MERKWAARDIGE REACTIES
De Heilige Stoel en Spanje
De Duitsche jeugd
Het nieuws van heden
HET GISTENDE SPANJE
KATHOLIEKE EENHEID
URGENT
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
MAANDAG 12 MAART 1934
Avondblad
LONDEN VERKLEURT
Het Zwitsersch refe
rendum
„De geheele jonge generatie moet
worden gevormd naar het
voorbeeld der Hitier -
jeugd"
Fanatieke rede van
von Schirach
Spionnen gearresteerd
in Duitschland
„Spionnage inzake de Duitsche
luchtverd ed iging"
Het Stavisky-onderzoek
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiniiiijiiii|
Zaligverklaring van
Vader Kolping?
EX-KEIZERIN ZIT A MET HAAR ACHT KINDEREN
Van links naar rechts: Zittend ex-keizerin Zita, de jongste dochter Elisabeth en kroonprins Otto;
staand: RudolfAdelheid, Karl Ludivig, FelixCharlotte en Robert. Rudolf en Charlotte werden in
ballingschap geboren. Elisabeth zag kort na den dood van keizer Karei het levenslicht
Vanaf heden algemeene staking in
het dagbladbedrijf
Belastingontduikers in
Amerika
Kardinaal Schulte van Keulen zal
het kerkelijke proces openen
De „Tsjeljoeskin"
Treinramp bij Lenin
grad
Beschuldigingen tegen Mellon,
Moeilijkheden bij de overbrenging
naar Parijs. Bank van leening
te Orleans gesloten
„De H. Vader volgt de ontwikke
ling der toestanden in Spanje
met groote bezorgdheid"
Een beslist démenti
Walker en Lamont
Slachtoffers van kou
en warmte
In het groote Amerika
Een door de aardbeving in Indië in elkaar
gestorte spoorbrug bij SitamarhU
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
Uit den Chaco-oorlog
Paraguay gaat onderhandelen,
ofschoon
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZES EN' VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18640
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Het enthousiasme voor de zgn. „nationale"
regeering in Engeland is danig aan het
bekoelen. Bij verschillende tusschentijd-
sche verkiezingen verloren de conservatieven en
liberalen een aanzienlijk aantal stemmen, welke
verliezen als winst den Labours ten goede kwa
men. Wel beteekenden de verliezen der conser
vatieven en liberalen doorgaans nog geen over
winningen voor de Labours, maar deze laatsten
haalden toch telkens een stuk van den in 1931
ontstanen achterstand in. Dit verschijnsel her
haalde zich zoo vaak, dat men er een meer dan
incidenteele waarde aan moet hechten. Het is
niet enkel te verklaren uit het feit, dat de re
geeringen, welke de kastanjes uit het vuur moe
ten halen, doorgaans in een heel wat ongun
stiger positie verkeeren dan de oppositie-par
tijen, die zich kunnen vergenoegen met het aan
blazen van dat vuur en met het scheppen van
leedvermaak over de vingers van anderen, Waar
op de pijnlijke blaren zwellen, het is ook een
gevolg van de groeiende teleurstelling Over de
daden van de huidige regeeringscombinatie,
welke gevormd wordt door conservatieven en
genationaliseerde Labours en liberalen. Vooral
de slappe ontwapeningspolitiek van Sir John
Simon en de sociale politiek, zooals die
tot uiting is gekomen in de herziening
van de steunregeling voor werkloozen en de
onbevredigende bestrijding van het euvel der
krotwoningen, hebben in steeds breedere krin
gen ontstemming gewekt. Hoe groot die ont
stemming geworden is, blijkt ook nu weer, nu
de verkiezingen voor den raad van het graaf
schap Londen zijn uitgeloopen op een belang
rijke overwinning van de socialisten, die de
meerderheid der zetels veroverden. De libera
len zijn uit den graafschapsraad geheel verdwe
nen, de conservatieven werden bij wijze van
spreken gedecimeerd. In Engelsche regeerings-
kringen maakt men zich geen illusies over de
diepere beteekenis en de eigenlijke oorzaken
van het snel verkleuren van de kiezer?, die in
1931 zoo waschecht „nationaal" getint leken.
