Wte teut is et éénl!! DetttoMaal Stavisky valt de politie in handen I Dollfuss dreigt Navolgers van Hitler.... in Parijs Het nieuws van heden 1 IN CHAMONIX ONTDEKT WAT IS „FRANCISME"? PANIEK OP JAPANSCH STATION DE BAROMETER Hij maakt door zelfmoord een einde aan zijn leven VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DINSDAG 9 JANUARI 1934 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Dalimier afgetreden 41 JAAR GELEDEN w m m mm* m tm vw»wi In Januari 1893, dus juist 41 jaar geleden, werd Ossegg eveneens door een mijnramp getroffen. Op het kerkhof herinnert boven afgebeelde steen aan dat ongeluk De wijzigingen in het Fransche kabinet Action Franqaise in actie Een verkeerde te Stockholm De herstelbeweging in de Ver. Staten 1.800.000 werkloozen weer aan den arbeid Het Het vrijwillige weercorps opge roepen om te helpen de nazi's te bestrijden Oproep aan het volk ALS HET 1JSSELMEER OPENGEBROKEN MOET WORDEN GRIEKSCH BEZOEK De Grieksche minister van Buitenlandsche Zaken, Maximos (links), bracht met zijn echtgenoote een bezoek aan Rome en werd door Mussolini ontvangen De Ijsbeerbaant een weg voor het stoomschip „lJsseV De Duitsche schulden Mgr. Testa terug uit het Saargebied Tegen communisme en liberaal kapitalisme, vóór den corpo ratieven Franschen Staat De Geest van Verdun Woensdag op Schiphol? De „Postjager" wordt vanavond te Athene en morgen te Amster dam verwacht Basra gepasseerd Na de mijnramp in Bohemen Bijzetting van dertien slachtoffers; een minuut stilte te Praag Corporaties in Italië Evangelische kerkstrijd DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN Bij vertrek van jonge matrozen, 71 dooden en 56 gewonden Engeland en Amerika Trojanofski bij Roose velt CENT- L. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARCANC No. 18574 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek PARIJS, 8 Jan. De gentleman- oplichter Stavisky, de hoofdpersoon in het omvangrijke bankschandaal van Bayonne, heeft heden in een door hem te Chamonix gehuurde villa een poging tot zelfmoord ge pleegd. Zondag was men Stavisky in de buurt van Chamonix op het spoor gekomen. De Parijsche politiecommissarissen konden vandaag de villa ontdekken, waar de oplichter verblijf hield Maandagmiddag vervoegden eenige politie ambtenaren zich in de villa. Zij probeerden vergeefs zich toegang te verschaffen. Nadat zij eenige malen hadden geklopt, hoorden zij plot seling een schot vallen. Toen zij de deur for ceerden, vonden zij Stavisky met eeri hoofd wonde bewusteloos op den vloer liggen, zijn toe stand is hopeloos. Hij is volslagen bewusteloos en wordt als verloren beschouwd. Een genees heer stelde vast dat de kogel dwars door het hoofd was gegaan; hü gaf den ongelukkige nog slechts enkele uren van leven. Van het drama waren getuigen de eigenlijke huurder van de villa, een zekere Henri Voix, die reeds meermalen met de politie in aanraking is gekomen, en een 27-jarige ongehuwde dame, Lucette Alberas geheeten. Deze twee personen hebben Stavisky op zijn vlucht uit Parijs ver gezeld. PARIJS, 9 Jan. (Reuter) Stavisky is in den afgeloopen nacht aan de ernstige verwon ding, die hij zich zelf met de revolver had toegebracht, overleden. Toen de gearresteerde directeur van de „Crédit Municipal de Bayonne" Tissier, in de gevangenis van de zelfmoordpoging van Sta visky hoorde, zou hij uitgeroepen hebben: „Dat is onmogelijk. Een man als Stavisky doet geen zelfmoord." Ook de advocaat van Tissier deelt deze opvatting en wacht het justitieel-genees- kundige