Thuisvlucht der „Pelikaan"-bemanning bevestigt haar prestatie
Stoere vogel op Schiphol
De „Postjager" te
Batavia
Het nieuws van heden
Wat biedt Januari 1934 als muzikaal evenement?
Staat van beleg in
Argentinië
In vier dagen heenin vier dagen terug werd de lucht
band tusschen het rijk in den nevel en het rijk
in de tropenzon weer nauwer aangehaald
Eeresaluut aan het viermanschap
DE BAROMETER
VERBLUFFEND GEVLOGEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
DINSDAG 2 JANUARI 1934
kwartaal f3.58 bijvooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Te 10.13 landde de Pelikaan op Schipholwaar de bemanning met groot enthousiasme
ontvang en werd
Een zeer snelle tocht
Talrijke arrestaties
GROSSE MESSE C moll van Mozart, op 10 en 11 Januari, door de C.O.V.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weerimi
Vreeselijke kou in de
Ver. Staten
De toestand in Foekien
Hooge belangstelling
Rondom Schiphol
DE HULDIGING
Nachtelijke drukte
Duizenden brachten den wakkeren
Pelikanen bij hun aankomst
in den grauwen winter
avond op Sdhiphol
een groottche
ovatie
Z. Exc. Minister Kalff voor
de microfoon
Rotterdam voorbij
Het is nu nog slechts een kwestie
van een goed half uur: reeds be
geven de menschen zich in groepjes
uit het warme restaurant naar bui-
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18568
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
ten, op het platform, en daar in den
vrieskoude atmosfeer blijft men
wachten en uitzien naar den don
keren hemel, waar zich nu spoedig,
in het Noorden, de lichten van het
verwachte vliegtuig zullen vertoo-
nen. De minuten verstrijken de
spanning stijgt de gesprekken
gonzen: aller gedachten zijn gericht
op die wonderbare machine, met
zijn wakkere bemanning, die voort
raast, steeds nader nu, boven het
Hollandsche polderland, achter zijn
drie prachtige motoren, die gon
zend het overwinningslied van den
Fokker zingen
De verlichte klok voor den Schiphol-toren
wees Zaterdagavond tien over half tien, toen
spoedig aanzwellend motorgeronk bewees, dat
de „Pelikaan" boven het vliegveld was gekomen.
Alle blikken richtten zich naar den grauwen
gesluierden hemel, maar geen schim of scha
duw viel er te bespeuren, zelfs de vleugel
lichten bleven verborgen achter den dichten
nevel. Het geluid nam toe, om dan weer even
snel zwakker te worden en enkele oogenblik-
ken later weer te verdwijnen. Het radio-mist-
baken zocht en vond intusschen contact met
de vliegers, corrigeerde hun positie en hoogte.
Een vlotte landing ware onmogelijk; hing niet
de mist steeds dichter en verraderlijker over
het veld? Nu kwam ae „Pelikaan" weer terug,
opnieuw ronkten de onzichtbare motoren,
maar het vliegtuig scheen te aarzelen en te
zoeken. Een feit was het, dat het zicht op het
veld zóó slecht was, dat men ernstig overwoog
of het niet beter was, het toestel naar Eelde,
Twente of de Kooi te dirigeeren, waar geen
nevelsluier het landen bemoeilijken zou. Het
werden spannende oogenblikken. Toen kwam
de mededeeling: de „Pelikaan" zal nog een
half uur in de lucht blijven, om het wegtrek
ken van den mist af te wachten en het gun
stigste oogenbik te benutten. Men heeft nog
benzine aan boord voor vier uur, zoodat dit
zonder bezwaar kon geschieden.
Intusschen beteekende dit, dat de record- -
verbetering, welke de terugreis ten opzichte
van de heenreis op dit oogenblik nog be
teekende, bedreigd werd- Het ging nu om
minuten!
Het wachten, terwijl boven de lang verbeide
machine door het luchtruim cirkelt, drukte de
stemming. De menschen stampvoetten van
koude, huiverend dook men weg in de opgezette
kragen. Het natglimmende platform, de modder,
de sneeuw werden nog eens zoo onherbergzaam.
