lid wdaal mn den daa
PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND
De electriciteits-tsaar Insull
FORT-MYSTERY
INEENSTORTING VANEEN
GROOT CONCERN
DE LUCIFER
T)
VRIJDAG 6 APRIL 1934
De ondernemingen van de Insulls
voorzagen 5321 dorpen en
steden met meer dan
6.000.000 inwoners
van kracht
en licht
Secretaris van Edison
21 nationaliteiten in
een klein dorp
De eerste onderzeeër
Een radio-kwartier voor
Scotland-Y ard
Het brandgevaar in New
York
Handel in slangen
Grondige kennis van de
aardrijkskunde
Moskou overbevolkt
not*
A !«>-
voor het pro- Het redmiddel
De „onbekende soldaat"
van Joego Slavië
JllliL
door
Kafharina en Robert Pinkerton
De Insulls Samuel en Martinus kwa
men uit Engeland. Een halve eeuw leef
den zjj in de Vereenigde Staten, waar
zij zich van kantoorbediendetjes opwerkten tot
magnaten. Samuel Insull begon zijn carrière als
correspondent, een baantje dat hem echter niet
bevredigde. Op een goeden dag hoorde hij, dat
de geniale uitvinder Edison een secretaris
zocht. Wat kan men als sjofele bediende doen
cm een dergelijke baan te verkrijgen? Insull
schraapte al zijn geld bij elkaar en gebruikte
het om menschen om te koopen, die hem den
weg moesten vrijmaken naar Edison. Hij had
succes. De uitvinder merkte wel, dat de jonge
man uit het goede hout gesneden was en nam
hem in dienst.
Hij wist zich onmisbaar te maken. Edison
beraadslaagde over belangrijke aangelegenhe
den met hem en stelde het grootste vertrouwen
in hem. Zoo dankbaar was hij hem, dat Insull
de beschikking over menig patent kreeg. Insull
stelde zelf het betreffende contract op. Edison,
die de gevolgen er van niet kon vermoeden, tee-
kende zonder eenig aarzelen. Later kostte het
hem groote uitkoopsommen om dien lastig ge
worden secretaris kwijt te raken.
Met het vele geld dat hij bij Edison verdiend
had, vertrok hij naar Chicago. Met zijn broer
begon hij hu een strijd tegen de tallooze electri-
citeitsbedrijfjes in deze stad, die een voor een
het loodje moesten leggen.
Na een voortdurenden opgang, die hen beiden
maakte tot beheerschers der Electriciteitswer-
ken van het heele Midden-Westen der Ver
eenigde Staten, zijn de beide broeders thans
voortvluchtig voor de wet. Nog weinige maan
den geleden voorzagen de Insull-ondernemingen
5321 dorpen en steden met samen meer dan
zes millioen inwoners van kracht en licht. Al
leen reeds de Holding-maatschappij van hun
zeer onoverzichtelijke ondernemingen, de Wes
tern Utilities Co." had nominaal een kapitaal
van meer dan 250 millioen dollar. En thans be
vindt zich de 73-jarige Samuel Insull, het hoofd
van het Insull-concern, of zooals men hem in
de Vereenigde Staten noemde, de „Electrici
teits-tsaar," na een avontuurlijke vlucht dooi
vele Europeesche landen en na een Odyssee
la Ulysses op de stoomboot „Maiotis", in de
handen der Istamboelsche autoriteiten, die
zijn uitlevering naar de Vereenigde Staten
overwegen.
Zijn tien jaren jongere broer Martinus
vluchtte naar Canada en werd te Barria (On
tario) gearresteerd. Hij werd uitgeleverd en
naar Chicago gebracht. Men hield hem daai
niet vast, maar stuurde hem weer terug naai
Canada. Evenals zijn broer was Martinus En-
gelschman gebleven. Het Amerikaansche bur
gerschap hebben de gebroeders nooit verwor
ven.
De Officier van Justitie had herhaaldelijk
aan beiden den eisch gesteld, vrijwillig naar
Chicago te komen, om 'n reeks van vragen te be
antwoorden, die verband houden met ineenstor
ting van verschillende hunner ondernemingen.
Toen zij niet kwamen, diende de Officier van
Justitie, Swanson, een aanklacht tegen hen in.
