HET GEHEIM VAN RAADSHEER
ALBERT PRINCE
Roosevelt een jaar
president
Complot tegen den
Duce
NED. NAT. BEDEVAART BIJ DEN
PAUS OP AUDIËNTIE
Heimwehr-offensief in Tirol
Het nieuws van heden
i
TWEE BRIEVEN
VEEL LOF VOOR NED.
KATHOLIEKEN
ACTIE OVER
FRONT
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZONDAG 4 MAART 1934
Ochtendblad
Twee malen verzocht Pressord
Prince om het onderzoek
in de zaak-Stavisky
te schorsen
Stavisky wilde ook
Daudet omkoopen
ONTKROmiSG
President Roosevelt
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiji
DE NIEUWE DUITSCHE RENWAGEN
Bevolking stelt groot vertrouwen
in hem en prijst zijn moed
Staatsschuld tot 26 mil
liard gestegen
Aanslag beraamd met gifgas
bommen
Hans Von Stuck probeert den nieuwen P-renwagen. O.m. toont ex-kroonprins
Wilhelm zijn belangstelling
De Paus zegende den eersten steen
voor den herbouw der Abdij
van Egmond
Gouden medaille voor
oud-min. Ruys
De steenen kroon, welke twee ton weegt
is van het Ministerie van binnenlandsche
zaken te Madrid verwijderd
„Slechts wij kunnen Oostenrijks
toekomst vormen en zijn
Duitsch karakter
bewaren"
Habicht toch afgezet?
Generaal Von Epp
Goemboes en Doll fuss
naar Rome
Z. H. Paus Pius XI
Aan den vooravond der
Leipziger Messe
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Statistiek
KONING BORIS VERTROKKEN
PARIJSCHE AMBASSADEUR
BIJ VON HINDENBURG
VERBETERDE AANGIFTEN
ACCOUNTANTSKANTOOR P. A. M. KAT
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18627
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroeperszie de rubriek
(Van een bijzonderen correspondent)
De laatste dagen is er eindelijk eenig licht
Eekomen in den geheimzinningen moord op
Raadsheer Prince.
Thans weten we dat de ongelukkige rechter
in het bezit was van twee brieven, aan hem
gericht door den Procureur der Republiek,
Pressard, zwager van den radicalen leider en
gewezen minister-president Chautemps. Prince
had den inhoud ervan medegedeeld aan vijf
zijner vrienden, vijf magistraten en aan zijn
zoon. Ook met den eersten voorzitter van het
Hof van Cassatie, Lescouvé, had hij over die
brieven gesproken; hij zou ze hem overhan
digen, doch eerst wou hij ze laten fotografee
ren. Met Lescouvé was hij overeen gekomen,
dat hij een rapport zou opmaken over zijn re
laties met Pressard. Twee dagen later werd
Prince vermoord.
De inhoud der brieven was zoo bezwarend
voor Pressard, dat de onderzoekingscommissie,
na een rapport van Lescouvé te hebben gehoord,
met eenparige stemmen besloot Pressard da
delijk af te zetten, welk besluit hem ooor den
Minister van Justitie, Chéron, werd medege
deeld.
Raadsheer Prince bewaarde de geheime brie
ven met zorg en droeg ze steeds in zijn porte
feuille met zich mee.
Veertien dagen geleden had hij een bezoek
gebracht aan den directeur van den dienst der
rechterlijke identificatie, Sannié, wien hij ver
zocht twee geheime zeer belangrijke documen
ten te fotografeeren. Hij zou de stukken zelf
naar het laboratorium brengen en aanwezig
zijn bij de opname; daarna zouden de cliché's,
te zijnen huize, door de echtgenoote van Prince
ontwikkeld worden. Sannié ging met dit voor
stel volledig accoord, doch intusschen viel Prin
ce als slachtoffer van een sluipmoordenaar. Na
den moord was de portefeuille met de twee
brieven verdwenen!
Wat nu was de inhoud dezer brieven? Die
vraag kunnen we thans beantwoorden. De eer
ste brief was geschreven in 1930, de tweede in
1931. Beide hebben betrekking tot de zaak-
Stavisky, welke in dien tijd geïnstrueerd werd
door Prince, die toen onderzoeksrechter was. In
beide brieven verzocht de Procureur der Repu
bliek, Pressard, Prince het onderzoek in de
zaak-Stavisky te schorsen; hij wenschte zelf
de behandeling van die zaak ter hand te nemen.