Sinds geruimen tijd doen geruchten de ronde over
een mogelijke reorganisatie van de samenstel
ling der regeering, waarbij Sir John Simon de
portefeuille van buitenlandsche zaken zou wor
den ontnomen en een speciaal ministerie voor
Volkshuisvesting zou worden ingesteld. Wellicht
zal de nederlaag der regeeringspartijen te Lon
den deze beraamde reorganisatie bespoedigen,
Wfent langer aarzelen kan gevaarlijk worden, te
meer daar het wonderlijke Engelsche kiesstelsel
ook bij minder tegenwind een regeering kan
doen kapseizen.
Een soortgelijk verschijnsel als zich thans
in Londen heeft voorgedaan, heeft zich
ook in Zwitserland voltrokken. De door
de regeering voorgestelde wet op de openbare
orde, welke ten doel had zoowel de excessen
van uiterst links als uiterst rechts te beteu
gelen, is, zij het ook met een geringe meerder
heid, bij volksreferendum verworpen. De dia
metraal tegenover elkander staande marxisti
sche en fascistische partijen hebben te zamen
dit volksreferendum afgedwongen, zoodat de
beslissing niet bij het parlement, maar bij het
Stemgerechtigd kiezersvolk kwam te liggen. De
ontevredenheid over het regeeringsbeleid, dat
door een groot deel der massa natuurlijk dom
weg verantwoordelijk wordt geacht voor de
economische crisis, heeft haar werk verricht
en het échec van de regeering bevorderd. Of
schoon de gezagstheorie van de fascistisch ge
zinden eigenlijk volkomen in de lijn van het
Wetsvoorstel valt, dat dienstweigering en de
sertie of aansporingen daartoe, onjuiste bericht
geving, het bestrijden der overheid met onwet
tige middelen, en het verachtelijk maken van de
Weermacht strafbaar wilde stellen, hebben de
fascisten toch tegen deze wet gestemd en daar
door bewezen, dat zij alleen hun eigen gezag
het eerbiedigen waard achten. Het kan alleen
maar nut hebben zich dit diep in het geheu
gen te prenten, wanneer de legaliteitskwestie van
fascistische groepen weer eens ter sprake komt.
Wanneer het er op aan komt hun doel te be
reiken of voor hen ongewenschte maatregelen
te verijdelen, versmaden de fascisten het door
gaans niet met de door hen verafschuwde
marxisten één anti-regeeringsfront te vormen.
Indertijd bij de tramstaking in Berlijn hebben
wij dit kunnen waarnemen en ook thans in
Zwitserland blijkt zulks te zijn geschied. Dit
z;in feiten van groot belang, welke leerrijker
zijn dan welke schoone en overtuigend klinkende
woorden ook.
ESSEN, 12 Maart (D.N.B.) De leider van
de Hitier-jeugd, Baldur von Schirach, heeft
gisteren te Essen een rede gehouden in een
massale bijeenkomst van Hitier-jongens en
meisjes.
Onze aanspraak op het leiden van de jeugd
aldus spreker hebben wij met moeite ver
overd en wij zijn onverbiddelijk bereid, de ge
heele jonge generatie dan ook te vormen naar
het voorbeeld van de Hitler-jeugd. Nu wij het
Marxisme hebben overwonnen, zijn wij niet be
reid halt te houden voor een rest van tegen
strevers. WÜ houden niet halt voor de Katho
lieke Jeugdorganisatie. Wij verklaren plechtig,
dat confessioneele groepen geen speciaal recht
hebben. Ik wensch niet te discussieeren over de
vraag, of het juist is of onjuist een Katholieke
jeugdopvoeding in afzonderlijke organisaties te
laten voortbestaan. Terwijl eenerzijds confessio
neele werkzaamheid aan alle leden vrijstaat, la
ten wij ons in de kwestie der jeugdopvoeding
niets zeggen door lieden, die hiervan niets af
weten.
