STADSNIEUWS
Laatste Nieuws
Haarlem, 15 Maart
DONDERDAG 15 MAART 1934
KNOLLEN VOOR CITROENEN
Valsche kunst
ALS IN DEN OUDEN TIJD
Paard op hol
„HAARLEMS TOONEEL"
Opvoering van „De Jantjes"
MOT ORDIENST
Deelneming oefenrit
De Lighal-uitvoering
Ged. Staten van Noord-
Holland
De heer Kooyman vraagt ontslag
Mr. Slingenberg opvolger?
Zedelijke Verbetering van
Gevangenen
Huurverlaging „Patrimonium"
Besmettelijke ziekten
Gevonden dieren en voorwerpen
R. K. Arbeidersontwikkeling
BURGERLIJKE STAND
MEISJE BEWUSTELOOS
GEVONDEN
Duisternis en duisterheid
Aantrekkelijk Nederland
R.K. MIDDENSTANDS-
FEDERATIE
Buitengewone, demonstratieve
vergadering
Aardappelen naar
België
Officieele voorschriften
Pelgrims naar Aquino
Een initiatief van het „Collegio
Angelico"
lift
EERSTE KAMER
Economisch beleid
Tal van wenschen
AGENDA
16 Maart
INSTELLINGEN
DE AANRANDING TE
BLOEMENDAAL
De dader bekend
FRAUDES DOOR INDISCHE
AMBTENAREN
DOLLFUSS IN SINT PIETER
Stormwaarschuwingsdienst
Overstroomingen bij Djocja
BumaT uschinski
WISSELKOERSEN
Een bewoonster der Ged. Oude Gracht heeft
by de politie aangifte gedaan, dat zy Zater
dagavond aan de deur, van een onbekend per
soon een z.g. ets heeft gekocht voor 7, die by
nader onderzoek een gewone teekening bleek.
Dezelfde persoon schynt vele anderen denzelfden
poets gebakken te hebben.
De politie stelt een onderzoek in.
Woensdagavond om half 7 gebeurde op den
hoek van Anegang en Groote Houtstraat weer
eens een ongeval van den ouden stempel.
Een paard schrok van de tram en sloeg op
hol. De wagen werd het trottoir opgeslingerd en
verbryzelde een groote winkelruit van Wisbrun
en Liffman. Eenige etalage-poppen werden
zwaar gewond, maar er vloeide geen ander
bloed dan een weinig van het paard.
Men schrijft ons:
„Haarlems Tooneel" viert aan het einde van
dit tooneelseizoen zijn 15-jarig bestaan.
Het bestuur van H. T. heeft besloten, dit derde
lustrum te vieren door een feestvoorstelling te
geven, waaraan zooveel mogeiyk leden zullen
medewerken, en is er in geslaagd het opvoe-
ringsrecht te verkrygen van het tooneeistuk „De
Jantjes" van Herman Bouber, welk stuk tot dus
verre nog niet door dilettanten werd gespeeld,
en dat zich thans in verband met de opvoering
van de geiyknamige film weer in aller belang
stelling mag verheugen.
De regie in in handen van Joh. Kaart Jr., die,
indien eenigszins mogehjk, de rol van Schelen
Manus, waarin hy in de film zooveel succes
oogstte, zal vervullen.
Het ligt in de bedoeling van het bestuur van
H. T. alle artisten, die in de film hebben mede
gewerkt, voor deze voorstelling uit te noodigen.
Het stuk zal worden opgevoerd in de origineele
decors van den Plantage-Schouwburg.
Aan den op 23 en 24 Maart as. te houden
oefenrit door de Vrijwillige Burgerwacht te Am
sterdam zal door de schoolcompagnie van den
motordienst worden deelgenomen met een auto
en een motorrijwielteam.
Het autoteam zal worden gevormd door ma
joor A. M. M. v. Loon, Kapitein H. Polis en le
Luitenant C. P. A. Milders, het motorrywielteam
door le Luitenants W. van Hulst, L. W. Haber-
kom, sergeanten J. E. Lange, J. Krediet.
Verder zal nog worden deelgenomen door 7
militairen van het dienstplichtig personeel van
het korps.
Op de Gymnastiek-uitvoering ten bate van
het Ha&rlemsche lighalfonds, welke gegeven
wordt door de leerlingen der opleidingsscholen
17, 18, 19 en 47 en de Beverwijksche Gymnastiek-
vereeniging „Turnlust", zullen, naast de gymnas
tische oefeningen een tiental intermezzi worden
vertoond. Gedeeltelijk zullen deze intermezzi
door de kinderen der opleidingsscholen en ge
deeltelijk door de dames- en heerenleden van
„Turnlust" worden ten beste gegeven, waarvan
wy er enkele willen noemen, n.l. „Een tennis-
intermezzo", „Drie kleuters", „Wonderpoppen".
„Pee en kabouters" en ,De gefopte boer".
Door het symphonie-ensemble ..Orpheus" on
der leiding van een Heer Lindenbom zal deze
lighaluitvoering belangeloos muzikaal worden
geïllustreerd.
respondentschappen heeft en overal is hulp noo-
dig.
Doch hoe meer de collecte opbrengt hoe
grooter haar aandeel is.
Dames of heeren, die zich a.s. Zaterdag nog
beschikbaar willen stellen voor collectanten zijn
•N. teiyk welkom en worden verzocht zich aan
te melden bij den heer G. van Santé, Pyntoren-
straat 9, alhier.
