Tweede Kamer is weer bijeen
w
Twee arrestaties bij de marine
GEVARIEERD PROGRAM
RADIO-PROGRAMMA
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOct
BIJTIJDS INGEGREPEN
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1934
Dr. Rutgers betoogtdat een nieuw
loonend exportproduct voor
Suriname de verdwijning
van cultures kan
goed maken
Uitbreiding van de
veiligheidswet
Water maakt de tongen los
Tegen lintbebouwing
Veiligheidswet
Suriname
MGR. TH. VAN ROOSMALEN
Per s.s. „Van Rensselaer" naar
zijn missiegebied in Suri
name vertrokken
Donderdag 15 Fehr. 1934
BURGERLIJKE STAND
NATIONAAL CRISISCOMITE
Bijdragen van Militairen
Wijziging voorschriften
AANKLACHT TEGEN
„DE TELEGRAAF"
Julius Barm&t eischt schade
vergoeding
Naar we vernemen, heeft de heer Julius Bar-
mat een aanklacht ingediend tegen het dag
blad „De Telegraaf", op grond van onware pu
blicaties, waarin den heer Barmat verweten
wordt, vooreerst speculatie tegen den gulden
en vervolgens relaties met Stavlsky.
Te Nieuwediep zouden een hof
meester en een bottelier te
gemoetkomingen van
veranciers hebben
aangenomen
Vrij groote bedragen
De revolveraanslag te
Rotterdam
Het O. M. persisteert bij zijn eisch
van twaalf jaar
HANDEL MET ZWITSERLAND
Kleine verbetering ten gunste van
het Alpenland
STAKING TE DORDRECHT EN
DE N.S.B.
Arbeiders uit de omgeving houden
het bedrijf op gang
WERKLOOSHEIDSPERCEN
TAGE GEDAALD
Aanvraag om arbeidskrachten en
plaatsingen toegenomen
Huzarenfeest in de
Residentie
Op vroegere verloofde
geschoten
Tot acht jaar gevangenisstraf
veroordeeld
TEXTIELGOEDEREN NAAR
INDIË
AUTO IN DE KEULSCHE-
VAART
VRACHTVERVOER PER TREIN
Verlaagde prezen voor enkele
producten
Arend Braat 60 jaar
De K 14 en K 15 te Lissabon
DEN HAAG, 13 Februari 1934.
De Tweede Kamer is heden haar werk na
het Kerstreces weer begonnen met een geva
rieerde agenda, die den eersten middag aan
leiding was tot een aaneenschakeling van
brokjes vrij onbelangrijk debat.
s
Nadat de periodieke plechtigheid van het
trekken der afdeelingen had plaats gehad en de
nieuwgetrokken afdeelingen zich even in aparte
vergadering hadden begeven teneinde haar
voorzitters te kiezen, kreeg in de heropende
openbare vergadering allereerst de anti-revo-
lutionnaire fractie-president Schouten verlof
om aan de Ministers Marchant en Kalff vra
gen te richten over de blijkbaar bestaande
plannen tot verplaatsing van het bedrijf der
N.V. K. E. M. A. van Arnhem naar de om
geving van Delft.
Het ontwerp-Aalberse tot wijziging van het
Reglement van Orde was alreeds verplaatst
naar den aanvang van de volgende vergadering
en de contingenteering van den invoer van
niet-houtvormende siergewassen ging zonder
debat onder den hamer door.
Doch de verstrekking van een renteloos voor
schot uit 's Rijks kas aan de N. V. Waterlei
ding Maatschappij „Zeeuwsch-Vlaanderen", die
in de voornaamste plaatsen van dit gewest een
waterleiding gaat aanleggen, maakte de ton
gen los.
De ingenieur uit de fractie-Kersten, de heer
VAN DIS, had natuurlijk groote bezwaren. Er
was, zoo zeide hij tot schrik van allen, die de
deskundige rapporten over deze zaak kenden,
goed drinkwater in Zeeuwsch-Vlaanderen en
het kwam heelem&al niet te pas, de menschen
te dwingen tot aansluiting bij de te ontwer
pen waterleiding. Generaal DUYMAER VAN
TWIST volgde den Kersteniet op een afstand
en verklaarde zich evenzeer tegen verplichte
aansluiting, terwijl de Christlijk-Historische af
gevaardigde TILANUS zich door de Memorie
van Antwoord had laten overtuigen en de so
ciaal-democraat ir. VAN DER WAERDEN
dwars tegen alle duf-conservatieve opvattingen
inging en de actie van het door ir. Van Dis als
getuige aangehaalde comité qualificeerde als
het achterlijk streven van een domme, stugge,
recalcitrante zeer kleine minderheid. Ook Mi
nister SLOTEMAKER DE BRUINE toonde
trouwens in een overtuigend speechje aan, welk
een groot belang van volksgezondheid met deze
zaak gediend is. Zelf geen bewonderaar van
verplichte aansluiting en veeleer de voorkeur
gevend aan een propaganda' door middel van
aanlokkelijke tarieven, zooals elders gevoerd
werd, verklaarde de bewindsman, dat tot de
verplichte aansluiting alleen zou worden over
gegaan, indien zonder dien dwang de geheele
opzet mislukken zou. 's Ministers betoog kon
echter niet verhinderen, dat nog acht afgevaar
digden tegen stemden. Het waren de anti-re-
volutionnairen prof. Visscher, Duymaer van
Tiwst, Terpstra, van den Heuvel en van Dijken,
de Christelijk-Historicus Keitkamp en de
Kerstianen Zandt en van Dis.
