Auto's rijden naar Huize Doorn VERDRAG TUSSCHEN POLEN EN DUITSCHLAND C Na de aardbeving in Indië Het nieuws van heden OP DEN V00RA VOND VAN 27 JANUARI DE EVANGELISCHE KERK IN DUITSCHLAND TIEN-JARIG BESTAND Dreigende crisis te Parijs DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 -TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling ZATERDAG 27 JANUARI 1934 DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Prinsen, vorsten, groothertogen graven: namen met eens een sprookjesachtigen glans Nu een kaartje op de kamerdeur naast ons Hooge gasten, klinkende namen De keizer verwelkomt Ex-keizer Wilhelm in jongere jaren Er is geen mazzel te maken Zoo zal het feest zijn Onderscheid ingen EEUWFEEST FELIX DAHN Het Weer Het aantal dooden in Bihar op 6000 geraamd. Materieele schade bedraagt mil- lioenen Epidemieën-gevaar Pogingen van Hitier voor een wa penstilstand tusschen „Duit se he Christenen" en oppositie Explosie in een kerk De overeenkomst werd gesloten in den geest van het Kellogg- pact voor de versterking van den vrede in Europa Overleg, geen geweld Chautemps verschijnt' Dinsdag a.s. voor de Kamer: een be slissende zitting Treedt Reynaldy af? 'n Aanslag voorkomen? Arrestatie in den wagon van den Roemeenschen premier Rome-Rio in 3 dagen DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50 N.V. Gloeilampenfabriek „Radium' Brutaal optreden der Hitlerjeugd Jongens verstoren een bijeenkomst van Congreganisten DE ONTWAPENINGSKWESTIE Maandag een verklaring der Engelsche regeering Tentoonstelling-1937 gaat niet door COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18590 Advertentieprijzen: Pgr lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek (Van onzen eigen redacteur) De vroege schemer van een regen- achtigen wintermiddag komt mat en traag gekropen van onder de boo" men. Op het smalle plein voor Hotel „Paap" te Doorn speelt de dorpsjeugd, er zeult een vrachtauto voorbij, verder is het stil. Het is Doorn zooals gisteren, zooals morgen, zooals altijd: Doorn triest en eenzaam in het stille seizoen. Naast ons in de waranda van het hotel zitten twee jongemannen: frissche vlotte knapen, met open trouwhartige gezichten. Er is niets bijzonders aan hen te zien. Maar op de gastenlijst van het hotel staan zij ingeschreven als Prins Oscar en Prins Wilhelm Karl van Pruisen... en als men dit weet, herkent men ze ook aan de scherpe, sterk gepro" nonceerde neuzen der Hohenzollern, Als wy boven naar onze kamer gaan, zien wij op de deuren kleine witte kaartjes met gothische letters en lezen: „Seine Königliche Hoheit Prinz Burihard," „Ihre Königliche Ho- heit Prinzessin Herzeleide," „9eine Königliche Hoheit Prinz Oskar von Preussen." Verderop ligt onze kamer. Zooals het hier is bij Paap is het bij „Lager- weij," is het bij „Cecil": het wintersch-verlatene Doom is nu geheel bezet: een koning, prinsen, prinsessen, groothertogen, landgraven, generaals. Zij allen zijn de gast bij keizer en keizerin, zij zullen heden vieren in den kring der familie den 75sten verjaardag van Zijne Keizerlijke en Koninklijke Majesteit Wilhelm XX. Huize „Doom" biedt geen plaats voor hen feilen, elke slaapgelegenheid in de omgeving is uitgebuit. In de „Orangerie" zijn gehuisvest de Kroonprins en de Kroonprinses, de prinsessen Alexandrine en Cecilie, Prins Alexander Fer dinand en Generaal Veldmaarschalk von Mackensen, in het „Poorthuis" verblijven de koning van Saksen, de hertogin van Brunswijk, 's Keizers dochter, prinses Frederike Louise, Her tog Albrecht van Würtemberg, de groothertog van Mecklenburg, Prins Eitel Friedrich en Prins August Wilhelm. In „Schoonoord": Prins Hu- bertus en Prins Friedrich. In hotel „Cecil": Prinses Victoria Marina, Prins Adelbert, Prins [Wilhelm Victor en Prins Albrecht. In hotel „Paap": Prins Oscar en zijn gemalin, Prinses Herzeleide en de prinsen Burihard, Oscar, Wil helm Karei en Karl Franz Jozef. In „Huize Doom": s Keizers zuster, de land gravin van Hessen, Prins Hans Georg zu Scho- naich-Carolat en echtgenoote. Op Kasteel Amerongen: de groothertog en •■hertogin van