Zij werden er van beschuldigd oneerlijke ma
nipulaties met papieren van hun ondernemingen
te hebben uitgevoerd, toen de toestand reeds
bedenkelijk was. Formeel behelst de aanklacht
het ten laste leggen van diefstal en verduiste
ring. Martinus moet zich in drie, Samuel in
twee gevallen strafbaar hebben gemaakt. Vijf
maanden, nadat de „Middle Western Utilities
Co." onder curateele werden gesteld, kon pas
het rapport van den boekenrevisor worden sa
mengesteld, dat aantoonde, dat de debetzijde
„hemelhoog" de creditzijde overtrof. In den
tusschentijd was reeds een heele boel doorge
lekt, hoe de gebroeders Insull het hadden
klaargespeeld, van winstmuggen winstolifanten
te maken en bij verliezen zich van een inkrim
pingsproces te bedienen, dat met die verliezen
gelijken gang hield. Ook werd er een lijst be
kend, waarop de vrienden der gebroeders ston
den. Deze konden voor „voorkeurprijzen" aan-
deelen krijgen in een tijd, waarop dezelfde aan-
deelen tegen hoogere koersen op de markt wer
den geworpen. De lijst bevat menigen naam, die
ock thans nog in Amerika een „gouden" klank
heeft. Het groteske in deze affaire is, dat Sa
muel Insull tezamen met twee andere personen
tot curator benoemd werd van zijn eigen ineen
gestorte maatschappijen, tot men hem pas uit
dit triumviraat uitsloot. Kort daarna gingen de
gebroeders op de vlucht. De aanleiding der in
eenstorting was merkwaardigerwijze iets tame
lijk onnoozels. Midden April vroeg de „Lincoln
Printing Co." te Chicago het onder toezicht
stellen van de „Middle Western Utilities Co.,"
wier kapitaal 250 millioen dollar moest bedra
gen, omdat deze maatschappij de in die om
standigheden belachelijk kleine som van 8000
dollar niet kon betalen. Nu volgde slag op slag.
Bij verschillende maatschappijen van het con
cern, die over honderden dollars heetten te be
schikken, was nog geen eens geld genoeg voor
radig, om de kosten der boedelopname te dek
ken.
Kreuger, Stavisky, Insull....
Wie volgt in de rei der „danse macabre" om
het gouden kalf?
In het dorp Chalette-en-Gatinals nabij Mon-
targis, woont een record aantal vreemdelingen.
Meer dan de helft van de geheele bevolking
die uit 5500 zielen bestaat, zijn vreemdelingen,
n.l. Amerikanen, Oostenrijkers, Dultschers, Bel
gen, Bulgaren, Spanjaarden, Finnen, Georgiërs,
Grieken, Hongaren, Italianen, Lithauers, Moo-
ren, Polen, Portugeezen, Russen, Zwitsers,
Tsjechen, Turken en Yoego Slaven.
In totaal zijn dus niet minder dan 21 natio
naliteiten in dit kleine dorp vertegenwoordigd.
Zweden eischt de eer voor zich op, gelijk men
weet, van de uitvinding en het maken van de
eerste onderzeeërs, welke praktisch bruikbaar
waren. De „Fortue" van Buschnell (1776), de
„Nautilus" van Fulton (1800) en zelfs de „Dui
ker" van Bourgeois (1863). Ze waren eigenlijk
slechts voor wetenschappelijke doeleinden ge
schikt.
Eerst in het laatst van het jaar 1883 deed de
ingenieur Thornsten Nordenfelt proefnemingen
op het meer Melar met een onderzeeboot, die
een lengte van negentien en een halven meter
had, 2.75 meter breed was en een verplaatsing
van 60 ton had. Hij kon met deze boot vijftien
meter dalen. Er bevond zich een vrij sterke
motor in en als hij onder water voer, bedroeg
de snelheid vier knoopen. 't Was mogelijk om
er gedurende zes uren mee onder water te blij
ven, maardan moest de bemanning uit ten
hoogste drie personen bestaan.
Nordsnfelts experiment trok de belangstelling
van eenige Europeesche Staten en reeds 't volgen
de jaar, in 1884, werd de eerste onderzeeboot
aan Griekenland verkocht. Spoedig daarna volg
den Rusland en Turkije, die er elk twee be
stelden.