Naar wij vernemen heeft de heer D. Kqpiman
(V. D.). lid van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland, per 1 April ontslag gevraagd
als zoodanig. Reeds voordat de heer Kooiman
lid der Tweede Kamer was geworden, maakte
men in de zitting van Provinciale Staten de
opmerking, dat cumulatie van deze functies
niet gewenscht was. De heer Kooiman deelde
toen reeds mede, dat hij zijn Kamerlidmaat
schap zou behouden en dat hy als lid van Ge
deputeerde Staten zou bedanken, wanneer de
nog op handen zynde werkzaamheden dit toe
lieten.
Thans is dit besluit gevallen. Reeds op de
agenda voor de buitengewone vergadering van
de Provinciale Staten van N.-Holland op 10
April zal in de vacature voorzien worden.
De heer D. Kooiman is op 5 December 1877
te Bovenkarspel geboren. Hy bekwaamde zich
na eenigen tijd in het landbouwbedrijf van zyn
ouders werkzaam te zijn geweest, in de ge
meente-administratie. Achtereenvolgens was hij
ambtenaar ter gemeente-secretarie van Hoorn,
secretaris van de gemeente Andijk, secretaris
van de gemeente Maarssen en Maarsseveen,
burgemeester van Wormer en burgemeester van
Purmerend.
Sedert 1923 is de heer Kooiman lid van Ge
deputeerde Staten van Noord-Holland. Hy
schreef verscheidene werken op het gebied van
gemeente- en waterschapszaken en is hoofdre
dacteur van het tijdschrift ter beoefening van
het administratieve recht.
wy vernemen, dat de Vrijzinnig-Democrati
sche Bond als zyn candidaat zal stellen Mr. M.
Slingenberg thans wethouder van financiën der
gemeente Haarlem. Uit een combinatie van
waarnemingen mag de gegronde meening ge
vestigd worden, dat de heer Slingenberg zyn
eventueele benoeming zal aanvaarden. Dan zal
er dus een wethoudersvacature in Haarlem ko
men, waarover weer de noodige vermoedens en
veronderstellingen te maken zijn.
Mr. M. Slingenberg, wethouder van financiën
te Haarlem, werd in 1881 te Beerta geboren.
Op 23-jarigen leeftyd promoveerde hy aan de
Hoogeschool te Groningen op stellingen en
vestigde zich het volgende jaar te Haarlem,
waar hy reeds spoedig aan het openbare leven
deelnam. In Augustus 1910 werd hij lid van den
raad en 3 jaren later lid van de Provinciale
Staten, terwijl hij deel uitmaakte van tal van
corporaties. 13 April 1916 werd hy tot lid van
Gedeputeerde Staten gekozen. Nadat daar een
ander zijn plaats had ingenomen^ werd hy in
September 1919 tot wethouder van' Haarlem be
noemd. In 1930 kozen de Provinciale Staten hem
tot lid van de Eerste Kamer.
Wij hebben Mr. Slingenberg leeren kennen
als een ernstig en taai werker in het college
van Ged. Staten. De gemeente Haarlem bezit in
hem een zeer bekwaam en vooruitziend lid van
het dagelyksch bestuur.
Men schiyft ons:
In verband met de collecte op a.s. Zaterdag
door de Afdeeling Haarlem van het Neder -
landsch Genootschap tot Zedelyke Verbetering
der Gevangenen te houden, willéh wy voldoen
aan een tot ons gericht verzoek om in 't kort
te wyzen op den arbeid van bedoeld genoot
schap.
Eigenlyk is de naam niet juist meer, want
genoemde instelling houdt zich niet alleen be
zig met het werk onder de gevangenen en ont
slagen gevangenen, maar ook sinds jaren met
het rapporteeren over menschen, die een pro
ces-verbaal hebben gekregen voor een of ander
delict en voor wie een voorwaardelyke straf
wordt overwogen. Tevens houdt het genootschap
het toezicht over de voorwaardelyk veroordeel
den, de voorwaardelyk invryheidgestelden en
over hen_ tegen wie de strafvervolging voor
waardelyk is opgeschort.
Voorts is dit genootschap strikt neutraal,
d.w.z. het verleent, zoo mogeiyk en gewenscht,
hulp aan ieder, zonder aanzien van geloof of
kerkgenootschap of politieke overtuiging.
Hier in Haarlem heeft deze instelling in den
loop der jaren zeer veel nuttigen en gezegenden
arbeid verricht en niet weinigen zyn er, die als
gestranden op de levenszee door haar zyn gered
en teruggebracht in veilige haven.
De hulpverstrekking bestaat in moreele en
stoffelyke hulp.
De moreele hulp is uiteraard de voornaamste.
Door correctie van verkeerde karakter-eigen
schappen en neigingen, een doelmatige opvoe
ding en leiding tracht zy de betrokken men
schen weer in het goede spoor te brengen en
te houden en hen te maken tot bruikbare leden
der samenleving.
Daarnaast, maar niet hoofdzakelyk, is ook
vaak stoffelyke hulpverleening noodig. Het ver
leent die, als het er toe in staat is en de re-
classeering van den man of de vrouw dat eischt,
b.v. in den vorm van een voorschot, of van het
tydelyk steunen van het gezin, het aankoopen
van gereedschapp of kleeren, enz.
Maar en dit wordt te vaak vergeten
reclasseering is geen armenzorg. Alle gevallen
die daaronder vallen, worden verwezen naar
Maatschappelyk Hulpbetoon.