Een eveneens beperkt debat werd uitgelokt
door het nog van Minister Reymer stammende
ontwerp tot het
treffen van maat
regelen tegen lint
bebouwing. Tenge
volge van overne
ming door Minis
ter Kalff van een
amendement der
Commissie van
Openbare Werken,
Verkeers- en Wa
terstaatsaangele
genheden zal deze
wet voortaan hee-
ten de Verkeerswet
tegen Lintbebou
wing.
In een helder
betoogje zette de
deskundige der
Katholieke fractie
ir. BONGAERTS uiteen, dat de algemeene be-
namihg „Wet tegen Lintbebouwing" fout was.
Want men kan ook tegen lintbebouwing op
treden in het belang van het landschapsschoon
of van een rationeele bebouwing van het land.
Er diende dus onderscheid gemaakt en ln
den naam der wet diende duidelijk tot uiting
te komen, dat de door haar gegeven regeling,
welke de bebouwing op zekeren afstand van
de Rijkswegen verwijderd houden zal, ver
keers- en geen andere belangen behartigt. De
Minister nam, zooals gezegd, het amendement
over, al scheen hij wel te voelen, dat ook deze
benaming niet geheel juist was.
Want eene verkeerswet is deze wet toch eigen
lijk óók weer niet. Beter ware geweest „wet te
gen verkeer belemmerende lintbebouwing".
Ook hier was intusschen eenige oppositie, al
kwam die in het debat, waaraan ir. van der
Waerden, mr. Vervoorn en mr. van Rappard
in eerste Instantie deelnamen, niet zoozeer aan
het licht. Behalve de plattelander Vervoorn
stemden de Katholieken Fleskens, S.uring, Kui
per, van der Weiden, Loerakker en van Voorst
tot Voorst tegen.
Men zag blijkbaar in het verbod van bebou
wing der aan de Rijkswegen grenzende stroo-
ken een te ver gaande aantasting van den
eigendom dier gronden.
Mr. Vervoorn had trouwens al opgemerkt, dat
tegenwoordig maar alles aan het verkeer wordt
opgeofferd.
Derde onderwerp van debat al kan men
een welwillende gedachtenwissellng tusschen
één afgevaardigde (den heer Kupers) en een
minister bezwaarlijk een debat noemen was
de nieuwe Veiligheidswet, welke, behalve in
fabrieken en werkplaatsen (zooals vroeger),
voortaan ook van kracht zal zijn in den land
bouw, bij de binnenvaart en bij de zeevissche-
M. C. E. Bongaerts
rij, terwijl bovendien de mogelijkheid wordt
geopend, om nog voor andere categorieën ar
beiders beveiligingsvoorschriften in het leven
te roepen. Voorts zijn de veiligheidsmaatrege
len ook thans reeds nog verder uitgebreid, b.v.
ten aanzien van het gebruik van loodhoudende
stoffen bij het schilderwerk, ten aanzien van
kleine bouwwerken en den handel in gevaar
lijke toestellen en werktuigen.
De sociaal-democraat KUPERS had maar ten
aanzien van twee punten critiek. Ten eerste
had hij ook de ondernemingen met minder dan
vijf arbeiders onder de wet gebracht willen
zien, een wensch, die volgens Minister Slote-
maker niet in vervulling kan gaan, omdat de
Arbeidsinspectie dan teveel zou gaan kosten
en de arbeidersorganisaties, aan welke de heer
Kupers hier een taak wilde geven, geen on
partijdige controle-instantie zijn. En op de
tweede plaats betreurde hij, dat de alleenwer-
kende patroon thans niet meer valt onder de
veiligheidswet. Ten aanzien van dit laatste de
sideratum zegde de Minister toe, dat hij gron
dig zal nagaan, wat in de practijk de gevolgen
zullen zijn van deze wijziging, en dat hij dan
eventueel met een novelle komen zal.
