DIAMANT
Md wJuxai van den daa
Het sleutelgat op den Aventijn
PRIORATO Dl MALTA
21 MAART i
LIJDT SCHIPBREUK
Voor de oude, bekende stad
FORT-MYSTERY
Bak- en Braadvet
WOENSDAG 21 MAART 1934
,Daar stond gloeiend in het volle
zonlicht de St. Piet er
De palmentuin der
ridders
Achtjarig wonderkind
Om de handteekening
van Mussolini
De Duce als ski-looper
Postduiverïmonument
te Budapest
Regenmeters vóór
Castelli
De laatste van Mars-
Ia-Tour
Origineele reclametruc
in Amerika
Bijen in ijs verpakt
JA.ANN/S.PAT
/6 het en a'en
WAARPBERTZVO
/ETS A'OO MEER,
wanneer nen
k/jk raw
komt
Aiyiv/E pan net om ze
Zwitsersch telefoonbe
drijf gemoderniseerd
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
mm
door
Kafharina en Robert Pinkerton
ïïïïïïiiïïrwTTinnHn miimn iii iinniJTirniïBW*
Toen ik voor 't eerst den zetel van den
Prins-Grootmeester der Malthezer rid
ders mocht bezichtigen, had ik mij
Van een en ander een eigen, cerebrale voor
stelling gemaakt. Door een grondig en vrij
langdurig, ook nog herhaald, contact met de
werkelijkheid van het Prioraat, de bibliotheek
met de tallooze relieken, waarachter de on
schatbare archieven werden bewaard, begon
mijn subjectieve voorstelling van hun drama
tische en toch zoo Katholieke geschiedenis 'n
menschelijker inzicht en meer waarachtigheid
te krijgen. En ik vermoedde toen reeds, wat
ik nadien zoo goed begreep, dat de groote
meeningsverschillen omtrent de „faits et ges
tes" der Orde, welke ik nog in onze dagen be
staan vond tusschen Katholieke en niet-Ka-
tholieke schrijvers als 't ware slechts een
groote voortzetting waren van den eeuwen
ouden strijd der Orde en haar voorstanders
tegen den gevaarlijksten vijand van het
Christendom, den Saraceen in welke la
tere metamorphose die zich ook toonde.
Dus dat eerste bezoek.
Onder de vele mooie gezichtspunten van
Rome wordt u, helaas, niet altijd de pronktuin
van het Prioraat van Malta aanbevplen. Komt
dat omdat deze begenadigde schaduwplek met
dat verrukkelijk uitzicht eigenlijk maar toe
gankelijk is 's Woensdag en 's Zaterdags? Bloot
toeval was het dan ook, dat ik, op den weg
van „Sant' Anselmo", het merkwaardige Bene
dictijner klooster tegen den Aventijn, naar dat
allerkostelijkst archaeologisch juweeltje der
Dominicanen, Santa Sabina, de karakteris
tieke piazzetta del Priorato di Malta
voorbij kwam. M'n jonge gids meldde
lakoniek, met een armzwaai „Priorato
di Malta!" En daarnaast lag de aloude rid
derkerk, de Santa Maria in Aventino. Toen
ik geïnteresseerd bleek te zijn, vertelde de
jongen me, dat „bij de Romeinsche revolutie
van 1849" een kanonschot „van de overzijde",
over den Tiber, den beroemden palmentuin
der ridders nogal beschadigd had. En nu moest
ik maar, net als alle touristen, met m'n oog
eens door het enorme sleutelgat der groote
poortdeur gaan loeren. Nee, dan zou ik eerst
eens een indruk van Rome krijgen!
„Va bene!" Met m'n oog vlak voor dat
sleutelgat in die geweldig-massieve poortdeur
der Priorato stond ik bewegingloos, sprakeloos
en keek. Midden door een koele, statige, ietwat
tropisch-asandoende palmenlaan van een fris-
schen, lichtenden, groen-grijzen pronktuin
dwaalde m'n blik verder, vèr daarachter, over
wat blijkbaar een breed dal was heen want
den Tiber, die beneden, rond den Aventijn,
achter den Malthezer tuin zich ombuigt, kon
ik vandaar natuurlijk niet zien! op een
anderen, den Vatikaanschen heuvelkam. Déêr
stond, gloeiend in het volle zonlicht, de Sint
Pieter, met zijn machtigen koepel hóóg uit
boven al die zonnig-grijze platte daken van
den Borgo en de beige, rood-gekapte campa
niles, met hier en daar wat schaarsch, stof
fig groen ertusschen; terwijl uit duizend ven
sters de St. Pieter, feitelijke hoofdkerk van
het Christendom, duizend fel-stralende zon
netjes uitschoot en weerkaatste over het land
schap....
Zoo was m'n eerste indruk van eenig „ver
band" tusschen de Kerk en de Malthezer rid
ders en dien eersten indruk raak ik niet
kwijt, al wè,s het dan een touristen-indruk!