En wat deed Pressard? Hij onderteekende
een ordonnantie, waarin verklaard werd dat de
rapporten van de politie-inspecteurs Pachot en
Gripois, waarin de oplichterijen van Stavisky
werden bloot gelegd, niets belangrijks inhielden
en dat Stavisky van alle rechtsvervolging kon
worden ontslagen. Door dit besluit is het mo
gelijk geweest dat Stavisky sedert 1930 straf
feloos zijn pseudo-vennootschappen kon op
richten en zijn carrière van gentleman-oplich-
ter in kwadraat kon voortzetten.
Prince werd dus vermoedelijk vermoord om
dat hij kennis had van belangrijke geheimen.
De brieven zijn weliswaar verdwenen, doch het
doelwit van den vermoorde is bereikt: de on
waardigheid en de medeplichtigheid van Pres
sard in het Stavisky-schandaal is in het volle
daglicht komen te staan!
De zittingen der parlementaire commissie van
onderzoek over het Stavisky-schandaal nebben
de laatste dagen een sensationeele wending ge
nomen. Vrijdag werd een mededeeling van den
Minister van Binnenlandsche Zaken voorgele
zen, waarin verklaard werd, dat denzelfden dag
een afschrift zou verstrekt worden van Droces-
sen-verbaal betreffende 814 Stavisky-chèques,
doch tegelijkertijd deelde hij mede dat de
chèques van het Crédit Industrial et Commer
cial nog niet gefotografeerd waren, zooals de
Commissieleden gevraagd hadden. Een lid der
Commissie, Mandel, stelde daarop voor den
directeur van genoemde bank nog denzelfden
dag als getuige te dagvaarden. Dit voorstel
werd aanvaard en te half vijf reeds werd de
directeur, Blondel, binnengeleid. Op een hem
gestelde vraag antwoordde Blondel, rlat zijn
Bank in relatie was met Stavisky sedert 1931,
die zich toen voorstelde onder den naam
Alexandre. Het volgend jaar vernam de Bank,
door een Informatiebureau, dat zijn ware naam
Stavisky was.
Wanneer, aldus vroeg een Commissielid,
heeft de regeering bij Uw Bank inlichtingen
gevraagd over de rekening van Stavisky?
Op 5 Januari hebben we volledige inlich
tingen verstrekt.
Wanneer werd de rekening in beslag ge
nomen?
Op 26 Januari daaropvolgend.
Dit antwoord wekte sensatie.
De regeering, aldus sprak Mandel, heeft
dus 21 dagen getalmd eer beslag werd gelegd
op de rekening van Stavisky?
Inderdaad, was het antwoord van Blondel.
Op dit oogenblik werd aan getuige gevraagd of
het hem mogelijk was de foto's der Stavisky-
chèques aan de Commissie te overhandigen.
Tot voldoening der verbaasde leden haalde
Blondel dadelijk uit zijn tasch een pak. inhou
dende de foto's van niet minder dan 216 door
Stavisky geteekende chèques!
Vervolgens las het rechtsche Kamerlid Xa-
vier Vallat een rapport van een rechter, Aveil-
lé, waaruit bleek dat de tegen Stavisky aan
hangig gemaakte processen zeven maal werden
uitgesteld op verzoek van de advocaten van Sta
visky, Meesters Gaulier en André Hesse, (deze
laatste is lid der radicale partij en gewezen
Minister van Justitie; laatst was hij onder
voorzitter der Kamer). Vallat wees er op, dat
Hesse in het Parlement beweerde dat hij
slechts tweemaal de verdaging van een Sta-
visky-proces had aangevraagd. Een dezer ver
zoeken tot verdaging was vergezeld van een
medisch certificaat, onderteekend door de art
sen Vachet en Marie, waarin verklaard werd,
dat het gevaarlijk was Stavisky voor het ge
recht te dagen wegens zijn geestestoestand, die
thans reeds ernstig was en hopeloos zou wor
den bij den minsten schok!....
Xavier Vallat heeft eveneens een rapport
gelezen, opgesteld door Boumet, waaruit blijkt
dat Stavisky een bedrag van 150.000 francs aan
de „Action Fran?aise" had aangeboden, op
voorwaarde dat de dossiers zouden vernietigd
worden, die door Léon Daudet en Charles
Maurras tegen hem waren verzameld. Aan Ca-
mille Aymard had hij met hetzelfde doel 100.000
francs gepresenteerd.