De Engelsche politie heeft met veel geld het
nieuw radiosysteem toegepast, dat Marconi
moeizaam uitwerkte. En thans blijkt, dat het
hoofdkwartier van Scotland Yard zich niet
leent voor uitzendingen. Rondom het bureau
rijden omnibussen, trams, boven- en ondergrond-
sche treinen, enz. Niemand kan verstaan, wat
Scotland Yard in dezen wirwar van electrische
stroomen en golven wil zeggen. Het gaat hier
immers om uitzendingen, welke bestemd zijn
voor de z. g. Vliegende Brigade en voor den Hulp
dienst, welke voortdurend in de stad rondrij
den. e auto's hebben alle een radio-ontvan
ger en voortdurend worden de politiemanschap
pen op de hoogte gesteld dit was echter de
bedoeling, nu kan niemand Scotland Yard nog
duidelijk verstaan. Des nachts is het resultaat
beter, maar in Londen gebeuren de meeste on
gelukken overdag en zijn de misdaden bij dag
licht toegenomen. Sinds de autobandieten dit
weten, zijn de autodiefstallen in groote mate
toegenomen. Het is dus een urgent probleem,
waarvoor Scotland Yard is komen te staan.
Een aantal New-Yorksche vereenigingen
heeft een vergadering belegd waaruit een dele
gatie werd benoemd, die een onderhoud had met
de wetgevende commissie v. d. Wetgevende Ve-r
gadering van den staat New-York te Albany,
naar aanleiding van de branden van den laat-
sten tijd, waarbij herhaaldelijk menschen om
het leven zijn gekomen. Men wijdt dit algemeen
aan den ongelukkigen bouw van de meeste New-
Yorksche woningen, waarbij in geen enkel op
zicht rekening is gehouden met het brandgevaar
en door den trek in de trappenhuizen de vlam
men meestal juist daar het hevigst woeden,
waardoor de bewoners in een val zitten en dik
wijls in de vlammen omkomen.
Ook Herzegowina lijdt ernstig onder de
crisis; het is den bewouers bijna onmogelijk
hun landbouwproducten tegen een aanneme-
lijken prijs van de hand te doen.
Men tracht thans profijt te trekken uit de
omstandigheid, dat deze streek rijk is aan
slangen. Zooals bekend neemt men op het
oogenblik voortdurend proeven met slangengif
als middel tot bestrijding van kanker. En bo
vendien is het gelukt een serum tegen slangen
beten samen te stellen, dat uit slangengif be
staat. Dagelijks worden thans door de bewo
ners van Herzegowina vele kisten met levende
slangen uitgevoerd, vooral naar Frankrijk en
Duitschland.
iiiiiiiniiiiiiilliii
llllllllllllllllllie
Kunt u zich het leven denken
Zonder lucifer op zak,
Trait d'union met uw sigaartje,
Cigaret of pijp tabak?
Het eenvoudig houten stokje,
Dat u op uw wenk bedient,
Met het ware vuur der vriendscho~~
En de vlotheid van den vriend?
Kostbaar is dat kleine houtje
En waarachtig toch niet duur!
Het verdedigt uw genoegen
Inderdaad met 't echte vuur!
Hoe onmisbaar, goed en practisch
En in kleine dingen groot,
Zit er toch iets in dat stokje
Van zijn helschen naamgenoot!
Komt het in verkeerde handen,
Zoo, bijvoorbeeld, van een kind,
Dan bespeurt u het karakter
Van den slechten, valschen vrind-
Zelfs de vriendschap u geschonken
Door 't genot van uw sigaar,
Cigaret of smaak'lijk pijpje,
Brengt u dikwijls in gevaar!
Als hij 't even waar kan nemen,
't Liefst door middel van üw hand,
Maakt hij gaarne ongelukken
Door een speelschen heidebrand!
Lucifer.de naam reeds waarschuwt!
Dus het klinkt ook niet te boud,
Dat u hem juist om zijn streken
Altijd in de gaten houdt!
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden).
üiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiMiiiiiiimiiimiiiMif;
Een aantal verantwoordelijke spoorwegbe
ambten te Moskou hebben toelatings-examen
gedaan voor de Spoorweg-academie te Lenin
grad.
Een van de candidaten verklaarde in het exa
men in de aardrijkskunde, dat „Indië een land
is, dat aan Japan behoort en in Amenka is
gelegen".
Op de vraag wat dan wel Japan was, ant
woordde de man: „Japan is een groep eilanden,
bekend als de Philippijnen, gelegen in den Stil
len Oceaan".
