Socialistische opstand in Oostenrijk neergeslagen Het Weensche raadhuis bezet Ontbinding van de Soc.-partij De Nazi's zijn verontwaardigd Heimatschutz op geroepen Innsbruck bezet m Het nieuws van heden WEENEN IN HET DONKER NOTA UIT MUENCHEN DE BAROMETER Politie en militairen loopen storm tegen de met machinegeweren bewapende roode arbeiders Starhemberg snelt Dollfuss te hulp VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DINSDAG 13 FEBRUARI 1934 BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 minimumimimmmmimmmmmnutimimmimimmmmiimmmmmimmmmimimimimmmmimmmmmmmiimmmimmmmmimimmmmimmmmmmimmimmmmmmmmmi Draadversperringen, machine- geweren en soldaten in de straten der hoofdstad Het doodencijfer stijgt WEENEN, 12 Febr. (D.N.B.) Onder voorzitterschap van vice- kanselier Fey had heden een ver gadering plaats van hooge politie autoriteiten ter bespreking van den algemeenen toestand. Door de af kondiging van het standrecht in Weenen en Linz heeft de politie de bevoegdheid, om bij den minsten tegenstand van de wapenen gebruik te maken. Bondskanselier Dollfuss Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiuiiim^ Seitz in de gevangenis Starhemberg naar Linz Het Weensche stadhuis „De onmiddellijke veroorzakers der actie zijn de terroristische benden der Heimwehr" „Waanzin der politiek" Prins Starhemberg Na den grooten slag Ruim honderd dooden DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Er wordt nog fel gevochtei NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18604 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Nadat Maandagmorgen te Linz de uitstekend bewapende en op alle eventua liteiten voorbereide sociaal-democratische Schutzbund bij een huiszoeking in het partijgebouw, waar een groote hoeveelheid wapens moest zijn verborgen, het eerste schot had afgevuurd op de politie, ontbrandde in heel Oostenrijk een woedende strijd tusschen de roode massa en de regeering-Dollfuss. Gendarmerie en troepen moesten de politie, die door de rebellen met mitrail leurs, handgranaten en geweervuur bestookt werd, te hulp komen. Op het aller laatste moment mobiliseerde Prins Starhemberg zijn Heimatschutz en stelde zich aan de zijde der regeering. Toen de gewapende macht den opstand in heel Oostenrijk spoedig meester bleek, waagde de regeering haar grooten slag dien de socialisten klaarblijkelijk reeds vreesden: de bezetting van het Weensch stadhuis, de arrestatie der roode kopstukken en de ontbinding van de soc.-dem. partij. In den loop van den dag en vooral in de avonduren hadden woedende straat gevechten plaats, die een tot nog toe onbekend aantal dooden en gewonden eischten. Geleidelijk schijnt de regeering echter ook in Weenen den toestand meester te worden. WEENEN, 12 Febr. (D. N. B.) Hedenavond werd het Weensche stadhuis door soldaten, politie en gendarmes bezet zonder dat er van socialistische zijde eenige weerstand van beteekenis geboden werd. Een groot aantal soc.-democratische ambtenaren, wier schuld, volgens een officieele mededeeling, aan de gebeurtenissen van heden absoluut vaststaat, werd gearresteerd. Ook de onder-burgemeester van Weenen, Emmerling, die de hoogste leiding heeft bij de gemeentebedrij ven, is in arrest gesteld. Meer en meer wijst er de toestand op, dat de regeering de leiding der soc.-dem. partij den genadeslag zal toebrengen. Door de bezetting van het Weensche stadhuis heeft de Oosten- rijksche regeering de centrale der Oostenryk- sche sociaal-democratie in handen. Naar verluidt zal de regeering den roo- den burgemeester van Weenen Seitz een ultimatum stellen om of wel vrijwillig af te treden en de macht over te dragen aan de regeering, dan wel met geweld verdre ven te worden. Men verwacht, dat een re- geeringscommissaris voor Weenen benoemd zal worden. In heel Weenen zijn uiterst strenge maatregelen genomen. Er is veel politie op de been, overal staan soldaten en de stra ten zijn afgezet met prikkeldraadversper ringen en machine-geweren. In het ministerie van Oorlog is Maandag een buitengewone Ministerraad gehouden