Het Fascisme
De bekentenis
Prikkeldraad
POKOM
148
Stille Omgang
Amsterdam
Een nationale coöperatieve raad
GRONDWETTELIJK RECHT
If m
DONDERDAG 15 MAART 1934
Als levenshouding
Gewapende democratie
KUNSTMEST
1 IIP BendiervPoIconfaLr. N
aarc
KERKELIJKE LEENINGEN
Oostenrijksche en Hongaarsche
KNOEIERIJEN MET
CONSENTEN
Uitgestorven ras?
NED. R.K. VOLKSBOND
Centrale Raadsvergadering
MET DE TRAM NAAR HET HUWELIJKSBOOTJE
In Maagdenburg huurde een bruiloftsgezelschap een tram'
wagen af voor den tocht naar de kerk
De nieuwe spoorlijn
Gouda-Alphen
Met den zomerdienst nog
niet gereed
Indeeling niet-Amsterdamsche
deelnemers tweeden nacht
Zondag 18 Maart a.s.
Geschenk 1934
De oorzaak is eenvoudig
De verruiming van den
Zondagsverkoop
De A.R. Kamerfractie zal zich
verzetten
H. H. PRIESTERWIJDINGEN
In het bisdom Roermond
In belanghebbende kringen is men
niet blind voor de toenemende
actie tegen de coöperaties
Poging tot verweer
Deelnemers
Statuut en program
Permanent instituut
In klinkende munt
„Vergeten" vermogen
Cezer dagen heeft ir. Mussert in Den
Haag „het fascisme als levenshou
ding" aantrekkelijk geschetst. Hij
speelde daarbij een beetje den martelaar:
«Vóór twee jaar was ik een fatsoenlijk man,
maar sedert dien heeft men alle vuil en
laster over mijn hoofd uitgegoten, mij uit
mijn ambt ontzet en tot een eerloos man
geproclameerd."
Dit martelaar-beklag is de droesem van
een verbitterde stemming. De openbare
meening spreekt over ir. Mussert vóór en
ha als over een fatsoenlijk man, die voor
Zijn ietwat fanatieke overtuiging wèl zijn
onhoudbaar staatsambt, maar niet zijn eer
Verloor.
De heer Mussert heeft aan de christelij
ke levens- en wereldbeschouwing eenige ze
delijke stellingen ontleend, die hij als na
tionaal socialisme in omloop wil brengen.
Zou hij niet eerlijker doen, naar hun oor
sprong en de christelijke zedeleer verwij
zen, als hij zijn volgelingen oproept om
«religieus, ernstig en blijmoedig" den even
naaste te dienen, dat wij „voor tucht, orde
en discipline moeten opkomen" doet ook
de regeering Colijn dat niet? dat wij voor
het vaderland moeten betoogen en een be
tere toekomst voorbereiden door een maat
schappij, waarin de solidariteitsgedachte
practisch wordt beleefd, waarom verwijst
hij voor de degelijke uitwerking van dit al
les niet naar de encycliek Quadragesimo
Anno?
De redenaar, die in de residentie het fas
cisme als een geheel nieuwe levenshouding
verklaarde, zeide in ons blad van 10 Nov.
J. 1.: „Zoodra men zich op religieus terrein
waagt, ontketent men theologische dispu
ten en de N. S. B. als zoodanig kent in
zijn staatsleer geen Godsbegrip, geen theo
logie, maar wel een zedenleer."
Dit is echter niet de geheele waarheid
over den theologischen grondslag der N.
S. B. Meer ronduit heeft de heer E. J. Ros
kam Hzn. in de brochure „De N. S. Bewe
ging in Nederland in verband met ons
christelijk volkskarakter en onzen Ger-
maanschen Volksaard" (uitg. der Ned. Nat.
Soc. Uitgeverij, Utrecht), een brochure
die herhaaldelijk in Volk en Vaderland
werd gepropageerd de leer aldus aan
gekondigd:
„Dat het Nationaal Socialisme ook in ons
land krachtig zal doordringen en binnen
korten tijd heel ons volk zal omspannen,
komt inderdaad, omdat het aansluit aan
en stemt op onzen Germaanschen Volks
aard.
