Nieuwe grondwet in Oostenrijk LERROUX' VERSTELWERK De zaak-Stavisky De „Tsjeljoeskin" Het nieuws van heden DOLLFUSS ZET DOOR Het Chaco-conflict NOG DEZE WEEK VAN KRACHT DE BAROMETER VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 MAANDAG 5 MAART 1934 Avondblad Oostenrijk krijgt zijn nieuwe Grondwet Mandsjoekwo's nieuwe keizer In China niet bijzonder enthousiast ontvangen Fransche belangstelling TOCH EEN MONSTER? S4ARBOEREN BIJ VON PAPEN Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiig Volkenbondsbemiddeling zonder resultaat Hitier de eenige die kalm blijft De conferentie van drie te Rome SNEEUWSTORMEN IN DE VEREENIGDE STATEN Tientallen treinen zijn bij de jongste sneeuwstormen in Amerika ingesneeuwd. Het kostte veel moeite om de duizenden reizigers van levensmiddelen te voorzien „Wij zijn een bende op het spoor en drijven die in het nauw," zegt Doumergue Sensationeele dingen te verwachten KONING BORISVERTREK Vice-kanselier von Papen is Regeeringscommissaris voor het plebisciet 1935 in het Saargebied. In zijn bureau te Berlijn ontving hij de leiders der Saarboeren, die in het Rijk op inspectie zijn, om de maatregelen op agrarisch politiek gebied der nazi's te bestudeeren. (Von Papen met zijn rug naar den beschouwer Het land krijgt een corporatieven staat onder autoritaire leiding Een vakverbond Uitgeleiden gedaan door minister von Neurath heeft Koning Boris Duitsch- lands hoofdstad verlaten De pogingen om de bemanning te redden worden bemoeilijkt, doordat de ijsschots verder afdrijft Mislukte aanslag op Japanschen gezant IJsbreker Kr assin gereed gehouden Costes behouden geland Op het vliegveld te Munster DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN Dreigende kabinets crisis op Cuba Jacht op een bank- roover Parachutist blijft in een boom hangen NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZES EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18628 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cf.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroeperszie de rubriek Lerroux, de leider der in zich verdeelde radicale partij, is in Spanje aan het re- geeringsbod gebleven, bij gebrek aan be ter. De socialisten hebben te zware klappen ge had om langs wettelijken weg aan de regee ring te komen, en daarom sloten zij zich aan bij alles, wat links van hen staat, en prediken openlijk rebellie, zoogenaamd ter beveiliging van de republiek, in werkelijkheid om de kans te forceeren de vette baantjes terug te krijgen, die hun door den gesarden volkswil zijn ontnomen. De rechtsche partijen voelen zich nog niet sterk genoeg om alleen de regeeringsverantwcordelijk- heid te aanvaarden en beiden hun tijd, welke naar hun verwachting zeker komen zal. En zoo heeft Lerroux, die geen regeeringscrisis, maar slechts een reorganisatie van zijn kabinet wilde, tenslotte, ondanks het uitbreken van de kabi netscrisis toch zijn zin gekregen. Want de pre sident der Spaansche republiek, Alcala Zamora. die het ontslag van het geheele kabinet-Ler- roux aanvaardde, omdat hij niet in een gedeel telijke wijziging daarvan wilde toestemmen, heeft toch weer bij Lerroux moeten aankloppen om hem de opdracht tot het vermen van een nieuw kabinet te verleenen. Van deze opdracht heeft Lerroux gebruik gemaakt om slechts formeel een nieuw kabinet in het leven te roepen en in wer kelijkheid enkel zijn reorganisatie-plan door te voeren. Drie links-radicale ministers heeft hij laten vallen en dezen vervangen door den fi- nancieelen specialist Marraco, die gouverneur van de bank van Spanje was, door den rechts-ra- dicalen