Een ander candidaat verklaarde, dat de aarde
acht polen heeft, waarvan de Noordpool het
koudst en de Zuidpool het heetst is. De aarde
heeft verder 80 klimaat-zönes.
Een derde geëxamineerde kon niet besluiten
of Leipzig dan wel Boedapest de grootste
stad van Griekenland was. Toen de exa
minator hun verklaarde, dat zij net kinderen
waren, zeiden zij: „Kameraad, luister eens, wij
zijn groote mannen en doen groote dingen. Wij
hebben geen tijd om ons bezig te houden met
zulke onbelangrijke kwesties als wien Indië be
hoort".
De examinandi waren even onjuist in hun
antwoorden op de vragen over de aardrijks
kunde van Rusland, hoewel zij het grootste
deel van hun leven doorbrachten met door Rus
land te reizen.
De steeds toenemende bevolking van Moskou,
die thans reeds meer dan 3 j millioen zielen
telt, heeft tot gevolg gehad dat de stad thans
overbevolkt is. In verband hiermede zou de
Sovjet-regeering ernstig overwegen om den
zetel van de hoofdstad over te plaatsen naar
Sverdlovsk, het vroegere Jekaterinenburg in het
Oeral-gebied.
Hallo, beste vriend!" zei Ben Greggs vrco-
lijk, terwijl hij zijn vriend hartelijk de
hand schudde. „Gefeliciteerd hoor! Een
geluksvogel ben jij. Hoeveel heeft de oude man
nagelaten?"
Harry Fennimore's gezicht was in volmaakte
tegenstelling met Ben's vroolijkheid. Als hij
van een begrafenis was gekomen, had hij geen
ongelukkiger, treuriger en somberder gezicht
kunnen zetten.
Hij beantwoordde den groet van zijn vriend
zwakjes. „Dank je, dank je, maar het is toch
allerminst een felicitatie waard."
„Nou, 't zal toch wel een klein fortuin zijn
dat je oom je nagelaten heeft?"
„Honderdtwintigduizend pond sterling en
twintigduizend pond loopende schulden."
„Maar kerel, waarom trek je dan zoo'n ge
zicht als een oorwurm? Dan houd je 100 000
pond over. Een kolossale som!"
Harry zuchtte.
„Dat dacht je maar. Zoo'n makkelijk reknn-
sommetje is het niet. Luister eens, Ben, die
erfenis heeft me al zooveel ellende gebracht,
dat ik me geen raad weet. De menschen die
redeneeren zooals jij, zijn er naast. Je weet
natuurlijk, dat ik nooit goed met mijn oom
heb kunnen opschieten. Bij wien de schuld lag
weet ik niet, maar een feit is dat de oude man
me liever niet dan wel zag. En omdat ik ziin
eenige familielid ben, zag hij de kans schoon
om me zelfs na zijn dood nog dwars te zitten.
Daarom liet hij me zijn heele fortuin na, be
staande uit een schitterende collectie van ze
ventig paarlen. Hij handelde in paarlen, zooals
je weet. Maar r.u moet je eens met me mee
gaan, om te zien wat die vreeselijke oude man
uitgedacht heeft, om me voortijdig in het graf
te helpen."
Verbaasd volgde Ben zijn vriend en zij be
gaven zich naar het huis van oom Fennemore,
dat gelegen was aan een breede deftige laan.
Zij traden binnen en Harry ging zijn vriend
voor naar een versterkte kamer, een kluis-
kamer, waar de juweelen waren ondergebracht.
In het midden van de kamer bevond zich
een groote glazen bol, die rustte op vier ijze
ren kolommen. De bol was hol en in het hart
ervan zag Ben de zeldzame collectie parels op
watten liggen.
„Lieve hemel!" riep hij uit, „wat 'n pracht!"
Harry knikte.
„Dat hebben meer menschen gezegd," zei
hij somber.. Maar denk ook eens even aan die
20.000 pond schulden, die ik betalen moet. Er
is haast bij en ik weet met geen mogelijkheid
hoe ik aan het geld moet komen."
Ben keek hem verbaasd aan.
„Je bent gek!" zei hij met nadruk. „Je ver
koopt toch doodeenvoudig die parels? Iedere
handelaar wil er veel meer dan 20.000 pond
voorschot op geven
„Geen cent geven ze er voor," zei Harry. „En
als je ziet hoe die parels in den bol geborgen
zitten, zul je het me toegeven."