Zonder hoofdelijke stemming werd deze
nieuwe Veiligheidswet aanvaard. Als men weer
eens citeeren hoort de heer Kupers deed
dit even wat er bij de totstandkoming der
oude Veiligheidswet in 1895 tegen dit zoo heil
zaam gebleken stuk sociale wetgeving te berde
werd gebracht, dan valt er weer even een hel
der licht op de geweldige veranderingen, die
sedertdien in de denkbeelden van velen zijn
gekomen.
Over de Surinaamsche begrooting hebben
heden reeds drie sprekers het woord gevoerd.
Boven wat de afgevaardigde van Nationaal
Herstel, mr. Westerman, en de Christelijk-
Historische afgevaardigde Van Boetzelaer van
Dubbeldam daarover opmerkten, stond het be
toog van dr. Rutgers, den anti-revolutionnai-
ren expert, die het vorig jaar zijn gouverneur
schap in dit gewest neerlegde. Hij immers
putte bij zijn betoog uit de meest recente per
soonlijke ervaring.
Dr. Rutgers
Dr. RUTGERS besprak in hoofdzaak twee
aangelegenhe
den. De emi
gratie van Ne
derlandsche
landbouwers
naar Suriname
moet alleen wor
den ter hand
genomen, zoo
meende hij, in
dien de orga
nisaties, die
zich daarmede
bezig houden,
proefonder
vindelijke be
wijzen hebben afgelegd, dat zij iets presteeren
kunnen.
En waar het verder voor Suriname op aan
komt, is het vinden van een nieuw loonend ex
portproduct, dat de verdwijning van de oudq
koffie- en katoencultures weder kan goed
maken.
De bacovencultuur is daartoe het meest aan
gewezen. De regeering zal het hemen van
proeven moeten steunen. In gouvemementeele
bedrijven ziet dr. Rutgers geen heil. En overi
gens pleitte hij voor een tegemoetkomende
houding tegenover de West-Indische produc
ten, met name sinaasappelen, op het gebied
van de Nederlandsche crisiswetgeving. De
hooge invoerrechten op Zuidvruchten b.v. zijn
voor de Surinaamsche producten een zware
handicap.
Morgen komen wi) in verband met dr. Co-
lijn's antwoord nog op Suriname en zijn
zorgen terug.
Met het s.s. „Van Rensselaer" van de K. N.
S. M. is Dinsdagmiddag twaalf uur Z. H. Exc.
Mgr. Th. van Roosmalen C.s.s.R., apostolisch
vicaris van Suriname, titulair bisschop van An-
tigonlë, weer naar zijn missiegebied vertrokken.
Mgr. wordt vergezeld door Broeder Redemp-
HUIZEN, 30) M. KRO 8.00 Mor
genconcert NCRV 10.00 Gramofoonmu
ziek 10.15 Morgendienst door dr. P.
Boendermaker 10.45 Leger des Heils-
kwartiex-t.je KRO 11.00 Gramofoonmu-
zlek 11.30 Goösd. halfuurtje door kape
laan L. H, A. Hendriks 12.00 Politiebe
richten 12.15 Kro-orkest o. 1. v. Mar. V.
't Woud NCP.V 2.00 Fraaie handwerken
door mej. G. Ablü 3.00 Gramofoonmu-
ziek 3.40 Rustpoos 4.00 Bijbellezing
door ds. J. A. v Selms 5.00 Handenar
beid voor onze jeugd door H. J. Steinvoort
5.30 Pianorecital door Hugo van Da
len 3.30 Gramofoonmuziek 6.45 Cau
serie door Luc. Willink namens het comité
„De kunst ln nood" 7.00 Politieberich
ten 7.10 Spr. ds. A. H. v. Minnen en
ds. D. Prins 7.30 „Wat er op de wereld
gebeurt" door C. A. Crayé 8.00 Onze
zang- en muziekverenigingen. Chr. Zang
ver. „De Lifstem". Dir. C. v. d. Keur
9.00 Ouderuurtje: „Het kind en de crisis"
door L. W. J. v. Hasselt 9.30 Vaz Dias
9.40 Orgelconcert door Jan Zwart
10.40 Gramofoonmuziek 11.30 Sluiting.
HILVERSUM, 1875 M. AVRO 8.00
Gramofoonmuziek 10.00 Morgenwijding
- 10.15 Gramofoonmuziek 10.30 Viool
recital door Boris Lensky. A. d. vleugel
Egbert Veen 11.00 Kinderkleeding, knip
cursus door mevr. I. de Leeuwvan Rees
11.30 Pianorecital door Egbert Veen
12.00 Omroer.orkest o. 1. v. Nico Treep. Af
gewisseld door accordeonmuziek 2.15
Halfuur voor de vrouw. Prof. Casimir: „Brie
ven van en aan uw kinderen" 2.45 Gra
mofoonmuziek 3.00 Verv. knipcursus
door mevr. I. de Leeuw.van Rees 3.45
Overschakeling naar Kootwijk 4.00 Mevr.