Salazar Alonso en den onafhankeiijken de Madariaga, die als Volkenbondsenthousiast zich een internationale reputatie heeft verwor ven. Door dit halve verstelwerk, dat politiek de beteekenis heeft van een weinig beteekenende opschuiving naar rechts, jaagt hij de linker oppositie natuurlijk nog meer tegen zich in het harnas. Niet alleen de communisten, syndica listen en sociaal-democraten, maar cok de links georiënteerde leden van zijn eigen partij heeft hij daardoor ontstemd. De roode agitatoren die in Catalonië, waar de „Esquerra" een stembus overwinning behaalde, weer vasten grond onder de voeten hebben gekregen, zullen hem in den meest letterlijken zin des woords, het vuur na aan de schenen leggen. Van den anderen kant zal hy het opgezegde vertrouwen van de Acciön Popular en het nooit geschonken vertrouwen der monarchisten door zulke halve maatregelen niet winnen. Hij blijft tusschen twee vuren zitten en het is niet waarschijnlijk, dat hij dat lang zal uithouden. Het moet in Spanje eens komen tot «en definitieve beslechting van den strijd tus schen links en rechts. Lerroux tracht dien strijd te ontloopen, wel wetend, dat hij daar zelf de dupe van zal worden. Maar meer dan uitstel van 2Un politieke executie kan hij met zijn gema noeuvreer toch niet bereiken. Hoe wankel de politieke situatie van Lerroux ook na de ver ging van zijn nieuwe kabinet blijft, blijkt uit de verlenging van de speciale veiligheidsmaat regelen. In de binnenlandsche situatie van Oosten rijk schijnt langzamerhand meer teekening te komen. Prins Starhemberg, die na de onderdrukking van den rooden opstand wat erg hoog van den Heimwehrtoren blies, erxent nu, dat de „Heimwehren" niet alleen de over winning op de Austro-marxisten hebben be vochten, en heeft zich weer volkomen solidair met den kleinen bondskanselier verklaard. Het met veel ophef door den fanatischen Habicht gestelde ultimatum der Oostenrijksche natio- naalsocialisten lijkt niet veel meer dan een sisser te zijn geweest, en al de daaruit ont stane paniekgeruchten zijn tot nu toe nog niet bewaarheid geworden. Intusschen heeft Doll- fuss anderen lawaai laten maken en zelf voortgewerkt aan den arbeid, welken hij zich zelf heeft opgelegd. Naar hij in een te Vil lach gehouden rede mededeelde, zal de nieuwe constitutie, welke al geruimen tijd geleden werd aangekondigd en waarvan nog niet be kend is, hoe zij er precies uit zal zien, de vol gende week van kracht worden. Over enkele dagen zal, naar zijn zeggen, een decreet wor den uitgevaardigd, krachtens hetwelk een vak verbond van Oostenrijksche arbeiders en em- ployé's in het leven wordt geroepen, dat naast de kamers van arbeid de eenige belangenver tegenwoordiging der werknemers zal zijn. Voor den landbouw zullen de boerenbonden en ka mers voor landbouwaangelegenheden de ver tegenwoordigende lichamen vormen. De nieuwe grondwet zal een corporatieven staat onder autoritaire leiding op christelijken maar niet „clericalistischen" grondslag mogelijk maken. Met spanning mogen de nieuwe grondwet en de daaruit voortvloeiende consequenties tege moet worden gezien, want deze grondwet zal misschien een model kunnen vormen voor ka tholieken, die wel een sterk christelijk staats gezag, maar geen extreem fascistische dicta tuur voorstaan en op grond van de christelijke beginselen een sociale verzoening van de klas sen nastreven ter versterking van de natie. SJANGHAI, 5 Maart (Reuter) De troons bestijging van Poe Yi wordt in de Chineesche, Engelsche en Amerikaansche pers alhier niet gunstig ontvangen. In geheel China is men van oordeel, dat Ja pan met