Echter nu van Regeeringswege alle subsidies
voor hulpverleening zijn stopgezet, verkeert ook
het genootschap in moeilyke omstandigheden.
Dat wil dus zeggen, dat de reclasseering belem
merd wordt. De Haarlemsche afdeeling doet zeer
veel en 't is geen wonder, dat zy met spanning
uitziet naar de offervaardigheid van het publiek,
dat a.s. Zaterdag verzocht wordt de collecte
daadwerkehjk te steunen. Niet de geheele op
brengst is voor haar, doch een bepaald gedeelte,
daar het genootschap een landelyke organisatie
la, die in tal van plaatsen afdeelingen en cor-
De woningbouwvereeniging „Patrimonium"
heeft de huur van haar huizencomplex, liggen
de aan den Kloppersingel, na overeenstemming
met het Ryk daaromtrent verkregen te hebben,
verlaagd.
De huurverlaging zal over de huizenblokken
verschillend verdeeld worden, omdat sommige
blokken die het verst van den Schotersingel
liggen, het meest onverhuurd zijn.
In de afgeloopen week zijn alhier 12 gevallen
van roodvonk en 3 gevallen van diphterie ge
constateerd.
Meyer, Slatuinenpad 61, A'dam, autoband met
velg en stang. Bur. van Politie Smedestraat 9,
actentasch met schoolboeken; Rooze, Z.Brouwer
straat 3, tandenborstel; V. d. Berg, Aelbertsberg-
straat 3, gummibal; Jansen, St. Anthoniesteeg
8a, 2 boekjes; Kloos, Barendsestraat 6d., cein
tuur; Ceetz, Rozenhagenstraat 47, schoolétui;
Klooster, Brouwersstraat 117, handbeschermer;
v. Dam, Oranjestraat 62, handschoen; Kennel
Fauna, Parklaan 119, gele hond; Kennel Kleyst,
Houtvaart 206, dobbermann; Van Gooi, Archipel
straat 60 of 61, handschoen; Smit, Frans Hals
straat 11, medaillon; Postkantoor Tempeliers
straat, parapluie; Hofstra, Brederodestraat 12,
portemonnaie; Post, Riouwstraat 29, idem; Vink,
Rijksstraatweg 192, papegaai; De Kat, Sophia-
straat 29, ryw.bel.plaatje; Heeze, Tetterodestraat
112, idem; Andriessen, Bakenessergracht 26a,
speelgoed; stemvork; sierspeld; Dry ver, Klever
laan 214, sjaal; Van Dil, Archipelstraat 44; kin
derschoentje v. d. Linde, Pres. Steijnstraat 44,
damestasch; Bornberg, Karolingestraat 9, tasch
met schoolboeken; Spek, Zomerkade 63, want.
Hedenavond houdt bovengenoemde com
missie wederom een ontwikkelingsavond in het
gebouw „St. Bavo", toegankelijk voor leden van
den R. K. Volksbond. Als spreker zal optreded
de Weleerw. heer kapelaan G. J. Morsch, die
als onderwerp zal behandelen „Reactie tegen
den massa-mensch".
link en M. Dekker; J. Boogaard en H. A. M. Zö-
bisch; G. A. v. d. Weijden en G. E. Koeleman;
J. W. Oerlemans en J. J. J. Blokker; P. F. W. v.
Groningen en W. Koops; B. J. Dekker en J. M.
L. Steiger; J. Rödiger en M. Rascher; F. C. Mis
set en M. C. v. d. Blom; F. J. Cinqualbre en J.
A. G. Kamp; W. Driessen en H. M. Tiessing; P.
P. J. Klaassen en J. de Roode; H. J. W. v. Am-
stel en P. S. E. C. Scheffer; A. Engelsman en E.
Overste.
Geboren: 10 Maart: d. van P. M. v. Loevezijn
Buijs; li Maart: z. van J. A. Walters—Waas
dorp; 12 Maart: d. van S. JagtSchenkel; 13
Maart: z. van M. C. GileinRoekens; z. van N.
Zuijdamv. Baarsen; z. van J. C. de Groote-
Nunnink; z. van J. TwiskHuisman; z. van J.
GroeneveldVerkaden
Overleden: 12 Maart: H. de Boer—Tuin, 76
j., Teijlerstraat; G. J. Hofman, 32 j„ Indische-
straat; 13 Maart: C. J. VosseSchikkinger, 69
j., Barbarossastraat; 14 Maart: N. de Bruin, 61
j., Rustenburgerlaan.
Ondertrouwd: 14 Maart: A. Prins en L. C.
Swaneveld; H. J. Fhilipsen en J. A. Kensen; J.
Dykman en A. Roos; w. F. H. Ströer en E. A.
v. Breemen; P. van Dyk en W. C. S. Wallaart;
J. Jansen en M. A. W. Riegen; P. Baard en P.
Munniksma; E. J- Gottschal en A. Feddema; B.
J. Bruijns en A. K. v. Rijn; J. P. Pelser en E. J.
Heyemians; G. Diederiks en B. G. M. Mutter;
T. J. Muller en A. den Otter; M. v. d. Mee en
J. A. H. Vredendaal; G. Rypma en H. C. de
Langen.
Getrouwd: 14 Maart: H. Gieseling en C. den
Heeten; A. v. Batenburg en M. Byster; J. Fry-
De 24-jarige wielrydster Van G., die Woens
dagavond op den Ryksstraatweg naby Halfweg
bewusteloos werd aangetroffen door een chauf
feur, die haar meenam naar Haarlem, waar zy
ter observatie werd opgenomen in het St. Eli-
sabeths-gasthuis, maakt het goed en was he
denmorgen weer by' kennis.