Ant, v. Dijk spreekt voor zieken en ouden
van dagen 4 30 Gramofoonmuziek
5.00 R<diotooneel voor de Jeugd: „Hoe het
Tifernand verder ging" 5.30 Gramofoon
muziek i 6.30 Sportpraatje door H. Hol
lander 7.00 Causerie door G. Josselin
de Jong: „Het. circus 's nachts" 7.30 En-
gelsch voor beginners door Fred Fry
8.00 Vaz Dias 8.05 Gramofoonmuziek
8.15 Aansluiting met het Concertgebouw
te Amsterdam. Concertgebouworkest o. 1.
v. Bruno Walter In de pauze: Uit de stu
dio Kamermuziek door het trio Simon
Goldberg, viool: Paul Hindemith, altviool:
Emanuel Neuermann. cello 10.30 Gra
mofoonmuziek 11.00 Vaz Dias 11.10
Aansluiting met café-restaurant Pschörr te
Rotterdam. Dajos Bela en zijn orkest
12.00 Sluiting.
avond; gevarieerd Duitsch concert door het
Radio Luxemburg-orkest o 1. v. Henri Pen-
sis 8.00 Gevarieerd concert 8.50 Ver
volg concert 9.00 Operette 10.30
Dansmuziek.
BRUSSEL, 484 M. - 1.30 Kleine orkest
van het N. I. R. o. 1. v. P. Leemans 8.20
Omroeporkest o. 1. v. Karei Walpot 8.35
Cabaretprogramma 10.45 Gramofoonmu
ziek.
KALUNDBORG, 1261 M. 7.30 Omroep-
symphonte-orkest o. 1. v. Hans Weisbach
9.50 Frix Tuxen's dansorkest.
BERLIJN. 357 M. 1.55 Gramofoonmu
ziek 7.30 Kleine omroeporkest o. 1. v.
Willy Stelner.
HAMBURG, 332 M. 10.50 Concert
1.35 Gramofoonmuziek 4 35 Gramofoon
muziek 5.20 Gramofoonmuziek.
LANGFNBERG. 456 M. 11.20 Populair
concert 1.20 Gramofoonmuziek 3.20
Kamerkoor van den West-Duitschen om
roep o. 1 v. Breuer 4.35 Populair con
cert o. 1 V. Braun 8.30 West-Duitsche
omroep o. 1. v. Buschkötter 10.50 Ka
mermuziek.
DAVENTRY, 1500 M. 12.20 Rutland
Square-orkest o 1 v. Norman Austin
1.20 Nieuwe gramofoonmuziek 3.20 Ves
perconcert 4.25 Concert 8.20 Variété
programma 11.05 B.B.C.-dansorkest.
PARIJS (Elfd), 1446 M.
foonmuzlek.
7.50 Gramo-
PARIJS (Radio), 1706 M. 7.20 Gramo
foonmuziek 8.20 idem 12.50 Popu
lair concert 3.20 opera.
MILAAN. 369 M. 4.30 Dansmuziek
5.15 Gramofoonmuziek 8.10 Opera-uit
zending.
ROME, 421 M, 4.20 Vocaal en instru
mentaal concert 5.15 Gramofoonmuziek
8.05 Symphonleconcert.
WEENEN. 507 M. 4.35 Concert
9.40 Omroeporkest o. 1. v. Joseph Hölzer.
WARSCHAU, 1411 M. 3.00 Jazzmuziek
4.15 Falla-concert 7.20 Omroeporkest
o. 1. v. J. Ozlmlnski 9.20 Gramofoon
muziek 9.50 Dansmuziek.
BEROMUNSTER, 540 M.
foonmuzlek 6.45 idem
koor 8.30 Kamerorkest.
LUXEMBURG, 1304 M. 7.00 Duitsché
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN
NAAR DEN KATHOLIEKEN RADIOGIDS
5.20 Gramo-
7.50 Kamer-
W1J
toriet Fidelis Smeur, die een vijftienjarigen
missie-arbeid met een verlof van tien maan
den mocht onderbreken.
Verder begeven zich met de „Van Rensse
laer" naar Paramaribo Broeder Tarcisio, al
gemeen overste der Fraters van Tilburg, die
het missiewerk van zijn congregatie in de West
gaat visitceren en de fraters-onderwijzers Wil
liam en Gerardus, eveneens van Tilburg.
Mgr. Van Roosmalen, die de laatste dagen
ln het vaderland heeft doorgebracht in het
klooster aan de Keizersgracht bij de Wester-
markt te Amsterdam, werd uitgeleide gedaan
door Pater Provinciaal J. Mol C.s.s.R., zijn
secretaris Pater A. Verheggen C.s.s.R. en ver
schillende Paters en Broeders van de O. L.
Vrouwekerk, familie en vrienden.