De jeugdleider keerde zich vervolgens tegen
het verwijt, dat de Hitler-jeugd onchristelijk is
en ten doel heeft, de jeugd van de Kerk en
het Christendom te vervreemden. De nationaal-
socialisten hebben steeds verklaard, dat zij
ieder op zijn eigen manier zalig laten worden,
maar zullen alle krachten bestrijden, die de
eenheid van het Duitsche volk in den weg staan.
„Het is niet onze taak de belangen van de Kerk
te verdedigen. Wij verdedigen de belangen van
den Staat en van de jeugdopvoeding door den
Staat."
Spr. eindigde met een opwekking tot strijd
tegen de beperktheden van confessioneele eigen
zinnigheid en voor een waarlijk socialistisch
Duitsch volk.
Eindelooze jubel volgde op deze woorden.
GODESBERG, 12 Mrt. (D. N. B.) Te Meh-
lem a. d. Rijn is gisteren de oppergebiedslei-
dersschool" van de Hitler-jeugd ingewijd. Bal
dur von Schirach verklaarde dat de Hitlerjeugd
6 millicen jonge menschen omvat, die gedragen
werden door de ethiek van het „wij". Als dra
gers eener nieuwe wereldbeschouwing zoo
besloot hij willen wij het lot van ons volk
voor honderden, Ja voor duizenden jaren vorm
geven.
PARIJS, 12 Maart (Reuter). Uit Berlijn wordt
aan het „Journal" gemeld, dat men sedert eeni-
gen tijd in diplomatieke kringen onder bedekte
termen spreekt over een ernstig geval van spion
nage, waarbij de gewezen Poolsche cavalerie-
officier Jurek von Sosnowski, de vroegere Duit
sche vlieger Joseph von Berg en diens echt-
genoote, en een z.g. Kaukasische prinses, Katja
Berderian, betrokken zijn. Al deze personen zijn
gearresteerd, evenals een ambenaar van het mi
nisterie van buitenlandsche zaken.
De gearresteerden worden er van beschuldigd
zich documenten te hebben verschaft, betrek
king hebbende öp de luchtvaart en de luchtver
dediging van Duitschland.
Joseph von Berg was Directeur van de afdee-
ling luchtbewapening van een groote fabriek en
speelde een belangrijke rol in de plannen voor
een herbewapening van Duitschland.
Noch regeeringskringen, noch de politie heb
ben totdusver van deze affaire gewag gemaakt
of publicaties in de pers toegelaten.
1 VERWACHTING: Meest
matige, Zuid-Oostelijke tot Zuid-Weste-
j= lijken wind, betrokken tot zwaar bewolkt,
B waarschijnlijk nog tijdelijk regen; aan-
vankelijk weinig verandering in tempe-
S| ratuur, later kouder.
Hoogste stand: 732.6 te Iserfjord.
5 Laagste stand: 731.1 te Calshot.
H Zon op 6.24, onder 5.57. Licht op 6.27
Él Maan op v.m. 5.15, onder n.m. 2 uur.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
den kan als gewoonlijk geschieden. Teneinde
de openbare meening gerust te stellen heeft de
burgemeester van Orleans de balans van de
bank van leening gepubliceerd, welke met een
actief-saldo van 1.300.000 francs sluit.
Ten huize van den gearresteerden bokser
Nieme, die masseur was van Stavisky, zouden
eenige belangrijke documenten gevonden zijn.
Bij een huiszoeking in de bureaux van de Mul-
vidson-Maatschappij, waarvan de directeur een
zwager is van Guiboud-Ribaud, heeft de politie
verscheidene documenten, die vermoedelijk be
trekking hebben op de affaire-Stavisky, in be
slag genomen.
PARIJS, 11 Maar (V. D.) Op instigatie van
den minister van Justitie heeft de procureur-
generaal te Parijs een onderzoek ingeleid we
gens omkooping tegen onbekenden. Het gaat
om de opheldering van de vraag, hoe de pro
pagandamiddelen zijn besteed, welke ten be
drage van eenige millioenen zijn uitgegeven
door de Parijsche metro.