De menschen, by wie zy inwoonde, hadden
een onderhoud met haar in het ziekenhuis.
Men vertelde ons, dat zy, zooals zij wel meer
deed, per fiets naar Amsterdam was gegaan,
om haar verloofde te bezoeken, die haar des
avonds een eindje wegbracht. Tot hoever kon
zij zich niet meer precies herinneren. V/at er
daarna met haar gebeurd is, wist ze ook niet
meer.
De politie te Halfweg, die het onderzoek in
handen heeft, was hiermede Donderdagmorgen
nog niet erg gevorderd. De fiets en de loden
jas, welke de juffrouw bij zich had, waren dooi
de twee personen, die haar bewusteloos in den
auto gedragen hadden, op het raadhuis te Half
weg gedeponeerd.
De politie vermoedt, dat er een botsing heeft
plaats gehad, die ontstaan zou zyn, doordat het
rywiel waarschijnlijk niet of onvoldoende ver
licht was. De dynamo, die aan het rijwiel be
vestigd was, gaf, bij onderzoek, heel weinig
licht en dit werd pas beter, als zij met kracht
tegen het wiel gedrukt werd.
Door de politie is een Duitsche dienstbode
aangehouden die, na te zijn uitgeleid uit een
andere gemeente, te Zandvoort weer een be
trekking had aangenomen.
Heden is zij op last van den Commissaris
van politie weer uitgeleid naar Duitschland, en
ter beschikking gesteld van den Grens-commis-
saris van de Rykspolitie te Enschede.
De Gewestelijke R. K. Middenstands-Federa
tie „St. Nicolaas" te Hillegom zal op Dinsdag a.s.
een buitengewone demonstratieve vergadering
beleggen in de Concertzaal van hotel Flora al
daar. Behandeld zullen worden: Ordenings- Sa-
neerings- en Beschermingsprogram van den Ned.
R. K. Middenstandsbond.
Sprekers zyn de heeren H. E. v. d. Brule uit
Rotterdam en J. S. M. Erftemeyer uit Amster
dam.
Gaarne wekken wy alle R. K. Middenstanders
van het Gewest op deze vergaderiitg te bezoeken.
Maar óók zullen welkom zijn niet-leden, jonge
middenstanders en de dames der leden.
De Nederlandsche aardappelcentrale brengt
ter kennis van belanghebbenden by den uit
voer van aardappelen naar België, dat dezer da
gen de afkondiging kan worden verwacht van
de volgende voorschriften:
1. De uitvoer van consumptie- en goedgekeur
de pootaardappelen naar België (transito-zen
dingen vallen hier buiten) zal ingaande 19 Maart
slechts mogelijk zijn op machtiging tot uitvoer
door de N. A. C. te verstrekken.
2. Aanvragen voor bedoelde machtiging kunnen
dagelijks door erkende exporteurs .vorden inge
diend op daarvoor bestemde formulieren.
3. A. Consumptie-aardappelen zullen slechts
mogen worden ingevoerd, indien gesorteerd, min
stens 60 mM. opwaarts.
B. Goedgekeurde pootaardappelen, indien ge
sorteerd 28 tot 60 m.M., of tusschenliggende
maten.
4. Tot nader order zal het prijsverschil, bedoeld
in het monopolie-besluit 1933, als volgt worden
bepaald:
A. voor consumptie-aardappelen, met uitzon
dering van bintjes van den kleigrond op 45 cent
per 100 k.g.
B. Voor bintjes van den kleigrond op 35 cent
per 100 k.g.
C. Voor goedgekeurde pootaardappelen op 60
cent per 100 k.g.
5. De groothandelsprijs in België waar be
neden de aardappelen niet mogen worden ver
kocht, is tot nader order bepaald op 27 frank per
100 k.g.
De invoerprocenten, door de Belgische regee
ring afgegeven, zullen met ingang van 19 Maart
vervallen, terwijl de exporteurs zich voor resti
tutie der taxen eventueel tot Brussel zouden
moeten wenden.
7. Alle zendingen, die echter voor 10 Maart zyn
afgezonden, en waarvoor een Belgisch invoer-
consent aanwezig is, zuilent ca uitvoer worden
toegelaten tot 25 Maart 1934.
8. Alle inzendingen, die na 18 Maart 1934 wor
den afgezonden, moeten in elk geval gedekt zijn
door een monopolie-consent van de N. A. C.
9. De door den Nederlandschen algsmeenen
keuringsdienst afgegeven verklaring voor zendin
gen goedgekeurde pootaardappelen moet voorloo-
pig wel worden bygevoegd.
10. Transito-zendingen, dus zendingen, die niet
in België blyven, worden als voorheen behan
deld. Daarvoor benoodigde gewone vervoerbewy-
zen blijven gehandhaafd. Het is beslist noodza-
keiyk, dat de exporteurs op de bevrachtingspa
pieren goed duidehjk laten uitkomen, dat het
een transito-zending betreft, anders zou zeer
zeker oponthoud aan de grens kunnen ontstaan.
'n Vriend, die in het gevolg van Mgr. Diepen
met de Nederl. Bedevaart naar Rome was,
schrijft me zoo juist, dat hij met 'n paar Hol-
landsche kennissen uit de H. Stad erover denkt
'n vromen tocht naar Aquino te gaan doen.
