Post jager uit Indië vertrokken
Het schandaal van Bayonne
Het nieuws van heden
Defect aan benzineleiding noopte
eerst tot terugkeer
LIEFDADIGHEIDS-PREDICATIE
ZeerEerw. Heer J. Th. v. Bemmelen
1 - -
*ÈÊt
NA KORT OPONTHOUD
OPNIEUW GESTART
Regeering treft
geen schuld
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 6 JANUARI 1934
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Ondanks het nachtelijk uur waren
honderden bij het vertrek op
Tjililitan aanwezig
Ooggetuige verslag van
vertrek
De Postjager is na het vertrek
uit Tjililitan wegens een defect aan
de benzineleiding op het vliegveld
teruggekeerd.
BATAVIA, 6 Jan. (Aneta).
De Postjager is om 6 uur v.m.
(Java tijd) wederom vertrokken.
dat hij in een bevoorrechte positie verkeert,
daar hij de eerste inwoner van Ned. Indië is,
die Iwan oen Turk (nietwaar Oude Turk, je
luistert toch? voegt hij hieraan toe) en Soer
bij aankomst van de Pelikaan op Tjililltan
heeft geluk gewenscht ep hen nu ook monde
ling met de aankomst in Nederland kan ge-
lukwenschen.
Verlangen naar huis
DE VLUCHT VAN DEN POSTJAGER
nMl
Marconist van Straaten van den „Postjager" te Grottaglie bezig met het inladen van de
mailzakken met de 8000 briefkaarten met sympathiebetuigingen
Het ligt in het voornemen direct
naar Alorstar door te vliegen. Voor
dit doel is 360 liter benzine bijge
laden.
Voor vertrek gereed
De duistere praktijken van den
brutalen gentleman-oplichter
Stavisky
Tissier legt bekentenis af
Vlak voor het vertrek
Chautemps confereert
met Dalimier
Zal Dalimier aftreden?
Overstrooming in den
Oran je-V ri jstaat
Schade wordt op millioen
pond geschat
Vertrokken
Het lot der Bulgaren
Rusland bereid hen toe te laten
Spanje en het Vaticaan
Onderhandelingen over een
modus vivendi
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50
N.V. Gloeilampenfabriek „Radium"
IlllllllllllllllllllIlllllIllllllllllllllllllllllllli
Corruptie bij de Justitie
te Brussel
Vijf ambtenaren gearresteerd
Het Gran Chaco-con-
flict
Geen verlenging van den wapen-
stilstand
voor de Armen der
Parochie v. d. H. Ant. v. Padua, (Groenmarkt)
op ZONDAG 7 JANUARI a.s. onder alle H.H. Missen,
door den
Kapelaan te Delft.
HET ONGELUK IN DE NELSON-SCHACHT
Gezicht op de Nelson-schacht te Neudorf bij Ossegg (Tsjecho-Slowakije)waar
zich een vreeselijk mijnongeluk heeft afgespeeld
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18572
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Hij deelt vervolgens mede dat de Postjager
een mail meeneemt van 223 K.G. uit Batavia,
waarbij dan van Medan nog 17 K.G. zal wor
den bijgeladen.
Het aantal bezoekers wordt geschat op circa
1000 personen. Voor het bewaren van de orde
op het vliegveld zijn 200 militairen en een aan
tal politie-manschappen gerequireerd.
De hangar waarin de Postjager is opgebor
gen is nog op slot, zoodat op het beginpunt van
de langste luchtlijn ter wereld, wel 1000 men-
schen, doch geen enkel vliegtuig zichtbaar is
De technische kant van deze uitzending is
daar men door de uitzending van het vertrek
van de Pelikaan ervaring heeft opgedaan, nog
beter dan die welke bij die gelegenheid plaats
vond.
Vervolgens geeft spreker nog een uiteenzet
ting van de moeilijkheden, welke moesten wor
den opgelost met de antenne. Op de uitreis,
op welke 47 uur werd gevlogen, werden 48
kogeltjes verspeeld. De K.N.I.L.M. heeft ech
ter een prachtige nieuwe antenne ontworpen.