VERWACHTING: Zwakke tot matigen,
=j Westelijke tot Noordwestelijken wind, ge-
deeltelijk bewolkt, weinig of geen neer-
H slag, kouder des ochtends, later iets kou- li
der. Verdere vooruitzichten: Weinig ver-
an dering.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiü
WASHINGTON, 3 Maart. De Amerikaansche
bladen wijden groote artikelen aan het feit,
dat Roosevelt thans een jaar president is.
De meeste bladen weerspiegelen het groote
vertrouwen, dat de bevolking in onverminderde
mate in Roosevelt heeft, en wijzen op den
moed, dien de president bezit, om niet siechts
groote economische en monetaire experimen
ten te ondernemen, maar ook met kracht op
te treden tegen egoïstische werkgevers en poli
tici, die onder het vroegere regiem probeerden,
zich ten koste van de staatskas te verrijken.
Bijzonder gewaardeerd wordt het vasthouden
van den president aan de Nira, en zijn aan
kondiging, dat de controle op de ondernemers
winst zal worden verscherpt en dat verdere so
ciale maatregelen ten behoeve van de arbei
ders zullen worden genomen.
De republikeinsche bladen verwijten den pre
sident een dictatoriaal ingrijpen in het econo
misch gebeuren en ongeoorloofde dollar-deva
luatie.
De Amerikaansche staatsschuld, die in Pebr.
met 984 milfioen dollar is toegenomen, is thans
tot boven de 26 milliard dollar gestegen. Daar
mee is haast de recordstand van 26,6 milliard
bereikt, die onmiddellijk na den oorlog be
stond. Het tekort op de begrooting in Februari
bedraagt 425 millioen.
99
99
ROME, 3 Maart. (Reuter.) Eerst thans
wordt officieel kennis gegeven van het be
staan van een complot tegen het leven van
Mussolini, dat reeds 16 Maart as. voor de
rechtbank zal komen. Men herinnert zich
nog, hoe in Juni van het vorig jaar in de
voorhal van St. Pieter een bom ontplofte,
waardoor 4 personen gewond werden. Vier
mannen, die beschuldigd worden hiervan
de daders te zijn, wordt eveneens ten laste
gelegd, dat zij met gifgasbommen een aan
slag op Mussolini wilden plegen. Men be
schuldigt hen er ook van, dat zij zich lie
ten betalen door de bekende organisaties
van anti-fascistische intellectueelen in Pa
rijs en Londen.
Onze Rom. correspondent seint ons d.d. 3
Maart
Hedenmiddag heeft Z. H. de Paus den Bis
schop van 's-Hertogenbosch, Z. H. Exc. Mgr. A.
Diepen, in particuliere audiëntie ontvangen.
Direct daarna had in de Consistorie-zaal de
bijzondere audiëntie plaats der deelnemers aan
de Nederlandsche Nationale Bedevaart.
Nadat Z. H. Paus Pius XI de pelgrims had
toegelaten tot den handkus, nam Hij plaats op
Zijn troon en hield een korte toespraak.
Het was voor den H. Vader een groote vreug
de hier zoo vele zonen en dochters bijeen te
zien uit de Nederlanden, die aanspraak maken
op Zijn bijzondere genegenheid en vaderlijke
erkentelijkheid. Hun komst in zoo grooten ge
tale, terwijl reeds zoovelen voorafgingen, getuigt
er van, dat deze genegenheid wederkeerig is.
„De Nederlandsche Katholieken" aldus de
H. Vader „onderscheiden zich door hun
Christelijke levenspractyken waarin zij des te
meer ijver toonen, wijl zij het te midden eener
niet-katholleke meerderheid als hun plicht voe
len hun geloof eer aan te doen. En zij doen hun
geloof niet alleen eer aan in hun eigen land,
maar geven bovendien een bijzonder edelmoe-
digen steun aan het groote Missiewerk van de
heele wereld. Daarom verdienen zij de vader
lijke dankbaarheid van Christus' Plaatsbeklee-
der op aarde, die dit alles als aan Zich-Zelven
gedaan beschouwt."
De Paus sprak er Zijn groote voldoening over
uit, dat de pelgrims alle streken en alle stan
den van hun vaderland vertegenwoordigden.
