Communistische onlusten in de Parijsche straten DOUMERGUE HEEFT EEN NIEUW KABINET GEVORMD Socialisten willen revolutie Het nieuws van heden BRANDSTICHTING IN DE ST. JOSEPHKERK Het Balkanpact VOOR HET MERENDEEL RAD.-SOCIALISTEN CABALLERO'S TRIOMF Drama op zee DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZATERDAG ÏO FEBRUARI 1934 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Met salvo*s werden de roode be- toogers geweerd van de Plac~ de la République Plundering in het Gare de l'Est Kerk in brand gestoken Sectie op 11 slachtoffers Mislukte poging om een tweede kerk in brand te steken Het Weer Vonnissen Herriot, die sinds 15 December 1931 geen minister meer teas Twintig Ministers met klinkende namen, waarvan ongeveer de helft al eens premier was Oproep aan bevolking van Parijs Tardieuminister zonder portefeuille. „Voor het proletariaat is er geen andere weg over om de macht in handen te krijgen, dan die van 't geweld De rechterzijde in het gelid Doumerguede nieuwe Minister- President Fentener van Vlissingen in de Ver. Staten Pleidooi voor den gouden standaard 127 menschen in gevaar DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50 N.V. Gloeilampenfabriek „Radium Een kloostergebouw In vlammen VERKIEZING IN ENGELAND HAARLEMSCHE COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18602 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Parijs was Vrijdag weer het tooneel van ernstige onlusten, dit maal voornamelijk door de commu nisten veroorzaakt. Bij de Place de la République werden salvo's ge lost. De St. Joseph-kerk heeft men in brand pogen te steken. Overigens zou het aantal betoogers de 10.000 niet hebben overschreden. PARUS. 9 Febr. De Parijsche politie had heden alle maatregelen genomen, om de aan gekondigde communistische protestbetoogingen in de kiem te smoren. Op de Place de la Ré publique en de Place de la Bastille was al het materiaal opgeruimd, dat den betoogers als projectiel of als bouwstof voor barricaden zou kunnen dienen. De overheid beschikt over 14.000 agenten en 23.000 soldaten. Naar de „Matin" meldt, worden er 18 esca- drons cavalerie, 10 bataljons infanterie, 10 bat terijen artillerie en 8 compagnies dragonders gereed gehouden om de politie terzijde te staan in het handhaven van de openbare orde, wanneer zulks noodzakelijk zou blijken. Op enkele plaatsen kwam het tot kleine bot singen. Daar de poitie zeer energiek optrad, sloegen de betoogers reeds spoedig op de vlucht. Voorzoover het verkeer niet versperd was, be woog zich een menigte kijklustigen door de stad. In de zijstraten scholen af en toe kleine groepen linksche demonstranten samen, die echter uit elkander stoven, zoodra politiepa trouilles naderden. De autobussen maken een omweg om de tot het tooneel van den strijd behoorende straten en pleinen. De métro rijdt door de in deze buurt liggende stations heen. Om ongeveer vier uur in den middag van Vrijdag hadden er samenscholingen plaats op de Place de la République. De menigte werd steeds grooter en de groote magazijnen haastten zich de ijzeren rolluiken voor hun ramen neer te laten. Een driehonderd-tal arrestaties wegens „niet doorloopen" had plaats. De arrestanten zullen echter wel spoedig los gelaten worden. Ook op den boulevard de la Porte Saint Dé nis, welke op de Place de la République uitmondt, was de drukte veel grooter dan ge woonlijk. De Prefect van politie heeft de om wonenden verzocht de deuren en de vensters van hun huizen en winkels gesloten te houden. Omtrent de relletjes op de Place de la Répu blique meldt .Reuter" verder dat de commu nisten zich op het plein wilden verzamelen voor een