Hessen. Doodstil is het op „Huize Doom." Niets hoort men dan de traag neerzijpelende regen langs de dorre takken en twijgen. Stom en onbeweeglijk staan de hooge winter- sche boomen, donker afgeteekend tegen den grauwgrijzen avondhemel. Zij staan daar als wachters somber en dreigend; zij wijken niet, zij geven geen kik. Plotseling een onwezenlijk geluid: er klingelt een klok ergens in het park, klaterende klan ken: een carillon. „Nun danket alle Gott" zingt de melodie ijl en broos door de kil-duistere verlatenheid. Het is het klokkenspel in den kleinen toren ergens ver weg in het park, het zijn de stemmen zooals zij ook klinken uit den „Langen Grena dier," den toren van de Garnizoenskerk in 's Keizers geliefd Potsdam. Een geschenk, deze klokken, van het voormalig groote hoofdkwar tier op Wilhelm's 70sten verjaardag. Maar verder is er niets te hooren, niéts te zien, alleen bij wijlen een gendarm in de halfgeopende deur van het poorthuis. Wij wachten en wachten in het snelvallend duister. Dan komt de post: Drie groote zakken vol. nu en dan rijdt een fietsjongen voor, hij draagt bloemen een palm. Plots flitsen de lichten van een auto, een kort signaal, daar glijdt de wagen ons voorbij en in *n glimp zien wij den markanten kop van een der beroemdste legeraan- i-.v voerders uit den Wereldoorlog, Veldmaarschalk von Mackenzen. De auto verdwijnt door het poort huis in het park. Wij turen en turen uit naar de nauwlijks meer zichtbare contouren van huize „Doorn". Nu gaan er de lichten op. Het schijnsel valt flauw tusschen donkere schaduwen. Auto's rijden aan. De keizer verwelkomt zijn gasten. Terug naar ons hotel ontmoetten wy een klein mannetje. Hij vraagt of er veel vreem delingen komen en hij houdt ons voor een klein zwart-wit-rood speldje. Hij heeft er een heelen voorraad van en hij is speciaal uit Arnhem gekomen de kleine koopman van het oude ras om er mazzel mee te maken, maar er komen geen vreemdelingen.... Eenvoudig is het feest, dat de keizer in den kring der zijnen heden zal vieren. Om half 10 komen de gasten bijeen op „Huize Doorn" om den keizer geluk te wenschen en vervolgens in de slotkapel den dienst bij te wonen, geleid door den hofpredikant Pastor D. Ludwig Schnel- ler uit Keulen. Voor deze plechtigheid is voor geschreven: donkere kleeding der heeren. tot den hals gesloten kleeding en kleine hoed voor de dames. Om één uur is de middagmaaltijd, waaraan de heeren wederom in donkere klee ding worden verwacht, de dames met halfrond gedecolleteerde japon en kleinen hoed. Om acht uur 's avonds is het feestdiner, waaraan de heeren in parade-uniform, veldgrijs of groot tenue worden verwacht met hooge laarzen of lange broek en de ordeteekenen op de borst gehecht, de dames in avondkleeding en kleine diadeem. In het dorp kan men van de festiviteit weinig bemerken. Alles blijft verborgen achter de muren van „Huize Doorn." Hier zal in de zalen en kamers nog eenmaal oplichten een glimp van den ouden glans en zwier van het keizerlijk hof. Ter gelegenheid van den 75sten verjaardag van den Duitschen ex-keizer is den heer G. Nieboer, Kaiserlicher Hofgartner van Huize Doorn, verleend de Koninklijke huisorde van Hohenzollern en aan acht tuinlieden, die den keizer sedert 1920 dienen, de medaille van ver dienste 2de klasse van de Koninklijke huisorde van de Hohenzollerns. Matige, later afnemende Zuidelijke tot s ES Westelijken wind, nevelig tot halfbewolkt, weinig of geen neerslag, lichte dooi. Verdere vooruitzichten: vooral 's nachts souder. 