INNSBRUCK, 3 Maart. (D. N. B.) In een
oproep van de Tiroolsche Heimwehr wordt ge
zegd: Ondanks alle tegenwerking van de oude
partijpolitici is de politieke invloed van de
Tiroolsche Heimwehr dusdanig toegenomen,
dat thans de voorwaarde is geschapen voor de
uitvoering van het Heimwehrprogram. Er moet
echter nog veel tegenstand van de oude poli
tici overwonnen worden en daarom moet de
Tiroolsche Heimwehr over de geheele linie tot
den aanval overgaan. De Heimwehr is de va-
derlandsche vernieuwingsbeweging van Oosten
rijk. Zij zal den Duitschen Christelijker, so
ciaal-rechtvaardigen staat onder autoritaire
leiding stichten. Slechts de Heimwehr zal de
Oostenrijksche toekomst vormen en Oosten
rijks Duitsch karakter bewaren. Geen minuut
mag meer getalmd worden.
De Landdag van Voralberg heeft met alge-
meene stemmen den afgetreden Christelijk-
socialen gouverneur. Ender, die minister is
geworden, als gouverneur herkozen. Dat is het
vijfde Oostenrijksche land, dat zijn bewind in
autoritaire richting wijzigt en een ChristeHjk-
sociaal tot gouverneur benoemt.
De „Neue Züricher Zeitung" meldt, dat na
afloop van het ultimatum van den landsieider
der N. S. D. A. P. in Oostenrijk, Theo Ha
bicht, nu de regeering-Dollfuss even weinig
notitie van het ultimatum heeft genomen als
er aan dacht, op het voorstel in te gaan, men
ook in leidende Duitsche nationaal-socialis-
tische kringen slecht over de tactiek van Ha
bicht zou zijn te spreken.
Habicht zou reeds als inspecteur der Oos
tenrijksche N. S. D. A. P. zijn afgezet en als
zijn opvolger zou zijn benoemd de voormalige
leider der Stiermarkensche burgerwacht Rau-
ter, die als emigrant in Duitschland vertoeft.
Tot hulpleider in de functie van tweeden in
specteur, doch in wezen om controle op hem
uit te oefenen, is benoemd de Rijksstadhouder
van Beieren, generaal Von Epp.
Gezien het feit, dat Hitier zelden ertoe over
gaat personen uit belangrijke vertrouwensposi
ties te ontslaan, ziet men in het ontslag van
Habicht min of meer een bekentenis van de
tegen Oostenrijk gemaakte fouten. De strijd
tegen de Oostenrijksche regeering wordt ech
ter voortgezet, zij het ook in den vorm van een
stroom van propaganda, die over Oostenrijk
wordt uitgestort.
Volgens een Stefanibericht zullen de Hon-
gaarsche minister-president Goemboes en de
Oostenrijksche bondskanselier van 14 tot 16
Maart te Rome vertoeven voor een officieel be
zoek bij de Italiaansche regeering.
De Oostenrijksche ministerraad heeft een
verordening goedgekeurd, waardoor een ingrij
pen door de autoriteiten bij lichamen, bestuurd
door leden van verboden partijen, ook dan toe
laatbaar wordt verklaard, wanneer het pri
vaatrechtelijke lichamen betreft.
Miet name wilde Hij Mgr. Diepen noemen, die
een waardig vertegenwoordiger is van het Ne-
derlandsch Episcopaat, „een groote Herder en
een onvermoeide Leider van het Christelijk
leven."
Het verheugde den Paus, dat zoo vele Neder
landers gevolg hebben gegeven aan Zijn oproep
om gedurende het H. Jaar de Verlossing bij
zonder te gedenken: de Verlossing die een veel
grooteren overvloed beteekent van genade en van
het Christelijk leven dat de pelgrims reeds be
leven.
Als de vruchten van de vrome reis der pel
grims noemde de Paus rijkere gebeden en wer
ken, veelvuldig gebruik der Sacramenten, waar
diger volgzaamheid aan de genade en vooral een
steeds hoogere beoefening der Christelijke lief
de, welke het kenmerk der verloste zielen is,
en ten slotte in het bijzonder de liefde tot d,e
Kerk en haar middenpunt, den H. Stoel.
Met deze intentie wilde de H. Vader den pel
grims Zijn bijzonderen Zegen verleenen.
Nadat pater Rutten de woorden van den Paus
in het Nederlandsch had vertaald, knielden de
pelgrims, en de H. Vader gaf hun, staande voor
Zijn troon, den Apostolischen Zegen.
De deelnemers aan de bedevaart hieven dan
het „Aan U, o Koning der Eeuwen" aan, waarna
Z. H. Paus Pius XI Zich terugtrok met den in
het Nederlandsch uitgesproken Christelijken
groet: „Geloofd zij Jezus Christus".
Ter herinnering aan de audiëntie ontvingen
alle pelgrims namens den Paus een medaille
van het H. Jaar.
