Reuter) De Koning heeft heden Sir John Simon een audiëntie verleend op Buckingham Palace. In den ministerraad is heden de houding van Engeland ten aanzien van de in de afgeloopen 10 dagen gehouden besprekingen met Frankrijk, Duitschland en Italië besproken. De secretaris-generaal van den Volkenbond, Avenol, heeft heden geluncht met Henderson en een aantal leiders van de Labour-partij. Ver volgens werd hij door MacDonald ontvangen; beide staatslieden bespraken een aantal on derwerpen, welke betrekking hebben op den Volkenbond. Zaterdag keert Avenol naar Genève terug. Eenige dagen geleden werden in Beieren katholieke geestelijken gearresteerd, onder wie de directeur der Beiersche Katholieke Actie, pastoor Dr. Muhler, onder de aanklacht, dat zij marxistische literatuur in huis hadden, bene vens lidmaatschapsboekjes der „Rote Hilfe". Wij hebben er toen direct op gewezen, dat waar schijnlijk elke geestelijke in Duitschland wel zulk soort literatuur in zijn bibliotheek zou hebben ter bestudeering en eventueele bestrij ding derzelfve. Het lidmaatschap der „Rote Hilfe" verwierpen wij als volslagen belachelijk. Tot onze blijde verbazing vonden wij thans in eenige Duitsche katholieke bladen een ver dediging der gearresteerde geestelijken o a. in de „Münchener Katholische Korrespondenz" Wij hadden in den laatsten tijd er ernstig aan ge twijfeld, of het huidige geslacht van katholieke leiders en geloovigen nog wél eenige blijken kon toonen van dat onvergetelijke soort van moed, dat heel de wereld tijdens den Bis- marckschen „Kulturkampf" met bewondering vervulde. Gelukkig zijn in de laatste dagen feiten van verzet tegen schending van het Con cordaat te registreeren. Het Duitsche episcopaat heeft bijvoorbeeld Zondag 1.1. een brief laten voorlezen van den kansel, waarin krachtig op gekomen werd voor het noodzakelijk voortbe staan der katholieke pers, wier bestaan werke lijk wordt bedreigd. Deze brief werd aan de pastoors per koerier bezorgd. De katholieke bladen mogen hem niet opnemen op straffe van verbod. Opzettelijk bepalen wij ons tot dit eene voorbeeld. Wat zou er niet over de af slachting der katholieke jeugdbeweging zijn te zeggen? Nog op één ding willen wij wijzen. De Zwitsersche „Baseier Nationalzeitung" consta teert, dat de werkelijk katholieke geloovigen in Duitschland met een soort van jaloezie den grooten moreelen weerstand in het protestante kamp gadeslaan, een weerstand, die bij de ka tholieken bijna niet te ontdekken is. Om nu terug te komen op de verdediging der gearresteerde priesters in Beieren. De „Münchener Katholische Korrespondenz" schrijft: le. Bij de kapelaans Solacher en Thaler wer den marxistische literatuur en lidmaatschaps boekjes der „Rote Hilfe" absoluut niet gevon den, dus in het geheel niet „in grooten om vang". 2e. Pastoor Dr. Muhler houdt zich sinds jaren bezig met sociale studiën en heeft dus literatuur op dit gebied noodig. Hij doet deze studiën ter bestrijding van het communisme en der godloozen. Het Rijks-postministerie stuurde hem voor dit doel zelf allerlei materiaal. Pas toor Muhler verworf zich op dit gebied in Duitschland dusdanige verdienste, dat hij op de communistische „zwarte lijst" werd gezet. 3e. Wat betreft een lidmaatschapsboekje van de „Rote Hilfe" is vastgesteld, dat dit exem plaar afkomstig is van een communist, die zijn dwalingen had ingezien en ten bewijze zijner bekeering het boekje aan den pastoor had gebracht. Deze pastoor bekeerde vele com munisten en geniet daarom de bizondere be scherming van art. 5 van het Concordaat. 4e. Pastoor Muhler was reeds eenige maan den afgetreden als directeur der katholieke actie, om aan deze actie zelfs den schijn van politiek te ontnemen. Dit was den autoriteiten medegedeeld. 5e. Ten bewijze, dat pastoor Muhler een goed vaderlander was, wordt medegedeeld, dat hij heel den oorlog aan het front was, dat hij bevorderd werd tot officier, dat hij drager is van verschillende dapperheids- en gewonden insignes en dat nog in dit voorjaar de organi satie van Prinz Luitpold-Kanoniere hem hul digde wegens zijn .steeds betoonde vaderlands liefde". Intusschen zijn de gearresteerde priesters nog in het gevang. WASHINGTON, 14 Dec. (Reuter). Onlangs werd door den Minister van Handel, Roper, een speciale commissie ingesteld voor de bestu deering der problemen op het gebied der tele fonie en telegrafie en van de radio in de Vereenigde Staten. De commissie heeft thans haar rapport aan president Roosevelt voorge legd. Volgens dit rapport heeft men in Amerika de keus tusschen drie mogelijkheden: 1. Handhaving vand en bestaanden toestand. 2. De instelling van nauwkeurig door de regeering gereglementeerde monopolies voor den dienst der telefoon, telegrafie en radio uitzending. 