deze troonbestijging ten doel heeft om binnen-Mongolië te voegen bij Mandsjoek- wo. Poe fi zelf wordt een pathetisch mensch genoemd. Tus schenAndré d'Ollivier, vertegenwoordi ger van de Fransche nationale associatie voor economische expansie en Sanjoe Oboesji, leider van het oureau te Tokio van den Zuid-Mand- sjoerijschen spoorweg, is een overeenkomst ge- teekend, waarbij de oprichting wordt geregeld van een FranschJapansche beleggingsmaat schappij, welke in Mandsjoekwo zal werken. Dit is de bekroning van de bestudeering der beleggingsmogelijkheden in Mandsjoekwo, waar mede d'Ollivier zich gedurende zes maanden heeft bezig gehouden. De organisatie van d'Ol livier omvat, machtige belangen, zooals het Comité des Forges, het Syndicat de la Con struction Electrique, de Fédération de la Mê- chanique en eenige andere maatschappijen. De overeenkomst voorziet in de oprichting van een consortium waarin de Fransche be langen en de Zuid-Mansjoerijsche Spoorweg schappij ieder voor de helft zullen deelnemen aan de nieuwe maatschappij, waarvan het ka pitaal is vastgesteld op 100.000 yen. De maatschappij zal deenemen aan de stads ontwikkeling en de plannen voor den aanleg van waterleidingen in verschillende steden in Mandsjoekwo. d'Ollivier zal op 5 Maart naar Parijs vertrekken om de goedkeuring te ver- kfijgen op de voorwaarden. De directeuren van den Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg zullen de overeenkomst moeten bekrachtigen, waarna zy van kracht wordt zoodra de Fransche toestem ming zal zyn ontvangen. PARIJS, 5 Maart. Professor Petit van het museum voor natuuriyke historie heeft na een bezoek aan Querqueville, waar een zeemonster aan land was gespoeld verklaard, dat het een pre-historisch monster is. Het is niet onmoge- ïyk, aldus de professor, dat het monster van Lochness naar zee ontsnapt is. Een voorloopig onderzoek van het karkas heeft het nog niet mogelijk gemaakt het definitief te classificee- 1 VERWACHTING: Matige 1 tot krachtige, Zuidelyke tot Westeiyken wind, meest zwaar bewolkt of betrokken, af en toe regen, aanvankeiyk zachter. EE Hoogste stand: 767.9 te Toulouse. Laagste stand: 7.30 te Seydisfjord. 1 STORMWAARSCHUWINGSIHENST Geseind van De Bilt, hedenmorgen om EE 9 uur aan de posten van Delfzyi tot Hoek van Holland: „Weest op uw hoede". =i Zon op 6-40 - onder 5.44 - Licht op 6.14 8 Maart L. K. BUENOS AIRES, 5 Maart. De bemiddeling van de Volkenbondscommissie in het conflict tusschen Bolivia en Paraguay, is op groote moeilijkheden gestuit, zoodat de commissie reeds op 6 of 7 Maart a.s. naar Europa zal te- rugkeeren. Op de vredesvoorstellen der commissie heeft de Bolivaansche regeering tot nog toe in het geheel niet geantwoord, terwijl het antwoord van Paraguay eischen inhield, waardoor de voortzetting der sedert begin Januari te Buenos Aires gevowde onderhandelingen onmogeiyk was. Paraguay heeft de volgende zes voor waarden gesteld: 1 Staking der vijandelijkheden, waarby nog voor het openen van vredesonderhandelingen veiligheidswaarborgen gegeven moeten worden. 2 Terugtrekking der legers uit het Chaco- gebied. 3 Uitsluitende uitoefening der politiecontrole in het Gran Chaco-gebied door Paraguay. 4 Het Haagsche Hof van Arbitrage beslist slechts over de demarcatieiyn tusschen Bolivia en Paraguay, doch niet over de door Bolivia opgeworpen territoriale problemen, welker be staan Paraguay niet erkent. 5 De door den Volkenbondscommissie voor gestelde vredesconferentie, moet bijeenkomen voor de zaak aan het Haagsche Hof wordt voor gelegd. 