„God is een vreeselijke Majesteit. Alles
moet voor dien Majesteit sidderen. Dat is
de zijde, waarop de Germanen voor en na
de invoering van het Christendom den na
druk leggen en waar heel hun zieleleven op
is ingesteld. Het negatieve van ons begin
sel vindt daarin zijn oorsprong. De idee
groeit daaruit voort."
„Trouw en eerlijkheid, zedelijkheid en
rechtsbesef, dat waren de grondslagen der
Germanen leven en hun Wodanbeschou-
Wing en Godenleer waren transparant,
doorzichtelijk, want daardoorheen hebben
ze, als in de schemering God gezien. En in
de bosschen onzer nooit volprezen Veluwe,
hebben ze voor zijn Majesteit gesidderd."
De god van de Nat. Soc. Beweging is dus
Wodan. De heer Mussert durft er bij het
gedoopte volk niet recht voor uitkomen, de
heer Vlekke zit er in N. Brabant verlegen
mee, omdat ze daar van Wodan niets wil
len weten!
De Duitsche nationaal-socialist Franz von
Wendrin plaatst Wodan in het Paradijs, en
het Paradijs in Pommeren. Von Wendrin
houdt ook in een door hem geschreven boek
vol, dat Adam en Eva een Duitsche vrucht
aten, „immers geen banaan of dadel, maar
een appel."
Langen tijd heeft de Arbeiderspers de
illegale bewapening de voorberei
ding en den aanval op het wettige
gezag in Oostenrijk geloochend. Thans
komt de heer Otto Bauer, een der leiders,
den heelen opzet toegeven. In een verde
diging tegen een pas verschenen vlug
schrift van zijn tegenstander Franzel, die
het ervoor houdt, dat de "revolutie bij
scherp aanvallende tactiek best had kun
nen lukken, schrijft de heer Bauer:
Toen de leden van den Schutzbund zich
hadden verzameld, moesten zij eerst wor
den gewapend. Dit was geen gemakkelijke
taak. De wapenvoorraden van den Schutz
bund waren voor het grootste deel in den
revolutietijd van 1918 en tijdens den strijd
om het Burgenland in 1920 in handen van
de arbeiders gevallen. Het is wel een be
wonderenswaardige prestatie, dat de ar
beiders deze wapens dertien tot vijftien
jaar lang verborgen hebben weten te hou
den, dat zij ze uit de handen der politie
hielden, die van 1927 af steeds weer huis
zoekingen naar wapens deed en dat zij ze
bovendien onderhielden/ zoodat ze steeds
voor het gebruik gereed waren. Een voor
waarde hiervoor was natuurlijk, dat
slechts weinig personen de bergplaatsen
kenden en dat daarenboven een groot deel
dezer wapens was begraven of ingemet
seld.
De plannen, die de militaire leiders der
arbeiders hadden opgesteld voor het geval
men gedwongen zou zijn de democratische
grondwet te verdedigen, voorzagen in geen
geval alleen in de verdediging van de ar
beiderswijken of zelfs de gemeentehuizen.
Even goed als elke soldaat wisten de mi
litaire deskundigen, dat een strategische
verdediging moet worden gevoerd met de
middelen van een tactisch offensief. De
Schutzbund was waarlijk niet alleen opge
voed in de leer van het tactische defen
sief, zooals Franzel meent. Zij wisten, dat
zij alleen in den aanval konden zegevieren,
en hebben gepoogd dezen aanval te doen.
Om vijf uur des middags ondernamen zij
van verscheidene districten uit een gecon-
centreerden aanval op het centrum van
de stad. Doch deze pogingen zijn mislukt.
de oplosbare
voor Cactussen, Blad
en Bloeiende planten.
Verkrijgbaar In flesschen 40 ct. met
gratis kleurenfoto's van planten met
aanwijzingen der verzorging by de
Bloem- en Zaadwinkels.
En pas toen zij moesten terugtrekken,
hebben de Schutzbunden zich gebarrica
deerd in de gemeentehuizen.
De werkelijke oorzaken van de nederlaag
sijn dus niet toe te schrijven aan onze
„verdedigingsideologie", maar veeleer aan
het feit, dat een zeer groot deel van het
proletariaat zich afzijdig hield toen de
Schutzbund den strijd had opgenomen.