Ben bekeek den bol nader. Er was geen ope
ning in het glas, maar erg dik was het niet.
Met weinig moeite kon de bol stukgeslagen wor
den.
„Ik zie niets," zei hij.
Harry verklaarde het hem.
„Onder de paarlen bevindt zich een drietal
vaasjes, die tot aan den rand gevuld zijn met
chemicaliën," zei hij. „Wanneer de bol gaat
schudden of als ze breekt en er lucht in de
hoile ruimte stroomt, dan komen die chemica
liën samen en veroorzaken een ontploffing, die
den heelen bol, paarlen en al, vernietigt. Begrijp
je nu waarom niemand er een cent voorschot
op wil geven? Ik ben de bezitter van de paar
len, maar als ik er aan kom, verlies ik ze
ocgenblikkelijk. Wanneer ik nu tijd had, kon
ik op miin gemak nadenken over een methode
TtfOOIT
DotrJ
a
Ruim een kwartier verliep, toen een auto
voor de deur stopte en een paar heeren uit
stapten. Naar ik vermoedde de hoofdcommis
saris van de Weensche politie met een zijner
ambtenaren. Nadat de heeren hadden plaats
genomen, werd ik voorgeleid.
Daar ik geen Duitsch verstond, werd een der
vliegers verzocht als tolk te fungeeren. Ik
vertelde van a tot z hoe ik in het vliegtuig was
gekomen en vergat natuurlijk niet uiting te
geven aan mijn harstcchtelijk verlangen, om
eens meer van de wereld te zien, dan Amster
dam alleen.
Op de vraag of mijn ouders van mijn plan
netje hadden geweten, kon ik volmondig neen
zeggen, waarna ik in een hevige huilbui uit
barstend, verzocht onmiddellijk naar Amster
dam te telegrafeeren, dat ik gezond en wel in
Weenen was. Ik smeekte echter mij verder mee
te nemen naar Indië en mij niet naar huis te
zenden, wat al zeer naïef was, daar het wel
zoo zeker als tweemaal twee vier is, vaststond,
dat dit toch zou gebeuren.
Intusschen bleek uit de gezichten van mijn
ondervragers wel, dat zij meer respect voor mij
hadden dan ik op dat oogenblik voor mezelf
had. Ik voelde mij als een kleuter van drie,
vier jaar, die uit moeders jampot gesnoept had
en op heeterdaad was betrapt. Maar het hcoge
gezelschap tegenover mij scheen in mij een
soort Michiel de Ruyter II te zien, in ieder ge
val iemand, die het nog ver in de wereld zou
schoppen.
om de paarlen te redden. Dat meet mogelijk
zijn Maar daar zit juist de kneep. Ik heb geen
tijd, want over enkele dagen moeten de schul
den betaald worden. Doe ik het niet, dan ne
men de schuldeischers het heele boeltje in be
slag. Het gaat dus niet om de paarlen uit hun
holletje te voorschijn te tooveren. Dat komt
later wel met behulp van de knapste koppen,
die er op dat gebied te vinden zijn. De zaak
is: hoe krijg ik de schulden betaald, zonder
de paarlen te verliezen."
Een was stom-verbaasd.
„Wat een duivelsch idee!" zei hij veront
waardigd.
„Och man," zuchtte Harry, „dat heb ik al
honderdmaal tegen me zelf gezegd. En van
al het nadenken over het redmiddel ben ik al
half zenuwziek geworden. Ik slaap niet meer.
Ik kan niet meer werken, mijn hersens zijn ge
woonweg afgestompt. Weet jij er geen raad
op?"
Ben gaf geen antwoord
Het was geen kinderraadseltje, dat hij op
kreeg. Zelfs de puzzles uit de Zondagochtend
krant waren kinderspel vergeleken bij het pro
bleem dat zijn hersens thans te verwerken
kregen.
„Laat me er over denken," vroeg hij, „je
begrijpt zelf wel dat ik je niets beloven kan,
maar ik zal mijn best doen."
Een beetje getroost ging Harry naar huis.
De troost be
stond hieruit, dat
hij zich nu niet
langer alleen
bleem voelde
staan. Maar de
troost was
schraal, want welke kans had hij dat men de
oplossing zou vinden?
Echter: het spreekwoord dat twee meer we
ten dan één, bleek in dit geval waarheid te
bevatten, want den volgenden morgen kwam
Ben opgewonden aanstormen:
„Ik heb het!" schreeuwde hij, door het doile
heen.