Spr. constateert nog, dat de hulp van de
K.L.M. en de K.N.I.L.M. voor de vlucht van
den Postjager van onschatbare waarde is ge
weest.
eerste vlucht op deze lijn met het snelste post
vliegtuig meemaakt.
Vervolgens geeft spreker het woord aan den
heer Van Baaien, lid van den Volksraad en
voorzitter van den Bond van Ned-Indische
Radio-Vereenigingen. Spreker brengt hulde aan
de P. T. T.-diensten in Indië en in Nederland
voor de verzorging van de uitzending van het
vertrek van de „Pelikaan" uit Batavia en de
aankomst van dit vliegtuig op Schiphol.
Indië en Nederland, aldus de heer Van Baa
ien, komen door deze uitzendingen dichter bij
elkaar, maar er moet een modus gevonden
worden waardoor het mogelijk wordt gemaakt
eikaars uitzendingen geregelder te relayeeren.
De heer Van der Hoek, resident van Batavia,
krijgt thans het woord, waarbij hij de beman
ning van den Postjager een voorspoedige reis
wenscht.
Dan voeren het woord de heeren Van Nauta
Lemke namens het hoofd der P. T. T., ir. C-
Hillen en De Boer, namens het Studie-Comité
Snelpost HollandIndië.
Vervolgens komt de vlieger Asjes voor de
microfoon. Hij zegt: „Wij zullen trachten van
deze reis te maken, wat wij kunnen, met het
voorbeeld voor oogen van de zoojuist voltooide
reis." Hij brengt dank aan allen, van wie hij
hulp ondervond, ook op den weg naar Indië.
Na den heer Asjes komt de heer Geysendorf-
fer aan het woord, die zegt: „Ik wordt gedwon
gen wat te zeggen en daarom moet ik wel. Ik
ben een slechte spreker en weet niets te zeg
gen. Wij verlangen in het vaderland terug te
zijn en wenschen onszelf een goede reis toe. Als
mijn familie zit te luisteren, kan ik ze zeggen,
dat ik op het oogenblik in goeden staat ben."
Een Indische ooggetuige vertelt over het
Vertrek van den „Postjager" het volgende:
Daar de aansluiting van Bandoeng met het
vliegveld Tjililitan om 7 uur (A. T.) nog niet
is tot stand gebracht, gebruikt de omroeper
van den P. T. T.-dienst den beschikbaren tijd,
om een uiteenzetting te geven van het radio-
omroep-wezen in Ned.-Indië. Terwijl hij nog
bezig is aan deze uiteenzetting, valt door
fading de stem van den spreker weg. Wanneer
deze weer hoorbaar wordt, vernemen wij, dat
hij bezig is de moeilijkheden te bespreken, welke
toet de antenne möesten worden opgelost.
Wanneer spreker met dit onderwerp gereed
ls, komt muziek door, welke afkomstig blijkt
van de Bataviasche Radio-vereeniging, zoodat
de verbinding met Tjililitan nog altijd niet heeft
plaats gehad.
Na deze muziek vertelt spreker van de proef
vlucht van den „Postjager", die boven Bandoeng
plaats vond. Hij deelde mede, dat het toestel
groote aandacht trok van het publiek, in ver
band met den nieuwen vorm van het vliegtuig
(intrekbaar landingsgestel, enz.) waarbij hij
hog de mededeeling doet, dat de revisie van het
toestel in de werkplaatsen op het vliegveld
Andir (het vliegveld van Bandoeng) op behoor
lijke wijze heeft plaats gehad, welke gelegen
heid tevens werd aangegrepen om nog eenige
Verbetering aan te brengen. Kleine gebreken,
■Welke op de uitreis van den „Postjager" waren
geconstateerd, werden weggenomen, zoodat on
danks den korten tijd, welke lag tusschen de
aankomst en het vertrek van den „Postjager",
toch het toestel geheel voor de reis gereed is.