Maar toen de leiders het sein tot de re
volutie gaven, besluit Bauer wer
den zij teleurgesteld in hun verwachting
„dat de geheele massa van het werkende
volk mede zou helpen."
Lichtzinnig had de heer Bauer de felst
opgehitste arbeiders naar de barricaden
gedreven, maar evenals de heer leider Ju
lius Deutsch deserteerde, toen de revolu
tie inzonk, ook hij zooals „De vrije
Socialist" schreef „op de onverant-
woordelijkste, lafhartigste wijze".
Ook om het goede tactisch inzicht blijft
het onbegrijpelijk, waarom „Het Volk" de
bloedige domheid van de Marxisten in
Weenen een mengsel van socialisten en
communisten in kolommenlange artike
len laat verdedigen door de verantwoor
delijke leiders, die een rol hebben ge
speeld, tot welke ir. Albarda zich nooit
zou hebben geleend
Toch tracht de heer Albarda van het
Oostenrijksche voorbeeld een apotheose in
Nederland te maken. Alleen gaat het hem
slecht af wegens gebrekkige feitenkennis,
zooals blijkt uit zijn polemiek met het be
ter gedocumenteerde Kamerlid de heer
Henri Hermans in „De Volkskrant."
Hoe meer „Het Volk" en de heer Al
barda zich vastpraten aan de Oostenrijk
sche socialistische partij, hoe meer zij
zich vereenzelvigen met het bolsjewisme,
den zuurdeesem dier partij, welke in 1927 te
Weenen twee feestvergaderingen bevlagde
ter gelegenheid van het tienjarig bestaan
van Sovjet-Rusland, gevierd als „de on
eindig grootsche historische gebeurtenis
van de Russische revolutie!"
Namens Jhr. mr. J. W. van der Does en het
Vereenigd Trusteekantoor wordt ons het vol
gende medegedeeld.
Bij de behandeling van de homologatie van
het accoord in het faillissement van Burgers
en Co.'s Bank is herhaaldelijk sprake geweest
van de moeilijkheden, welke gerezen zijn door
dat een Hongaarsche schuldeischer van de ge
failleerde instelling bij verschillende leening-
debitrices daar te lande beslag heeft gelegd op
aan de obligatiehouders verschuldigde gelden,
daarbij gebruik makende van de omstandig
heid, dat de hypotheken tot zekerheid der lee
ningen ten name van Burgers en Co.'s Bank
zijn gesteld.
In overleg met Jhr. mr. G. W. van der Does
als curator in het faillissement van het Trust
kantoor voor Belegging en Administratie voor
wat betreft de 7^ pCt. leening Koningin van
den Heiligen Rozenkrans en 7pCt. leening
Zusters van den Goddelijken Heiland, alsmede
in overleg met' het Vereenigd Trusteekantoor
als trustee voor de beide leeningen der Eerw.
paters Jezuïeten heeft mr. D. J. Veegens zich
naar Boedapest begeven teneinde overleg te
plegen over de te nemen maatregelen.
Het resultaat van de gehouden besprekingen
is, dat opheffing van het onrechtmatige beslag
slechts door een onverwijld namens de geza
menlijke obligatiehouders te maken proces kan
en zal worden bereikt. De uitslag daarvan kan
met vertrouwen worden tegemoet gezien, aan
gezien de beslissing in tweede instantie berust
bij denzelfden rechter, die inzake Sodalitas
Medicorum ten voordeele van de obligatiehou
ders heeft beslist. De kosten zijn door de lee-
ningdebitrices bijeen gebracht. De uitslag zal
worden gepubliceerd.
Mr. Veegens heeft van zijn verblijf gebruik
gemaakt om zich door besprekingen met de de-
bitrices van den toestand van een aantal lee-
ningen op de hoogte te stellen. Alle debitrices
hebben mededeeling van balansen e.d. toege
zegd.
Zooals bekend, moeten de Hongaarsche lee-
ningdebitrices volgens de bepalingen van het
transfermoratorium de vervallen rente bij de
Hongaarsche Nationale Bank te Boedapest
storten. Van 1 Maart 1933 af behoeft geen af
lossing en slechts 5 pCt. rente gedeponeerd te
worden.