onderzoek af. Het bericht van de zelfmoordpoging wordt lang niet overal geloofd. In vele kringen spreekt men heimelijk, doch ook openlijk over een manoeuvre van de politie, die naar men beweert, een voor vele per sonen compromitteerenden man heeft wil len laten verdwijnen. Vooral de Socialistische „Populaire" en de Communistische „Humanité" spreken zich openlijk in dien zin uit. Deze bladen beweren o.a. dat Stavisky ook als politiespion heeft ge werkt en dientengevolge van zeer veel op de hoogtte was. Thans, nu hij gevaarlijk werd, wilde men hem echter uit den weg ruimen. Er wordt zelfs beweerd, dat twee politie-beamb- ten een geheime opdracht zouden hebben ge had Stavisky onschadelijk te maken. De „Po pulaire" schrijft: „Zooals de zelfmoord van Baron Reinac het Panama-schandaal niet heeft verhinderd en evenals de zelfmoord van overste Henry de Dreyfus-affaire niet kon verbergen, evenmin mag ook de zg. zelfmoord van Sta visky het schandaal van Bayonne verhullen." PARIJS, 8 Jan. (Reuter) De minister van Handel, Laurent Eynac, heeft in overleg met minister-president Chautemps besloten om de algemeene inspectie der regeeringsdiensten last te geven tot instelling van een onderzoek naar de wijze, waarop de operaties van de Bank van Leening te Bayonne door de verschillende regee- ringsorganen werden gecontroleerd. Men hoopt aldus te kunnen vaststellen wie er aansprakelijk voor is, dat de knoeierijen zoo lang konden duren. Hedenmiddag manifesteerden voor het paleis van Justitie verscheidene personen, die trans paranten droegen met opschriften, die op het schandaal betrekking hadden. Ze werden uit eengedreven; drie hunner werden in hechtenis genomen. Toen de Parijsche prefect van politie Chiappe, die te Bayonne een onderzoek heeft ingesteld, hedenmiddag te Parijs terug kwam, verklaarde hij op het station, dat de politie Stavisky reeds meer dan 10 jaar in het oog hield en dat deze controle soms zoo strenge vormen aannam, dat Stavisky zich nog onlangs bij hem daarover had beklaagd. In de heden gehouden ministerraad vergaar de minister-president Chautemps, dat hij een aantal maatregelen in voorbereiding heeft ter bestrijding en voorkoming van zaken als de Bayonne-affaire. Verder zal zonder aanzien des persoons een onderzoek naar deze zaak worden ingesteld. Minister Dalimier verklaarde nogmaals te goeder trouw te hebben gehandeld, hetgeen volgens hem aan de hand van documenten was bewezen. De huidige minister van Handel, La- moureux, bevestigde deze verklaringen. Chautemps verklaarde hierop in de goede trouw van Dalimier te gelooven, waarbij de andere ministers zich aansloten. Dit zal naar som migen vermoeden het Dalimier gemakkelijker maken, wellicht morgen zijn ontslag in te die nen. Nader seint Havas, dat minister Dalimier zijn ontslag heeft genomen. Minister-president Chautemps heeft het ont slag aangenomen. PARIJS, 8 Jan, (V. D.) In het demissie- schrijven, dat de minister van koloniën, Dali mier, Maandagavond aan minister-president Chautemps gericht heeft, verwijst Dalimier naar de met algemeene stemmen gegeven be vestiging die de kabinetsraad heeft gegeven van de correctheid van zijn houding en stelt in het licht, dat hem in deze geheele aangelegenheid geen verwijten kunnen worden gedaan. „Ik bied u aldus vervolgt dan het schrijven mijn aftreden aan. Ik wil niet het risico op mij nemen, dat mijn handeling als minister van ar beid in 1932 op onrechtvaardige wijze uwe hui dige regeering tot verwijt zou kunnen worden gemaakt. Ik stel er prijs op