Me later verdiepend in de geschiedenis van de
„Ordo Militiae S. Ioannis Baptistae Hospita
lis Hierosolymitam", merkte ik al ras, hoe door
de veelbewogen middeleeuwsche geschiedenis
van het Pausdom en die der Kerk óók. als een
karmozijnen draad, die der Hospitaalbroeders.
45 ets p. pond - 22] ets p. hall pond
èn als ridders van Rhodos (13091522) èn als
Malthezer ridders sindsdien, gestrengeld is.
Wij behoeven hier een door het sleutelgat ge
ziene schets niet aan te bieden.
Zoo'n sleutelgat vindt u zelf hier, in onzen
„Pius-almanak"! Waarin, sedert de nieuwe
classificatie van een paar jaar geleden, de
Malthezer ridders nu typisch modern?
besproken worden onder het hoofd: Charita-
tief-maatschappelijk werk. Eerst wordt de -St.
Vincentius-vereeniging onder de „Algemeene
Liefdewerken" genoemd dit, onder deze
nieuwe classificatie, ook volkomen terecht!
Maar dan volgt er een stukje geschiedkundige
synopsis, dat in al z'n beknoptheid tenminste
nog de verdienste heeft, authentiek te zijn in
de gegevens; al zou er, door slechts enkele
aanvullende regels een veel sprekender en
meer suggestief historisch getrouwe schets van
deze aloude ridderorde kunnen gegeven wor
den.
Vóór vier jaar meldde een dame met haar
vierjarig kind zich aan bij een der professoren
van de Muziek-Academie te San Francisco. De
leeraar, die zeer weinig tijd had, zond de dame
heen met de boodschap, dat de leerlingen min
stens tien jaar oud moeten zijn, willen zij aan
de Academie muziek-onderricht ontvangen. De
moeder vertrok, doch keerde reeds den vol
genden dag, toen zij dacht, dat de professor
meer gelegenheid zou hebben haar aan te hoo-
ren, met haar dochtertje terug. Na eemgen tijd
stemde de man er in toe, dat het kleine meisje
„een stukje" speelde op de piano, maar hoe
verbaasd was hij, toen hij hoorde, dat het
kind een geheele Beethoven-prelude kon voor
dragen! En nóg enkele minuten later bemerk
te hij, dat hij hier met een genie had te doen.
Het meisje werd aan de overige leeraren voor
gesteld. Men gaf haar de moeilijkste piano-
werken en het kind speelde ze met een gemak,
alsof het een musicus met jarenlange studie
was. De geheele school stond verbaasd en
iedereen wilde het meisje hooren. Zij speelde
Bach, Beethoven, Grieg en Liszt en na eenige
studiejaren overtrof zij zelfs haar leeraren.
Thans, na vier jaar is de kleine Ruth Sle-
noynski een ster aan Amerika's muzikaal fir
mament en nog onlangs bij een pianoconcert
te New-York zette zij een eivolle zaal in stom
me bewondering. Van nu af aan zal Ruths
loopbaan snel bergopwaarts gaan, wani nu reeds
ontving het kind verscheidene aanvragen van
muziekdirecties uit groote steden om voor één
of meer avonden bij hun gezelschappen te wil
len optreden. Mevrouw Slenoynski is evenwei
een verstandige moeder, die haar kleine meisje
door al deze plotselinge hulde niet van de wijs
wil laten brengen, waarom zij er voorloopig
niet in toestemt het kind nu reeds een tour
nee te laten ondernemen. De vader van Ruth
was vóór hij in den oorlog sneuvelde een zeer
muzikaal man; hij dirigeerde verscheidene be
langrijke orkesten.
De negentienjarige Seymour Halpar is het
zoontje van een steenrijken vader en heeft geen
andere ambitie dan de grootste en volledigste
autogrammenverzameling te bezitten. Hij bezit
reeds 14000 handteekeningen van beroemde
menschen. In zijn dienst heeft hij tien steno
typistes, die den nalatigen autogrammenschen-
kers aanmaningen moeten sturen. Een moder
ne administratie hebben zij tot hun beschik
king. Kolonel Lindbergh stuurde zijn handtee
kening pas na de zestiende aanmaning. Musso
lini beschikte na het tiende verzoek afwijzend,
Maar Seymour schreef hem toen terug, dat hij
handteekeningen bezat van alle koningen ter
wereld en zelfs van den Paus. Na eenigen tijd
kreeg hij een lid van het Italiaansche gezant
schap op bezoek, die zich van de juistheid van
deze bewering wilde overtuigen. Daarna ont
ving de taaie jongeling eindelijk het zoolang
begeerde autogram.