5 Zon op 7.52 - onder 4.35 - Licht op 5.05 5 30 Jan. V. M. illillllllllllllllllllllllllllllllliliillliiillllllllliillllllliliilllilllillllllilllil NEW DEHLI, 26 Jan. Uit Nepal wordt me degedeeld, dat tot nu toe 2900 lijken onder de puinhoopen te voorschijn zijn gehaald, terwijl het opruimingswerk nog wordt voortgezet. Op elke vijf gebouwen is er een geheel vernield. Ook het gebouw van de Britsche legatie is zwaar beschadigd, doch ongevallen zijn daar niet voorgekomen. In verantwoordelijke kringen te Calcutta gelooft men, dat bü de jongste aardbeving in Bihar zesduizend menschen zijn gedood en vijftienduizend gewond, hoewel de regeering thans officieel opgeeft, dat het aantal dooden vierduizend bedraagt. Vooral de suikerindustrie is zwaar getroffen. Doordat de helft van de suikerfabrieken in Bihar is vernield, zal de oogst van twee mil- lioen accres niet verwerkt kunnen worden, terwijl het verlies van geplette suiker op min stens 50.000 ton wordt geraamd. De regeering overweegt thans het suikerriet naar elders te zenden. De schade, toegebracht aan regeeringsge- bouwen wordt geraamd op drie millioen roe pijen, aan spoorwegen op tien millioen, aan gemeentelijke eigendommen vijf millioen, aan particuliere verliezen twintig millioen. De autoriteiten trachten thans voor alles het gevaar van epidemieën als gevolg van de hon derden lijken, die nog steeds niet zijn begraven, te voorkomen. Daarna zal worden begonnen met herstel der schade, waarmede vele maan den gemoeid zullen zijn. De regeering wil thans huizen bouwen, welke tegen aardbevingen be stand zijn. Kleine aardschokken verwekken inmiddels nog steeds ontsteltenis in Bihar. LONDEN, 26 Jan. (V.D.). De „Times" meldt uit Berlijn dat het bezoek hetwelk Rijkskanse lier Adolf Hitler gisterochtend aan Rijkspresi dent Von Hindenburg heeft gebracht, betrek king had op den strijd in de Duitsche Evangelische kerk Er zou Hitier alles aan ge legen zijn, vóór 30 Januari overeenstemming of althans een wapenstilstand te hebben bereikt tusschen de beide elkaar bestrijdende groe pen. Later op den dag heeft een conferentie plaats gevonden onder leiding van den Rijks minister van binnenzaken dr. Frick, die ver tegenwoordigers der Duitsche Christenen on der leiding van rijksbisschop dr. Muller en van de kerkelijke oppositie ontving. Beide groepen waren dooi acht personen vertegenwoordigd. De oppositie werd o.a. vertegenwoordigd door eenige Luthersche bisschoppen uit Zuid- Duitschland en door den leider van de groep, oppositioneele geestelijken, dr. Niemöller. De bespreking, die door den Rijkskanselier werd bijgewoond, zou ten doel hebben gehad te ko men tot een modus vivendi door het scheppen van een overgangsperiode, die zou ontstaan in dien de tegenwoordige rijksbisschop zou af treden, aangezien de verkiezing van een nieuwen rijksbisschop beter voorloopig kan worden uitgesteld. Voorgesteld werd o.a. dat dr. Müller zou af treden en dat in zijn plaats zou worden be noemd een administrateur, in welk verband de naam werd genoemd van den bisschop van Hannover dr. Marahrens, die de Luthersche kerken vertegenwoordigde in het vierman schap, dat de nieuwe kerkconstitutie heeft ontworpen. Naar verluidt zou dit voorstel kans van sla gen hebben gehad indien niet plotseling de Pruisische Minister-President Goering was verschenen om aan de conferentie deel te ne men. Van welken aard zijn inmenging was is niet bekend, doch de onderhandelingen na men een ander verloop, dat voorloopig niet tot eenig resultaat leidde. In dit verband wordt er aan herinnerd, dat het vooral op bevel van Goering is, dat de geheime politie in de laat ste weken met zoo groote strengheid tegen op positioneele geestelijken en hun aanhangers optreedt. SOFIA, 26 Jan. (V.D.). In den nacht van Donderdag op Vrijdag is in de Adventisten- kerk te Varna groote schade aangericht ten gevolge van een ontploffing. Menschenlevens zijn niet te betreuren, aangezien de kerk leeg was. De dader(s) kon(den) nog niet worden opgespoord. Honderd jaar geleden werd de Duitsche geleerde en dichter Felix Dahn geboren. Als zanger van het Germaansche heidendom en schrijver van ,,Kampf um Rom" is hij na tuurlijk een soort heilige van het Derde Rijk BERLIJN, 26 Jan. De Rijksminis ter van Buitenlandsche Zaken en de Poolsche gezant hebben Vrijdag ochtend op het Departement van Buitenlandsche Zaken een verklaring onderteekend, waarbij tusschen Duitschland en Polen ter verster king van den vrede in Europa en mede in den geest van het vier- mogendheden-pact een accoord wordt gesloten voor den duur van tien jaar. Bij deze overeenkomst verplichten de beide staten zich alle