Ten aanzien van de leeningen ten laste der
Congregatie der Dochters der Goddelijke
Liefde en R. K. Ziekenhuis „Confraternitat",
beide te Weenen, kan worden gemeld, dat
beide debitrices tot de faillietverklaring van den
trustee al haar verplichtingen prompt hebben
nagekomen. Zij hadden zelfs gelden voor toe
komstige coupons bfj het Trustkantoor staan,
die, gelijk bekend, in den faillieten boedel zijn
gevallen.
Mr. Veegens heeft er zich van kunnen over
tuigen, dat de met de leeningsgelden uitge
breide inrichtingen nauwgezet onderhouden en
voorbeeldig beheerd worden. De beide debitri
ces doen alles wat zij kunnen om de rentebeta
ling weer op gang te brengen. In dit streven
worden zij, behalve door de ook in Oostenrijk
zeer sterk voelbare economische wereldcrisis,
in het bijzonder nog door de daling van den
schilling met bijna 30 pCt. belemmerd. Gelijk
bekend, bestaat ook in Oostenrijk een trans-
fermatorium.
Vermoedelijk zal in beide leeningen een
renteverlaging tot 4 a 5 pCt. noodzakelijk zijn,
opdat de instellingen kunnen blijven bestaan
en de rente kunnen blijven opbrengen. Wordt
een dergelijke regeling door obligatiehouders
toegestaan, dan kan de couponbetaling in gul
dens hervat worden, daar de Oostenrijksche
Nationale Bank voor dat geval een tegemoet
koming ten aanzien van de overmaking der ver-
eischte deviezen in uitzicht heeft gesteld.
Het overleg over de hervatting der rentebe
taling op verminderden voet is reeds tamelijk
ver gevorderd, zoodat binnenkort voorstellen
aan de obligatiehouders kunnen worden tege
moet gezien.
Te Roermond is de politie een uitgebreide
knoeierij met vervoerbewijzen voor aardappelen
op het spoor gekomen. De knoeierijen strekken
zich uit over Noord-, Midden- en Zuid-Lim
burg. Verschillende vervalschte vervoerbewijzen
zijn reeds in belag genomen, terwijl het onder
zoek voortduurt.
Zaandam zat sinds eenigen tijd zonder een
afdeelingsbestuur der S. D. A. P.
In de dezer dagen gehouden vergadering
afdeelingsbestuur der S. D. A. P.
In de dezer dagen gehouden vergadering
der plaatselijke af deeling is men er echter met
eenige moeite in geslaagd, een nieuw bestuur te
vormen.
Slechts twee der vroegere bestuursleden kre
gen een plaats in het nieuwe bestuur, n.l. me
vrouw Everhard-Dik en de heer H. Feenstra.
Als nieuwe bestuurderen werden gekozen de
heeren M. Ploeger, D. Metselaar, W. P. Arbman,
K. Sikma en J. Joustra.
Al deze namen zullen onzen lezers maar weinig
zeggen.
Interessanter wordt het geval echter, als we
nagaan, tot welken beroepsstand de gekozenen
behooren.
Gekozen zijn: 1 huisvrouw, 2 onderwijzers, 2
gemeente-ambtenaren, 1 bouwkundig opzichter
en 1 zakenman.
Ziedaar het bestuur der S. D. Arbeiders
P. in Zaandam!
De eigenlijke arbeiders hebben niet één plaats
in het roode college mogen of kunnen of....
willen innemen.
Is het ras der arbeiders-bestuurders in Zaan
dam uitgestorven?
Of geldt het hier een toevalligheidje?
De algemeene vergadering van den Centralen
Raad van den Ned. R. K. Volksbond zal worden
gehouden op Maandag 7 Mei. des morgens om
half elf in Tivoli te Rotterdam.
Onder de ingediende voorstellen is er een van
de af deeling Enkhuizen, waarin de cumulatie
van inkomen bij gesalarieerde bestuurders
wordt afgekeurd en waarin van deze bestuur
ders wordt gevraagd, dat zij hun nevenbetrek
kingen laten varen, ofwel veertig procent van
het geldelijk inkomen daarvan afstaan aan den
R. K. Volksbond.
Het Centraal Bestuur, hoewel tegen een cu
mulatie van betrekkingen en functies, adviseert
toch, dit voorstel niet aan te nemen, omdat het
van oordeel is, dat er omstandigheden kunnen
zijn, dat de gesalarieerde bestuurders omwille
van het belang der organisatie en ook vooral
dat der leden, meer functies moeten aanvaar
den.