In de laatste weken zag men in Rome her
haaldelijk ski-loopers, die van de wintersport
plaatsen der Apennijnen terugkeerden. De di
rectie der staatsspoorwegen had eenige goed-
koope Zondagstreinen naar de Abruzzen laten
ïoopen. Daar is thans Ovindok het centrum der
sport en het heeft zelfs een „Casa Scandinavia"
als hotel-pension geopend. Daarmee nog niet
tevreden, heeft de regeering ook de autowegen
naar den Terminillo, den vierden hoogsten top
der Apennijnen, laten verbeteren. De berg is
2213 meter hoog en heeft op 1600 M. hoogte
een goed ski-terrein. Per auto is de weg daar
heen door de Sabina in 1% uur af te leggen.
Een nieuw touristencentrum is daar ontstaan.
De Giornale d'Italia brengt een beschrijving en
een foto van deze wintersche streek. Op den
voorgrond ziet men den duce in sportcostuum.
Arnoldo Geraldini voegt hier aan toe:
„Heel dikwijls stopt een auto midden tus
schen de andere bij den Pas van Rosce. tot
waar de straat voorloopig aangelegd is. Een
ski-looper met krachtig hart en sterke spieren
in sportcostuum stapt uit den auto, gespt zijn
ski-schoenen aan, ijlt in vliegensvlugge vaart
over het terrein. De meeste sportbeoefenaars
aan den Terminillo kennen hem als een der
hartstochtelijkste vrienden der wintersport. Het
is de Duce! Mussolini stelt zich niet alleen te
vreden met den bewoners van Rome door de
nieuwe prachtige wegen hun heerlijke berg
streken geopenbaard te hebben hij wil per
soonlijk de massa den weg wijzen dien zij vol
gen moet.
In het stadspark van Boedapest vlak bij het
graf van den Onbekenden soldaat zal een ge-
denkteeken worden opgericht, voor de postdui
ven, die in den wereldoorlog zijn gedood.
Vele uitvindingen hebben de Oost-Aziaten
gedaan, voordat de Europeanen er notie van
hadden. Meestal is dit eerst in lateren tijd be
kend geworden. Een van de treffendste voor
beelden is de vervaardiging van het glas, waar
mee de Chineezen zich al duizenden jaren ge
leden bezig hielden.
Onlangs heeft men nu de merkwaardige ont
dekking kunnen doen, dat de udometer, die om
streeks het jaar 1640 door Castelli het eerst
werd geconstrueerd, lang te voren op Korea in
gebruik was. In het jaar 1442 bezat de koning
van dat schiereiland een bronzen vat, dat tot
meting van den regenval diende. Hierbij kan geen
sprake zijn geweest van een persoonlijke lief
hebberij, want soortgelijke instrumenten met
een diepte van 30 en een middellijn van 14 c.M.
waren in alle deelen van het land opgesteld, en
de bevolking was verplicht aangaande haar
waarnemingen het hof kond te doen. Van de
oorspronkelijke toestellen werd er geen een
teruggevonden. Wel gelukte het den directeur
van den door Japanners in Korea gestichten me-
teorologischen dienst imitaties uit het laatste
gedeelte der 18de eeuw op te graven. De daarop
gegraveerde Chineesche inscripties lichten ons
nauwkeurig in over de origine en de bestem
ming van de pluviometers in kwestie.
miiiiiiiiiiimiiiiiiiiii
miiiiiiiiiiiiiiiiimiiu
Dus de lente is gekomen!
Eind'lijk antwoord op: wanneer
Zon en bloemen, open ramen f
En het zachte zomersch weer? EE
Ja, dat kunt u net begrijpen! E
't Weertje is daar 'een soldaat,
Die zich door uw wandkalender
Zoo maar commandeeren laat!
Laat uw kachel nog maar branden
Houd de ramen nog wat dicht,
Tracht uw avond te verlichten
Met het electrische licht!
Draag maar vlijtig gabardine
E Of uw warme winterjas
want de kamfer tegen motten
E Komt vooreerst nog niet van pas!
E Wees voorloopig op uw hoede,
Zegt de wijsheid in De Bilt, i
E Want de stormen uit Zuid-Westen
Zijn in 't luchtruim zeer gewild. E
Hagel kunt u ook verwachten,
E Natte sneeuw en bovendien E
Naast wat nachtvorst natte neuzen, 1
Hoestjes, griep en aspirien!
Doch u moet niet kregel worden, E
Als het ietwat langzaam gaat,
Daar de lente, pas begonnen,
In haar kinderschoenen staat! E
MARTIN BERDEN 1
1 (Nadruk verboden)
ünillllllllllllllllirillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIlllllllllllllrE
Den 16en Aug. 1870 lag het 6e Regiment dra
gonders in de nabijheid van Mars-la-Tour,
tegenover de Fransche strijdkrachten, die, veel
sterker in aantal dan de Duitsche. onder ge
neraal Bazaine zich met de strijdkrachten rond
Verdun hoopten te vereenigen. Was dit gelukt,
dan was de overwinning der Franschen nage
noeg een feit geweest. De Duitsche legerleiding
wierp daarom in het oogenblik van het groot
ste gevaar de cavalerie en 'n sterke infanterie-
macht in het vuur. In een moordenden slag
keerde de oorlogskans en dreigde tenslotte ten
gunste der Franschen uit te loopen. Op, het
laatste nippertje beval Generaal van Alvensle-
ben het 6e regiment dragonders aan te vallen.