on der voorzitterschap van den Bondskanselier. Van deze bijeenkomst worden belangrijke be sluiten verwacht. De regeering zou een grootsch opgezette ac tie tegen het Weensche stadhuis voorbereiden. Men verwacht algemeen dat de regeering de sociaal-democratische partij zal verbieden of ontbinden. Overal in de stad patrouilleeren militairen en politie met de bajonetten op het geweer. De kranten zijn Maandagavond niet versche- nen. Uit de provincie zijn geen berichten bin nengekomen, aangezien het telefoonverkeer geheel is gestagneerd. Op het hoofdbureau van politie zijn tegen vijf uur vanmiddag machi negeweren opgesteld. De wacht van het sedert den middag bezet te partijgebouw der sociaal-democraten, dat tegelijkertijd de zetel is van het secretariaat van den Republikeinschen Schutzbund, werd verder verstrekt en zij is eveneens met machi negeweren uitgerust. Daarentegen zijn de ar beiderstehuizen in de verschillende stadsdeelen tot nu toe nog niet bezet. De arbeiders hebben zich in deze tehuizen verschanst. Het verluidt, dat bedrijfsraden van groote fabrieken zijn ge arresteerd. Eenige sociaal-democratische leden van den nationalen raad worden gezocht. De electriciteitsvoorziening is in eenige deelen der stad hersteld. Wat het telefoonver keer betreft, zijn slechts verbindingen met het buitenland nog mogelijk. Het tramverkeer ligt geheel stil. Vanmiddag is ook het verkeer der stedelijke autobussen gestaakt. Het is tot nu toe nog niet tot ernstige bot singen gekomen. Uit een vereenigingsgebouw werden schoten gelost op de politie. De daders werden gearresteerd. De op de rails staande en door het personeel verlaten tramwagens werden in den vooravond door de politie met vrachtauto's naar de remi ses gesleept. Op straat is de politie-contróle uiterst scherp. Alle verdachte voorbijgangers worden gefouilleerd. In de hoofdstraten is het verkeer volkomen gestremd. Alle theater- en bioscoopvoorstellingen zijn afgelast. Restaurants en café's moeten om 8 uur gesloten zijn. In heel Weenen heerscht volmaakte rust. In eenige afgelegen arbeiderswijken kwam het tot botsingen en schietpartijen tusschen politie en arbeiders. De arbeiders maakten ge bruik van machinegeweren. De politie-actie in deze stadswijken is voorloopig nog niet ten einde. In den vooravond namen de onlusten in de arbeiderswijken in hevigheid toe. Schiet partijen vonden plaats in de wijken Otta- kring, Zimmering en Dornback. Tot heden toe zijn er aan de zijde der politie 2 doo den en 18 gewonden gemeld. Deze cijfers zijn intusschen al weer verouderd en ver moedelijk belangrijk gestegen. Het schijnt dat politie en troepen niet opgewassen zijn tegen den toenemenden weerstand der gewapende socialisten. In alle haast worden er versterkingen naar de voorsteden gezonden. Alle officieele inlich tingen over wat er in de voorsteden precies plaats heeft worden geweigerd. Het centrum der stad is in duisternis gehuld. Straatverlich ting is er niet. Brood en gebak zijn er niet te krijgen, daar de bakkers bij gebrek aan stroom niet kunnen bakken. VERWACHTING: Zwakke tot matigen, 1 Oostelijke tot Zuidelijken wind, helder tot licht bewolkt. Droog weer. Lichte 5 =j vorst des nachts. Overdag lichte dooi. 2 Hoogste stand 185,3 te Berlijn. 3 Laagste stand 743.te Jan Mayen. Zon op 7.25, onder 5.05. Licht op 5.35 S Maan op v.m. 6.50, onder n.m. 2.57. ïïilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllr De Landeshauptmann en burgemeester van Weenen, lid van den nationalen raad, Seitz. is naar de politiegevangenis overgebracht. Bij het Oostelijk station is het verkeer vol komen normaal. Alleen aan de derwaarts lei dende spoorlijn, waar deze door de arbeiders wijk Simmering leidt, en in het district zeix zijn nog weerstandskernen van den republi keinschen Schutzbund. Ook een aantal post huizen zijn nog door leden van den Schutz bund bezet. Hier gaat de zuiveringsactie ech ter programmatisch haar gang. In Ottakring, zestiende district, is het Arbeitersheim na met houwitsers te zijn gebombardeerd „stormrijp" gemaakt. Bij het