kwesties, welke ook, die zich tus schen hen zouden kunnen voor doen, bij directe onderhandelingen te regelen. Zooals bü officieele mededeeling van 15 No vember 1933 te Berlijn en Warschau werd be kend gemaakt, is indertijd bij een gedachten- wisseling tusschen den Rijkskanselier en den Poolschen gezant te Berlijn de overeenstem mende bedoeling van Rijksregeering en Pool sche regeering geconstateerd, de kwesties welke deze beide landen betreffen, in behandeling te nemen langs den weg van directe onderhande lingen en voorts tot bevestiging van den vrede in Europa in hun wederzijdsche verhouding af te zien van iedere gebruikmaking van geweld. In aansluiting daarop hebben onderhande lingen plaats gevonden tusschen de Rqksregee- ring en de Poolsche regeering, met het doel, een bindende schriftelijke overeenkomst te treffen over de toekomstige organisatie der wederzijdsche betrekkingen. Deze onderhande lingen zijn thans ten einde. De Rijksminister van Buitenlandsche Zaken en de Poolsche ge zant hebben vanochtend in het ministerie van buitenlandsche zaken een verklaring ondertee kend, welke den volgenden tekst heeft: „De Duitsche regeering en de Poolsche re geering achten den tijd gekomen om door een onmiddellijk accoord van staat tot staat een nieuwe fase in te leiden in de politieke betrek kingen tusschen Duitschland en Polen. Zij hebben derhalve besloten door de huidige ver klaring de basis te leggen voor de toekomstige organisatie dezer betrekkingen. Beide regeeringen gaan uit van het feit, dat de handhaving en waarborg van een permanenten vrede tusschen hun landen een essentieele voorwaarde is voor den al- gemeenen vrede in Europa. Zij zijn der halve besloten deze wederzijdsche betrek kingen te baseeren op de in het pact van Parijs van 27 Augustus 1928 vervatte prin cipes en willen, voor zoover daarbij sprake is van de verhouding tusschen Duitschland en Polen, de toepassing dezer principes nauwkeuriger bepalen. Daarbij stelt ieder der beide regeeringen vast, dat de door haar tot nu toe reeds naar andere zijde aangegane internationale ver plichtingen de vreedzame ontwikkeling van haar wederzijdsche betrekkingen niet verhin deren, niet in strijd zijn met de onderhavige verklaring en geen invloed van deze verkla ring ondervinden. Zij stellen voorts vast, dat deze verklaring geen betrekking heeft op die kwesties, welke volgens het internationale recht uitsluitend beschouwd moeten worden als in terne kwesties van een der beide landen. Beide regeeringen verklaren, dat het haar bedoeling is, zich in kwesties, welke haar we derzijdsche 'betrekkingen bet.effen, van welken aard deze ook mogen zijn, direct met elkander te verstaan. Mochten eventueele geschihen tus schen hen ontstaan en mocht een oplossing door directe onderhandelingen niet kunnen worden verkregen, dan zullen zij in leder bi zonder geval op grond van wederzijdsch over leg een oplossing zoeken door andere vreed zame middelen, ongeacht de mogelijkheid, zoo noodig die procedures toe te passen, waarbij wordt voorzien door de andere verdragen, wel ke tusschen hen bestaan voor de. gelijke ge vallen. Onder geen omstandigheden zullen zij evenwel met het doel deze kwesties op te los sen overgaan tot de toepassing van geweid. Nog is de verontwaardiging over de Sta- visky-affaire niet geluwd of een nieuw schandaal schrikt de gemoederen der Franschen wakker, waardoor wederom een groot aantal kleine spaarders wordt getrof fen. De hoofdbeklaagde, de bankier George Alexandre, verbergt bij het verlaten van het politie-bureau zijn gezicht, om toch maar niet gefotografeerd te worden PARIJS, 26 Jan. Vrijdagavond deed het ge rucht de ronde, dat minister-president Chau temps aan president Lebrun het ontslag van zijn Kabinet zou aanbieden als gevolg van een bezoek, dat hij had ontvangen van een depu tatie uit de socialistische Kamerfractie. Deze deputatie had er bij hem op aangedrongen, den minister van Financiën, Reynaldy, ontslag te geven in verband met diens deelneming aan een der maatschappijen van Stavisky. De onder-staatssecretaris van Binnenland- sehe