Heel even kwam er nu een vlaag wind, welke de
vlaggen plooide en strekte. Men kreeg goede
hoop, dat de mist zou optrekken. Af en toe
klonk weer het motorgeronk, maar de menschen
werden het moe omhoog te turen naar de duis
tere lucht, waaruit bovendien weer natte sneeuw
vlokken begonnen neer te vallen.
De kostbare tijd verstreek: nog twintig mi
nuten, nog een kwartier en het record van den
uitreis zou niet meer te bereiken zijn, de moei
zaam vergaarde tijdwinst verspild.
Toen gebeurde het geheel onver
wachts! Plotseling schoof een don-
i kere schaduw langs de felle bundels
Het Studie Comité Snelpost NederlandIn-
dië deelt aan Aneta-Vaz Dias mede:
De „Postjager" is Zondag 31 December 1933,
te half tien 's morgens, Indischen tyd, dus 2.20
G. M. T., behouden op het vliegveld Tjilitan
bij Batavia geland.
Het vliegtuig vertrok 23.30 uur G. M. T. van
den 30sten December van Singapore en heeft
den afstand van Singapore naar Batavia van
932 K.M. in 2 uur en 50 minuten afgelegd, het
geen dus een snelheid van 329 K.M. per uur
beteekent.
der veldlichten, een verraste roep:
daar is ie, daar is ie! hoera's en ge
juich, weldra aanzwellend tot een
machtige ovatie. De „Pelikaan had
den vaderlandschen grond weer be
roerd, als een spookverschijning was
hij daar omlaag gekomen, opge
doemd uit nevel en duisternis. De
klok wees op dat oogenblik 10.13,
wat beteekende, dat het record van
de uitreis, door de thuisreis ver
beterd was met den tijd van een
kwartier.
Het gejuich brak nu onafgebroken los. De
„Pelikaan", voortschokkend achter zijn roffeien-
den motor, zwenkte langs de haag van het pu
bliek, draaide bij en taxiede vóór het „officieele
gedeelte" van het platform.
Nu flitsten de schijnwerpers aan en in het
schejje licht traden naar voren de leden van
een deputatie der K.L.M., de heeren Plesman,
puilemard, Aler en Tolk om de wakkere vlie
gers het eerste welkom toe te roepen. Ook de
naaste familieleden der vliegers kwamen nu
naar voren. Heel eigenwijs klom het in 't wit
gestoken dochtertje van Soer in de cabine en
even later zagen wjj haar op den arm van va
der weer naar buiten komen. Mevrouw Soer
wachtte hier haar echtgenoot, evenals ae dames
Grosfeld en Beukering. Alleen Iwan Smirnoff
miste zijn dapper vrouwtje, dat anders nooit
ontbreekt om haar held het eerste welkom toe
te roepen. Mevr. Smirnoff is opgenomen in de
Luthersche Diaconessen Inrichting voor een
ernstige operatie. Pas des morgens had Smir
noff dit vernomen en het is te begrijpen, hoe
op dit oogenblik zijn gedachten en verlangens
voor alles uitgingen naar haar, die ginds op het
ziekbed hem wachtte.
Maar terwijl het gejuich en gejubel, het ge
joel der eerewacht van leerlingen van de Kweek
school voor de Zeevaart, een geestdriftig aan
geheven en naar alle zijden overgenomen „Wil
helmus" weerklonk, werd eerst nog de persoon
der dappere bemanning opgeëischt voor een
korte hulde op het platform. In de jagende
sneeuw begaven de mannen, omstuwd door de
juichende menigte, zich naar de verhooging,
waar de autoriteiten hen wachtte.
Als eerste spreker vertolkte hier jhr. Van
Kinschot, ordonnans-officier der Koningin, de
hulde der Landvorstin. Vervolgens sprak ir.
Wurfbain namens de KLM., waarop Minister
Kalff onder hartelijk applaus mededeelde, dat
het de Koningin had behaagd, de Pelikaan
bemanning te benoemen tot ridders in de orde
van Oranje Nassau.