Heldhaftig wierpen de ruiters zich in het im
mer dichter wordende kanonvuur der Franschen.
De rijen van het regiment dunden snel. Maar
de dappere ruiters hadden succes: de Fran
sche linie werd doorbroken en 14 dagen later
legde Napoleon III bij Sedan de wapens neer.
Deze rit van Mars-la-tour was beslissend. Van
het 6e regiment dragonders keerden er slechts
6 terug, onder hen bevond zich de vrijwilliger
Josef Görich, die als jongen van 17 jaar vrij
willig in dienst getreden was. Görich, die af
komstig was uit Dingelstadt in Eichsfeld ves
tigde zich na het einde van den oorlog in
Oostenrijk en werd hotelhouder in Weenen. In
zijn „Marsenkeiler" kwamen indertijd vooraan
staande politieke personen uit Oostenrijk, onder
wie Graaf Tisza en Sturgsch als stamgasten
genoemd mogen worden. Eenige weken geleden
overleed Joseph Görich in den ouderdom van 81
jaren. Hij werd te Weenen begraven. Met hem
is de laatste van den rit van Mars-la-Tour
heengegaan.
Niets vergoedende particulieren ontvingen
een dezer dagen een kleine kooi, waarin een
duif was opgesloten. De bijgaande brief ver
klaarde dit geheimzinnige geschenk. De afzen
der, een bekende textielfirma, liet tegelijkertijd
zijn nieuwste en voordeeligste offerte toekomen
en verzocht de, eveneens ingesloten orderkaart
in het buisje aan het pootje van de duif te
schuiven en daarna den vogel weer in vrijheid
te stellen. „Wij willen gaarne onzen geachten
cliënten den vervelenden weg naar de brieven
bus besparen".
M'n vrouw wou een nieuwe japon laten
maken, die niets zou kosten en goed
koop zou uitkomen, omdat zij de stof al
bezat. Als een vrouw geen stof heeft, dan is
die het goedkoopste van de heele japon en dan
komen de bijdingen en het maken het duurste
uit. Als ze echter al stof heeft, dan is het
precies omgekeerd: dan is de stof het duurste
en de andere uitgaven spelen geen rol.
M'n vrouw had een lap roode foulard, die
ze ook jaren geleden gekocht had en die ze al
door had laten liggen, want rood stond haar
niet en had haar nooit gestaan, maar ze had
den lap tóch gekocht, omdat het zoo'n mooie
kleur en zoo'n goedkoope coupon was. Ze had
hem niet gekocht om hem te gebruiken, maar
alleen om hem te hebben en bij gelegenheid
aan iemand cadeau te geven.
Maar cadeau gegeven heeft ze hem natuur
lijk niet. Een vrouw geeft niet gauw wat weg,
want je kunt nooit weten hoe 't je later nog
te pas kan komen. Maar het komt niet te pas
en ze geeft het ook niet weg; ze laat het lig
gen totdat de kasten zóó vol zijn, dat er niets
meer in kan. Maar dan geeft ze nóg niets weg:
ze koopt er kasten bij en als die in de oude
woning geen plaats kunnen vinden, verhuist
ze naar een ruimere woning.
Hoe m'n vrouw op 't idee kwam de lap roode
foulard tóch nog te gebruiken, weet ik niet;
ze heeft 't niet verteld en ik heb 't niet ge
vraagd- Er zouden in de wereld veel meer ge
lukkige huwelijken zijn, als de mannen zich
het vragen konden afwennen. Maar rood stond
m'n vrouw niet; het heeft haar nooit gestaan
en het zal haar ook nooit staan. Zoo bleef er,
volgens den raad van haar naaister, maar één
ding over: de lap foulard moest geverfd wor
den, óf grijs, óf zwart.
M'n vrouw besloot de stof grijs te laten ver
ven, neen, zwart, neen, toch maar grijs, of
misschien toch maar liever zwart, want ze had
al zooveel grijze japonnen. Maar zwart droeg
ze niet graag en grijs stond haar beter. Het
zag er ook direct veel lichter en vriendelijker
uit, maar zwart was wél voornamer, fijner, be
ter geschikt voor groote gezelschappen. In den
schouwburg droeg ze echter liever grijs; ze had
trouwens nog dien grooten grijzen hoed met
die prachtige struisveer, ofschoon bij zwart
zou ze den grooten zwarten hoed met zwarte
veeren kunnen dragen; maar den grijzen ook,
die zag er nog heel goed uit, eigenlijk nog beter
dan de zwarte, die was een beetje effen, een
beetje triest. Maar bij een grijze japon kon
ze ook den rosen hoed dragen of dien witten
met het rose lint
Dus, grijs of zwart? Wat zou het zijn? Ach.
het leven is moeilijk. M'n vrouw aarzelde,
peinsde.