Ook in verband met de laatste reden is het
vertrek naar Nederland 24 uur uitgesteld.
Het lag oorspronkelijk in de bedoeling, dat het
toestel in den nacht van Vrijdag op Zaterdag
1 uur v. m. Java-tijd, van Tjililitan zou ver
trekken en dan in één vlucht zou doorgaan
haar Alorstar. De hoeveelheid post, welke was
aangeboden ter verzending met deze extra-
vlucht, was echter zoo groot, dat het toestel
geen voldoende benzine kon medenemen, om
zonder tusschenlanding Alorstar te kunnen ha
len. Om deze reden werd besloten, dat te
Singapore een tusschenlanding zou worden ge
maakt. Hier moest het toestel echter bij dag
licht aankomen en dit vormde de reden, dat
het vertrek van Tjililitan twee uur werd ver
laat.
Nadat dit is medegedeeld volgt de overscha
keling naar het vliegveld Tjililitan, (het vlieg
veld van Batavia). Het is thans 7 uur 15 Am
sterdamsche tijd.
De Bataviasche Radio-Vereeniging kondigt
Zich thans, bij monde van den heer Reeder.
aan en deelt mede. dat de uitzending wordt
gere'ayeerd door verschillende Radio-vereeni-
gingen in Ned. Indië en de Hollandsche Om-
roepvereenigingen, door tusschenkomst van den
dienst der P T. T
Hierna deelt spreker mede, dat de uitzen
ding van de aankomst van het K.L.M.-vlieg
tuig de Pelikaan op Schiphol na zijn record-
Vlucht vanuit Batavia, woord voor woord te
volgen was. Spreker vroeg den luisteraars nog
rapporten van deze uitzending in te zenden
Nadat spieker dit verzoek heeft gedaan is
het woord aan den heer Zimmermann, die ook
het vertrek van de Pelikaan van Tjililitan
Voor den microfoon heeft „verslagen".
De heer Zimmermann constateert, dat voor
het vertrek van den Postjager niet zooveel
belangstelling bestaat als voor het vertrek van
de Pelikaan, maar spreker is er van overtuigd
dat dit te wijten is aan het late uur (half drie
fa nachts Java-tijd)
Spreker ls van meening, dat veel luisteraars
in Ned. Indië er de voorkeur aan geven de
uitzending thuis te volgen in badjas of kimo
no, in welke meening spreker wordt gesterkt
door het feit, dat in vele huizen nog licht
brandt.
De heer Zimmermann constateert vervolgens
Hü herinnert er aan, dat de K. L. M. tot dus
ver reeds ruim 160 geslaagde vluchten naar
Indië heeft georganiseerd en daarbij een schat
van ervaring heeft opgedaan. Hij brengt hier
voor den heer Plesman, die, naar hij hoopt,
niet luistert, hulde. Spreker vertelt vervolgens
een en ander uit de geschiedenis van de Indië-
vluchten. Hij wijst op het feit, dat de heer
Geysendorffer, die de eerste retourvlucht Am
sterdamBatavia meemaakte, thans ook de
Het parket van Lyon heeft zijn onderzoek
voortgezet inzake de bankkrach van Bayonne,
waarin de Rus Stavisky de brutale hoofdrol
speelde en waarin voor ongeveer 400 millioen
frank verduisteringen werden gepleegd.
De op de markt gebrachte obligaties, voor
een respectievelijk bedrag van 125 tot 150 dui
zend frank, werden door de makelaars opnieuw
verkocht voor den spotprijs van 475 tot 500 fr.
Een der makelaars is in arrest gesteld.