„Ik heb het! En het wordt een voordeelig
zaakje ook!"
Nog hijgend van het harde loopen vertelde
hij het plannetje dat hij had uitgedacht en
Harry sprong van plezier een gat in de lucht.
Nog dienzelfden avond verschenen in alle
dagbladen groote sensatlewekkende aankondi
gingen, waarvan de vetgedrukte koppen de le
zers als woest steigerende paarden in het oog
sprongen. En den daarop volgenden morgen
waren groote troepen politie-agenten voor het
huis van oom Fennimore druk in de weer, om
de geweldige drommen nieuwsgierigen in be
dwang te houden.
Ben had de oplossing gevonden.
In de kranten had hy aangekondigd de
grootste en meest sensationeele .show" die de
wereld ooit gekend had. Hij beschreef het raad
selachtige geheim van de ingesloten paarlen
en noodigde iedereen uit dit wonder te komen
aanschouwen tegen betaling van een behoorlijk
entreegeld
En om de aantrekkingskracht te vergrooten,
had hij een groot bedrag uitgeloofd voor den
geen, die er in slaagde de zeldzame parels on
geschonden te voorschijn te tooveren.
Wel, de raadgevingen die hij op die ma
nier kreeg waren legio, maar dat doet minder
ter zake. Hoofdzaak was dat de schuldeischers
binnen den vastgestelden tjjd hun geld kregen
en dat er toen nog een bron van inkomsten
overbleef, welke nog enkele maanden lang bleef
vloeien.
Op den Avala-berg, welke nabij de stad Bel
grado ligt, zal een monument worden opge
richt ter eere van den „Onbekenden Soldaat"
van Joego-Slavië.
De rest van den berg zal worden beplant met
herinneringsboomen, één, voor ieder van de
1.500.000 gevallenen van Joego-Slavië in den
wereldoorlog.
Teneinde plaats te maken voor het monu
ment zullen de ruïnes van het oude kasteel van
Jerina den Verdoemden worden opgeruimd. De
ruïnes van dit kasteel zijn een van de weinige
overblijfselen, welke de herhaalde Balkan
oorlogen uit de Middeleeuwen hebben laten
bestaan.
Men vermoedt, dat bij het afbreken van de
ruïnes, waardevolle archeologische vondsten
zullen worden gedaan.
Reeds zijn drie diepe waterputten ontdekt.
Hierdoor wordt verklaard hoe de oude bewo
ners by een belegering water kregen, hetgeen
tot nu toe voor de moderne bezoekers een raad
sel was.
Twee van de putten blijken voor de water
voorziening te hebben gediend, terwijl de derde
vermoedelijk diende om lastige gevangenen te
laten verdwijnen.
5 AL.23 A
(Korte inhoud van het voorgaande'
David Patterson is de eigenaar van een
bloeienden pelshandel in Noord-Canada
Z|n expansie-zucht vindt slechts één hin
derpaal. de machtige Hudson Bav Com
pany. zijn grootste concurrent. Deze oeze'
een post ..Port Mysterv" genaamd en door
Herbert Morlev beheerd waar Patterson
ondanks herhaalde pogingen, nooit in ge
slaagd is vasten voet te verkrijgenBruce
Rochette. die een diepen haat koestert te
gen de Hudson's zal dan voor Patterson
trachten een handelspost te vestigen in
het veelomstreden gebied H(1 wordt taar-
teliik door Morlev en ziin echtgenoote ont
vangen. Bruce geeft voor belast te zijn met
het doen van waarnemingen voor een
aardrijkskundig genootschap en helpt bil
het bijhouden der boeken waardoor hi1 vele
interessante biizonderheden over de Hud
son's Cy. te weten komt Bruce beeft
inmiddels een groote genegenheid opgevat
voor Evelyn Morley's dochter Hij gaat
door met zijn plannen tot hem plotseling
blijkt dat mevr Morlev hem heeft door
zién l
Hy keek, zijn toespraak eindigend, vlug naar
hl lucht, waarin de wolken steeds meer en
meer naderbij kwamen. Alleen Bruce bemerkte
dit, en alleen Bruce voelde de eerste windstoo-
ten, die de kruinen der boomen in beweging
brachten. De listige oude man speelde zijn rol
tot het einde toe.