groote gemeentelijk woningcomplex Sandleiten in hetzelfde district waren ln een toren machinegeweren opgesteld. Dit geïmproviseerde mitrailleumest is door een artillerie-treffer vernietigd. Voor het hui zencomplex staat front nog tegenover front. De tegenstand der socialisten wordt echter ook hier klaarblijkelijk minder. WEENEN, 12 Febr. (D. N. B.) De Bondsleider van de Heimat schutz Prins Starhemberg heeft, in verband met de gebeurtenissen van Maandag de geheele Oostenrijksche Heimatschutz opgeroepen. De Heimatschutz zal, naar de pers dienst der Bondsleiding meedeelt, zich aan de zijde stellen van het Bondsleger, de gendarmerie en de politie om de rust en de orde te verzekeren. Starhemberg is naar Linz vertrokken om de noodige maatregelen te treffen. Een afdee- ling van het weercorps vergezelt hem. INNSBRUCK, 12 Febr. Politie en Heimwehr hebben Maandagmid dag tusschen 3 en 4 uur alle sociaal democratische gebouwen te Inns bruck bezet, o.m. het partijlokaal Sonne, het Vakvereenigingshuis, de „Arbeiterkammer" en het gebouw van de Volkszeitung. De bezetting geschiedde overal rustig. Het cen traalstation en andere openbare ge bouwen werden eveneens door af- deelingen van de Heimwehr bezet. Voor het partijgebouw zongen so ciaal-democraten de internationale. Ook in Beneden Oostenrijk is thans het standrecht afgekondigd evenals in Karinthië en Stiermarken. Volgens berichten uit Graz is ook deze stad geheel in het donker gehuld. In een arbeiders wijk hebben leden van den Schutzbund een wachtlokaal bestormd en genomen en zich er vervolgens zelf in verschanst. Het gebouw wordt thans door politie en militairen bele gerd. Op bevele van de politie werd in den loop van Maandagmiddag het tramverkeer stilgelegd. De avondvoorstelling in den stads schouwburg werd afgelast. De gemeenteraad, welke Maandag bijeen moest komen heeft de zitting uitgesteld. In Stiermarken is het tot ernstige botsingen gekomen tusschen leden van den Schutzbund en de politie. De gerequireerde versterking der militairen is thans in actie om te trachten de orde te herstellen. Ook te Bruck a. d. Mur en Eggenberg moesten militairen optreden. Bij de gevechten te Eggenberg zijn drie personen gedood en 14 ernstig gewond. Ook de strijd te Bruck a. d. Mur heeft een zeer bloedig verloop en duurt voort. Bijzonder heden ontbreken, aangezien het telefoon verkeer is onderbroken. Ook uit Leoben en het geheele industriegebied in Boven Stiermarken hebben botsingen plaats ge had, waarbij militairen moesten optreden. De directeur voor den Veiligheidsdienst van Opper-Oostenrijk vaardigt een officieele mede deeling uit volgens welke bij de bestorming van het partijgebouw te Linz 40 personen zijn gear resteerd en machinegeweren, zoomede ontplof bare stoffen in beslag zijn genomen. De sociaal democratische bezetting van het Parkbad heeft zich overgegeven na de bedreiging dat artillerie in stelling zou worden gezet. Met kracht werd de tegenstand onderdrukt. Ook is artillerie opgesteld tegen een school gebouw, dat door sociaal-democraten is bezet. Om zes uur vanavond was de rust te Linz over het algemeen hersteld. Op enkele punten hebben nog samenscholingen plaats. Ondanks de sterke uitbreiding der beweging zijn de troepen en de politie den toestand mees ter. Zij konden tot nu toe den tegenstand bre ken. Volgens een ander officieel bericht uit Linz moet de tegenstand der sociaal-democraten over het algemeen als onderdrukt worden beschouwd, evenwel wordt uit Linz gemeld, dat gewapende sociaal-democraten zich nog steeds op verschil- L WEENEN, 12 Febr. Naar van goedinge- lichte zijde wordt vernomen, heeft de re geering reeds besloten de sociaal-democra tische partij te ontbinden, zoomede tot de ontbinding van den Weenschen landdag en van den gemeenteraad. Tot regeeringscom- missaris voor Weenen is benoemd minister Schmitz. Op het stadhuis te Weenen wap pert naast de bondskleuren de groen-witte vlag der Heimwehren. De heden door den ministerraad aange nomen verordening der bondsregeering welke het verbod tot actie inhoudt van