6 De schuld aan den oorlog moet worden vastgesteld. LONDEN, 4 Maart. (Reuter). Lloyd George ontkent in een artikel in de Sunday-Express, dat oorlog in Europa zal ontstaan. Hij noemt Hitier de eenige, die in de algemeene beroering zqn kalmte bewaart. Zijn persoonlijke uitlatin gen op buitenlandsche politiek terrein hebben steeds een kalmeerenden invloed. WEENEN, 3 Maart. (V.D.). De conferentie tusschen Italië, Oostenrijk en Hongarye te Rome is volgens hier ontvangen mededeelingen definitief op 14 Maart vastgesteld. Dollfuss en Goemboes zullen reeds 13 Maart te Rome aan komen. De duur der conferentie is vastgesteld op drie dagen. Een officieele mededeelmg over het byeenroepen der conferentie is coor de instanties hier nog steeds niet gedaan. PARIJS, 3 Maart Men verwacht, dat deze week sensationeele dingen te gebeuren staan in de zaak-Stavisky. Volgens berichten in de bla den heeft Doumergue verklaard: „wij zijn een bende op het spoor en drijven die in het nauw". Verder wordt er in de bladen op gewezen, dal Stavisy een fonds van drie millioen francs be steden wilde voor spionnage ten gunste van Duitschland en voor pro-Duitsche propaganda. Volgens de „Figaro" heeft het onderzoek naar de overzyde van den Rijn geleid. Er zou iemand by betrokken zijn die nauw, doch geheim, be trokken was by de jongste politieke gebeurte nissen in Duitschland. „Heeft het onderzoek niet uitgewezen, dat deze persoon van Stavisky een „bon Bd^onne" heeft gekocht voor 20 millioen franc, terwijl hy wist. dat deze valsch was? Heeft deze persoon verder niet geëischt, dat deze 20 millioen gebruikt werden voor een pers campagne, welke werd geleid door twee journa listen, die thans in hechtenis zyn? De Fransche minister van Justitie had Zon dag een bespreking, die ruim twee uur duurde met den procureur-generaal te Dyon over het geval Prince. Men acht thans de door sommigen geopperde mogelijkheid, dat Prince zelfmoord zou hebben gepleegd, volkomen uitgesloten. De ochtendbladen melden, dat de weer in dienst gestelde inspecteur van politie Bony, die de kwestie van de souches der door Stavisky uitgeschreven chèques heeft behandeld, in op dracht van den Minister van Justitie is belast met de leiding van het onderzoek naar den moord op Prince. Inspecteur Bony is naar Dyon vertrokken. WEENEN, 5 Maart (D.N. B.) In een Zondag te Villach gehouden rede heeft bondskanselier Dollfuss een uiteenzetting gegeven over de grondslagen der nieuwe constitutie, die, naar hy mededeelde, reeds de volgende week van kracht zal worden. Sprekend over de gebeurtenissen der jongste weken verklaarde hy: Jarenlang zyn door de radicale leidersgroep der sociaal-democratische party olngen voor bereid, die vroeg of laat tot den burgeroorlog moesten leiden. Wanneer het parool der alge meene staking werkelyk was opgevolgd, zou de stryd uiterst moeilyk zyn geweest. Welk een catastrofe dit voor ons land zou nebben mee gebracht, weten wy niet. Maar wèl weten wij, dat volledige verwarring in ons land door an deren maar al te gemakkelyk gebruikt had kunnen worden, om onder het een of andere voorwendsel van buiten af voor rust en orde te zorgen. Over enkele dagen zal een decreet worden uitgevaardigd, krachtens hetwelk een vakver bond van Oostenryksche arbeiders en employé s wordt geschapen. Naast de kamers van arbeid zal dit de eenige belangenvertegenwoordiging der werknemers zijn. Andere vakbonden zullen dan niet meer bestaan. Wij zullen middelen en wegen weten te vinden, om de politiek te ban nen uit de belangenvertegenwoordiging der ar beiders. Voor den landbouw zullen de boeren bonden en kamers voor landbouwzaken de ver tegenwoordigende lichamen vormen. In