opnieuw vast te stellen, dat gij op geen enkel oogenblik mijn aftreden geëischt hebt." In het antwoord van Chautemps heet het o.a.: „Gü zijt van meening, dat gij na volkomen décharge van uwe eventueele moreele verant woordelijkheid uwe politieke vrijheid moet her nemen teneinde u te verdedigen tegen onrecht vaardige aanvallen. Ik kan mij, onder betuiging van spijt over uw besluit, slechts buigen voor uwe motieven en ik verzeker u nogmaals van mijn vriendschappelijke achting. Algemeen gelooft men, dat de vacature ont staan door het aftreden van den Minister van Koloniën Dalimier, zal worden bezet door den tegenwoordigen Minister van Arbeid Lamou- reux, terwijl de Minister voor de Koopvaardij, Frot, Minister van Arbeid zal worden en zelf zal worden vervangen door den tegenwoordigen onderstaatssecretaris van het Ministerie van Binnenlandsche Zaken Bertrand. De „Petit Parisien" acht de mogelijkheid van belangrijke wijzigingen in het Kabinet nog niet geheel uitgesloten en spreekt in dit verband wederom van de overname van de portefeuille van Buitenlandsche Zaken door Herriot. De Royalistische „Action Frangaise" roept haar aanhangers op, hedenmiddag in groote massa's naar het Kamergebouw te trekken, en tegen de Stavisky-affaire te protesteeren onder de leuzen: „Weg met de zwendelaars", „Weg met de moordenaars", „Wij eischen gerechtig heid en fatsoen". De „Echo de Paris" meldt uit Madrid, dat Stavisky in Juli 1932 ook in Spanje een groote zwendelaffaire tot stand had willen brengen. Zijn plan was gereed om met behulp van eenige invloedrijke personen te Madrid een landbouwcredietbank op tei richten met een kapitaal van 500 millioen peseta's. Zijn eigen aandeel zou 50 millioen bedragen. De contrac ten waren reeds gereed, toen een lid van den Raad van Beheer door een uitlating van Sta visky argwaan kreeg en eischte, dat Stavisky onmiddellijk zijn aandeel in het stichtingskapi taal zou deponeeren. -Stavisky was daarop ver dwenen en men had hem nooit meer terug gezien. STOCKHOLM, 8 Jan. (Reuter). De politie van Stockholm onderwierp Zaterdag een zaken man, die met een valschen pas in een hotel was afgestapt, aan een langdurig verhoor, daar zij meende met Stavisky te doen te hebben. De man dreigde de zaak langs diplomatieken weg te laten herstellen. Tenslotte blees: hij iemand te zijn, die voor zaken in Stockholm moest zijn. WASHINGTON, 8 Jan. Sedert den aanvang van Roosevelts wederopbouwveldtocht hebben volgens een rapport van de Amerikaansche vak- vereenigingen 1.800.000 werkloozen weer werk gevondn. 4.600.000 worden voorloopig met open bare werken en in de bosschen te werk gesteld. De werkweek is gemiddeld met 4% uur vermin derd. De loonen zijn met 5K pCt." gestegen. Dit vakvereenigingsrapport beoordeelt de perspec tieven gunstiger dan het vorig jaar. Het rapport wijst er echter op, dat de tot dus verre behaalde vooruitgang door een inflatie wer te niet zou worden gedaan. Verwachting: Meest matige, wellicht toenemende Zuidelijke tot Zuid-Westelij- jH II ken wind, zwaar bewolkt tot betrokken, waarschijnlijk eenige regen, iets kouder, vooral des nachts. H Hoogste barometerstand: 773.7 te Miin- chen. Laagste barometerstand: 729.2 te Vest- j= manoer. Zon op 8.09 - onder 4.05 - Licht op 4.35 15 Januari N. M. illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli WEENEN, 8 Jan. (D.N.B.) Onder voor zitterschap van Bondskanselier Dollfuss kwam hedenmiddag het kabinet in buitengewone zit ting bijeen voor het nemen van maatregelen tegen de groeiende