Alexander Stavisky, die zich graag „Arsène
Lupin" noemde, bezat een knap verstand en
had een zeer voornaam voorkomen, dat on
willekeurig vertrouwen inboezemde. Maar bo
venal was hij een stoutmoedig, vooruitstrevend
durver, die geen middelen ontzag tot het be
reiken van zijn doel. In het begin van den oor
log was hij bestuurder van de „Cadet Roussel"
en verwierf later het alleenrecht op de exploi
tatie, aldus de Brusselsche „Standaard" van
het besproken dagblad van den Eiffeltoren.
Ook rijke dames kwamen onweerstaanbaar
onder zijn invloed, en dit was voor hem een
flinke gelegenheid haar groote sommen gelds
af te persen. Dit alles liet hem toe zeer goede
zaakjes te ondernemen, doch zijn oneerlijk
heid speelde hem, niettegenstaande al zijn lis
ten, kwade parten, zoodat hij in de jaren 1926
—1928 in de gevangenis werd opgesloten.
Nauwelijks werd hij in voorloopige vrijheid
gesteld of hij richtte een juwelierszaak op en
een bank van leening, te Parijs-Plage. Biarritz
en Cannes, die ten minste wettelijk in orde
De heer Van Straaten, marconist, spreekt
enkele woorden van afscheid, kort maar krach
tig, in den trant van zijn collega Van Beuke
ring ter gelegenheid van de aankomst van de
„Pelikaan" op Schiphol.
Vervolgens wenscht de heer Wichers, adju
dant van den Commandant van de Zeemacht in
Ned.-Indië, namens Vice-Admiraal Osten, den
heer Asjes en de bemanning van den Postjager
een behouden overtocht.
De heer Zimmerman vertelt (wat trouwens
ook aan de kreten van het publiek te hooren
schenen te zijn. Maar de beheerder van 't Huis
te Cannes vluchtte met juweelen voor 'n waar
de van meer dan één millioen. De bedrogen
bedrieger stond machteloos, daar zijn oneerlijke
vertrouwensman bij een aanklacht heel wat
ongure zaakjes zou aan het licht brengen.
Ofschoon Stavisky om zijn groote rijkdom
men zeer werd gevleid en geëerd had hij ech
ter vele vijanden, zoodat hij verplicht was een
lijfwacht van boksers en worstelaars te zijner
bescherming op te richten.
Het schoone leventje bleef duren.... Sta
visky werd ten koste van veel geld, exploitant
eener prachtige Parijsche music-hall, en stelde
een vreemde vedette in de gelegenheidgroote
beroemdheid te verwerven. Dit deed hij naar
het schijnt om in de gunst te komen van een
vreemd gezant, wiens hulp hij behoefde voor
een uitgebreide financieele operatie, van inter
nationalen omvang, die hem meer dan 100 mil
lioen zou opbrengen. Gelukkig werd de listig-
aard bijtijds gestraft, zoodat een denkelijk nog
grootere financieele krach, dan deze van
Bayonne, werd vermeden.
PARIJS, 5 Jan. Uit Bayonne wordt gemeld,
dat de directeur van de Crédit Municipal de
Bayonne, Tissier, tijdens het hem heden afge
nomen verhoor een volledige bekentenis heeft
afgelegd en een uiteenzetting heeft gegeven
van de bedriegerij, waaraan hij zich als me
deplichtige heeft schuldig gemaakt.
is) dat er een vroolijke stemming begint vaar
dig te worden over het publiek. Er wordt met
gulle hand champagne geschonken en men gaat
zich verdringen voor het toestel. Er wordt ge
zongen van „Houdt er den moed maar in" en
overal weerklinkt „Prosit die Gemütlichkeit"
De spanning neemt toe. Over 5 minuten zal
de Postjager vertrekken.
Men hoort roepen: „Awas, tida bisa begitoe!"
(Pas op, dat gaat zoo niet!) en daarna wordt
de uitzending even onderbroken, omdat de mi
crofoon moet worden verplaatst.