De vergoeding, daaraan verbonden, komt hun
rechtvaardigheidshalve persoonlijk toe
De afdeeling Sassenheim stelt voor om het
Centraal Bestuur opdracht te geven, stappen te
doen bij den minister van Sociale Zaken of bij
de desbetreffende instanties om wijziging te
verkrijgen in de steunregeling voor werkloozen,
voor wat betreft de z.g.n. dubbel-uitgetrokke-
nen ongedaan te maken, in het bijzonder voor
de bollenstreek.
De Centrale Raad, hoewel zich niet ontvein
zende de moeilijkheden om tot de voorgestelde
wijziging te komen, is gaarne bereid over deze
zaak nogmaals in overleg te treden met het
Verbondsbestuur.
Naar wij vernemen zal de nieuwe spoorlijn
GoudaBoskoopAlphen met den a.s. zomer
dienst nog niet geopend worden.
Wel erg lang hebben de belanghebbende be
woners op een spoorwegverbinding moeten
wachten.
Reeds in den wereldoorlog was met den aan
leg begonnen, doch wegens de tijdsomstandig
heden moest het werk worden stilgelegd.
Nadien, toen het locaal verkeer zich meer en
meer verplaatst had van den trein naar andere
verkeersmiddelen, was de animo om de lijn af
te bouwen bij de N. S. zeer gering. Oo aandrang
van den minister van Waterstaat, gesteund
door een actie der streekbewoners, werd echter
opnieuw begonnen met den bouw.
Deze is thans zoo ver gevorderd, dat waar
schijnlijk met den as. winterdienst in October
de exploitatie kan beginnen.
van het Groot Seminarie te Roermond, M.
Adams, Beegden; Chr. Brummans, Meyel; E. de
Bie, Lutterade; J. Franck, Schaesberg; R. Geurts,
Vlijmen; B. Gootzen, Melick; C. in 't Ven, Til
burg; K. Jellema, Lutterade; W. Jenniskens,
Broekhuyzen; J. Joosten, Kessel; P. Meisen,
Sittard; A. Mestrom, Venlo; J. Packbier, Huls
berg; Th. op 't Veld, Vlodorp; P. Römkens, Nieu-
wenhagen; F. Rouwet, Bunde; M. Tummers,
Lutterade ;R. Salomons, Amsterdam, H. Vaessen,
Ubach over Worms; J. v. Wij nbergen, Blenck.
Het geschenk, dat dit jaar tijdens de Boe
kenweek (28 April—6 Mei) uitgereikt zal wor
den aan 'eder, die voor 2.50 boeken koopt,
zal dit jaai zooals bekend, bestaan uit een
mapje met twaalf auteursportretten. De na
men der schrijvers en schrijfsters die gekozen
zijn, luiden: Anton Coolen. Fre Domisse, Anth
Donker, a. den .loolaard. Joh. Fabricius, C. J.
Kelk, Diet Kramer. C van Nes—Uilkens, Leo
Ott, Eva Raedtde Canter. M. H. Székely—
Lulofs en Viruly.
(Ingezonden Mededeeling)
Een gevoel van onbehaaglijkheid, dat ons den
waren lust in 't werk ontneemt, heeft vaak een
eenvoudige en alledaagsche oorzaak. Het is heel
eenvoudig, maar heel belangrijk tevens, steeds
op een geregelden stoelgang te letten. Gebruik
bij trage darmfunctie ISTIZIN-TABLETTEN,
snel werkend en onschadelijk!
Op een „praatavond" van de A. R. Kiesver-
eeniging te Hoorn heeft het Kamerlid Chr. van
den Heuvel naar de „Stand", mededeelt, in
antwoord op vragen betreffende het ontwerp-
Verschuur tot wijziging der Winkelsluitingswet
meegedeeld dat de A. R. Kamerfractie zich zal
verzetten tegen de verruiming van de verkoop
gelegenheid op Zondag.
De fractie acht dit ontwerp niet alleen
strijdig met haar beginselen, maar be
schouwt het als een inbreuk op den „gods
vrede" bij het optreden van het kabinet-
Colijn gesloten.