3. De verkeersdiensten tot staatsbedrijf te maken. Het rapport wordt- op het oogenblik door de regeering bestudeerd Binnenkort zal bij het Congres een wetsont werp worden ingediend, waarbij de onderha vige materie wordt geregeld. Naar verluidt ligt het in de bedoeling der regeering, één enkele firma aan te wijzen als monopoliehoudster voor de radio-uitzending, terwijl de dienst der telegrafie door twee con- curreerende ondernemingen zal worden ver zorgd. Tot dusver is de radio-uitzending van berich ten voor iedereen vrij. De nieuwe monopolie maatschappij zal aan een scherpe contróle van de zijde der autoriteiten zijn onderworpen. Speciaal wenscht men het draadlooze handels verkeer met het buitenland en de radio-uit zending in de Vereenigde Staten zelf straf te organiseeren. Het ligt voorloopig niet in de be- doelng, de rado-uitzending tot staatsbedrijf te maken. BERLIJN, 13 Dec. (V.D.) Talrijke prominen te persoonlijkheden uit politieke, artistieke en society-kringen met hun dames hadden zich vereenigd san het staatsdiner, dat de rijkskan selier en de Pruisische ministerpresident in de dienstwoning van den laatste aanboden ter eere van den Italiaanschen staatssecretaris Suvich. Er was ruimschoots gelegenheid tot een belangrijke politieke conversatie. BELGRADO, 13 Dec. (V.D.). Koning Boris en koningin Joanna zijn met prins Kyril, mi- nister-president Mbesjanof en hun gevolg he denmiddag naar Sofia teruggekeerd. Het af scheid was buitengewoon hartelijk. De eerste minister van Joego-Slavië ver klaarde hedenavond aan de Bulgaarsche pers, dat het geheele Zuid-Slavische volk zich over het bezoek van het Bulgaarsche koningspaar hartelijk verheugd had. Het resultaat der onderhandelingen zal de verzekering van den vrede in den Balkan zijn, een feit, welks beteekenis niet hoog genoeg gewaardeerd kan worden. MADRID, 13 Dec. Sedert het uitbreken van den opstand zijn in Spanje 1000 bommen ont dekt, een bij San Sebastiaan woog 65 pond. (United Press) Extremisten hebben ijzeren staven gelegd op de rails van de spoorlijn Barce!ona-Irun, eenige Oogenblikken voor een sneltrein passeerde. Er had evenwel geen ongeluk plaats, aange zien de trein voorafgegaan werd door een spe ciale machine, die de stukken ijzer van de rails verwijderde. LONS LE SAULNIER (Jura), 13 Dec. (Reu ter) Een sneltrein heeft tusschen Pontarlier en Mouchard zeven werklieden gedood en acht ge wond. De mannen waren bezig den spoorweg te herstellen. Het Rijksdagbrandproces weer begonnen. De procureur-generaal dr. Werner houdt zijn requisitoir. De contingenteering van den invoer van alco holica in Amerika. De meening der Tweede Kamer over het voor- stel-Aalberse c.s. tot wijziging van het Regle ment van Orde. Vakbondsvergadering van het R. K. Werklie denverbond. Zware ijsgang op de Waal. Prof. mr. H. B. Greven, oud-hoogleeraar te Lei den, overleden. Groote fabrieksbrand te Wormerveer. Couponbelasting door de Tweede Kamer aan genomen. Zaterdag Elfstedentocht? Gereformeerde kerk en een woonhuis te Twijzel afgebrand. Brand in een touwfabriek te Naaldwijk. De Eerste Kamer heeft het voorstel tot ophef fing der gezondheidscommissies aangenomen. WASHINGTON, 14 Dec. (Reuter) Men ver wacht de oprichting van een nieuwe politieke partij in ae Vereenigde Staten, welke de po litiek van Roosevelt zal steunen. De republi- keinsche senator heeft verklaard, dat het land de uitvoering van het program van Roosevelt moet voortzetten, of economisch naar den dui vel gaan. MADRID, 13 Dec. (Reuter) Drieduizend werk lieden van de marine-werven te Ferrol, die in staking waren gegaan, hebben het werk hervat. Te Sevilla is de toestand weder normaal en is de staking opgeheven. De minister van Binnenlandsche Zaken ver klaarde, dat in geheel Spanje volkomen rust heerscht. Te Barcelona wisten 58 gevangenen door een riool te ontsnappen uit de gevangenis. De politie kon een dertigtal weer arresteeren en achtervolgt de anderen in het riool, herhaal delijk schoten lossend. ROME, 13 Dec. (V.D.) In een artikel over de Duitsche sterilisatiewet schrijft de „Osservatore Romano", dat de kerk deze wet moet brand merken, die in haar eenvoudige en brutale nauwkeurigheid het meest indrukwekkende do cument vormt van een anti-Christelijken, on- menschelijken en barbaarschen geest. LONDEN, 13 Dec. (Reuter) De Duitsche Minister van Economische Zaken, dr. Schmitt. is te Londen gearriveerd. Zaterdag as. zal hij aan een bruiloft van een familielid deelnemen. Aan de pers verklaarde hij, natuurlijk eenige beleefdheidsbezoeken te zullen afleggen en o.a. naar de ministeries van Buitenlandsche Zaken en Handel te zullen gaan. Drie Duitsche zeelieden hebben den dood in de golven gevonden, toen zij de bemanning van een Schotsch visschersschip probeerden te red den, dat schipbreuk leed aan de rotsachtige Zuidkust van IJsland. Stand op Donderdag 1 uur n.m.: 758 Vorige stand; 755

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1933 | | pagina 1