de soc. dem. partij, is gegrond op de machti gingswet voor oorlogstoestanden van Juli 1917. Op grond van deze wet wordt iedere actie aan de soc. dem. party verboden. De bestaande organisaties van de party zyn ontbonden. Het vormen van nieuwe organi saties is verboden. Ook het dragen van de insignes van deze party is verboden. Uit oefening van een mandaat in den zin van de soc. dem. party wordt gelijk geacht aan actie voor de soc. dem. party en is dus verboden. De verordening wordt onmiddel- lyk van kracht. MUENCHEN, 12 Febr. De leiding der N. S. D. A. P. voor Oostenryk publiceert het volgende officieele bericht over de ge beurtenissen in Oostenryk. De poging van prins Starhemberg en zekere Christelyk sociale kringen om met de hulp van gewapende benden de formeel nog bestaande grondwet van Oostenryk geheel ter zyde te stellen en in haar plaats de naakte Heimwehr- dictatuur in te stellen, heeft te Weenen, Linz en op andere plaatsen geleid tot het uitbre ken van bloedige gevechten, welke reeds tal van dooden hebben geëischt. Tegelykertijd werd in geheel Oostenryk de algemeene staking geproclameerd. In dit resultaat openbaart zich de geheele waanzin van een regeeringspolitiek, welke zonder eenigen aanhang in het volk en alleen gesteund door de gewapende macht en door betaalde benden sedert maanden het natio- naal-socialisme, de grootste en geweldigste volksbeweging van Oostenryk, vervolgde en on derdrukte, doch daarby volkomen over het hoofd zag of niet wilde zien, dat tegelykertijd het bolsjewisme en zijn organisatie achter haar rug, ja onder haar bescherming met alle macht bewapenden. De gevolgen dezer politiek konden niet uit- blyven en thans moeten brave politie-beamb- ten en in het verdere verloop ook leden der weermacht hun leven op het spel zetten en ten offer brengen, terwyl de onmiddellyke veroor zakers der actie, de laffe terroristische benden van de Heimwehr van het tooneel zyn ver dwenen. De stryd der nationaal-socialistische bewe ging was van het begin af tegen dit even waanzinnige als misdadige systeem gericht. De nationaal-socialistische beweging weigert zich solidair te verklaren met de sociaal-demo cratie of zich met haar te verbinden, doch deze uit haar principieel standpunt resulteerende houding verhindert haar niet evenals tot nu toe ook verder de regeering Dollfuss met alle macht te bestryden om door de omverwerping van dit voor volk en staat verderfelyke systeem de voorwaarden te scheppen voor een reorga nisatie van Oostenrijk welke in overeenstem ming is met den waren volkswil. lende plaatsen der stad, bij de gasfabriek en op de Nieuwe Brug ophouden en dat het vuur ook op de plaatsen waar de politie de orde heeft hersteld, voortdurend aanhoudt. Daarom wordt de toestand te Linz nog niet als definitief opge helderd beschouwd. Nadere gegevens omtrent verliezen aan dooden en gewonden zijn nog niet ontvangen. De regeering verklaart, dat het trein- en te lefoon-verkeer normaal functionneert en dat de regeering in het geheele bondsgebied meester van den toestand is en vastbesloten is alle mis dadige aanslagen op de orde en rust met de krachtigste middelen tegen te gaan. WEENEN, 13 Febr. (Reuter) De Weensche bladen zijn vanmorgen in aanzieniyk kleinere uitgave verschenen en de beide sociaal-demo cratische bladen in het geheel niet. In de ochtenduren biedt de omgeving van het hoofdbureau van politie het beeld van strenge afzetting en bewaking. De trams en autobussen hebben het verkeer nog niet hervat en uit de verte hoort men kanongebulder. Het ryderscorps van het Vaderlandsche Front is opgeroepen om een verkeersdienst te onder houden. Op deze wyze is men er in geslaagd verbinding te houden met de autoriteiten in de provincie. Het Vaderlandsche Front heeft werkwilligen gereed staan en heeft zich in ver binding gesteld met de leiding van den arbeids dienst, teneinde te zorgen voor voldoende technische noodhulp. Met de hulp van deze werkwilligen heeft men in alle staatsbedrijven, zooals de post, de telegrafie, de spoorwegen e.d. een beperkten dienst