Als een man peinst, gaat hij in z'n leunstoel
zitten, steekt van z'n goede sigaren de aller
beste op en denkt na totdat hij de oplossing
gevonden heeft. Een vrouw wil juist geen re-
Een bekend ijmker, de heer W. S. Abram te
Sydney, heeft over een afstand van 400 mijl
11.5000.000 bijen verzonden, die bestemd waren
voor een streek met veel ooftbouw in Nieuw-
Zuid-Wales. De bijen, die uitstekend zijn over
gekomen, waren verpakt in doozen gevuld met
zaagsel en deze doozen waren omgeven door
ongeveer 1000 K.G. ijs. Men moest tot dit bij
zondere transport van circa 250 korven over
gaan, omdat van de bloesems in de streek
waar de bijen eerst hun verblijf hadden, niets
terecht was gekomen en het dringend nood
zakelijk was, voor de bijen een nieuw operatie
gebied te vinden.
De heer Abram, die voor het alternatief stona
de bijen onderweg kunstmatig te voeden of
groote verliezen te lijden, door sterfte onder de
bijen tijdens het transport tengevolge van te
veel warmte, heeft dit vraagstuk opgelost door
de bijen zeer koel te houden, zoodat zij, daar
de bijen geen warmteverlies hadden, vrijwel
geen voedsel behoefden.
De verzending in ijs is een zeer goede oplos
sing gebleken. De bijen, die in uitstekenden
toestand aankwamen, begonnen direct hun
werkzaam leven in de vruchtenboomgaarden.
EEN POOSJE
AFWEZ/ó /5 6E-
EENS VA-
PERTJeJk
pat N/ET
WHTUE/J
WLLO&'STARREN
pf/JNUEEG
fVARBUCKó OF
ZULLEN WE
P/RECT NAAR
N a/6 VftREH?
P/JPECT NAAR
NU/Ó. KAP/TE/N)
I/S ZON u/Eaz/ET
PEÓ-JT TNO/ó
VOELEN ALS /R
PAAR AUET EEG,
PEWEE6T WAó)
OOK MOETIK ANN/E
PAAR O AU MS
MOOEL/JK NEEN
BRENOEH-
ER /5 SEEN A7PP/ER LAN O
//KA/EB ÓE/VOEO VAN AL
P/R VREEMPP LA/NPEN.
ENR Ó-AAT N/ETS BOVEM
L <2M5 IANO VAN VRUNP/PV
VEEL. POOK
LAWAAI EN ALLEP-
LE/ L UCETJE6NAAQ
DAT
sultaat bereiken en daarom gaat ze eerst naar
d'r vriendinnen om raad.
Ze zegt tegen iedere vriendin: „Ik heb dat
en dat besloten, vindt gij dat óók niet het
beste?"
Natuurlijk hoopt ze, dat de andere tegen
spreekt, want als die van dezelfde meening is,
heeft het totaal geen nut haar om raad te
vragen. Wat men zelf weet, hoeft men zich
niet eerst door een ander te laten zeggen.
En zoo werd dan eindelijk besloten: de lap
zou niet grijs en
ook niet zwart E "r
geverfd worden, I r* j
maar lila. Lila E BJtL LUp OUll
was verrukkelijk! E
Dien avond, toen E mijn vrouw j
stellig voor lila E E
besloten werd,
waren er op de wereld twee waarachtig ge
lukkige menschen, mijn vrouw en ik.
Maar midden in den nacht schokte een
stomp in mijn rug me uit m'n diepen slaap.
„Zeg man," zei m'n vrouw, „niet boos zijn,
dat ik je wakker maak. maar ik kon niet sla
pen als ik je 't niet eerst gevraagd had. Geloof
jij ook niet dat grijs misschien toch maar beter
zou zijn?"
„Neen," antwoordde ik, „neen, kindlief. Tot
lila hebben we besloten en daar blijft het bij."
Toen dommelde ik weer in.
Den volgenden morgen moest ik vernemen
dat „lila" niet kon. De stof nam die kleur niet
aan, maar een mooi bruin zou in ieder geval
gaan; wat ik daarvan dacht?....
„Bruin of niet bruin? Ja, dat is niet zoo
makkelijk," zei ik. „Daar moet ik eerst eens
goed over denken."