Vervolgens spraken nog de minister van Bin-
nenlandsche Zaken, mr. J. A. de Wilde, burge
meester dr. W. de Vlugt, die aan de wakkere
Pelikaan-opvarenden de zilveren eeremedaille
der stad verleende, ir. M. H. Damme, directeur-
generaal van de P.T.T., "eneraal Snijders als
voorzitter van het comité Vliegtocht Nederland
Indië, de voorzitter van den Raad van Be
heer van de K. N. I. L. M. de heer Enthoven,
de chef van den Generalen Staf, luitenant-ge
neraal Seyffardt, een vertegenwoordiger van de
Kon. Ned. Ver. v. d. Luchtvaart en de heer Vat-
tier Kraane als president van de Nederland-
sche Fokkerfabrieken.
Verrast en nerveus door deze grootsche ont
vangst dankten de vier met weinige, maar wel
gemeende woorden.
De bussen, die rijdend in 5 minuten-dienst,
uren hadden noodig gehad om de mer.schen-
massa aan te voeren, konden deze niet „en mas
se" terug brengen. En zoo duurde het voor velen
zeer en zeer lang vóór men weer tussclien de
Amsterdamsche huizen stond.
Tusschen de file van auto's bewogen zich nu
spoedig ook de wagens, waarin de vier mannen
met hun familie en de bloemen en kransen,
waarmee men hen had vereerd, hadden plaats
genomen. Langs den weg ondervonden zij nog
veel belangstelling. In Sloten stonden kinderen
met vlaggen langs de straat. Overal groepten de
menschen samen om de stoere kerels hartelijk
te groeten.
Maar eenzaam bleef op Schiphol achter de
dappere vogel, wiens stalen zenuwen en won
derlijk organisme deze prachtvlucht hadden
bestaan.
BUENOS-AIRES, 30 Dec. In geheel Ar
gentinië is in verband met de pogingen tot
opstand de staat van beleg afgekondigd.
Na een geweldige politieke spanning, die
ruim 24 uur duurde, kon de regeering gis
teravond verklaren, dat zij meester van
den toestand is.
Het totaal aantal dooden by den opstand
wordt op ruim dertig geschat.
De gouverneur van Santa Fé heeft last ge
geven ex-president Alxear in hechtenis te
nemen.
Twee hoofd-officieren en een aantal gewone
officieren, die er van verdacht worden betrok
ken te zyn bfj den opstand in de provincie
Santa Fé, zyn in den afgeloopen nacht gear
resteerd-
DE UITVOERING VAN
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHi
DE „PELIKAAN" BEHOUDEN THUIS.
Staat van beleg afgekondigd in Roemenië.
Strenge perscensuur.
Het Fransche antwoord aan Hitier. Verklaring
van Boncour aan de pers.
De „Postjager" te Batavia.
Z.H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht voor
de microfoon.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
Uitvaart pater Mag. F. Franke O.E.S.A.
Wetsontwerp ingediend tot gedeeltelijke kwijt
schelding aan drie vereenigingen met werk-
loozenkas, van aan het Rijk toekomende vor
deringen.
Werkloosheid in de eerste week van December
gestegen.
Dc pensioen-korting in Indië afgekondigd.
Rapport der commissie-Idenburg eerstdaags ge
reed.
De verzetactie op Atjeh; alle overige kwaadwil
ligen gedood.
Ir. Soekarno is Flores als verblijfplaats aange
wezen,
zen.
Brand op een Batavierboot.
Ernstige auto-bolsing te Roermond.
O
1 VERWACHTING: Zwakke 1
veranderlijke wind, aanvankelijk nit
Er Westelijke richting, nevelig tot betrok-
EE ken of zwaar bewolkt, weinig of geen
EE neerslag, lichte dooi tot temperatuur om ES
het vriespunt.
Hoogste stand: 772.6 te Riga.
Laagste stand: 724.6 te Jan Mayen. j|
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllli
NEW YORK, 30 Dec. (V.D.) De hevigste
koudegolf, die sedert tientallen jaren in deze
streek voorkwam, heeft gisteren het Oostelijk
kustgedeelte van de Vereenigde Staten getrof
fen, terwijl in het Midden-Westen veel sneeuw
viel, waardoor de temperatuur iets zachter
werd.