nationaal-socialistische be weging in Oostenrijk. Besloten werd een oproep der regeering aan 't Oostenrijksche volk te pu- bljceeren. De pers zal verplicht worden dezen oproep af te drukken. Aan het kabinet werd, naar officieel wordt medegedeeld, een rapport voorgelegd over de den laatsten tijd verscherpte en klaarblijkelijk ge organiseerde terroristische actie der nationaal- socialisten, welke met vele daden van geweld ge paard ging. De hierdoor noodzakelijk geworden maatre gelen werden door de vergaderde ministers een stemmig goedgekeurd. In den oproep aan het Oostenrijksche volk wordt gezegd, dat de regeering nog altijd hoopt, dat het gezond verstand de overhand zou be halen op den waanzin en dat in verband daar mede haar maatregelen tot heden niet zeer scherp waren. Het was ook hierom, dat men voor de feesten van Kerstmis en Nieuwjaar zoo velen in vrijheid stelde. De regeering is in haar verwachtingen echter diep telerugesteld. De laatste dagen hebben er in Oostenrijk 140 aanslagen met ontplofbare stoffen plaats gehad. De regeering is besloten met alle haar ten dien ste staande middelen aan deze terreur voor eens en voor altijd een einde te maken. Sterke afdeelingen van het vrijwillige weer korps zullen te zamen met politie en gendarme rie paal en perk stellen aan dit misdadig streven De „Politische Korrespondenz" heeft op deze verordening een commentaar uitgegeven, het welk eveneens door alle bladen moet worden afgedrukt. LONDEN, 8 Jan. (Reuter). De Bank van En geland heeft bericht ontvangen van de Reichs- bank, waarin wordt medegedeeld, dat de Zwit- sersche en Nederlandsche regeexing hebben ver zocht een afzonderlijke regeling inzake de Duit sche betalingen te sluiten. De Duitsche minis ter van economische zaken heeft besloten, de crediteuren in de gelegenheid te stellen hun houding te bepalen en noodigt derhalve de ver tegenwoordiger van de schuldeischers uit tot een conferentie te Berlijn op 22 Januari. ROME, 8 Jan. (V. D.) Mgr. Testa is terug gekeerd uit het Saargebied, waarheen hij zich had begeven met het doel een onderzoek in te stellen naar de politieke en religieuse situatie al daar. Mgr. Testa is door Z. H. den Paus ont vangen, dien hij rapport uitbracht van zijn missie. PARIJS, Januari Parijs zag in November alweer een nieuwe politieke partij geboren worden. Op zich zelf zegt dit feit niet veel, maar de nieuwe partij is anders dan de andere. Zij stelt zich niet meer of minder ten doel dan een nationale revolutie te ontketenen. Het programma dezer nieuwe politieke groep loopt in vele opzichten parallel met het pro gramma der fascisten en nationaal-socialisten, en ook uiterlijk vertoont deze beweging over eenkomst met fascistische en nationaal-socialis tische organisaties; zoo dragen de leden een uniform en hebben zij een bizonderen groet. De leiders dezer nieuwe party zyn voorna melijk oud-stryders, die ontevreden zyn over de huidige politieke en sociale verhoudingen. De groep beschikt reeds over een eigen orgaan dat den naam draagt van „Le Francisme". De beginselverklaring zegt dat de „Francisten" zich voorstellen het nationaal bewustzijn der Franschen te bevorderen en te verdedigen. Het „Francisme" wordt door de leiders aldus omschreven: „Francisme" is mysticisme, het ongeduldig ijveren der jeugd tegen het verval van het gezag, weeropwekking van den nationalen wil en van de nationale geestdrift. „Fran cisme" is niet de zaak van een politieke partij of van een sociale klasse. Het „Fran cisme" jjvert voor het algemeen welzijn, voor het