betooging. De politie heeft de Place de la République schoon geveegd en zet ook de aan grenzende straten en boulevards af. Toen de eerste troepen communisten aanrukten ontstond er een woedend gevecht met de mobiele garde. De politie chargeert. Men hoort ook schieten. Hier en daar wor den reeds de eerste gewonden opgenomen. Het handgemeen gaat voort en er worden salvo's gelost. PARIJS, 9 Febr. Op verschillende plaatsen der Stad zijn hedenavond weer vrij hevige botsingen ontstaan. De communistische betoogers verzet ten zich tegen de ontbinding hunner optochten door de politie. Eenige personen werden bij plunderen gearresteerd. Ook de bereden mo biele garde werd verscheidene malen in den strijd geworpen. De vrachtauto's der politie brachten den geheelen avond versterkingen van het eene punt naar het andere. In de straten van de Oostelijke Ban- lieue, vooral op de boulevard Belleville, wis ten de communisten zich te handhaven. Uit de vensters werd de politie hevig met bloempotten bekogeld. Volgens schatting bedraagt het aantal betoogers niet meer dan 10.000. In den loop van den avond drongen de demonstranten ook door in den hall van de Gare de l'Est, waar zij begonnen te plunderen. Politie en brandweer snelden derwaarts en het kwam tot heftige botsin gen, in den loop waarvan een politieagent door een revolverschot in het hoofd zwaar gewond werd. De in de buurt van het sta tion gelegen St. Josephkerk trachtten de betoogers in brand te steken. Op de Place de la République, waar de pre fect van politie, Bonnefoy-Sibour zijn hoofd kwartier heeft opgeslagen, hebben zich een groot aantal journalisten opgesteld. De prefect van politie bevestigde tegenover hen, dat hij en leden der mobiele garde brieven ontvangen heb ben, waarin wordt gedreigd, dat men zich op hunne vrouwen zou wreken. Men heeft in het openbaar den mobielen gardisten, aldus voegde de prefect hieraan toe, onrecht aangedaan. Zij hebben hun koelbloedigheid bewaard. Men dien de ook eens te bedenken, dat Dinsdag de af zetting op de brug bij de Place de la Concorde doorbroken is. Wat zou er gebeurd zijn, wan neer de politie er niet in geslaagd was de me nigte terug te dringen? Meent men, dat de menschen zouden zijn blijven staan voor de hekken van het Kamergebouw? Zeker, de tegenstand is duur te staan gekomen, maar wat zou er wel gebeurd zijn, wanneer de politie geen tegenstand had geboden? Dan had men toen geen 12, maar misschien 1200 dooden te betreu ren gehad. Het geheele parlement werd be dreigd. PARIJS, 9 Febr. (V.D.) Gerechtelijke me dici hebben heden de sectie verricht op 11 in den loop van de straatbetoogingen gedoode de monstranten. In één geval werd schedelbreuk geconstateerd, waarschijnlijk tengevolge van een slag met een gummistok. In alle overige geval len is de dood ingetreden tengevolge van ko gels uit dienstrevolvers, kaliber 7.65. In vier ge vallen waren de slachtoffers in het hoofd, in 3 gevallen in de borst en in 3 gevallen in den rug getroffen. Verscheidene deelnemers aan de demonstra ties van Woensdagavond zijn ter beschikking gesteld van de Justitie. Tegen zeven personen, die op agenten van politie hebben geschoten, is een aanklacht ingediend wegens poging tot moord. Onder deze zeven beklaagden bevindt zich een Arabier. PARIJS, 9 Febr. Omstreeks middernacht scheen wel het einde te zijn gekomen van de onlusten rondom de Place de la Répuolique en bij de Gare de l'Est. Slechts bij de Porte St. Martin, waar de communisten hun hoofdkwar tier hadden opgeslagen, naar het scheen, was het onmogelijk een lokaliteit te ontruimen, van waar uit zij voortdurend verzorgd werden met levensmiddelen en