PARIJS, 12 Maart (V. D.) „Le Matin" meldt
dat onregelmatigheden zijn geconstateerd in de
begrooting van het ministerie van Koloniën.
Volgens het blad is b.v. in 1932 voor Indo-China
ondeugdelijke opium gekocht tot een bedrag van
22.7 millioen. Er werd geen eisch tot schadever
goeding ingediend, aangezien men niet wist, wie
verantwoordelijk moest worden gesteld.
MADRID, 12 Maart. (Reuter) De Spaansche
minister van Binnenlandsche Zaken heeft,
naar Havas verneemt, gisteren verklaard, dat
de werknemers en werkgevers in het dagblad
bedrijf niet tot overeenstemming zijn gekomen.
Met ingang van Maandag zullen dus geen dag
bladen meer verschijnen. De regeering heeft
besloten maatregelen te nemen, om bij voort
duren der staking de stad niet zonder berich
ten te laten, teneinde het verspreiden van on
juiste geruchten tegen te gaan.
Gemeld werd, dat in geheel Spanje Zondag
nacht de algemeene staking was afgekondigd.
De autoriteiten zouden speciale maatregelen
hebben genomen om de openbare diensten, als
water- en gasvoorziening, verlichting en ver
keer toch te doen plaats hebben, terwijl de sta
king door de regeering onwettig zou zijn ver
klaard.
flicten vermoedelijk binnenkort op bevredigen
de wijze zullen worden opgelost.
De minister van binnenlandsche zaken ver
klaarde te middernacht dat in het geheele land
de toestand normaal is. De regeering houdt
zich bezig met een gelukkige oplossing van de
conflicten.
Volgens het blad „El Socialista" zijn te Va
lencia paketten ontdekt, die instrumenten be
vatten om kogels en gaspatronen af te schie
ten.
In verband met de stakingsbeweging bij de
dagbladen verluidt dat de katholieke partij er
toe zou overgaan haar aanhangers te mobili-
seeren ter bescherming van den verkoop der
bladen. Dit zou de eerste maal zijn in de ge
schiedenis van Spanje, dat burgerformaties
orde en wet zouden trachten te handhaven.
Lerroux verklaarde gisteren, dat er geen en
kele reden was om ongerustheid te gevoelen.
Wat op het oogenblik in Spanje gebeurt, be-
teekent niets anders dan de groeikoorts van
de republiek. Er bestaat niet het minste gevaar.
De overgroote meerderheid der bevolking acht
hij rustig. De regeering is sterk en heeft het
volste vertrouwen, in staat te zullen zijn de
rust te handhaven, wat er ook moge gebeuren.
Wij lezen in de „Köln. Volksz.", dat Z. E.
Kardinaal Schulte, Aartsbisschop van Keulen,
op 21 Maart a.s. het kerkelijk proces ter zalig
verklaring van den stichter der St. Josephge-
zellenvereeniging, Vader Kolping, zal openen.
Dit bericht zal ook ten onzent, waar in de
Gezellenvereenigingen ijverig gebeden is voor
deze zaligverklaring, groote vreugde wekken.
MOSKOU, 11 Maart. (V. D.) Het kamp der
bemanning van den Russischen ijsbreker „Tsjel
joeskin" is verder Westwaarts afgedreven. De
vlieger Ljapidewski heeft geprobeerd een tweede
vlucht te ondernemen, doch halverwege moest
hfj wegens een motorstoring terugkeeren naar
Kaap Wellen. Te Chabarowsk wordt de vlucht
van den piloot Wodopianow voorbereid.
REVAL, 12 Maart. Bij Leningrad is de Zuid-
Oost-express gederailleerd. De locomotief en
vijf wagons werden geheel vernield. Over het
aantal dooden en gewonden is nog niets offi
cieel bekend.