Ten Oosten van de Alleghanies daalde de
temperatuur echter tot 60 graden onder nul.
waardoor in een zestal groot,1; steden een on
gekend koude-record werd bereikt.
Het waarnemings-instituut Owls Head te
New York deelde een temperatuur van 60
graden onder nul mee. Te Lake Edward in
Quebec daalde de thermometer tot 50 graden
onder nul.
Duizenden dakloozen in de groote steden
verzamelden zich voor de asyls voor dakloozen
en voor de toevluchten, waarzy bescherming
tegen de koude hoopten te vinden.
Het aantal slachtoffers, dat van koude om
het leven kwam, is tot over de 150 gestegen.
SJANGHAI, 30 Dec. (V.D.). Het Japansche
ministerie van Buitenlandsche Zaken heeft er
op aangedrongen, dat alle Japansche onder
danen te Amoy en Foetsjau deze steden zullen
verlaten en zich naar Sjanghai zullen begeven.
Het Amerikaansche patrouilleschip „Fulton"
is van Peking naar Foetsjau gezonden ter be
scherming van leven en eigendom der daar
wonende Amerikaansche onderdanen.
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 762
.Vorige stand: 752
Om tien minuten ovtr half tien
Zaterdagavond vloog d; „Pelikaan"
boven Schiphol.
In verband met d>n sterken
mist, kon het vliegtuig echter niet
onmiddellijk landen en moest een
nieuwe positie kiezen.
Pas na zorgvuldig verkmnen van
de situatie raakte het vliejtuige ten
slotte om 10.13 den groid.
Den geheelen Zaterdagavond heeft
een onafzienbare menigti op het
vliegveld „Schiphol" geVacht op
de aankomst van de „felikaan"
met haar kranige bemanning die het
snelheids-record voor dei vlieg
tocht NederlandIndië Vv. met
eenige dagen heeft verbeurd, en
een nieuwe roemrijke bladzijle heeft
geschreven in het gouden beek van
de Nederlandsche luchtvaar.
Zelden zal het voorgekomen zyn, zelfs niet
op een stralenden zomerdag, dat he vliegveld
Schiphol zoozeer stroomen van belsngstellend
publiek naar zich toetrok als op dezin kouden
vochtigen winteravond. Meer dan <oit eenig
vliegfeest of zelfs het groote succes van twee
jaren terug, de Zeppelinlanding, dat heft kun
nen doen, heeft de kranige daad van deze vier
stoere K-LM.-piloten het enthousiasne van
Amsterdams bevolking, ja van alle lederlan-
ders gewekt.
Reeds urenlang vóór het oogenblik dat de
„Pelikaan" op zyn vroegst op Schiplol kon
worden verwacht, bewoog zich een .nafge-
broken stoet van auto's en fietsen in de Ichting
van het vliegveld. De bussen van Pfelgeest
reden om de vyf minuten, maar kon<en by
lange na niet de eindelooze massa belangstel
lenden, die op de Nassaukade by het Leidsche
Plein op een plaatsje wachtte, verwerken. De
politie had uitgebreide maatregelen genomen
om de verwachte drukte In een net van goed-
voorbereide maatregelen op te vangen. By de
brug van de Slotertrekvaart en op de kruispun
ten van den weg naar Schiphol, waren posten
uitgezet om de nooit eindigende auto-file in
goede banen te leiden. Zonder onderbreking
passeerde bijna vier uur lang een eindelooze
ry van wagens, geflankeerd door fietsers en
wandelaars. Vanaf vyf uur was het in Amster
dam vrijwel onmogelijk, een taxi te krygen.