behoud van het vaderland en voor de stoffelijke welvaart van iederen werken den burger." Het programma dat de „Francisten" hopen te verwezenlijken, omvat voornamelijk deze punten: ten eerste, uitschakeling van al die kringen welke, naar de meening der nieuwe groep, op kosten van de natie leven en overgave van de macht aan jonge menschen, die met den geest van Verdun en van de Marne vervuld zyn; ten tweede, afschaffing van het parlement; ten derde, saneering van de sociale misstan den, welke den groei van het communisme be vorderen, alsook de daadwerkelijke bestrijding van het communisme en het marxisme in het algemeen; ten vierde, bevrijding van den arbeid van het liberaal kapitalisme, door hiervoor een cor poratieve organisatie in de plaat te stellen; ten vijfde, wijziging van de grondwet; de tegenwoordige Fransche regeeringsmethoden moeten wijken voor een regeeringsapparaat. dat in vele opzichten overeenkomt met de orga nisatie van den Italiaanschen fascistischen staat. De leiders van het „Francisme" zijn Marcel Bucard, van boeren afkomst en officier in het Legioen van Eer, tijdens den Wereldoorlog drie malen gewond; Paul Lafitte, de zoon van een soldaat, nam eveneens deel aan den Wereld oorlog en verdiende tal van onderscheidingen; en Lhérault, uit een eenvoudig arbeidersgezin en ridder in het Legioen van Eer. Het uniform der „Francisten" bestaat uit een baskische muts, een blauw hemd, een licht blauwe das en een blauwe broek. De party is verdeeld in „plialanxen". De le den van dertig jaren en ouder heeten „Légion- nairs", de anderen worden „Gardisten" genoemd De leden der party die krachtens hun beroep of om andere redenen niet actief werkzaam kunnen zyn in de party, worden in een „réserve" verzameld. (United Press Nadruk verboden) Het Studie-comité Snelpost Ne derlandIndië deelt ons mede, dat ,,de Postjager" Maandag te 12.08 (Greenwich tijd) te Karachi is aan gekomen en om 12.00 's nachts (Greenwich tijd) weer vertrokken. Hedenavond verwacht men het toestel te Athene, waarna het vrij wel zeker is dat „de Postjager" Woensdag op Schiphol aankomt. Het Studiecomité Snelpost NederlandIndië deelt aan Aneta-Vaz Dias mede, dat volgens te legrafisch ontvangen berichten uit Damascus de „Postjager" hedenmorgen negen uur (Green wicht tyd) Basra verwacht werd. PRAAG, 8 Jan. Maandagmiddag werden on der enorme belangstelling de dertien geborgen dooden van de mynramp van Osek ten grave gedragen. De kisten waren opgebaard op het marktplein, vanwaar de stoet zich naar de be graafplaats begaf. Duizenden waren per extra- trein naar Osek samengestroomd. Alle zaken waren ten teeken van rouw gesloten. Een uur lang klonken de sirenes van de fabrieken en mynen. De latarens op de pleinen en in de straten waren aangestoken. De kisten werden bygezet in acht verschillende graven. Te Praag zijn eveneens ten teeken van rouw de straatlantarens gedurende een uur erlicht geweest, terwijl vanmiddag om drie uur het verkeer gedurende een minuut werd stilgelegd. De voetgangers bleven blootshoofds op hun plaats staan. In de mynen van Noord-West- Bohemen werd Maandag ten teeken van rouw niet gewerkt. Het aantal nabestaanden van de 142 veronge lukte arbeiders bedraagt 126 weduwen en 194 kinderen. Totdusver zyn 2 millioen Tsjechische kronen aan giften voor hen binnengekomen. Van de omgekomen mynwerkers was de jongste 21, de oudste 55 jaar. OSEK, 8 Jan. (Reuter) Behalve directeur Loecker zyn ook de bedrijfsdirecteur Kaük, drie ingenieurs en twee mynopzichters gearresteerd. ROME, 8 Jan. (V.D.) Mussolini heeft van middag bij het bureau van den Senaat het wets ontwerp ingediend strekkende tot de instelling van corporaties. De president van den Senaat verklaarde dat de leden der commissie, welke belast wordt met het onderzoek naar het ontwerp, hun taak met nauwgezetheid zullen vervullen om mede te wer ken aan de verwezenlyking van een der grootste hervormingen van het fascistische regiem. BERLIJN, 8 Jan. (V.D.) De stryd tusschen de orthodoxe Duitsche geestelykheid en de ex treme nat.