Officieel wordt echter medegedeeld, dat dit
gerucht geheel valsch is. Geen enkel nieuw
conflict wordt verwacht, nu de bestaande con-
De volksstemming in Zwitserland ten gunste
van links uitgevallen. Wet op de openbare or
de verworpen.
Het gistende Spanje. Algemeene staking in het
dagbladbedrijf.
Om de Duitsche jeugd. Fanatieke rede van
Baldur von Schirach.
Linksch eenheidsfront in Frankrijk? Resoluties
van den socialistischen partijraad.
Het Stavisky-onderzoek. Moeilijkheden bij de
overbrenging naar Parijs.
Belastingontduiking in de V. S. Mellon, Walker
en Lamont beschuldigd.
Viertal spionnen in Duitschland gearresteerd.
Het luch tpostvervoer in Amerika gestaakt.
Nederlander bij een ruzie in België vermoord.
Pogingen van Engeland tot aankoop van Timor?
Nieuwe regeling voor den uitvoer van aard
appelen naar België.
Verscheidene huizen en boerderijen in vlammen.
Voetbal: Nederlandsch elftal wint van België
met 93.
O
Onze Rom. correspondent schrijft ons dd.
8 Maart:
De zaligverklaring van den eerbiedwaar-
digen Claret en de heiligverklaring van
Michaela Maria hebben, met de groote
Spaansche bedevaarten, tal van bisschoppen
uit Spanje naar Rome gebracht, die elkander
dezer dagen in audiëntie bij den H. Vader zijn
opgevolgd. Herhaaldelijk heeft de paus ook de
Spaansche pelgrims in het publiek toegesproken.
De inhoud van de vertrouwelijke gesprekken in
het geheim van de particuliere bibliotheek des
Pausen zal wel niet verschillen van hetgeen de
paus met een nadruk, die soms tot hartstoch
telijke kracht omhoogsteeg, aan de menigte
der pelgrims op het hart drukte: de opperste
waarde van de goederen, die op het spel staan;
de grootsche roem van het Katholieke Spanje,
die in eere gehouden moet worden; de nood
zakelijkheid van offervaardige eenheid, om dat
alles te redden. Dat alles, zooals de paus het
opsomde: „het geloof der vaderen, de heiligheid
van het gezin, de gezonde grondslag van school
en opvoeding, de vrijheid van de Kerk, dat is
de vrijheid van den Zaligmaker, om zijn ge
naden aan Spanje te blijven schenken". De na
druk, waarmee deze vermaningen werden her
haald, heeft aanleiding gegeven tot de verwach
ting, dat de H. Stoel in de meeningsverschillen,
die de Spaansche katholieken verdeelen, stelling
zou nemen, door een verklaring over het vraag
stuk van republiek en monarchie te publiceeren.
Wij hebben dit bericht onlangs tegengespro
ken. Inderdaad vindt de H. Stoel geen aanleiding
om in het nog zoo schrijnende en politieke
vraagstuk der monarchie partij te kiezen en de
Spaansche katholieken te vermanen tot loyali
teit aan een republiek, die tot nog toe op gods
dienstig gebied slechts afbrekend werk heeft
verricht.
Van den anderen kant kan men er zeker van
zijn, dat de gebreken in de eenheid onder de
katholieken in Spanje door het Vaticaan met
smartelijke gevoelens worden waargenomen.
Reeds in de Encycliek „Dilectissima nobis"
schreef de paus aan de Spaansche katholieken:
„Ten overstaan van de dreiging van zulke on
metelijke gevaren, vermanen wij de Spaansche
katholieken opnieuw en met kracht, om met
terzijdestelling van klachten en bezwaren, en
alle andere idealen ondergeschikt makend aan
het belang van vaderland en godsdienst, zich
in disclipine te vereenigen voor de verdediging
van het geloof en voor de afwering der gevaren,
die ook de burgerlijke samenleving bedreigen".
Waar zulk een algemeene aaneensluiting
alleen op de basis van een althans voorloopige
terzijdestelling van het vraagstuk der monarchie
te bereiken is, zegt de Encycliek dus reeds dui
delijk genoeg, wat sommigen van een bijzondere
verklaring van den H. Stoel meenden te moeten
verwachten.