Alles wat motorkracht en wielen had, rolde
in de richting Schiphol. Het laat zich begry-
pen, dat deze eindelooze stoet slechts in matig
tempo vorderde. Telkens moest men den voort
gang minderen, herhaalde malen stond men
minuten lang stil. Ook op en om het vlieg
veld waren uitgebreide maatregelen getroffen,
om de overstelpende massa belangstellenden
op de juiste wyze over de beschikbare plaats
ruimte te verdeelen. Hier heerschte al vroeg
een buitengewone drukte. Het stationsgebouw,
het restaurant en het hotel geleken reeds om
zeven uur gonzende bijenkorven; geen plaatsje
was onbezet.
Hoeveel menschen dezen avond op Schiphol
byeen waren, valt nauwelijks te gissen. 15000
alleen reeds passeerden de loketten. Stonden er
nog evenveel buiten langs het veld? Het aantal
auto's bedroeg 4000 uit alle deelen des lands,
waaronder tientallen bussen. Militaire politie,
Rijiksveldwacht en Amsterdamsche politie
handhaafden onder leiding van hoofdinspecteur
Joosten de orde. De verkeersregeling berustte
by inspecteur Bos van het verkeer. Ook hoofd
commissaris Versteeg was op het vliegveld aan
wezig.
Vele autoriteiten gaven door hun aanwezig
heid van hun belangstelling voor deze nationale
vlucht blyk. H. M. de Koningin was vertegen
woordigd door Jhr. van Kinschot, Z. K. H. Prins
Hendrik had bericht van verhindering gezon
den. Voorts waren daar de ministers Kalff en
de Wilde, burgemeester de Vlugt, ir. Damme
directeur-generaal der P.T.T., generaal Snijders,
voorzitter van het Comité „Vliegtocht Neder
land—Indië", luitenant-generaal Seyffardt, chef
van den generalen staf, de heer Wurfbain. voor
zitter, en de heer Enthoven, lid van den raad
van bestuur der K.L.M., de heer Walaardt Sa-
cré, vertegenwoordigende de Kon. Ned. Vereen,
voor Luchtvaart en de heer Vattier Kraane ais
vertegenwoordiger van de Fokkerfabrieken.
Het vliegveld en de terreinen daaromheen ga
ven twee uitersten te zien. Vóór het stations
gebouw dromde een duizendkoppige menigte
zamen; vóór de loketten, waar plaatsbewyzen
voor den paddock werden verkocht, vormden
zich lange rijen wachtenden. Venters gingen
rond met reepen en Pelikaanspeldjes. Het ge
heel bood een schouwspel, dat veel overeenkomst
vertoonde met het Stadionplein bij een inter
land-wedstrijd, alleen was de sfeer zooveel
merkwaardiger door het schemerdonker en
door de marschmuziek, die onophoudelijk uit de
luidsprekers over de hoofden der menigte werd
uitgestort. De stemming onder de wachtenden
liet niets te wenschen over. Er waren zelfs
groepjes, die spreekkoren aanhieven.
Een scherpe tegenstelling met dit levendig
tooneel vormde de duistere eenzaamheid van
het terrein, waarop in een wijden boog de mist-
bakens rood en wit in den nevel stonden te
staroogen.
Onophoudelijk kliefde het wolkenlicht waar
mede men op vyf meter precies de hoogte van
de wolkenlaag kan meten, de duisternis Een
fijne sneeuw zweefde nu en dan uit den don
keren hemel neder.
Boven de donkere vlakten van Noord-Frank-
ryk stormt intusschen de metalen vogei Noord
waarts, naar de haven vanwaar hy, nog geen
twee weken geleden, zyn glorietocht naar de
overzeesche Nederlanden begon....
Het „oor van Schiphol", de radiokamer van
de vlieghaven vangt achtereenvolgens rie be
richten op, die de positie van de „Pelikaan"
bepalen: 8.25 uur: St. Quentin, 9 uur; Brussel,
3.15 uur: Rotterdam.
De „Pelikaan" is Zaterdagavond te
10.-1 3 uur veilig op Schiphol geland.
De afstand Batavia-Amsterdam
werd afgelegd in I 00 uur en bijna
30 minuten, zoodat de „Pelikaan"
haar eigen record heeft verbeterd,
daar de heenreis werd volbracht in
1 00 uur en ruim 40 minuten.