In den loop van den middag kwam m'n
vrouw, stralend van geluk, met een br.ef bij
me in m'n studeerkamer- Een vriendin schreef
haar dat een vriendin van haar een vriendin
had, die jaren geleden een lap stof lichtgroen
had laten varen. Of dat met foulard ook ging,
wist ze niet, maar dat kon ze gemakkelijk in-
formeeren. M'n vrouw informeerde en het kon
niet.
Dus het bleef bij grijs, zwart, bruin, zwart,
grijs, bruin.
Drie dagen daarna riep een telegram me
voor zaken naar Parijs: ik ging en" toen ik
terug kwam, kwam m'n vrouw me juichend
tegemoet. De japon was al in de maak; ze
wou me er mee verrassen.
De verrassing was dan ook volkomen, want
toen ik de lichtblauw geverfde japon eindelijk
bewonderen mocht, bewonderde ik niet alleen de
schoonheid der japon, maar ook de wijze waar
op de stof geverfd was, zóó mooi, dat zelfs geen
Sherlock Holmes ooit op 't idee zou zijn ge
komen, dat dit zachte blauw ooit donkerrood
was geweest.
Maar het wonderbaarste was. dat bij het
verven niet alleen de kleur van de stof, maar
ook de stof zelf veranderd was. Vroeger was
het foulard geweest en nu was het crêpe de
chine.
In de afgeloopen maanden zijn in Zwitsersche
steden, in de eerste plaats in Ziirich. nieuwe
automatisch werkende apparaten in openbare
telefooncellen geïnstalleerd, wel* onder het
publiek een zeker opzien gebaan. n-nben.
De nieuwe toestellen stellen hei publiek niet
alleen in staat locaal, maar ook interlocaal. zon
der tusschenkomst van een telefoniste, te tele-
foneeren.
Het is de bedoeling, dit vol-automatisch te
lefoonverkeer in geheel Zwitserland in te voe
ren en ook voor het buitenland toe te passen.
Zoowel de openbare telefooncellen als de
nieuwe automatische telefooncentrale op het
Jungfraujoch zijn het werk van de groote Zwit
sersche Telefoonfabriek Hasler A.G. te Bern.
Het Jungfraujoch met zijn hotel Berghaus
en het internationale wetenschappelijke proef
station is velen Nederlanders wel bekend. Nu
heeft dit jaar ook in deze hooggelegen oorden
de automatische telefoon zijn intrede gedaan.
Eenige maanden geleden namelijk werd in
een kleine expresselij k uitgeholde en uitge
bouwde zijgang van het door rotsen omsloten
ondergrond-station in het Jungfraujoch een
kleine automatische telefooncentrale Hasler ge
ïnstalleerd, waarbij elk der verschillende ge
bouwen van het Joch met een of meer lijnen
aangesloten zijn.
Deze centrale is wel de hoogst gelegen auto
matische telefoonaanleg ter wereld.
De automatische Centrale Jungfraujoch is
door een kabel met een anderen automatischen
aanleg in het Station Eigergletscher in de groo-
tere Centrale Lauterbrunnen verbonden. Lau-
terbrunnen is weer via Interlaken met Bern
verbonden. Daardoor is het mogelijk, dat van
alle stations van het Jungfraujoch-net door
nummerkeus, zonder interventie mn mensche-
lijke hulp, iedere abonné van Bern en omge
ving en ook andere met de hoofdstad automa
tisch verbonden netlijnen als Lausanne, Mon-
treux, Biel enz. bereikt kan worden.
Heeft een toerist, na een gevaarlijke klim
partij, in het gebied van de Jungfrau het Berg
haus bereikt, dan kan hij zich binnen een paar
minuten door het aanslaan van een cijfercom
binatie in verbinding stellen met zijn familie
leden in Lausanne, Olten of andere plaatsen
in Zwitserland en hun van den goeden afloop
van z'n klauterpartij op de hoogte brengen.
A 11** P blad zijn Ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen Ofïflfl bij levenslange geheele ongeschiktheid tot werkendoor *7T{1 bij een ongeval met Of/J bij verlies van een hand 1 OC 3Ü verlies van een Efi bij een breuk van Afl bij verlies van 'n
£i,ll(ï UDOIITIC S ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen f doodelijken afloop# een voet of een oog# I LnJ*~ duim of wijsvinger been of arm# tri/»" anderen vinger
(Korte Inhoud van het voorafgaande
David Patterson is de eigenaar van een
bloeienöen oelshande) ln Noord-Canada
Ziin expansie-zucht vindt slechts een Hin
derpaal, de machtige Hudson Bay Com
pany zijn grootste concurrent Deze oezet
een post .Por, Mystery" genaamd en door
Herbert Morley beheerd waar Patterson
ondanks herhaalde pogingen nooit tn ge
slaagd ls yasten voet te verkrijgen Bruce
Rochette die een diepen haat koestert te
gen de Hudson's zal dan voor Patterson
trachten een handelspost te vestigen ln
het veelomstreden gebied Hij vertrekt met
Joe Snowbird en wordt hartelijk door Mor-
lev en ziin echtgenoote ontvangen Bruce
geeft voor oelast te ziin met het doen van
waarnemingen voor een aardrijkskundig
genootschap Zijn bediende Joe Snowbird
Iaat hem dan plotseling in den steek
Bruce vreest, dat Morley hem heeft door
zien en hem in een valstrik tracht te lok
ken, maar hij blijft moedig op zijn post
en helpt bij het bijhouden der boeken,
waardoor hy vele interessante bijzonderhe
den over de Hudson's Cv te weten komt i
Bet beteekende ook een onherroepelijk besluit,
dat spoedig uitgevoerd zou worden. De boeken
waren nu bijgewerkt en Morley had zijn hulp
niet langer meer noodig. Het spel was uit en
de verplichting, die de manager ten opzichte
der maatschappij had was deze, dat hij Bruce
moest verpletteren, hem thans moest wegzen
den.