Mgr., wien men zijn 60 jaren niet aan zou
zien, onderhield zich hartelijk met de achter-
blijvenden.
Welgemoed aanvaardt hij reeds voor de
derde maal de reis naar zijn geliefd missiege
bied, waar hij23 jaren als Bisschop heeft ge
arbeid en waar hij 'ln November van het
volgend jaar ook het heuglijke feit hoopt te
Vieren van zijn zilveren bisschopsjubileum
Voor zijn vertrek sprak Mgr. ons nog zijn
dank uit voor den steun, dien hij ondanks den
nood der tijden in het vaderland voor zijn mis-
missieiiefde en het bloeiend godsdienstig leven
sie mocht ondervinden.
Na de bijna 23 jaren, dat Mgr. in de West
vertoefde, hadden hem opnieuw de heerlijke
van Neerlands Katholieken diep getroffen.
Overal waar hij was gekomen, had men hem
met liefde en eerbied bejegend.
Wanneer Mgr. straks weer zijn arbeid hervat
onder de christenen van Suriname en vooral
ook onder de ongelukkige melaatschen, zal hij
met hen Gods zegen afsmeeken over Neder
land.
Ook vroeg Mgr. den geloovigen zijn missie
niet te vergeten. Het daadwerkelijk medeleven,
vooral door het gebed van het vaderland, is
voor de werkers in de missie een groote steun.
Het secretariaat van het Nationaal Crisis Co
mité deelt mede, dat het Nationaal Crisis Comité
in totaal tot Januari 1934 de volgende bijdragen
mocht ontvangen:
Van het regiment grenadiers f 1185.73; van het
reg. jagers f 878.53; van het 4e reg. infanterie
f 762.86; van het 10e reg. inf. 562.98: van het 15e
reg, inf. f 181.92; van het 22e reg. inf f 392.57;
van het le reg. inf. f 718.77; van het 9e reg. inf.
f 181.34; van het 12e reg. inf. f 527.26.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
van de voorschriften betrekkelijk den burger
lijken stand.
Aan de Memorie van Toelichting wordt ont
leend:
Ten vorigen jare wendden de ambtenaren
van den burgerlijken stand, chefs der afdeelin
gen te Amsterdam, Rotterdam, 's Gravenhage
en Utrecht zich tot des Ministers ambtsvoor
ganger met het verzoek eenige wijzigingen in
de voorschriften, betrekkelijk den burgerlijken
stand te willen overwegen. Zij hadden daarbij
voornamelijk op het oog het afschaffen van be
palingen, die overbodig zijn, en het aanbrengen
van vereenvoudiging, waar dit mogelijk is.
Naar aanleiding van dit verzoek heeft de
Staatscommissie Limburg zich met deze mate
rie beziggehouden en aan den Minister voor
stellen gedaan, welke ten grondslag liggen aan
het thans ingediende wetsontwerp.
De voornaamste wijzigingen, in hoofdzaak
vereenvoudigingen, welke het ontwerp brengt,
zijn de volgende:
1. afschaffing van het register van huwelijks
afkondigingen;
2. het scheppen van de mogelijkheid van af
gifte van bijzondere uittreksels uit geboorte
akten;
3. afschaffing van het vereischte van twee
getuigen bi) de aangifte van geboorten;
4. het volstaan met één aangever bij overlij
den;
5. de plaatsing van den geslachtsnaam vóór
de voornamen in de akten van den burgerlijken
stand;
6. het stellen van enkele andere regelen de
namen betreffende;
7. aanvulling van de registers met gegevens
nopens nietigverklaring van huwelijk, verkrij
ging van brieven van wettiging en dergelijke.
De heer B. heeft tevens een eisch tot schade
vergoeding ingesteld.
Wegens het aannemen van gelden van
winkeliers en onbetrouwbaarheid bij het
doen van inkoopen zijn te Nieuwediep een
hofmeester en een bottelier der marine ge
arresteerd, terwijl tegen een aantal andere
hofmeesters en botteliers nog een onder
zoek gaande is.
Ten einde het onderzoek niet te belemme
ren, dat de marine-autoriteiten in samenwer
king met de recherche van Den Helder had
den ingesteld, waarbij verscheiden leveranciers
in verband met deze zaak werden gehoord,
had men een groot aantal hofmeesters en bot
teliers tijdelijk „opgeborgen", ten einde te zor
gen, dat deze geen contact/ met de winkeliers
konden hebben. Dit heeft vermoedelijk aanlei
ding gegeven tot de geruchten van een massa
arrestatie van hofmeesters. Nadat hun verkla
ringen zijn opgeschreven, zijn echter allen be
halve twee bij wie het om tamelijk groote be
dragen ging, weer vrijgelaten.