Hetgeen me levendig in herinnering brengt die
éérste „Pellegrinaggio Tomistico", in het Jubel
jaar van negen jaar geleden, waarvan destyds
de Dominicanen het initiatief namen. Misschien
interesseert zoo'n bedevaart óók nog andere,
Nederlandsche vrienden van St. Thomas?
Op dien laten April-dag was de zon nog niet
lang over Rome's Zeven Heuvelen opgegaan, 'n
Italiaansch zonnetje, in 'n smetteloos teer-
azuren morgenhemel, of onze pelgrimstrein
derde klasse, houten banken, stoomde, al
puffend! klimmende, met fiksche vaart door het
als met matgoud bestoven Campagna-land-
schap. Al maar dicht langs de met groenende
wynstokken beplante berghellingen scheerde hij
met zijn langen staart van oude rytuigen, welke
propvol gepakt zaten met rumoerig buitenland-
sche jonge menschen. Hoeveel wagons 't er wel
waren, weet ik niet; méér dan iets anders
hadden me voorloopig de medereizigers geïnte
resseerd. Deze nieuwsoortige Bedevaart ging
uit van het „Collegio Angelico", ter herinnering
van het VHe eeuwfeest van St. Thomas' ge
boorte. Een professorale grappenmaker in onze
coupé had al gesproken van ,,'n écht clericalen
trein". En dat was-ie! 'n Echte Pinkstermenigte
óók, deze bonte mengelmoes van honderden di
verse habijten, soutanes met de kleurige sjerpen
en afgezette alumni-strooken der Romeinsche
college-kleuren. Ja, hier waren ze nu, kerkeiyke
jeugdgroepen uit onze eeuw, om zóó maar in
de fresco's van 'n modernen schilder te rr.ar-
cheeren, voor een of andere Trionfo dan uit
onze XXe eeuw! Hier géén allegorische of
symbolische uitbeelding meer, onder 'n grouw-
moderne smokerige stationskap van het Ter
mini van Rome, hier louter realisme, maar
gezond realisme! O, deze bonte menigte jonge
tijdgenooten zullen toch zeker 'n even grandioze
„Trionfo van St. Thomas" saamstellen, als de
meest beroemde Trionfo van Francesco Traini,
van Pisa, sedert de middeleeuwen geacht is ge
weest. Hier, in dit fascistisch Rome tydens het
Anno Santo onder Pius XI, waar Mussolini is,
de Duce, hier hadden zich circa vijfhonderd stu
denten en professoren, allen Thomisten, al vóór
dag en dauw opgemaakt ter beevaart naar het
aloude Aquinum, waar de Doctor Angelicus
zeven eeuwen geleden geboren werd.
De wit-zwarte contrast-kleuren der zwierige
habijten van St. Thomas' Ordebroeders waren
van zelfsprekend overal tusschen de reizigers te
zien. Maar daarby dan toch óók de deftige
effen zwarte soutanes der Pauselyke Gregoria-
na; en de soutane der Franschen uit het
„Seminario Pontificio Francese", dat te Rome
met „Santa Chiara (Ste Clara) wordt aange
duid; en de opvallende Amerikaansche pries-
terkleedy der Paulist-Fathers uit New-York, die
te Rome naast de Amerikaansche ambassade
by het Quirinaal de mooie, „fashionable" Re-
naissance-kerk van Santa Suzanna bedienen,
in het gastenhuis waarvan allerlei Amerikanen,
óók niet-Katholieken, zich te Rome rendez-vous
geven; met verder de diverse, soms wonder
lijke kleuren-combinaties van het Coll. Beda,
van de SchoÉsche, Poolsche, Iersche, Canadee-
sche, Belgische Colleges, benevens het Germa-
no-Ungarico.
Dóór ziet u opgewekte clubjes jongelui in het
toch wèl aristocratisch habyt der kanunniken
van Premonstreit, ernaast de zwart-glanzende
pij van Benedictynen van Saint Anselmo op den
Aventyn en der Franciscaan-conventueelen;
overal vindt men natuuriyk de bruine kleur van
den „poverello" der Minderbroeders en onge
schoeide Capucynen, waarby de bedrijvige Car-
melieten vreemd afsteken met hun grooten
crêmekleurigen puntmantel van Simon Stock.
Tusschen él die habyten, kovels, pyen en sou
tanes door valt de Trinitariër op, zooals de stu
denten der paters Kruisheeren, met die der
paters van het H. Sacrament en der Passionis-
ten, die allen hun emblemen van regulieren op
de borst dragen, in dubbele kleuren soms, als by
'n militaire uniform. Men vertelt my dat er
naast die devote Redemptoristen (met hun
hooge collaars) nog Sulpiciane» meegaan, ver
der gebaarde Lazaristen, alsmede Dienaren van
Maria en Maristen. paters Resurrectionisten en
Missionarissen-Oblaten van MariaMoge de
dorre opsomming van zóóvele cohorten uit de
Ecclesia Militans den lezer nu niet vervelen,
maar.... dat, integendeel, ze hem de kleuren
beelden voor den geest roepen, die ik zelf op
dien vroegen lentemorgen in Rome's station
kaleidoscopisch te zien kreeg.
•n Grappenmaker moest natuuriyk de Ro
meinsche legende weer opaisschen, van den H.