wapenen. Een poging om de St. Ambroisekerk in brand te steken is mislukt. Het beginnende vuur werd spoedig gebluscht. Politie-patrouilles trekken door de stad om samenscholingen te verhinderen. Alle verdacht uitziende personen worden gefouilleerd naar wapenen. De autonome ambtenarenbond had zijn aan- Verwachting: Matige tot krachtigen wind uit Westelijke richtingen, half tot zwaar bewolkt of betrokken, weinig of geen neerslag, zelfde temperatuur. Verdere vooruitzichten: Weinig ver- H andering. Zon op 7.29 - onder 5.01 - Licht op 5.31 14 Febr. 1.03 v-m. N. M. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii hangers opgeroepen deel te nemen aan de com munistische betoogingen. In gesloten optocht trokken 800 leden naar de Place de la Répu blique, doch onderweg reeds werden zij uiteen gejaagd. Hierbij zijn vele deelnemers gewond. PARIJS, 9 Febr. (V. D.) De voorzitter van den gemeenteraad heeft bij den minister van Binnenlandsche Zaken den eisch uitgesproken, dat de regeering den vroegeren prefect van po litie, Chiappe en den uit solidariteit met hem tegelijkertijd afgetreden prefect van de Seine, Reynard, in hun functie zal herstellen De mi nister wees er op, dat niet hij, maar de regee ring hierover beslissen kan. De „Matin" heeft vernomen, dat Chiappe een in die richting gaand voorstel van de regeering in het belang van kalmeering van de openbare stemming, in dank heeft afgewezen. Volgens dit blad zou Chiappe benoemd worden tot ge zant te Brussel en zou Reynard weer in zijn oude functie terugkeeren. Heden stond er weer een groep betoogers te recht. Zij werden beschuldigd, in den nacht van 8 Februari verzet te hebben gepleegd tegen de politie. Ook vernieling werd hun ten laste gelegd. Onder de elf beklaagden waren twee vrouwen. De rechtbank veroordeelde de be toogers tot gevangenisstraffen van vier dagen tot drie maanden. In het paleis van justitie werd Vrijdagmor gen op de plaats waar de advocaten dezer dagen de toga van den afgetreden Minister van Jus titie, Frot, verbrandden, een plakaat ontdekt, waarin de regeering er van beschuldigd werd zich met bloed van Fransche burgers bezoedeld te hebben. De Deken der advocaten verwijderde het plakaat en hield een korte toespraak, waarin hij de advocaten tot kalmte maande. ATHENE, 9 Febr. Het Balkanpact is heden door de ministers van Buitenlandsche Zaken van Roemenië, Griekenland, Turkije en Joego slavië onderteekend. Het bestaat uit een pream- buul en drie artikelen en heeft de strekking, dat de vier onderteekende mogendheden weder zijds elkanders Balkangrenzen garandeeren. De Grieksche regeering heeft ter gedachte nis aan de vier ministers de waardevolle pen houders ten geschenke gegeven, waarmede zij het document hebben onderteekend. PARIJS. 9 Febr. (Reuter). De oud-President der Fransche Repu bliek, Gaston Doumergue, is er in geslaagd een Kabinet te vormen. De lijst van Ministers bevat de vol gende namen: DOUMERGUE, Minister-President en Minister zonder portefeuille. TARDIEU (republikeinsch centrum), Minister zonder portefeuille. HERRIOT (radicaal-socialist), Minister zonder portefeuille. BARTHOU (democratische unie), Bui tenlandsche Zaken. SARRAUT (radicaal-socialist)Binnen landsche Zaken. CHERON (partijloos), Justitie. MAARSCHALK PETAIN, Oorlog. PIETRI (linksch democraat), Marine. GENERAAL DENAIN, Luchtvaart. GERMAIN MARTIN (radicaal-socialist), Financiën. BERTHOD (radicaal-socialist), Onder wijs. LAMOUREUX, Handel. LAVAL (partijloos), Koloniën. QUEILLE, Landbouw. FLANDIN (linksch democraat), Open bare Werken. MARIN (democratische unie), Onder wijs. RIVOLLET, Pensioenen. MARQUET (neo-socialist)Arbeid. WILLIAM