Er werd op zijn deur geklopt; hij opende deze
en zag het Indiaansche meisje in het portaal
staan.
De juffrouw zegt, dat ze een wandeling
wil maken naar het meer, luidde de boodschap.
Zeg aan juffrouw Morley. dat ik over tien
minuten klaar ben, antwoordde Bruce
Toen hij zijn wandelcostuum aantrok, zette
hij de verschillende vraagstukken dapper van
zich af en ging naar beneden.
Ik stoorde u toch niet in uw werk? vroeg
Evelyn, toen hij zich bij haar vervoegde.
Natuurlijk niet. Voor mezelf heb ik niet
veel werk en ik ben wat laat aan den arbeid
geweest, daar ik u vader geholpen heb met zijn
boeken. Doch dat is nu klaar.
En ik weet. wat dat voor hem beteekent
Hij heeft er zoo dikwijls over gesproken Hij is
er zeker van, dat hij wanhopig zou ziin gewor
den, wanneer u hem daarbij niet ter hulp
waart gekomen.
Meer dan een mijl liepen ze naast eikander en
zeiden niets. Evelyn's groote physische energie
scheen door haar stoeien met de Indianenkin-
deren opgewekt te zijn. Ze schreed voorwaarts,
terwijl de fijne droge sneeuw van onder haar
sneeuwschoenen opvloog, waarbij haar schreden
even groot waren als die van Bruce.
Daar nu! zei ze, langzamer loopend, met
een lachend gelaat naar haar begeleider ge
richt. Is het niet grappig de sneeuw te doen
opvliegen? Doch ik zal langzamer gaan want
ik moet u spreken.
Bruce's hart klopte sneller. Er lag iets ver
trouwelijks, een verzoek om hulp in dat laatste
gezegde.
Het is over moeder, vervolgde zij. Ik maak
me ongerust. Aan vader wil ik niets zeggen,
doch u hebt van haar meer gezien dan ik en
wellicht kunt u me helpen. U wilt toch?
Waarom niet? Natuurlijk, antwoordde
Bruce verbaasd, ofschoon ik me werkelijk niet
kan verbeelden waarom u over mevrouw Morley
zoudt gaan piekeren.
Dat is het misschien juist. Als ik wist
waarover ik moest piekeren, zou ik het veel pret
tiger vinden. Doch ik weet niet waar ik den
vinger in de wonde moet leggen, ik kan niet
precies zeggen wat ik bedoel.
Haar gezondheid is 't niet, wierp Bruce op
Nee, nee; physiek voelt ze zich heel goed
Eniets met haar verstand is het ook niet.
Wellicht is het iets, wat je zoudt kunnen zeggen
in verband te staan met het temperament.
Zwijgend schreed ze eenige oogenblikken
voort. De uitdrukking van diepe bezorgdheid,
die uit haar trekken sprak, overtuigde er Bruce
Van, meer dan woorden zulks hadden kunnen
doen, dat zij werkelijk beangst was.... Hij
vermoedde dat Evelyn's belangstelling in de
jagers en hun gezinnen niet zonder verborgen
reden was Dikwijls hetzij tijdens het theeuurtje,
hetzij aan tafel, had ze met hem over de
Indianen gesproken. Geen jager was er wiens
naam zij niet kende. De Indianen warem steeds
bij haar gekomen met hun zorgen.
Dat alles, met een wonderlijk mengelmoes
van humor en medelijden, had ze aar. haar
huisgenooten verteld. Het was onmogelijk, dat
iemand die haar had hooren spreken en die
daarbij zoo diep in het Indianenleven werd
ingewijd, zich de Indianen anders voorstelde
dan als menschelijke wezens. Doch bij dat alles
had mevrouw Morley onbeweeglijk zitten luis
teren en uiterlijk zonder belangstelling.