-soc. invloeden in de Evangelische Kerk heeft gisteren een hoogtepunt bereikt Honderden gematigde predikanten hebben Zondag openlijk den handschoen toegeworpen aan Rijksbisschop Mueller door het van den kansel voorlezen van een manifest, waarin ge protesteerd wordt tegen zijn „dictatorschap en incompetentie". In een Zaterdag uitgevaardigde order verbood Ryksbisschop Mueller de bespreking op den kansel van politieke kwesties en, aangezien men aanneemt, dat dit bevel op wensch van Hitier is gegeven, beschouwt men algemeen het voor lezen van het manifest als een opstaan tegen den rykskanselier zelf. In het manifest wordt er op gewezen, dat het Evangelie in het grootste gevaar verkeert. Stavisky, de oplichter van Bayonne, in handen der politie gevallen, maakte door zelfmoord een einde aan zijn leven. Minister Dalimier afgetreden. Navolgers van Hitler in Parys. 71 dooden bij een paniek op Japansch station. De Promotie van Pater Bon. Kruitwagen O.F.M. aan de Universiteit van Amsterdam. Gelijkluidende bepalingen voor Rijks-, provin ciale- en gemeente-ambtenaren. i Ministerieel schrijven betreffende cultureele ar beid en werkloosheid. Pleidooien voor de Haagsche rechtbank in de procedure tegen de Koninklijke inzake de goud clausule. De fraude te Hoogkarspel. Ontsporing bij het station Delftsche Poort te Rotterdam. De „Postjager" wordt vanavond te Athene en morgen op Schiphol verwacht. Man doodgeslagen te Alkmaar. O TOKIO, 8 Jan. (Reuter) Niet minder dan 71 personen zyn gedood en 56 gewond bij een paniek op het station te Kyoto, van waar een aantal jonge matrozen vertrok. In het gedrang vielen enkele personen, waar door de paniek ontstond. Velen werden on der den voet geloopen en verstikt WASHINGTON, 8 Jan. (Reuter). Tusschen Engeland en Amerika is overeengekomen, dat de invoer van Amerikaansch varkensvleesch zal worden uitgebreid met een hoeveelheid ter waarde van een millioen dollar, terwijl het aan Engeland toegekende contingent aan alcoho lische dranken, dat in Amerika moge worden in gevoerd, wordt verdubbeld. Dit contingent be droeg 607.000 gallons. WASHINGTON, 9 Jan. (Reuter). Gisteren heeft president Roosevelt den eersten Sovjet- Russischen gezant te Washington, Trojanofski, ter overhandiging van diens geloofsbrieven, ont vangen. Dit heeft de aandaent getrokken, daar 't anders niet gebruikelyk is, dat een gezant zoo spoedig na zijn aankomst zyn geloofsbrieven overhandigt. President Roosevelt noemde het bezoek van Trojanofski den grondslag voor het tot stand- komen *van vriendschappelyke betrekkingen en van nauwe samenwerking tusschen de beide staten. Over de oplossing van het vraagstuk der Rus sische schulden aan Amerika zal binnenkort door het Amerikaansche ministerie van Buiten landsche Zaken met Trojanofski worden be raadslaagd. Breit met Kaans Wol iet bespaart U er vele. GENCRONJESTR. 129 S P.WO UDERSTR. 72 Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 764 Vorige stand: 758

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1