Vóór de algemeane audiëntie ontving de H.
Vader jhr. Ruys de Beerenbrouck met zijn echt
genoote en familie. Jhr Ruys de Beerenbrouck.
die de Nederlandsche Nationale Bedevaart leidt,
had een steen meegebracht, welke als eerste
steen dienst zal doen voor den herbouw der
Abdij van Egmond. De Paus zegende den steen,
terwijl Hij een oorkonde onderteekende en een
medaille schonk welke tegelijk met den steen
zullen worden ingemetseld.
Aan de echtgenoote van jhr. Ruys de Beeren
brouck schonk de H. Vader een gouden medaille
van het H. Jaar voor oud-Minister Ruys de
Beerenbrouck.
LEIPZIG, 3 Maart (V.D.). Aan de Leipziger
Messe, die morgen wordt geopend, wordt deel
genomen door 7562 exposanten, dJ. 18 pet.
meer dan bij de voorjaarsmesse van 1933; 547
buitenlanders, dus iets minder dan verleden
jaar, nemen deel. Deze behooren tot 24 landen
t°gen 22 in het vorige jaar. De grootste groep
buitenlandsche exposanten is de Tsjechische.
Bezoeken zijn aangekondigd vooral uit Zweden,
Noorwegen, Denemarken, Engeland. Neder
land, Zwitserland, Turkije en Joego-Slavië.
Uitslagen der Engelsche Cup- en competitie
wedstrijden.
Cholera-epidemie op de Philippjjnen.
Duizenden menschen doodgevroren op het Ja-
pansche eiland Utsuryo.
Hejmwehr-offensief in TiroL
Complot tegen Mussolini ontdekt. Aanslag be
raamd met gifgasbommen.
Goemboer en Dolffuss naar Rome op 14 Maart
aanstaande.
Roosevelt een jaar president.
Ned. Nat. Bedevaart bi) den Paus op audiëntié.
Bloedige onlusten te Kasjgar. 130 dooden.
Ketelontploffing op Chineesch schip; 32 doo
den.
Bijzonderheden over de tusschen Nederland en
Italië gesloten overeenkomst.
Fraude met bacon. Vier personen gearresteerd.
De Onnes Van Nijenrode-zaak. Nog een invrij
heidstelling.
Het drama te Wolvega; ook de vrouw overleden.
Onderzoek naar hygiënische toestanden op de
vliegroute NederlandIndië.
Memorie van antwoord betreffende de wijziging
der Winkelsluitingswet verschenen.
Vcorloopig oordeel van het Hoofdbestuur van
den Vrijz-Dem. Bond in zake de kwestie-
Abrahams.
De statistiek wordt gebruikt voor
veel en velerlei.
Ook wel misbruikt.
Spreekt men zelfs niet van statisti
sche leugens?
En dan is daar de reclame, een
eigenaardig soort van reclame, die be
slag op haar legt tot het verrichten
van hand- en spandiensten.
Dezer dagen kon men in een Pers
bericht de schokkende mededeeling
lezen, hoeveel keer de naam van een
filmactrice in de krant had gestaan
Men had er een heele reken- en op
telsom van gemaakt.
En men wist precies te vertellen,
welk een vooraanstaande plaats zij
innam, tusschen andere „sterren" en
druk genoemde personaadjes, hoeve-
len er waren, die zij achter zich liet
in dezen gewichtigen wedloop om het
grootste gerucht, en hoe weinigen, die
haar vooralsnog overtroffen.
Symptoom van den tijd!
Genoemd worden, ja, vooral ge
noemd worden, daarop komt het
aan!
Het overige doet er minder toe
ook wat er gezegd wordt als het
maar bekendheid geeft en uitzicht op
succes.
Arme statistiek, die daarbij wordt
opgecommandeerd, om met haar ma
teriaal aan cijfers en gegevens de
leegheid van een tot sensatie verwor
den reclame te bedekken.
BERLIJN, 3 Maart. (V. D.) Koning Boris
van Bulgarije is hedenmorgen vroeg na een
verblijf van verscheidene dagen uit Berlijn ver
trokken, in gezelschap van zijn adjudant Over
ste Lukacz en zijn secretaris Dr. Hanieff. Von
Neurath was op het station aanwezig.
BERLIJN, 3 Maart Rijkspresident Von
Hindenburg heeft heden den Duitschen-ambas-
sadeur te Parijs, Koester, ontvangen.
AMSTELKADE 127 - A'DAM Z. - TEL. 90696
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 760
Vorige stand: 754