BERTRAND (radicaal-socia list), Koopvaardij. MALLARME, P. T. T. Men gelooft dat het nieuwe ministerie geen enkele onderstaatssecretaris tellen zal. In den avond van Vrijdag begaf zich minister president Doumergue met zijn nieuwe kabinet naar het „Elysée" om de ministers aan den president der republiek, Lebrun, voor te stel len. Doumergue verklaarde aan de pers dat de ministers nog denzelfden avond bezit zouden nemen van hun departementen. Doumergue zelf die minister is zonder portefeuille, neemt zijn Sinds langen tijd reeds waren in de Spaan- sche socialistische partij twee stroomin gen te onderscheiden, een gematigde, die slechts langs wettelijken weg naar de macht streefde, en waarvan de vroegere president van de Cortes, professor Besteiro, de leider was, en een revolutionnaire, die er geen bezwaar in ziet den legalen weg te verlaten als dit tot verovering van het regeeringskastel leiden kan. Tot voor korten tijd hielden bside stroomingen elkaar in evenwicht, maar sinds de nederlaag, bij de laatste algemeene verkiezingen geleden, is dat evenwicht verbroken. De revolutionnaire groep, die onder leiding van den voorzitter der partij, den ex-minister van arbeid, Largo Caballero, staat, heeft met leede oogen gezien, dat een radicale door rechts gesteunde regeering in Spanje mogelijk is. De aanhangers van Caballero zijn terecht van oor deel, dat de tijd voor de rechtsche groepen werkt en naar hunne meening moet een beslis sende slag geslagen worden vóór de rechtsche partijen gelegenheid hebben gehad haar plan nen te verwezenlijken. De ophitsende redevoeringen, die Caballero in de laatste weken uitgesproken heeft, hebben geen schijn van twijfel gelaten aan het feit, dat de leider der socialisten op een revolutie aanstuurt. In een zijner laatste toespraken zeide Caballero woordelijk: „Het proletariaat staat om de macht in handen te krijgen geen andere weg open dan die van het geweld en slechts door geweld zal het zich kunnen handhaven als het zijn wil aan het volk heeft opgelegd." Het is niet bij woorden gebleven. De aanhan gers van de geweldtheorie hebben, om de han den voor een actie in het land vrij te hebben, zich meester weten te maken èn van de partij leiding èn van die van de vakvereenigingen. Het uitvoerend comité van de Madrileensche Fe deratie van de socialistische party heeft zich genoodzaakt gezien zijn ontslag te nemen. De bestuursleden der federatie waren parlemen taire socialisten maar dezen hebben voor den re- volutiohnairen druk het veld moeten ruimen. Ernstiger is, dat evenzeer het uitvoerend comité van den bond der vakvereenigingen, van de Algemeene Arbeidsunie de U. G. T. heeft moeten wijken voor de volgelingen van Largo Caballero. Als president is prof. Besteiro door Anastasio de Gracia vervangen en Trifon Go mez, eveneens een gematigd socialist, is het secretariaat ontnomen Largo Caballero triom feert dus over de geheele linie en met hem de revolutionnaire tendenz. „De roode schyf is ge- heschen," roept „El Debate" waarschuwend uit. Verdeeldheid heerscht nog wel in de besturen en onder de leden van de by de U. G. T. aan gesloten vakvereenigingen, maar het zal niet lang duren of ze zullen zich in overgroote meer derheid aanhangers van het stelsel der directe actie betoonen, omdat dit onmiddellijke succes sen in het vooruitzicht stelt. De actie in de Cortes alléén spreekt weinig tot de volksver beelding. En Largo Caballero en de zy'nen laten niet na er met klem op te wyzen, dat de resul taten van de revolutie in gevaar zyn. Misschien komt het tot een scheuring in de socialistische gelederen. Wat de party evenwel op haar rechtervleugel