Bij de autoriteiten bestond al sedert eenlgen
tijd het vermoeden, dat de betrokkenen, die
inkoopen deden, van de leveranciers tegemoet
komingen kregen. De eene winkelier deed dit
omdat de andere het ook deed, ten einde een
leverantie machtig te worden. Deze inkoopen
betroffen de gamellen, d.i. de officierstafel.
Behalve de gewone dagelijksche vergoeding
voor de levensbehoeften geeft het Rijk n.l.
voor de officierstafel een extra-toelage. Deze
gamellen-gelden worden beheerd door den of
ficier van de gamellen, welke functie nu eens
door dezen, dan door genen officier aan boord
der schepen of in de kazerne wordt waarge
nomen.
Hij is als het ware de huisvrouw. Onder zijn
orders staat de hofmeester, die voor den da-
gelijkschen gang van zaken zorgt, de inkoopen
doet en het menu opmaakt. De hofmeester is
het maritieme keukenmeisje, dat inkoopt. De
kans bestaat dan altijd, dat er tusschen den
hofmeester en de leveranciers een verhouding
ontstaat, welke niet door den beugel kan.
De hofmeester heeft weer onder zich den
bottelier, die zich alleen bemoeit met het uit
geven van het rantsoen, dat aan ieder man ver
strekt wordt. Vleesch, groente, brood enz. wor
den in natura uitgegeven. Echter wordt ook
een klein bedrag door het Rijk beschikbaar ge
steld voor extra levensmiddelen voor de be
manning, zooals vruchten of visch. Deze moe
ten ingekocht worden. Zoodoende komt ook de
bottelier met den leverancier in contact.
Zooals gezegd, bestond reeds lang het ver
moeden, dat er bij die inkoopen iets haperde
en ten einde na te gaan in hoeverre dit kwaad
voortgewoekerd was, hebben de marine-autori
teiten een onderzoek ingesteld met het gevolg,
dat één hofmeester en één bottelier gearres
teerd zijn, terwijl van een aantal anderen ge
bleken is, dat zij bij het doen van inkoopen
niet betrouwbaar waren, zoo deelde de hoofd
intendant bij de marine, kolonel Heeris, aan
„De Telegraaf" mede.
De commandant van de Marine te Willems
oord, vlce-admiraal Brutel de la Rivière, aan
wien het dossier, op dit onderzoek betrekking
hebbende, is ter hand gesteld, zal thans na
gaan, of de betrokkenen naar den Krijgsraad
zullen worden verwezen.
Daar ook burgers bij de feiten zijn betrok
ken, bestaat de mogelijkheid, dat de justitie
te Alkmaar deze zaak behandelt. Ook zal nog
moeten blijken, of hier sprake is van valsch
heid in geschrifte dan wel het aannemen van
giften door een ambtenaar om hem te bewegen
iets te doen, dat in strijd is met zijn plicht,
Hoewel een en ander dus geen aanleiding
behoeft te geven tot overdreven geruchten is
wel gebleken, dat de marine-autoriteiten bij
tijds hebben ingegrepen, opdat dit kwaad te
Nieuwediep niet te groote afmetingen zou aam
nemen.
Op den tweeden Pinksterdag (5 Juni) van het
afgeloopen jaar pleegde de 33-jarige koopman
H. van M. in de Coloniastraat te Rotterdam,
een revolveraanslag op de gezusters Kopischke,
met één waarvan hij verloofd was geweest. De
beide vrouwen werden ernstig gewond.
Voor de Rotterdamsche rechtbank nam in
December van M., die overigens door twee
psychiaters volkomen normaal werd geacht, een
zeer vreemde houding aan. Hij weigerde op
vragen antwoord te geven en gedroeg zich zoo
danig, dat men aan krankzinnigheid of simula
tie daarvan moest gelooven.
Het O. M., steunende op de psychiatrische
rapporten, eischte twaalf jaren gevangenisstraf.
De Rechtbank achtte het echter noodig den
verdachte in een zenuwinrichting nog eens te
laten onderzoeken. Het resultaat van dit onder
zoek werd thans in de openbare zitting van
den Rechtbank besproken. Het bleek, dat van
M. thans volkomen normaal was. Het nieuwe
rapport van den psychiater bevestigt dit ook
en waarschijnlijk heeft van M. geleden aan ge
vangenis-psychose. In verband hiermede werd
opsluiting in de bijzondere strafgevangenis te
Scheven)ngen aanbevolen.
De Officier van Justitie deelde echter mede,
van den Minister bericht te hebben gekregen,
dat langdurige straffen niet in Schevingen
kunnen worden doorgebracht.
Overigens persisteerde het O. M. bij zijn
eisch van twaalf jaar gevangenisstraf.
De verdediger refereerde zich aan het oor
deel van de rechtbank.