den loop der volgende week, zoo deelde Dollfuss hierop verder mede, zullen wy in Oos- tenryk een nieuwe constitutie bezitten. Oosten- ryk zal een corporatieve staat zyn onder auto ritaire leiding. De vorming der corporaties zal nog eenigen tyd vereischen. Tot zoolang zal een overgangs grondwet noodig zyn. Door de reorganisatie van de regeeringen der Oostenrijksche bonds- landen hebben wij de desbetreffende voorbe reidingen reeds getroffen. In deze regeeringen zullen voortaan geen politici meer zitting hebben. De opbouw van onzen staat in christelyken en katholieken geest heeft niets uitstaande met het begrip „clericalisme" Onze bissahoppen hebben de priesters uit het openbare leven te ruggetrokken. Daardoor heeft de kerk het be- wys geleverd, dat het niet gaat om eeh ruwe politieke heerschappy, doch dat zy beoogt de leer van Christus aan het volk deelachtig te doen worden en zoodoende het volk opwaarts te leiden. SJANGHAI, 5 Maart Bij een herdenkings plechtigheid voor de gesneuvelde Japansche soldaten en matrozen, waaraan werd deelge nomen door tal van militaire autoriteiten on der leiding van den gezant Ariosji, heeft een Koreaan een bom geworpen welke gelukkig niet is ontploft. De Japansche militaire politie zette direct een achtervolging in, welke leidde tot de arrestatie van den dader, die volgens de autoriteiten lid is van een Koreaansche orga nisatie van terroristen. Tal van andere perso nen zyn eveneens gearresteerd. De militaire politie is de meening toegedaan, dat de bom aanslag gericht is geweest tegen den persoon van Ariosji. MOSKOU, 4 Maart. De door de regeering be noemde commissie voor hulpverleening aan de Tsjeljoeskin-expeditie heeft een rapport gepu bliceerd over de tot nu toe genomen maatrege len. Hieruit blijkt, dat het weer in de laatste dagen voor vliegtuigen in het betreffende ge bied zeer ongunstig is geweest. Het kamp be vond zich Vrijdag op ongeveer 68 gr. N.-B. en 172 W.-L. Op 27 en 28 Februari is de ijsschots met het kamp van Schmidt ongeveer 2)4 tot 3 K.M. in Zuid-Westelijke richting afgedreven. In het kamp is alles wel. In het rapport wordt voorts vermeld, dat uit Wladiwostock een schip met zeven vliegtuigen aan boord is uitgevaren. Een uit Petropawlowsk uitgevaren schip met twee vliegtuigen aan boerd heeft reeds het eiland Olottorokskoe bereikt, terwyl te Wladiwostock nog een stoomschip wordt uitgerust. Voor het geval de maatregelen tot redding van Schmidt cs. geen vlot verloop zouden ge ven, zouden de ijsbrekers „Krassin" en „Littke" worden uitgerust. De regeeringscommissie heeft voorts ambas sadeur Tojanowski en den Poolonderzoeker Oesjakow, die dezer dagen te New York is aan gekomen, belast vast te stellen in hoeverre de Amerikaansche luchtvaartmaatschappijen in aanmerkig komen om hulp te verleenen. MUNSTER,- 5 Maart (V. D.) De bekende Fransche vlieger Costes die Zaterdagmiddag uit Parys vertrok om naar Kopenhagen te vliegen en sedert dien vermist werd, zoodat men zich ernstig over zyn lot ongerust maakte, is in den afgeloopen nacht behouden op het vliegveld van de stad Munster in Westfalen geland. Hedenmorgen vroeg waren, naar uit Kopen hagen gemeld wordt, reeds twee Deensche ma rinevliegtuigen opgestegen, om de Westkust van Jutland af te zoeken. Omtrent zyn landing te Munster deelde de Fransche vlieger Costes den aanwezigen jour nalisten mede, dat hy Zaterdag van Le Bourget was vertrokken, om naar Kopenhagen te vlie gen. Toen hij tegen 5 uur 's middags ter hoog te van Reineck in Westfalen in een dichten mist raakte, besloot hij, aangezien hy de om geving niet kende, en hy met