eventueel verliezen kan, wint zy zonder twijfel op haar linker. Largo Caballero toch is een voorstander van het „een heidsfront der proletariërs". Hy zal gaarne zoo wel met de communisten als met de anarcho- syndicalisten samenwerken, als dat slechts tot het doel: verovering van de macht in den staat, leiden kan. In de provincies Zamora en Sala- mancE^ hebben socialistische, communistische en anarchistische vakvereenigingen reeds het een heidsfront tot stand gebracht en dat in het al gemeen over Spanje een krachtige revolution naire wind waait, blykt wel uit het toenemend aantal stakingen en uit de aankondiging van nieuwe conflicten, die gemakkelyk tot agitatie op groote schaal kunnen leiden. Het spreekt vanzelf, dat zelfs voor de bur- gerlyke linksche partyen de schuld dezer ver ontrustende gebeurtenissen by de rechtsche partijen ligt. De „Heraldo de Madrid" b.v. schrijft, dat de houding der arbeidersorganisa ties het logisch gevolg is van de agressieve po litiek der rechterzijde en het blad voegt er by, dat „als er zich in Spanje ernstige gebeurte nissen voordoen de verantwoordelijkheid uit sluitend ten laste komt van herr, die het pro letariaat in een wanhopige positie hebben ge bracht." De regeering wil op roerige gebeurtenissen voorbereid zyn. Het is daarom, dat in den laatstgehouden ministerraad besloten is den „staat van preventie", die den staat van alarm vooraf gaat. voor het geheele grondgebied der republiek te handhaven. Ook de rechtsche par tyen zyn voorbereid en gereed haar plicht te doen. zy zullen niet aarzelen geweld tegenover geweld te stellen als het noodig mocht blyken. De rechterzyde, die de meerderheid van de kiezers achter zich heeft, is in staat en bereid haar positie met alle middelen te handhaven. intrek in het ministerie van Buitenlandsche Zaken. Om vyf uur in den middag van Zaterdag zal de ministerraad voor het eerst byeen- komen. De nieuwe regeering zal zich Donder dag aan het parlement voorstellen. In den avond richtte Doumergue een manifest aan de bevolking van Farijs waarin hy zegt: „Burgers! Ik werd geroepen om een regee ring te vormen van Godsvrede en gerechtig heid tot kalmeering c.er gemoederen. Die regee ring is gevormd. Uit haar naam vraag ik u op uw beurt uw taak te vervullen door af te zien van elke agitatie en boven alles te stellen het belang van Frankryk en van de republiek." Vier der nieuwe ministers zijn geen leden van het parlement en wel Doumergue, maarschalk Pétain, generaal Denain en de vertegenwoor diger der oud-stryders, Rivollet. Het nieuwe kabinet bestaat uit vier sena toren, namelyk twee linksch-democraten, een der democratische unie en een onafhankelyke en uit twaalf Kamerleden: vyf radicaal-socia listen, een neo-socialist, twee links-radicalen, twee links-republikeinen, een van het republi- keinsche centrum en een van de republikeinsche federatie.» De installatie in hun nieuwe ambten van den door de regeering Daladier-afgezetten procu reur-generaal Pressard en zyn opvolger Pailke, Is voor onbepaalden tyd uitgesteld. Pressard is tot raadsheer benoemd by het Hof van Cassatie. Chautemps is benoemd tot voorzitter der radicaal-socialistische partij in de plaats van Herriot die van zyn voorzitterschap tydeiyk af stand moest doen omdat hy minister is gewor den. WASHINGTON, 9 Febr. (V. D.) De Nederland- sche voorzitter van de Internationale Kamer van Koophandel, de heer Fentener van Vlissingen, die momenteel in de Ver. Staten vertoeft, ver klaarde in een interview, dat het in het belang der Ver. Staten zelf was Frankrijk en de wei nige andere landen, waaronder Nederland, die den gouden standaard hadden