Even later is de microfoon vlak voor den in
gang van den Postjager opgesteld. Men hoort
„hoera" roepen en de omroeper deelt mede,
hoe de leden van de bemanning door het nau
we deurtje naar binnen wippen. Hij spreekt de
hoop uit, dat ze er eerstdaags bij hun aan
komst in Amsterdam even vroolijk uitwippen.
Nadat nog even onderzocht is, of er geen ver
stekeling aan boord is, wordt de rechtermotor
aangeslagen. Geysendorffer zit aan het stuur.
De middenmotor wordt vervolgens in werking
gebracht. Als de linkermotor (waar de micro
foon het dichtst bij staat) begint te draaien
wordt het lawaai oorverdoovend. De belangstel
lenden maken zich uit de voeten. Een storm
wind waait achter het toestel.
De lucht is licht bewolkt, zoodat het toestel
na den start nog lang zal kunnen worden nage
oogd.
De motoren draaien goed. Het is nu 3 uur 3
(6 Jan.) Indische tijd en 19 uur 53 (5 Jan.)
Hollandsche tijd.
De lampen in de cabine van den Postjager
branden. Langzamerhand komt, onder oorver
doovend gejuich van de aanwezigen, het toestel
in beweging, doch staat tot teleurstelling van
het publiek, even later weer stil.
Doch dan zet de Postjager zich weer in bewe
ging, verlaat het cementen platform en taxiet
langzaam naar de startbaan.
Op dit oogenblik is het geluid van de moto-
Minister-president Chautemps heeft vandaag
een langdurig onderhoud gehad met den minis
ter van koloniën, Dalimier, wiens naam was
Benoemd in verband met de financieele schan
dalen van Bayonne.
Minister-president Chautemps heeft verklaard
dat Dalimier hem de verzekering heeft ge
geven dat hij nimmer den internationalen be
drieger Stavisky heeft ontmoet en dat tiij van
diens bestaan pas heeft vernomen op den dag,
dat het schandaal van Bayonne is bekend ge
worden.
De onderstelling, dat de internationale bedrie
ger Stavisky van Bayonne op weg is naar
Zuid-Amerika, schijnt bevestigd te worden.
Per radio werd dén zich op zee bevindenden
schepen medegedeeld, dat men Stavisky even
tueel niet van boord mocht laten gaan.
Chautemps heeft Vrijdagavond een onder
houd gehad met den President der Republiek.
Vermoedelijk heeft hij de maatregelen bespro
ken, die in verband met de krach van Bayonne
genomen moeten worden.
Hedenavond laat vertoefde Dalimier bij den
premier.
In goed ingelichte kringen rekent men op
zijn aftreden.
KAAPSTAD, 5 Jan. (Reuter) De Oranje Vrij
staat wordt met groote vernieling bedreigd
door een ongekend groote overstrooming. Hon
denden menschen moesten hun woonsteden
verlaten. De schade wordt geraamd op ruim
1% millioen pond. De Oranjerivier is door de
zware regeubuien sterk gewassen; de irrigatie-
werken zijn vernield. Honderden stuks vee zijn
verdronken en de meeste boeren langs de ri
vier hebben alles verloren. Het Zuidwestelijk
deel is volkomen geïsoleerd.
ren bijna niet meer te hooren. Het is thans
3.08 Javatijd (19.58 Amsterdamsche tijd).
Om 3 uur 11 Javatijd (20.01 Amsterdamsche
tjjd) is de Postjager los en is meteen over de
boomen van Meester-Cornelis verdwenen.
Niemand van de op het vliegveld aanwezigen
ziet het toestel meer. Iedereen is verbaasd som
migen zelfs teleurgesteld, dat het vliegtuig niet
nog even terugkomt boven Tjililitan. Men blijft
wachten. Daar wordt in de verte een licht van
den Postjager zichtbaar. De motoren zijn ech
ter niet te hooren. De snelheid van het vlieg
tuig is een sensatie. Komt het nog terug of niet?
Iedereen wacht in spanning. Er hangt een min
of meer gedrukte stemming.