Doch Bruce zag ook iets anders, iets, wat
mevrouw Morley niet zag, wat zij niet mogelijk
had gewaand. De tirade van den medewiwin had
op haar niet de minste uitwerking gehad. Hare
houding getuigde voor hare koelbloedigheid en
vastberadenheid.
Goed, Nee-da-boy, zei ze, op kalmen
toon. Wanneer ge het zoo wenscht, dat het
dan zoo zij. ik zal deze lieden een deel van je
leven ontsluieren.
Ze keerden zich naar de jagers, bestudeerde
de gelaatsuitdrukkingen, rangschikte in haar
geest de feiten, die ze zou verhalen, en overwoog
welke bijzonderheden ze speciaal moest belich
ten. Intusschen keerde Nee-da-boy haar op on
verschillige en onbeschaamde wijze den rug toe,
als wilde hij op duidelijke wijze te kennen
geven, dat niets, wat zij ook zou doen, in staat
zou blijken te zijn hem, nóch zijn plannen te
beïnvloeden.
Doch mevrouw Morley begreep deze houding
van den toovenaar niet. Jaren lang had ze Nee-
da-boy geregeerd en ze was de gids geweest
van al zijn denken en doen. Zij dacht thans
slechts te doen te hebben met een beetje slecht-
humeur, een kleine machts-aanmatiging, welke
zij zonder veel moeite zou kunnen onderdruk
ken.
Jagers van Fort-Mystery, begon ze, op
langzamen toon, gelooft ge werkelijk, wat Nee-
da-boy u verteld heeft, wat hij tegen me ge
zegd heeft, wat hy beweert te kunnen doen?
De Indianen uitten een kreet van verbazing.
Ze had met Nee-da-boy wel Ojibwaasch ge
sproken, doch dit geschiedde op fluisterenden
toon en toen waren de jagers opgewonden ge
weest om te beseffen welke taal zij gebruikt
had. Nu ze met hen in hun eigen taal sprak,
leek het wel een wonder, dat hier geschiedde.
Mevrouw Morley bemerkte het bereikte effect
op de mannen en maakte er verder vlug ge
bruik van
Ge staat er over verwonderd, dat ik uw
taal spreek, ging ze verder. Dit is echter een
der vele dingen, die ge nooit hebt geweten.
Reeds vijftien jaar ken ik uwe taal en ken ik
u allen in hart en ziel. Ge hebt gemeend, dat
ik in een andere wereld leefde, ge hebt van
me gezegd, dat ik was „de vrouw wier gedach
ten vér weg zijn". Doch ik deed dit slechts
om u om den tuin te leiden. Nu zal ik u de volle
waarheid vertellen, en aangaande mezelf, én
aangaande Nee-da-boy en zijn toovermacht.
Houdt op! onderbrak Bruce haar in het
Engelsch. Houdt op! U vernietigt op die wijze
een arbeid van jaren, uw leven en dat van uw
echtegenoot. U vernietigt Evelyn's vertrouwen iu
uzelf, zooals haar vertrouwen in mij vernietigd
is.
Mevrouw Morley keerde zich naar Bruce. Hij
zag uit haar blik dat ze een onherroepelijk be
sluit had genomen.
Alleen de waarheid zal thans gesproken
worden, zei ze, op innigen toon. Ik mag uw
dood niet op m'n geweten hebben.
U moogt niet doorgaan! protesteerde hij.
Bedenk toch wat het beteekentU smakt
alles neer wat door u is opgebouwd. Voor
Evelyn laat u niets over waarin ze nog geloo-
ven kan, niets waaraan ze eenigen houvast
heeft. Ach, ga heen en vergeet dat u hier ge
weest zijt. Ik heb dit alles op m'n hoofd gela
den en ik alleen zal het dragen. Ik kwam hier
om de Hudson's Bay, doch niet om de menschen
te vernederen. Ofschoon ik die eene een slag
heb willen toebrengen, wil ik toch zoove°l moge
lijk anderen sparen. Ga heen alvorens u iets
doet, waarover u later spijt zult hebben Zooiets
kanik niet dragen. Ik kan toch nog altijd
vluchten.
Nee, Bruce, antwoordde mevrouw Morley
kalm. Jouw leven moet ik redden om Evelyn.
Niet jij, maar ik ben de oorzaak van alles wat
hier geschiedt. Zorgeloos, zonder te weten wat
ik deed stookte ik de Indianen tegen je on. Ik
dacht, dat ieder wapen, dat ik zou gebruiken,
goed was. Nu zie ik, dat ik gefaald heb. Als er
jou iets overkomt door mij toedoen, dan ben ik
het, die Evelyn ongelukkig maakt.