kunnen waarborgen. De Heimwehr heeft al haar beschikbare krachten opgeroepen. De vergadering van bondsleiders, die vandaag zou plaats hebben, is voor onbepaalden tyd uitgesteld. Het totaal aantal dooden is nog niet bekend. Het Weensche hoofdbureau van politie maakt bekend, dat aan de zijde der troepen en politie een-en-twintig (21) dooden zyn gevallen. Hoe veel dooden de socialisten hebben, staat nog niet vast. Men kan echter aannemen, dat het aantal dooden en gewonden aan hun zyde vry aanzieniyk zal zyn. WEENEN, 13 Febr. (Reuter.) By de onlusten in Oostenryk zyn in totaal minstens 100 men- schen gedood. Te Graz, waar het aantal dooden 50 en het aantal gewonden honderden be draagt, zou de orde hersteld zyn. De socialistische leiders Otto Bauer en oud minister Deutsch zouden naar Tsjecho-Slowa- kye gevlucht zyn. De ongeregeldheden in de arbeiderswyken duurden tot 5 uur in den nacht, op welk uur de socialistische „stellingen" met springstoffen vernield werden. POLITIE BEZET HET RAADHUIS TE WEE NEN. BURGEMEESTER SEITZ GEARRES TEERD. STARHEMBERG STELT ZICH MET ZIJN HEIMATSCHUTZ AAN DE ZIJDE DER RE GEERING. Ontbinding der Oostenrijksche soc.-dem party. De rebellie in Linz onderdrukt. Over vrywei heel Oostenrijk is het standrecht afgekondigd. Weenen en Graz in duisternis gehuld. Staking in Frankrijk vrij kalm verloopen. Bot singen tusschen politie en demonstranten zon der ernstige gevolgen. Het verkeer te Parijs ernstig ontwricht. Com munistische leider bij Versailles vermoord. Zal de Tsjechische regeering aftreden? Dr. Benesj te Londen aangekomen. Schandaal bij den Amerikaanschen luchtpost dienst. Verjaardag der Lateraansche verdragen plech tig herdacht. Friedrich Ebert uit het concentratiekamp ont slagen. Minister van Justitie acht krachtiger optreden tegen gezagsaantasting noodzakelijk. Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer inzake de Zuiderzcefondsbegrooting voor 1934. Plan tot saneering in de steenindustrie. Receptie bij Z. Exc. Mgr. dr. L. Schioppa bij gelegenheid van den verjaardag der Paus kroning. Een nieuwe Nederlandsche bisschop; Mgr. W. Panis eerste Ap. Vicaris van Celebes. Vloot-aalmoezenier H. Alink eervol ontslagen. Mr. dr. J. J. Boasson gekozen tot gemeente secretaris van Den Haag. De verdwenen militaire documenten Revolveraanslag te Oss. De zaak-Nijenrode voor de Amsterdamsche rechtbank. Zesdaagsche te Antwerpen. Uit Linz wordt gemeld, dat de stryd op den Freienberg opnieuw is opgelaaid. In het land Tirol is het standrecht afgekon digd. WEENEN, 13 Febr. (Reuter). Politie en militairen zijn er in ge slaagd, het arbeidersgebouw in het Weensche district Ottakring te be zetten. De tegenstand op andere plaatsen leeft echter weer op. Een gevecht is weer begonnen bij het huizenblok-Sandleiten, dat in het zelfde district is gelegen. Bij een charge in Florisdorf werden 10 politieagenten en 1 inspecteur ge dood. In hetzelfde district opereeren thans gepantserde wagens. In een der groote gemeentelijke huizenblokken Schlingerhof geheeten, hebben de socialisten zich verschanst. Ook in Meidling moeten weer drie door de socialisten bezette gemeentehuizen bestormd worden. Behalve in het district Ottak-ring wordt ook nog gestreden in Simmering en Doebling. Er wordt nog voortdurend gevochten om het Karl Marx-hof. Ook hier spelen artillerie, mynwer- pers en mitrailleurs een hoofdrol. In de andere deelen der stad worden overal de strenge militaire afzettingen en controles gehandhaafd. Het tramverkeer is volkomen ge stremd. Daarentegen functioneeren weer tele foon, water en gas, en ten deele ook electrici- teit. De winkels zyn, met uitzondering der le vensmiddelenzaken, gesloten. De bevolking houdt zich zeer rustig. Het vuur der artillerie en machinegeweren is voortdurend te hooren. De regeering treedt thans met niets ontziende kracht en met alle ten dienste staande mili taire middelen, vooral met artillerie, overal op. Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 774 Vorige stand: 773

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1