Het publiek begint vervolgens teleurgesteld
het vliegveld te verlaten, maar de laiidingsver-
lichting van het vliegveld brandt nog. Het hek-
licht van den Postjager is nog steeds te zien.
De hoogte wordt getaxeerd op ongeveer 400 M.
De omroeper zegt, dat men nog even wacht,
of er bericht komt dat de Postjager Batavia is
gepasseerd. Er komt een bericht binnen dat het
toestel boven Batavia-Centrum heeft gecirkeld.
Er is nog een klein stipje in de lucht te zien.
Dan is ook dat verdwenen.
De groote reis van den Postjager naar Neder
land is geruischloos begonnen!
BERLIJN, 5 Jan. (Reuter.) Alleen de regee
ringen van Cechoslovakije en de Sovjet-Unie
hebben tot dusver de ryksregeering antwoord
verstrekt op haar vraag, of zjj bereid zijn de
drie door het hooggerechtshof van Leipzig vrij
gesproken Bulgaren toe te laten.
De regeering te Praag heeft geantwoord, dat
Zij weigert de Bulgaren toe te laten.
De Russische regeering heeft echter mede
gedeeld volstrekt geen bezwaar tegen toelating
der Bulgaren te hebben.
Indien de Bulgaren naar Sovjet-Rusland ko
men. zouden zij daarheen reizen of we! door
Polen, waartoe een Poolsch visum noodig is.
of direct per schip naar Leningrad, of per vlieg
tuig via Kowno.
De Rjjksregeering overweegt thans het aan
bod der regeering te Moscou.
MADRID, 5 Jan. (Reuter.) Uit betrouwbare
bron wordt gemeld, dat de regeering den mi
nister van Buitenlandsche Zaken opdracht heeft
gegeven naar Rome te gaan. om onderhande
lingen aan te knoopen over een modus vivendi
met het Vaticaan.
INGEDIEND ZIJN WETSVOORSTELLEN IN
VERBAND MET DE INSTELLING VAN HET
LANDBOUW-CRISISFONDS.
Corruptie-affaire aan het ministerie van jus
titie te Brussel. Vijf ambtenaren gearresteerd-
Het schandaal te Bayonne; Chautemps confe
reert met Dalimier.
Wetsvoorstel tot uitbreiding' van Oud-Beijer-
Iand.
Standpunt van den Minister van Justitie ten
aanzien van de executie voor tuinders-
De „Postjager" is naar Nederland vertrokken.
Te Oud-Beijerland is een kassier gearresteerd,
verdacht van verduistering.
O
Het WeeriiMiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
H Verwachting: Meest matige, later wel-
licht toenemende Westelijke tot Zuidelij-
H ken wind, toenemende bewolking, toene-
mende kans op regen, temperatuur om
H 't vriespunt, overdag zacht.
H Verdere vooruitzichten: toenemende
S kans op regen.
BRUSSEL, 5 Jan. (Reuter). Een onder
directeur van het ministerie van Justitie, belast
met de behandeling van verzoeken om gratie
en een adjunct-secretaris van het parket te
Brussel zfjn gearresteerd.
Het parket had vernomen, dat zekere personen
sommen gelds hadden aangeboden voor het ver
krijgen van voorwaardelijke in vrijheidsstelling,
en dat als gevolg daarvan aan hun verzoek was
voldaan.
In verband hiermede heeft het parket een
onderzoek ingesteld, hetwelk tot deze twee ar
restaties leidde.
Nader wordt gemeld, dat in verband met dit
nieuwe schandaal nog drie personen zijn gear
resteerd.
BUENOS-AIRES, 5 Jan. (Reuter.) In ver
band met de eischen van Paraguay acnt men
de mogelijkheid buiten gesloten, dat de wapen
stilstand In het Gran-Chaco-conflict, die op
6 Jan. te middernacht afloopt, verlengd zal
worden.
Stand op Zaterdag 9 uur v.m.: 755
Vorige stand: 762