Ignatius ditmaal, die in zyn generaalstyd 'n
college-kleur voor de jongelui zijner Sociëteit
had te kiezen en voor zoo'n laatkomer onder
de groote ordestichters was zoo'n keuze moei
lijk! Toen had deze eerste Jezuïeten-overste
de suggestie van „vuurroode" studententogen
niettemin goedkeurend ontvangen: want dan
kon hy z'n jonge volkje in de drukke straten
van het toenmalige Rome tenminste beter in 't
oog houden, al vanuit de verte, weet u| En
fin: „Si non vero.
Och, wanneer je zoo in de vroegte en met
zonneschyn uit Rome naar het Zuiden vertrekt,
wat is dat Rome toch mooi! Vanuit den trein
op den weg Rome-Napels krygt men al dadelyk
buiten het station 'n éénig en verrukkelijk ge
zicht op Italië's millioenen hoofdstad. Hoe
gloeide dien morgen niet dat Romeinsch stads
beeld met de heuvelachtige luchtlijn van zóóvele
campanula's tusschen de ontelbare huizen en
dat maar luttel groen! Kijk, daar is het Late-
raan „Omnium Ecdesiarum Mater et Caput";
ginds ziet men al de historische acquotti dei
Julia en Felice in het landschap geplant; maar
hier ryst nu boven alles uit de koepel van Santa
Maria Maggiore. „Salve, sancte Parens!" roept
'n jonge Vlaming achter ons. Dan, nadat de
trein 'n breeden draai al puffend gemaakt heeft,
daar gloeit en straalt en domineert Bramante's
koepel van den St. Pieter over alles. Wy krijgen
dan de bonkige Aureliaansche stadsmuren, Ro
me's poorten met hun eeuwige herinneringen,
de Via Appia't Panorama der onvruchtbare
en dorre Campagna kan alléén maar mooi zijn
in de prille, zonnige morgenuren, dunkt me;
hoewel de vele leeiyke, althans nog onwennig
moderne of zakelijk-nieuwe bouwsels rond de
Zuidelyke uitloopers van Rome het beeld der
Campagna, of tenminste het uitzicht daarop
vanuit den trein, hoe langer hoe banaler maak
ten, reeds toen, in 1925.
Doch die teere licht- en gloed-effecten van de
koesterende morgenzon wierp 'n soort kleurige
betoovering zelfs over die vale banaliteit van
Rome's uitbreidingsplan; en de stoffige pastel
kleuren der Campagna werden er nu door ge
nuanceerd, zoodat de blauwig-paarse silhou
etten der Sabynsche gebergten in 't verschiet 'n
natuurlijken, passenden horizon vormden.
Nu laten we links Frascati liggen, van verre
dan, wanneer onze trein zich schuifelend kron
kelt om het Albano-gebergte heen. Aan onze
oogen trekt Marino voorby, en Rocco dl Papa,
verder Castel Gandolfo met de pauselijke villa
en ook het antieke en nog zoo schilderachtige
Vellatri. Al maar puffende klimt de trein hoo-
ger, „ultra montanos", weg van Rome!
Vroolijk gezang van jongelui klinkt door den
trein. En we reiken elkaar onze veldglazen,
om van de schoonheid van dat rusteloos ver
anderend berglandschap toch zooveel mogeiyk
te genieten. Welk 'n artistiek genot, wat 'n lust
voor de oogen!
En hoe komen de studenten der Roomsche
geschiedenis van alle kanten los! Beneden
langs de spoorbaan bewonderen we herhaalde-
lyk grillige en frissche, groen-omgroeide beek-
St. Thomas van Acquine
jes, met soms een enkel watervalletje. Het
kabbelend water dartelt door 'n zonnig dal, te
midden van 'n tafereel van warm-belichte en
dof-bestoven pasteltinten, bronsachtig bruin,
welk tafereel overal nu doorschoten is met
gele en paarse voorjaars-brem. En die Ver-
gilliaansche dalen, soms héél lang, versieren
dan weer den voet dier kale, massieve, maar
majesteitelijke rotsmassa's; kleine bergen zijn
't, waartegenaan nog verweerde kasteelen met
bouwvallige torens uit den romantischen tijd
der Apenijnsche roofridders en condottieri, uit
den tijd der Ghibellijnen en Welfen, door
Spaansche en Fransche veroveraars geëerbie
digd, tot in de dagen van Garibaldi en zyn
Roodhemden. Hier en daar staat op 'n vooruit
geschoven rotspiek nog een Marteltoren, of 'n
oud klooster. En teger de bergen aan hangen
hier zelfs beele, hoewel vale en als uitgedroogde
nog altijd middeleeuwsche stadjes, danig ver
weerd en bouwvallig, eigenlijk 'n onregel
matige, aaneengeklonterde oud-Italiaansche
huizen-massa,afbrokkelend, tanig en vergoord
tegen elkaar hangend, haast zonder vensters
onder de platte daken; en al die huizen ge
legerd rond 'n kloosterachtig slot of een mid
deleeuwsche domkerk. De tand des tyds knaagt
en knaagt, maar de substantie dier oude Ita-
liaansche dorpen blijkt héél taai, de bouwsels
hecht en hard; zooals trouwens het gemeen
schapsgevoel er innig gewestelyk is en als alles
Italiaansch, schier eeuwig. Waar, vraag ik u,
waar vindt men zóóvele menschen-kolonies
duizenden jaren één zekere maatschappelijke
persoonlijkheid bewaren en die van geslacht
tot geslacht overleveren, waar, tenzij in dit
eerbiedwaardig oude Latium?
O, die Apenynsche landschappen en verge
zichten langs de spoorbaan Rome-Napels!