Volgens de voorloopige Zwitsersche handels
statistiek voor het jaar 1933 sluit de Neder-
landsch-Zwitsersche handelsbalans over ge
noemd jaar in vergelijking met 1932 met een
kleine verbetering ten gunste van Zwitserland.
Terwijl Nederland in het jaar 1932 voor 53 mil-
lioen francs naar Zwitserland uitvoerde en voor
28,4 millioen francs uit dit land heeft inge
voerd, bedroeg de uitvoer uit Nederland naar
Zwitserland ln het jaar 1933 45,1 millioen francs
en de uitvoer uit Zwitserland 31,5 millioen
francs. Het deficit der Zwitsersche handelsba
lans met Nederland is dus van 24 millioen
francs in 1932 tot 13,6 millioen francs in 1933
gedaald.
De uitvoer van Zwitserland naar Nederland
vormde in 1933 3,7 pCt. van den geheelen uit
voer naar het buitenland, de invoer uit Neder
land 2,8 pCt. van den geheelen invoer uit het
buitenland.
In de werkplaatsen van de N.V. Kalkfabriek
voorheen v. Dijk Co. aan de Lijnbaan te
Dordrecht, waar verleden week een staking is
uitgebroken, en waarbij vrijwel het geheele fa-
briekspersoneel was betrokken, heeft Maandag
een dertig- of veertigtal arbeiders uit de omge
ving van Dordrcht het werk ter hand genomen.
De geheele fabriek, met uitzondering van de
kalkzandsteenfabricage, is weer in bedrijf.
Naar men van de zijde der directie aan „De
Telegraaf" verzekerde, hebben de arbeiders die
momenteel op die fabriek werken, niets te ma
ken met de nationaal-socialistische werknemers
organisatie. Leden van deze organisatie hebben
de vorige week wel geïnformeerd over de ar
beidsvoorwaarden, waarop eventueel aan het
werk zou kunnen worden gegaan, doch de direc
tie achtte het niet wenschelijk, daarop in te
gaan, gezien den politieken kant die aan het te
werk stellen van deze arbeiders zou zitten.
In de omgeving der fabriek is alles rustig.
Slechts eenige politie-agenten surveilleerden in
de straten bij de fabriek. De auto's van de fa
briek worden begeleid door een rijksveldwachter.
De Directeur van den Rijksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
deelt mede, dat de werkloosheid onder de
595.500 leden van ingevolge het Werkloosheids
besluit 1917 gesubsidieerde vereenigingen in
de week van 22 tot en met 27 Januari 1934
heeft bedragen 34.2 pet. In de vorige verslag-
week (van 8 tot en met 13 Januari) bedroeg het
percentage 34.5.
Het gemiddelde werkloosheidspercentage was
in de maand Januari van de jaren 1930 tot en
met 1934 als volgt:
1930: 10,8; 1931: 19,6; 1932: 28,7; 1933; 37,6;
1934: 34,3.
Bij 1064 organen der openbare arbeidsbemid
deling stonden op 27 Januari 1934 in totaal
409.160 werkzoekenden Ingeschreven, waar
onder 392.374 mannen. Hiervan waren werkloos
383.686 personen, waaronder 372.198 mannen.
Op 13 Januari 1934 bedroeg het totaal aantal
ingeschreven werkzoekenden bij een gelijk
aantal organen 411.964. Hiervan waren werkloos
387.406 personen, waaronder 376.019 mannen.
Het aantal ingeschreven werkzoekenden is der
halve sedert 13 Januari 1934 gedaald met 2.804,
het aantal werkloozen met 3.720.
In 1933 kwamen bij de gezamenlijke organen
de openmare arbeidsbemiddeling 1.060.403 aan
biedingen van werkzoekenden tegen 1.076.881 in
1932; het aantal aanvragen om arbeidskrach
ten bedroeg in 1933 281.444 tegen 267.679 in
1932, terwijl in 1933 235.446 plaatsingen tot
stand werden gebracht tegen 233.986 in 1932.
Hieruit blijkt, dat terwijl in 1933 het aan
bod van werkzoekenden is achtergebleven bü
dat in 1932, het aantal aanvragen om arbeids
krachten en het aantal plaatsingen daarentegen
is toegenomen. Dit verdient te meer aandacht,
wijl het aantal aanvragen om arbeidskrachten
en het aantal plaatsingen in het eerste half'
jaar van 1933 lager waren dan ln het over
eenkomstlge tijdvak van 1932.
Aschwoensdag
Ons hoofd is geteekend met het
aschkruisje en in ome ooren heeft ge
klonken het vermaan, dat de mensch
sterfelijk is, uit stof en asch is gebo
ren, tot stof en asch sal wederkeeren.
Dit is de boodschap van heden aan
de wereld in strijd.
Maar dit is geen vernietiging. Want
de ziel zal als de phoenix uit de asch
verrijzen om eeuwig te leven in Gods
heerlijkheid.