Maar ziet u dan niet in, dat alles nutteloos
is? drong Bruce aan. Deze man is dronken van
macht. Hij is u voorbijgestreefd. Hii ziet de
mogelijkheid zich los te werken en hij doet het.
Kijk naar de lucht. De koude periode is over.
Hij ziet, dat de weersverandering daar is. De
anderen zijn te opgewonden om iets te zien. Hij
zal de machine vernietigen. Hij heeft verkon
digd. dat zijn tooovermiddelen de machtigste
zijn. De temperatuur zal stijgen. En wanneer dit
zoo is, dan zal niets in staat zyn hem te weer
houden. Het is eenvoudig onmogelijk de jagers
op dit oogenblik de waarheid te doen inzien.
Ziet hem! Ziet! Hij houdt het weer scherp in
het oog. Hij moet iets heel vlug doen en u kunt
hem onmogelijk weerhouden.
Mevrouw Morley, die de Indianen beter be
greep dan Bruce zag dadelijk den te volgen
weg. Ver van ontmoedigd te zijn, werd ze.aan
gezet tot een nieuwe poging.
Nee-da-boy! schreeuwde ze, vertoornd, in
Ojibwaasch, terwijl ze den toovenaar bij den
schouder greep en hem omkeerde zoodat hij
haar móest zien, je bent een misleider, een be
drieger, een leugenaar. Je weet het, en ik zal
deze mannen zeggen wie je bent, tenzij je het
zelf zegt en den blanke laat gaan. Ik weet,
wat je thans in het schild voert. Ik ken al je
trucs. Wanneer je één beweging maakt, zal ik
hun alles vertellen.
De medicijn-man lachte hoonend en duwde
haar ruw ter zijde. Toen, met een wilden
schreeuw, sprong hij vooruit, nam een bijl en
hakte daarmede op den thermometrograaf.
De Indianen deinsden verschrikt achteruit en
stonden in een kring om Bruce. Niettegen
staande hun geloof in Nee-da-boy, bezielde hen
toch nog een schrik voor de tooverkracht van
den blanke.
Doch Nee-da-boy was nog niet 'rlaar. Op
nieuw stiet hij een schreeuw uit; hij danste voor
hen en begon toen met z'n armen te zwaaien
in de richting der lucht, terwijl hij een soort
zang aanhief, gericht tot zijn bijzondere geesten.
Zijn dansen en zingen werden hoe langer hoe
dwazer. Zijn sprongen, zijn lichaamsbewegingen
werden steeds geweldiger, tot hij ten slotte na
een laatste waanzinnige uitbarsting voor de
voeten van de met ontzetting vervulde Indianen
als een zak ineenzakte.
Bruce, die op dit moment had gewacht, kwam
naderbij. Dit was de eenigste kans die hem
overbleef om mevrouw Morley te redden.
Uwe Medewiwin heeft gefaald, zei hij op
koelen toon. Die machine had niet den minsten
invloed op het weer. Ik gebruikte ze alleen om
u te misleiden, om te beletten, dat ge de werke
lijke machine zoudt kennen. Ik heb een nog veel
krachtiger toovermiddel, en dit heb ik bewaard
om mezelf te redden uit uwe handen. Nu zal ik
dit middel gebruiken.
Hij greep zyn waterdichte metalen lucifers
doosje, en terwijl hy dit in de hoogte hield riep
hij uit:
Hiermede kan ik werkelijk koude maken,
die u allen zal doen bevriezen waar ge ook
staat. Gaat heen. vóór ik dit middel aanwend.
Gaat heen, nu ge nog naar uwe vrouwen en
kinderen kunt terugkeeren.
De Indianen, die door Nee-da-boy in een
ongewoon-opgewonden en hysterischen toestand
waren gebracht twijfelden, ze deden een stap
achteruit en keerden zich om als wilden ze
vluchten. In een oogenblik stond Nee-da-boy
weer recht.
Hij liegt! schreeuwde hij. Hij liegt! Hij
bedriegt u. Ik heb de duivelsche machine ver
nietigd! Kijkt! Richt uw blikken naar het
zuiden! Heb ik dan aan de hevige kou geen
einde gemaakt?
(Wordt vervolgd).