De eensgezindheid van het kabinet betreft
aldus de heer Van den Heuvel, niet deze wij
ziging maar een andere aangelegenheid.
H. AGNES, AMSTELVEENSCHEWEG
124.30 uur Nieuwkoop
Nieuwveen
Aarlanderveer
Bodegraven
Zevenhoven
H. ANNA, WITTENBURG
12.305 uur Maastricht
VelsenNoord
IJmuiden
BAGIJNHOF, SPUI
1 uur Lof
3 uur H. Mis
4.30 uur
Weert
Harderwijk
Den Burg
Weert
Purmerend
Krommenie
Zandvoort
Houtrakpolder
ST. BERNARDUSGESTICHT
2 uur Nes a. d. Amstel
DE BOOM, ADM. DE RUYTERWEG
2 uur Hillegom
Vijfhuizen
H DOMINICUS, SPUISTRAAT
12.30—4.45 uur
5 uur
't Gooi
Zaandam-Kalf,
Wormerveer-Wormer
BROEDERS JOANNES DE DEO
25 uur Oegstgeest
70
85
40
60
30
400
250
50
20
75
50
200
150
120
50
90
800
60
1200
850
70
Mgr. dr. Lemmens zal a.s. Zaterdag de H.
Priesterwijding toedienen aan de Eerw. heeren
ST. JOSEPH (de Papegaai), KAL VERSTRAAT
3.455 uur
5.30 uur
Beverwijk
Haarlem 'II)
600
700
Eenstemmig heeft men in coöperatieve krin
gen den laatsten tijd een toenemende actie
tegen de coöperatie gezien, weke zich schijnt te
willen ontwikkelen tot een min of meer stel
selmatig pogen tot belemmering in de uitoefe
ning van een grondwettelijk recht, dat de wet
gever aan den Nederlandschen staatsburger
met de meeste beslistheid verzekert.
Zoo er al niet direct sprake is van een aan
slag op het bestaan der coöperatie, niet te
ontkennen valt, dat haar toenemende groei
steeds nadrukkelijker onder de aandacht van
het publiek wordt gebracht en dit veelal op
een wijze, alsof zij schadelijk zou zijn voor het
algemeen belang.
Men geeft zich daarnaast rekenschap van de
teekenen, welke er op wijzen, dat heil gezocht
wordt in andere staatkundige en maatschappe
lijke verhoudingen en heeft zich in coöperatie
kringen dan ook afgevraagd of de coöperatieve
gedachte niet in verzuim zoude zijn, indien zij
een dergelijke opkomende beweging zou uegee-
ren.
Het behoeft geen verwondering te wekken,
aldus schrijft men ons, dat deze verschijnselen
belanghebbenden hebben aangespoord om zich
op te maken tot gezamenlijke hechtere verde
diging en tot bevordering van de coöperatie,
niet slechts om te behouden wat is bereikt,
doch ook om haar te beschermen tegen elke
poging, welke strekt haar in haar Verderen
groei te belemmeren.
Te dien einde hebben diverse groote coöpe
ratieve organisaties, die tezamen eenige hon
derdduizenden leden omvatten, zich vereenigd
en is door haar een comité opgericht: de Na
tionale Coöperatieve Raad.
Deelnemers zijn aanvankelijk:
de Coöperatieve Aankoopvereeniging „Cen
traal Bureau uit het Nederlandsch Landbouw-
Comité" G.A. te Rotterdam, waarbij zijn aan
gesloten pl.m. 500 coöperaties met pl.m. 63000
leden,
de Centrale Bond van Nederlandsche Ver
bruikscoöperaties (C.B.N.V.) te 's-Gravenhage,
omvattend 140 vereenigingen met 220.000 per
sonen als lid,
de Federatie van Diocesane Bonden van
Roomsch - Katholieke Vereenigingen in Neder
land te Utrecht, waarbij 108 vereenigingen met
36.000 personen zijn aangesloten,
de Coöperatieve Groothandelsvereeniging
„De Handelskamer" G.A. te Rotterdam met
280 vereenigingen, tellende 200.000 personen als
lid,
de Coöperatieve Handelsvereeniging van den
Noord-Brabantschen Christelijken Boerenbond
te Veghel, bestaande uit 255 afdeelingen met
30.000 leden,
de Handelsraad van den Aartsdiocesanen
R.K. Boeren- en Tuindersbond te Arnhem, idem
uit 108 vereenigingen met ruim 10.000 leden,
de vereeniging „Landbouwbelang" te Roer
mond, idem uit 165 vereenigingen met 16.500
leden.