Zaken verklaarde na een onderhoud tus schen Chautemps en Reynaldy aan de pers, dat Reynaldy niet was afgetreden. Chautemps verklaarde bü het verlaten van de Kamer, nog niet in het bezit te zijn van de officieele schriftelijke ontslag aanvrage van minister Reynaldy. Dinsdag zoo verklaarde hij verder zal mijn wetsvoorstel tot instelling van een extra parlementaire onderzoekingscommissie in de Kamer worden behandeld; naar gelang het verloop der besprekingen- zal ik mijn besluit nemen. De betreffende Kamercommissie, welke zich reeds met Chautemps' voorstel heeft vereenigd, besloot de enquête-commissie samen te stellen uit 3 Kamerleden, 4 Se natoren en drie hooge magistraten. Herriot heeft Chautemps verzekerd van den steun zijner fractie. BOEKAREST, 26 Jan. (V.D.). Vrijdagoch tend heeft zich in den trein naar Sinaja een incident voorgedaan, dat nog niet kon worden opgehelderd. Een jongeman, waarschijnlijk een student, werd door de politie in den wagon van den minister-president aangetroffen. Hü kon niet verklaren, wat hü daar te maken had. Op het moment van vertrek van den trein naar Boedapest, zou de man zich nog niet in den wagon hebben bevonden, zoodat hy waar schijnlijk op een tusschenstation in den trein gekomen is. De politie heeft den jongeman ge arresteerd. De minister van Oorlog heeft Vrijdag een definitieve beschikking van den krijgsraad be krachtigd, waarby alle in de zaak-Doeca ge arresteerde personen worden aangeklaagd we gens voorbereiding van een aanslag tegen de openbare orde. De uitgever van de „Coevantoel", Jonescoe, wordt er van beschuldigd door zqn publicaties de openbare meening zoo zeer in beroering te hebben gebracht, dat daardoor de voorberei ding van een aanslag tegen de openbare orde mogeiyk is geworden. ROME, 26 Jan. (V.D.) De Italiaansche vlie gers Mazzolti en Lombardi vertrekken morgen tusschen zes uur en half zeven voor hun post- vlucht naar Rio de Janeiro. Zij hopen met een driemotorig vliegtuig, da,t geheel in Italië is ge fabriceerd, het traject van 12.000 ,K.M. via Ca sablanca, Dakar en Natal af te leggen in drie dagen. Parijs bereid concessies aan Berlijn te doen? Een verdrag afgesloten tusschen Polen en Duitschland Dr. Goebbels over moraal. Dreigende kabinetscrisis te Parus. Aftreden van Reynaldy? Verklaring der Engelsche regeering inzake ont wapening op komst. Minister Coljjn over het N. S. B.-verbod voor ambtenaren. Commissie ingesteld betreffende aardappelvlok- ken als veevoeder. Het K.L.M.-conflict; brief aan den Raad van Bestuur. Overeenstemming over 't Nederlandsch-Argen- tijnsch handelsverdrag. Moordaanslag te Haarlem. Wetsontwerp betreffende de heffing van cou ponbelasting gaat 25 Februari in. Weigert het Nederlandsche melkvee zijn rijen te laten uitdunnen? O Naar het „Frankische Volksblatt" uit Würz- burg meldt, vond de vorige week een by een komst plaats van congreganisten der H. B. S. aldaar, waartoe de politie speciaal verlof ver leend had. Toen de vergadering begonnen was verschenen plotseling Hitier-jongens, die net verloop der by'eenkomst op een dusdanige wijze verstoorden, dat ze moest worden opgeheven. Onder de gasten bevond zich bisschop Dr Mat thias Ehrenfried en de Generaal der Paters Augustynen P. Klemens Fuhl uit Rome, bo vendien nog eenige paters uit Nederland en Spanje. De Hitier-jongens beleedigden ook deze hooge gasten. LONDEN, 26 Jan. De ontwapeningscommissie van het kabinet heeft Vrydagmiddag een zit ting gehouden. Er werden verschillende vragen gesteld aan Simon met betrekking tot de ont wapening. Naar verluidt, werd een verklaring voorbereid, welke Simon Maandag in het parlement zal af leggen. Zij zal of mondeling of in den vorm van een Witboek worden tekend gemaakt. Deze nieuwe verklaring zou gebaseerd zyn op de Britsche ontwerp-conventle, doch met be paalde wuzigingen. PARIJS, 26 Januari. (Reuter.) De wereldten toonstelling die in 1937 te Parüs zou worden gehouden, zal om nog niet genoemde redenen niet doorgaan. Stand op Zaterdag 1 uur u: 756 Vorige stand: 760

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1