gehandhaafd, daarby te steunen. Hy verklaarde o.a.: „De ineenstorting van het laatste blok van landen met gouden standaard onder leiding van Frankryk zou een débacle tengevolge hebben en de internationale geld- depreciatie zou spoedig de voordeelen doen ver- dwynen, die de Ver. Staten zich door hun dollar- politiek hebben verworven." De heer Fentener van Vlissingen had gisteren een conferentie met staatssecretaris Cordell Huil en Roper. GORONTALO, 9 Febr. (Aneta) Het mo torschip „Oena Oena", metende 75 registertons, dat op 30 Januari j.l. met eene bemanning van 20 koppen en 107 passagiers naar Dolong is ver trokken, blykt sinds 1 Februari J.l. motorpech te hebben. De stuurman en zeven matrozen zijn direct met een sloep naar Loewoek vertrokken om hulp te halen, alsmede extra-rantsoen voor de op varenden, aangezien men slechts tien zakken ryst aan boord had. Dadelyk daarop is het motorschip „Mastoer" te hulp gesneld. Dit schip heeft gedurende 36 uren vergeefs naar de „Oena Oena" gezocht en daartoe rond om de Tongean-eilanden gevaren. Toen dit alles vergeefsch bleek, is de hulp van het bestuur ingeroepen, welke werd ver leend door het uitzenden van het gewestelyk gouvernementsvaartuig „Fazant". Inmiddels is de „Oena Oena" waarschynlyk reeds ver buiten de Tomini-bocht afgedreven. GASTON DOUMERGUE GESLAAGD. Fentener van Vlissingen houdt in de Ver. Sta ten een pleidooi voor de landen met den gou den standaard. Hedenmiddag komt de Fransche ministerraad bijeen. De nieuwe Fransche regeering zal zich Donder dag a-s. aan het parlement voorstellen. Communistische onlusten in Parijs. Met salvo's werden de communisten geweerd van de Place de la République. Poging tot brandstichting in een kerk. Het Balkanpact gisteren te Athene onderteekend. De autoritaire koers in Oostenrijk. Starhemberg en Steidle bij Dollfuss. Engeland contra Frankrijk. Aantal Fransche waren worden met een extra-invoerrecht belast. De heer Wiebe van Slooten gaat heen als bur gemeester van Heer-Hugowaard. Mededeelingen van den minister van Financtftn over den verhoogden tabaksaccijns. Commissie van advies inzake het destructie- vraagstuk ingesteld. Conflict in het maatkleedingbedrijf neemt ern stige vormen aan. Weer vrede bij „De Sphinx" te Maastricht? De dader van den roofoverval te Tegelen bekent volledig. Treffen tusschen stroopers en veldwachters on der Bergen (N.-H.). Willy den Ouden zwemt te Kopenhagen de 150 yards in wereldrecord-tqd. Telegram van de N.S.B. aan dr. Colijn. Wetsontwerp inzake credietverleening aan den Middenstand heeft het departement verlaten. Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer over de Defensiebegrooting. De Provinciaal der Paters Franciscanen is te Rome aangekomen. Het motorschip „Oena-Oena" met 127 mannen aan boord in gevaar. »f MINDELHEIM, 9 Febr. In de meisjesafdeeling St. Maria van het instituut Ursberg (Beieren) is Vrydagochtend brand uitgebroken. Het mid dengebouw en de kapel zyn een prooi der vlam men geworden. Alle kinderen konden worden gered. De kloosterbrandweer, samengesteld uit de Zusters van het klooster, deed voor de eerste maal dienst. In samenwerking met manschap pen van de S.A. en van den Arbeidsdienst werd uit 5 motorspuiten water gegeven. Het betreft hier een geval van brandstichting, waaraan schuldig is een 31-jarig ongelukkig meisje, dat inmiddels heeft bekend. By de tusschentydsche verkiezingen voor het Lagerhuis te Cambridge werd de conservatieve candidaat herkozen. Zyn meerderheid bleek echter sterk geslonken. Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 761 yorig stand 763

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1