Soms stapelen zich hooge rotsgevaarten teles-
copisch opeen, met grillige pieken van wat
kalksteen ïykt torenend boven de golving der
bergketens uit, nu en dan met witte sneeuw
toppen; daar tusschendoor telkens afwisselend,
openen zich verre horizonten en verrassend-
belichte doorkyken. Soms staan grauwe berg
ruggen al van verre gekenmerkt door statige
ryen sierlijke Alpenynsche pynboomen, met
halfronde kruinen, plat van onder, als gigan
tische parapluies, wier diepgroene pluimscher-
men als net ware tegen het felle zonlicht in
gehouden worden. Vry plotseling buigt zich
soms de kartelige luchtlyn der bergtoppen met
héél dat als 'n concaaf diorama waargenomen
landschap gracieus terug, om weer ènclere wa
terpartijen en groenende dal-perspectieven,
bloeiende boomgaarden en olijfhoven te zien
te geven. En niets overtreft dan op dat gebied
het tooverachtige Sacco-dal!
Kijk, daar ginds, op die steile rotshelling,
daar koestert zich nu in het zonnetje dezer
morgenuren Anagni, de Stad van Bonifacius
VIII, Paus van het eerste Jubeljaar énvan
den onsterfelyken dichter der Divina Com-
moedia! Daarheen was Sciarra Colonna, op last
van zijn Franschen meester, Philippe-le-Bei,
den tachtigjarigen Opperpriester een verrader-
lyken kaakslag gaan toebrengen hetgeen
door Godefroid Kurth „het keerpunt der
Europeesche geschiedenis" genoemd werd. Hééi
zeker was „Anagni" één der meest beslissende
incidenten uit de lange lydens-historie van het
Pausschap.
Wét al interessante plaatsnamen ziet men
hier in 't voorbygaan. De spoorweg immers loopt
langs de antieke Via Labianca (ofwel: Via Lati-
na), tegen de Apenynen aan; en langs die oude
heirbanen zijn toch zóóvele Romeinsche legioe
nen met hun wapenen uitgetogen —zyn de Prins
der Apostelen en Sint Paulus wellicht, later ze
ker 'n groote keurbende van geloofspredikers ko
men wandelen met de Blyde Boodscnap. Langs
die aloude rijkswegen staat de geschiedenis van
het Romeinsch Imperium nog monumentaal op-
geteekend tuschen de véél talrijker en roem
rijker mylpalen der Europeesche beschaving, van
minstens vijftien eeuwen Christendom. Machtige
Fausen hebben daar, méér nog vrome kerkvor
sten, ook despotische leenmannen en ridderlijke
kloosterabten, behalve dan 'n wonderlyk rijke
volgorde van ontelbare heiligen Gods, het Gods-
ryk van den Gekruisten Christus gepredikt en
met hun bloed gesticht en tot op heden be
schermd
Ah, daar ligt Palestrina, nu 'n armzalig nest!
Is daar nu Giovanni Pierluigi, die Princeps Mu-
sicorum, vierhonderd jaar geleden geboren? In
onze Nederlanden en in Frankrijk is hy voor
vele componisten van polyphonie de meester en
bezieler geweest! Neen, nu zullen we ons voor
heden niet de heerlykheden der „Papae Mar-
•elli" te binnen roepen, maar wèl. straks, die
gcede-weeksche sublieme vervoering van het
„Crux Fidelis" en de Improperia! Met Palestri-
na's revolutie in de kerkmuziek, tegelijk met de
beeldhouwkunst van een Michelangelo de bouw
kunst van een Bramante en een Pallandio, de di
verse schilderscholen rond da Vinei en Rafaelo,
de geneeskundige studie der Florentynsche
school onder de Medici, met de experimenteele
wetenschap in tal van Iberische steden, waar
sedert Dante de welluidende landstaal zoo heer
lijk gegroeid was, daar komt me dat alles voor
als 'n synchronisatie der Italiaansche Renais
sance in die wonderlyke Cinquecento,
waaruit het humanisme, de dubbele beweging
van Luther en Calvijn en het individualisme
voortkomt!
Maar onze trein stopt te Aquino
F. J.WAHLEN
Voortgezet werd heden de behandeling der
begrooting van het dep. van Economische Za
ken voor 1934.
De heer TER HAAR (C.-H.) bespreekt den
ongunstigen toestand van onze scheepvaart.
Spr. waarschuwt tegen te ver gaande contin-
genteering. Met den bietensteun is men al te
ver gegaan. Spr. bepleit steun der Indische
suiker. Spr. komt op tegen den boycot van
Duitsche waren.
Er is niet genoeg samenwerking tusschen de
commissies inzake evenredige vrachtverdeeling
voor de binnenvaart. De handel moet be
schermd worden tegen hooge vrachten.
De heer BLOMJOUS (R. k.) betoogt, dat
Gebouw „St. Bavo" Proza, 8 uur Cur
sus St. Marcus, 8 uur Smedenpatroons 8 u.
Rechtskundig Bureau 78 uur Bestuui
Metaalbewerkers, 8 uur Arbeidersontwikke
ling, 8 uur Bestuur „Herwonnen Levens
kracht", 8 uur Retraiteclub Spoorwegperso
neel, 8 uur Politiebond, 5 uur.
Stadsschouwburg Volksvoorstelling N. V.
Amsterd. Tooneelvereeniging „Het Chinee-
sche Landhuis", 8 uur.
Café-Restaurant Gebr. Brinkmann K.J.