In de samenwerking worden betrokken alle
wezenlijke coöperaties, ongeacht de soort, met
dien verstande, dat er slechts een verbinding
wordt gevormd van centrale coöperaties (resp.
centrales van coöperaties) van nationaal of
daarmee gelijk te stellen karakter.
Te verwachten is, dat eerlang de oprichters
hun aantal zien uitgebreid.
Uit het „statuut en program", waaronder
dit lichaam is geconstitueerd, vermelden wy
als het doel:
Verdediging en verspreiding van de coöpe
ratieve gedachte; behartiging en bevordering
van de belangen van de coöperatieve vereeni
ging als zoodanig, verweer tegen elke poging
tot belemmering van haar grondwettelijk recht
op vrij bestaan en vrije ontwikkeling, zonder
daarmede aan hetzelfde recht van anderen te
kort te doen,
een en ander in de Nederlandsche volksge
meenschap en alles in samenwerking tusschen
de gansche coöperatie en beschouwd als een
belang voor de nationale volkswelvaart.
Uit de middelen, waarmede men dit doel
denkt na te streven, stippen wij aan:
het geven van voorlichting aan, het plegen
Van overleg met, het uitbrengen van adviezen
by en het waar noodig requestreeren tot de
overheid en hare organen;
het verstrekken van juiste voorlichting aan
het volk en aan de pers en het bestrijden van
onjuiste voorlichting in de strikste zakelijkheid
en objectiviteit;
het voeren van propaganda in woord en ge
schrift;
het bestudeeren en behandelen van vraag
stukken, waarbij de coöperatie direct betrok
ken is of kan worden;
het steunen van eiken tak van coöperatie in
door haar te voeren daadwerkelijken strijd,
waarbij naast haar eigen materieele belangen
het beginsel de inzet is.
Uit den opzet blijkt, dat men zich niet een
gezamenlijk optreden van tijdelijken, doch een
federatief instituut van permanenten aard
heeft gedacht.
De raad, zooals kortheidshalve het comité in
zijn statuut en program wordt genoemd, be
staat uit een vertegenwoordiger van elke deel
nemende organisatie, uit wier midden een bu
reaucommissie is ingesteld. Voor iederen verte
genwoordiger wordt tevens een plaatsvervanger
aangewezen.
Met de dagelijksche leiding der werkzaamhe
den wordt belast een directeur van het Bureau
van den Raad. Het ligt in de bedoeling om
voor deze functie ten spoedigste candidaten op
te roepen.
De samensteling van den raad, zooals deze
onlangs uit de door voornoemde oprichters in
volgorde aangegeven vertegenwoordigers werd
geconstitueerd, is als volgt; G. W. Stroink te
Steenwijkerwold, voorzitter, K. de Boer te
's-Gravenhage, J. Kolkman te Utrecht. J. War-
molts te 's-Gravenhage, J. F. Deelen te Veghel,
W. J. M Hoefnagels te Nijmegen, ir. dr. W. J.
Droesen te Roermond.
De bureaucommissie bestaat uit de heeren:
G. W. Stroink, K. de Boer en ir. dr. W. J.
Droesen.
De Nationale Coöperatieve Raad is gevestigd
te Rotterdam, voorloopig Haringvliet 100. Het
secretariaat berust vooreerst bij mr. D. R. Brou
wer, aldaar.
Communisten en sociaal-democraten hier
te lande toonen zich hevig ontdaan over
wat er in Oostenrijk gebeurd is en ze
vloeien over van deernis met de arme socialis
tische slachtoffers der revolutie.
Nu is dit laatste niet heel en al onverklaar
baar:
de heeren hebben nog wel zóóveel mensche-
lijk en van oudsher christelijk geweten, dat zij
zich aan de Oostenrijksche revolutie een beetje
mede-schuldig voelen, nu toch het Austro-
Marxisme, waarmede zij zich steeds solidair
verklaarden, en dat zij, voorzoover het in hun
vermogen lag, nog ophitsten, in Oostenrijk de
lang voorbereide, bloedige revolutie ontketen
de en den dood van meer dan honderd mislei
den en den moord op meer dan honderd ge-
zagsverdedigers op zijn blijkbaar nogai ruim
geweten nam.