Daarom is deze eerste dag van den
grooten vastentijd wel vol ernst, doch
niet vol somberheid. Inkeer en vasten
beduidt den tijd die nu aanstaande
is, doch tevens tijd van herleving en
geestelijke verblijding in het vooruit
zicht van onze verlossing door Chris
tus' kruis.
Het lichaam is sterfelijk. „Herinner
u, mensch, dat ge sterfelijk zijt." Maar
de ziel is voor alle eeuwen. In Chris
tus zullen we verrijzen om niet meer
te sterven.
De feesten ter gelegenheid van het 120-jarig
bestaan van het derde half regiment huzaren
zjjn Dinsdagochtend te Den Haag aangevangen
met een beëedigingsplechtigheid van reserve
officieren op het Alexanderveld.
Deze plechtigheid werd gevolgd door een
marsch door de stad met een défilé voor H. M.
de Koningin en H. M. de Koningyi-Moeder.
De troepen, onder commando van kolonel
Diemont, trokken met de muziek voorop van
het Alexanderveld naar het Paleis Noordeinde.
Onmiddellijk nadat het défilé was geëindigd,
werd uit de menigte een „Leve de Koningin"
geroepen, dat uit honderden keelen driewerf
op spontane wijze werd beantwoord met een
„Hoezee".
De troepen gingen vervolgens naar het Lange
Voorhout, waar zij het défilé brachten aan
H. M. de Koningin-Moeder, die uit haar paleis
dit militair eerbetoon aanschouwde.
De Rotterdamsche rechtbank heeft Dinsdag
middag vonnis gewezen in de zaak van den 32-
jarigen koopman H. van M„ die op 5 Juni
van het vorige jaar een aantal revolverscnoten
gelost heeft op zijn vroegere verloofde mej.
Kopischke en haar zuster, waardoor beide da
mes ernstig gewond werden.
Wegens poging tot moord werd hij veroor
deeld tot acht jaar gevangenisstraf met aftrek
van drie maanden preventieve hechtenis.
De eisch luid.de twaalf jaar gevangenisstraf.
BATAVIA, 13 Febr. (Reuter) De invoer-
wetten op textiel-goederen ln Nederlandsch-
Indië treden morgen in werking.
De maatregelen zijn gebaseerd op den invoer
van 1930.
Dinsdagmorgen is aen uit Bussum komende
auto, waarin twee dames uit deze gemeente
zaten, bi) de Kruislaan te Amsterdam in het
water van de Keulschevaart gereden.
Het ongeval is waarschijnlijk geschied door
een plotseling optredend defect aan de stuur
inrichting, waardoor de bestuurder de macht
over zijn stuur verloor en ook geen gelegenheid
meer had zijn wagen tijdig tot staan te bren
gen. Dadelijk na het gebeurde was er politie-
hulp ter plaatse, terwijl er ook van alle kanten
publiek toeschoot. Gelukkig zat de auto slechts
gedeeltelijk onder water, zoodat de inzittenden
zonder veel inspanning op den wal konden
worden gebracht. Vooral de twee dames waren,
zeer overstuur. Een kraanwagen van een ga
rage aan de Weesperzijde heeft den wagen later
op den morgén op het droge gebracht.
Naar „Spoor- en Tramwegen" bericht, zijn
met ingang van 29 Januari 1934 voor haring,
versch gezouten of gerookt (bokking), bij ver
voer in binnenlandsch verkeer, bij verzending
als snelgoed of als vrachtgoed, belangrijk ver
laagde vrachtprijzen ingevoerd.
Voor het vervoer als wagenladtng van ge
zaagd hout, ook geschaafd en geploegd, dwars
liggers, wisselhout, duigen en bodems van vaten,
hoepels en nog enkele andere houtwaren
waarvoor tot dusver slechts bij verzending van
bepaalde N. S. stations in Nederland de vracht
werd berekend volgens de vrachtprijzen van
klasse D van het Nederlandse!) Goederentarief,
Deel II wordt met ingang van 29 Jan. 1934 bü
verzending van alle N.S.-statlons in Nederland
klasse D toegepast.
Het oud-lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal en oud-voorzitter van den Plattelan-
dersbond, de heer A. Braat, herdenkt 15 Fe
bruari zijn zestigsten verjaardag.
De Nederlandsche duikbooten K 14 en K 15
zijn Maandagochtend om 10 uur op de Taag
aangekomen. De commandant begaf zich naar
de Nederlandsche legatie, waar hü hot noen
maal gebruikte. Later br&cht hü een bezoek
aan den minister van Marine en andere vloot-
autorlteiten, welke bezoeken een half uur later
werden beantwoord. De Nederlandsche matro
zen passagieren in de straten in gezelschap
van hun Britsche kameraden. Zü doen mee
aan de Carnavalviering.