M.V. „St. Augustinus" lezing Mr. de Kort, half
9 R. K. Esperantistenvereeniging Abbé Ri-
charson kwart over 8.
Palace „Een nacht in Cairo". Op het too
neel „Raymond fils', 7 en 9.15 uur.
Luxor „De Onzichtbare Man', 8.15 uur.
BLOEMENDAAL
Raadhuis „De Nagtegaal" Overveen Gem.-
raad, 2 uur.
Gebrouw „St. Bavo" Haarlems Gemengd
Koor, 8 uur. Postpersoneel, 8 uur. Alber-
dingk Thym, 8 uur. R. K. Bevolkingsbureau,
8 uur.
Gem. Concertzaal Balletavond voor werk-
loozen, 8 uur.
Schouwburg, Jansweg Vereeniging „Geloof
en Wetenschap". Lezing mevr. Ellen Russe,
kwart over 8.
Hotel „Central" Handelsreizigersvereeni-
ging „St. Christoffel", half 9.
Bisschoppelijk Museum Geopend van 10
uur
R. K. Bureau voor Ziekenverpleging. Aanvra
gen by mej. H. Simons, Bloemhofstraat L
Haarlem Tel 11671.
R. K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meisjes.
lederen dag 10—12, 2—4. 8—9 uur. Zaterdag
1012 uur. Adres: Bloemhofstraat 1, Haar
lem Tel 11671.
Wit-Gele Kruis (R.K. Kraamhulp, Wijkver
pleging en Magazyn Parklaan 75 (telef. 16391).
Spreekuren: R.K. Kraamhulp: Dinsdags van
1 tot 2 uur, Vrijdags van 1 tot 2 uur.
Spreekuren: R. K. Wijkverpleging, Magazijn
verplegingsartikelen, inschryven lidmaatschap,
inlichtingen alle werkdagen van 10 tot 5 uur.
Wit-Gele Kruis, Heemstede: zich te vervoe
gen by mevrouw Pronk, Kerklaan 50.
ons land dor den grooteren import boven den
export bezig is sterk te verarmen. Onze han
delspositie met name jegens Duitschland eischt
dringend verbetering.
Spreker betoogt, dat de propaganda voor het
gebruik van Nederlandsch fabrikaat weinig re
sultaat heeft gehad. Niet het publiek beslist,
doch de handel, die inkoopt en dikwijls niet
anders kan.
De heer DE VOS VAN STEENWIJK (C.-H.)
pryst den minister om zijn maatregelen voor
den landbouw. Spreker betreurt, dat er nog
geen directeur-generaal van den landbouw is
aangesteld.
De heer SMEENGE (V. B.) wijst op het nut
van boschbouw voor werkverschaffing. Spreker
vraagt medewerking ook van dezen Minister
t enbehoeve van het veenbedryf. Spreker dringt
op spoed aan. Door de vrachtvaartregeling is
veel kwaad uitgeroeid.
Omtrent de Dinsdag in de duinen onder de
gemeente Bloemendaal plaats gehad hebbende
aanranding vernemen wy nog, dat de aange-
randene geen geld bij zich had.
Zy heeft een goed signalement van den da
der kunnen opgeven. Vast is komen te staan,
dat de man zich niet meer in de duinen be
vindt. De politie heeft een portret van den
dader, die zeer ongunstig bekend staat en
woonachtig is te Ijmuiden, in haar bezit, zyn
arrestatie is dus binnenkort te wachten.
BATAVIA, 15 Maart (Aneta) Het heden
verschenen verslag van de Algemeene Reken
kamer over 1933 gewaagt van veel grootere
medewerking, die de Rekenkamer van de De
partementen van Algemeen Bestuur ondervond.
Het verslag signaleert de omslachtigheid der
werkwijze van enkele .landsdiensten, en resu
meert 853 onregelmatigheden, waarby 606 ge
vallen van fraude, en 247 gevallen van andere
soort. Hiermede was een totaal-bedrag van
f 1025.026 gemoeid. Het meerendeel der fraudes
en andere onregelmatigheden is gepleegd bij de
Departementen van Financiën enB.O.W. In
122 gevallen werd aan niet-comp.tabele ambte
naren een vergoeding opgelegd tot een totaal
bedrag van f 115.981.
VATICAANSCHE STAD, 15 Maart. Dr. Doll-
fuss woonde particulier een H. Mis by in Sint
Pieter, door Z. Em. Kardinaal Bisleti gecele
breerd voor de Malthezer ridders. Uit handen
van den kardinaal ontving Dollfuss de H. Com
munie.
(United Press)
Geseind van de Bilt hedenmorgen te 11.40
aan alle posten wordt verwacht storm uit het
Zuid-Westen.
DJOCJA, 15 Maart. (Aneta) Groote over
stroomingen vinden in het Djocjasche plaats.
Er zijn vele verkeersstremmingen.
Heden kwam in kort geding voor den pre
sident van de Rotterdamsche Rechtbank de
kwestie Bruna tegen Tuschinski over betaling
van auteursrechten op de muziek voor geluids
films.
De uitspraak is bepaald op morgen half één.
15 Mrt. 14 Mrt. 15 Mrt. 14 Mrt.
Londen 7.5'/% 7.577, Kopenh 33.87Vj 33.90
Berlijn 58.96 58.95 stockh 39.10 39.12^
Parijs 9.771/2 9.77L(oslo ....38.10 38.12^
Brussel .34.641/2 34.64 N.-York 1.486/8 1.-
Zwitserl. 47.9672 47.97 (cable)