Dat wringt zelfs de communisten hier te
lande een beetje; de heeren beseften, dat hier
iets goed gemaakt moest worden en „De Tri
bune" opende een steunlijst voor de „Ween-
sche Kameraden".
Resultaat?
'n Volle maand na het bloedbad heeft „De
Tribune" een bedrag van ƒ50.80 bij elkaar we
ten te garen, n totaal.... 12 giften!!
Ziedaar de liefde-in-klinkende-munt van
onze bolsjewisten voor hun Oostenrijksche
broeders, een liefde, welke in géén verhou
ding blijkt te staan tot den ofhef, welken de
heeren van him deernis gemaakt hebben in
de krant.
„De Tribune" klaagt dan ook:
„Kameraden, de eerste afrekening is veel te
gering. Tegenover onze kameraden, die nun le
ven geofferd hebben in den strijd van de ar
beidersklasse, betoonen we veel te weinig soli
dariteit! We doen nogmaals een dringenden op
roep om hulp!"
De klacht is voor ons heelemaal niet nieuw
en verbaast ons allerminst.
De echte menschlievende solidariteit is ver te
zoeken bij deze groot-schreeuwers.
Men jaagt elkaar in den dood, maar daad
werkelijke steun aan de dierbaren der in den
dood gejaagde „Kameraden", steun, welke een
persoonlijk offer kosten moet, ho maar!
Is het al tot de heeren doorgedrongen, hoe
Kardinaal Innitzer, dr. Dollfuss, mevrouw Doll-
fuss en zoo vele andere „vijanden der arbei
dersklasse" de solidariteit opvatten en be
oefenen?
A propos! Hoe staat het met de inzameling
onder onze S.D.A.P.-ers, die óók zoo verrukt zijn
over het Oostenrijksche Vastenavond-avon
tuur en tegelijkertijd zoo vol van medelijden
met de roode slachtoffers?
DE KRIJTBERG, SINGEL
2.153.15 uur
Rotterdam
800
3.30 uur
Amstelveen
150
Harderwijk
20
Duivendrecht
80
VelsenDriehuis
175
Wijk aan Zee
80
Diemen
150
Den Burg
75
5 uur
Lijnden
70
Hoofddorp
80
Ouderkerk a. d. A.
125
Heemskerk
250
Alphen a. d. R.
120
Edam
60
Bloemendaal
100
MAAGDENHUIS,
SPUI
4.30 uur
Haarlem Noord
200
6 uur
Overveen
130
MOZES AaRON, WATERLOOPLEIN
125.30 uur
Utrecht (3 groepen)
2600
H. NICOLAAS, PRINS HENDRIKKADE
4 uur
Halfweg
200
Haarlemmerliede
120
Noorden
50
Vogelenzang
90
EERW. ZUSTERS, N. HEERENGRACHT
3 uur Loosduinen 150
O. L. VROUWEKERK, KEIZERSGRACHT
3.304.30 uur
4.30 uur
Rotterdam
Weesp
Volendam
800
150
400
DE POSTHOORN, HAARLEMMERSTRAAT
1.30 uur Lof West Friesland 500
2.30—3.30 H. Mis Rijwielbond N.H. 1400
45.15 uur West Friesland 500
Noordwijk 250
H. ROZENKRANS, JAC. OBRECHTSTRAAT
125 uur
Roelofarendsveen
en Omstreken
H. ANTONIUS, TICHELSTRAAT
4.30 uur IJmuidenOost
'T TORENTJE, SINGEL
12.304.30 uur
5 uur
den Helder
Anna Paulowna en
Schagen
Heemstede
H. HART, VONDELSTRAAT
3.30—5 uur
5.30 uur
Lisse
Sloten
Bovenkerk
H. WILLEBRORDUS, DE DUIF
5.30 uur Haarlem (D
DE ZAAIER, ROZENGRACHT
14 uur Alkmaar
Bergen
500
150
150
250
300
500
200
150
700
700
50
Te Gennep hebben ongeveer vijfhonderd per
sonen alsnog bijna twee millioen als „vergeten"
vermogen aangegeven.