een slechts een- motorig vliegtuig vloog, te landen en daalde vlot op het vliegveld te Munster. Costes, is voornemens, hedenmiddag tusschen 11 en 12 uur naar Kopenhagen te vertrekken. Deze week zullen sensationeele onthullingen gedaan worden in de Stavisky-affaire. De vermiste Fransche vlieger Costes behouden te Munster geland. Reusachtige brand in een Japansche badplaats. Tien militaire vliegtuigen vernield op Ameri- kaansch vliegveld. De stryd om den Chaco; Volkenbondsbemidde ling zonder resultaat. Leipziger Messe geopend. Nieuwe grondwet in Oostenrijk. Benoemingen in het bisdom Haarlem. Zaterdag 10 Maart houdt minister Cclijn een rede over koloniale vraagstukken, welke rede door den K. R. O. en de Phohi wordt uitge zonden. Verduistering aan het Slachthuis te Haarlem. De heer A. Bosse te Haarlem overleden. 900 Belgische Lyceïsten naar Nederland. O HAVANA, 5 Maart. Tengevolge van onderlin» ge geschillen in de Nationalistische Unie op Cu ba, tot welke partij ook oe President der repu bliek Carlos Mendieta behoort, dreigt een ka binetscrisis, die gemakkelyk zou kunnen lei den tot een militaire dictatuur. De radicale or ganisatie A. B. C., eischt dat verschillende on bekwame personen in leidende functies zullen worden afgezet en vervangen door bekwamere krachten. In dit verband eischen zy ook reor ganisatie van het Kabinet en dreigen hun steun aan Mendieta te staken, indien deze zyn regee ring niet reorganiseert. NEW-YORK, 5 Mrt. (V.D.) Omtrent de opzienbarende vlucht van den beruchten bank- roover Dillinger uit de staatsgevangenis van In diana wordt uit Crownpoint gemeld, dat een po litiemacht van honderdtallen politiebeambten en militairen is gemobiliseerd in de staten In diana, Ohio en Illinois, om den misdadiger weer te vangen. Met een door hem zelf vervaardigde nabootsing van een revolver heeft Dillinger de talrijke bewakers, die hem wilden tegenhouden, weten te overdonderen. Voor zijn vlucht ge bruikte hij den auto van de vrouw van den ge vangenisdirecteur. Hoewel de gevangenis zelf omgeven was door een cordon van 50 bewakers, heeft Dillinger kans gezien daar doorheen te breken. De Amerikaansche ochtendbladen wijden ko- lommenlange artikelen aan de vlucht van den bankroover Dillinger, die een der grootste gevan genisschandalen van Amerika dreigt te worden. Vanmorgen was een half legercorps, politie en militaire troepen op de been om den uitbreker te vangen. Naar thans bekend is geworden, had Dillinger zijn „revolver" vervaardigd uit een scheerappa- raat, twee scheermesjes en een zelfgesneden stuk hout. Voor zijn vlucht had hij kans gezien alle gevangenisauto's, waarmee men hem eventueel zou kunnen achtervolgen, onbruikbaar te ma ken. De politie vermoedt, dat Dillinger handlan gers onder de vrijgelatenen had. Zij heeft der halve in de woningen van 260 in vryheid ge stelden, huiszoekingen verricht SOUTHAMPTON, 5 Maart. Twee vliegers, op weg van de Centrale Vliegschool te Wittering naar het vliegveld te Old Sarum hadden Vry dag een vreemd avontuur. Tengevolge van den mist had hun vliegtuig vertraging boven Zuid Hampshire, zoodat er gebrek aan benzine dreigde. Een der vliegers sprong met een para chute uit het toestel om het gewicht te ver minderen. De parachutist, de sergeant-vlieger Jobbins, kwam te Braishfield in een hoogen eik terecht. Eerst na geruimen tyd kwam er hulp opdagen enen het gelukte na veel moeite dea parachutist een touw toe te werpen, waar langs hij zich veilig naar beneden kon laten zakken. Stand op Maandag 1 uur a.m.: 752 Vorige stand: 754

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1