De jongste ontwikkeling in Spanje, waar een
minderheidsregeering de rechtsche partijen van
het bewind uitgesloten houdt, terwijl de meest
linksche groepen met geweld willen hernemen,
wat zij met wettige middelen niet kunnen hou
den, maakt echter de eenheid der katholieken
tot een uiterst urgente noodzakelijkheid.
In Vaticaansche kringen volgt men deze ont
wikkeling met groote bezorgdheid. De nauwe
aanraking, die de meest verscheidene Spaansche
kringen in deze laatste dagen met het Vaticaan
hebben gehad zal er, naar men hoopt, toe bij
dragen, dat de dringende oproep van den Paus
een gereede en offervaardige navolging yindt.
WASHINGTON, 12 Mrt. De vroegere minis
ter van Financiën Mellon verklaarde naar aan
leiding van de tegen hem door den procureur-
generaal Cummings aangekondigde vervolging
wegens belastingontduiking, dat deze beschul
diging een politiek karakter had van de grofste
soort. Mellon ontkende ooit eenige ontduiking
te hebben gepleegd en verklaarde in de afgeloo-
pen 20 jaar meer dan 20 millioen dollar be
lasting te hebben betaald.
Mellon verklaarde verder, dat zijn reputatie
is vernield na een laster-campagne van enkele
maanden door pers en radio. In Octot>er en
November hebben ambtenaren van het depar
tement van justitie zijn boeken gecontroleerd,
doch geen enkele onregelmatigheid is gevon
den.
Verder ontkende Mellon nog, dat zijn familie
de meeste aandeelen zou bezitten van de Alu-
minimum-Company of America, welke maat
schappij het monopolie zou bezitten van de
aluminimum-velden.
Verder zal ook tegen den deelgenoot van de
Morgan-bankfirma Lamont en tegen oud-bur
gemeester Walker een proces wegens belasting
ontduiking worden geopend.
Walker verklaart, dat hij eiken cent ver
schuldigde inkomstenbelasting had betaald.
Ook voor de inkomsten, voortgevloeid uit zijn
transacties op de effectenbeurs te Chicago, had
hij belasting betaald.
NEW-YORK, 12 Maart. (Reuter). Gisteren
werden in de Ver. Staten bijzonder groote tem
peratuursverschillen geconstateerd. Terwijl de
bewoners van Los Angeles bij 33 graden Celsius
uit de gloeiende hitte van de stad naar buiten
trokken en talrijke personen bij het baden ver
dronken, heerschte in de Noord-Oostelijke Sta
ten weer zeer streng winterweer. New-
York werd weer door een zwaren sneeuwstorm
geteisterd; verscheidene personen zijn van
koude omgekomen.
PARIJS, 12 Maart (Reuter). Omtrent het
overbrengen van de Stavisky-affaire van
Bayonne naar Parijs bestaat nog geen klaar
heid. Zeker is dat dit zeer veel werk zou zijn,
daar de rechter van instructie te Bayonne dan
uittreksels moet laten vervaardigen van alle
documenten, die op de affaire betrekking heb
ben. Dit aantal documenten is reeds meer dan
3000.
De stadsbank van leening te Orleans is na
de arrestaties van den directeur en den taxa
teur gesloten. Slechts het inlossen yan de pan-
BUENOS AIRES, 12 Maart (V.D.) De re
geering van Paraguay heeft de Volkenbonds
commissie medegedeeld, dat zij de voorstellen
van Bolivia betreffende vredesonderhandelin
gen aanvaardt; hoewel zij geen vertrouwen
heeft in de doeltreffendheid daarvan. Zij stelt
echter de voorwaarde, dat deze niet langer zui
len duren dan twee weken en dat de Volken
bond een onderzoek naar de schuldvraag met
betrekking tot den oorlog zal instellen.
Stand op Maandag 1 uur njn.: 732
Vorige stand: 742