Aangezien deze karaktertrek van mevrouw
Morley Bruce zoo tegen de borst stootte, was
hij beducht voor het onderhoud dat dreigde
Hij kende geen enkele behoorlijke uitvlucht, die
hij zou kunnen aanwenden ter verdediging der
gastvrouw om de dochter gerust te stellen.
U hebt gehoord wat moeder dien eersten
avond zei aangaande het onderhoud der
„kleine dingen", zooals zij ze noemt, vervolgde
Evelyn. Ze zei, dat ze de wereld, waarin ze had
geleefd, den rug niet mocht toekeeren. dat zij
zich zelf niet mocht laten afzakken hoe dan
ook. Ik vind het bewonderenswaardig. Er is
moed noodig geweest om zooiets te doen. Doch,
ziet u, ik ben er bang voor. dat ze te veel
gedaan heeft op dat terrein, dat ze het punt
genaderd is, waar haar „kleine dingen" gewor
den zijn „groote dingen", de eenige waar het
om gaat. Ze heeft zich zelf een blinddoek voor
gebonden met haar schijn-wereld en daarbij
heeft ze de groote wereld, die hier om haar
heen is, uit het oog verloren. Ik heb getracht
haar uit die sfeer te halen, haar te toonen,
dat hier voor haar een leven open ligt. en dat
haar aandeel in dat leven veel meer belang
stelling waard is en veel grooter is dan het
leven dat ze hier leidt. Daar heb je bijvoorbeeld
de jagers en hun gezinnen. Ze zijn niet alleen
belangwekkend, doch ze hebben behcefte aan
hulp, althans voor een groot gedeelte. Ik vond
gisteren in een koude wigwam een zieke vrouw
liggen en trachtte moeder te bewegen met me
mee te gaan om die vrouw te helpen. Maar
moeder wilde niet. Ze zeide, dat hét nutteloos
was iets voor deze menschen te doen en vol
gens haar lag de ware liefdadigheid juist in het
alleen laten van de Indianen.
Opnieuw zweeg ze en wijl Bruce eenzelfde
geval meegemaakt had kon hij niets zeggen om
haar moed in te spreken.
Het is misschien vreeselijk van me, dat ik
op die wijze over mijn moeder spreek, ging
Evelyn weer verder, doch het is omdat ik van
haar houd en van haar wil blijven houden en
haar wil blijven bewonderen, juist zooals ik deed.
toen ik vèr weg was, dat ik er iets op moet
vinden.
moet er aan denken dat haar leven hier
geheel anders is geweest dan dat van andere
vrouwen, zei Bruce op bemoedigenden toon. Ze
heeft hier zoo lang gewoond, ze heeft zoo
weinig menschen gezien, dat het haast niet
anders kan of ze moet op het laatst wel eigen
aardigheden hebben gekregen.
Het zijn niet die eigenaardigheden, en ook
niet dat gekunstelde, antwoordde Evelyn. Ik be
doel het standpunt dat ze inneemt. Moeder
houdt van me, ze doet alles voor mij Ik weet
dat ze op haar eigen uitgaven heeft bezuinigd
om te zorgen dat ik in Engeland toch goed
gekleed ging. En de brieven die ze me schreef
waren werkelijk heerlijk. Alle brieven heb ik nog
en die geven me een geheel anderen indruk dan
dien ik hier van haar gekregen heb.
En dien eersten indruk moet u bewaren,
verklaarde Bruce vlug. Op dit punt heeft u ver
keerd gedacht. Haar brieven waren werkelijk
haar-zelf. Ze schreef naar haar dochter. Ze
hield van u. Ze was alleen voor u. Er bestond
geen enkele reden om te-doen-alsof. Ik kan
zoo goed meevoelen hoe ze haar hart heeft
blootgelegd in haar brieven aan u.
Doch nu is ze niet zoo.
Ze is het toch wel. Alleen, ze heeft zich in
een soort bolster gestoken, en die bolster moet u
breken. In vijftien jaren neemt men gewoonten
aan die men niet zoo ineens meer kan afleggen.
En haar alleenzijn moest dan ook zeker
minstens een terughoudendheid tengevolge heb
ben. Ik ben van meening dat u te vlug met uw
oordeel geweest zijt.
Bruce geloofde dit niet. Hij had deze gedachte
geopperd als een mogelijkheid, waardoor de
uitdrukking van angst uit het gelaat van Evelyn
zou verdwijnen. Hij had -gehoopt verder te moeten
£rgumenteeren, doch blijkbaar had hij genoeg
gezegd.
Ik weet, dat ik iets vreeselijks heb ge
dacht! riep het meisje uit. Doch ik hoop, dat
u niet zult denken, dat ik zoo ben. Het was
slechts omdat ik van mijn moeder houd en om
dat ik er naar verlang een gezellig tehuis te
hebben na zooveel jaren.
(Wordt vervolgd)
